DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
GYMNASTIEKSCHOENEN.
DE OORLOG
Kinderhufsvest 20-33, Haarlem
f4000 f500 f 300 f 150 f lOO f75 f60 f 15
EERSTE iSLAD
P. W. TWEEtlUÏJSEN,
TELEGRAMMEN
Van hedenmorgen.
BUITENLAND
BRIEVEN UIT UUlTSCHLAND
rif dag 17 September 1915
40sfe jaargang n°, 8852
Bureau van Redactie en Administratie:
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
fo, ts
Alle Deialende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam.
Zijj, die zich met 1 October
aanstaande per kwartaal op
de „Nieuwe fiaarlemsche
Courant" abonneeren, ont
vangen de vóór dien datum
verschijnende nos- gratis
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN
HH Een uitnemend plan.
VERSPREIDE BERICHTEN
KORTE BERICHTEN
fiaarlemsche hliedagjes. ko. 1714
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ABÓNNEMF-NTSPRI1S
Per 3 maanden voor Haarlem en voor de plaatsen waar een agenl
gevestigd is (kom der gemeente)1,60
Voor de overige plaatsen In Nederland per post. 2,
Per week voor Haarlem en de agentschappen 0,12'
Afzonderlijke nummers0,03
PRIJS DER ADVERTENTIEN l
Van I5 regels
Iedere regel meer.
Buitenland per regel
Adverfentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel*
m Elke regel meer
0,13
0,20
0,40
0,10
bij levenslange onge
schiktheid tot werken
bij overlijden.
bij verlies van een
a hand of voet u
bij verlies van
s een oog n
bij verlies van
een duim s
bij breuk van een
arm of been :t
bij verlies van
een wijsvinger
•x nana oi voer u s ecu uua een uuim s :x arm ui uccu een wijsvin
bi) verlies van een
anderen vinger
teekenis. j draagvermogen is driemaal zoo groot, terwijl
Pi nek is de eenige stad, welk© is gelegenhunne snelheid met 30 is toegenomen. Er
binnen de uitgestrektheid van het Pripet- worden nu per maand meer vliegers afgericht
moerassengebied. Deze stad, door de Russen dan. vroeger in een jaar.
tot een vesting versterkt, is nu genomen; j IQ verband met deze groot© ontwikkeling van
waarbij de Russisch© stellingen aldaar wer- ^en Fransc'lerL luchtvaart-dienst, beeft de re-
AGENDA. 18 SEPTEMBER.
Gebouw St. Bavo R.-K. Volksbond
Spaarbank. Spaarkas winterprovisie.
Bakkerij.
Proveniersbuis Groot© Houtstraat
Consultatiebureau voor drankzuchtigen
van 7—8 uur voor vrouwen, van 89 uur
voor mannen.
Met groot© ingenomenheid namen wij ken
nis van het plan van den Nederlandschen
R. K. Tooneelbond om door het houden van
regisseurs-cursussen te trachten het p;eil van
het R. K. tooneel' te verhoogen.
De stukken die men veelal op het neutrale
tooneel opvoert nog onlangs vermelden
wij er een staaltje van ziijn van dien
aard, dat wij katholieken zulke tooneelvoor-
3tellingen meestal niet kunnen bijwonen.
Wij verlangen iets anders en dat andere
kan het 'R. K. tooneel ons geven, dat in
deze dagen een zeer verheven en ernstige
roeping heeft ten opzichte van de geestelijke
en zedelijke belangen van ons volk, die drei
gen te worden aangerand door het bezoek
van het z.g. neutraie tooneel.
Immers men heeft niet éénige zekerheid
dat op dat neutrale tooneel goede stukken
worden opgevoerd, die niet in strijd zijn met
de katholieke moraal 1
Doch, wil het katholieke tooneel trekken,
dan dient men goed spel te geven, dat tech
nisch op hoog peil staat. Daartoe is het
zaak, dat leiders en regisseurs van onze R. K.
tooneelgezeischappen en clubs meer dan tot
heden met de wetten en eischen van goed
tooneelspel worden bekend gemaakt.
Dit beoogt onze .Tooneelbond met haar
regisseurs-cursussen, waarvan wij in ons
vorig nummer melding maakten, die zullen
worden gegeven door den heer Frank Luns,
welbekend op hét "tooneelgebied.
