deSn'JeïJu-r*/'091'te gl00te taa?eid eD d"urzaamheid'.die °P een tr Tolgdê8 eerstilT waaromen"Tuide"^ hd
ANfCDOT«2 N
VAN OVERAL
giSrSgr rmi" bs n
SCHAKEN.
ALLERLEI
m
m
BIJVOEGSEL VAN DE -NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT-
Ontdekkingen.
EERLIJK.
zee.
zwart.
SE
st
MAANDAG It OCTOBER 1915
TWEEDE SERIE
40STE JAARGANG No. 8873
zyn aanwezig, tot een aantal ran 5453. van den, ook de groote hoeveelheden boon -nafhaal-
welke 2188 openbare of vereeniging-s-biblio'.he- sel, die in iedere huishouding en in de fabrieken
hen, en 3265 sehool-bibliotheken. Tezamen be- van verdunrzamde groenten in groote hoeveel
vatten deze bibliotheken 11,689.942 boekdee- eden ais afval worden ss eggeworpen, een zeer
len. Een derde groep van nog kleinere biblio- bruikbaar product vormen Wat de vezel aan
tlieken, bevattende die van 300 tot 1000 boek- lengte mist, wordt ruimschoots vergoed door
JJe verspreiding dezer bibliotheken is niet lijn kan worden gesteld met ^die van hennep nlassen van den re^en kon hooren
zeer regelmatig. Van de 1844 eerstgenoemde en vlas. P - Goede hemelf ri^heuSemensch, hoof
DE LEVENSDUUR VAN HET HERT het eens reSenen en ik heb geen parapluie.
Mag ik de uwe leenen mijnheer om droog aan1
Een oud jagersspreekwoord zegt: Het paard het station te komen?
VERTROUWEV
Jongmensch, zei de liefhebbende vader, ik
reef je mijn dochter en daarmee vertrouw ik jé
iet dierbaarste toe, dai ik op aarde bezit.
De jonge man was zeer onder den indruk en
openbare en vereenigings-bibliotheken, aan
wezig in geheel Amerika, bevindt zich meer
dan de helft in de noord Atlantische staten;
tezamen bezitten deze 24,627, 921 boek loeien w0; dt drie n:aal zoo oud a!s een hord, de nensch Jongeman, antwoordde de liefhebbende va
ran het totaal van 50 milloenj 'en van de 3 mil- drie maa' 200 oud als bet paard en het hert drie der, mijn parapluie vertrouw ik aan niemand,
lioen boekdeelen, waarmede de boeken voorraad maa' 200 oud a^s de mensch. Deze berekening aan geen mensch ter wereld toe
der bibliotheken in 1913 toenam, komt ongeveer is eckter flllea behalve 3uist- DE GELEERDE „EZEL",
anderhalf millioen Voor hunne rekening. De levensduur van bet liert is zelden langer De lezer van dien avond legde aan zijn audi-
staat New-York telde 7.842,621 boekdeelen in dan 15 Jaar- Tocb zÜn ook wel ouders herten torium uit, dat de dieren hee! wat van den'
zijne 214 bibliothekenMassachusetts 7.380,024 onder schot gekomen;'onlangs is in Duitseh- mensch^ verschillen. Hij merkte O. m. op, dati
in 288 bibliotheken - Pennsylvania 3.728 C70 "en Iand een veertigjarig hert neergelegd. Den 23en v00ral Één punt van onderscheid in 't oogvallend'
Illinois 3,1668,765 boekdeelen. Van het totaal ifaart 1915 stierf in Thuringen, een hen dat in £as, en wei s menschen vooruitgang m zijn in
de* uitgeleende boeken was vier v-fde'n ge', ruik 1865 gangen was, de moeder stierf destijds mSsch riep hij uit is een orogessief
in de noord Atlantische en noord centrale gevangenschap en het jong werd we''efi de andere schepsels'blijven stationnair.
staten. Iteheel afzonderlijk gehouden, had echter vel- Neem bijvoorbeeld de ezel Altijd en overal is
doende vrijheid van beweging en leefde zoo een dat hetzelfde creatuur. Gij zult nooit gezien heb-
halve eeuw. ben en gij zult nooit zien een meer perfecte ezel
dan gij ziet op dit oogenblik
De geheele zaal schaterde het uit, ook de ge-
HET ONTBINDEN VAN PARLEMENTEN
IN VROEGER TUD.
calendas graecasCromwell nam een krasser ropa te spreken-
maatregel; hij liet bij de beroemde „Pride Purge"
den leider van de oppositie gevangen nemen en
de rest uiteenjagen.
vn/°en Fransche Parlement onder Lodewijk
XIV eens het registreeren van een koninklijk bevel
DRAADLOOZE TELEFONIE.
