Hnnenlakid
De overwinning in District I.
BUITENLAND
ROND DE LITURGIE
'Tfc teïmtsch „P t fMto rer'TreM«r
zuid-afrika.
NIEUWE hAARLEflSCHE COURANT
uq schitterende overwinning in- district
gisteren op heel en driekwart rood door
rechts behaald is gisterenavond door. de
gecoaiiseerde partijen op luisterrijke wijze
gevierd.
In St. Bavo was het weder tjokvol en onder
de vele aanwezigen merkten wij, ook tal
van dames op. Er keerschte een echte fees
telijke stemming.
Op het podium hadden met den gekozene
dr. Kuenen, wiens komst met een donderend
applaus en een „Lang zal hij levenl" werd
begroet, bestuursleden der rechtsche ki-es-
vereenigiugen en eenige rechtsche raadsleden
plaats genomen.
Nadat de bijeenkomst met het zingen van
het Wilhelmus was geopend, nam de heer
.Visser het woord om het openingswoord
te spreken.
Spr. zeide, dat het nu reeds de derde
keer is, dat rechts dit jaar een schitterende
overwinning bij de stembus behaalde en dat
nu den arbeid der propaganda met een prach
tig succes is bekroond.
De overwinning is nu behaald 1 .Wij kun
nen nu zeggen, ging spr. voort: Haarlem
is rechts, (applaus.) Wel is er één geweest
die in een onbedachtzaam oogenblik, zichzeü
buiten rechts sloot. Maar, ik ben overtuigd,
dat wanneer 't geldt principieele quaesties
wjj ook op de stem van den heer v. d. Kamp
-kunnen rekenen.
Dank bracht spr. aan God, die den zegen
gaf, want waar is 't woord: Indien de heer
het huis niet bouwt, vergeefs is 't dat de
arbeiders bouwenI
Onder biddend opzien tot God begonnen
wij den arbeid en aan Hem danken wij het,
lat wij de overwinning behaalden.
Dan bracht spr. dank aan de a.-r. en
c,-h. die zulk ©en krachtigen steun ver
leenden. Opnieuw is gebleken dat de coalitie
hecht en sterk is en spr. vertrouwt, dat
tij dat zal blijven.
Verder bracht spr. dank aan de kiezers
ui district I en aan de propagandisten voor
den door hen verrichten kranigen arbeid.
Veel is van lien gevergd en dag; en nacht
arbeidden zij.
Mogen zij niet op hun lauweren gaan
,'usten. Want er valt nog veel te doen. Wie
moeten behouden wat we hebben niet alleen,
maar wij moeten ook vooruit.
Ook in de Staten moeten mannen van
rechts komen en ook in de Kamer moet
Haarlem door een afgevaardigde van rechts
worden vertegenwoordigd, (daverend ap
plaus.)
Zich wendend© tot dr. Kuenen zeide spr..
Ik wensch u met uw verkiezing van harte
geluk. Gr treedt den raad onder gelukkige
omstandigheden binnen. -Wij oudere raads
leden, deden al ons best om in den raad
naar ons vermogen de rechtsche beginselen
door te voeren, maar toeii wij in de minder
heid waren, slaagden Wij daarin niet altijd
ten volle.
Maar, nu wij in de meerderheid zijn, is
dat anders. Ik hoop, dat het u gegeven moge
zijn 'in den raad met die meerderheid vele
jaren mede te werken om de rechtsche
beginselen door te voeren en dat ge uw taak
moogt vervullen tot voldoening van uw zei-
ren en tot heil van Haarlem, (daverend
applaus.)
De heer Meier, een C.-H. propagandist,
sprak cr voldoening over uit, dat tusschen
de partijen, van rechts geen scheidingsmuien
meer zijn en dat Haarlem nu niet meer
gaat achter de roode vaan, maar achter do
banier des kruiaos, naar bij deze verkiezing
is gebleken.
Na dr. Kuenen te hebben gecomplimenteerd,
eindigde spr. met op te wekken steeds trouw
aan cle voorzitters der kiesvereenigingen en
hunne leiding te zijn. Dan, verzekerde spr.,
lullen wij van overwinning tot overwinning
geleid worden.
