STADSNIEUWS
NAGEKOMEN BERICHTEN
LETTEREN EN KUNST
RECHTSZAKEN.
'SPORT ÉN WEDSTRIJDEN
get's met fiinke orders thuiskwamen, was het
weer: „ais we de bollen er maar kunnen
Krijgen," doch dit blijkt zeer goed te gaan.
Nog nooit is er zooveel in zoo'n korten tijd
verzonden. Dit was ook te verwachten, want
m 1914 was men overvallen en nu had men
zich aangepast bij den huldigen toestand.
Ook dit jaar is de toestand veel gunstiger
als maar iemand had durven verwachten en
door het uitbreiden van het afzetgebied de
toekomst een gunstige te noemen. Voor de
arbeiders is het niet meegetoopen. Door de
loonkorting hebben deze van den winter
schulden moeten maken en door de duurte
van aile levensbehoeften zich het geheeie jaar
zeer moeten bekrimpen, ze komen in alles zeer
veel te kort, zoodat deze onder kommervolle
omstandigheden den winter tegemoet gaan.
- Wanneer de werkgevers aan het verzoek vol
doen, krijgen de arbeiders te Haarlem c. o.
pas eene kleine afbetaling op hetgeen hun
onthouden is en men kan verwachten dat
dan de wederzijdsche verstandhouding zal
verbeteren.
„Een bollenkwoeker" schrijft, dat de ar
beiders en buitenstaanders overtuigd zijn, dat
het bedrijf er niet zoo ongunstig voor staat
als veie werkgevers het wenschen voor te
stellen en die overtuiging zou komen door
die, door hein misleidend genoemde,'bericht
jes, maar ik kan „een bollenkweoker" hierbij
dan wel verklaren, dat de oorzaak van de
minder gunstige beoordeeling der werkgevers
in het bollenbedrijf is te zoeken bij die werk
gevers zelf. Zij kunnen zeggen gelijk Uilen
spiegel: de menschen haten mij, maar ik
maak het er ook naar.
Want van den haat en nijd, welke dan vol
gens hem tusschen arbeider en patroon be
staat, is dan zeker een der oorzaken: dat
de arbeider zijn tekorten dagelijks zwaarder
begint te gevoelen, met de overtuiging dat
do bedrijfstoestand nog niet zoo slecht is,
omdat hij bij zijn patroon weinig verandering
in diens levenswijze kan bespeuren, daar alles
zijn gewonen loop heeft.
„Een bollenkweeker" schrijft, als zijn be
weringen juist zijn, dat dan niemand aan het
verzoek zal voldoen. Twijfelt hij zelf aan die
juistheid. Zijn aanhaling er bij over die tuin-
bouwgewassen moet bij den buitenstaander
dien indruk wel verwekken. Alle werkgevers
te Haarlem e. o. denken er gelukkig niet over
als hij, want reeds hebben eenigen te kennen
gegeven, niet ongeneigd te zijn -eenigen toe
slag te geven of met bestuurders dit eens
te bespreken en ook enkelen zouden niet
ongenegen zijn om van den winter het zomer-
loou te blijven doorbetalen. De arbeiders heb
ben altijd buiten iedere risico-van het bedrijf
geslaan in de vette jaren, nooit in de winst
eenig aandeel gehad, zoodat de toegepaste
loonkorting zelfs al was de toestand van het
bedrijf ongunstiger, onmogelijk te rechtvaar
digen is, waarom dan nu ook de inwilliging
van het verzoek voor de meeste werkgevers
te Haarlem e. o. niet anders zou zijn als
afdoen van oude schuld. De arbeiders in het
bollenbedrijf hebben grooter offers gebracht,
daD zij kunnen dragen. Laten dan nu de
werkgevers ook toonen dit te beseffen, en
als zij er op gesteld zijn, niet langer door
da arbeiders en buitenstaanders ongunstig
te worden, beoordeeld, door daden toonen,
eene betere beoordeeling waardig te zijn.
Wat wel door de gevraagde tegemoetkoming
in te willigen is te bereiken, maar niet door
het plaatsen van stukken als nu „een bollen
kweeker" heeft gedaan.
Vertrouwende M. Üe Eed., dat gij boven
staande een plaats in uw blad zult verstrek
ken, waarvoor bij. dezen mijnen hartelijken
dank.
