DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Uitkeering Yijf-en-Zeventig Gulden. Slobkousen vanaf 1.50 NASSAULAAN 49, HAARLEM f 4000 f 500 f 300 f ISO f 100 f75 f 30 f 15 ,k «r isSiïbertóM -<ta6 a"**"» - ÖE OORLOG EEKÖT li LAD VOOR Z. H. DEN PAUS. P. W. TWEEHUIJSEN Vrouwenkiesrecht Vrijdag 5 November 1915 40ste Jaargang n°. 8894 Bursau van Redactie en Administraties hiersomm. Telefoonnummers 1423 en 274! Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: bij overlijden. «flSVSr: S?.s"! FSÏW", KK &3SSI De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de tHollandsche Algemeene Verzekeringsbank» te Schiedam. Heden keerden wij aan den Heer G. BAAR te Hoorn, ■lie door een ongeval zijn been brak, f 75 uit. 4 Hovember 1915. DE AD Nil HIST RAT IE. DIT NUMMER BtóïAAT UIT TWEE BLADEN BARTEL JO RISSTRAAT 27 HAARLEMSCHE ALLluAGJES No. 1755 KORTE BERICHTEN VERSPREIDE BERICHTEN e BINNENLAND 1, welke _r TELEGRAMMEN ROK NMIILEMSCHE CO ABONNEMENTSPRIJS i Per maanden voor Haarlem en voor de plaatsen waar een agent gevestigd Ie (kom der gemeente) Voor de overige plaatsen ln Nederland per post. t Per week voor Haarlem en de agentschappen Afzonderlijke nummers. ft 1,60 0,12» 0.0Ï PRIJS DER ADVERTENTIEN t Van 15 regels o,75 Iedere regel meer. o'is Buitenland per regel0.20 Adverientiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels 0.40 Elke regel meer0,10 bij levenslange onge schiktheid tot werken bi) verlies van een tt anderen vinger s Vorig bedrag 807. Van P- D. 5*— Gift op Allerzielendag voor Z. H. den Paus, van de parochie van 0. L. Vr. van Goeden llaad te Beverwijk Tot iatenis van de geioovige zielen - Nog twee gulden uit Kennemeriand - A. L.,lot intentie van Z. H. den Paus tot lafenis» der geioovige zielen Van B. R. te Haarlem J.M. Tot lafenis der geioovige zielen Tot lafenis der geioovige zielen Voor Z.fï. den Paus, ter eere van den H. Antonius N. N, te IJjuuniden Uit kinderlijke liefde en dankbaar heid aan onzen Heilgen Vader Be- nedictns XV van J. M. E. R. te Lieee W. te Öehagen 67.50 8.50 2.— 5.— 25— 1.— 0.50 0.25. 1.— 2.— log en een liberaal afgevaardigde betreffende heel geen land bezaten, te verdeelen. Alle ove- bel militaire wetsontwerp. Na een levendige rige onroerende goederen, die men bij beechik- discussie tusschen leden van de regeering king der Regeering aan de R. K. geestelijkheid en Venizeloa werd door de regeering dé ontnomen, had, moesten, voor het gov al men er quaestie van vertrouwen gesteld met hetgeei1 majoraten voor hooggeplaatste officieren resultaat, dat 114 leden voor de regeermg of beambtcn van 8tl<?hUe' of M onder de kleme nummer één in 't behartigen van algemeene be langen, waarmede juist die individueele factoren niets, absoluut niets te maken mogen hebben De vrouw in de politiek, dat wil zeggen zs.i zijn ontbinding van 't kabinet, maar dat stemden, 147 tegen, terwül drie leden zich onthielden. Na de stemming verzoekt de mi nister-president Zaimia de Kamer haar werk zaamheden uit te stellen tot de vorming van een nieuw kabinet Verwacht wordt dat de uitslag van de crisis 1.50 1— boeren niet verdeelde, worden verkocht En zoo doende werden alle goederen en bezitingen der R. K. geestelijkheid in Polen gebezigd voor majoraten .voor Russen, of wel verdeeld onder onvermogende boeren en wat er ten slotte over