De deelneming staat vóór ieder open;
speciaal voor regisseurs van tooneelgezei
schappen, leiders van Patronaten, Kruisver-
bonden, Propagandaclubs, Seminaries, Eerw.
Broeders en Zusters van Pensionaten, Onder-
wijzers, enz. enz.
De cursus zal bestaan in de volgende 8
lessen: le. Les. Inleiding en overzicht der
te behandelen stof. Hoe komt een stuk tot
uitvoering? 2e. Les. Het stuk. 3e. Les. De
repetitie. 4e. Les. Het gesproken woord. 5e.
Les. De beweging. 6e. Les. De aankleeding.
7e. Les. De plaats van uitvoering. 8e. Les.
De tooneelrepetities en de generale.
Eenige dezer lessen zullen zoo mogelijk
door lichtbeelden worden verduidelijkt. De
kosten voor den. geheelen cursus zijn vier
gulden, bij vooruitbetaling te voldoen. Men
verbindt zich voor den goh celen cursus. Aan
hen, die den cursus geheel' gevolgd hebben,
wordt vanwege den Bond een diploma uit
gereikt.
Hoewel het plan bestaat de cursussen te
geven in eenige plaatsen, die wij reeds ver
meldden, is het bestuur bereid om voor hen,
die te ver van een dezer plaatsen afwonen
en een cursus zouden willen volgen, bij vol
doende deelneming daartoe ook elders ge
legenheid te zoeken. Men kam zich daarvoor
aanmelden bij den secretaris van den Bond,
den heer Mach Mok te Heemskerk.
Gaarne spreken wij; den wensch uit, dat
dit uitnemend plan ten bate eener verheffing
van ons R. K. tooneel moge slagen en bren
gen wij eenwoord van hulde aan onzen
tooneelbond die het initiatief daartoe nam'.
den doorbroken; 6 officieren en 740 man wer
den gevangengenomen en 3 machinegewe
ren buitgemaakt.
Naar in het rapport van maarschalk
French, dat wij gisteren onder het laatste
nieuwe nog konden afdrukken, wordt ge-
|meld, werden in de laatste week niet min
der dan 21 gevechten in de lucht geleverd).
De spanning tmsedhen Duitsehland en Ame-
rika schijnt nu geheel geweken. De kwesties
j krijgen binnen 14 dagen hun beslag. Zeer
opmerkelijk is bet, dat het telegram hier-
over van het New-Yorkeche „Reuter"-bureau
komt, dat tot in de laatste dagen ngo juist
zulke vreeswekkende
inzond.
geering een onderstaatssecretaris voor het mili-
toire vliegwezen aangesteld, waartoe René Bes-
na rd door haar werd benoemd.
Amnestie aan politieke gevangenen. Naar bet
Popoio d'Italia mededeelt, heeft de Czaar aan
allen, die om politieke redenen zijn veroordeeld,
annestia verleend. Naar het heet, zullen door
dit besluit meer dan honderdduizend menschen
hun vrijheid terug krijgen.
Ontruiming vanKief, Volgens de „Na
tional Tidende" ig rnen aangevangen met de
ontruiming van Kief, ofschoon de Duitschers
zich nog op "300 K.M. afstand bevinden.
Uitwisseling van geinterneerde burgera.
Naar de Nordd. Allg. Ztg. meedeelt zijn de
bericlhten de wereld Duitsche en da Engelsche regeering overeenge
komen om in hat wederzijdsche gebied terugga
j In de Russische politieke kringen heeft de
overtuiging de overhand, dat de regeering
niet van zins is toe te geven aan den wensch
I om het kabinet te hervormen. Integendeel,
de meeste waarschijnlijkheid is aanwezig dat
de regeering, zoodra Goremykin van zijn reis
naar den Czaar zal zijn teruggekeerd^ de
Doema zal ontbinden. Reeds is een oekase
verschenen, waarbij de Doema wordt ver
daagde
OVERZICHT.
Van het Westelijk front wordt uit Berlijn
gemeld, dat er niets van belang is gebeurd;
ook van bet Italiaansebe gevechtsterrein
komt over Weenen het bericht, dat geen
veranderingen plaats grepen; terwijl over 't
Russisch oorlogsterrein eveneens niet veel
nieuws is mede te deelen.
Er wordt caar wel verwoed gevochten, doch
met wederkeerig kleine successen. Alleen het
berio'hit, dat de Duitschers de stad Pinsk en
de geheele streek tusschen de Pripet en de
Jasjolda hebben bezet, is vau bijzondere be-
Russische oneenigheid.