Hoogachtend uw dw.
W. HUOGEEiillS.
Haarlem, 15 Sept. 1915.
Balistraat 10.
TWEE WERKLIEDEN-REGLEMENTEN.
Mijnheer de Redacteur.
Met de opname van het volgende verplicht
u mij ten zeerste.
Het was met groot© belangstelling, dat ik
kennis nam van het hoofdartikel in het num
mer van Zaterdag jl. getiteld: „Sociaal werk
in kleine Gemeenten".
Héider en beknopt worden daarin weerge
geven de voornaamste bepalingen van het
Schotensche Werklieden-Beglement.
Een streek van het zetfouten-duiveltje zal
de lezer wel verbeterd hebben, waar gedrukt
staat, dat de werklieden 6 twee-jaariijksche
verhoogingen genieten van 0,54 percent.
Dit moet natuurlijk zijn 54 cent.
Het eerste zou ook een weinig bespot
telijk zijn, n.l. 7 a 8 cent verhooging om
de twee jaar.
Zou er dus voor het oogenblik geen aan
leiding zijn enkele opmerkingen in verband
met uw zeer gewaardeerd artikel te maken,
do slotzin heeft mij de pen doen opnemen.
Daarin leest men bet volgende:
„Dewerklieden in Schoten en in Haar
lem, die nu allebei een goedgeregelde rechts
positie hebben, moesten dat eens overwe
gen."
De iaalste woorden (die op iets slaan,
dat onmiddellijk voorafgaat), buiten bespre
king latend, wekt deze zin de schijn alsof
de positie der gemeentewerklieden van Scho
ten en Haarlem vrijwel hetzelfde is.
E.n hierin is toch een groot verschil. Het
zou mij te ver voeren meer uitvoerig het
groote versehiL tusschen beide Reglementen
aan te toonen, waarom ik mij bepaal tot
©enige belangrijke punten.
Niet- onwaarschijnlijk is er over eenigen
tijd eene gelegenheid om het nog meer uit
voerig te doen.
Reeds artikel 1 (door u geciteerd) van
het Schotensche W. R. bevat oen bepaling,
dio tot dusver in het Haarlemsche niet be
staat. Ik bedoel de erkenning der organisatie.
Wel bevat art. 9 van het Haarl. W. R.
eenige bepaling in die richting, doch, dit kan
voor liet oogenblik slechts een zeer beschei
den stap genoemd worden.
Dan is er de regeling, van den arbeids
duur en van het loon.
Te Sehoten is de wekelijksehe arbeidstijd
gesteld op 54 uren met ©en minimumloon van
f 13.50, terwijl voor Haarlem op. het oogen
blik geldt 60 uren bij een minimum-loon van
f 12.00.
De Schotensche gemeente-werklieden heb
ben recht op 5 tweejaar lij ksche verhoogingen
van 64' cent per week; de Haarlemsche ge
beente-werklieden 3 driejaarlijksehe verhoo-
&mgan van 60 cent per week.
werkelijkheid groote verschillen, Dit
zelfde geldt ten opzichte van liet verlof.
Schoten geeft hare werklieden 10 dagen va-
cantie met 10 gulden toesiag op. het loon.
Haarlem 6 dagen zonder toeslag.
Bij ziekte geeft Schoten een jaar vol loon
en 6 niaanden half loon.
Door Haarlem is vastgesteld een half jaar
vol loon en een half jaar half loon.
Te Schoten verpleging, zoo noodig geoor
deeld, in sanatoria of ziekenhuis ten laste
der gemeente tot ten hoogste 18 maanden,
waarbij aan gehuwden of kostwinners 75 o/0
van het loon wordt uitbetaald.
Te Haarlem van dit alles niets. Van groot
belang is mede te Schoten het scheidsgerecht.
De regeling hiervan is meen ik, in zeker
opzicht, in Nederland een unicum. Niet wat
hef. scheidsgerecht zelf betreft, dit bestaat
re'eds in verschillende gemeenten.
De Haarlemsche gemeente-werklieden heb
ben nog geen scheidsgerecht, doch een Com
missie van Advies. De naam doet reeds het
groote verschil uitkomen.
Ook de positie van de losse werklieden is
te Schoten ten opzichte van verlof en zieken
geld beter dan in Haarlem.
