DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Wmterpaniotfeis. iS ,bs t— NASSAULAAM 49, HAARLEM f4000 f500 1300 f 150 flQO f75 f60 f 15 telegrammen EEKöïc bLAD Ibzets id oiitvflu^bt u6ixJGn. Men - *-<»w jvvjhbh rui npi iiiiuöiiii P. W. TWEEHUIJSEN DE OORLOG Van hedenmorgen. VOOR Z. H. DE^ PAUS. Vrijdag 26 Novemöer i915 43ste Jaargang n°. 891; Bureau wan Redactie en Administratie 1 Entercomm. Telefoonnummers 1423 en 274S Alle betalende abonnés op dit Blad, dis in het bezit zijn v5n eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. - DIT KOMMER J3ESTAAT UIT TWEE BLADEN BARftLJOaiSSTR^ï *.i HAARLEMoCHt ALL_uAb'Jc.v> t\0. i/7J |j» i JN M la Al li - KORTE BERICHTEN Het gezantschap bij het Watscaare. gebombardeerd. HET MONUMENT VOOR MAJOOR THOMSON. ABONNEMENTSPRI7S 1 t»«r maanden «ooi Haarlem ea voor de plaatsen waar een agent gevestigd i» (hom der gemeente) Voor de overige plaatsen in Nederland per post. Per wee'i voor Haarlem en da agentschappen Afzonderlijke nummers 1.80 2.— 0,12* 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIEN Van t5 regels Iedere regel meer. Buitenland per regel t Adver.'entiën in de rubriek „Vraag en Aanbod1 van 1—5 regels s Elke regel meer 0,75 - 0.15 0.20 0.40 - 0.10 bij overlijden. ölj levenslange onge schiktheid tot werken bij verlies van een a hand of voet a bij verlies van a een oog s bij breuk van een bij verlies van arm of been u een wijsvinger bij verlies van t: een duim a bij verlies van een c anderen vinger a ft. N. Lieweitje, op hoop van navol ging -% N. a., op hoop van zegen en uitkomst - O verveen. Voor onzen El. Vader den. pane.- O God, spaar üeui, spaar Uw volk Vooi eene dierbare overledene; uit Bloeinendaal Op eeu St. (Jaecilia-avoud van de zangers te Spaaruwoude a/d. Lie - behoefde te verwonderen, als er van die zijde om vrede gevraagd werd. Immers de Servische minister van oorlog, Boljowits, moet zelf aan een coirespondent van de „Corriere della Sera" verzekerd hebben, dat een capitulatie niet uit gesloten was. Wat nu echter wel verwenderen moet, is een bericht uit Londen, waarbij wordt gemeld dat Vorig bedrag ƒ1665.21'van Duitsche zijde aan Servië het voorstel is 2.50 1.— 10.— 2.50 4.63 gedaan om een afzonderlijken vrede te sluiten en dat dit voorstel door den Servischen kroon prins isafgewezen. Ook uit andere bronnen komen weer vredes- geruchten Het schijnt, dat er een zekere „oor-j scben, heeft zijn meubelen en andere parti logsmoeheid" zich bij de oorlogvoerende volke- cu^ere €1&®ndommen, die zieh in het Brit- gaat openbaren, die ziel, „i, in allerlei .^7^^ Sffi geruchten omtrent vredesvoorstellen, welke dan thans naar Engeland zenden! De overige ge- der dan 200.000 lLre verdiend, door inplaats van millioenen sublimaatpastilles, blokjes gips van dezelfde afmetingen t*j leveren, en natron te zenden inplaats van aspijrin en pyramidol. Toen de vervalsching door de (doktoren werd ontdekt, was reeds groote schade aangericht. In oorlogstijd. Het nieuwste op het gebied van vrouwenarbeid is dej invoering van vrouwe lijke conducteurs bij den ondergrondschen spoorweg te Berlijn, De conductrices dragen uniform, bestaande uit korte dienstjas en pof broek. Herinnering aan deE vredestijd. De vroe gere Engelsche gezant te Berlijn, Sir Go- Totaal ƒ1685.84) achteraf beschouwd eiken grond missen. Griekenland wij konden het desbetreffend zantschappen te Berlijn