Men is er in geslaagd een draadlooze telefo-leerde spreker, die noo't zoo goed begrepen had,
nische verbinding te leggen tusschen Arling- dat ïe iets goed kunt bedoelen maar slecht zeg-
ton (virginia) en Mare Island, een afstand
De eerste pariementsontbmding had plaats in van 2500 Eng. mijlen. Verschillende deskundi- Z00!
ngeland, de bakermat van het moderne parle- gen hebben verklaard, dat het na den oorlog Gekken, merkte de professor op, in den
hdhW1Sme' ?e 6 5 ?rts 1 e" KaPel mogelijk zal zijn, van uit Amerika draadloos '°°P van ziïn lezin-?> kunnen soms vragen doen,
verscheidene parlementen verdaagd ad die een wijs mensch niet kan beantwoorden.
Nou is het me duidelijk, zei een der stu-
KEUKENZOUT VOOR TUBERCULOSE
LIJDERS.
Het is bekend, dat aanhoudend transpireeren
wpïo-errip trad'aT.TTe"" lr"zeer a'"rnat en een gevoel van groote vermoeid-
costuum de zaal binnen rn'm^kte door middel ^^^1^1, bb00™1 lonffI;jders k"nnen dreven. De knecht zei:
van de rijzweep den allonoepruikten zijn stand- daarvaJ1 veeI last hebben, speciaal 's nachts. 't Is maar een bui, ik heb er geen last van
punt „I'étal c'est moi" duidelijk Daarna zond Daar he* vocht' dat uit de Poriën van het en wil wel doorwerken.
hij" ze voor goed naar huis lichaam dringt, zout bevat, is men de afmatting Maar je blijft in huis, antwoordde de boer,
Napoleon III liet den 2denDecember 1852, ei1 verslapping, die zich bij sterke transpiratie 'k a^® dioppels hard noodig voor t land.
's nachts de afgevaardigden St Armand en Ca- openbaart, gaan toeschrijven aan het zoutver- DE INTERRUPTIE,
mobert arresteeren en zond de gevreesden even lies van het lichaam. Een Duitsche arts. dr. Een verkiezings-candidaat hield voor een druk-
snel naar Cayenne als nu de leden van de Doema IA nek, heeft na hij verschillende longlijders ke vergadering van kiezers een rede. Hij hield
naar Siberië wandelen'. proeven genomen met gewoon keuken zont en ziin hoed in zijn linkerhand, waarin zijn rede
DRIJVENDE SANATORIA. hiermee uitstekende resultaten gekregen. OokSt3w' d^e .V0?r^
t u,4 lUit-iJiA a diende dr. Linck het middel toe aan soldaten 1 ,1 geen halve minuut gespro-
In verband met het feit, dat de grondprijs m J ^..aan aten' ken of achter in de zaal werd geroepen:
de meeste landen steeds stijgende is en mede als ze op marsch gingen. By terugkomst j jyie j,eeff meer jQ zjja j,oed dan ia z;;a
gevolg van de omstandigheid, dat ziekenhuizen ®'eeJr üet> dat de mannen, die zout gebruikt bad- hoofd!
en sanatoria schier alle van de weldadigheid dfn> vec^ frisscher en minder warm waren dan
den ten, langs zijn neus weg, waarom er zooveel
van ons zakken.
DROOGTE.
