BINNENLAND
Van hedenmorgen.
KERKNIEUWS
SOCIALE BERICHTEN
U
OORLOGS-A LLE R LEI
Heden te 8 uur 36 voormiddags werden mijden wijkt de voerman uit, de volgende doet
door Fransche vliegers bommen geworpen op hetzelfde, de derde, de vierde.... twaalfde
de neutrale stad Luxemburg. Twee Luxemburg- eveneens en zoodoende is de weg spoedig
sche soldaten, een arbeider en een winkeljuffrouw vijftig meter breed. Men rijdt door do eenzaam-
werden gekwetst.
is,
heid met de onbetrouwbare kaart op de knie
en bet kompaa in de hand en.... verdwaalt.
Want hier lijken alle heuvels en alle beken op
elkaar. Niemand kunt ge den weg vragen de
kozakken hebben alle mannen weggejaagd en
de vrouwen verbergen zich nog.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij1 Koninklijk besluit van 30 September
met ingang van 16 November, benoemd
tot directeur van het post- en telegraafkan
toor te Lochem, J. Stjjkei, thans in gelijke
betrekking te Zuidhorn.
De gewone audiënties van de ministers
van Buitenlandsche zaken en van Finantiën
zullen deze week niet plaats hebben.
DE KATHOLIEKE KAMEKCLUB.
De Katholieke Kamerclub heeft in haar
jongste vergadering herkozen als voorzitter
mgr. mr. dr. W. H. Nolens, als ondervoor
zitter generaal B. R. F. van Vlijmen en
als secretaris den heer A. O. A. van .Vuuren.
DE MELKPRIJZEN.
LONDEN IN DUISTERNIS.
LONDEN, 4 Oct. (Part.) Nieuwe drastische
anti-lichtmaatregelen zijn door het ministerie
van Binnenlandsche Zaken voorgeschreven. Het
licht in trams en omnibussen mag juist voldoende
zijn om het ophalen der vrachtprijzen mogelijk te
maken .Bij het rijden over bruggen mag in het
geheel geen licht uitstralen.
In spoorwegcoupés moeten de gordijnen voort
durend dicht blijven. Ook de gordijnen voor de
vensters der huizen moeten 's avonds neerhangen
indien het vertrek'Verlicht is.
AAN DE SERVISCHE GRENS.
PARIJS, 4 Oct. (Part.) Volgens een bericht
uit Nisj wcrdt het aantal aan de Servische grens
geconcentreerde Duitsch-Oostenrijksche soldaten
op een half milücen geschat, waarvan 350,000
Duitschers.
EEN DUIT SCHE MUNITIEFABRIEK IN
DE LUCHT GEVLOGEN?
PARIJS, 4 Oct. (Part.) Volgens een bericht
aan het Zweedsche dagblad „Dagens Nyheteri', Door de Kmer yan Arbeid y£)or de Voe_
heeft een geweiaige oniplo.ting pia S dings en Genotmiddelen te Amsterdam is tot
ce munitiefabriek bij W iUenberg den j|jnjSj-er van Landbouw, Nijverheid en
censuur verbood het publiceeren van deze cata
strophe. De fabriek, één der voornaamste muni-
-fabrieken des lands, stond in het dorp Reins-
erf. De ontploffing zou den 23n September heb
ben plaats gehad, en den dood van 242 werk
lieden ten gevolge gehad hebben, terwijl tal van
arbeiders gewond waren.
Handel het verzoek gericht, maatregelen te
willen treffen, waardoor aan de prijsstijging
van melk een einde wordt gemaakt.
GEMOBILISEERDE ADVOCATEN.
De gezamenlijke Raden van Toezicht en
Discipline der Orden van advocaten te Am-
De raad van beheer was op het oogenblik der sterdam, Rotterdam, 's-Gravenhage, Utrecht,
ontploffing vergaderd. Verscheidene leden deel
den het lot der arbeiders.
BOMMEN OP LUXEMBURG.