blijven gesloten. Gemis aan treinmateriaal. Uit Lugano De inschrijving' sluit 4 December. teiegram gisteren juist nog onder het laatste'wordt gemeld, dat, zoo niet binnen zeer kor- Onze uuuiiuistratie zal gaarne de giften j Hue v'n hnudino- he- eD atdoeude hulp wordt gebracht om >rek d. uu.elopp. u zetten: Venr j» weg |eggw. Welle houding bet onzer Lit ve, gebracht, op nieuws opnemen heeft dus z'n houding be- tegemoet te °W? 1 mn.;i;;i,w,i»n in Wi,emo,? komen aan bet.nijpend gebrek wanneer ze niet persoonlijk worden paald en zal de Entente geen moeilijkheden in aau rollend materiaal te Genua en Sav 'oor ulan ,„orr Innnhll \Y/elt» hnildïtlOr llpf nCURalC fifiH a.flrital O eieren die aan de militaire school te Konstan- tinopel zijn opgeleid, te Teheran aangekomen. Gewapende Perzen hebben bij Puschkinkoje de Russische grens overschreden en een militair graanconvooi van 20 wagens bemachtigd. Het militaire escorte werd gedood of gevangen ge nomen en het eonvooi over de grenzen naar Perzie gevoerd. TEUEFOO.u UsU. Adv. DE EERSIE SNEEUW. De eerste sneeuw, nu al, in dit wintertij....- Als een regen van fijne zachte kristallen is ze neêrgedonsd in den nanacht, en net was een won der gezicht van morgen vroeg, in de wijate van het vlakke vela die witte viame te zién met die eigenaaraig genetmzinnige stihe, die am- gciuiscb op de versche sneeuw als verdoezelt en dooit, en de fijn-afgeteekende boomen met schitter., ad- mooie takjes tegen den giamven hemel, en ce donzen vacht op dr aaken, en de nog oveiö-ble ven planten buigend onder sneeuwhoopjes op elk blad b. benoemd tot plaatsvervanger van den - 1 as a's ^ea plechtig gezicht, in heel d. uni- unn fypv.Pfrrlmi IfPiirinfrcroo/l «Ir* 10111111011 UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit is mr. dr. F. L. G. M. Vonk de Both be noemd tot burgemeester der gemeente Til burg. is, ten aanzien van de keuringsraden voor de lichting 1916; a. eervol ontslag verleend, overeenkom* stig zijn wensch, aan den gepensionneerden luitenant-kolonel-kwartiermeester W. Woud stra, als plaatsvervanger van den voorzitter van den tweeden keuringsraad in het tweede militiedistriet van' Noordholland; H. den l'aus. AOEN'OA. 27 NOVEMBER. Gebouw St. Bavo R.-K. Volkshond Arbeid Adeit Spaarkas Spaarbank Sociaiö-Zakeu. Schouwburg Haarlemsche Tooneel- club De onbekende gast. Proveniershuis Groote Houtstraat - Cöusuitaiiebureau voor drankzuchtigen van 7—8 uur voor vrouwen, van 8—9 uur voor mannen. Griekenland nu zal aannemen tegenover de cen tra ien en Bulgaren, wanneer die de terugtrek kende geallieerden en Serviërs over de Grieksche grens volgen, zal men wel uit de gebeurtenissen moeten afwachten. fflhrlobon ojjacoxw Zz peiibiüiuieeruo i lu leuan i-üoionei HbvII h! wegea« gebrek aan grondstoffen lijke marechausse jhr. J. W. F. van Schmidt dezer dagen zullen moeten worden gesloten. auf Altenstadt. DE BUIT IN MITROWITSA EN PRISjTINA. Naar wij met zekerheid vernemen, kan de benoeming van Jhr. Mr. O. F. A. M. Van van kleur, die üe bonte verschciaenhcid cier natuur lijkt terug te brengen tot de eenheid waarin alle kleur ten slotte zich oplost, ais een symbool van wat zijn kon Maar dat duurt niet lang. Als 't stadsleven oniwaaki. en het bewe, ,an 't jachtend aruktegecoe van zaken en men", en aanvangt, dan smeurt tnenschehjk geloop al heel gauw het reine sneeuwkleed, dan komt bd zwart van modder