DAGBLAD voor NOORD- en 'ZUID-HOLLAND. Kinderhulsvest 29-33, Haarlem mantelcostuums DE OORLOG Overschoenen vanaf fl 75 f4000 f500 f 300 f150 flOO f75 f60 f 15 EERSTE 13 LAD Nabij en veraf. THEOD. Q. v. DUSSELDORP P. W. TWEEHUIJSËk, TELEGRAMMEN Dinsdag 5 October 1915 40ste Jaargang n°. 88681 Bureau van ftetiactle en Administratie i Intercommunaal Telefoonnummer I426> Ail« Betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. - DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN Telefoon 2144. JCSjr-- e-en van den balkan. VERSPREID^ berichten BARTELIORISSTRAAT 27. KORTE BERICHTEN Haarlemsche Alledagjes m>. 1729 HET KRUIT DROOG!.... de landing deiï entente-troepen jjj saloniki. me HMansoc mmt ABONNEMPNTSPBIJS t Ptrt s maanden voor naariem en voor de Fatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 1,60 Voor de overige plaatsen in Nederland per post. Per week voor Haarlem en de agentschappen e jA e e 0,12» Afzonderlijke nummers. i/S 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIËN, Van 15 regels 4" Iedere regel meer. 0,15 Buitenland per regel 0.20 Advertentlën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel» 0,40 Elke regel meer 0,10 mzonuerujKtj nu»"»»*—- - - - bi) levenslange onge. schiktheid tot werken bl| overlijden. bil verlies van een bij verlies van bij verlies van bij breuk van een bij verlies van Uv.u.,u... n hand of voet a eenoog a een duim a arm of been n een wijsvinger Dfl verlies van een snderen vinger AGENDA. 6 OCTOBER. H. F. C.-terrein Spanjaardslaan 1 uur groot Militair Sportfeest. G ebouw St. JtJavo R.-K. Volksbond Bee tuur Graphieche Vakken. Kleerma kers. Algemeene ledenv ergadering. St Vincentiue-bibliotheek N. Groen- uiarkt geopend van 9 uur. Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79 geopend eiken dag van 105 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. HEEMSTEDE 2 uur gemeenteraad. XXVI. EEN ROGMSCHE LEES-BIBLIOTHEEK VOOR MEER ONTWIKKELDEN. Een jaar of wat geleden had onze vereeniging „Geloof en Wetenschap" hier ter stede mooie en groote plannen. Ze wilde, zooals ook de opzet Was, wat méér en wat nuttiger zijn dan een gewone „lees-vereeniging" (in den zin als dat woord hier ter stede gangbaar is: een vereeni ging, die „lezingen" organiseert), en toen het uenkbeeld van een studieclub voor meer ontwik kelden moest worden opgegeven wegens - laas! „te weinig belangstelling om dien gebruikelijken term hier maar aan te wenden, toen rees het plan, om een eigen bibliotheek te stichten, die in de vier moderne talen, om te beginnen, een goed aantal nuttige en ontspan- nings-boeken zou bevatten, en die wie weet later zou kunnen worden uitgebreid tot een groote „uitleen-bibliotheek". Tusschen haakjes een beter woord dan het gangbare „lees-bibliotheek", dat ik altijd een van de akeligste pleonasmen heb gevonden die ooit zijn gemaakt: of kent iemand soms een verzame ling boeken die er juist wezen zou om niet gele zen te worden? Met die bibliotheek van „O. en W. is het een poos groote ernst geweesteen mooie zaal was er, flink gemeubeld, een goed aantal boeken van allerhande soort en strekking was bijeen, van eoede vrienden en gekocht, en de plannen gingen al uit naar een behoorlijke exploitatie, naar de benoeming van een vasten bibliothecaris, naar de vorming der vaak-gewenschte „uitleen- bibliotheek", die voor een deel ook weer in betrek king zou staan met de bekende boekerij van „G. en V" te Amsterdam.... 'y °en.. kwam de „krach", die helaas ook de financiën van „Geloof en Wetenschap" ten gronde richtte: 'de bibliotheek-plannen moesten worden opgegeven, de meubileering der zaal moest worden verkocht, er kon van al die mooie voornemens niets meer komen Intusschen: de behoefte aan een goede katho lieke „uitleen-bibliotheek voor meer-ontwiklcel- den" is er inderdaad sedert dat tragisch einde van de G. en W.