Daarna was dr. Kuenen aan het woord,
die met een daverend applaus werd begroet.
Geen wonder Is hetr zeide spr., dat ge
hier in feestelijke stemming bijeen, zijt, want
't is heden de derde maal, dat een politieke
'overwinning door de partijen van rechts is
behaald.
Daarmede is de kroon op den arbeid der
propagandisten gezet, we'ike arbeid met ge
ring was.
Van hun actie ging niet veel naar buiten
Uit maar het was er een van inwendige
Kracht en dank zij het doorzettingsvermogen
door de kiezers in mij is gesteld. Maar
toch zijn op dit oogenblik mijne gevoeLa
niet onvermengd. Ik ben mij er van bewust
dat 't lidmaatschap van den raad een awa.e
taak is, een van niet geringen omvangi en
dat men van mij veel verwacht.
Ik wéét niet of ik aan alles zal kunnen
beantwoorden wat men van mij verwacht.
Vooral nu rechts in de meerderheid is, rust
°P rechts een zware verantwoordelijkheid.
Daarom roep ik in den steun en raad
der oudere collega's, die ik gaarne zal aan
vaarden. En dan maar in Gods Naam vooruit,
(lang aanhoudend applaus.)
De volgende spreker was J h r. d r. Sand"
'oerg, de voorzitter der C.-H. kiesvereem-
.gnig, die er den nadruk op legde, dat het
in lang niet is gebeurd, dat rechts, zooals
thans, reeds bij le stemming eene overwin
ning behaalde.
Dat is, zeide spr. niet alleen een feitelijk,
-maar een moreel succes voor de kies/er-
eenigingen en de propagandisten. Verder
complimenteerde spr. den heer dr. Kuenen
en huldigde hij de propagandisten voor bun
arbeid.
Do heer Hoek, bestuurslid der anti-rev.
kiesvereeniging, complimenteerde eveneens
'dr. Kuenen en wekte 0p tot een krachtigen
arbeid, om voort te varen onder de leuze-
.excelsior: steeds hoogpr, opdat Haarlem 1
rechts zij en blijve.
Onder'lang aanhoudend applaus, dat deed!
zien welk een hoogachting men onzen katlio- j
lieken wethouder toedraagt, trad uu do heer
Lmt, ens hijs sen .de zaal \,iü.
nen, die op *t podium plaats nam.
De voorzitter gaf hem onmiddellijk 't woord.
Ik heb, zeide de heer Heerkens Th ijs-
se n, dikwijls bij een gelegenheid als deze
hier met genoegen den katheder betreden,
maar toch niet dikwijls met zooveel genoe
gen als nu ik zonder dan den vorigen
keer uit. Wat nu is geschied, verdient in
hooge mate de aandacht. Wij mogen terugzien
op eene krachtigen en op energieke wijze
ge voerden verkiezingsstrijd, die leidde tot
een overwinning op eenmaal.
Hoewel ik mij, nadat ik wethouder ben
geworden heb teruggetrokken en niet meer
ben in het bezige leven van dien strijd,
zeide spr, blijkende uit de manier waarop
ge uw taak als dokter vervult, geeft ons
zekerheid, dat ge ook in den raad zult trach
ten wat wij van u verwachten en wat wü
vertrouwen, dat ge zult doen te verwezen
lijken.
Nadat nog de heer Smit, O.-H. propagan
dist blijdschap had uitgesproken over de be
haalde overwinning en den heer Kuenen
had geluk gewenecht, sloot de heer Visser
met een kort woord van dank aan allen
voor de opkomst en aan hen die het woord
hadden gevoerd, de samenkomst
Alvorens men uiteenging, werd nog Ihet
Wilhelmus gezongen, dat in 'den loop van
vond ik in de nu behaalde overwinning aan- den avond reeds een paar keer was aange-
leiding om hier het woord te voeren, omdat beven.
die overwinning van zooveel beteekenis is
Buiten de propaganda was er nog eene
andere reden die leidde tot die overwinning.