Leeuwarden, Zutphen, Zwolle, Breda, Maas
tricht en Almelo, hadden in een adres aan
den minister van Oorlog verzocht om aan
gemobiliseerde advocaten een langdurig ver-
PAR1JS, 4 Oct. (Officiel.) Wij maakten vor- lof te verstrekken tot afdoening van zaken,
deringen in Artois en namen daar een blokhuis De minister heeft daarop geantwoord:
en loopgraven ten zuiden van het Givenchy- j lo. dat de bedoelde militairen zich ieder
bosch. lievig artillerieduel ten zuiden van de voor zooveel hem betreft, met éen verzoek
Somme, in Champagne en in Argonne. De vijand om verlof, moeten wenden tot hun onmid-
poogde in de Vogezen een brandende vloeistof dellijken officier-commandant, die verplicht
in de loopgraven te spuiten, echter zonder sue- is voor de verdere verzending zorg te dragen;
- 12o. dat deze verwijzing niet moet worden
opgevat als een mededeeling, welke reeds
bij1 voorbaat uitzicht op een gunstige be-
ces. Een eskader vliegmachines heeft bommen
geworpen op het spoorwegstation, op de brug ei
op de militaire gebouwen in Luxemburg.
MADAME „MALHEUR".
Een Duitsch soldaat te velde schrijft aan de
„Frankf. Zeitung", dat het Fransche stadje waar
in zijn bataljon ligt, nu al een jaar lang door
de Duitsche troepen is bezet en dat het du3 geen
wonder is, dat de bevolking langzamerhand aan
de Duitschers gewoon raakt. Velen hebben
Duitsch leeren spreken en bijna allen verstaan
het zoo'n beetje.
Een verschijning, welke iedere Duitsche sol
daat hier kent is een stokoude vrouw, die dag in
dag uit, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat
voor haar vervallen huisje aan den ingang van
de plaats zit. Haar gezicht is door honderden
rimpels doorgroefd, de wit-grijze haren pieken
aan alle Vanten onder haar boerinnemuts uit,
naast haar staan twee krukken. Met gebogen
hoofd zit zij voor zich uit te staren. Alleen wan
neer zij ons hoort aanmarcheeren komt er leven
in haar. Haar halfgeloken oogen beginnen te
glansen, ze staat op, leunend op een stok, zwaait
met den anderen in 't rond en uit haar tandeloo-
zen mond klinkt het; „Malheur! Malheur! Wee!
Wee, de oorlog, de oorlogwee1" Als we
al lang voorbij zijn hooren we nog haar schorre
stem: „Malheur,malheurI"
We hebben het oude vrouwtje, „Madame Mal
heur" genoemd. Als we haar voorbij gaan, roe
pen we: „Bonjour, mad. Malheur!' Dan schudt
zij het hoofd en roept: „Ja, malheur, de oorlog,
de oorlog, wee, weel"
Eén onzer is eens in haar huisje geweest en
heeft haar wat worst en een stuk chocolade ge
bracht, en heeft haar aan 't praten gekregen.
Haar man en haar twee broers zijn in den oor-
Jog van 1870 gevallen: van haar drie zoons is
er tot dusver één gesneuveld, één in gevangen
schap geraakt, terwijl er nog één aan het front
staat. Een van haar neven zijn de beide beenen
afgezet, vier neven zijn nog in den oorlog. Mis
schien zijn die ook al gesneuveld. Zij is afgeslo
ten van de Fransche bevolking aan de andere
zijde van front. Van haar geheele familie is zij
de eenige die nog hier is: alle anderen zijn kort
na het uitbreken van den oorlog gevlucht. De
Duitsche commandant laat haar geregeld voed
sel brengen, maar we begrijpen thans waarom
ze ons toeroept: „Malheur, malheur, mal
heur
DE TUIN VAN DUBNO.
De Oostenrijksche novellist en humorist
Rods Rods, die voor velen geen onbekende is,
schrijft thans op het zuidoostelijk ooriogstoo-
neel als oorlogscorrespondent aan de „Voesi-
aehe Zeitung5 en geeft ee» schets van het ter
rein in de buurt van Dnbno.
„De tuin van Dubno" heet het heuvelland
ten zuidwesten van stad en vesting, een tame
lijk plotseling door moerassen begrensde streek
tusschen Styr en Ikwa. Het is een heuvelach-
slissing opent.
DE MAXIMUMPRIJZEN.