Na een langdurige droogte kwam er eindelijk
een bui, die den boer en zijn knecht naar binnen
moeten bestaan en daarom persoonlijk nood- die het niet gekregen hadden. Voor de soldaten
UITGEMETEN.
lijdende zijn. is men reeds vaak op de gedachte was een theelepel zout voldoende. Amsterdam de^wee^r^
gekomen ais terrein voor dergelijke inrichtingen I u weg vragen naar de Ne erlai}d-
te kiezen een nog ganschelijk onbelast gebied: de HET HART OP DE RECHTSCHE PLAATS.sfmikeKl languit'o^e Sn*2?Meffite
7„r. Wpw Vnrk riin Hriivenrio „Urroiin Een arts een Duitscb veldhospitaal kreeg scharrelde hij op en toen hij weer op zijn lange
•zee de onbevuilde lucht in en gedijen er flink. ,Tan - Rantp
Het schip, een massale colossus, is voorzien van door den rug weer aar buiten «etreden was. sche Bank?
van voren d© borst binnengedrongen en Hoever ben ik hier nog van de Nederland-
de nieuwste constructies welke de zeeziekte kun.- D® geneesheer constateerde een schot door de noS keer valt dan ben je vlak
nen tegengaan. We vernamen, dat het werkelijk Ungen en schreef het geneesmiddel voor, dat v0°r de deur, sprak de rakker.
een succes was. bÜ dergelijke, meest gevaarlooze verwondingen, i
In Rusland is men onlangs ten behoeve der al meer aangewend werd: „Rust, absolute rust." I
vele militairen, die aan ziels- en zenuwstoornis- Toen echter enkele dagen later de chef-arts
sen lijden, op een soortgelijke gedachte gekomen, den gewonde onderzocht, kwam hij tot de ont-
h"mi,litaire au{on!el.fe" ïf™7ÏÏÏ dekking' dat d® patiënt eigenlijk dood hoorde
beterschap van lange zee- en rivierfochten. Zoo n te b ae
water- en luchtkuur moet ze goed doen. Men is
met verschillende directies van scheepvaartlijnen 061
Oplossing van probleem no. 15.
Wit
Dh4
Dh4
moest n.L midden door het hart ge- 7UN
i..xDh4
in onderhandeling over het charteren van stoom- gaan en zulke schoten plegen onmiddellijk
booten voor tochten op de Wolga. Voorloopig is den h00" ten gevolge te hebben. De eoldaat
80,000 roebel voor dat doel uitgetrokken. I voelde zich echter bijzonder goed en geen enkele
van de ziekteverschijnselen wees op een ver-
WONDERLIJKE REDDING. wonding van het hart. Een nauwkeurig ond^.
Iemand, die in den omtrek van Brüchhausen bracht nu aan het licht, dat het hart van
°p jacht was, zag een havik, die een duif gevan- den soJdant op de „rechteche plaats" zat, dus in
vo^el de Vlucht d? IT/ UAamT± d* rechter borstllelft' lever daarentegen
vogel ae vlucht, de duif in den steek latend. Toen i- i.-r„:;de va hpt i:„vnorn
de jager de duif nader onderzoeken wilde, merkte ,1
hij op, dat het een postduif was, die een belang- genbestrahng toonde precies het spiegelbeeld
rijk bericht bij zich had: Een vliegmachine was
door het weigeren van den motor gedwongen in
zee te dalen, en had de duif laten wegvliegen,
met verzoek te helpen. De jager telegrafeerde
naar Wilhelmshaien en had de voldoening te
vernemen, dat vliegtuig en bemanning nog op het
laatste oogenblik gered waren.
van de normale ligging der organen, een situs
inversus.
De patiënt zelf had niet de minste vermoe
dens van deze afwijking gehad.
HOEVEEL BOSCH IS ER OP AARDEf
Er wordt in den laatsten tijd zóó geklaagd
over de „ontbossching" van onze planeet, dat
het een groote gerustelling is, wanneer we ver
nomen, dat er in de verschillende werelddeelen
nog uitgestrekte oerwouden zijn. Volgens de
nieuwste onderzoekingen zijn niet minder dan
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Dh4
Zwart
b4 of c6
c5
d5
Pc8, d5, g6 of g8
Pc6
Pf5
Tf5
Tg6
Tg4
Tg3, g2 of gl
Pgl of f2
Pf4
Wit
Dd4 of Del
Del
Lc7
Dd4 of Del
Del
Lf6
Dd4 of Te7
Dd4 of Del
De7
Do7 of Dd4
Dd4
Df4
Probleem no. 16.
TER VERVANGING VAN JUTTEVEZELS.