Vóórdat de kiesvereeniging overging tot de
candidaatstelling, was men van meening, dat
indien men met ©©n candida&t uitkwam, het
een heel goede moest zijn of dat men andeis,
indien men zoo iemand niet kon vinden,
men geen candidaat moest stellen.
Men moest iemand hebben, die in 't oog
van heel de burgerij de aangewezen man was1
om haar in den raad te vertegenwoordigen-.
Natuurlijk was het niet gemakkelijk om zulk
een man te vinden.
Heel wat moeite kostte het om den heer
di*. Kuenen over te halen een candid-atuur
te aanvaarden, menigmaal heb ik daarover
met hem geconfereerd en getelephoneerd.
Maar eindelijk was hij ertoe bereid.
Toen had ik hoop op een goeden uitslag.
Want ik was ervan overtuigd, dat hij de ge
schikte man was en de stemmenciifers wij
zen aan, dat ik daaraan gelijk had.
Ir. hem mochten wij de hand leggen op een
man, die wat aangaat ontwikeling en ken
nis en prestige was aangewezen om lid van
den raad te worden; op iemand, die in het
oog der burgerij een figuur van beteekenis
was,
Dat hij is gekozen, verheugt mij, en ik
wersch hem daarmede van Iharte geluk. Het
doet mij innig goed. Ik weet, dat hij is een
degelijk man, geschikt om een plaats in den
raad in te nemen. Hij is nog jong en een-
man met idealen.
Ik hoop, dat hij jarenlang in den raad
mag zitting hebben als verlegen woordiger
der burgerij, tot heil van allen. (Donderend
aiplaus).
District I is ons beste district. Maar dat
is 'liet niet op eenmaal geworden, dooli slechts
langzaam en met moeite zijn daar de recht
sche kiezers geheide kiezers geworden. Het
kwam door de bewerking der kiezers eni de
aaneengeslotenheid van rechts. Vooral door
het laatste!
Onze kracht is dat wij sterk en machtig
zijn door onze aaneen geslotenheid, terwijl de
tegenpartij verdeeld is. Men ziet het aan de
stemming van heden. Dat de candidaat dei*
vrijzinnigen maar 186 stemmen behalen kon,
is een bewijs van verdeeldheid .onder de vrij
zinnigen. Daartegenover staat onze éénheid!
Moge men het systeem van bewerking,
dat in I is gevolgd, in andere districten vol
gen. Laat men die districten gaan formeeren
in den geest als het in I is geschied. Dan
zal in de toekomst nog overwinning op over
winning ons deel zijn, indien wü maaF
éénheid en lettende op ons groote hoofd-doell
onze kraeht zoeken.
Dan zal men meer en meer tot het hewust-
zyu komen, dat rechts 't aan 't rechte einde
heeft.
Wanneer wij aldus arbeiden, dan kan net
niet uitblijven of nog meer overwinningen
zullen volgen eni Haarlem zal door den vlijt'
en den ijver der rechtsche propagandisten'
rechts blüven!
Dan zullen wü in de toekomst onder de-
zegen Gods nog veel grootsch zieni tot stand'
komen eni dan zal ik er mij om verheugen
om gezeten in den raad aan de groene tafel,
de belangen der gemeentenaren te mogen
behartigen. (Donderend applans).
De heer Kamerbeek, in qualiteit van
bestuurslid der K. S. A. en van de propa
ganda club der Middenstandsvereen-iging,
wenschte den heer Kuemen met zijne ver
kiezing geluk en zeide hem te achten in den
*jaa<i d© rechte man op de rechte plaats, die
a-oï. algemeen© welvaart zal bevorderen.
verd©r stil bü den arbeid der
nan een ™te?' wckte 3°nS en oud op daar-
rlrukte den m aaDd©el te nemen en
Ertemtot te?ns(* nit dat de coalitie in
ven bestaan en en8j van dagen mocht blij-
behalem over™mgen mocht
de?0 AnTirevee Ki^ae?een?gh,gnS BfW
zeide, dat de Antirev. gaarne de ca mi UI «W
van -dr. Kuenen krachtigen steun hadden
verleend, omdat men overtuigd was dat hii
in den raad eene principieele rechtsche po
litiek zou voeren.
