DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Slobkousen vanaf 1.50 SS-(sua; r NASSAULAAN 49, HAARLEM f 4000 500 f300 fISO f 100 f75 f60 f15 a DE OORLOG Wegens 't afbreken onzer ROTATIE PERS, die naar de nieuwe Drukkerij aan de Nassaulaan moet worden over gebracht, zijn wij genoodzaakt heden en volgende 8 a 10 dagen de Courant in eenigszins vereenvoudigden vorm en vroeger dan gewoonlijk te doen ver schijnen. Wij roepen de hulp en toe gevendheid onzer Lezers en Adverteer ders daarvoor in. Na des morgens ELF UUR kunnen in deze dagen onder geenerlei omstandigheden meer ADVERTENTIES of BERICHTEN worden aangenomen. De Directie. EERSTE BLAD TELEGRAMMEN Van hedenmorgen. Vüötf H. m PAOS. THEOD. G. v. DUSSELDORP. P. W. TWEEHUIJSEN Grondwetsherziening. 40ste Jaargang n°, 8891 Bureau van Redactie en Administratie i Inftercomm. Telefoonnummers 1428 en 2741 411e betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor; De uitkeerlng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank® te Schiedam. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN T. KRULDUFFELS VCCSR WINTERJASSEN 5 Barteljorisstraat 5 Telefoon 2144. BARTELJORISSTRAAT 27 geallieerden. VERSPREIDE BERICHTEN KORTE BERICHTEN HAARLEitiSCHE ALUuAGJES No. 1752 I HRE HUmEHSQIE COORI ABONNEMENTSPRIJS J i»er S maanden voor Haarlem en voor de plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 1,60 Voor de overige plaatsen in Nederland per post. 2, Per week voor Haarlem en de agentschappen .0,12® Afzonderlijke nummersi 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIEN i Van 15 regels Iedere regel meer. Buitenland per regel Adver.'entiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels .Elke regel meer fl.75 0,15 0.20 0,40 - 0.10 oij levenslange onge schiktheid tot werken bij verlies van een a hand of voet a bij verlies van a een oog a bij verlies van een duim a bij breuk van een arm of been bij verlies van een wijsvinger bij overlijden. bij verlies van een a anderen vinger a Vorig bedrag ƒ733. propagaudaclub „St. Petrus", Scho terkwartier M. J. S. Wed. S. P. no Een aalmoes voor den Paus Afd. Haarlem R.-K. Graf. Bond vot intentie van L. H. den 1 aus tot lafenis der geloovige zielen N. N. 5.— 1.— 1.— 250 2.— 5.— 4.— 0.50 esteund. De ijzeren ring om de Serviërs is nu zoo vast gesloten, zegt de correspon dent, dat de beslissing in Servië onhiaden is. In het westen schijnt het of de bordjes weer verhangen zijn en de Duitschers weer de leiding hebben: Althans het Duitseiie staf- bericht meldt een loopgraaf-succes ten noor den van Neuville, ten noorden van Atrecht, cn in Champagne de herovering van den vooruitspringenden punt bij De Mesnii bene vens hpt stormenderhand vermeesteren van de Batte de Tahure; welke Duitsche succes sen voor 'n groot deel ook in de Fransche berichten worden erkend. Hoe het staat met Griekenland^ houding Van Engelsclie zijde werd dezer dagen een nieuwe Briteche aanvoerder voor de Bal kan-expeditie benoemd en werd door de re geering bovendien nog eens krachtige hulp toegezegd, welke zoo spoedig mogelijk zou worden verleend; zelfs meldde een En tente-telegram 1.1. Zaterdag nog de aan komst van nieuwe troepen in Saloniki, ter wijl juist een telegram uit Athene aan de A Villag meldt, dat de geallieerden niet alleen Ibun landingen in Saloniki hebben gestaakt, doch dat zij reeds zijn begonnen hun troepen uit Griekenland terug te trek ken. Drie bataljons Fransche infanterie en vijf bataljons koloniale troepen zijn, volgens dit bericht, reeds op den Eranschen kruiser Treville ingescheept, terwijl generaal Ha milton officieel aan prins Nikolaas heeft TELEFOON 1770. is uit de vele tegenstrijdige berichten niet meegedeeld, dat de generale staf van de