-boekerij, waarvan de bestuur ders dier vereeniging zooveel verwachting had den, niet minder op geworden! Integendeel. Wie zoo eens hoort, hoeveel ontwikkelde katho lieken boeken van elders laten komen, maar vooralhoevelen er zijn die bij de bestaande leesbibliotheken van niet-katholieke boekhande laren geregelde klanten zijn, hij weet dat er aan een katholieke boekerij, met lectuur in de moderne talen en geregelde aanschaffing van bekende goede werken, hóóg en hóóg behoefte is. Want het is een feit: menigeen die op de hoogte wil blijven van de belletrie, of voor be paalde onderwerpen boeken zoekt bij die niet- katholieke bibliotheken, krijgt zoo menigmaal het grofste en slechtste in handen wat er uitkomt. Om er niet van te spreken, dat vooral op de Fransche romanlectuui (de Engelsche is onschul diger, en de Duitsche literatuur is meer van studie-aard) tal van katholieke jongelui zijn geabonneerd.wie op de hoogte is van hetgeen frankrijk aflevert, weet genoeg. Nu is het een feit: als een goede uitleen bibliotheek, waaraan ontwikkelde katholieken wat hebben zuilen, hier ter stede wil slagen, dan moet ze goed voorzien zijn, modern-ingericht, steeds bijgehouden, dan moet ze volledig zijn en ons het beste kunnen geven. Dat zou indertijd de boekerij van G. en W., die groot was opgezet, wel hebben kunnen wor den, maar daar is nu geen sprake meer van. Welnu, het doet mij hartelijk genoegen, dat onze katholieke boekhandelaar Henri Coebergh het werk van G. en W. voor eigen risico wil overnemen, en een flinke „R. K. Leesbibliotheek voor meer ontwikkelden", waar boeken in vier talen zijn te verkrijg® wji stichten. Naar mij uitdrukkelijk is verzekerd, staat hier de opzet, om er „een zaak van te maken, niet v°oropdeze boekerij is niet in de eerste plaats koopmanszaak, al zal natuurlijk gezorgd ■Often worden, dat de beide einden der beurs fi Barteljorisstraat 5 worden vastgehouden. Doch de heer Coebergh, die met leedwezen het mislukken van de G. en W.-bibliotheek heeft medegemaakt, en die zoo gehéél en al de denkbeelden van de bestuurders der vereeniging „Geloof en Wetenschap" over de noodzakelijkheid van een katholieke boekerij voor meer-ontwikkelden deelt, heeft allang gemeend en terecht 1 dat hij nu in Haarlem de aan gewezen persoon was, om hetgeen ons „G. en W." uit eigen middelen niet meer doen kon, op meer commerciëele wijs zijnerzijds tot stand te brengen. Alléén zou de heer Coebergh natuurlijk zeer moeielijk erin kunnen slagen, dadelijk een goede, moderne, met den tijd bijgehouden bibliotheek in vier talen te stichten, dat spreekt. Doch daar voor heeft hij zich verzekerd van een voortreffe- lijken steun in den rugde groote uitleenboekerij waarborg'ervoor, dat deze ni«j» ««"SS |S?TaIw7~ handeling, wijl deze een schending is van de Grieksche neutraliteit, te ernstiger, wijl zij ge daan wordt door twee groote oorlogvoerende mogendheden. De Grieksche regeering heeft dus den plicht te protesteeren tegen het doortrekken van vreemde troepen door het Helleensche ge bied. De omstandigheid, dat deze troepen alleen bestemd zijn, om te hulp te komen aan Servië, bondgenoote van Griekenland, wijzigt geenszins de juridische positie van de Grieksche regeering, want zelfs van het Balkanstandpunt zou de neu traliteit van Griekenland, voordat de casus foe deris aanbreekt; met worden getroffen door het gevaar dat thans Servië bedreigt en het zenden van internationale troepen tot zijn hulp noodig maakt." De schending van de neutraliteit van Griekenland ie geen