De geruchten, dat de Doema zal worden ont
bonden, nemen in de parlementaire kringen te
St. Petersburg, hand over hand toe.
De regeering zou tot dit besluit zijn gekomen
vooral door de oneenigheid in het liberale blok
zelve. Ook in de andere rechtsolie partijen
sohjjnt men een algemeenen terugtocht voor te
j bereiden. Men begint te gevoelen de vooruit-
strevende beweging ondersteund te hebben door
het arbeidersprogramma van het blok te hebben
onderteekend.
Men ia in deze politieke kringen altijd de
overtuiging toegedaan geweest dat de Doema
zich steeds meer verwijderd beeft van haar oor
spronkelijke bestemming en dat door de rede
voeringen der linkscha woordvoerders de
Doema meer op revolutionaire arbeidersverga
deringen dan op een ernstige, beraadslagende
volksvertegenwoordiging begon te gelijken.
Uit St. Petersburg werd heden door Reuter
geseind, dat een keizerlijke oekase de Doema tot
half November heeft verdaagd.
De omkoopsom
Uit Londen wordt gemeld, dat naar aanlei
ding van de verklaring van Asqnitb, dat Enge
land leeningen tot een bedrag van 250 millioen
pt. st. aan zijn bondgenooten beeft voorgescho
ten en gegarandeerd de „Daily Telegraph"
erop wijst, dat dit bedrag nagenoeg een vijfde
gedeelte van de geheele som uitmaakt, die het
Parlement sedert het begin van den oorlog
voor oorlogsdoeleinden heeft toegestaan. Het
blad merkt op, dat de zuivere waarheid deze
is, dat bet geld en bet orediet van Engeland de
voortzetting van den oorlog mogelijk hebben
gemaakt en dat daarvan de mogelijkheid af
hangt den oorlog tot een einde te brengen.
De duurte van levensmiddelen in Engeland.
De door het Britsche ministerie van Handel
gepubliceerde cijfers bewijzen, dat de prijzen
van levensmiddelen in het vereenigd konink
rijk gedurende de maand Augustus gemiddeld
met ongeveer 1 pöt. zijn gestegen. De stijging
was het hoogst bij eieren, n.l. 11 pOt.verder bij
spek en boter, n.l. 5 pOt. en bij visch 4 pOt. De
gemiddelde stijging van de prijzen van voe
dingsmiddelen sedert het begin van den oorlog
bedraagt ongeveer 35 pOt,
houden mannen tusschen 17 en 55 jaar toe te
staan te vertrekken, voor zoover zij niet ge
schikt zijn voor dienst in den oorlog.
Tegen de milliardenleening in Amerika. De
New-Yorksche correspondent van het Berlijn,
sche Wolff-bureau seint: De veldtocht tegen de
Engelsch-Fransche milliardenleening schijnt
'thans over liet geheele land zijn aanhangers te
hebben: de leden der Engelsch-Fransche finan
cieel© commissie ontvingen dreigbrieven, die
zij aan de politie overhandigden.
De U-oorlog. De Engelsche admiraliteit er
kent thans, dat de duikboot E. 7 in het laatst
van Augustus voor de Dardanellen is getorpe
deerd. Uit Ohristiania wordt gemeld dat een
Duitsche duikboot bet stoomschip „Randulf
Hansen" met een lading hout van Arendal naar
Engeland, heeft opgebracht. De duikboot ver,
brandde den schoener „Wansbeck" uit Lillesoud
en geladen met mijnbalken. De „Randulf Han
sen" is als buit naar Duitsehland gevoerd.
Brand in een motorenfabriek. Een hevige
brand heeft in Frankrijk gewoed in een groote
fabriek van motoren voor vliegmacbies te
Boulogne. De vlammen sloegen weldra over op
een aangrenzende fabriek van automobielen. De
schade wordt geschat op 100,000 fres. Kwaad
willigheid is uitgesloten, verzekert bet „Jour
nal."
De Fransche luchtvaart-dienst. Sedert het
uitbreken van den oorlog is de Fransche lucht
vaart-dienst enorm uitgebreid. Volgens senator
Humbert heeft Frankrijk thans zeven maal
meer vliegmachines dan in Augustus 1914. Er
zijn nieuwe typen gebouwd, met motoren die
FRANKFORT IN OOULOGSTi JDu
Berlijn, 14 September 1915.