De minister van Landbouw enz. heeft aan
de Burgemeesters eene circulaire gezonden
met eene lijst van maximumprijzen van eeni
ge met name genoemde levensmiddelen gel
dende gedurende de maand October. De mi
nister doet daarin o.a. opmerken:
„Mocht u bet wenschelijk achten met het
oog op plaatselijke omstandigheden wijziging
in de gestelde maxima te brengen, dan zal
ik daarvan gaarne bericht ontvangen. In
geval u de wensch mocht worden kenbaar
gemaakt, om voor andere dan de vermelde
artikelen maxima vast te stellen, of u uit
eigen beweging dit wenschelijfc mocht oor-
d-eelen, zal ik daarvan gaarne kennis krij
gen. Tot wijziging of aanvulling van de lijst
gelieve u in tusschen niet over te gaan, al
vorens mijn antwoord op uw bericht u be
reikt heeft"
En verder:
„Wanneer winkeliers zich" beklagen over
levering van suiker tegen te hooge prijzen
of in onvoldoende hoeveelheid, zoudt u hen
in overweging kunnen geven zich ter zake
te wenden tot het Suikerbureau, Sarphati-
straat no. lc te Amsterdam, aan welk bureau
door mij de uitdrukkelijke wensch is te ken
nen gegeven, dat dit in bedoelde gevallen
de winkeliers rechtstreeks zal helpen."
De kleinhandelprijs van witte geraffineer
de suiker, die, naar men weet, de winkeliers
te laag oordeelen, is opnieuw bepaald op
f 0.55 per K.G.
VERONTSCHULDIGINGEN VAN DE
BRITSCHE REGEERING.
De Britsche regeering heeft aan de Neder-
landsche haar leedwezen betuigd en veront
schuldigingen aangeboden naar aanleiding
van het feit, dat een Britsch vliegtuig, zich
vergissende In de plaats, waar het zich be
vond, den. 9den Augustus- des nachts bom
men heeft geworpen in en in de nabijheid
van de haven van Cadzand. De Britsche
regeering heeft verklaard de berokkende
schade te zullen vergoeden.
H. Jf. J>£ KONINGIN-MOEDER.
H. M. de Koningin-Moeder heeft Zaterdag
een bezoek gebracht aan het sanatorium
Oranje Nassau-oord. Het sanatorium, dat
in zijn gewonen doen was, werd geheel
door H. M. doorwandeld, alle patiënten wer
den toegesproken, en ieder ontving een bou
quet je. Vervolgens werd de nieuwe tuinaan
leg bezichtigd. Na afloop van den rondgang
werden in de kamer der directrice eenige
ververschingen aangeboden; waarna H. M.
weder naar den Haag vertrok.
de DIENST OP ENGELAND.
De mailboot „Mecklenburg" kwam Zater
dagmiddag te vijf uur te Vlissingen aan
met 184 passagiers, die grootendeels van
weerkogele getroffen. De vlieger was onge
deerd en werd geïnterneerd.
Een oplichter. Op den 8en Augustus jl.
aiTiveerde in hotel „Ketelaar" te WoUkum,
zoo schrijft men aan de Leeuw. Ct. uit die
stad, een heer met groot lederen valies en
reisportefeuille, logies vragende onder denl
naam van Jos. Loopuit, lid van den Amster-
damschen gemeenteraad. Hij gaf voor, hier
te komen als journalist en propagandist
voor de S. D. A. P., terwijl hij zou trachten
hier eene afdeeling op te ridhten. Voor dit
doel bezocht hij dan ook een geestverwant,
docht gaf zich daar uit voor A. B. Kleere-
koper, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Twee dagen later, de gast had zich goed
laten bedienen, ging hij naar Hindeloopen,
om 's avonds naar hij zei, terug te keeren.
Hij liet zijn lederen valies hier achter. Des
avonds kwam Ihij niet weer, maar 11 Augus
tus zond hij een telegram uit Amsterdam,
meldende dat hij over twee dagen terug zou
komen.
Het wachten was tevergeefs. Men schreef
dus een brief aan den heer Loopuit te Am
sterdam en uit diens antwoord bleek, dat
men met een oplichter te doen had gehad;
wat zoo langzamerhand ook reeds gedacht
werd. De zaak werd in handen der politie
gegeven. Het groote valies werd geopend em
dit bleek, behalve oude en gedragen kleeren,
veel reclames enz. van de Singer-Mij. te Gro
ningen te bevatten.
Thans heeft men vernomen, dat de ver
meende propagandist te Rotterdam achter
slot en grendel ie gezet. Naar men zegt, zijn
verscheidene hotelhouders de dupe van dit
heerschap geworden.