en grauwe aarde het mankt OVERZICHT. f razzo zij u anfcsciteêpt- Lichting 1917 onder wapeucii. Da Franacho legereommissie heeft bepaald dat de lichting De Servische hoofdmacht, voor zoover daarvan Igj7 15 Deo. a.s. onder de wapenen zal worden nog sprake kan zijn, heeft vermoedelijk den strijd geroepen. BERLIJN, 25 Nov. (Officieel). Bij Mitro- ^'bpeu. tot Sevenaer, lid der Tweede Kamer wit overal bezoedelen, dan scheurt ook de zachte Italië toch naar den Balkan? Italië is, vol- witea hebben de troepen van genetaal Von .°1ulr~VÜOrz' c'ier Kamer, tot gezant in wolligheid vaneen en 't is al heel spotüig vuil geus Franscito bladen, voornemens 50.000 man Kövese ongeveer 10,(|)0 Serviërs gevangen tijdelijke en bijzondere zending bij den Pau- en goor en nattig en slijk overal.... 'troepen, onder opperbevel van generaal Ameg- Benomen en 179 kanonnen veroverd. ise iJeu oei binnen zeer korten tijd tege-j D'r zou over te philosopheeten zijn.... een jlio. naar Alimnié te zenden. t.i.Ule bladen bt-L.^ü.,dft gevechten V'^mjtina en aan de ^0r„«;pzlen;„ Q J beeld van het leven? J woren zelfs, dat de troepen ts> Waldua en Du-' 88 zun onfi gevaüffeil®n en 6 ka-1 iNispen to. Sevenaer behoort tot Laten we het nie» doen. Praciisch wezen gaal nonnen in handen gevaUeu. De buit aan oor- er ^ai^<>lieke in cezen tijd, helaas, vóór alles 'L ir! (j.® -lycede Kamer, waar hij De sneeuwopruimmg geelt werk aan werkloo- wootilg?1 di6tT1Ct vertegen- ze„. De schoenmakers zullen er wél by ^aren Vooral vraagstukken van juridisehen enffr) ancicts (oen nog wel wat vroeg in staatsreehterlijken aard trokken zUne aan- dm t,jd V°°r 200 sneeuwval! I logetuig en voorrad®11 '1!^ belangrijk. GöRZ DOOB DE ITALIANEN BERLIJN, 25 Nov. (Part.) Het Oostenrijk- reeds'opgegeveii êu Érekl nu dCKir het ouherberg-j r M MMw ™ruicld? D. SinSokk™ tot p i zame Albanië de regeermg achterna die - naar B.,ly N.,." boweert, dat graaf Zeppelin in eePgUtór„ M jL 'Utiok, waaromtrent hij memso doorwrochte UieP™.lid de Prov.nciale Staren je Tilburg gisteren gemeld weid naar bkoetan zou uit- Maart 3-1 heeft toegegeven, dat gedurende de brand is geraakt door het oIm, a redevoering ten beste gaf. met 44 van de 52 uifgebiachtt stemmen. De geweken zijn; latere berichten over de vlucht «erste acht maanden van den oorlog Duitsch- aten ln do via Semin V^HH8 h D° heeri V|ön Nisp€u tot Sevenaer beeft heer DiePen heeft de benoeming aangenomen van de regeer'ing uit Prizrend, noemen nu weer la°d negen luch,tichepen vuriorf' dToor yer" andere p'aatsen ais toevluchsoord, als Üchradi »c^1!™df oorzaken. Smadien zegt het Londen- j" P-aatseiL ais .oeviucnsooru, echo blad, zijn er een-en-twintig luchtschepen en Gewgeli; zelfs kwarn een telegiam meiüen, vernield> Tezamen dua 30. -n onKetoofolyk groot dat de regeering wel uit Prizrend is vertrokken, °P 20ek iS naai eeD nieUWC Verbhjf"j Wervelstorm op Sicilië. Uit Rome wordt ge meld va een wervelstorm die op Sicilië gewoed heeft: In Sicata werden nieuwsgierigen die plaats. j De toestand in Servië is dan ook wel uiterst preesir. De Servische kolonel Popovits verklaar- de aan den correspondent van de „Corriere", dat het Servische leger geen weerstandsvermogen meer bezit, liet leger heeft meermalen gebrek aan brood. De ossen en proviandeeringscolonnes storm ingestort, noesten op den weg van honger omkomen. Het nog met het blusschen bezigi verscIleidene