Hü had goed vertrouwen, dat dr. Kuenen
in den raad beginselen van sociale recht-
vaardigheid en christelijke naastenliefde
zou toepassen, maar tevens, lettende op de
gemeentefinantiën, niet zou medewerken aan
te nemen hesluiten, die verder gaan, dan
de gemeentefinantiën gedoogen.
Ten slotte complimenteerde spr. den heer
Kuenen en wenschte hü hem toe, dat onder
Gods zegen, waaraan 't hl is gelegen, hü het
lidmaatschap tot heil dér gemeente mocht
vervullen.
De heei e ruyn, de volgende spreker,
noemde de behaalde overwinning inzonder-
s beid daarom een waardevolle, omdat ml
!was gebleken, dat by de burgerü het ver
trouwen in het roode element aan het ver
minderen ie ,en men meer vertrouwen is
gaan stellen m liet christelijk principe.
En verder, omdat is gebleken, dat ook de
liberale theorie hü het volk fiasco heeft ge
maakt, daar men inzag, dat die niet geeft
d« sociale rechtvaardigheid, maar dat wel
t christelijk principe dat doet.
Vervolgens huldigde spr. den heer Mr.
Remans, sinds wiens komst hier m Haar
lem een verhoogde actie was ontstaan in de
propaganda en complimenteerde hij den heer
Kuenen.
.i De liefdie m voor het volk koestert,
't Was weder een mooie avond, waarvan
bezieling en opwekkende kracht uitging en
die ongetwijfeld voor de toekomst vrucht
dragend zal zijn.
De verkiezingen.
De verkiezing voor den Volksraad, die ditmaal
uit 130 leden zal bestaan, is nu achter den rug,
maar de uitslag is nog niet geheel bekend.
Er zijn in Zuid-Afrika vier partijen: le. de
partij van Botha en Smuts, de regeeringspartij
dus, die den naam draagt van Zuid-Afrikaan-
sche partij2e. de partij van generaal Hertzog,
de nationale partij; 3e. de unionistische partij
van dr. Swarth (vroeger dr. Jameson) en 4e.
de arbeiderspartij.
Van die vier partijen zijn de twee eerstge
noemde de voornaamste, en hoofdzakelijk gaat
tusschen die beide de strijd. Gelijk men weet,
is de politiek van de eerste de „éen-stioom -
politiek, terwijl die van de nationale partij, cue
van de „twee-stroomen" is, waarmee bedoeld
wordt, dat de eerste partij naar de ineensme:l-
ting van de Engelsche en Afrikaansche nationa
liteiten streeft, terwijl de party-Hertzog
daar ten sterkste tegen verzet.
Deze partijen bestonden reeds, toen g
begon. Aanvankelijk had de na^ A{?j.aaLers
veel te beteekenen, slechts wemi„e
sloten er zich bij aan. Maar toen de regeering
de expeditie naar Duitsch Zuid-West Afrika
begon, stroomde het ontevredenen naar de nieu
we partij, en dat is na dien steeds zoo door blij
ven gaan, vooral ook door de feiten van de te
rechtstelling van Jopie Fourie en de veroordee
ling van den geliefden De Wet. En de partij van
Hertzog eischt nu de amnestie voor de zooge
naamde veroordeelde „rebellen".
Toch zijn de beide andere partijen van grooten
invloed op den loop der verkiezingen, tengevol
ge van het feit, dat de strijd in één slag wordt
beslist: als er drie candidaten staan is de zetel
voor hem, die de meeste stemmen behaalt, waar
aan niets afdoet of dc bei-de andere candidaten
samen meer stemmen hebben dan de overwin
naar.
Volgens de tot dusyer bekende en door Reuter
geseinde uitslagen is de stand der ver
kiezingen: Zuid-Afrikaansche partij 37 zetels;
unionisten 36; nationalisten 21 arbeiderspartij
4onafhankelijken 5.