Uit deze zeer beknopte uiteenzetting slechts
betreffend een aantal belangrijke punten, is
dus zeker wei gebleken, dat er inderdaad
een zeer groot verschii bestaat tusschen beide
We r klicd en-B eg I emen ten
Nog in ander opzicht is de positie van het
Schotensche gemeente-personeel gunstiger.
Zoowel voor eigen als voor weduwen en
weezenpensioen behoéït te Schoten geen pre
mie gestort te worden.
Is ook te Haarlem het eigen pensioen
premie-vrij, voor weduwen en weezenpen
sioen moet gestort worden 5 o/0 van het salaris
door de ambtenaren en werklieden na 1913
aangesieid en nog aan té stellen en 6 na
'aftrek van f 300 van het jaarloon door de
genen, die reeds vóór dien tijd aan liet
weduwen- en weezenpensioenfonds deelnamen.
Moge een volgende herziening van het
Werklieden-Reglement te Haarlem overeen
stemming brengen met dat van Schoten.
Reeds werden de desbetreffende wenschen
der Christelijke organisaties van Gemeente
werklieden bij het College van B. en W.
schriftelijk bekend gemaakt en met veel be
langstelling worden dan ook te gemoet gezien
de voorstellen van B. en W„ die naar wij
hopen (hier mag ik zeker wel' meervoudig
spreken) binnen niet al te Jangen tijd den
Gemeenteraad zullen bereiken.
Het ingezondene is wat" lang geworden.
De gastvrijheid, die ik echter reeds meer-'
malen in onze Roomsche krant genoot,
doet mij vertrouwen, dat ik ook thans weder
een plaatsje mag irtoemen.
U, mijnheer de Hoofdredacteur, daarvoor
bij voorbaat dankend,
teekea ik, met bekende gevoelens,
Uw dienstwillige
JOS. A. v. SEGGGELEN.
Haarlem, 14 Sept. '15.
PERSONALIA.
De reserve-sergeant R. Heida van het regi
ment grenadiers is benoemd tot vaandrig bij
het 10e regiment infanterie.
Tot directeur van de Teylerstichting alhier
in de plaats van wijlen den heer Zocher is
benoemd de heer Vincent Loosjes.
Blij' K. B. is nader bepaald, dat aan G.
Groenevelt alhier, laatstelijk wagenbestuur
der bij de Amsterdamsche Gemeentetram,
met ingang van 23 Juli 1914 een jaarlijksch
pensioen zal worden verleend van 'f 573.
HET JUBILEUM VAN DEN HEER
ROODNAT.
Op harte!ijk-fee.-telijke wijze is heden het
or; derwijs jubileum van den lieer J. Roodnat,
den directeur van de R.-K. Scboolvereeni-
ging, gevierd.
Om negen uur was in de Kathedrale kerk
St. Havo, bij deze gelegenheid, een gezongen
H. Mis opgedragen, welke door de onder
wijzers en onderwijzeressen, de leerlingen,
verschillende oud-leerlingen en vele ouders,
werd bijgewoond. Door het zangkoor werd
op zeer verdienstelijke wijze uitgevoerd de
missa „Salve Eegina" van Stehle.
Na deze H. Mis zou Ihet feest in de school
beginnen. De vla.g wapperde uit; de ingang
was met palmen versierd, doch de vestibule
en de gang waren als in een lusthof vaD
planten en bloemen herschapen. Aan de trap
pen waren ook versieringen aangebracht.
De heer J. Gielen, uit de Zijlstraat, had
deze prachtige versiering op kunstige wijze
uitgevoerd.
In de versierde auto van de familie Bey
nes namen aan het schoolgebouw in de Cra-
cpiiusstraat plaats het dochtertje van den
schoolopziener, jongejuffrouw Ida Sterek, en
de jongeheer Jantje Roodnat, die Men jubi
laris van zijn woning aan den Koninginne
weg 73 gingen afhalen.
Toen de automobiel terugkwam, stapten de
heer en mevrouw Roodnat en mevr. Schoen
maker uit en werden aan den ingang ont
vangen door twee der leerlingen, de jonge
juffrouw Maria de Bont en den 'jongenheer
Jantje Beynes, en daarop naar de gym
nastiekzaal geleid, die keurig was versierd
en waar zich intuescben de leerlingen en het
onderwijzend personeel hadden verzameld.