„Wie kann man nib aus Frankfurt sein?"
Spotvogels beweren wel dat deze gedachte
de quintessens is van al het gevoel dat een
echten Frankfurter vol plaatselijk chauvinis
me tegenover zijn landlieden uit de overige
deelen van het rijk bezielt. Zeker is dat de
bewoners van Frankfurt trotscb op hun stad
zijn, die voorname tradities bezit en ook in
den tegen woordigen tijd voornaam en groot
scheeps leeft. Veel oud ingezeten patricische
families, internationale relaties en de roep
der vrouwen bijzonder veel aan toilet, doch
in den goeden zin van een voorname distinc
tie te hechten, geven aan deze niet al te ver
van de Fransche grens gelegen stad een
bijzonder cachet.
D© oorlogstijd deed ook hief alle krach
ten in den dienst van het vaderland stellen.
De nationale vrouwendienst, een tak van
de groote over geheel Duitsehland verbreide
organisatie, die al meer dan een jaar in
functie is, betaalt per week gemiddeld on
geveer 100.000 mark aan naai- en breüoon
uit. De omzet van een jaar bedroeg bijna
twee millioen en de comitédames zijn er
trotscb op dat de loonen die zij uitkeeren
dubbel zoo hoog zijn dan die der onder
nemers.
Bijzonder trotsch is Frank|urt op haar
universiteit, ook al een oorlogskind, waar van
binnen nog de laatste hand aan gelegd wordt
en die bovendien de eerste stedelijke univer
siteit in Duitsehland is. Het legaat van een
beroemd geneesheer uit de vorige eeuw,
Seckenberg, vormde het begin van een langs
reeks die ten doel hadden Frankfurt een
eigen universiteit te verschaffen. In het eer
ste semester (in Duitsehland rekent men met
een zomer- en een winterhalfjaar) werd zij
door 600, in het tweede reeds door 800 stu
denten bezocht. Vele oorlogsinvaliden zijn
reeds ingeschreven en het gansche vroegere
corpswezen heeft zich opgelost in een groot
sociaal hulpwerk. In het prachtige gebouw
ontbreekt het noch aan een restauratie noch
aan een aangename verblijfplaats voor vrou
welijke studenten. Allerlei andere gebouwen
hangen er mee samen: het zoogenaamde
Seckenbergianum, een schitterende collectie
van voorwereldlijke en andere opgezette die
ren, een complex van laboratoria en zieken
huizen die thans meest als lazaret dienen..
Interessant was een kijkje in liet laboratorium
van den beroemden saiversanontdekker pro
fessor Ehrlich .wiens plotselinge dood wei
nige dagen na ons bezoek gemeld werd. Zel
den zag ik een zoo pitoreske wanorde van
boeken en schrifturen, nooit nog een zoo
groote tafel geheel met fleschjes van allerlei
geen vierkante centimeter van de oppervlakte
vrij gebleven was. In een aangrenzende kamer
werd het serum tegen tetanus dat tegen
woordig veel voor de troepen gebruikt wordt
op witte muizen geprobeerd, en wij hoorden
bij deze gelegenheid dat deze middelen allen
na anderhalf jaar op hun sterkte gecontro
leerd en na drie jaar geheel uit den handel
zullen getrokken worden.
Van de lazaretten die wij hoe zou het
anders kunnen zijn in den tijd dien wij be
leven ook hier zagen, noem ik het
Friedrichsbeim dat voor een jaar, toen liet
nog nauwelijks klaar was, als lazaret in
gebruik genomen werd en waar thans vooral
zulke gevallen behandeld worden waarbij het
genezingsproces wel afgeloopen is, doch nog
1 correctie door mechanische en orthopedische
i middelen noodig' zijn. Ook stukgeschoten zenu-
i wen worden hier genaaid en dan met massage
en warme lucht behandeid. E'genaardig was
de aanblik van een dozijn mannen bij wie de
kogel op een ongevaarlijke plaats in het
lichaam gebleven was en die nu door do
i voorstelling daarvan aan depressie-toestanden
I leden. Men mag aannemen dat dit slechts
1 uitzonderingen zijn, ikzelf ken een jongen
kapitein die al acht maanden met een kogel
in zijn voorhoofd rondloopt en zijn werk doet
zonder in het minst physieke of- psychische
bezwaren daarvan 'te ondervinden.