juist vast te stellen. Het eene bericht meldt Fransch-Engelsche landingstroepen had he- ons, dat de landingen in Saloniki worden voortgezet, terwijl van ander® z>jde wordt verzekerd, dat de troepen weer worden in gescheept. Omtrent de houding van Roemenië heeft men eveneens nog geen zekerheid. Van de overige fronten werd ook heden geen nieuws van beteekenis vernomen. sloten, deze troop-en terug te trekken en dat men reeds een begin met de inscheping had gemaakt. In hoeverre aan dit bericht waarde moet worden gehecht, is blijkens weer later ontvangen telegrammen niet juist te be palen. Totaal ƒ754.— Onze administratie zal gaarne de giften .nzer lozers in ontvangst nemen. Men ge- utve, wanneer ze niet persoonlijk worden gebracht, op do enveloppe te zetten: Voor Z. H. den Paus. AGENDA. 3 NOVEMBER. Gebouw St. .Havo -r. k Volksbond - hif negen - Algemeene Vergadering Schouwburg De Kroon oPer.a u'lia. 8 uur La Traviata. St V ineen ti ns-bibliotheek - N. Groen markt geopend van 7ü—9 uur. Bisschop pèlijk Museum - J ansetraat 79 geopend eiken dag van 10 5 urn tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. BEVERWIJK v.m. 11 uur raadsver gadering. Zaterdagavond zijn de voorstellen der Regee- ring tot Grondwetsherziening gepubliceerd. Onze lezers vinden een Uittreksel daarvan in dit nummer. DE MISLUKKING VAN DE BALKAN-EXPEDITIE DEK Na de mislukking Van de expeditie der ge allieerden naar de Dardanelles volgt nu xeeds ook de erkenning, dat de expeditie naar .'den Balkan op een fiasco is uitgeloopen. Te meer waar van liberale tikte zoo treed! ïïet Britsclie weekWuu „The Nation" be- i tJucfü' a n j f vat over de crisis in Servië een belangwek- f 1S' ds Gr0ndrH fCrriCnmg 00lde end artikel, waarin het blad erkent, dat de pacificatie op onderwijsgebied te doen omvatten. snolheid> daarmee de gebeurtenissen elkan- hn nu dan deze herziening dreigt te gaan d ^et nieuwe oorlogstooneel hebben vetioopen in een k.bbelparhj over meer lezers,Opgevo?gd,denatie heeft verrast. Het is en „Het Volk» b.v. aangemoedigd door d.en mogeUjk, schrijft -de „Nation", dat indien onvawachten voetval van Cort van der Linden, OIJZ6 mjiitair© voorbereiding ter ondersteu- f^.nu. 'r afschaffing der Eerste Kamerning yan gervië gelijken tred had gehouden bij eischt, nu meenen wij dat de Rechterzijde met onze diplomatieke onderhandelingen, eerst en bovenal zich de vraag moet stellen, ofonze aanbiedingen aan Bulgariie en Grieken zij zelfs wel over deze voorstellen zich beraden land een andere ontvangst hadden gehad, aik.n:^deJlieele Grondwetsherziening op kies- en dat, indien wij een divisie hadden ge- stuurd naar Uskub ©n ©6n andor© naar Nisj, rechtuitbreiding neerkomt, en verder niets! OVERZICHT. De meestbeteekenende vordering welke se dert wij ons jongste overzicht schreven werd gemaakt, is de verovering door de verbonden troepen van Gronji-Milanowats, dat gelegen is op een afstand van ruim dertig K.M. ten Westen van Kragujewats. Behalve dat hierdoor ook deze plaats, welke r&eda ten noorden op enkele kilometers na °°r Oostenrijkers was bereikt, thans ook w°°ri i*16 'Duil'scLera van uit het .Westen cdleigd, konden deze troepen van dit f 1 T titi US Uit lelijke richting, ook tegen Usitje oprukken Hun offensief in d~ SUjewat, voortzettend hebben'df Du'Ltare de Serviers over de Petrowat«i-„ j T at.sii.a, een linker- zijrivier van de Lepeiiitsa, die even ten noorden van Kragujewats daarin uitloopt en over de Lepenitsa teruggeworpen, waarna zelfs koning erdinand er den voorkeur aan had gegeven, van ons Het ongeval van koning George. Uit het hoofdkwartier van het Westelijk front worden in een Reuter-bericht nog de vol gende bijzonderheden over het ongeval van ko ning George gemeld: De Koning verliet 's ochtends zijn verblijf even voor tien uur om zich naar een klein stad je te begeven, waar hij den commandeerende generaal van het leger ontmoette en zijn auto verwisselde voor een paard. Het gezelschap reed daarop naar een groot veld, waar een le gercorps ter inspectie was opgesteld. De Ko- nink reed langs de gelederen en schouwde nauwlettend elke eenheid. Hij stelde de hem vergezellende officieren herhaaldelijk vragen .De regen viel bij stroomen neer en er wooi een snijdende wind. Toen de koning het terrein had verlaten, ont moette hij den stafcommandant van een ander legercorps en reed verder om nog eenige duizen den soldaten te schouwen. Toen gebeurde het ongeval. Verschrikt door het gejuich der solda- ^aeedonië >aïs een ten, die ook met hun mutsen zwaaiden, begon geschenk te he en on vangeU) inplaats van j pet paard van den Koning te steigeren. De Ko. het met kracht van P-nen te nemen. Doch m .iint 1, e4* /I i ai. 4- a I-v r\ rl ttti *rv ivati /I/vaIv 4 a*. X ning wist het dier te bedwingen, doch ten twee don male steigerde het paard en viel achterover, den Koning in zijn val meesleepend. De officie ren, die in de nabijheid stonden, snelden toe en hielpen dien Koning in een auto, die daarop weg reed. Het bericht van het ongeval verspreidde zich als een loopend vuur en de soldaten zagen zwij gend de auto voorbijrijden. De Koning, die in een hoek van de auto zat, beantwoordde ernstig het hem gebrachte saluut. Het gisteren te Londen officieel uitgegeven bulletin bericht dat de toestand van Koning George voortdurend verbeterd; de pijn neemt af, doch de Koning is nog zwak. De Levisstein-tunnel. De B. Z. verneemt Het spreekt vanzelf, dat het nog niet de tijd ZIJ de stad hebben vermeesterd. is, en ook niet aan óns staat, nü reeds een oordeel over deze plannen uit te spreken. Zeker is het, dat zij in beteekenis alles overtreffen wat tot dusver op dit gebied is gedaan, niet zoozeer omdat de omvang der herziening zoo groot is, dan wel omdat ze zooradicaal moet worden genoemd. Voor ons is het meest markante (zullen we maar zeggen), dat deze Grondwetsherziening niet is de algemeen gevraagde Grondwetsher ziening, maar enkel en alleen een kiesrechtuit breiding. Oeen pacificatie op onderwijsgebied, geen verbetering van zooveel te verbeteren Kragujewats is de voormalige verblijf plaats der Servische vorsten en was op het oogenblik het hoofdarsenaal van het land. Rondom de stad verheffen zich steile, ge makkelijk voor de verdediging geschikte, bergen aLs een natuurlijke vestinggordel, die aan het Ooste'nrijkscho offensief verle den jaar weerstand wist te bieden. Toen de Oostenrijkers een jaar geleden eveneens poogden om Servië verder binnen te drin gen, heeft het ten eerste maanden geduurd grondwetsartikelen. zooals sinds jaren lang elke eer de troepen tot aan deze plaats genar partij in den lande ze vraagt, zooals door tal van commissies is voorbereid. E»kel en uitsluitend een kiesrechtuitbreiding, gepaard met een toegeven aan de eischen der derd waren, en vervolgens kwam daar on geveer de keer: zij werden verslagen en over de grens teruggejagd. Ditmaal echter is radicale partijen (vrijzinnig-democraten emde veldtocht tegen Servië beter"* georgani- socialisten) zóó ver, dat het sociaal-demoera- j ncerd en bovendien was de overmacht nu zoo tische hoofdorgaan er zélf een'beetje versteld over staat Of de Rechterzijde ervoor zal te vinden zijn, ahe andere wenschen tot herziening van artike len der Grondwet, en bovenal de verbetering der on der wijs-paragraaf, maar opzij te zetten voor onbepaalden tijd (wanteer Grondwetsher ziening is bij de wijze waarop ze ten onzent tot riand moet komen géén werk dat men meermalen m de tien