Daar maakten ook hun opwachting de leden
van het bestuur der SchooJvereeniging. de
Zecreerw. heer Rector Tlh. J. A. Bosman, de
heeren J. W. A. Beynes, J. M. W. Francken.
Mr. J. N. J. E. Héerkens Th ijssen en J. J.
Di'lessen; de arronöissements-eehoolopziener
de heer J. F. M. Sterek, dc voorzitter van
de commissie voor plaatselijk schooltoezicht,
de heer P. H. v. d. Ley en de eerwaarde gees
telijkheid van de Kathedrale kerk St. Bavo.
Bij het binnenkomen van het jubileerende
schoolhoofd hieven de kinderen het „Wel
komstlied" aan, gemaakt door mej. C. de
Sain, een der onderwijzeressen, op muziek
gezet door H. P. An dri essen. Deze en de
volgende gezangen waren ingestudeerd onder
leiding van het onderwijzend personeel.
De Zeereerw. Heer Bosman nam hierop
het woord en verklaarde, dat het Schoolbe
stuur een blijk van hooge waardeering wilde
geven op dezen feestdag, na zoovele jaren
getuige te zijn geweest van de toewijding en
de zorg, die de heer Roodnat aan de school
heeft gegeven.
Als vrucht daarvan hadt gij, zeide spr.,
dat vele ouders hnnne kinderen aan u toe
vertrouwden. Gij verwier ft n daarmee de
liefde der kinderen, de hoogschatting den
oudere en de waardeering van het School
bestuur.
Wij wenschen u, vervolgde spr., van harte
geluk, en danken u voor al, wat ge iu de 12
jaar, dat ge aan deze school verbonden zijt.
ervoor hebt gedaan. Wij wenschen u, dat God
u moge sterken met Zijn hulp en voorfdu-
renden levens-lust en werkkracht moge ge
ven tot eere van God, tot geiuk der kinderen
en ter voldoening van uzelf.
Als blijvende herinnering bood Rector
Bosman den jubilaris, namens het bestuur,
een gashaard aan.
De jongeheer Herman Kuinders kwam
Jhierop naar voren en sprak een aardigen
gelukwensch uit, namens alle jongens en
meisjes. De gelukwensch was door eenige
jongens uit zijn klasse zelf opgesteld. Ook
het programma hadden de leerlingen zelf ge
maakt.
Het woord was nu aan den heer Sterek,
die namens het Rijkssehooltoezicht den heer
Roodnat feliciteerde.
Hij deed dit mede namens den districts
schoolopziener, die verhinderd was, persoon
lijk te komen en las ook voor een schrijven
van gelukwensch van den heer H. J. Cal-
koen, plaatsvervangend distnets-sehoolop-
ziener, die door ambtsbezigheden verhinderd
was.
De heer Sterek bracht daarop hulde aan
den heer Roodnat, aan wiens krachtig initia
tief het ook niet weinig te danken is geweekt'
dat deze nieuwe school tot stand kwam. Doch
gij, ging spr. voort, hebt toen nog niet ge
rust; go wilde een scihool voor M.U.L.O. en
die kwam ook. Daar hebt ge n groote ver-
di' r. ten nfee vergaard. Spr. bracht den ju
bileerenden hoofdonderwijzer hulde en ge-
li ensch, dat hij na 25 jaar nog met zoo
joucdige kracht aan het hoofd van deze
school staat, die door zijn wijze leiding tot
een ideaal-sehool is g'eworden.
i.\ heer Van der Ley sprak tenslotte
hartelijke woorden van gelukwensch, waar
na de jongejuffrouw Jo van Dieren Bijvoet
met een aardig, zelf opgesteld toespraakje
het cadeau dei' leerlingen, een serre-ameuble
ment, aanbood. Daarna werd gezongen het
aardige kinderliedje „Flink", van H. van
Tusschenbroek, waarop delheer v. Warmes-
kerken namens het onderwijzend perso
neel den heer Roodnat een oogenblik offi
cieel toesprak, ofschoon, zooals spr. zeide,
dat niet de gewoonte is. Want het gaat
steeds gemoedelijk toe tusschen u en ons.
Spr. zeide, dat de heer Roodnat 6teeds er op
uit is om in alle afdeelingen goed onderwijs
te doen geven. Hij wenschte tevens, dat God-
hem kracht moge geven, opdat hij nog lang
hoofd van de school moge blijven.
