DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND Kinderhulsvest 29-33, Haarlem DE eeRLOD Kinderschoenen. P. W. TWEEfiUIjfSËN, bïnnënlaNd" f4000 f500 f 300 f 150 f lOO f75 f60 f 15 dit nummer bestaat uit ELK5TE BLAD THEOD. 0. v. DUSSELDORP N afrij en vèraf. TELEGRAMMEN BUITENLAND oensdag 29 September 1915 4Qste Jaargang n°. 8863 ABONNEMENTSPRIJS Per 9 maanden voor Haarlem en voor de plaatsen waar een agent Bevestigd is (kom der gemeente) 60 Voor de overige plaatsen in Nederland per post. 2, Per week voor Haarlem en de agentschappen •••••••••0,12* Afzonderlijke nummers. i 0,05 Bureau van ftetiactie en Administratie: Intercommunaal Telefoonnummer 1426. PRIJS DER ADVERTENTIËNl Van 1S regels o Iedere regel meer. ••••••«•«•«•»•••••- 0,15 Buitenland per regel 0,23 Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels 0,40 Elke regel meer i 0,10 Alle oetalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: bij levenslange onge schiktheid tot werken bi] overlijden. bij verlies van een a hand of voet st bij verlies van a een oog a bij verlies van i: een duim a bij breuk van een u arm of been n bij verlies van een wijsvinger De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. oi) verlies van een anderen vinger TWEE BLADEN AGENDA. 30 SEPTEMBER. Gebouw St. Bavo R.-K. Volksbond K.-K. Bureau voor rechtskundig advies inzake arbeidersbelangen van 8—9 uur. r» Esperanto. Groote Kerk '2—3 uur Orgelbespe- ling door den heer Louie Robert. (Zie programma Stadsnieuws). St. Marthavereeniging Ged. O. Gracht 111 Betrekkiugbureau geopend van 8—9 uur 's avonds. St. E11 s a b e t hsg e bouw Jansstraat 49 van 1—2 uur aanvrage om verster kende middelen voor arme zieken der St. Elisabetbsvereeniging. Bioscopetbeater Barteljorisstraat voorstelling. Brongebouw Bioscope. Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79 geopend eiken dag van 105 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. HAARLEMMERMEER 11 uur ge meenteraad. DEMI-SAISONS WINTERJASSEN 5 Barteljorisstraat 5 Telefoon 2144. XXIV. JE MIDDELBARE TECHNISCHE SCHOOL. Het zou een goede dag geweest zijn voor den «treurden Rinkema, als hij het voorstel, dat .listeren van B. en W. bij den Raad is ingekomen tit hulp aan de oprichting van een Middelbare Technische school met Ambachtsschool, had mogen beleven! De gemeente leent een half millioen, geeft jaarlijksche subsidies aan de technische school en aan de ambachtsschool, en verschaft op bil lijke voorwaarden een mooi terreinwat zou Rinkema, die mij zoo dikwijls ervan sprak dat hij ha de afkeurende adviezen van de plaatselijke commissie van toezicht op het middelbaar onder wijs „een zwaar hoofd" had in deze zaak die hem toch zoö ter harte ging, van genoegen heb- hen gegnuifd, als hij dit voorstel in druk had gezien De toelichting, die B en W. bij het voorstel geven, en die wij gisteren voor het grootste deel hebben overgenomen, bewijst wel hoe belangrijk deze zaak voor onze gemeente iszulk een groote school, met leerlingen uit geheel het land, met een grooten staf van leeraren, is voor Haarlem een uiterst belangrijke stichting, die èn voor de burgerij èn voor het aanzien der stad, èn voor de vestiging van vreemden hier van het hoogste belang moet worden geacht. Het heeft lang geduurd voor het eindelijk zoo ver is gekomen. In April 1913 deed de heer Rinkema in de vergadering van de vereeniging „De Ambachts school" de mededeeling, dat de plannen gereed waren: wij hebben tn ons blad van 13 April van dat jaar reeds de ontwerp-teekening van het gebouw opgenomen, van de hand des heeren Doorn, den bekwamen directeur der Ambachts school. Men weet echter, dat