bleef werd geheel verbrokkeld. Het voedingsvraagstuk in Duitschland. dat dan nog veel meer dan nu de politieke snijd betzeijde kabinetTUbUift MogeUjk~komt"de ln antwoord op den efch ,de BOC' d?m- zal worden gestreden op persoonlijke motieven, T,.H.fplts!i<, Vfin J i Rijksdagfractie, die tot den Rijkskanselier het op redenen van gevoelsaard die daarbij- i Fortefeuiüe van Oorlog in andere handen. verzoek\ad ^ricllt om onrfthrdHlijk den Rijks- eigenhjk gezegd nooit moesten te pas komen, j 01 Zalmis ook Plaata zal maken voor n d bijeen u de Rijkskanselier der nW t C™is meegedeeld, dat, ofschoon de wensch om in het eer vrouw, riet is niet cinders dsn een nnn dv Liet ^oiöddi wol f :n trArhrind maf j. 1 r praclijk ontleend gevolg van haren aard en 7i„kt„ van wordt m V ,m0t d® i parlement de voedmgskweetie te bespreken, mentaliteit. j en minister van financiën ge-- - zeer gerechtvaardigd is, hij den Keizer toch En nu spreken we er nog niet eens van, dat *®gd' dat 6611 wijziging van het kabinet zou niet zou kunnen voorstellen, den Rijksdag on- ziilk een (ongevraagd!) halen van de vrouw in plaats hebben, waarbij als toekomstige minis-1 middellijk bijeen te roepen, den politieken strijd (of die soms al niet onrede-ter-president wordt genoemd Jdajoreacoe, in I Deze zienswijze steunt vooral op de overwe- lijk genoeg is!) vanzelf met zich meê zou bren-wjen8 fcabine't Peter Oarn Marghiloman en £1B& dat het Ministerie van Binnenlandsche werkelijk-vrouwelijke plichten naar sexe en i Eoe het ook zij, de toestanden in ien Bal- aan par3emeiltairei1 arbe'd wljea moet, aard en fundamenteel verschil - méér zouden kan blijven ten opzichte van Roemenië en aantrekken dan de onverkwikkelijke politieke ftrietv. j- onecnigüeden, zoodatde revolutionaire a it- houdmg nog steeds raadsel- ultra-radicale elementen in 't vrouwelijk gedeelte i 7 der kiezers den hoogen toon zouden hebben! I Serviërs blijven over het geheaie front Het ligt immers in den aard der vróuw buu terugtocht voortzetten. De Bulgaren heb- (psychisch is dat toch wel uitgemaakt) spoedig ben Boljewats bezet en bereikten de lime I m de uitersten te vervallenj WalankonjeDobrujewats. In het dal van I TELEFOON! 1770. MODERN. Wat of „modem" is? 't Woord hangt samen met „mode", en de1 dwaasheden van de „mode" zijn bekend genoeg. We hebben hier in Haarlem sinds kort weer' eens een nieuwe vereemging, die aan „kunst" zal doen, naar het heet. Barrevoetsche danse resjes en „ultramoderne" schilderkunst ('t laatste woord moest óók eigenlijk iusschen aanhalings tekens) zijn de eerste „kunstuitingen" van deze vereemging, die dus zoo modern is als men maar wenschen kan! Speenhofï e tutti quanti zulïen er bij gelegenheid ook wel aan te pas komen denken we. Maar die „ultra-moderne schilderkunst" (kunst!) is het neusje van den zalm inderdaad.. Een uitnoodiging ervoor hebben wij niet ont- vangen: voor Roomschen is deze „kring" niet geschikt, wordt er blijkbaar gedacht, niet ten terwijl juist thans voor ds behandeling van onrechte, lijkt het ons. bijzonder dringende vraagstukken op het gebied Aiaar om der curiositeitswilie, en tevens OOI t van volksvoeding evenals voor de voorbereiden, onze lezers toch naarstiglijk in te lichten, hebben maatregelen, de Rijksdag beslist voor eenige wij dan maar een kwartje geofferd om die „ultra weken van parlementaire vrijheid noodig heeft. Dubbel-onwenschelijk is het derhalve, aan de'de Svrljfeki Timókw -en de Bulgaren' XJ"oorllos' 11 et Enge^clie sto<>m6cblP vrouwen nu even incidenteel de politiek op den de liaie gal af at, het dom Propok, op bet hals te schuiven, en tevens de verantwoording p. p, ftn Totaal ƒ922.25 Onze administratie zal gaarne de giften onzer lezers in ontvangst nemen. Wen ge- l'fve wanneer ze- niet persoonlijk worden bracht, op de enveloppe te zetten: Voor Z.' H. ^eB IcENDA. NOVEMBER. Proveniershuis Grcote HouUtraat (jonsultatiebureau voor drankzuchtigen van 7—® nur voor vrouwen, van uur voor manuan Bij de gedeeltelijke grondwetsherziening, die het ministerie-Cort van der Linden ten genoege van <ie aigemeeu-kiesreent-drijvers, zonder paci- fieaiie op onderwijsgebied, wil doordrijven, is tot eemge verbazing zelfs vaa „Het Volk" en van de radicale pers (wij zeiden het deze week al) ook in beginsel het vrouwenkiesrecht opgenomen. ln beginsel. Het ministerie-Cort van der Linden heeft deze penibele zaak liever niet principieel willen aan de orde stellen ter oplossing, maar poogt nu, door in de Grondwet het vrouwenkiesrecht moge lijk te makea, en een afzonderlijke wet ervoor te uschen, waarbij dan de zaak nader wordt Be sproken de klippen te ontzeilen. Onzerzijds moet hierbij, meenen wij, een speld gestoken. Afgezien van de onderwijs-paragraaf nog, meenen wij dat de pnncipïiele invoering van vrouwenkiesrecht, zonder dat daarbij geregeld wordt hoe dat alies zal geschieden, en terwijl noiabene liet passieve kiesrecht (het „gekozen worden1') een vrouwen ineens wordt geschonken, strijdt èn tegen de logica der vrouwen-kiesrecht- bevorderaars, èn tegen elke gezonde oplossing van deze veéibtsproken kwestie Had het ministerie ineens partij gekozen, en naam de aigemeen-kiesrecht-kwestie ook die van het vrouwenkiesrecht finaal doorgehakt-d la bonheur. Dat is tenminste een standpunt. Maar nu? Zal het nu „dames-kiesrecht" worden, of zal het „algemeen vrouwen-kiesrecht" moeten zijn, zullen de politiek-bckwaam-geachie vrouwen kiezen gaan, of elke vrouw naar de stembus mogen komen?.Dat moet zegt het minis terie de gewone wetgever maar aan kant maken Met uwbelkven daar zit nu juist een heel moeielijk stuk van de kwestie! Immers, dat een verstandige vrouw, die wat begrijpt van de politiek, ten slotte óók haar stem Uitbrengt. in beginsel kan daar onzerzijds niet zoo héél veel bezwaar tegen zijn, dan alléén dit, dat zoo iets de deur die toe is, open zet voor verdere stappen Maar nu is de zaak toch eigenlijk anders. Want met het vrouwen-&fsrecht witten de enthousiasten daarvoor toch eigenlijk méér en wat anders! Ze willen de vrouw in <u politiek betrekken. En dat is juist het voornaamste, waartegen wij immer zullen strijden De vrouw in de politiek, dat beteekent: vrouwelijk temperament en vrouwelijk sentiment ervan hoe dit zal geschieden, aan den gewonen1 °PÏe en bcb meter hooge wetgever (d. w. z. aan de linksche Kamermeer-j PUüt aaa de Vitserga Mian, derheid 1) over te latent I Wat te denken van de ziekte van koning Had het ministerie-Cort van der Linden voor-Peter van ServiS, die volgens hot Bof- van een logisch voorstel hebben kunnen spreken, i1, bijwoonde? „Friargate" ia tot zinken gebracht. Vijf over levenden zijn aan land gebracht. Nog 'n tegenspraak. De Duitsche ambassadeur te Madrid ontkent formeel dat vorst Von Bülow voornemens is te Madrid en Washington moderne".kunst eens te gaan kijken. Doch het is, eerlijk gezegd, weggegooid geld. 