verrassing geweest. Reeds dagen te voren werd gemeld, dat de geallieerden tot dien 6tap zouden overgaan en troepen zouden landen te Saloniki, die tot taak zouden hebben Servië te gaan verdedi gen tegen de aanvallen der centrale mogend heden. Over Genève 1werd aan de „Lokal Anz." ge meld, dat de Fransche regeeringshladen het ook literair en wetenschappelijk „hij en kunnen blijven Onder onze ann Ï^Sen^oSgenoeind en tot inschrij- viug worden opgewektdaarnaar zij dus hier ver- zal zijn, bond- te Athene ter motiveering eener lan ding van Fransche en Engelsche troep-en te Onder onze' annonces zal de Saloniki. De toestemming om deze troepen r^pbergh natuurlijk warden aaaêfkondigd, door 'het Grieksche gebied naar de Servische verdedigingslinies te laten trekken werd niet geëischt, doch hierbij zou een beroep wor den gedaan op het Servisch-Grieksobe Ver wezen. Doch de zaak-zelve hebbe nu de volle aandacht hond. van onze ontwikkelde stad- en gewestgenooten. Ik meen te mogen vertrouwen, dat 't groote getal van hen, die zich bij deze boekerij zullen aansluiten, de waarheid zal bewijzen van wat ik vast geloof: dat zulk, een inrichting op dit oogenblik in Haarlem om den veelgebruikten term dan maar één keer nog eens te bezigen „in een diepgevoelde behoefte zal voorzien"! F. S. OVERZICHT. De politiek© gebeurtenissen volgen elkaar weer met belangwekkend© snelheid op. Gister meldden wi.j bet Russisch ultimatum aan Bulgarije; thans is het weer d© schending van Grieken land's onzijdigheid door de ge allieerden, die onze bijzondere aandacht vraagt. Dat het Russisch ultimatum nog eenigem invloed zal hebben: op de houding van Bul garije, wordt in de Berlijnsche regeerings- kringen niet verwacht. Van d© fronten is heden weinig beteeke- n-entd nieuws te meiden. Volgens het jongste rapport van maarschalk French treden de Duitsche troepen op verschillend© dteelen van het front aanvallend op. In dit rapport wordt erkend', dat de Duitschers „een groot stuk van de Hoh en z o 11 e r n-vel ds dhans heroverd." Van het Oostelijk front worden heel geen veranderingen van beteekenis gemeld. Alleen blijkt uit de berichten, dat bij* Dunaburg zeer verwoed wordt gevochten en dat de Rus sen. op verschillende plaatsen trachten om het offensief weer t© nemen. De algemeene toestand -doet echter vero 11- Van eenig protest van de zijde van Grwv keuland verwachten deze regeermgsorganen geen opschorting der op natiën. Voorloopig moet Griekenland zijn spoor wegen ten dienste stellen in afwachting van al het andere, dat door de wapens moet wor den beslist. Hier maken dus de geallieerden zich schul dig aan hetzelfde feit, dat zij in de Duit- eébtexs zoo sterk afkeurden, toen dezen België binnenvielen en waarom zooals het altijd nog heet: de Engeteehen zich eigenlijk in den oorlog zonden hebben gemengd. Eenige opschorting der operatiën, als ge volg van een Grieksch Protest, wordt niet verwacht. Men was or dus zeker van, dat toet protest slechts een lormaliteit zou zijn en zoo is toet telegram uit Athene te ver klaren-, dat Wenizelois z'un protest in „over leg" met de geallieerden zou bobben opge steld. Ook de houding der Grieksche pers is hier uit te verklaren. Zij ook de felste oppositiebladen neeffd n afwachtende hou ding aan ten opzichte van een landing van entente-troepen te Saloniki. Men schijnt al gemeen te erkennen, dat het 't beste is, de zaken op haar beloop 'e futen. De ontwikkeling der g^ieurteiiissen op den Balkan zullen er zek«r leiden, dat de staten daar weer in o»derimgen strijd zullen worden gewikkeld. Een medewerker »Xokal Anzeiger" heeft van Balkamlipl°I! 1 a eu te Berlijn ver nomen, dat die uitlatiu^on van Radoslawoff, voor zover zij op