Een juweeltje van een particulier lazaret
bezochten wij op huis Buchenrode, het prach
tige landgoed van den in industrie- en sport
kringen bekenden heer von Weinberg. Me
vrouw von Weinberg Huijgens, eene geboren
Nederlandsche, heeft van het oogenblik af
waarop baar echtgenoot als majoor te velde
stond, haar met den fijnsten smaak ingericht
huis dat te midden van een heerlijk park
ligt, in den dienst dei' Charitas gesteld. Een
j dozijn officieren en 25 manschappen worden
onder haar en barer dochters toezicht daar
verpleegd, en wel is het er een ideaal oord
i voor gewonde krijgers om van al het uit-
I gestane te herstellen. Voor ons Hollanders
was bet aantreffen van deze beminnelijke
landgenoote op zulk een post minstens een
even groote verrassing als de Duitsche ge
neraal die ons 's avonds in den beroemden
Palmengarten in vloeiend Hollandsch aan
sprak.
Het imposantste wat wij in Frankfurt
zagen was het hulpwerk voor de krijgsge
vangenen, en vermisten. In deze stad en in
Hamburg bestaan commissies die de onder
steuning van het ministerie van oorlog en
van de centrale van het Roode Kruis ge
nieten en hun organisatie over geheel
Duitsehland uitstrekken. Met behulp van
plaatselijke coinité's wordt systematisch naar
de vermisten 'gezocht en ondersteuningen naar
do kampen in de vijandelijke landen gezon
den. De relaties met het Roode Kruis in
Geneve, Kopenhagen en Stokholm heeft reeds
tot het opheffen van allerlei misstanden door
inwerking op. de vijandelijke regeeringen go-
leid. Zoo correspondeeren de 150 aangestel-
den van het Frankfurtschebureau met een
groot aantal commandanten van gevangenen
kampen en met hun verlof heeft men daar een
aantal Duitsche officieren en onderofficieren
als bemiddelaars bij het zoeken naar do ver
misten gewonnen. Verder heeft men geconsta
teerd dat 90 percent der zendingen aan geld
en andere milde giften werkelijk in de han
den der geadresseerden komen. Ook In den
dienst van de vreemden, de krijgsgevange
nen en andere geïnterneerden in Duitsehland,
heeft dit -comité zich gesteld. Over deze brug
der menschelijkheid reiken de vijandelijke
naties, vooraf1 Frankrijk en Duitsehland,
eikaar de hand.
M.
BARTELJORISSTRAAT 27,
TELEFOON 177 O.
ONZE BRANDWEER.
De lectuur eener gc-meentebegrooting is niet
altijd amusant; 'tgeen trouwens bij reeksen van
dorre cijfers wel bijna niet anders kan. Toch.
wanneer wij zoo eens snuffeien in zulk eene be-
grooting staan er wel eens aardige dingen in,
die de aandacht trekken en verdienen.
Zoo wat aangaat onze brandweer, op welke
inrichting ieder paal-Haarlemmer prat gaat,
hoewel een geïmporteerd Haarlemmer zich wel
eens afvraagt, of indien eens een brand van
grooten omvang uitbrak niet 't gemis van een
stoomspuit zou worden gevoeld....
j Maarzoo ver zijn wij nog lang niet.
j Voorhands mogen wij ons verheugen in het bezit
I sinds eenige jaren, tenminste van een één
paards-slangenwagen, in de wandeling Jetje
geheeten.
Wat misschien niet iedereen weet is, dat voor
het vervoer van dien wagen dag en nacht een
voerman en een paard gereed is, waartoe eene
overeenkomst is gesloten met een stalhouder in
de nabijheid van de bergplaats van den wagen.
De kosten uit die overeenkomst voortvloeien
de zijn op f 1500 uitgetrokken en dat nu al ze
ker een achttal jaar. Wanneer men dat geld bij
elkaar telt dan had men daar bijna een stoom-
spuit voor kunnen aanschaffen
Tusschen het hoofdbureau van politie en 't
perceel waarin Jetje is gevestigd, is een schei-
inrichting, waarvan de kosten op 20 zijn ge
raamd.
Dan is op de begrooting nog uitgetrokken
een post van f 2800 voor het dagelijksch onder
houd der brandbluschmiddelen en voorkomende
herstellingen, een van f 300 als onkosten van
den staf en een van f 300 vom- het houden van
wedstrijden op brandweergebied, het uitloven
van prijzen, alsmede het houden van bijeen
komsten, enz.
