DAGBLAD voor NOORD- en ZUiD-HOLLAND.
Kinderhuisvest 29-33, Haarlem
Barttfiorisslraal
Overschoenen vanaf f 1.75
%SS£ £2 SÜÏÏS r', t -*** f to™ se»^
f4000 f500 fSOO f 15D *100 f75 f60 f 15
EERSTE BLAD
THEOD. G. V. büSSSLDOBP p# yy TWEEHUI)SEN,
DE OORLOG
TELEGRAMMEN
ZATEROAOAVOi'. D-NIëU W
Zaterdag 9 October 1915
40sfQ Jaargang n°. 8872
Bureau van fretfactra en Administraties
Intercommunaal Telefoonnummer 1416.
Alle oetalende abonnés op dit Blad, die in her bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, vo'gens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voorj
De uükeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de *Hoiiandsche Aigemeene Verzekeringsbank» te Schiedam.
Dit nummer bestaat uit uijf bladen
waaronder de Officieele Kerklijst en
het Geïllustreerd Zondagsblad in acht
bladzijden.
Hh te&szi^en tie j
Cr, 8flarkt
Tel. 998.
DEMI-SA1SONS
WINTERJASSEN
Telefoon 2144.
BARTELJORISSTRAAT 27.
Haariemsche aiieaagjes ««o. 1733
W A AïtSOH U WING.
ifT" VEBSP8EiDt o£iuün l'CN
Van den Balkan.
oorlogsdagboek.
1 October. De tweede Duitsehe verde
digingslinie werd op verschillende punten
ten westen van den Tahurellieuvel door de
Eransehen veroverd. De Duitschers drin
gen de Russen terug in de engten tusschen
de meren ten oosten van Weeseliwo en ver
IEURE HJUU91MSCHE COURAHT
ABONNEMENTSPBI3SI
Per 9 maanden voor naariem en voor de plaatsen waar een agenl
Bevestigd Is (kom der gemeente) f 1,80
Voor de overige plaatsen in Nederland per post. »f 2,
Per week voor Haarlem en de agentschappen 0,12"
Afzonderlijke nummers4 0,05
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 15 regels ...••.*•■^4/ 0,r»
Iedere regel meer. 0,15
Buitenland per regel 0,20
Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regel» e 0,40
Elke regel meer i 0,10
bi; verlies van een bi} verüe3 van bi} veriies van b!} breuk van een bi} verlies van ©I) verlies van een
bij overlijden, j,ancj of voet a een oog a een duim s arm of been si een wijsvinger enderen vinger
bij levenslange onge»
schiktheid tot werken
zeiger
In eene polemiek, die „Het Vaderland" to verwachten maar wèl, dat men zijne
iet de „Standaard" voert ter zake van bet gevoelens zon eerbiedigen en er mede reke-
/olitiek bestand, dat naar het Unie-liberale ning houden, aan bezwaren van rechts aan-
argaan ten onrechte doet opmerken, „op- dacht schenken. Ir
houdt, doordat de Regeering haar oorspron- En dit is de verklaring van het optreden we conflicttu nen iconmg. Oonstantijn en
kelijk door den oorlog onderbroken taak we- van. r echtst Van een oud-poli tick en rot als; Venizelos. E ,->-«.xip beweert, dat liet over-
der heelt opgevat," trekt de aandacht het- de Hoofdredacteur van „Het Vaderland"tuigend beweimn is, dat Venizelos beloofde,
koning van Venizelos goëischt heeft, zich
niet tevreden te stellen met een formeel
protest tegen de schending van de Griek
sche neutraliteit door de quadruple entente,
doch te verklaren, dat Griekenland vast be
sloten is, zijn neutraliteit met de wapens
te verdedigen. Venizelos weigerde deze ver
klaring af te leggen, waarop de koning
hem te verstaan gaf, dat hij diens politiek uit officiease inlichtingen blijkt, dat het:
niTT^muer i'wl°v'j!;jïren' j t i a i nieuwe kabinet naar den wensch van den
Uit Boedapest wordt aan den „Lokal An- ui, n«nir;iiiiait
geseind, dat volgens daar ontvan- I koü,ag baslotei1 MU ZIJI1 een btllUe ueutralltelt
Barteljorisstraat 5
TEE.EFOON 1 7 7 O.