Roemenië betrekking heb ben, juist zijn. De afsP1'®keii, -op grond waar van Radoslawoff va'i artelljlke betrekkin gen tusschen Bulgaid)® Roemenië kon ge wagen, zijn ongeveer -agen geleden tot stand gekomen. W-e* lekenlan-d betreft, kan van Roemeenscho ti(|e natuurlijk niet met zekerheid worde" ri, of ook op dit punt de overtuiging ^€<il overeenetemming L i Ae feiten. Over dierstellen, dat hier weldra de positie-oorlog 1,1 overe«aiBSMsiuuiJ«> rjnsin,,., Y~~l~Y de «tpimmino-ill Zuid-Rasian'd IS het voorloo- zal worden begonnen, teneinde op die wyze *oZi©™fiik een °°rdeel te vormen, nironfllo oon rl-n TA1 1 Welkende der oorlogvoerenden door Roe" te overwinteren, evenals aan de Dardanel len, op Gallipoli, een dergelijke rust te wach ten is. DE ONZIJDIGHEID VAN GRIEKENLAND DOOR DE GEALLIEERDEN GE SCHONDEN. De Fransche gezant te Athene zond gisteren aan Wemzelos den president van den Griekschen Ult .h^ jaarvensjag. ministerraad, het volgende schrijven; „Op last van nujm; regeering heb ik de eer Uwe Exc. mede te deelen de aankomst te Salo niki van een eerste aiaeehng Fransche troepen en u te gelijkertijd te verklaren, dat Frankrijk en Engeland, bondgenooteni van Servië, hunne troepen zenden om dit land bij te staan en hunne verbindingen er mede te onderhouden, en dat de beide mogendheden rekenen op Giiekenland1, dat ben reeds zooveel bewijzen van vriendschap heeft gegeven, om zich niet te verzetten tegen maatregelen, genomen in het belang van^ Servie, waarvan -het eveneens de bondgenoot is. In antwoord hierop zond Wemzelos een schrij ven terug van den volgenden inhoud: „In antwoord op uw schrijven, heb ik de eer aan Uwe Excellentie te verklaren, dat neutraal zijnde in den Europeeschen oorlog, de regeering des kon inga niet kan toestemmen in de bedoelde menië zal worden geK°i'Gt}' n°£ .nl6^ ®e~ heel duidelijk. Lang ?al. fiet ech.ter niet meer duren, of ook daar üet raadsel worden opgelost. Verliezen 1° Engeland. Welke verliezen Eng®lsche industriën door den oorlog: zooal, te ljJuOTi li ebben, blijfet o.a. iiiit het jaarverslag _c'el katoendruikkersver- eeniging te Lancashire, let jaar 1912/13 gaf nog een zuivere wi^t 374.677 Pond Ster ling. Over 1913/14 was Uit reeds tot beneden eenderde gedaald en bedroeg 105.510 Pond Sterling. Het jaar 1915iR> gaf reeds een zui- ver-verlies van 179.176 I oud Sterling. En voor het komende jaar zijn de -vooruitzichten er niet beter op geworden. De Belgen ©n liun Bondgenooten. Het is hekend, dat de Belgische vluchte lingen in Engeland zich aan zeer beperkende bepalingen ten opzichte van hunne vrijheid hebben te onderwerpen. Ook over de verhou ding van de Belgische soldaten tot de Engel sche en Fransche troepen is voldoende be kend geiworden. Thans wordt vernomen, dat de Belgische regeering te Le Havre met de Fransche regeering een transactie heeft on dernomen betreffende de Belgische schat kistpapieren en de stukken der Fransche „Défense Nationale." Het plan is, dat deze nog in omloop zijnde en niet ingeloste Bel gische papieren tegen genoemde Fransehen zullen worden ingeruild en wel tegen zulke, die voorzien zijn van den overdruk „non né- gociables." Door dezen maatregel zullen hij 't heerschenide gebrek aan geld de Belgische papieren geconsolideerd en uit de wereld worden geholpen, terwijl terzelfder tijd die Fransche papieren der nationale verdediging meer zullen worden verspreid. Dit allies zou echter zooals gemakkelijk valt te begrijpen, van groote beteekenis wezen voor d© Belgi sche spaarders en andere bezitters van d© bewuste Belgische papieren, en niet alleen- uit financieel maar ook uit politiek oogpunt. De betreffende personen zouden immers teni nauwste worden