Doodeljjke ongelukken. Te Leiden heb
ben twee ongelukken met doodelijiken afloop
plaats gehad.
Op het Stationsplein is Vrijdag de 70-ja-
rige G. Hoogkamer door de electriscihe tram
aangereden. Zaterdag is de man aan de ge
volgen overleden.
En op de B reestraat is Zaterdagavond een
60-jarige vrouw door de electrische tram:
aangereden. De borstkas werd haar inge
drukt. Zij was onmiddellijk, döod.
Postfraude. Over de arrestatie van den
conducteur der brievenmalen v. d. B. meldt
men ons nader uit Arnhem:
De bij herhaling voorkomende vermissin
gen van gefcewaarde uit brieven, we hoor
den van een waaruit twee biljetten van 100
gulden waren ontvreemd en waarbij ook de
conducteur der Posterijen G. J. v. d. B. moet
zijn betrokken geweest, gaf do postadmini
stratie aanleiding een proef te nemen met
dezen beambte; die reedis geruimen tijd' on
der verdenking stond zich schuldig te heb
ben gemaakt aan kwade prakt-ken.
Daartoe werd Woensdagavond een Ibrief
aan een niet bestaand persoon te Enschedé
verzonden, inhoudende een biljet van 10
en een zilverbon van 2.50. De verzentelling
had plaats met een trein waarin v. d. B.
werkzaam was. Bij aankomst te Enschedé
waren de inspecteur der Posterijen uit
Utrecht en nog eenige postambtenaenr aan
wezig. Een paar ambtenaren gingen het poet-
rijtuig binnen en vroegen den brief aan den
poste o nametenr op.
De brief bleek aanwezig te zijn, doch bij
nadere beschouwing te zijin geopend. Al ras
kwam men tot de ontdekking dat de inhoud
•was verdwenen, zoodat onmiddellijk de aan
wezige politie werd gewaarschuwd, die den
beambte ondervroeg. V. d. B. ontkende dien
brief te hebben geopend en zich den inhoud1
te hebben toegeëigend. Bij ftrailleeTing werd
niets op hem bevonden en ook niet in den)
postwagen, die mede werd onderzocht.
Daar niettemin de politie aan de daadl
van dezen beambte niet twijfelde, werd Lij
in hechtenis genomen: en op het politiebureau
te Enschedé nogmaals aan een gestreng ver
hoor onderworpen. Hij bleef ontkennen iets
van het geld af te weten.
Donderdagmorgen werd net onderzoek
voortgezet met het resultaat, dat in het
drinkbus je van den beam®*® het papieren
geld wérd gevonden. Een volledige bekente
nis volgde toen. Dienzelfden dag is hij naar
zijn woonplaats Arnhem vervoerd omi nader
te worden gehoord.
dit ook hieruit, dat door verschillende ge
meentebesturen aan de districtsarbeidsbeur
zen subsidiën .worden verleend.
De districtsarbeidsbeurzen, op .welker di
recteuren straks een nieuwe belangrijke
taak zal rusten, worden inet elkander in
verband gebracht door de Centrale Ar
beidsbeurs te 's Gravenhage, welker direc
teur (de heer Anth. Folmer, Rijksadviseur
voor de arbeidsbemiddeling en secretaris
der Vereeniging van Nederlandsche Arbeids
beurzen, Kneuterdijk te 's Gravenhage)
meer in het bijzonder met de organisatie
der intercommunale arbeidsbemiddeling is
belast, en dienaangaande alle vereischte in
lichtingen verstrekt.
De samenwerking van Rijk en gemeente
besturen zal het mogelijk maken, de in
tercommunale arbeidsbemiddeling spoedig
goed georganiseerd in werking te doen tre
den. Verwacht mag toch worden, dat die
gemeentebesturen, welke nog geen corres
pondent aanwezen, daartoe weldra in het
belang der gemeente zullen overgaan.
Met het oog op de mogelijkheid, dat eer
lang een lichting met klein verlof gaat, en,
aan den anderen kant, op de omstandigheid,
dat vele werkgevers zeer moeilijk arbeids
krachten kunnen verkrijgen, mag dat zeker
nog te eer .worden verwacht.
tig terrein en het landschap ziet er vriendelijk
«it. De groote wouden, die men. op de kaart oensdag af aan boord waren, en met mail.
angeduid ziet, vindt men in werkelijkheid niet ï9 half zeven kwam ook de „Koningin
Regentes" maar zonder passagiers of mail.