gen telegrammen uit Athene, de Grieksche
bladen zeer interessante mededeelingen pü-
bliceeren over het uitbreken van het nieu-
Ons wordt medegedeeld dat van den kant
te handhaven ten opzichte der verschillende eener roode organisatie ook onder onze
*een het blad schrijft over het karakter van hadden wij niet verwacht, dat hij zoo naïef
een politiek bestand. zou wezen om te veronderstellen, dat om-
Het verklaart n.l.: dat men leefde in den tijd van een politiek
van de gelegenheid, dat de Duitsch-Oosten-
rijIcsche t roepen den Balkan zouden binnen
rukken, gebruik te maken, om de neutra-
Een bestand is uit den aard. der zaak bestand, rechts aanranding van zijn politieke liteit op te gevca.^ Hij zou ook bereid zijn
geweest om het nieuwe, gröotsch ontworpen
plan van de quadruple entente, dat een
ten faveure der minderheid, al heeft dan beginselen zou god oog en.
ook de minderheid in de Tweede Kamer Overigens wij zeiden dat reeds meer d
gemeend dat dit niet genoeg was, en dat (hadden wij verleden jaar een nationaal mi- stuiting van opmarseh der Midden-Eu-
de aard en wezen daarvan moest mee- nisterie gekregen, dan hadden de zaken heel ropeoscna 111 0 nclheqten beoogde, goed te
brengen, dat er naar haren zin zou wor- anders geloopen! keuien.
den geregeerd, zooals o.a. bij de Eeds- j
O V E BZICHT.
Het orgaan van den vroegeren minister
president Gcenaris bevestigt het uitgebro
ken conflict tusschen
kwestie en het Sinaasappelen-ontwerp.
De meerderheid in de Eerste Kamer was
van eene andere opvatting; in dat deel
der Volksvertegenwoordiging moest ge
heel naar den zin der meerderheid gere
geerd worden. Wij hebben de voor de
Regeering vijandige moties van de tee- Balkan-probleem tot beden nog niets min- zaak te sussen.
ren Kegout en Golijn gehad; hei Wnt do Virmdiru» won do! Thans blijken de entente vertegenwoordi
mogendheden.. De koning zou hebben verklaard, menschen propaganda ia gemaakt in een
dat hij neutraal zou blijven en met geen der tegen de patroons haat en nijd zaaiend
oorlogvoerenden in conflict komen, noch met strooibiljet voor eene hier morgen te
'Oostenrijk en Duitsohland noch met Frankrijk boadea vergadering van bleekersgezellen
Heel de toon en iunoud van dat paan-
en de geallieerden; verder, dat hij meende, dat r6ed8 Qnze men^hor
liet Grieksch-Serviseh© verdrag van 1913 Gnei- 0p vergadering niet thuis behooren. Za
kenland niet verplichtte in de gegeven om- hebben hun eigen organisatie waar zij hur
atandighoden Servië te hulp te komen; hij zou belangen kunnen bepleiten, en dat in over-
tenslotte volkomen gekant zijn tegen de politiek, eonstemming met onze katholieke beginso
door Venizelos voorgestaan. ion.
Wij vertrouwen dan ook dat niemand dei
DE TOESTAND IN BULGARIJE. onzen naar die vergadering heen zal gaan.
SOFIA, 8 Oct. Aan den vertegenwoordiger Maar toch is eene waarschuwing niet kwaad,
van Nederland is de bescherming van de pran_ j opdat niemand er inloope en zich bedrogen
1. u r, i T- 1 - Dl iaou zien wanneer net te iaat is.
ache, Kussische, Engelsen©, 11 alia arisch e, Belgi-
veln<j on r,r t den koniIxo el1 Venl" sche en' Servische onderdanen in Bulgarije en de j
zeios en zegt_ tevens, dat de koning reeds kehartteimr
bij gelegenheid van den diefstal van tele-
Naar men weet, is d© Grieksdbe kabinets- orammen door agenten van de entente rno-
maar dnarmprtn Uiuvk gcridheden verstoord was, vooral omdat Ve-
crisis opgelost, maar daarmede blijkt het nizel0lS toen moeibB ,.ixl'aaQ hoeIt om de
ontwerp en de wijziging van de wet op der ingewikkeld. Wat de houding van de
BEELIJN, 8 Oct. Uit Boekarest wordt, vol-
EngeLsehe, Erauschc, Russische gena do Eorr.#lsTorden, aan de „Deutsche Tages
SOFIA, 8 Oat. Do Koning richtt© een sell rij T,
- i Jion memve kiaeht ovor de Engelsciie Censuur.