de Commissie van toe zicht op het M. O bezwaren had tegen de com binatie van Middelbare Technische school met Ambachtsschool, en dat dit het groote verschil punt was, waarop lang de totstandkoming der zaak is afgestuit. Evenwel: de inspecteur van het M. O. deelt de meening der plaatselijke commissie niet, en wat reeds in 1913 door den Directeur in zijn rapport over deze zaak is gezegd, kan dunkt ons als overtuigend worden beschouwd voor de «telling, dat een combinatie der twee inrichtin gen, in plaats van bezwarend te zijn, juist beiden '•nstellingen-zelf ten voordeel zal wezen. Men weet, dat Haarlem al lang voor een Mid delbaar Technische School in aanmerking kwam. Eerst was er het plan van minister Kuyper om een Technicum te stichten. Het gemeentebestuur verklaarde zich bereid toen een half millioen bij 'e dragen in de kosten. Het begreep dat dit noo- dig was, wilde men hier de school krijgen. Ons 'and bleek echter niet rijp te zijn voor een Tech- licum. Toen heeft de Aannemer§bond te Utrecht een technische school gesticht. Ook Haarlem dong fjaar de stichting daarvan binnen haar muren, aoch de regeering weigerde zulks beslist, zoodat de school te Utrecht kwam. Maar de energie, die vooral door het vurig voorgaan van wijlen den heer Rinkema steeds is v„au, de vereeniging „De Ambachts- nool heeft toen door de hierboven genoemde ombmatie, era oplossing gevonden, die aan onze u de inrichting zal geven, waarnaar zoolang verlangd. s af£erMicldelb- T.echn' School zal omvatten de zip,, CJnK Pu£gerhjke en waterbouwkunde, aano-e- behnoff te. Amsterdam voorziet in °de 611 elect%bfchn?Ele^n^ V°°r wer^c^u^'cunc'tgen ^°t de M, t. S. zullen worden toegelaten t!e leerlingen, die èn theoretisch èn practisch een vooropleiding hebben ontvangen, waarom tevens wordt voorgesteld een voorbereidenden cursus van twee jaren in het leven te roepen als schakel, die het onderwijs aan de M. T. S. verbindt met het genoten onderwijs op de H .B. S. (3-ja'rige cursus), Ambachtsschool of B. A. S. Aan de tegenwoordige Ambachtsschool wordt onderwijs gegeven in de vakken: timmeren, meu belmaken, smeden en bankwerken, schilderen, behangen en stoffeeren (avondcursus) met het daarbij behoorende vakteekenen en verder theo retisch onderwijs. Deze vakken zullen nu moeten worden uitgebreid met: metselen, steenhouwen, stucadoren, lood- en zinkbewerken, fijnere me taalbewerking. Zoo helpt het een het ander. Als ik de verwachting uitspreek, dat onze gemeenteraad weldra met zoo goed als alge meene stemmen het voorstel van B. en W. zal aannemen, dan is dat uit de diepe overtuiging, dat deze belangrijke stichting, die Haarlem als vestigingsplaats zoozeer zal doen vooruitgaan, aan de welvaart en den goeden naam onzer stad ten sterkste zal ten goede komen! F. S. OVERZICHT. De groote belangstelling in de gebeurtenis sen aan het Westelijk front begint nu pas langzaam te verflauwen. Nog telkens ontmoet men in de persberich ten van de Entente-bladen de herhaling van het bekende getal Duitsehe krijgsgevang- nen. En wie nu verwacht had, dat het Fransch-Britsch offensief zou worden door gezet en zou leiden tot e,en doorbraak van de Duitsehe strijdlinie, zal zich in die -ver- wreftting teleurgesteld zien in de latere le- gerherichten en in de pers-beschouwingen, zoowel van Fransche en Engelsohe bladen, waaruit men elders in dit nummer eenige uittreksels zal vinden. Uit do latere communiqués namelijk blijkt, dat op verschillende deelen van het Weste lijk front de Duitschers tegenaanvallen heb ben ondernomen, waarbij zij hier en daar weer terrein hebben terugewonnen; terwijl overigens de opmarsch der geallieerden