Van gisteren af was de dienst weder nor-
maaL
waar men ze zou willen zoeken de bijl heeft
ze reeds opgeruimd. Do bevolking is schaarsch
en er zijn weinig dorpen en die er zijn tellen
Zelden meer dan 30 huizen.
„De kaarten van Rusland zijn overigens niet
betrouwbaar. Zij geven i en spoorweg aan
Een unicum. Ten kantore van den gemeen
te-ontvanger te Apeldoorn vervoegde zich
de spoorweg is vernield; de wegen zijn onbi 1200igU?.dei1 te
i j j v7wki.o-r.ri v i laag in den hooidGlijKen omslag te ziin aan-
gaanbaar: de dorpen verbrand de bosscben geslagen, welk bedrag hij mt wenschte
weggehakt; de wegen verlegd. Plotseling ont-.te storten
dekt men wegen waar er geen behoorden to j H paard van feu landbou-
«un; midden in een moeras staat een stad van jWer Binnendijk aan den Haagweg teTal-
barakken; midden in de bosschen staan vestm- kenburg (Z.-H.) ie in den naclit van Vrijdag
k€n- op Zaterdag de buik op verschillende plaat-
In ter communale ar heilsbemiddeling.
Geleidelijk nadert de organisatie der in
tercommunale arbeidsbem19®6^11® hier te
lande thans haar voltooiioS-
Nadat de 30 arbeidsbeurzen, die als dis-
tricts-arbeidsbeurzen zuUen °Pteeden, hier
toe door de gemeen te bes tur<jn (of andere
besturen), van welke *0 U%aan, waren
gemachtigd, hebben zij J°.or Z1°h haar
taak aangevat voor zoover het haar toege
voegde district aangaat- Ee® vergadering
van directeuren dezer distrl9ts-arbeidsbeur-
zen werd, onder leiding van bestuur der
Vereeniging van Nederlandsche Arbeids
beurzen, den 21en Septeolb0r j.i. te 's Gra
venhage gehouden, te raaclei'e bespreking
van de regeling der inter®0®??®®®4!0 arbeids
bemiddeling, terwijl bovendien verschillen
de belangrijke zaken aa® .0If 0 K^,1?16®
(o.a. de regeling der arbeidsbemiddeling
Voor het hotel- en restaurantpersoneel als
intercommunale, national® regeling).
In verschillende district®11 werd in de
tweede helft van Septelllber °P initiatief
van den burgemeester der 8eioeente, van
welke de districts-arbeidsbeurs uitgaat, een
vergadering gehouden niet de burgemees
ters der andere tot het district behoorende
gemeenten, om tot organisatie van het dis
trict te geraken. Steeds bleek men alge
meen overtuigd van de groote beteekenis
der organisatie voor de eigen gemeente en
zeer bereidwillig tot medewerking- I® V0Ae
der overige districten zullen dergelijk"3 bll"
eenkómsten spoedig volgen.
Gelijk men weet is de bedoeling»
NIEUW ZIEKENHUIS VAN ST. JOANNES
DE DEO TE 'S-HERTOGENBOSOH.
Men seint ons uit 's-Hertagenbosch:
Heden had op plechtige wijze de opening
plaats van het nieuw-gebouwde ziekenhuis dei-
Eer w. Broeders van St. Joannes de Deo. Tal
rijke geestelijke en burgerlijke autoriteiten
wat-en daarbij aanwezig, o.a. Z. D. Mgr.
Arnold us F. Diepen, Coadjutor van Z. D. H.
Mgr. W. van de Ven, Bisschop, van 's-Hertogen-
bosch, de Commissaris der ,Konngin in Noord-
Brabant Mr. A. E. Baron Van Voorst tot
Voorat, Burgemeester Jhr. P. van der Doea te
Willebois, de, Vicaris-Generaal van het Bisdom,
de Provinciaal der Capucijnen, de Rector der
Redemptoristen, da Oversten van de huizen
Broeders da Deo in Nederland, de president
van het Gerechtshof, de officier van justitie,
wethouders, raadsleden enz.
Tevoren had Mgr. Diepen omstreeks half tien
de kapel der inrichting, die nog niet geheel
voltooid is, ingezgend, waarna om tien uur daar
eene H. Mis met Bisschoppelijke assistentie werd
opgedragen door den Pastoor der St. Jacobs
Parochie, den HoogEerw. Heer Mgr. O. C.