ven aan den ministerraad, waarin hij mede- j
deelt, dat liij in zijn hoedanigheid van opperbe-1 „l imes" bevat oen ornstigo klacht tegen
velhebbor van alle strijdkrachten van het rijk j dea Fngelschen censor, dié Dinsdag het bericht
aan den minister van oorlog generaal Jekow Vttü ilet aftreden van Venizelos urenlang vast-
de. Vei^oge^boiasting'"verworpen, en 't nieuwe 'Grieksche regeermg zal zijn, is uit ^ieuwc^kabinct voor Tun^aak^te winnen liet °bP&rbevel ovei het veldleger heeft opger hioid, zoodat-het telegram, door' deu correspoa-'
Sinaasappelen-ontwei-p zou een zelfde de telegrammen die ons tot heden bereikten, (]n,,}, 7.ainiis ««hUnt n» niet van nWn om dent van de Times verzouden en dat 's a onda
aaI1 anti-revolutionaire onverzadelijk- doelende berichten komen uit entente-bron- voorat overmg ,te heooen gopieegd met zijn
heid. Waarlijk, waar de zaak zoo staat, nen en treft men ook daarin geen volstrek- j ambtgenooten.
zal wel niemand -zich verwonderen dat t0 overeenstemmin<r Zno meldt de Times"-! Joen ae Fn
De Standaard" met heimwee terug denkt t ItaUaansche gezanten nen /en Oct. een zeitung" geeaind, dat Servië, met het oog op
aan de dagen van het Bestand. correspondent dat de regeermg besloot bezoek orachtcn aan Zamüs en hem geluk den rugsteun dieUet gelooH te bezitten in de
Ons dunkt, dat het Unie-liberale orgaan piekte van de Entente een w el wiUe n- f tot minister-i oa8olieping vaa Engekoh.Frail8clle troepen t0 zön( Aan de lezer» in Engeland werd, zonder
biermede een voorstelling van den etend van de neutraliteit te zullen handhaven, terwul.I^ politie^ va! de'nieuwe 1 Salt>niki' een uitdagende houding togen- noodzakelijkheid, een belangrijk bericht
Zane-D bgeei V +U i correspondent van het „Petit Jouina j régeê'ring. over Bulgarije aanneemt. Volgens telegra.fi- onthouden, zonder dat daardoor eenig nationaal
d^=r^ in vcraoenenden spreekt van een s t r ik t e neutraliteit, wat j Zaimisfantwoordde, dat hij die verklaring schc berichten uit Nisj aan de „Dinineatza" belaa« weld «oschaad of eemg nut werd ge-
geschiedt, dat een ministerie bij hetgeen het Eatuurlijh heel anders is. zou afleggen, nadat het kabinet een ver- wacht de regeering van Servië, ter vermijding daan a"n de belangen der Entente,
aan de orde stelt, rekening houdt met de ge- Vermoedelijk zal een verder doordringen .Ptang zal hebben gehouden. van een gewapend conflict, niet alleen een Het was eenvoudig e«n onderdrukking der
voelens ook van de niet-ministerieele par- van de Duitsoh-Ooetenrijksclhe troepen in dat de t^oCering heeft voorge- demobilisatie van het Bulgaarsohe leger, doch waarheid „suppreesio veri," die alleen kan wor.
etjjen en deze niet in hare gevoelens krenkt,Servië wol van invloed zijn op de eineïbe- r zulver,( j' ,,ne politiek te vol- 00k de aansluiting van Bulgarije bij de Quar den toegeschreven aan onnadenkendheid of zor-
e ontziet! slissingen van Griekenland en Roemenië. ander^vf'n °P '°hPsUssenn t 6e?®' °f de druple Entente, teneinde bij een verwacht of- geloosheid.