In 27 districten is de uitslag nog onbekend;
daarvan zal, naar verwacht wordt, de meerder
heid ten gunste zijn der Z.-A. partij. Intussehen
kan deze uitslag 'de positie van Botha niet meer
aantasten, hij heeft in het nieuwe parlement
reeds een aanmerkelijke meerderheid voor zijn
imperialistische politiek.
Sir Thomas Smartt is te Fort Beaufort geko
zen met een meerderheid van 3 tegen 1 op den
nationalist.
Malan, de 'leider der nationalisten in de
Kaapkolonie, is te Cradock in de meerderheid
gebleven tegen minister Van Heerden, die er
met aanmerkelijke meerderheid is gekozen.
In den Vrijstaat hebben de nationalisten alle
17 zetels, behalve Bloemfontein-oost, gewonnen.
Het aantal stemmen m den Vrijstaat op de na
tionalistische candidaten uitgebracht bedraagt
17,342 tegen 10,095 op die der regeeringspar-
tijen.
FRANKRIJK
Bedroevende resultaten van het Fransche
onderw(js.
De „Temps" wijst erop dat bij de keuring van
de lichting 1914, zfe^ nfunstige getallen over
het aantal analpha&eien bekend zijn geworden.
In het département van de Seine alleen is het
aantal met 1/3 van tot 250, toegenomen.
Het aantal dergenen, ie alleen lezen konden
Wcis 444.
De Temps is van dat het schooltoe
zicht gedurende den o nog zeer slap Js gCWor.
den en verlangt,,dat erini ten spoedigste ver
betering zal wo^^gchL a_
Misdaden in New-York.
Volgens den correspondent van de Daily
News te New-ïork doet; zich een klimmende
reeks misdaden voor -New-\ork en andere
Amerikaansohe steu -De politie schrüft die
verhoogde origineele c' rviteit toe aan mis-
dadige'rs, die uit hun lulU>laatsen in Euro
pa de wijk hebben ge'lc>men naar Amerika,
daar de oorlogstoestaiul nadeelig is voor hun
bedrijf. Enkele da§en Seleden hielden twee
bandieten een trein aan 0p een lijn van den
Baltimore en Obio-spoorweg in West-Virgi-
nia; na dén wachter overmeesterd te hebben,
braken zü de eM® °^eiJ en gingen er van
door met den inb°u ter waarde van een
millioen dollars aaE 0ngeteekende bankbil
jetten. Den avond daarop hielden zes bandie
ten een trein aan in de buitenwüken van
Haverstraw, een stoet slechts drie kwartier
verwüderd van Broadway New-York. Zij
plunderden twee Iï®etlerenwagen6, die toebe-
hoorden aan den Weet Shore spoorweg. Een -
groote buit werd geborgen in een gereed
staande automobiel, Waarin de roovers zich
snel nit de voeten maakten.
DE TOESTAND VAN MR. REGOüT ZEER
ERNSTIG.
Het Centrum vernam gistermorgen met
bijzonder leedwezen meldden wij het uit
Rome:
De toestand van mr. li. iWj. H. Regout
ia zeer ernstig;. De gezant is voorzien van
de H.H. Sacramenten der Stervenden. Zijn
geneesheer, dr. Marchiafava, geeft weinig
hoop, op, herstel. De kardinaal-staatssecre
taris bracht, uit naam van den Paus den
zieke een bezoek. De gezant vertoeft in
de kliniek op de Via Toscana.
Een particulier telegram uit Rome meldt
aan de Maasbode:
De „Osservatore Romano" publiceert het
volgende: Wij vernemen tot ons diep leed
wezen de tijding, dat de Nederlandsche ge
zant bij het Vaticaan, mr. Regout, door
een zeer ernstige ziekte is aangetast.
De gezant lijdt aan algemeene bloedar
moede in zeer hevigen graad en wordt
verpleegd in de. kliniek van de „Soeurs de
la Sagesse."