weer, zoo goed als geheel, tot staan is ge bracht. Volgens de laatste berichten van het front is er weder een hevig gevecht gaande tussehen Hulluch en Loos. Op Ibet Russisch gevechtsterrein wordt on derwijl de strijd met groote kracht voort gezet. Uit het Russisch oorlogsbericht, dat wij gisteren nog in een gedeelte van onze oplage konden afdrukken, bleek reeds,' dat van die zijde werd erkend, dat de Duitschers en Oostenrijkers weer vorderingen hadden gemaakt. In de communiqués uit Berlijn en Weenen worden omtrent die overwinningen uitvoerige mededeelingen gedaan. De aanvallen op DunaSburg, welker over winning den weg moet openen naar Riga, worden met kracht voortgezet, waarbij de Duitsöhers voetje voor voetje vooruitkomen. Ten noordoosten van Wisjnef is de Rus sische stelling onderbroken; 24 officicx-en en 3300 man werden gevangen genomen; 9 ma chinegeweren buitgemaakt. Meer in het zuiden van liet Russisch front, namelijk in Wolhynic, komen de centrale legers ook weer vooruit. Stroomafwaarts van Luck is de overgang over de Styr geforceerd. Onder den druk, daardoor ontstaan, zijn de Russen ten noor den van Dubno over Ihet lieele front in vol len aftocht. Het was onder den druk van de Oostenrijk-Hongaarsche en Duitsehe strijd- ki'achten, die den Russen aan de Styr met omsingeling bedreigde, dat zij zich genood zaakt hebben gezien, het ondei* groote op- of fei'ingen ondernomen offensief in het Wol- kynische vestinggebied to laten varen. De terugtocht der Russen is gisteren den gehee- lcn dag voortgezet. De Duitsehe legers ver volgen don vijand. Bij de achterhoedegevecht en ten oosten van Luck hebben de centrale legers 4 officieren en 600 man gevangen genomen. Het nieuws van de Balkanstaten brengt al lerminst nog de oplossing van het „raadsel" en dus moeten wij blijven afwachten, wat daar de bslissingen zullen zijn. VAN DEN BALKAN. Naar de „Voss. Ztg." aan ©en bericht uit Sofia in de „A. .Vilag" ontleent, is de Griek- scke gezant bij den minister-president Ra- doslawof geweest en heeft hij verklaard, dat Griekenland reeds vaak te kennen had ge geven, onder geen omstandigheden oen lan ding van vreemde troepen in zijn gebied te zullen vei-oorloven. Griekenland beschouwt de quaestie van den status quo op. den 'Balkan als een aange legenheid, die de Balkanstaten aangaat en die alleen door de belanghebbende staten front D^FranscWa^^^ hem de op 15 millioen ki'onen. Naar Lembergsche bladen mededeelen, heeft de regeering eén bedrag van een millioen kronen ter beschik king van het stadsbestuur gesteld, om den dringendsten nood te lenigen. De Zwitsersche neutraliteit in gevaar? De Zwitsersche bladen melden, dat de Zwit- sersch-Fransche grens in het bijzonder het grensgebied van Bern en Neuenburg, on langs bijna volkomen gesloten is. De brug gen van La Rosse en Biaufond zijn voor het verkeer gesloten en door militairen bezet. Barrikaden uit zandzakken bestaande, zijn aan den Franschen kant opgeworpen. Dat werd tijd ook! De jongste soldaat van het Fransche leger is wellicht Baptis- tin Rey, Deze is twaalf jaar oud en doet reeds sedert 11 maanden dienst aan het UITGEBREIDE COLLECTIE BARTELJORISSTRAAT 27. TELEFOON 17 7 O. onderling kan worden geregeld. Griekenland zal onder alle omstandigheden zijn belangrijkste haven Saloniki bescher men en is daarom besloten, indien de han gende quaestie tussehen Servië en Bulgarije echter thans naar huis teruggezonden. De overstrooming in Italië. De „Daily Chronicle" verneemt uit .Turijn, dat er over- stroomingen voorkwamen aan de Genuee- jsehe Rviera. Verscheidene menschen .wer- niet vreedzaam kan worden opgelost, Doi-(jün (foor