Namens de onderwijzers en ©mle.nvijzeres-
sen bood hij den heer Roodnat een schoor
steengarnituur aan.
Uit de oud-leerlingen had zich een comité
van huldiging gevormd, namens wie de (heer
J. v. d. Pigge het woord voerde, die een
Remhrandt-ets met eikenhouten lijst aan
bood, met een album van de namen der ge
vers.
Het programma vermeldde nog eene ver
rassing, dat was: het aa'nbiedon van verschil
lende door de kinderen van iedere klasse
zelfgemaakte voorwerpen, die telkens door
een leerling van ieder klasse op een aller
aardigste wijze werden overhandigd.
De twee jongste leerlingen bodem onder
een leuke samenspraak een bloemstuk aan.
De heer Roodnat sprak daarop, door
deze liefdesbetuigingen diep getroffen, een
hartelijk woord van dank aan allen afzon
derlijk, die hem dezen schoenen dag bereid
den, welken hij zeide nooit te zttllen vergeten.
Na den slotzang werden de kinderen ont
haald, en nog lang bleef de vroolijke stem
ming in de klassen.
Behalve de genoemde cadeanx, waren er
onderecikeidene bloemstukken en een groot
aantal andere blijken van belangstelling, in
den vorm van kaartjes en brieven.
Dezen middag was er receptie, waar velen
hun geiukwenechen aan den heer Roodnat
kwamen aanbieden.
VAN DEN RAAD VAN STATE.
In de gisteren gehouden openbare vergade
ring van den Raad van State, afdeeling geschil
len van bestuur, hCteft staatsraad mr. Heems
kerk rapport uitgebracht inzake de beroepen in
gesteld door:
lo. G. T„ H. C. en J. J. Louwerse, allen te
Helder, tegen de beschikking van Ged. Staten
van Noord-Holland van 12 Mei, houdende afwij
zing van het verzoek om verlof tot het oprich
ten van gebouwen binnen een afstand van 50
M. van de Algemeens Begraafplaats t© Haar
lem en van de bijzondere begraafplaats- der
R.-K. Vereeniging St. Barbara te Schoten;
2o. L. Hemnetnan c.a., te Haarlem, teèen do
beschikking van Ged. Staten van Noord-TTol-
land van 3 Mei, waarbij verklaard werd, dat de
perceelea gemeente Schoten sectie B 299, 228 en
1172 niet uitmaken een bebouwde kom in don
zin van het le lid van ark 10 der Begrafenis
wet;
3o. J. D. Waekwïtz, Rotterdam, -namens de
wed. J. Waekwitz, thans te Haarlem, tegen de
uitspraak van den directeur dor directe belas
tingen, invoerrechten en accijnzen te Amster
dam van 30 Maart, op de door laatstgenoemde
ingediende aangifte tot het bekomen van ont
heffing in de personeeie belasting voor het jaar
1914 wegens de afschaffing van twee vrouwelij
ke dienstboden.
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wij ontvingen heden nog het versing der
laatste niet openbare zitting van onze Ka
mer van Koophandel, waarin besproken werd
het voorstel van B. en W. om de uitvoering
der plannen tot het maken van een, haven
complex aan het Noorder-Buiten-Spaarne af
hankelijk te maken van eene algeheel e grens-
uitbreiding der gemeente Haarlem. Na uit
voerige beraadslaging word besloten een
schrijven aan den Raad te richten, waarvan
d<or ons indertijd is melding gemaakt.
WETHOUDERSPENSIOEN.
Bij raadsbesluit van 10 September 1913 is
vastgesteld eene verordening, regelend de
pensionneering van wethouders na hunne af
treding. De heer dr. H. D. Kruseman, die 14
jaar onafgebroken wethouder is geweest, is
de eerste, die hiervan zal profitecren. Voor
eene pensionneering van hem is o.p de ge-
meentebegrooting eene som van f 1000 uit
getrokken.
EEN AANRIJDING.
Gisterenmiddag om 434 uur had op den
hoek van de Groote Houtstraat en de Ged.
