W ena 41 mm JêsM RU 1 1 allerlei m i De Zonnewijzer. De millioenenmenschen ?s g sc SCHAKEN. m ANECDOTEN jÊÜ BIJVOEGSEL VAN DE «-NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT* F«< g- p-' S-f 8 I *- f5' «Oge p*e* voor «en ondersoek naar de be woners der see. Het water is daar opvallend helder, wat een waarneming der dieren zéér vergemakkelijkt. Daar komt nog bij, dat daar buitengewoon veel dieren voorkomen. Bij zonder interessant is een dier, dat onder den wetenschappelyken naam Pyrosoma een zeke re beroemdheid verkregen heeft De schoonheid van dit dier te beschrijven, gaat by na boven iemands krachten. De Py- rosoma ontwikkelt zich het best in de tro pische zeeën. Op groote diepte zijn daar exem plaren van vier voet lang en een voet breed opgehaald. Door de bizondere gevoeligheid van 't dier bij aanraking kan mem met den vinger, bijv. letters schrijven, die dan eenige seconden als in een vuur schitteren. De kleuren schijnen verschillend te zijn, daar zij door den een als zachtgroen be schreven worden, terwijl ze door anderen Weer bij vuurroode ijzeren kogels vergeleken, worden. Zulk. een lichtgevend dier is er eigen lijk niet één, doch een geheele kolonie, die hun zelfstandigheid verloren hebben en niet meer elk apart kunnen leven. Merkwaardig is ook het lichten van vele schaaldieren die aan de Californische kust 100, voor grootere fWhen wordt alfa voorkomen. Een bizonder gToote kreeft, die daar gevangen werd, lichtte in een verbluf fend aantal kleuren, waarvan rood, blauw, purper en groen bizonder in het oog vielen. Zoo zijn er weer andere visschen, die dik wijls kettingen van 2 tot 6 meter lengte vormen, terwijl zij een zilverachtig, rood of blauw licht uitstralen. DE SCHEEPSBOUW IN AMERIKA. De scheepswerven in de Vereenigde Staten hebben het tegenwoordig zeer druk. fljka voor een bedrag van 510 millloen galden aan leer uitgegeven. Een soldaat heeft echter niet alleen schoenen, maar ook patroontas- schen, sabelkoppels, zadels en nog zooveel an dere leeren voorwerpen noodig en we schatten dtts zeker niet te hoog, wanneer we het totale Jaarverbruik in de oorlogvoerende landen op ruim een milliard berekenen. GEBREK AAN WIJNFLESSCHEN. Ofschoon naar alle waarschijnlijkheid de wijnoogst in Frankrijk dit jaar slecht zal uit vallen, lijden de eigenaars van wijnbergen on der een gebrek aan het benoodigde fleaschen- materiaal. Tengevolge van de mobilisatie zijn de glasfabrieken in Zuid-Frankrijk zoo goed als ontvolkt, terwijl de glasfabrieken in Noord- Frankrijk in handen der Dutschers zijn en daarom niet in aanmerking kunnen komen. In Zuid-Frankrijk werkt op het oogenblik nog slechts één fabriek en die heeft nog met groote moeielijkheden te kampen. De prijzen der fles- sohen zijn enorm gestegen. De gewone Bor- deaiixwijnflessehen kosten nu frcs. 10 17 per 29 SO frcs. gerekend. De vereeniging van wijn handelaars van de Gironde heeft zich met een adres tot den Franschen minister van handel gewend mot het verzoek een voldoend aantal glasblazers tijdelijk van hun dienstplicht te ont- heffen. HET ZWEVENDE WONDER. Een Italiaansch ingenieur heeft een toestel geconstrueerd, welks eigenschappen absoluut mdruischen tegen alle tot dusver bekende wet- aanhouw^dÏcfampTomverfhSt^de^racht SftT natu"kaT'lda en ^ica. Deze vinding gekregen 2 passagiers- en vrachtbooten te bou- probieem- hoe vnj en zonder motor wen, elk 325 voet lang en met een inhoud van mJJ8 cht te zweven> opgelost. 