ptditiekngevoedd°Eii ddTnu'vTas'bij betEedst Dö jongste legerberichten betreffende de te riemem 6 UÖ aaQ fensiof van do Midden-Europeeschs mogend- het geval staat niet alleen, liet i»
vóór uur ia JLoadea was, torst \V oeusda#-
ooiiteud tö 11 uur werd outvajig^ri. L)e „l ime«,,
waa daardoor aiot ia «cajlu ia het W'oenadajj-
ochtendbiad eea metledeeiiag of e$n ooiumea*
taar ero^.) te plaatsea. In het blad vraayrt, wat
de bedociiii^ van een dergeiyke ceasuar kan
wetje niet liet geval en evenmin bij andere operaties aan de Servische grens melden De regeering zal de ontwikkeling der ge
gelegenheden. De Regeering deed eenvoudig dan ook, dat de overtocht over de Drina, oeuiTenisseu in den Balkan afwachten, de
meer dan eens alsof rechts niet bestond en gave en Donau wordt voortgezet,
wilde, het koste dan wat het wilde a tout l;>
prix, hare ideeën doordrijven, deukende: er Aan het Russische front is het vnjwel ins-
<Ius alleen aan het Oost-Galïeiöehe en Wol-
gewapende neutraliteit handhaven, en deze
alleen opgeven, wanneer hpoggewichtige na
tionale beian>ren het cï8chsp>
is eenmaal een politiek bestand, en
en daarom zal rechts wel toegeven!
liynisclie front heei'scht greote bedrijvilg1-
De boii.ceaiing van 4aiu.i3 heeft, volg
slechts een uit een lange reeks, die blijken gc-eft,
dat de eenige leiddraad voor de censor» is,
nieuws te verbergen, dat zij slecht achten voor da
BOECHAREST, 8 Oct. De houding van de zaak der geallieerden. Eu daarmede wordt geen
pers van ongeveer allo partijen en de berichten enkel belang gediend, integendeel geschaad.
h©d.en in den rug gedekt te zijn.
DE TOESTAND IN ROEMENIE.
een
mn
het bericht van de _»Iirnes
stigen indruk gemaakt m dipiom^p.]^ krin
gen, omdat Zuiuxis diptcmatiake hoedanig-
politiek bestand, was rechts wel-genoodzaakt u'oePen en. aanzienlijk georuik van heden van den eerste11 rang bezit, hetgeen
van zich af te hijten en de Regeering duide- munitle langs het geheele gedeelte van dit de mogendheden lie'uheu kunnen constatee-
1 1«4 Un4 ,i*n4 nnntvoof rl n 1 1 n fmnI" i 1 -1 „nv, t a tl IR .1 - |j^jJ Q.Qy--. J
Door deze averechtsche opvatting van le- heid. Daar deden de Russen met een groot
den van het Kabinet van den aard van een anntnl
«„iuiai. n^stand. was rechts wel-genoodzaakt 1 tioepen.
ens uit gezaghebbende Roemcsnsche kringen doen Het blad wijst er verder op, dat liet verslag
zien, dat Roemenië in de gebeurtenissen in van John Buchan over de gerechten bij Loos
lijk te maken, dat het niet aangaat, dat in front een reeks van aanvallen; doch veran-
een tijd van politiek bestand de ïneerdeibiid deiing in den toestand werd niet gebracht.
aan de minderheid haar jil als wet oplegt! De Oostenrijkers sloegen de aanvallen af en
In stede van nu verwijten tot rechts te
4000 Russen gevangen.'
fronten hadden geen ge
beurtenissen van beteekenis plaats.
m sieue viiu nu vcjwjjwu tui recui» te „omandnnvU;;
richten, deed links vfij wat beter met de 1 10^
hand in eigen boezem te steken en een: pee- Aan 06 overige fr
fl a T i te doen hoorei)
Dat was eerlijk, maar wat nu een blad als
„Het ader land doet, is geheel bezijden de
waarheid, een manier van historieschrijven,
die niet door den beugel kan!
pe zaak stond zóó, dat rechts niet ver-
langde, dut „naar haar zin zou worden gere
geerd, dat is van een linksch kabinet niet
ren ten tijde dat
van Kreta was.
ge Commissaris
DE GRIEKSCHE KABINETS
WISSELING.