Oude Gracht een aanrijding plaats -tusschen
een tramrijtnig der N. Z. H. T. M. en een
mét een paard bespannen groentewagen
die door een vrouw werd bestuurd. De vronw
had in de mcening verkeerd, dat de tram
daar ter plaatse altijd stopte en had daarom
doorgereden, hoewel zij de tram had hooren
aankomen. Gelukkig had de aanrijding geen
ernstige gevolgen. Alleen is het glas van de
lantaarn van liet tramrijtuig gebroken.
KON. LETTERK. VEREENIGING
„J. J. CREMEE."
Aanstaande Dinsdag zal in den schouw
burg alhier een tooneelvoorstclling worden
gegeven door de Kon. Letterk Vereen. „J.
J. Cremer". Opgevoerd zal worden het too-
neeïspel „Een Poppenhuis", (Nora) in drie
bedrijven, door Hendr. Ih.-en,
H. S. V.
De Haarlemsche S. V. viert feest in de
„Bron", a.s. Zaterdag 18 September: een
echte propaganda-avond met o.m. ais attrac
tienummers: The three Nibbo's op hun door
reis naar het fronten een Sport-Revue
met zang en dans, speciaal vervaardigd voor
de H. S. V. naar bekende muziek.
AANBESTEDING.
Vanwege den Rijkswaterstaat is heden
aanbesteed: het verbetereu van het zee-einde
van hoofd Iv voor de Pettemex* zeewering.
Raming 8000. Laagste inschrijver was M.
Daalder, Alkmaar voor 8790.
DIEFSTAL.
De heer v. H. deed bij d© politie aangifte
dat door hem nit een aan hem toebehoorend
peiceel staande in de Hagestraat, wordt ver
mist een looden pomp met een koperen
kraan, die hij er in Juli voor het laatst bad
gezien.
NU TWEE TEGELIJK!
Gisteren zijn twee rijwielen gestolen. Des
namiddags om 3 uur een damesrijwiel, dat
eenige ©ogenblikken onbeheerd had gestaan
voor een winkel op het Houtplein en des na
middags om 554 uur een idem nit den gang
van een perceel aan de Raamvest.
VAN ONZE GROENTE,NMARKT.
Door den Commissaris K. Iloogeboom zijn
nog prachtige jonge peultjes aan de groenten-
markt gebracht. Ze zijn opgekocht door Gebr.
P. en J. Steffens, wonende Duvenvoordestraat,
alhier.
VROEG ER RIJ1
De afdeeiing' Haarlem der g. D. A. P.
stelde candidaat in de vacature Seignette,
waarvoor de officieel© eandidaatstelling is
bepaald op 12 October, den heer J. Joost en,
het oud-raadslid.
HE ORGELBESPELINGEN.
Op de gemeentebegrooting komt voor hét
eerst voor een post: kosten van het drukken
en uitdeelen van programma's voor de orgel
bespelingen ten bedrage van f 200 en een
voor diensten bij' de avond-orgelbespelingen
ten bedrage van f 30.
DE TEMPERATUUR
van bet water in de zwemschool aan de
Houtvaart bedroeg heden 60 graden.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Volgens opgave in de „Staatscourant" zijn
in het tijdvak van 8 tot en met 14 Sept. de
volgende gevallen van besmettelijke ziekten
voorgekomen: t© Beverwijk een geval van
roodvonk en een geval van" dyphtberitis; te
Haarlem, een geval van typhus, idem van
roodvonk en 2 gevallen van diphtheritis; te
Haarlemmermeer een geval van diphtheritis;
te Schoten, Velsen en Noordwijk een geval
van diphtheritis, en te Warmond een geval
van Roodvonk.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: 16 Sept. J. van Wolf eren en
L. N Klooster. H. de Jong en C. G. v. d.
B'Osch. J. Rustige en J. H. Wijkhuizen.
Getrouwd: T. C. J. van Esch en J. Vloe
mans. J. Boeree en C. Jansen. A. van
der Laan en G. Leppene.
Geboren: 15 Sept. d. van G. KoelSchoe-
huiis. d. van J. G. van Kolk—Knape.
16 Sept. d. van A. Spreeuw—v. d. Maden
Overleden: 15 Sept. A. Jansen, 76 jaar.
Ged. Raamgracht. J. Staphorst—Hout
kamp, 80 jaar, Voorzorgstraat. 16 Sept.
G. M., 21 mnd„ d. van J. Bosaans, Parklaan.
BINNENLAND.
VERGIFTIGING?