4000 ton. Deze zijn bestemd voorde vaart in de apparaat verheft zich tot een hoogte Golf van Mexico Bovendien zijn op die werf ,van 6001000 houdt dan plotseling stil en land gewerkt had, de volgende anecdote: Ik nog tien andere schepoi in aanbouw, waaronder 18 dan volkomen onbewegelijk, zoolang de be- hield een lezing in een fabrieksstad. Ik had ^iwvfl 5 torpedojagers. stuurder dat verlangt. Het kan zich echter ook een glas whisky op den katheder staan en liet in een zekere richting voortbewegen en be- vrouws humeur zeurde, dat zie je overal. Maar vertel me eens: Houden ze hier autot Ja, wij bebben er een. Zij vliegen. TE KLEIN 1 Die stadslui, zei boor Hannes tegen zijn vrouw toen hij boven aan de deur der kamer, die hij dezen zomer voor een paar weken ver huurd had aan een echtpaar, dat zijn vacantie op 't platteland doorbracht, twee paar schoenen had zien staan die stadslui, Trui, hebben heel wtft ruimte noodig, nou is de kamer nog te kleinI 'r Schoenen kunnen er niet eens in. REVOLUTIE-BOUW. Heb je 't al gehoord nog voor ze aan t dak waren is het huisje van X., dat hij op een koopje laat bouwen, ingestort. Hoe ie dat gekomen? Een dor metselaars had kou gevat. En kreeg een formidabele niesbuit en toen donderde 't in elk aar 1 BIJ DEN KAPPER. Kapper (na een tijdje geschoren te hebben): Mes in orde, meneer? Klant: M'n beste man, als je er niet van gesproken had, zou ik niet geweten hebben dat er een mes op mijn gezicht was. Kapper (buigt gevleid): Dank u wel, meneer. Klant: Nee, zoo bedoel ik 't niet ik. meende dat 't een vijl was. AVERECHTSOHE PROPAGANDA. In een drankbestrijdingsorgaan trof de Msbde de volgende anecdoten: Op een lezing voor een Maria-ver een iging vertelde de Zeereerw. pater, die jaren in Enge- De „New-York Shipbuilding Co." te Londen heeft 15 contracten afgesloten, o. a. voor 4 oor logsschepen en verscheidene kolen- en tankboo ten. De eerste schepen, die voor het buitenland in Amerika gemaakt worden, zijn in aanbouw op de werf Starland Stollingworth te \VUm'meion Van 1 Juli 1914 tot 1 Mei 1915 zijn in de Ver. der \TOta. Staten 877 handelsschepen met een inhoud van 179,450 hruto ton gebouwd en geregistreerd. MILITAIRE STIPTHEID. Graaf Wilhelm von Schaumburg-Bückeburg, de beroemde generaal en grondlegger van het daarin een levenden worm langzaam zakken. Het dier hield op, met stuiptrekken: het was door d!e whisky gedood. Patrick had dit gezien en stond zeer naden kend. Op mijn vraag: „Ziet ge wel, Patrick, van bet magnetisme en de hoe verderfelijk die whisky is?" antwoordde -T Patrick-. J&, herwaarde, bet ia kras. Ik zal Het toestel is staafvormig, 4 M. langj® 75 j dadelijk een flinke whisky nemen: want ik heb zoo'n last van wormen." reikt dan een snelheid van 200 K.M. per uur. Dat heeft plaats zonder eenige motor of andere machinerie. Het heele systeem berust op de explotatie van de aantrekkings- en af- stootingekraebt c.H. in doorsnee. De draagkracht is 45 K.G. EEN WICHELROEDE VOOR GELADEN GRANATEN. Zeer vaak gebeurt het, dat granaten met, heele moderne artilleriewezen, had eens met zooals hun plicht is, uiteenspatten, doch dat enkele officieren een onderhoud over de werking van kruitmijnen en sprak daarbij de meening uit, dat zulkè mijnen absoluut waardeloos waren, wanneer hun explosie niet op de minuut af bere- kend kon worden. Dit werd door de officieren voor