Naar het Berliner lageblatt mededeelt, heeft ruim anderhalf milliard H. A. van de aardop-
do vroegere houtvester Oppermanu, gewezen op pervlaktte met bosch bedekt. Hiervan zijn
de bruikbaarheid van boonenvezels ter vervan- 646.762.000 H.A. in Amerika, in Azië
ging van do juttovezeb. lïjj zegt, dat, boewei 370.000.000 H.A., Europa heeft 314.500.000
men reeds in de bastvezels van het heideroosje H. A., Afrika 230.000.000 H.A, en eindelijk Aus-
eu surrogaat voor de juttovczeJa heeft gevon-,het een groote geruststelling is, wanneer we ver.
wit.
O B
Y r Z.n p
S D-
B n
g
r:
WW
Cl
ac
C"* r-1 mkn
»n o>
VOO
Ik vond een man, een man van staal,
Een man van stalen moed.
Een man van onvermengd metaal
En toch van vleesch en bloed.
Ik vond een man, met ijs omschorst,
Voor lof- en naspraak koel
Maar in het binnenst van zijn borst
Vond ik een warm gevoel.
Ik vond een man, ten strijd gereed,
En vaardig toe te slaan
Maar, schoon hij van zijn wang niet gleed,
Zag 'k in zijn oog een traan.
Ik vond een man met vrijen nek,
Van eedlen geest bezield
Juist kwam hij uit zijn bidvertrek:
Hij had voor God geknield.
Dr. N. BEETS.
digen, zeide hij, en zal hem geen oogenblik op
houden.
Dit woord miste zijn uitwerking niet en een
oogenblik later stond hij op het eigen bureau
van 't hoofd, waar slechts de voornaamste nQg. in treurige herinnering zijn. Voor vijftien
klanten toegang kregen. Hij wachtte, tot den jahren was ik op uw kantoor aangesteld. Ik mïs-
anders, zijn gewoonte niet was. De inhoud
luidde:
Weledele Heert
De naam van den ondergeteekende zal bij u
patroon opzag.
Ik heb in opdracht, mijnheer, u dit per
soonlijk te overhandigen, zegde hij en reikte het
pakje over.
Het bureau bevond zich aan de straat.
bruikte het vertrouwen dat gij in mij gesteld
liadt-, en maakte mij aan diefstal en verval-
sching schuldig. Toen dit ontdekt werd, vluch-
te ik naar Amerika. Daar heb ik hard gewerkt
voor my'n dagelijksch brood, in onboschxijfelij'k
Terwijl het in de straten der groote stad
donker begon te worden, verliet een ongeveer
36-jarig man den winkel van een voddenkoop
man. Zijne kleeding, alhoewel oud en versle
ten, was zindelijk en netjes. Het was hem in al
les aan te zien, dat hij betere dagen gekend had.
Plotseling bevond hij zich voor het venster
van een bankierskantoor. Hij kon een huivering
niet onderdrukken, toen hij bontgekleurde
baknoten van verschillende landen, de aandee-
len en fonkelende goudstukken beschouwde
die in mandj'es ten toon gesteld lagen. Met
een handvol van deze stukken zou aan al zijn
armoede en ellende een einde gekomen zijn.
Terwijl Kostling begeerige blikken wierp naar
de rijkdommen, liep achter hem heen een hoog-
opgeschoten man met een kostbaren pels aan
ongeduldig heen en weer. Meermalen scheen hij
het bankierskantoor te willen binnen gaan,
maar telkens keerde hij terug. Besluiteloos ging
hij naast Kosteling voor het venster staan en
beschouwde hem een wijle met onderzoekenden
blik. Eindelijk scheen hij tot handelen beslo
ten.
Mijnheer, zoudt gij my een kleinen dienst
willen bewijzen? vroeg hij zijn buurman.
Kostling zag op.
Als ik 't kan, heel gaarne, gaf hij ten ant
woord.
De vreemdeling ging een paar stappen met
hem voort en haalde toen een klein pakje te
voorschijn, dat hij zorgvuldig in een dagblad
wikkelde:
Wilt gij zoo goed zijn, dit mijnheer Barrot
persoonlijk te overhandigen?
Gij bedoelt den directeur van dit bankiers
huis?