Men seint ons uit Gorcum:
Hier zijn na een bruiloftsdiner ongeveer
40 personen ernstig ongesteld geworden, ver
moedelijk door vergiftige spijzen. Een onder
zoek wordt ingesteld.
BUITENLAND.
OP DEN BALKAN.
LONDEN, 16 Sept. De Morning Post ver
neemt uit Athene, dat het verdrag tusschen
J urinje en Bulgarije betreffende de over
dracht van den Dedeagafech-spoorweg Vrij-,
dag definitief onderteekend is.
RUSSISCH OPTIMISME.
ST. PETERSBURG, 15 Sept. De Russische
staf publiceert: De algemeene toestand op het
Russische oorlogstooneel neemt een steeds gun
stiger wending. De pogingen der Duitschers om
Dunaburg en Wilna te naderen blijven vruch
teloos. Het offensief van den vijand in Poljesje
is gestuit.. Aan het zuidwésteliik front zetten de
Russen het offensief voort en brengen zij den
vijand verliezen toe, die zoo snel toenemen, dat
zij dreigen te leiden tot een nederlaag van zijn
hoofdmacht. Op verschillende punten van den
westelijken sector verliest den vijand, volgens
de moening in militaire kringen, het initial tof
en weet-hij de operaties over het geheeie front
en in de afzonderlijke districten niet meer in
onderling verband te brengen, hetgeen dan nog
gepaard gaat met de welgeslaagde acties van
onze troepen in den flank en in den rug van den
vijand. Te oordeelen naar de gevechten en de
voornaamste verschijnselen komt het kritieke
oogenblik in de evolutie van den oorlog hoe
langer hoe nader.
GERARD HEKKING.
Man particuliere zijde ontvangt de „N. Ct."
liet. bericht, dat onze violoncellist Hekkiug,
wien de oorlog in Fransehen dienst riep,
thans van den loopgravendienst ontheven is
en geplaatst "bij een wielrijders-ut'deeling,
ergens in Champagne. Tot zijn geiuk heeft
liij een zeer m uzi kaai-ontwikkelden bevel
hebber, die er op gesteld is, veel met den
kunstenaar te musiceeren.
BEDREIGD STADSSCHOON.
Men schrijft uit Maastricht aan het Hbld.r
Er heerscht onder de bevolking van Maas
tricht algemeene verontwaardiging: het mooi
ste gedeelte der stad, n.l. De Kommen, wordt
bedreigd met kazernebouw.
Deze Kommen, een rijksterrein, Jigt in
dadelijke aansluiting met de Jekervaliei en
in do onmiddellijke nabijheid der stad aan
den voet der a.'an deze zijde geheel onge
schonden gebleven oude walmuren. Het is
een wijde groene vlakte, diep als een meer-
bodem, zich uitstrekkend tusschen lage heu
vels met groepen en lanen van hoogopgaand
oud geboomte.
Niet alleen is deze Kommen als sport-,
speel- en feestterrein Maastrichts uitverkoren
en de eenig natuurlijke aangewezen plaats,
maar door haar ligging en haar weidsche
afmetingen is ze wei een van Nederlands
schoonste natutirplekken, welgekend dan ook
door ieder natuur- en stedenschoonminnend
bezoeker van Limburgs hoofdstad.
Elke bebouwing, en zeker een kazernebouw,
zal deze plek onherstelbaar vernietigen.
Reeds heeft de gemeenteraad, proiesteerend
met algemeene stemmen, een motie ingediend
bij de Regeering. Ze kon dit met te meer
vrijheid doen, daar een ander deel der stads
buitenwijken tot kazerne-bouwterrein als aan
gewezen ligt.
Ook de omwonenden, bewoners van het
Villapark, dat voor een groot gedeelte op deze
Kommen ligt gegroepeerd, dienden bezwaar
schriften in bij den Minister van Oorlog
en bij de Tweede Kamer. Tevens hebben
zij zich gericht tot de Nederlandsehe Vereeni
ging tot. Behoud van Natuurmonumenten, en
is de bijstand van Heemschut ingeroepen.
DIENST WEIGERING.
Voor den Haagschen Krijgsraad stond te
recht een dienstweigeraar-, de milicien der
administratietroepen C. K., afkomstig uit Am
sterdam. Deze bekt heeft reeds 2 vonnissen
gehad ter zake dienstweigeren, een van 3
en een van 4 maanden.