jaren tijds doet!) .dat lijkt ons zéér de ontzagwekkend, dat niemand kon gelooven aan een herhaling] van de gebeurtenissen van toen. De oostelijke grens van Servië wordt door het oprukken der Bulgaren steeds meer naar het .Westen opgedrongen. .Volgens do Sofiotischa correspondent van de Kolu. Ztg. komen de Bulgaren steeds, dichter bij Nisj aan, uit het Noorden door de Duitschers -e nemen. Doch nabetrachtingen baten met, wfj Ihabben het feit onder oogen te zien, dat de gebeurte nissen ons zijn voorgekomen. p;r js eezegd dat 250,000 man of zelfs 400,000 man tot hulp van Servië zouden moeien worden gezonden, om de operaties op c!ea Balkan kans van slagen te geven. Er zun vele redenen, zegt de „Nation", die pleiten tegen de zending van een groote troepenmacht. In de eerste plaats zou het waars ïjnlyk te ]aat een maand zal, V1 el' \u wy, de weerstand van.de Serviers op de hoofdwegen van deze geweldige invasie ran, 6 zijn. De Duit schers hebben hu oei reeds bereikt, de „corridor rs open- Verder loopen de Ser viërs gevaar te wor omvat en zullen zij genoodzaakt zijn te dat zij aan dit gevaar ontsnappen, i flat de vereeniging der Duitschers en Buigaren geheel voltooid 73.1 ziin. Egü ftDclci® sn togen de zoiidinsr xjv - van een groot leger ligt m de buitengewone uit Karlsruhe, dat de beide arbeidersgroe- moeilijkheden, belangryke l.uropeescbe troe- pen die werken aan den gr roten Bevi penmachten van bet noodige te voorzien, in tunnel tusscben Hothann en Ausserberg, een bergland, dat geen spoorwegen en bijna twee stations aan den Botschhergspooiweg, geen wegen heeft. De Serviers zijn aan hun contact met elkaar hebben gekregen, land gewend, doch de Fransche en Engel- Waarborg tegen beschieting der Bulgaar- eche troepen stellen «'e eischen en bo- 1 sehe kust? Het orgaan van den Bnlgaarsdhen vendien, indien het moest geschieden, dan i minister-president, Radoslawoff, de Narodm zou het ook geschieden, dodh wat zou er p,-ava, duidt aan, naar wy aan de Frahkf. oiidertussdben vali d eiviers worden? Er Zlg., ontleenen, dat de Engelsclie en Fran- zou een te lange tijd mee heengaan, voordat sehe staatsburgeres,^ die na de oorlogsver men werkelijk in Maa Z0lj zijn, het noodige klaring in Bulgarije zyn gebleven, zullen voor de troepen vlug na to kunnen zenden, worden geïnterneerd i n de steden aan de De Serviërs zullen us moeten terugtrek- j kust van de Aegeïsehe Zee. De Frankf. Ztg. hen, doch het is hun reeds niet mepr moge- voegt daaraan toe, dat deze maatregel sa- lijk zuidwaarts te gaan, teneinde voeling te men hangt met de beschieting van de open brij,gen met de tl,oe^1 cler geallieerden in kustplaatsen, welke het blad als indrui- Macedonië, daar de imigaren dit reeds van 'schend tegen het volkerenrecht kwalificeert te voren hebben Een terustoeht VreeöeMk! De Enselsehe per, St slechts verzacht door de schitterende dap perheid van de Servieis, ZQyden ver raders en zwakkelingen zijn, indien wij ten slotte hen dit niet terugbetaalden. De beste wijze daartoe ziet het blad dus niet in een vasthouden aan de expeditie op den Balkan. Slaan - zooals wij reeds hebben geslagen f° 111 Frankrijk, dat DuitsoWfnd gaat wankelen - zooals het reeds heeft ge wankeld het noodzaken zijn greep in het Oosten te verzwakken, daar ihet elders zijn troepen moet eoncentreeren, dat is nog de beste hoop om den oorlog te winnen en de beste strategie om Servië te redden. DE HUISHUREN. Het is nu eenmaal zoo: verschillende huur ders hebben van hun huisheer de aanzegging ge kregen, dat de huishuur moet „óp-slaan". Niet alleen de arbeiderswoningen van f 3.en daar omtrent rijzen in huur, maai ook de „heerenhui- zen", tot de duurste toe. Het gevolg voor Haarlem is.dat er in Over- veen en