vijandelijke vliegtuigen boven de 8tad versche. nen en zware bommen naar beneden wierpen, van welke eenige op d® Piazza Grande Deer- vanaf de brug naar de gezwollen rivier Salzo kwamen en do Ignatiuskerk beschadigden Een keken, met de brug in do rivier geslingerd, zware granaat trof voor drie dagen het dis waardoor ongeveer honderd personen verdromtrictscommando en vernielde de trappen. De ken. In Trapani U de kazerne van den land- straten zijn bijna geheel uitgestorvi wasfabriek en ook het prieatrnari- brai'dde zitti"g fhad in ,ecn aantal parlementaire wast a brick en oo p lesterseminarium vatte en Staatscommissien, o.m. maakte hii rleel vuur. Het bisschoppelijk PaJeig en de Tryovalu uit van de in 1910 ingeetelde Staatecommis- l)om waren door granaten getroffen. De vlam- sie voor Grondwetsherziening tijdens het men verhieven zich hier en daar en men was ministerie-Heemskerk. i Ltnr— Ult ParP® dat Bi een spoedver- gadermg van de Fr«n«->1^ Lev ensmiddelen in Frankrijk. De „Morning enkele winkels zijn oog geopend. ven. Slechts Servische leger is volkomen uitgeput- Het laat zich begrijpen, dat bij zulke omstan-i ^8a^dj-"^envan. de Fr®nsehe Kamer van afge- digheden de optnarsch der aanvallen- groote g.^ °m de 8tii* LANDING DEB ITALUNEN IN AlaBANIEl vorderingen blij., maken en dat het aantal krijgs-, Aanbevoien werd uratif^-^811' PARIJS 26 Nov. (Pact.) Er, is hier nog geen gevangenen onrustbarend blijft toenemen. Alleen „fifing van hen die onbillijke wtesten trach" bevestiging ontvangen van het bericht uit bij de inneming van Mitrowitsa en Prisjtina teQ te maken. ea tracü'chiasso aan het blad ,M Suisse", dat de lau werden niet minder dan 17,400 gevangenen ge-| Schandelijke oorlogswinsten. Wegens v 1 din» vaa Baliaansc-be troepen in Albanië be- maakt. En intusschen wordt de opmarscb voort- sching van geleverd materiaal voor den Servi- jonnen is. N, ge?et en de omsingeling om het Servische leger,schen gezondheidsdienst, U de eigenaar Tan DE STRIJD IN .PERZIE. voor zoover dit nog tusschen de bergen zich een groote pharmaceutische fabriek te Milaan. I STOCKHOLM, 20 N°v- (Part.) Volgens be- ophoudt, nauwer aangehaald, zoodat het niet Brenti, gevangen genomen. Fljj heeft niet min- richt uit St. Petersburg zg'n 40 Perzische offi- De commissie van voorbereiding uit het MNationale comité tot huldiging van de uago In verband met zijne bemoeiingen tot aan- aachtenis van majoor Thomson, bestaaude sluiting van Nederland bij de Berner Con- jle ^fere.n £e,iei'aal Eland, Jurriaan Kok ventie, welke door de totstandkoming der fn Couvee Jr„ heeft thans aan den Auteurswet met succes bekroond werden, „ei lluWer Lbarles van Wjjk definitief de werd hij benoemd tot lid van de Staatscom- ,T i v®1"vaard'sing van bet miaie, welke onder leidiüï »an mr. Drucker a j d p 01,serictT60*1BloJU u™ Bekend is voorts het belangrijke aandeel. d;e aful j" aa de vw,re dat hij als lid van de commissie van rap- h Je C0Ujitó zal g r(I(in lnug van het ge- porteurs heeft gehad in de totstandkoming Van Wiilt lmn onderworpen. De van de wet op het Arbeidscontract. Zijne .,f.ropd "°opt daarmede in Januari verdiensten in dit opzicht werden toen van en er bestaat kans, dat het regeeringswege erkend door zijne benoeming u f ?p la J.uai (Thomson's sterfdag) tot ridder in de orde van den Nederland- „h,et volgende jaar, zal kunnen worden &ehen Leeuw. Nadat