Over het ontslag van Venizelos verneemt
de „Voss. Ztg." nog uit Athene, dat de
DE TOESTAND lA GRIEKENLAND.
LONDEN, 8 Oct.. Ue "^'respondent van de
„Times" te Athene, seint aan zijn blad, dat de
Grieksche regeering
beslot
eü heeft, ten o-p-
Bulgarije en Griekenland geen aanleiding zien, door den censor ernstig «as verminkt; duuruit
om van de tot dusver gevolgde houding af te vvas weggenomen w at gezegd werd over;de vast-
wijkon. j boudendheid, de kracht en de bekwaamheid der
I Duitschers. En dus, zegt de „Times," werd door
rlön nPll Rrvr fl P. h g +D n D I
gingen zonden een verzoekschrift aan de regee-
ring, waarin zij aandringen óp reglementeering verjj]ejn(j
Van alle bedrijven met landbouwproducten, zoo-
als in de van Roemenië koopende staten; vooral Spoorverbinding van St.. Petersburg met de
wordt aangedrogen op een regeling van den Witte Zee.
uitvoerhandel, verruiming van het credietwezen Men weetj dafc KusJajld mefc
en zoo noodig een regeling voor beleening van spoe(J) en met beschikbaarstelling V8n
BOECHAREST, 8 Oct. De landbouwveieent- defl cejlsor (je beteekenis van de Engelse!' ov
winning over dien gedachten vijand moe dm! lig
zicht© van de Entente een Welwillende neutra
liteit te zullen handhaven.
PARIJS, 8 Get. Voteens Reuter verneemt blad.)
het „Betit Journal" ait Athenjsi d.d. 7 Oct.
opgeslagen graan.
werkkrachten en geld als
zooveel
maar eenigsziu» te
(Zie voor later gekomen telegrammen 2de gen gewelkt wordt aan den spoorweg,
i t> ^1S, U1^ me^ de A Ate Zee moet ver-
n. Behalve Archangel is daar de haven
LX.
WEEKPRAATJE.
Het Sport feest van Woensdag ie schitte
rend geweest.
Laar is iedereen het over eens.
Niet alleen is het een waar succes geweest
en een prettige voldoening voor hen, die het
op touw hebben gezet - maar ook is het een
triumf geweest voor die bijkans driehon
derd militairen,^ officieren en onderofficie
ren, die in broederlijke samenwerking en in
vreedzamen kamp ijverden om den voorrang
iu zooveel verschillende onderdeelen van
dien voornamen tak van sport: „atihletiek".
Rn ouarnoveus is het feest
worden, en zoo bemerkten we ook, hoe, door
•de correcte orde, de tucht onder zoovel en op
meer gemakkelijke en Prettig-aandoende wij
ze te brengen is.
Behalve dan, dat bet goed deed aan ieder
Nederlandsch sporthart, dat baar zoo heel
veel goeds werd gegeven op 't gebied vaB
sport!
een triumf
!^Ww^l voor rdi6 [n ket. armeen Ditmaal heb ik dankbaar werk. Ik mag
en wel voor d© athletiek in bet. bnzonder. Jyrij-uit en met alle recht en reden hulde
athletiek te nemen viel! En dan was het zegd.
program zoo best in elkaar gezet, dat je kon De K. S. A. wedijverde deae week in onze
zien, dat het kenners waren, die hier ue lei- courant zelfs met het oorlogsnieuws, wie de
Hng hadden. Het was wel zóo gemaakt, dat meeste kolommen di'ukjS zou beslaan
de krachten niet geforceerd werden en toch Daarom zal ik niet nog eens terugkomen
hmn m volop, gelegenheid op op allerlei ge- op het mooie feest, dat Donderdag in de groo-
e eikaars krachten te meten. te „Vereeniging" gehouden
mMlpW - we' hoe geweldig groot de Alleen wil ik er op wbzen, ea dat is m.i.
„!a nv.Van «por t-in-h et-leger; een groote voldoening \0(f het Haariemsche
200 zagen we, hoe ©p een aangename, ont- plaatselijke Comité dat het begin van de
spt.nnenuo wijze flmke soldaten gevormd „wintereampagne", di0 de K. S. A. in onze
athletiek in het bijzonder.