Heemstede en Bloemendaai haast geen huizen meer te krijgen zijn voor zelfs hocgere prijzen dan men in Haarlem eischt! Begrijpen de verhuurders wat dat zeggen wil? Dat beteekent, dat de ligging van Haarlem, tusschen die buitengemeenten ingedron0en, ook alweer op dit gebied ongezonde toestander schept, omdat de huishuren in de buitengemeen ten worden opgedreven, terwijl in de staa-ze.f verschillende huizen van eenigen prijsleeg blijven staan. Wanneer de middenstand in Haarlem nu eens wakker wordt, en de zoo noodige actie voor een annexatie der aangebouwde deelen van de bui tengemeenten zal gaan voeren, dan mogen tk huiseigenaren zich dit een en ander eens her inneren perste leiding van buitenlanckcho zaken» daarbij gesteund door Sheheko, oud-amba^- sadeur te Weenen. Verder wordt bericht, dat de Czaar de ont slagaanvrage van de ministers Sasonof, Kha- ritonof en Krawosjen heeft aanvaard en dat Kwostoff minister-president wordt. Fransche duikboot vernietigd. Yan het Dardanellenfront wordt gemeld, dat de Fransche duikboot „Turqoise" in den grond geboord is. De bemanning, 26 koppen, is ge vangen genomen. Het nieuwe Fransche ministerie. De Fran sche Kamer, welke aanvankelijk den lsten November zou samenkomen, is verdaagd tot den 4den. Dan zal de regiering haar ver klaring afleggen en een interpellatie wor den behandeld betreffende de aanwezigheid van zekere Oostenrijkers en Duitschers in Frankrijk. Een nieuw offensief wachtende? De Lon- densehe oorrespondent der Corriere della Sera 6chrijft, dat het bezoek van Joffre in Londen verband houdt met het streven om nauwere samenwerking te krijgen tusschen de legerbesturen en de diplomatiën der en- tente-mogendhedeu. In elk geval zal het of fensief op het Westelijk front op ruimé scbaal worden hervat. Deze waagde zidb met een troepje soldaten in een terrein, dat dóór het vuur der Turken bestreken werd. Niettegenstaan de het op hen gerichte vuur, slaagde zij erin, vijf nog levende mannen binnen te brengen, die 14 dagen gelegen hadden te midden van stervenden en lijken. Koning Peter's ziekte. Volgens de „Vilag heeft koning Peter van Servië, die aan zwaarmoedigheid zou lijden, via Albanië, zijn land verlaten, om in het buitenland een kuur te volgen. Hèt Russische ministerie. De St. Petere- burgsche Beurscourant deelt mede, dat Go- remykin, die thans tot Rijkskanselier be noemd werd, belast zal worden met do oj>- DE ENGELSCHE EN SERVISCHE TROEPEN VEREENIGD. SALONIKI, 1 Nov. (Part.) Ingevolge op dracht uit Londen zijn de Engelsdié troepen uit Saloniki naar het Servische front vertrok ken en hebben hun vereeniging met de Servisch» troepen thans volbracht. TROEPEN DER GEALLIEERDEN BIJ KA\\ALA GELAND. BERLIJN, 1 Nov. Het Berl. Tagebl. ver. neemt, volgens de Korr. Norden, uit Sofia dat Fransche en Engelsche troepen-transportscheu pen voor Kawala zijn verschenen. Het schijnt dat de Franschen en Engelschen, teneinde de ontscheping van hun expeditie-corps te bespoe digen, ook bij Kawala troepen aan land willen zetten. Nader wordt gemeld dat de landingstroepen reeds te Serres, Kawala en Drama zijn onder gebracht- DE LANDINGEN IN SALONIKI. BERLIJN, 2 Nov. (Part.) Een telegram uit Sofia aan hét „Berliner Tageblatt" bevestigt, dat de Franschen en Engelschen de landing in Saloniki doorzetten. £y hebben met inbegrip van de naar Macedo nië gezonden troepen 70.000 man geland, waar van er ongeveer 50.000 Franschen zijn. LUCHTAANVAL OP RIGA. KOPENHAGEN, 2 Nov. (Part.) Volgens bo richt van do „Birsch Vjodjomosli hebben twee Zeppelins voor het eerst op 23 October Rio a bezocht. Eén ervan wierp 40 bommen, die door hun bijzondere explosie-kracht veel schada eau. richten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1