Thans is hem ten laste gelegd dat hij op
13 Augustus jl. ten derde maie geweigerd
heelt de uniform aan te trekken.
De auditeur-miiitair vorderde beklaagdes
veroordeeiing tot 5 maanden militaire gevan
genisstraf met ontzegging van het reent om
ta dienen voor den tijd van o jaren, daar
het wenschelijk is bekl. thans uit üe ge
lederen te verwijderen.
DE MOORD TE HEERLEN.
Voor de Arrondissements-Rechtbauk te
Maastricht stond Dinsdag terecht Maria P.
geboren te Heer, echtgenoote van Oh. L.
Cuslers, te 'Maastricht, thans gedetineerd, ter
zake, dat zij op 27 Juli te Heerlen, na
kalm overleg, opzettelijk Elise Meiser van
het leven heeft beroofd, door deze met een
geweldigen slag, stoot of steek, een mes in
het hart te drijven.
Uit het verhoor van beklaagde, die een
gunstigen indruk maakte, en ook dat van
andere getuigen bleek, dat de beklaagde zeer
oppassend was, haai* man echter een dronk
aard die vrouw en kinderen aan armoede ten
prooi achterliet.
Het O. M., .waargenomen door mr. Oost mg,
zegt in zijn requisitoir, dat de ruoord mee
voorbedachten rade niet is bewezen, doch
wel het opzet om te dooden. Verder schetst
hij beklaagde als een oppassende vrouw, ter
wijl' de man een doordraaier is en kan dus
begrijpen, dat beklaagde in woede Let mes
heeft getrokken en de vrouw heeft vermoord.
Zijn eisch i3- 10 jaar gevangenisstraf.
De verdediger van beklaagde, mr. von
Geusau prijst beklaagde ais vrouw en moeder,
zegt, hoe zij in alle opzichten voor haar
huishouden heeft gezorgd, hoe zij door haai
man getergd is geworden, door ai de eiiendei
ziek geworden, naar het ziekenhuis is ge
bracht en hoe zij, thuisgekomen, haai- kin
deren in armoede vond. Toen is ze naar
Heerlen gegaan en wilde met het mes haai
man dwingen het geld, dat hij verdiende en
haar onthield", aan haar af te geven.
In haar wanhoop heeft zij in een aanval
van krankzinnige woede gehandeid. 't Is dus
meer een ongeluk dan een misdaad. De eisch
van het O. M. noemt spreker onverklaar
baar, nadat de officier eerst zooveel verzach
tende omstandigheden heeft aangevoerd.
Voor een jury zou deze vrouw, die in alles
een-zoo gunstigen indruk maakt, zonder twij
fel worden vrijgesproken. De rechtbank zal
dat niet kunnen en willen; maar pleiter hoopt,
dat de rechters een straf zulien opleggen
zoo klein, dat beklaagde, ais zij weer in de
bui germaatschapplj terugkeert, haar leven
niet verwoest zai vinden. Hij vertrouwt, dat
do rechtbank zai beslissen op. een nobele en
verheffende wijze.
VOETBAD
Gerehabiliteerd.
Eenige dagen geleden hebben wij opgeno
men een schrijven van den secretaris der
vereeniging „Voor Eer en Deugd", waarin
deze, afgaande op een berieli^ in „Het Va
derland", eenige opmerkingen maakte over
het op wedstrijd gaan van voetbalclubs. In
dat bericht was een feit ten laste gelegd aan i
de Amsterdamsche voetbalclub Ajax tijdens
een bezoek aan Brussel, waarbij de penning
meester een post in de kas zou te boeken
hebben gekregen van 200 voor kamermeis
jes, zoodat hij deswege was geschorst.
„De Tel." deelt thans mede, 'dat uit een
onderzoek is .gebleken, dat bedoelde po.-t, uit
gegeven voor 15 personen, luidde: 10 voox;
fooienposteu, liftjongen, kellner, kamer
meisje enz." waarna de voorzitter van Ajax
heeft verklaard, dat het lid der kascommis-
sie, die Ihet bericht aan „Het Vaderland''
heeft verstrekt, gelogen heeft.
Het Vad., dat van de tegenspraak meidinar
maakt, verheugt zich er over, maar vindt
liet jammer, dat de tegenspraak eerst na 12
dagen komt.