onmogelijk verklaardeen dergelijke stipt- j beid was van personen, maar niet van levenlooze voorwerpen te verwachten. Eenige dagen later ontvingen dezelfde heeren een uitnoodiging om bij graaf Schaumburg te komen dineeren. Het diner werd geserveerd in een tuinhuis en de gasten deden de talrijke gan gen alle eer aan. Na het dessert stood de gast heer op, haalde zijn horloge te voorschijn en merkte koeltjes op: „Binnen twee minuten zal ik u bewijzen, dat men ook van voorwerpen mili taire stiptheid eischen kan. Ik moet o verzoeken, mij snel te volgen." De verschrikte officieren volgden den graaf naar een heuveltje in den tuin en zagen vandaar het tuinhuis in de lucht vlie gen. De mijn, waarop ze gezeten hadden, was met „militaire stiptheid" geëxploseerd. EEN REUSACHTIGE KLOMP GOUD. Te Atlm, in Briteeh Columbia, ia een klomp goud gevonden van 38 daim lan& 18 duim breed en 2 duim dik. De waarde wordt op een ton geschat. De klomp ia naar Sam Francisco gezonden en wordt daar op de wereld-tentoon stelling geëxposeerd. HET LEEROEBRUIK IN OORLOGVOE RENDE LANDEN. Een Amenka&nach vakblad publiceert een statistiek over het loer gebruik in de oorlogvoe rende landen- Wanneer men bedenkt, hoeveel leer een aoldatenui trusting bevat, rijn de cij fers niet eena boo bijzonder hoog. De atatiatacna neemt aan, dat eer op het oogenblik 20 milliocn menaohen onder de wapenen rijn. Elk ran hen gebruikt minsten# 8 paar schoenen per jaar, dat wordt dus voor alle soldaten 60 mallioen paar. Rekent men nu voor elk paar schoenen f 8-50, dan .woedt al lean voor schoeisel jaa«- zij diep in den grond dringen en pas later, wanneer de aarde in hun nabijheid wordt omge spit, vxplodeeren. Dit vormit natuurlijk een. niet gering te schatten gevaar voor den land arbeid, wanneer de vrede weer eenmaal daar is. Door mannen van de wetenschap ia dan ook gezocht naar een middel, om zulke granaten op te sporen. Professor Camille Curton heeft onlangs in gezelschap van een vertegenwoor- diger der Franeche Regieering in de nabijheid van Nancy proeven genomen met een door hem voor dit doel uitgewonden wichelroede. Over het resultaat ia men zeer tevreden. Tot op een diepte van 40 e.M. worden er granaten mee gevonden. de barrevoetsmhjjonn atr La Amerika stierf onlangs Bardon Clem- nxma op negentigjarigen leeftijd. Hij bezat meer land dan één landeigenaar in „The Blos Grass-regions" van Kentucky, en had «1 geld. aan zijn eigen kraehtigen. oadememii^. geest te danken. 'm Zomers placht nooit schoenen ha dra gen, maar wandelde geregeld barrevoets. "M~r geld aan kleeren dan hoog noodig was, vond Mj onzin: nooit droeg hp een horloge; nooit kocht hjj een. krant of een boek. En geen dokter werd ooit door hem geconsulteerd. Het nmign» hp ontzaglijk verf van Meld, was south?warm- te, zonnelicht. Toen men hem, korÉ voor dat hp1 <fe oögon Moot, vnoeg, of hp den komenden geslachten niet ieta te zeggen had, was het antwoord: „laat iedereen zich zpn eigen zaken aantrekken en er zich mee bemoeien." EEN VERSTANDIGE JONGEN. „Waarom huil je?" vroegen ze aan een jon gen op kostschool. „Heb je soms heimwee?" „Neen, dat niet, maar ik huil om den os, die doodgeslagen ia voor het kleine stukje vleesch, dat ik op mijn bord heb." GOED BEDOELD, MAAK Een spekslager tot een schilder: „Hier hebt g» een uithangbord, schilder er in groote letters mijn naam op en daaronder een vet varken, dat de menschen goed