W»nt men zag er de voordeeten en de lee- brengen en lof toezwaaien, vreugde uiten
3g'S tot \iitiugek^en eiling °P hêtv(X)r- en voldoening uitspreken. Wat is er pretti-
Weinigheden verzorgd; daar
i'eeïneinei-s, en onder hen waren*v©r^i^k? kan nu weer m'n blijdschap uiten over
el en, die buitengewoon veel goeds prteteer^ ®en belangrJjke heugelijke gebeurtenis. Ieder
ten, ja, die verre onze verwachtingen over-
Tcffen, zoodat er voor velen een lesje in die
'beg-rijpt al wat ik wil.
De vergadering van de K. S. A
Ja, ik weet wel, d'r ie al zooveel over ge-
stad zich voorstelt te v<jeien, op alleszins b e
moedigende wüze Seopend!
Een zóó schittereuu-groote opkomst en
zulke heerlijke resuUaten -- dat aUes geeft
moed aau de leden yau comité; wie het
aan Roomsehen naoedwel zeker niet ont
breekt, maar die J,,01'C'W' °ch no® met
kracht en iiver °P dezen weg zullen voort
gaan in de zekerheid, dat katholiek Haar-
ip 'achter hen. &Laat en met goeden wil en
overtuiging meehelpt!
(van 1 tot 8 October).
overen een stelling ten o?steu an Sn orgon. ïapport van Amerikaansche marine-officie
Volgens herreken uit TiflH zouden krijgs-
benooiigdbeden en
eieren te Erzcroem, m Rem Azie, zijn aan-
g'ï'Oktober. - Krachtige aanVallen van het
Franscbe leger. Verhezen aan beide zijden.
Grey maakte openbaar, dat Duitsehe en
Oostehrijksche officieien een aandeel hebben
genomen in de eic mg van 'het Bulgaarsche
leger en gaf te kennen, dat de geallieerden
hiertegen maatregelen moeten nemen.
3 Oc o eu Rusland eischt in een nota
aan Bulgarije, dat dit land binnen 24 ureu
de Duiteeke en Oostenrijksche officieren, die
bij et Bulgaarsche leger zouden werkzaam
zijn, moet verwijderen; zoo niet, dan zal de
Hussische gezant Soi'ia verlaten. Twee
stoomschepen gezonken.
4 October. De hevige strijd op het West-
front duurt voort; de Duitschers doen tegen
aanvallen. Twee Britsche monitors zijn-
vol geus een Duitsoh communiqué, op 2 Ok
tober door bommen uit Duitsdb© wa ei\
tuigen voor La Panne beschadigd.
5 October De Franscbe gezant te Athene
beeft aau de Grieksche regeering de aan
komst van Fransche troepen te Saloniki mee
gedeeld. Het Grieksche kabinet protesteert
en weigert doortocht naar Servië. Reuter
bericht nit Athene, dat Duitsehe vliegers,
naar Bulgarije vertrekken. Volgens een)
len is de „Hesperian" op ecu mijn g-esiuoten.
In hevige gevechten op de hoogv lakte van
Vielgereuth drijven de Oostenrijkers de Ita
lianen weer naar hun stellingen terug.
Eeu Britsche duikboot beschiet het Duitsehe
stoomschip „Svicuia" in de Oostzee.
6 October. Op alle fronten is een stil
stand ingetreden. De regeering van
Luxemburg heeft hij de entente geprotesteerd
tegen den vliegeraanval op Luxemburg
door Fransche vliegers gedaan. Set
Fransche stoomschip „Provincier" is aan de
Grieksche kust in den grond geboord.
7 October. Duiteeh-Oostenrijteche troe
pen zijn aan bet Oostelijk fro-'l ülJ 'rl ea
om deel te nemen aau het offensief tegen
S^-vTë De utsche regeermg protesteer
de te Athene tégen het dulden van dfc lan
ding van troepen der Entente te Saloniki,
als e©11 daacl strijdig met de Grieksche on-
zedigheid. Het Bulgaarsche antwoord op
het Russische ultimatum wordt onbevredi
gend geacht. De gezanten der Entente zul
len uit Sofia heengaan.
(Wordt Vervolgd).