den stroom in do bergstreken ran en Gevgli te bezetten. meegesleept, anderen werden in zee ge- De door het legerbestuur uitgevaardigde Sp0eld. Er is groote schade aangericht te oproeping voor de manoeuvres heeft niet Rapiilo, Santa Margherita, Hecco, Camogli de .zekerheid kunnen geven, dat de u-riek- en ganta Anna; te San Trattoose is de abdij sche regeering alles zou kunnen ten uitvoer verwoest. Huizen werden weggeslagen, men- brengen waartoe de Kroonraad besloten had. gchenlevens gingen verloren en ook veel Daarom was het noodzakelijk een deel van y00 kwam om. het Grieksche leger te mobiliseeren. Doiran en Gevgli, in 'Zuid-Macedonië, zijn op het oogenblik Servisch, doch Bulgarije, dat liet bezit van Servisch-Macedonië op het oog heeft, is genegen om ten gunste van Griekonland pfstand te doen van Doiran en Gevgli. Hetzelfde blad verneemt uit Lugano: Een stad in brand. .Telegrammen uit ste den dicht bij Ardmore in Oklahoma (Ameri ka) berichten, dat de stad in brand staat tengevolge van de ontploffing van een wa gonlading gasoline. De brandend© gasoline werd naar alle richtingen geworpen, waar door een groot, aantal gebouwen in brand T, r, geraakten. Het station werd door de out- De bekendmaking van den Bu gaarocnen p^^ing vernield. Voor zoover bekend is, gezant te Rome, das do mobilisatie mets 1P 1)nrl4nfl- om hpt anders is dan een ncutraiiteitsmaatregel zon- 1Ö1 a. °'n #ekomea- der agressieve bedoelingen, wordt door de Wandelstokkenmdustrie. Als een bewijs Italiaansche pers niet in dien geest uitge- '°fzeer wandelstokkeiiindustrie ten ge legd. Integendeel, de „Secoio", „Giornalo volge van den oorlog in Engeland bloeit, dTtalia", „Idea Nazionale" en de overige vermeldt de Times dat een enkele fa- bladen beschuldigen Bulgarije ervan dat bet te C hiddingfold, Surrey, wekelijks door naïeve voorwendsels tijd wil winnen 21.000 stokken vooi invalide soldaten en om de Quadruple Entente te misleiden. j ™"sa 8 stokjes, zgn. „swaggers voor mi- Het j.Neue Wienor Journal" verneemt uit iren maa Sofia, dat tussehen den minister-president I Dc U-oorlog. De Engelsohe trawler „Ven- Radoslawof en den Roemeenschen gezant be- tor" uit Grimsby is gezonken, spiekingen plaats hadden, welke tot weder-1 De Zatexalag te Mai'seille aangekomen zijdsch genoegen leidden. Do doorvoer van stoomboot „Memphis lxeoft daar de uit 34 Roemenië door Bulgarije en omgekeerd zal koppen bestaande bemanning van het En- in hot vervolg zonder moeilijkheden ge- «elscbe stoomschip „Natal" aangebracht. De schieden. „Natal" js den 13den September door een Duitsehe duikboot in de. nabijheid van Kreta RFRIFHTFN in den gTO,ul ®eboord' KOK I C- Wapenstilstand op Allerzielen? Volgens de De drankbestrijding in oorlogstijd. ,Ro- iMünebener Post zal de Paus in een omzend- ning George heeft een lesluxt onderteekend, brief hij de oorlogvoerende mogendheden waardoor Londen en net Londensche politie- een wapenschox-sing bepleiten, opdat die da,g district, waartoe talrijke voorsteden en ;aan de gedachtenis der gesneuvelden kan Haarlemsche üii8dag,es. m>. 1724 .VOLKSZANG EN ONDERWIJS. Te den Haag heeft men een goed idéé ten uitvoer gebracht, dat ons ook voor Haar lem wel navolgenswaardig lijkt. Daar had plaats eene vergadering van de afdeeling der vereeniging van R. K. bijzon dere onderwijzers in ons Bisdom in samen werking met d© R. K. vereeniging voor do Volkszang, belegt met het doel om te trach ten meer eenheid te brengen in liet zang onderwijs. De heer Theo van der Bijl, een musicus, schetste er Üen bedroevendeii sland van het huidige zangonderwijs op de lagere school en handelde over de manier van eenheid biengen