kunnen zien, wat ik ben." NEET VLEIE ND Nee? (pea m een betrekking): „Mpn voor. ganger was een volslagen nul." Nichtje: „Dan moet het je weinig moeite koeten, hem to vervangen." Oplosaiiig van probleem no. Jt [Wït Cd ei Zwart b3 KbS Wit Ta5 TOEKOMSTBEELD. Jan, de nieuwe huisknecht, kwam de keuken in. Hij informeert naar een en ander, bp Jaantje de keukenmeid. Nn ja, ïrf Jan, toen Jaantje aam. ma- Probleem na. IS. «wart- ■ïm 0<~ IHSSSlf PR I to - - &.S a s-3 2 DINSDAG 5 OCTOBER 1915 TWEEDE SERIE 40ste JAARGANG No. 8868 De dorpsklok had de boeren vaak gebruid, Door nu eens vóór, en dan weer na te loopen; Kwam 't volk ter kerk, soms was geen deur nog open, En somstij da weêr was 't voorgebed al uit. De koster had aan die verwarring schuld; Het was zijn plicht de klok gelijk te zetten; Hij had tot gids, om goed op 't uur te letten, Een schaduwnaald, met randen rijk verguld. Dit was een stuk, waar heel zijn hart aan- hing; t Pronkte in zpn' tuin van ouds als zonnewij- zer; Maar door den tijd was nu de roest aan 't ijzer, En 'tuurgetal gesleten uit den ring Geheel het dorp vernam der boeren klacht; Zp" legden staraks hunai' iwensch dien koster open: Hij moest (sprak men) 't gebrekkig uurwerk sloopen, 't Welk alles had in rep en roer gebracht. „Neen!" riep hij uit, „*tgeen h tot klagen noopt, „Kan nooit de schuld van d'oudan wijzer wezen; „Sinds vijftig jaar wordt hier zpn deugd ge prezen „'t Is vast de zoo, die ongeregeld loopt." IBs D woonde Jan Romijn in de Kat-, tens teeg. Een tamelijk breed straatje, waar in huis aan huis affaire werd uitgeoefend. Romijn verhandelde en (verruilde) over zijn toonbank koloniale waren en alle artikelen, die zicfy onder dien naam in den handel hebben laten doopen. Hij was getrouwd, maar had geen kinderen. lederen morgen stond hij des zomers om vier uur op; des winters ten half zes. lederen avond, winter en zomer, dook hij met vrouwlief ten tien uur onder de woL Zij waren zeer gelukkig. Op, een morgen stak een man zdjn hoofd door de deur van den winkel. „Bern ik hier bij Johannes Romijn?" En Jan, achter zijn toonbank, antwoordde: „Ja vadertje." „O, dan mot dit hier .wezen. Asjeblief." De man met een groote portefeuille bij zich, waarin een vrachtje aanslagbiljetten lagen, had er een uitgenomen en reikte het den winkelier over. Romijn veegde aan zijn sloof de handen af, 'die wat kleverig waren, daar hij juist met stroop bezig was, en nam het biljet met de toppen van duim en wijsvinger aan en legde het op een lessenaar tja Hij knikte tegen den man met de porte- j feuille en op een toon, alsof de brenger Ivan het biljet een klant was, die bjj| hem gekocht had, sprak hij: „Dank-i-weL Goeie morgen!" De man met de portefeuille verdween. HQ wist niet dat hij een flater begaan had. Machinaal, als zoovele menschen van zijn soort, deed hij' zijn werk. Het aanslagbiljet in de grondlasten ten name Johannes Ko mijn, hoorde niet bij Johannes Romjjta in do Kattensteeg thuis, maar bg oen zekeren Romeijn, gep. O.