Zich den ernst van zijn toestand volko
men bewust zijnde, vroeg en ontving Z.
Exc. met stichtende godsvrucht de H.H.
Sacramenten en wenschte zelfs, dat men
hem het H. Oliesel zou toedienen.
De Paus toonde een zeer levendige be
langstelling in den toestand van den gezant
en gaf te kennen, dat Hij voortdurend op
de hoogte wenschte gehouden te worden
van den loop der ziekte.
Kardinaal Oasparri bracht den hoogon lij
der herhaalde malen een bezoek, evenals
verschillende andere hooggeplaatste per
soonlijkheden.
De „Osservatore" besluit: Wij spreken
den oprechten wensch uit, dat God den
lioogstaanden diplomaat de gezondheid te
rug schenke en grooter smart bespare aan
zijn kinderen en zijn eclitgenoote die naar
Rome zijn vertrokken.
De zieke heeft den bijzonderen zegen van
Z. H. den Paus gevraagd en verkregen.
Z. Exc. wordt met groote toewijding ver-
xpleegd door zijn dochter.
BEVREDIGINGSCOMMISSIE.
De Staatscommissie voor het onderwijs
(Bevredigingscommissie) kwam gisteren in
voltallige vergadering bijeen in het depar
tement van Binnenlandsche Zaken, ter be
handeling van het voorstel harer le subcom
missie betreffende de redactie van het
grondwetsartikel nopens het onderwijs.
BIOSCOOP-CENSUUR.
De gemeenteraad van Hulst heeft besloten dat
voortaan de bioscoop niet mag worden bezocht
door personen beneden den leeftijd van 16 jaar,
uitgezonderd de kindervoorstellingen, waarvan
de films door B. en W. zijn goedgekeurd.
HET ROODE KRUIS.
Bij K. B'. is aan dr. J. C.-J, Bierens de Haan,
te Rotterdam, op zijn daartoe gedaan verzoek,
een eervol ontslag verleend uit 2ijne betrekking
van lid van het hoofdcomité van de Vereeniging
„Het Nederlandsche Roode Kruis", en zulks on
der dankbetuiging voor de door hem aan ge
noemde Vereeniging bewezen diensten.
GEMEENTERAADSVERKIEZING TE
ROTTERDAM.
Ook te Rotterdam is door rechts een schit
terende overwinning op het liberalisme en
do soc. dem. behaald. Het gaat daar weder
den goeden kant op. Rechts is weder aan
de winnende hand!
Bij de herstemming voor een lid van den
gemeenteraad in disti-ict 4 is er gisteren ge
kozen de heer O. A. van der Wilde, ohr.-
hist,, met 4612 stemmen. De heer J. Brau-
tigam, S. D. A. P., kreeg 4145 stemmen.
Vandalisme. Te Weesp zün bü verschil
lende winkeliers in de laatste nachten de
spiegelruiten met een glasenü'der erg be
schadigd. De politie heeft tot dusver de da
ders nog niet kunnen vatten, doc'h men denkt
dat baldadige straatjeugd hier bezig is ge
weest, daar deze week een koopman met
goedkoope glassnijders de markt bezocht en
deze voorwerpen door den geringen prüs in
hun bezit zün gevallen.
Een eigenaardige vondst. Gisteren vond
een Duitsche schildwacht aan de Zeeuw6ck-
Viaamsebe grens bü Meerendonck op zün
surveillance langs de grensafsluiting, in den
vroegen morgen, een flink ingepakte carton-
lien doos. Vermoedend dat de doos door
'smokkelaars, die zidh betrapt waanden, was
'achtergelaten, speurde hü den omtrek at,
'doch ontdekte niets verdachts. Hü nam de
doos in zün scbilderhuis, om er later rapport
van te mak-en. Eenigen rijd daarna werd de
schildwacht afgelost en de volgende «miid-
wacht, nieuwsgierig wat zün voorganger had
bemachtigd, opende de doos, waarop lie ge
schrei van een zeer jeugdig kindje hem te-
genklonk. Het kleine stumperd.ie werd uit
züne nauwe gevangenis bevrijd en aan zoi g-
volle handen toevertrouwd.