daarin. Het was een leerzame avond. Ons dunkt te Haarlem moest men ook eens trachten zulk een samenkomst te houden. Dan kon er meer contact en samenwerking komen tussehen volkszang en onderwijs. Er woVdt hier veel gedaan aan verbetering van den volkszang, maar... aan die gewenschto samenwerking ontbreekt nog wel iets, ge lui ge de geschiedenis met het volkszangorgel. En daartoe kan zulk een avond vee! bij dragen. Men kan dan eens wat dieper treden in do .quaestie van verbetering van den volks zang en het zangonderwijs. We geven daarom deze idéé ter overweging. plaatsen van het graafschap Kent belmoren, worden gesteld onder de bepaling-en van de munitiewet. Meer dan zeven millioen personen komen dientengevolge onder de controle voor het alcoholverbruik te staan. Do herbergiers zelf staan eveneens onder het scherpste toezicht. Van de volgende week af, is het dus ook te Londen aan ieder een vex;boden, om een ander een glas bier aan te bieden; elk moet voor zichzelf be talen. Munitie-aanmaak in Rusland. Aan de de „Berliner Lokal Anzeiger" wordt uit Czernowits geseind» dat, volgens de te Boekarest verschijnende „Specca", welk blad goede connecties met het Russische gezantschap aldaar heeft,\de Russische re geering de fabricatie van munitie wil ver- lioogen, door de buiten werking gestelde brandewijnstokerijen in te richten tot mu nitiefabrieken. Een gedeelte van de maclii- neriën, zal tot granaten worden omgesmol ten. Bulgarije cxx de Entente. Volgens het te Boekarest verschijnende blad Se ara, zal Bul garije een weigerend antwoord geven op de laatste nota van het viervoudig verbond, in welke Bulgarije wordt aangezocht, om, nadat -dc mobilisatie zal zijn doorgevoerd, tot den aanval op Turkije over te gaan. Naar de Voss. Eeitung meldt, heeft de Progrès de Lyon vei-nomen, dat op hot Bul- gaarsche gezantschap to Parijs, de Bulgaar- sche vlag niet meer waait, lxoewel de gezant nog te Parijs vertoeft. Eenige journalisten ontvingen op de vraag, of er maatregelen voor het vertrek van het gczantschapsper- soneel worden getroffen, tot antwoord, dat er nog niets is beslist, doch dat de toestand plotseling zou kunnen veranderen. In Bulgarije. Het „Neue .Wiener Journal" meldt uit Boekarest, dat de Bulgaarsche re geering den staat van beleg over geheel Bulgarije heeft afgekondigd. De scholen zijn gesloten; er worden thans soldaten jnge- kwartierd. Passen naar het buitenland wor den niet meer afgegeven. Do sclxade alleen in één stad. Het stads bestuur van.Lemberg heeft een onderzoek laten instellen naar de schade, die door don Russischen inval is veroorzaakt. l>e daartoe benoemde commissie schat de scha- worden gewijd. VAN HET WESTELIJKE GEVECHTS TERREIN. Franscli bericht. PARIJS, 28 September. Officieele mede deeling van hedenmiddag: In Artois hebben de Franedhien gisteravond en vannacht terx-ein gewonnen en zijn zij meer en meer de heuvelkammen ten oosten en ten zuiden van Souche» genaderd. In Champagne bieden de Duitschers weerstand in de stellingen, waarop zij zich hebben, te- iL'ggetrokken exx die zijn beschermd door een uitgestrekt net van prikkeldraad, dat ver dekt is opgesteld. De Franschen konden eeni- gen nieuwen vooruitgang hoeken in de rich ting van heuvel 185, ten wasten van de hof stede Navarin en ten noorden van Massiges, in de richting van la Justice. In Argonne zijn de hardnekkige aanvallen der Duitschers gisteren met 6 tot 8 bataljons tegen onze stellingen van de eerste linie Fille Morte Bolante ondernomen, op een ernstige misluk king uitgeloopen. De tegenaanvallen, door de Franschen in den loop van den nacht ondernomen, stelden hen in staat de Duit