-L ambtenaar, die pas te D... was komen wonen. Ddt belette niet, dat de man met de portefeuille te zijner tijd een waarschuwing in do Kattonsteeg be zorgde. Toen een aanmaning, eindelijk een dwangbevel. Men had in de Katteosteeg die lieve druk- I Roven Jan Romijn woonde een klerkje, dat bij de stoomboot-maatschappij de vracht jes inschreef en nu en dan hielp bij het afwegen der goederen. Dez» man vma de pen, die wel een ont wikkeld memch moest zijn, daar hij schreef alsof het gedrukt stond, sprak: „Sapperloot, Romijn, je bent waarachtig grondaigonaar geworden. Dto goederen zui len hier in do buurt, in het dorp O... lig gen. Het biljet komt van den ontvanger te O... Hebt ge daar ook soms familie?" Jan plaagde zijn hersens. Eindelijk schud de bijneon. De vrouw nam het woord. „Wel, zijn daar de zusters van neer Ger- rit zaliger indertijd niet naar toe getrokken, Deentje en Pietje? zouden die oude zielen naar den hemel zijn?" De baas antwoordde. „Juist, juist. Maar had die Gerrit zoo veel geld?" De raad van boven sprak: „Op die ouderwetsche menschen kan men niet op aan. Dat potte vroeger maar en hield zich van den domme. Maar," ging hij voort, „voor ge de belasting gaat betalen, moet ge naar O.,., gaan en zien of dat alles klopt." Romijn sloeg een vragenden blik op. den raadgever „Hoe meen je dat?" „Gaan zien ó'f het land er is en of alles is, zoóals het hier op de papieren staat." Den volgenden dag reed het karretje over den steenweg naar OReeds voelden de echtlieden Romijn zich gegoede menschen. Do raad van boren had. het gezegd; Als het is, zooals hier staat mensch, dan benne jullie rijk, dan hebben jullie geld als slijk! En 't moest wel zoo zijn zei de raadgever -7- 't stond duidelijk op schrift en er bestond in de heele stad maar één Romijn en daarom: het was zeker maar toch, het is voorzichtig eerst de zaak te onderzoeken. Veel twijfel bestond er eigenlijk niet meer bij Romijn; bij zijn vrouw stond de zaak vast als een muur, maar zij deden wat hun gezegd werd. Rij menschen, die duizenden zoo goed als in de kast hebben liggen, zat het er aan, vonden zij. En daarom wa ren zij niet naar Ogeloopen, maar waren zij bij een stalhouder gaan pingelen op. een vrachtje naar Oheen en terug. De rijtuigverhuurder vroeg drie gulden. Jan bood twee. Zijn vrouw deed, toen de rij tuigverhuurder er niet van wilde Jtooren nog vijftig cent bij. Zoo zaten zij voor slechte f 2.50 in het rijtuig naar Oheen en terug. Het mocht eens onverhoopt niet waar zijn! dachten zij toch en in de Kat teosteeg zijn twee kwartjes zoo gauw; niet verdiend. Dien dag bleef de winkel gesloten. En in de buurt liepen er al aardige praatjes, toen gelukkig de raad van boven hier en daar ging vertellen, dat Jan Romijn door een erfenis van de zusters van zifa vrouws neef Gerrit zaliger, schatrijk geworden was. Men had in de buurt wel nooit van de zusters van Gerrit zaliger ge hoord, doch, naarmate het gerucht zich ver spreidde, zwol het op. Romijn en zijn vrouw werden niet weinig benijd.' den .Vergulden De keeteier hield voor Owtokop te Ostil. RomQn stepte met zijn vrouw aan den arm het dorp in. Zij waren op zijn Zon- dagsch. De boeren groetten hen. Jan Co. knipten eeo oogje tegen elkaar. „Moed«r, ze weten hier reeds iete!" zei Jan. De vrouw, erg nieuwsgiarig om de bezrt- ftnpen te siea, sprak: Vraag nou eens, Jan, waar 'fc ligt. Die wei ken aangenomen en bij elkander gelegd, boer daar giada, die is daar heel alloea in soms tusechen man en vrouw er over ge- da wei. Daar luietert ona niemand at." sproken, maar verder het er bij gelaten. En het echtpaar stapte in hooge hanen- Maar het woord dwangbevel had Romijn doen «tappen door bet malsche gras, dat. wat vooh- sehrikke». Het werd nu tijd om eens goe- tig wa«, naar den boer, dia op bat weiland den raad in te winnen. En deze