hij gedurende een jaar het voorzit terschap der Tweede Kamer had vervuld, werd hij bevorderd tot Commandeur in die Orde. EERSTE KAMER-VERKIEZING. De Provinciale Siaten van Noord-Brabant heb ben gisteren tot lid van de Eerste Kanier, in de vacature Regout, gekozen een heer R. J. A. onthul. Het beeld zal het midden vormen van oen monumentale bank en zal, evenals de bank uit granietsteen worden gehouwen Het zal Thomson voorstellen als majoor der infanterie met mantel omhangen, en teu meer dan levensgroot zijn. Bij het comité is thans in kas 6611 'u- benoodigd is voor de uitvoering van het me' mnuen-t ten minste 7000. Het comité ver- UlT HAARLEfVi'S VERLEDEN heb m°sen vermelden zün taak als zoodanig Lieven de Key heeft juist heel zijn leven ge- Damstraat die in het doake^ llgt' tegen het den koopmansstand in Haarlem teekent had aanvaard. werkt, om in eige* «a d<>or een totaal in volle zonlicht badende Spaarnefront op Zóó is het dan trouwens óók te verklaren, In het Stads-Rekeningenboek van 1597 komt andere versiering, die laamsch-Hoilandsche welks hoek het W aagge ouw wer -.e m treltcnd dat Lieven de Key voor de Waag, als stedelijk voor het eerst, in Augustus, een vermelding motieven ten groudsl?5 dien ..klassieken" het straatbeeld vierkant als uit. Aan weerszij, representatiegebouw, ditmaal eens de klassieke V. DE STADS-WAAG. De Stads-waag, op den boek van het Spaarne «u iiuguovue, vv*a ojiiiDiutli^ UKIllöVPR IGU IS - - vvuo u e oiaooir&O groote massale gevelwerking, die nk Lieven de stijl te weren: hoe hli dus toe is gekomen zoowel in de Damstraat als langs het Spaarne, vormen weer aanwendde die hij in zijn andere Keyt en °P 16 Augostu. van het volgende jaar om het eerste gro®^ bou^werk dat hij als verheffen zich de Ho landsehe topgeveltjes, bouwwerken liefst zoo ver mogelyk liet ruston eu de Damstraat is opgeknapt. „Gerestaureerd j wordt medegedeeld, dat „de Meiiboom" op de stads-bouwmeester had op te richten, juist maar ze worden gebroken door het massale f Laat ik hopen, dat ons stadsbestuur eerlang heet het in krantenberichen, doch dat is watj aag ia geplant, dus dat de dakspanten zijn .klassiek" te maken, h»at zi°h niet zoo gemak- vierkant van de Waag, met de groote beneden- Lieven de Key's eerste groote werk in Haarlem teveel gezegd voor de opknapping die dit Haar- geplaatst en het gebouw onder de kap is* zes kelijk verklaren. acIl.t bet echter vrijwel poort, de ramen met frontons en de rondboog- (de Doelen wordt door sommige^ aan Lieven d# lemache monument heeft ondergaan, nu men' telden kost de ton bier, die aan de stadstimmer- zeker, dat hij ia de eer8t® ^ren van arbeid jes daarboven, alles afgesloten door een sierlijke Key toegeschreven, doch het schijnt annneme. het heeft schoongemaakt van de dikke verflaag K' dan w»rd* uitgeschonken, waaronder twee te dezer stede als »direeteur van publieke balustrade die den gevel bij de dakgoot harmo- Hjkêr, dat hij hieraan vóór zijn aanstelling tot die over den grijzen hardsteen in den loop der gulden en acht stuivers aan stedelijken accijns. werken"0m di®a ldeUWerwetschen titel eens nïscb tot oplossing laat komen, doch die nu stadsbouwmeester wél heeft medegewerkt, maar Huwen is gesmeerd. j Lieven de Key heeft dit prachtgebouw dus ge!1 te gebruiken, nog «iet Mlfstandig genoeg kon helaas nog altijd ontbreekt: ze k a n eenvoudig dat hy niet do leider is geweest) ook Maar hoe het zijex i» ten minste iet# aan ge- j bouwd ongeveer in den tijd van een &an, en het ia nü voor een Haarlemmer wel deopmerkelijk vlug voor dien tijd. 