Met inbegrip van eenige andere kosten als
voor de belastingen, seinbellen en aansluitingen
enz. bedraagt de post: onderhoud der brand
spuiten, brandladders enz. totaal f 6,801.—.
Verder is voor gratificaties aan brandspuitlie-
den uitgetrokken f 3400.
Zoodat de gemeente als zoodanig per jaar
voor de brandweer een f 10,000 uitgeeft. Dat
is nog wel om te doen!
driemaal zoo sterk zijn als de vroegere; ook hub.kleur en vorm bedekt, zoodat ei' letterlijk
DUITSEHLAND EN DE VEREENIGDE
STATEN.
NEW-YORK, 16 Sept. Reuter seint aan.
eenige bladenBernstorff beeft verklaard, dat,
volgens zijn opinie, binnen veertien dagen alle
veronderstelde moeilijkheden tusschen de Ver-
eenigde Staten en Duitsehland voor goed zou
den zijn uit den weg geruimd en dat da verhou
ding tusschen de beide landen vriendsehappelij-
ker dan ooit te voren zou zijn.
EEN BANK DER ENTENTE TE SOFIA.
BERLIJN, 16 Sept. Volgens de bladen heeft
do Quadruple Entente te Sofia een bank ge
vestigd met een kapitaal van 4 millioen francs.
Tot directeur werd Ghenadief benoemd.
VLIEGERAANVAL OP TRIER.
Men schrijft ons uit Keulen:
De „Obermoseler Zeitung" bericht het vol
gende van een Fransche vLiègeraanval te
Trier
Hetgeen de bewoners van Trier sedert
eenigen tijd vreezen is 1.1. Maandagmorgen
werkelijkheid'geworden. De stad kreeg tegen'
8 uur bezoek van 20 Fransche vliegmachi-'
nes, die., voorzoover thans vernomen is ca.
30 bommen wierpen. De bomaanvallen golden
klaarblijkelijk het station. Er viel echter
slechts één bom op het perron, waardoor een
postambtenaar licht gewond werd. Een andere
bom ontplofte tusschen het kleine station en
Hotel Terminus; er werden hierbij slechts
eenige vensterruiten vernield. Blijkbaar werd
do tramrails voor den spoorbaan aangezien,
want in 'één straat kwamen niet minder dan
10 bommen terecht. In den tuin der Broeders
van Barmhartigheid, waarvan het gebouw het
roode kruis voert, werden 10 bommen ge
worpen, die evenwel geen schade aangericht
hadden. Ook op tallooze andere plaatsen kwa
men bommen terecht. Zoo vielen er twee in
de Liebfrauenkirche zonder te ontploffen, zij'
wierpen echter een stuk uit den kansel en de
communiebank. In den Dom zou juist een
nieuwe Priester ingewijd worden. Toen de
vlieger gemeld werd, begaf men zich naar de
Crypta, waar men bleef bidden tot het ge
vaar voorbij was. De aviateurs waren op
groote hoogte, zoodat de afweerkanonnen niets
uitrichten konden. Verschillende personen ge-
looven, toch bemerkt te hebben, dat één der
machines beschadigd was. Tegen 12 uur kwa
men eenige vliegers naar Trier terug, blijk
baar om de schade te constateeren, welke
zij: aangericht hadden.
DU1TSCHLAND EN DE PAUS.
ZüRICH, 16 Sept. (Part.) De Osservator©
Romano meldt, dat de Duitsche Regeering bif
monde van haar vertegenwoordiger bij den
Heiligefl Stoel haar oprechten dank uitsprak,
voor wat de Paus deed in verband met de
overbrenging van Duitsche gevangenen uil
Dahomey naar Noord-Afrika.
DE ITALIAANSCH-TURKSCHE OORLOG.
BERLIJN, 16 Sept, (Part.) De bladen mel
den, dat de Italiaanscho Ministerraad be
sloot, de effectieve blokkade der geheele Klein.
Aziatische kust af te kondigen. Een gereed
liggend escader heeft bevelen dienaangaande
ontvangen; de blokkade werd reeds van
kracht.
CHINA.
De overstrooming in Zuid-China.
Het Soerabaiaasch Handelsblad ontleen)
aan Hóngkongisehe bladen van 16 en 17 Juli
uitvoerige bijzonderheden over de ramp, dit)