Ja.
Waarom doet ge 't zelf niert? vroeg Kost
ling, wien het verzoek van den vreemdeling wel
ietwat zonderling voorkwam.
Ik word hiervan weerhouden door be
weegredenen, die zoo aanstonds maar niet te
noemen zijn.
Nn goed, ik zal het doen, besloot Kostling.
Ik dank u, antwoordde de ander en gaf
hem het pakje, maar ik verzoek u het 't hoofd
zelf te geven.
Koetlipg voeldo een rijksdaalder in zijn hand
glijden. Hij gaf het geld terug, het kwam hem
als een „fooi" voor en het zou de eerste maal in
zijn 'even zijn. dat. hij zoo iets aannam.
Het zou me spijten, als ge'die kleinigheid
afwees, zegde de ander, misschien hebt gij kin
deren, voor wie gii een aardigheid kunt koopen.
Kostling liet zich overhalen en stak het geld
stuk in den zak.
Het koste hem moeite 't hoofd zelf te spre
ken te krügen. daar men meende, dat hij met
het een of ander verzoek kwam.
Tk heb den oatroou >'l«en 'ets te overhnn
Terwijl Kostling bet pakje overreikte, meen- jjjden en gr0ote ontbering mijn vergrijp geboet,
de hij den vreemdeling naar binnen te zien rj-oen werd geluk mij gunstig, aoodat ik
kijken, toen verdween deze. ;n de gelegenheid was van mijn oude vaderland
Hij wilde weer weggaan, om niet den schijn WGor Qp zoeken en mijn schuld te voldoen
op zich te laden, dat hij op drinkgeld wachtte. welke met intrest op intrest tot 60,000 fr. ia
Wie heeft u gezonden? vroeg de bankier aagegroejd- Eerst wilde ik u persoonlijk het
hem terughoudend. bedrag brengen, doch schaamte hield mij op het
Dat weet ik niet, gaf Kostling ten ant- jaats^e oogenblik terug en nam een vreemdë-
woord. ling in vertrouwen en liet u door hem het geld
Gij weet niet, wie u zond! nep hy verrast overbrengen èn hoop nlx, dat gij deze han/leL
uit, den bode nauwkeurig opnemend. Hoe zit w-z0 ab. voldoening zult beschouwen voot
dat in elkaar? Eet onrecht, dat ik altijd nog betreur.
Eeu vreemde heer sprak my aan, toen ik JULIUS LUDERS.
buiten voor uw venster stond, verklaarde Kost- Een kucKen deed den bankier het hoofd'
ling. Hij verzocht mij u dit pakje persoonlyk omwen(jen.
te overhandigen, meer weet ik niet. j jiep tjj b» het zien van zyn bezoeker
De bankier wierp een wantrouw: gen 1 op vorrasti ajs ;k my nJ0t vergis, waart gij gis-
Kostlmg's kleeding, bezag het pakje van alle terenavc>nd ook bier.
zijden en gaf het hem toen met een haast, alsof Ja> ^beer, antwoordde Kostling, ik koml
hij vreesde dat het dynamiet was, terug met de nog cenmaal met het pakje, dat gij gisteren]
woorden: weigerdet.'Daar ik den vreemdeling niet meerj
Het kan wel zyn zooals gy zegt, ik ken u zag) hob ik het thuis geopend en ben nu overi
niet, maar, voegde hy er koel by, het is by ons tu;gd; dat het we] zuU aannemen. A]s >t
beginsel naamloos» zendingen niet aan te b]ief) mjjnheer> we6r MO gocd het bedrag nai
nemen. Ik verzoek u dus het pakje weer mee te te]lell) gQ.oOO fr.
te nemen. j Hij gaf het pakje aan den bankier, deze wierp
Daar de bankier weer aan zyn werk ging zon- eeQ eigenaardigen bUk op Kostling, telde be-'
der zich verder om Kostling te bekommeren, daard bet gold na eQ
verliet deze het bureau en stond weldra weer Het in orde^ -k dank u.
met het pakje in de band op straat. Hij zocht Kostling stond een oogenblik verslagen; bei-'
en zag in alle straten in en omtre e melijk had bij zoo gehoopt, dat deze zaak hèm'
vreemdeling was niet meer te zien. Emdelyk redding in zyn bedroefde omstandigheden zou
besloot bij het pakje mee te nemen naar uis kreng.en# Jfaar er op zinspelen zou bedelarij
en zijne vrouw er over te ïaa p egen. zijn, beleefd boog hij en verliet, het kantoor.