verbonden aan het lot van Frankrijk en aan de Fransche financiën, een feit, dat van niet geringe beteekenis moet worden geacht! De vredes-idealen in de Ver. Staten. Zooala bekend is, heeft de Amerikaansche multi-millionair Ford, de bekende automobiel- fabrikant, gedreigd zijn deposito's van al die banken terug t© nemen, die mede inteekenen op do Fransch-Engolsche leening, omdat hij dit beschouwt als medeplichtigheid tot het doen voortduren van den oorlog. De „Nation" zegt, dat de meening van Ford door tal van Amerikanen wordt gedeeld. Hot öt.er'kste g-evoeJen van cta Var-eenigxlö Staten ia voor den vred-o. Wij moeten bier zin voor vrede volstrekt niet verwarren met slapheid of verwijfdheid, maar er ia een gestadigde groei van de vredelievende idee waarneembaar, een gestadige beweging tevens tegen alle imperialisme, buitenlandsche avonturen, verhoogde bewapening en de heele militairistische leer. Do recruton-werving in Engeland Bij de Zaterdag gehouden groote militaire optochten door Londen, ter aanmoediging van de recruten-werving, hebben zesduizend man troepen, van alle wapens, bijna vijftig mijlen straat doorgemarcheerd en op ver schillende plaatsen werden toespraken ge houden om tot dienstneming op te wekken. Er is heel wat volk op de been geweest en volgens de Engelsche bladen heeft de be tooging een diepen indruk gemaakt. Kolonel Hart, de bevelvoerende officier te Birmingham, heeft bij een dergelijke be tooging daar ter stede een dagorder uitge vaardigd, waarin uit naam van Lord Kit chener een dringend beroep op de jonge mannen wordt gedaan. De vraag naar man schappen zoo staat er in is thans dringerder dan ooit, ter aanvulling van de reserves die zoo noodig zijn aan het front. De vermindering van de werving in den laatsten tijd heeft groote teleurstelling ge- bdiErd Amerika en Duitseliland. Na een gesprek tusschen Wilson en Lan sing over de nieuwe nota, welke Zaterdag j.L. door Bernstorff te New-YQrk werd aan geboden, verneemt men, volgens Duit,sell land niet heeft voldaan aan het ver ztvpk der Vereemgde Staten, aat jjuiihcu Land de daad van het tot zinken brengen der „Arabic" zou desavoueeren en zich daarvoor verantwoordelijk zou stellen. Lansing wilde niet zeggen, welke zijn volgende stap zou zijn, maar men vm- neemt dat hij Bernstorff zal vragen om naar Washington te gaan om de meomn^ der Amerikaansche regeenngte weigering onder oogen te zien> ^merika tot over- van Duitschland om m i 1 j„e zouheb- eenstemming te komen efrekkingen' zou- ben, dat de diplomatieke betiea dpii worden verbroken. De „Svionia" beschoten. w.t Tïnitsche s.s. „Sv-ionia" is nabij Ar- door een duikboot der geallieerden beschoten. Het «ship is bij Stubenkammer op het strand gezet. Uen man van de be manning zijn te Kolhger Ort geland; de overigen zijn met. kapitein en stuurman on derweg naar Sassnitz. De menschen vertel len dat de duikboot aanvankelijk do Duit sche vlag voerde en vervolgens de Engel sche, en op 400 tot 600 nieter zonder voor afgaande waarschuwing het stoomschip be schoot, waarop de bemanning in de booten was gegaan. TELEFOON 177 O. De politieke toestand in Rusland. De Duit sche bladen vernemen over Kopenhagen, dat de leiders der blokpartijen in Rusland een «- oenkomst hebben gehouden, waarin een voo stel der arbeiderspartij werd aangenomen om do regeering voor do keuze te stellen; de Doema weer bijeen te roepen óf een algemeene staking in geheel Rusland. Engelsch generaal gesneuveld. Naar de En- 't Geweer bij den voet en het kruit droog, deze term van den dag die bij den huidigen tijd behoort is al maanden geleden met recht toe gepast op de houding die wij van Rechts in den politieken toestand hebben aan te