't Cubisme, dat in het Stads-Museum van Amsterdam al een zaaltje vol verschrikkingen biedt voor den argeloozen bezoeker, is nog maar kinderspel bij de komedie, die men in dezen „kunstkring" als „kunst" verkoopt 1 De juffrouw die er toezicht houdt, wist óók niet precies of een paar van die „schilderijen" niet nèt op cPr kop gehangen waren, dan wel of ze „recht" hingen, en de catalogus, die moest vredesvoorstellen te bespreken. worden geraadpleegd om te weten fe komen, wat 13e Bulgaren in Servië. Uit Boekarest wordt j deze mystificaties heeten te bedoelen, gai ten aan de Köln. Zei tun g geseind: De Bulgaarsche slotte toch ook weinig opheldering. Nü is het zoo duidelijk als de dag een poging, De Bulgaarsche troepen staan slechts nog 1 rcge©riag bev-'oe* wederom hare vriendschappa. j >t Is „modern", dat is een troost, en aan- om tusschen de liberalen van diverse pluimage een kleine 25 KM. ten .Oosten van Nisj en de sociaal-democraten alvast een compromis en ongeveer nog maar 15 v te sluiten, waarvan de oplossing later een ander tenst/ vestingwerken 1 Vaü d<3 bU1' maar moet uitvinden. l" vestingwerken van de Servische Aan dat spelletje mag 0. i. de Rechterzijde terwijl zij inhet Zuid-westen van met meedoen. Wanneer er in de-Grondwet Servië bij Tetowo bijna de Albaneesche Vrouwenkiesrecht moest komen, dan moest die- grens hebben bereikt, zedde Grondwet dat regelen, zoo goed als het Ook de Duitsch-Oostenrin mannen-kiesrecht. Maar vrouwenkiesrecht in Uksche troepen beginsel, met latere uitwerking, is een fornuüe zetfcen hun opmars^11 in Servië nog gestadig die niemand in gemoede kan aanvaarden: wij voort» waarby de Serviers 0p den Drobnja- niet, omdat wij meenen dat actief vrouwenkies- bergrug werden teruggedreven Duitsche recht in dezen tijd, en in ons vaderland, de troepen rukten Jagodina binnen vrouwen in „de politiek" zou drijven, wat psy-Behalve hevige gevechten t v. chologisch wel het meest-onwenschelijke moet n nfln faet t> 10 de buurt worden geacht dat gebeuren kan, en óók de g lscbe front, van vrouwenkiesrecht-voorstandersniet,omdatergeen "e 0Verioe gevec nen geen belang- enkele reden kan wezen voor dengene die nu rijk nieuws, eenmaal in beginsel vóór kiesrecht aan de vrouw Rjke gezindheid voor Griekenland door het ge- gezien men nu eenmaal menschen heeft, voor wi< wichtig besluit 'e nemen, in het tot nu toe be- j het mode is, „modern" te wezen, zullen er altijd zette gebied in Serviesch Macedonië voor de aoS wel mystificateurs wezen, die voor die mode dwaasheden de gangmakers willen wezen. In „kunsf'-taal heet het dan „sensaties 'trans- poneeren in lijnen", er is een historie van is, om dat kiesrecht nog eens van een afzonder lijke wet te doen afhangen deri^- c?ncludeerenwil het ministerie-Cort van onderw'd-en biÈdeze Grondwetsherziening zonder ren danStmC'f.icIa''e' bet vrouwenkiesrecht invoe- Dan moeteh^et dat doen tot 01 het uiterste- quentie aanyaard^nSCquent ziin' m die conse" Zooals nü wordt lanueê wij geensvtnJ ^5®teld (een voorstel De bezittingen der R. Kath. geestelijkheid in Polen. Waar rijn de goederen en