raad kwam stond te drooinen. van boven. er bij: „Wij wilden graag weten, waar 'die goe deren liggen." De boer bekeek zeer lang het biljet alsof hij het van A. tot Z. wilde spellen, Hij las echter slechts én met moeite het woord „Romijn." Daarop sprak hij: „O, 'dé gedoei van meneer Böm'ijln, da'a daor achter de meulen van Driekke. Dat's 'n schon gedoei." D© boer staarde de twee luitjes aan. Hij, vervolgde op lijmigen toon: „Zoo hedde-gij-dé gekocht? Non dan heddo1 bb ook zat!" Moeder groeide van plezier. „Vriend, kun je ons mijn goed niet eens wijzen?" "De boer antwoordde niet, maar begon langzaam dwars over het weiland te loopen. Jan en Co. liepen zwijgend achter hun cicerone. Deze wees eensklaps met een hbofdgfe-, baar „Doar heddet, ginder achter die buskes, meneer en juffrouw." ■puoiS troSio do oz norma. exptoM.' De boer bleef staan, prees het land en zei, dat er geen beter was in O. De vrouw van Jan kneep haar man in den arm. Jan drukte den arm van zijn vrouw stevig tegen zich aan. Zij hadden het wel willen uitkraaien van pret. „O, doar hedde ginder Peer van Kessal, die woont op 't eerste huis van nllie goed;( doar aan den kruisweg". En de boer schreeuwde Peer tegemoet: ,Dè is het naj' volk, dé het goed heet gekocht." Peer kwam nader. Hij had niet van een verandering van eigenaar gehoord, maar ook kende hij den O.-L ambtenaar niet, die zelf nog nooit te O. was geweest. Dus het kon goed in andere handen zijn overgegaan. Het pacht geld inde de notaris. Peer deed zijn pet af en vroeg; „Lostte-gullie geen bekske koffie juf frouw?" Moeder Romijn had er wel ooren naar en nadat Jan den boer-geleider zijn congé had gegeven, door hem een dubbeltje in de hand te stoppen en een sigaar te geven toog Jan en Co. en Beer van Kessel naar „'t eerste huis". Bet zon 'geld waftrd zijn geweest voor! e*n bewoner ven de Katteosteeg, om hier, bQ Van Keesel, Romijn en zijn vrouw, óp den troon te hebben zien zitten. Op de tafel lag een krentenbrood en een halve kaas. De koffie, zwart als inkt stond te dampen in de boordevolle kopjes, De vrouw van Peer zei: „Maar eet dan toch juffrouw. *t Is oq gegund dé wittel Doar, Liesko, doar hedd' er eeae." Mot reikte zij aan een deerntje een bo terham toe. f Maar vrouw Romijn kwam tusschenbeide. 23j hield innig van kinderen, zei ze. En, Jan ook. En de kinderen moesten bij dé nieuwe „heer en juffrouw" blijven, zaten, op don schoot der vrouw uit de Kattensteeg! en trokken d»a hoer uit de Katten steeg aan) ajjn horlogeketting. JSén dag te voron zou hij voor geen geld tor wereld het hebben toegelaten, dat men aöfi.r zijn ktotiag wees, die hij acht jaar geleden voor twintig gulden 88& oent had gekookt op 00Q erfhuis. De jongst» jongen van Van Kastel vist eensklaps op den grond en hield in zijn baadje de bei/t van den Iwfcthsg van Romijn. Ds andere helft bengelde aan Lkxnjin" verf). Romijn lacht». Daar verscheen eensklaps ten man aan de deur. Een oude man, die eerbiedig groette «w zijn klompen Mj den ingang uittrok. Op de sokkon kwam h£ werfegen de Wel en ate: „lk ben Grades, dl® dertig joar op dó Kolder woont. Ik hoop dó meneer me ai l laot» wonen. Voor 7 of 7 d'balf honderd goL i Jan liet zijn aanslagbiljet uien. Hij voegde don. Als 't kos zón, nog wè minder, want <rt- **3 -T" Ét- C- O <J> T T <3 3 <c: £3 pr* CO £3 O. I t« 1 r; w uj 0- O O ter - i i VOOR D

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 7