nemen. Laat het niet-strijden onze werkkracht niet verslappen, en laten we toch asjeblieft niet ge- looven dat wij met het huidige liberale bestuur in een soort van politiek luilekkerland zijn ver zeild Gelukkig is hier te Haarlem de politieke propaganda niet ingeslapen, is men wakker gebleven en gereed Welnumisschien komt er. eerder dan we wel dachten de gelegenheid, om onze beginselen te verdedigen, om terug te winnen wat we verloren hebben: wat vóór den oorlog reeds een groote mogelijkheid werd genoemd, is nu een waar schijnlijkheid geworden: de heer Fock, het liberale Kamerlid voor Haarlem, maakt aan spraken op het gouverneur-generaalschap van Ned. Oost-Indië, wanneer de heer Idenburg straks aftreedt. Zoo de heer Fock op den zetel van Buitenzorg wordt getild, zal Haarlem een anderen afge vaardigde voor de He Kamer moeten kiezen, we zien de gezichten van onze propagandisten al glunderen bij dit voouitzicht! Laten we er dan bijtijds bij zijn, desnoods een half jaar te vroeg. Onze voorbereiding moet vol ledig en in orde zijn, over de gansche linie! gelsoho bladen melden, is generaal-majoor Thompson Capper, een der schitterendste en meestbelovende van de jongere Engelsche vechtgeneraals dezer dagen te Londen ten ge volge van de bekomen verwondingen overleden. Russisch moratorium. Bij ockase van den Czaar is het moratorium verder met een jaar verlengd. Voor Polen geldt een alge meen moratorium en voor het overige Rus land een uitgebreid wisselmoratorium. Voor het door de Duitschers bezette gebied ziju bijzondere voorschriften door de Duitsche régeering uitgevaardigd. Nieuwe Amerikaansehe scheepvaartlijnen. Met een kapitaal van twaalf millioen dollar is een Amerikaansche reederij opgericht, die een scheepvaartdienst zal aanleggen van Bos ton naar den Stillen Oeeaan via het Panama kanaal. Voor passagiers- en goederenvervoer zullen 11 schepen van 10.00011.000 ton gebouwd worden. Wekelijks zullen de sche pen van Boston naar San Diego, Los Angeles, San Francisco, Portland en Seattle varen. De stakingen in Italië. Uit Lugano wordt aan den „Lokal Anz." geseind, dat de sta kingsbeweging onder de arbeiders in de textiel-industrie in de omstreken van Mi laan toeneemt. Tot dusver hebben 42.000 arbeiders en vrouwen gestaakt. Ook de ar beiders in metaalfabrieken doen aan de be weging mee; zij hebben schriftelijk 30 pCt. meer loon geëischt. Het Hesjmrian"-incident opgelost. Naar Reuter uit Washington seint, zijn de ma rine-officieren, die het metaal, aan boord van do Hesperian" gevonden, hebben on derzocht, ten volle overtuigd dat het stoom schip door een mijn is vergaan. Hun rap port zal deze week aan Daniels worden voorgelegd. De vliegeraanval op Luxemburg. De aan val van Fransche vliegers op Luxemburg was, volgens een bericht van de K. N., des te verrassender, omdat men algemeen dacht dat de Fransche vliegers zich zouden ont houden van een aanval op het groothertog dom. De bommen vielen alle in het midden der stad, in de nabijheid van het groother togelijk paleis en van de Dominikaner kerk. Twee Luxemburgsche militairen zijn door bomscherven zwaar gewond. De stof felijke schade is zeer gering. a. TH en F, 4 °ct- oordeelen naar den gematigden toon van de pers van alle par tijen, in verband met de landing te Saloniki, 'schijnt het, dat men den toestand te ernstig oordeelt om zich over te geven aan opge wonden besprekingen. Zelf8 de meest hef tige bladen der oppositie nemen, volgens Reu ter, vandaag een afwachtende houding aan. Klaarblijkelijk is men algemeen van oordeel, dat het 't beste is om de gebeurtenissen haar loop te laten, gezien de vriendelijke belang-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1