bezittingen der Roomsch Katholieke geeetelykj^^ in hot Koninkrijk Polen gebleven I Deze vraag wordt door een Poolsch blad kerken en chrGelijke scholen do toestand te herstellen zooals deze in den Turksehon tijd was d. w. z. de Grieken kunnen over al hunne een parijsfhen" ezel" in een jolig schildersatelier scholen wederom openen en onder toezicht en van Montinartre, die met een penseel aan zijn verantwoording der Bisschoppen van het staart 0p een doek achter 't beest, óók zoo iets Patriarchaat laten werken, hetgeen de Serviërs bereikte 1 in 't algemeen niet toegestemd hebben. 1 -"T-TTnrMwi-n-rmTTwiTn-m-.nj'iavmPiifn.—:n— Verhooging der broodprijzen in Londen. F. O. j tung» ontviug uit Kopenhagen een telegram, Finch, secretaris van een der Londenache bak- waarin wordt gezegd dat volgens beriehten uit kersvereenigingen, heeft gezegd, naar de Daily Athene Monastir door de Bulgaren bezet is. News mededeelt, dat met het oog op de stijging van de meelprijzen de leden van rijn vereeni Maandag de andere plaatselijke vereenigingen dit. voor beeld zullen volgen, roodst de stijging van den prij* te Londen algemeen zal worden. De snelheid van hospitaaltreinen. De „Petit Parisien" deelt mede, dat de voorgeschreven (Tot nu toe is in de officieels Duitsch- Oostenrjjksch-Buglaar&che beriehten van de be vooropgesteld!) heeft het §aan- dat zij Warschau opgeworpe w0rdt vo]gt be_ poogt mèt het algemeen n'ian„Sf ,qn' dat men antwoord: hinnpn in f?aaJk,esrecht het Een Russische wet van het Jaar 17g9 b dd 1 n nrl pril e»1 vooropgesteld!) heeft het alion §^an' da poogt mèt het algemeen dat vrouwenkiesrecht binnen te smokkeleó66™^ vuldige vermijding tevens van de feiwtf0^" dat die goederea'laIlderyen en 8ebouweil) welke punten, die hierbij onvermijdelijk zijn gescluJ- tot dusver het eigendom \an Katholieke Bis- En wij vragen; waarom zouden wij Recht «hoppen waren geweest in d® aan Rusland to®, schen, aan het steeds méér radicaal-wordende Sjezen gedeelten van Polen ea wier waarde ministerie dat we hebben, een feilen strijd met geschat word op 11111 ïoea Poolsche gulden zijn vrienden van de uiterste Imkerzijde willen x besparen OVERZICHT. ging de bicodprijze*! zullen verhoogen van j zetting van Monastir nog geen molding ge Maandag a.s. af. Finch is van meening, dat ook j maakt. R e d.) Mr. E. VAN DE VELDK f v 1. 6Gravenhage is op 68-jarigen loefti'd snelheid van 85 K. M. van de hospitaaltreinen overleden mr. E. van de Velde, oud-griffier voor zwaargewonden ni^t he^ft- vold&an^ Is a van den Moogen Kand. grondige popingen, heeft men thans b°®pllflal-1 DE STEENKOLEN VOORZIENING treinen met een snelheid van 80 tot 00 il.M. j Naar het ül)ld verneemt, i* bin^r - n laten ryden, die voorzien waren van bijzondere een belangrijke vermeerdering ven den fit wagens. De gewonden hebben zich bu deze snel-voer van steenkolen uit HuiW&lanu te hrift niet beklaagd, weshalve dit systeem nu a -| wachten. In een eerstdaags door het Kolen- beid niet beklaagd, gemeen zal worden toegepast. De Russische financiën. Een telegram uit medegedeeld over welk vermeerderd pereen- tt b irPTi aan de Köln. Ztg. zegt, dat de Rus- ,an le er 6O0rt kan worden beschikt. KTntS tin^Financiën Bark, in een formatie bleek aan het blad dat dit •- s h t e;R r| 8191:110 ."'eèn^Heurig tafreel ophangt van den Fesllltaal