Prinsen, geassisteerd door de ZeerEerw. Paters
Gardiaan en Magister der Capucijnen.
Na deze plechtigheid geschiedde d© voorle
zing eener oorkonde. Men begaf zich daarvoor
naar den ingang van het gebouw, alwaar in de
vestibule een prachtig, levensgroot beeld van
den H. Joannes do Deo de aandacht van alle
bezoekers trekt. Aan de voeten van den Heilige
rvi»t een. zieke, die van St. Joanne®, die zelf
met doornen is gekroond', hulp en troost ont-
vangt. Op 't voetstuk is een steen aangebracht,
dragende het opschrift: In honorem Dei et
misericordiae (Ter eere Gods en der Barm
hartigheid), achter welken steen de oorkonde,
door de aanwezige autoriteiten ondertcekead,
werd weggesloten. De oorkonde vermeldt, dat
de bouw der stichting werd begonnen toen Z.
H. Pius X overleed en Z. H. Benediotus XV
Hem opvolgde, Mgr. W. v. d. Ven bisschop was
van Den Bosch, Koningin Wilhelmina het land
regeerde, Jhr. van der Does d Willebois bur
gemeester was van 's-Hertogenbosch, Broeder
Bonifacius Generaal-Overste der Orde, Dr. J.
Freericks huisdokter der stichting, terwijl zij
verder vermeldt dat de bouw geschiedde onder
leiding van den ingenieur-architect J. Dony en
de kapel werd ingezegend door Mgr. Diepen.
Vervolgens begaf men zich naar een der zie
kenzalen, welke tot receptiezaal waS ingericht
en waar de autoriteiten op de voor hen be
stemde zetels te midden van een keurige plan-
tenvraiering plaats namen. De Vicarius van de
Nederlandsche afdeeling van de Orde der Broe
ders van Barmhartigheid, tevens hoofd van het
Bossche huis, Broeder Alexius, (vroeger te
Haarlem), hield eene uitvoerige rede, waarin
hij op de eerste plaats dank bracht aan Mgr.
Diepen, den Commissaris der Koningin en den
Burgemeester voor hunne tegenwoordigheid en
daarna een geschiedkundig overzicht gaf, waar
uit wij het volgende aanstippen: Toen in de
voor Duitschland's Katholieken zoo bange
dagen van den Culturkampf, zoovele Katho
lieke Congregatiën werden, vervolgd en ver re
ven en gevreesd werd, hoewel ten onrechte,
dat ook de Orde der Broeders van Barmhartig
heid dit lot zou deelen, verkregen de toenma
lige Algemeene Overste Vincentius en Broeder
Joannes van Z. D. H. Mgr. Zwijsen, destijds
Men kan niet snller en gemakkelijker in den
sen opengesneden. Het dier is den volgenden
tuin van Dubno rondtrekken dan in een boe- morgen op advies van den veearts afge
renwagen. Men zit dan op een bundel stroo maakt. Van den da-dér geen spoor,
en met drie flinke paarden er voor ga&t heti Een Engelsche vlieger geland. Uit
over de velden en door het bosch. Stooten doet Breskens wordt gemeld: De Engelscha vlie-
de wagen niet, want, steenen zijn er niet in den ?6r. ter zee Boyd, opgestegen te Duin-
tri» „iri. 1» teemachtig „ad d.t na «a S»?dSt "ïooTh^a J ».T m
aag urifc-en regen awart en vloeibaar wordt, geweervuur der Duituohere do ontetetdng
tin de wegen ontstaan dan geulen, waarin de weigerde. HÜ kwam neer in 'n bietenveld bij
wielen verdwijnen. Om die diepe sporen te ver- Nieuw vliet. Het vliegtuig was door vier ge-
de Nederlandsche huizen tot een Vicariaat tol
vereenigen waardoor de uitbreiding van het»
huis in Den Bosch eene dringende noodzake-j
lijkheid werd. Dank Gods hulp is deze thans,
tot stand gekomen. Vanaf dit oogenblik is dit
huis meer dan ooit. „het" ziekenhuis der Broeder»
en is in dit huis voor goed hun Noviciaat,
Naast God en Zijne heilig© Moeder, bracht spre-
kor dank aan de overleden en de levende wel
doeners, die hunne offers schonken ter voltrek
king van dit grootsohe werk, vooral onzen gelief
den Kerkvoogd, Mgr. Van de Ven, die op en
velerlei wijze de uitvoering der plannen moge
lijk maakte.