'hoeite waard, eens met oordeel des ondersoheids belangstelling te kijken naar dit meesterstuk *n bouwkunst, dat zoo forsoh, zoo krachtig, *k> i - een atukje, dat de Opr. H aarl. Ot. jaar, massief, het oude Waagplein beheersoht. ^ter dagen had over de gerestaureerde W aag, .'•d gezegd, dat de bouwmeester yan dit ge- onbekend is. is onjuist. bouwmeester van dit zware, op klassieke ^°"even geli dan M C,?;de Key' -i» 1593 den 8en Juli, m een vorig opstel onder deze rubriek optreden, en aldl18 zan To11® Werkzaamheid niet( niet gemist worden bij dit gebouw I j geheel naar de vormen die het had, zal her in vrijheid kon ontplooien. j Het rijzige dak met kleine puntige dakven- stellen. Een goed werk is gedaan, den blauw. Toch is de Waagde stijl 0ok beel anders' sters is als het midden en rustpunt van de grijzen hardsteen te zuiveren van de verflaag niet zoo oorspronkelijk a]# dje van de j schilderij, die door wat figuren, schuiten, paar-j nu moeten ook de groote lijnen weer hersteld, en een gebouw dat den meester tee- de houten „kraan" waarvan zelfs de balustrade die een noodzakelijk onderdeel den, en Ampzing spreekt, en voorts door de luchtige houten Gravenateenenbrug in do verte rechts, Het i. intusschen wel te begrijpen, dat men 'oppervlakkig den^ bouwmeester van de rijke VleeschhaJ op de Groote Markt, met haar sier- Vleeschhal Rjke renaissance-motieven en veelvoudige orna-!kentl mentatie aan allen kant, bezwaarlijk denzelfden i In het Rijksmuseum in Amsterdam hangt een zou achten sla dis van de strenge, klassiekeschilderij van Gerrit Berckheijde, in (len cato-1 en het sierlijk, gebroken silhouet van den Waagl.j logus vermeld als: „Het Spaarne te Haarlem,"Bakenessertoren links, gecompleteerd wordt Immers: de Stads-waag heeft zoo geheel eu dat de Waag in al baar glorie weergeeft. °P dat schilderij staat de Waag in al haar &1 den stijl van de breede, vierkante fronten, de j Daar ziet men Lieven de Key's schepping in glorie van streng© lijnen, zoo echt een stedelijk groote marsais gevel werking, die na Lieven de den oorspionkelijken, grandiozen staat, die nü dienstgebouw van importantie, dat met de schoon, verwijd worden, alg we in onze stad tQ;nd'V0n geaspireerde bouwwerk, is niemand Key is gekomen en later hoogtij vierde in Hol- bij de z.g. restauratie, nog lang niet wordt huizen er neven en rondom niets te maken steeds méér oude bouwwerken in oorspronko •UeraJl* ,daa d° beroemde stads-timraerman land: Jacob van Campen kan daarvan, ook in teruggevonden. j heeft, dat in zijn uiterlijk uitdrukt wat het is: lijke glorie zullen zien, en als we (wat ik poog van den mooi en gevel, weer worden aanga- bracht, het dak in den oorspronkelijken toestand teruggebracht en nog ettelijke abnormaliteiten, die er in den loop der jaren zijn aangezet, verwijderd worden. Dan zal ook onze blik op wat mooi ia en Haarlem, d« typeerende bouwmeester genoemd worden. Prachtig ia, op Berckheyde's schilderij, de een zakengebouw, en dat zonder eenige onnoo- met deze schetsen te doen) ook weten dat contrasteering van de blauwig© schaduwen der! dige luxe toch geheel en al den burgertrots van ze mooi zijn en van betu„„;oF. S.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1