Eet gevolg ie van de door het Ko- (2« miUioen Ned.) het eigendom z<)udcn wor.memorie, een trwr g lenbnreau eedort 23 September met behulp 1 kerkfonds onoolt^.A9 liik. thans de te betalen sohatkisbaanwyringen Naast de krijgsverrichtingen in Servië biii- lieke orden in Polen opgenomen zouden worden ven Roemenië en vooral ook Griekenland de 6n dan °°k wt'rkelij,k ovorgin«en. De interes- aandacht trekken, Roemenië's neutrale hou- teD 20013611 volgeos bepaling Van 26 JuH lgl9 ding zou zoo wordt thans in de Gricir i,V00r 1103 onderhoud van e toomseh-Katholieke bladen gemeld - geestelijkheid worden besteed. een Keizer- inkomst met -7 ]a eerl Bike oekaze van 27 October l864 werden de 0VCI Al Inn w mr'. r. midden;Duropeesene R X. kloostergoederen in Polen tot 8taats0;gen- rUOgeu - roemenie belangrijke dom en door een latere oekaze van 14 Novem- voordeelen werd gewaarborgd, indien het neu- ber 1865 ook de bezittingen van de R. K. wereld- traal zou blijven. Roemenië zou zich ook 3ii|te geestelijkheid tot staatseigendom ver- verbonden hebben om voor het geval dat k3aar<3- Rusland een poging zou doen om "door zijn 1 Vek Vftn deze voo[™»r'^ klooster- en proosL grondgebied naar Servië op te rukken, zich i d^oederenJ worden bp Wb3kking van 2 Maart met geweld van wapenen daartegen te ver- e^«vmg overgegeven, teneinde •uiten daaruit nieuwe Majoraten te stichten, of wel In Griekenland is het een nieuwe kabinets-kjn(? d latore bschik- gevolg HJO «l eea meideot pe,eee].gewii» TOde7de .E do Kamer tusschen don mmistor van Oor- boeren maar bovenal onder ben. di. in 't go- werd een algemeen Kersionas opgericht wnnr. 13fjk,- - - in de gezamenlijke go^^eu en bezittingen van^ op kort€n los®eü! moeten onder de in het jaar 1818 ontbonden Roomsch-katho- bezwarende voorwaarden worden vernieuwd. ONTPLOFFING OP EEN ENGELSCH SCHIP. NEW-YORK, 4 Nov. Aan boord GRONDWETSHERZIENING. „Do Standaard" schrijft: „Het voorstel tot Revisie van Art. 80 e. s. is er dan nu, en ziet er voor Rechts roo scherp mogelijk uit Zoo als 't daar ligt, is het een op baren en snaren zetten van heel onze politieke toekomst.. En zulks niet t minst daardoor, van een dat het voorstel zeer boeliet strekt om de Enge lach stoomschip dat te Brooklyn macht van den Grondwetgever m te perken, laadde hebben aoht ontploffingen plaats gehad. en-va-n d.0D „br*d De schade bedraagt 25,000 dollars. UIT SER VIE. ZURICH, 4 Nov. (Part.) De Correspondent Zelfs de zoo uiterst gewichtige vraag, op wat manier de vrouw actief en passief od politiek tciTein meê op zal kunnen trekken wordt feitehj k geheel &aji (Jen gewonen *^t- van van de Tribune" te Athene seint, dat volgens tor beslissing gelaten. Da Grondwet- mededeeling van de Bulgaarsche legatie aldaar,gever^zal er iets van zeggen, maar het laat- vier Bulgaarsche legers op Nisj aanrukken, een Ïfwonen ïetSve7 "Q deU 7niecar, een van Knjazevac, een van Oranja 6 etgever. Zw Dlt verscherpt uiteraard de weder.ijdsehe verhouding. Is toch oenmaal de Revisie er door, en treedt er dan een Kabinet van Links voor de nadere uitvoering op, dan weet men voor- BERLIJN. 4 Oct. (Part.) De „Vossïsche Zei- uit, hoe ons niets zal gesoaard worden, en en een van Pirst. Do Bulgaren hebben Brista bezet en bedrei gen Monastir. MONASTIR BEZET

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1