Een politiehond gestolen! Ten nadeele
van een caféhouder op de Martelaarsgracht
te Amsterdam is eergisteravond een politie
hond gestolen, die met een ketting aan den
deurpost was vastgemaakt.
Smokkelen en nog wat. Men schrijft uit
Oldenzaal aan het Hbld.:
Dat het smokkelen aan de Oostgrens op 't
oogenblik reusachtige afmetingen heeft aan
genomen, zal niemand kunnen ontkennen. Men
behoeft het niet erger te maken dan het is niet
bijv. to vertellen dat hier te Oldenzaal wagens
voor Duitschland gerepareerd zün met koperen
o ems, en ergelqke dingen die niet waar zün,
om oe r e ei kennen, dat er schandelijk ge-
smo re d wordt. Het 13 ontzettend moeilijk
egen te gaan. Op één zwak punt bü de bestrü-
mg zou ik willen wüzen: er zün tal van grens
wachters, te goed bekend mot de smokkelaars,
om hun niet het zoete winstje van een ®ro?k"
kelpartütje te gunnen. En zü behoeven 00 me
voor nies één oog dicht te doen of b« geval
een anderen kant nit te zien, wanneer van de
tegenovergestelde zijde iets „verdachts" m aan-,
tocht is. Van heel serieuze grensbewakers hoor
den we echter ook, dat hun door belangheb
benden verlokkelijke, geldelüke aanbiedingen
werden gedaan, als ze slechts eenig© oogenblik.
ken hun plichten konden vergeten. Dat zq op
het verleidelijke aanbod niet ingingen, strekt
COLXXXII.
DIAKENWIJDING.
Evenals alle andere wüdingen gaat ook de
Diakenwijding met treffend© ceremoniën go-
paard. Nadat een der neuw-gewüóe Subdiakens
het Epistel der wijdingsmis gezongen heeft,
neemt de Bisschop gemijterd wederom plaats op
den vouwstoel, die voor het midden des altaars
geplaatst wordt, en allen, die het Diaconaat zulr
len ontvangen, worden opgeroepen. Zij naderen,
gekleed in albe, met den manipel aan den
linkerarm, terwül een dalmatiek en een diaken
stool over hun rechterarm hangt. Een branden
de kaars dragen zü in de rechterhand.
De Aartsdiaken stelt- hen aan den Kerkvoogd
voor, zeggende: „Hoogwaardigste Vader, onze
heilige Moeder, de Katholieke Kerk, verzoekt U,
dat gü deze hier aanwezig zünde Sub-diakens
tot het ambt van Diaken wilt wüden." „V eet
gü," zoo vraagt de Bisschop, „of zü zulks waardig
zyn?" En het antwoord luidt: „Voor zoover
dé menselielüke zwakheid het gedoogt, weet en
getuig ik, dat zü waardig zijn tot dit ambt ver
beven te worden."
„Gode zü dankis dan het wederwoord des
biss-chops. En dan spreekt h(j de geestelijkheid
en de aanwezigen aldus toe: „Met de hulp van
den Heer, onzen God en onzen Zaligmaker Jezus
Christus verheffen wü "de bier aanwezige Sub
diakens tot de waardigheid van bet Diaconaat.
Indien iemand iets tegen ben weet in te bren
gen, hü kome voor God en om God met vrijmoe
digheid te voorschü'n en zegge het; echter zy hij
zyn staat gedachtig!"
Na' deze woorden houdt de Bisschop eenige
oogenblikken stil, ten einde aan. het volk gele
genheid te geven bemerkingen te maken, zoo
liet dit noodig oordeelt. Dit onderzoek dat
ons de waardigheid van bet Diaconaat nog beter
doet kennen is van zeer ouden oorsprong.
Want ofschoon de Bisschop het recht bad te
wijden, wien bü wilde, werd in de eerste tyden
der Kerk de geestelykheid en het volk op deze
wijze bij iedere wüding streng ondervraagd.