Mgr. Diepen dankend, dat Z. D. H. de kapel
had willen inzegenen, sprak de Vicarius de
overtuiging uit, dat Z. D. H., wanneer hem het
bestuur des Bisdoms zal zijn toevertrouwd, voor,
de Congregatie datgene zal zijn wat de Bis-
sohoppeif van Den Bosch voor haar waren, niet
alleen hun geestelijk hoofd, maar een steun in -
moeielijke dagen en een vader in het lijden.
Vereerd door de tegenwoordigheid van den
Commissaris der Koningin, die daardoor toont
het werk der Christelijke Charitas, door da
Orde beoefend, op prijs te stellen, wenschte spr.
hier hulde te brengen aan H, M. de Koningin,
die vooral in deze troebele tijden op zoo emi
nente wijze de liefde tot haar volk toont. Ala
goede kloosterlingen, zei spr., zijn wij ook goedé
vaderlanders en niemand kan ons overtreffen,
in eerbied, in trouwe liefde en aanhankelijk
heid voor oze dierbare landsvorstinne.
Den heer Burgemeester betuigde spr. zijn dank
voor de ondervonden medewerking en de heeren
doktoren, die thans door de totstandkoming van
dit gebouw ook hunne verlangens en wenschen
bevredigd zien, voor hunne raadgevingen en
bemoeiingen.
Zich tot zijne medebroeders wendende, wees
spr. op het merkwaardige toeval dat hij het
juist was, die den Broeders den weg naar de
woning van Bisschop Zwijsen wees toen zij zioh
hier kwamen vestigen, onbewust dat hij eens
in hunne G'ongregatio zou treden. Hij heeft
nooit vermoed, dat hij op de plaats waar hij
eens rondwandelde, nu. als Vicarius zijn mede
broeders zou moeten toespreken. Getuige ge
weest van de Verschillende verhuizingen der
Broeders en van de veranderingen aan hun ge
sticht, is spr. diep ontroerd op dit oogenblik,
want het verschil van voorheen en thans is
geweldig. Dit stemt tot dankbaarheid jegens
God, die groote dingen aan de Broeders heeft
gedaan, en die dankbaar moeten zij meda
toonen door aan de zieken hunne zorgen te wij
den als ware het God zelf en door een stipte
naleving der eonstitutiën en regelen der orde.
De Vicarius eindigde met zijne medebroeders'
op te wekken tot een gebed voor hen, die vóór
veertig jaren dit werk begonnen, en voor de tal
rijke weldoeners en vrienden van het huis.
Na deze rede hield Z. D. H. Mgr. Diepen op
de hem eigen beminnelijke wijze eene harte
lijke toespraak, waarin hij uiting gaf aan zijne
grooto waardeering voor het sohoone liefde
werk, door de Broeders verricht, en hun zijne
voortdurende belangstelling en steun toezegde,
Ook de Commissaris der Koningin gaf uiting
aan zijne warme symphatie voor dit heerlijke
werk der charitas, terwijl verder nog o.a. het
woord voerden de Burgmeester en Dr. Free
ricks.
Het nieuwe ziekenhuis mag een sieraad
heeten voor 's-Hertogenboseh, dat onlangs ook
zijn prachtig en alom geroemd groot Algemeen
Ziekenhuis zag voltooid worden. Charitas
Ohristi urget nos: De liefde van Christus
dringt ons: deze woorden, aan den ingang der
stichting prijkend, hebben de Eerw. Broeders
over alle moeiten doen heenstappen en voor
geene kosten doen terugschrikken, zoodat een
ziekenhuis tot stand Is gekomen dat aan de
meest moderne eisohen voldoet. Kunnen de
beide operatiezalen gerust model-zalen genoemd
worden, aan de geheele inrichting tot In de
kleinste bijzonderheden is 8e grootste zorg be
steed. Moge Gods rijkste zegen op dit gebouw en:
het liefdewerk der Broeders van St. Joannes
de Deo rusten
Darftf
ik et
ting
niet
in hej
volg#
On
Bisschop van Den Bosch, toestemming om
zich
in dit bisdom te vestigen. Het eerst geno
de Broeders, in October 1875, gastvrij ei ij
den Burgemeester van Kaatsheuve oc reec s
in 1876 vertrokken zij naar Den Bosch waar zij
bovenhuis betrokken, dat later verwisseld
werd met een toenmalige onderwijsinrichting.