Toen^hij thuis kwam op zyne zo er-amer, bankier Barrot was er de man niet naar;
legde hij het geld voor et ver oc te pan op óm Kostling's eerlijke handelwijze niet op haaij
de tafel. volle wanrde te schatten. Zyn uiterlijk had henj
Maar drie gu en riep zyne vrouw onaan bewozen, dat hij met een armen kerel te dóen!
genaam verrast uit. bad, en hy wist, dat in diens macht gestaan
Ja, gelukkig, dat ik myn trots heb weten ha(J het ge]d te bebouden ^nder dat er ooii'
te onderdrukken en een rijksdaalder aannam lemand acbt0r wag gekom0n.
voor een ïenst, ie mij ïeman vroeg. j Zooveel eerlijkheid bij zoo groote verzoeking
Hierover door zyn vrouw verder ondervraagd, wag onbetaa!baar in 00n inrichting als dc zijne
verhaalde hy haar de geheele zaak en besloot Aangtondfl gaf hy
een zijner ondergeschikten
iet pa-je voor en ag aen. last, Kostling te volgen en te onderzoeken waftij
Het beste zal zyn het by de politie te bren- h.j woondo Dea middag8 trad de bankier
gen, zegde bij Kostling binnen. De armoede, die er in 'tj
Ik zou het eerst opendoen, dan weet huishouden blijkbaar hccrschte. vermeerderd^
misschien m eens, wie het n gegeven heeft._ 7yn ^bting. voor Kostling's eerlijkheid. De bate
Daar hebt ge gelyk in, zegde Kostling, kk)r Uet ziob verhalen, hoe Kostling in d'eri
en aanstonds werd hieraan gevolg gegeven. toestand gekomen was en vernam dat deze nal
De courant werd eerst verwyderd en toen een jaren op een handelskantoor geweest te zijn,
omslag van wit papier losgemaakt: een kreet door 60n famliielid, een schoonzoon van eert
van verrassing ontsnapte beider lippen. Kost- der firmanten, op zy was g(Xirong0n en na
ling beefde by hetgeen hy zag. Het was een vyftienjarigen trouwen dienst broodelooe op
pak bankpapier, wel njet dik, maar uit enkel „^raat stcmd.
bankbriefjes van duizend frank bestaande. Het troft g*jukk;g) mynheer Kost-
Langen tyd stonden boiden zwijgend op het Hngj Z0gde de bankior dat koopman rijt.
onooglijk, maar kostbaar pakje te staren. Toen Sinds genigen tijd is op mijn kantoor do bo-
verbrak de vrouw het zwijgen en zegde. j trekking van eerste kassier open, daar ik nio-
Gy zegdet daar straks, dat de rreemBe- mand vond; dezen post,van vertrouwen
ling u door God gezonden was. durfde opdragen. Wilt gij myn oerste kassier'
Hy begreep wat ze bedoelde, bi? had het ech- wordejs, dan zyn wij beiden geholpen en gij
ter met het oog op den rijksdaalder gezegd. kllnt u hedön op een ]oon van 8000 {r jaar
Kostling siond weer voor de bnnkinriehting, als aangesteld boschouwen,
doch rret g'heel ndere g^voe'ens JandenovonJ Kostling wist niet wat hem overkwam. Hjj
to voren. Ilij voelde nogeens naar het geld op kon in het eerste oogenblik geen antwoord
rijn borst, toen trad bij het kantoor binnen, geven.
Ilij stond weer in de kamer van den milionair. Dat is dus afgesproken, zegde hij lacfiend.
Deze las een brief, dien de morgennost gebracht Natuurlijk begint ge uw kassiersbetrekking met
'•ad en was zoo in de lectuur verdiept, dat bij u zelf een som uit te betalen neen, het is
het hinrenkorren van den bezoeker niet eens geen geschenk, maar een voorschot een som,
'no i0n brief nog eens over, wat zeg ik, om n naar bohooren in te richten. Laat