Tegenwoordig nu de toekomstige priesters min
stens gedurende elf jaren op het Klein- en
Groot-Seminarie vertoeven, zoodat de Presiden
ten en leeraren door en door op de hoogte zyn
van den levenswandel en het karakter der wy-
dingscandidaten, is deze offieieele ondervra
ging by de wyding zelf een bloote ceremonie g©^
worden.
De woorden: „Echter zy hy zy'n stand ge
dachtig", zyn een soort van bedreiging.
De Bisschop wil als 'tware zeggen: Ver
stout u niet een valsehe aanklacht in t© die
nen, want, weet 't wel, gy zult daarvoor God reu
kensehap moeten afleggen en eenmaal voor Zyn
rechterstoel moeten verschünen.
hun tot groote eer. Er is echter een fout be
gaan by de afzetting van ons grensgebiedop
vele plaatsen wordt de grens bewaakt door man
nen, die daar „geboren en getogen" zyn. En
zoolang hierin geen verandering wordt ga^
bracht, zal, naar onze stellig© overtuiging, het:
smokkelen niet afnemen. Men moge de grena
ook afsluiten met een draadversperring, zooala
men thans aan de Oostgrens, in de gemeente
Logser, van plan is te doen, bet zal zonder soo'
ces blyven, zoolang niet de grensbewakers
tegenover de smokkelaars staan als vreemdelin
gen, die hun plicht weten te doen.
Berooving. Te Amsterdam is door een
schipper aangifte' gedaan, dat hij' gisteren
nacht te circa half een in de Rietlanden
nabij het Nieuwe entrepotdok door een drie»
tal liem onbekende mannen is aangevallen
en beroofd van een portefeuille, inhouden
de ongeveer f 60 aan Hollandsch aeld en
60 mark aan Duitsche banknoten.
Een arm afgesneden. In de ïni*<i.ergas-
fabriek te Amsterdam, heeft een man die
in de stokerij werkzaam was, het ongeluk
I gehad irt aanraking te komen met een ma-
eeinefl'rm n.oodlottig gevolg, dat hem
een arm werd afgesneden.
Fabrieksbrand te. 's-Gravenhage. GisterJ
avond heeft te 's-Gravenhag© een felle brand
gewoed in Paré's Stoomfabriek van drops- eii
dessertwerken aan de Koninginnestraat, in we'k
gebouw vroeger jaren de Broodbakkery van da
Coöperatieve Vereeniging „De Volharding" wa9
gevestigd.
Men veronderstelt dat de brand is ontstaan
op een hooizolder, gelegen aan de achterzijde
v an het fabrieksgebouw. Een ambtsnaar, op hel
kantoor werkzaam zijnde, bemerkte althans onv
streeks half acht door een glaeen deur eeU
liehtverschynsel. Nagaande waardoor dit vers
oorzaakt- werd, zag hy dat er brand was op be
doelden zolder.
Het fabriekspersoneel, dat juist even te vorcil
weer aan den arbeid was gegaan, trachtte nog
zelf het vuur te blusschen, dcch de boven ven
dieping stond spoedig in lichtelaaie.
De brandweer was spoedig aanwezig en tastte
het vuur dadelük met kracht aan; hieraail
wordt toegeschreven, dat de brand beperkt ii
gebleven tot het fabrieksgebouw.
Voor de bewoners van do buisjes m de hofjes
welke het brand oude gebouw als t wareinsluh
ten zag het er in den beginne gevaarlyk vit,
Maar veld rappe handen waren er om die be»
nooers te helpen kinderen bü verderaf wonendl
buren in veiligheid te brengen en huisraad uii
te dragen.
Niet het minst weerden zieh daarhy onget
veer zestig militairen uit de kantonnemehtèi
aan de Hoefkade en de Ealckstraat. Ook v. nr:-i)
zü de brandweer behulpzaam.
Tüdig had men nog in de machinekamer d i
ketel kunnen afsluiten.
Door verschillende hoïjes aan de Hoefkadd
Falekstraat en Koninginnestraat werden dool
d© brandweer onder leiding van baar cc mm nul