Door de giften der burgerij daartoe in staat
gestold werden in 1879 eenige panden op den
Papenhulst aangekocht waar het tot nu toe
gebruikte ziekenhuis verrees. Vanaf dat jaar
begonnen zich ook Nederlandsche jongelingenbd
de orde aan te melden en dezen moesten, daal
ons land geen Noviciaat was, voor de
novice-
ntal werd
dat door
de verschillende gemeentebestur®® 991jcs
pondenten worden aangewezen, die
gemeente het orgaan der inter®omillUiiale
arbeidsbemiddeling vormen, ,e® 9 daartoe
in nauw contact met de d^^^ts-arbeids-
beurzen staan. Reeds zijn in ongeveer 500
gemeenten dergelijke correspondenten aan
gewezen, zoodat het netwerk der intercom
munale arbeidsbemiddeling geleidelijk doch
snel voltooid wordt. Dit bewijst zeer duide
lijk, dat de gemeentebesturen inzien, van
welke waarde het is, dat hun gemeenten
bij de intercommunale arbeidsbemiddeling
zij
en leerjaren naar Duitschland. Hun «a
steeds grooter, zoodat, toen het 25-jarig feest
der vestiging in ons land werd gevierd in Den
Bosch tegenwoordig waren de Oversten der
inmiddels opgerichte en
geheel door Nederlan
ders bestuurde buizen te Amsterdam Haarlem
Utrecht en Den Haag. De noodzakelijkheid
drong zich steeds meer en meer op, om de op
leiding voor ordebroeder en verpleger hier-te-
lande te doen geschieden en in 1904 werd dan
ook besloten tot vestiging van een Noviciaat te
's-Hertogenbosch. De opleiding werd in han
den ge-steld der Eerw. Paters Capucijnen, ter
wijl een driejarige cursus ter verkrijging van
het diploma van ziekenverpleger werd opge-
o 5richt. In het jaar 1913 besloot Rome, met het
ijn aangesloten. In ander opzicht blijkt oog op de groote uitbreiding in Nederland, 0
JUBILEUM PATER v. d. BOEZEM O. F. M.
Gisteren vierde op plechtige wijze de zeer-
eerw. pater H. van den Boezem O. F. M., kape^
laan der St. Antoniuskerlc aan de Adm. de Ruy-
terweg te Sloten, den gedenkdag vaü zijn in
trede, thans vijf-en-twintig jaar geleden, in de
orde van den H. Franoiscus van Assisië.
De ZeerEerw. pater, die naar men weet.
iedere maad een» te Haarlem preekt voor de
katholieke doofstommen van Haarlem en om
streken, gewerden vele blijken van belangstel-
ling.
Ha de H. Mi», welke door den jubilaris, met
assistentie van de zeereerw. paters pastoor P.
J. A. de Graaf, Heitkönig en van Sambeek in
de feestelijk versierde parochiekerk, werd opge
dragen, kwamen velen, onder wie de burgemees
ter van Sloten, jhr. Suehtelen van de Haaren,
den 'feesteling hun sympathie en achting bewij-
zen*
Namens de parochianen werd den feesteling
een geschenk aangeboden, bestaande uit eenige
gebrandschilderde ramen, aan te brengen achter
het Maria-altaar. De leden der katholieke doof-
stomoienvereeniging verschenen en corps ter
receptie, om hun geestelijken leider geluk té
wenschen en hem een geschenk aan te bieden.
MGR. H. H. HOFMAN.
Heden herdacht in de stilte van het Francis
canenklooster te Venraaij, waar hij tijdelijk
vertoeft Z. D. H. Mgr. H. H. Hofman, bisschop
van Tilmesse en gewezen -Apostolisch Vicaris
van Zuid-Chansi, zijn diamanten minderbroe-
derfcest.
Mgr. Hofman was de eerste Nederlandsche
Franciscaan, die op de dringende bede van den
Pater-Generaal zijner Orde, om missionarissen
voor China, den 6en December 1870 het vader
land verliet.
Twintig jaar arbeidde hij aan het bekeerings-
werk onder de bewoners van het vicariaat Ooet-
Hoepé.