sehe infanteristen uit bijna alle punten, waar zij hebben weten door te dringen, te verdrijven. Het terrein voor de Fransche loopgraven is met lijken van vijanden be zaaid. Op het overige front was de nacht betrekkelijk kalm. Duitsch berielit. BERLIJN, 28 Sept. Officieele mededee ling uit het groote hoofdkwartier: De tegenstander zette ook gisteren zijn po gingen om door te breken voort, zonder eenig succes te bereiken, hij leed daarbij in tegendeel op vele punten zeer gevoelige ver liezen. Bij Loos ondernamen de Engelse-hen een nieuwen aanval met stikgas, die volsla gen zonder uitwerking in den wind vervloog. Onze tegenaanval leverde behalve goede ter reinwinst, 20 officieren en 750 nxan aan ge vangenen op. Het getal van de laatsten steeg daardoor op deze plaats tot 3397 (de officie ren meegerekend). Negen machinegeweren werden buitgemaakt. Bij Souehez, Roelin- court en verder op het lieele front in Cham pagne tot aan den voet van de Argonnen zijn de aanvallen der Franschen zoodanig af geslagen, dat zij geen spoor nalieten. In de 'streek van Souain bracht de vijand, met merkwaardige miskenning van den toestand, zelfs cavaleriemassa's vooruit, die natuurlijk volslagen overhoop werden geschoten en de vlucht namen. In de Argonnen hebben wij een kleine voorwaax-tsche beweging gemaakt om de stelling van Fille Morte te vex-bet-e- ren. Zij had het gewenschte resultaat en leverde ons bovendien 4 officieren en 250 man aan gevangenen op. Op de hoogte Oo- mères is eergisteren en gisteren, door ruijn- oxitploffingen, op groote schaal de vijande lijke stelling op een bi'eed front verwoest en in elkaar gestort. DE OORLOGSBUIT BIJ WILNA. BERLIJN, 28 Sept. (Officieel). Het leger van von Eichhorn heeft in den slag by Wilna (die daartoe heeft geleid dat do vij and over de linie: meer van NarosjSmor- gori—Wisjnef achteruitgeworpen werd) 70 officieren en 21.908 nxan gevangen gemaakt, en drie kanonnen, 72 machinegeweren en veel bagage, die de vijand op zijn zeer snellen terugtocht moest achterlaten,' buit gemaakt. In verband met onzen snellen opmarsch kon zulks eerst thans worden meegedeeld. De getallen, die i'eeds vroeger zijn ge noemd, zijn niet in bovenstaande cyfers. meegeteld. ITALIë. Voorloopige bijzetting van hot stoffelijk overschot van Paus Pius X iu de St. Piefcer. Sedert eenige dagen is in de basiliek van het Vaticaan, de in het linker-zijschip tus sehen dc doop- en koorkapel gelegen Cap- pella della Presentazione, met het groote mozaïek „de Opdracht van Maria", met plan ken afgescheiden. Men is daarachter bezig mot het maken' van een graf, waarin het tijk van Pius X voorloopig zal worden bij gezet, vgór het naar het blijvend graf zal worden overgebracht. De tegenwoordige voorloopige begraaf plaats, zoo wordt aan dc Mb. gemeld, be vindt zich in een kolom tussehen de kapel van de Opdracht van Maria en van die van het koor, tegenover het bronzen gedenktee- ken van Innocentius III. Daar rust ook nog steeds het lijk van Z. 'H. Leo XIII. Wijl' nu, naar de beslissing der door Be- nedictus XV samengestelde commissie van kardinalen tot oprichting van eeix gedenk- teèken voor Pius X, dat zich bij den ge noemden kolom verheffen zal, die de tegen woordige, voorloopige grafplaats omsluit, be sloten is, wordt het aan de epistelzijde der Capella cjella Presentazione gemaakt. Het plan is door den architect GiovenaUj ontworpen. UIT. DE STAATSCOURANT. Bij Kon. liesluit is, op verzoek van R. P. C. de Moor, te Driebergen, ingetrokken zijne benoeming lot notaris te Utrecht en, is be noemd tot notaris le Utrecht ter standplaats

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1