DAGBLAD voor
D- en'ZUID-HOLLAND,
NIEUWJAARSWENSCHEN.
BLOEMWERKEN
Winferpantoffels.
NASSAULAASi 48, HAARLEK5
f4000 f boo f300 f160 f 100 f75 f60 f 13
1.1. A. GiELEH, ZIJLSTIAAT b. d. Gr. Markt.
Arbeiderswoningen.
Wegens de sterk gestegen papierprijzen hebben
de Haarlemsche dagbladen het tarief van de
Nieuwjaarsadvertenties eenigszins moeten ver-
hoogen. De prijs is thans 40 cis. voor 4 regels,
iedere regel meer 10 ets. hooger.
DE ADMINISTRATIE.
EERSTE BLAD
ZATERDAGAVOND-NIEUWS
rr^
VOOR Z. H. DEN PAUS.
THEOD. G. v. DUSSELDORP,
P. W. TWEEHUIJSEN
Zaterdag 4 December 1915
qQste jaargang no. 8919
üasreaai van fleslastle ©n A«§minlstrati© a
Bnterssonsm» TelefooniiunixttSi'S 1423 en 21 &S
Alle betalende aboruiés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
«hikrt"idlatotewerken bij overK»den*
De' tuikeering6dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Aigemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uiigegeven polissen zijn niet geldig.)
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder de Ofhcieèle Kerklijst en
het Geïllustreerd Zondagsblad In acht
bladzijden.
jpyjjii,
hoek
Gr. Harkt - Tel. 993
ÊCRULDUFFELS
VOOR W3I9TERJASSEN
5 BarteSjoHssiipaaf 3,
Telefoon 2144.
BARTELJORISSTRAAT 27
uinttt. mo.
Lxvra.
wiL
Die plotselinge, altijd bljjvend» spookgedaofc-
HAARLEMSCHE ALLEDAGIES No. I779
DE VOEDING VAN DEN SOLDAAT.
AQONNEMENTSFHIJS t
®OT maandea vooi Haarlem
gevestigd is Stom der gemeente)
Voor de overige plaatsen ie Nederland per post.
Per week voor Haarlem en 4# agentschappen
ttfzonderfiike nummers
voor de plaatsen waar een agent
1.60
2
0,12*
0,05
PRIJS OER AOVERTEKTIEN s
Van 1—5 regels 0,7
Iedere regel meer. C, 15
Buitenland per regel 0.20
Adverteniiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels 0.40
Elke regel meer040
bi] verlies van een
a hand of voet a
bij verlies van
een oog
bij verlies van
een duim a
bi] breuk van een
arm of been :s
bij verlies van
een wijsvinger
bi] verlies van een
c anderen vinger a
Vorig bedrag ƒ2380.48
ivl. A., tot lafenis der gel-zielen -
Tot zekere intentie
Ter eere van den H. Antonius
Ter eere van de H. Maagd, ter eer-
krijging van" een gunst, van M. V - I.
C. W, tot intentie van den H. V ader - 0.50
Th. 'S. - 2.—
P. L., op lioop van zegen - L—
Uit dankbaarheid voor het herstel
van een kind, van J. S., te Hillegom - 1.50
Von U. T., te Hill gom, tot zekere
intentie - 0.50
Van Th. W. II., te Hillegom, tot ver
krijging van zekere genade - 1.
Om een 'gunst te verkrijgen van de
H. Maria; uit Noordwukerhout - 1.—
Van eenige werklieden te Noordwu-
kerhout
Ter eere van het Goddelijk Har - - 1*—
Uit Zandvoort, tot lafenis der gelotn
vige zielen
Van H., te Haarlem, om door de voor
spraak van Maria een goede be-
trekking te verkrijgen
Ter eere van het H. Hart van Maria
en ter eere van den H. Anton i us,
tot herstel van een zieke
De familie B. M. te Schoten, tot lafe
nis der geloovige zie'ien 1.50
Ter eere van het H. Hart tot gene
zing van een ziek© - 1.
Van R. A. P. - 10.—
Ter eere van den H. Antonius, opdat
mijn gebed mag verhoord'worden - 1.
Van grootmoeder, ter eere van het
H. Huisgezin - 0-75
Ter eere van Maria voor een goede
gezondheid
Voor zegen in ons huisgezin en voor
spoed in een nieuwe zaak 1*
J. S. - J—
N. N. - 1-
N N., uit Bennebroeb, op hoop van
zegen - 240
N. N., uit dankbaarheid - 1.
Uit Heemstede: drie gulden en vüf
cents ter eere van het H. Hart om
een bizondere gunst te verkrijgen - 3.05
Ter eere van den H. Antonius - 1.
'N. N., ter eere van het Heilig Geloof - 5.
Van eene moeder, voor het examen
van haar zoon - 1.
H. en G. L. - 2.
N. N., tot intentie voor overleden
oudere - 0.50
Van 0. S., tot intentie van de geloo-
vige zielen - 0.50
Van een arme werkvrouw - 1.—
N. N. te Schoten, Voor een gunet van
den H. Jozef - 1.
Uit de spaarpot van aebt kinderen,
ter eere van het H. Hart vam Jesus,
om een spoedigen vrede en Gods
zegen 0.50
Van der V.. ter eere van het H. Hart - 1.
A. P., ter eere van het H. Hart, om
een spoedigen vrede - 1-j
Van een weduwe, op hoop van zegen
voor haar huisgezin - 1.
Uit dankbaarheid voor verkregen
gunsten, tot intentie der gel. zielen - 0.50
Van M. N., tot zekere intentie - 1.
Ter eere van Maria om vooruitgang
in zaken en oploesing in moeilijk
heden - 1.
J. C. R., uit Haarlem, ter eere van
den H. Jozef, uit dankbaarheid - 0.50
Om zegen en vrede in het hnigezin
van A. M. en H. C. - 0.50
B. B, voor dierbare overledenen - 1.—
N. N. - 0.25
Ter eere van het H. Hart, van een
echoenmaker - 2.50
Tot lafenis van de geloovige zielen,
van T. B. - 1.
N. N. te Heemstede voor de geloo-
vige zieien j.
Sephietje en Co. z'jl.
N. N. p
Fam. K., Sehagen (postwissel) - 1.50
W (postwissel Beverwijk) 5
N. N- (poetwieeol Hillegom) - 1.—
.Uit de spaarpot van 9 kinderen te
Velsen
Parochie Uitgeest: „Pro Petri Serie" -
Tot intentie van twee overledenen,
L, M., IJmuiden,
N. N., Zandvoort
R. K. Par. School te Sehagen
Een winkelier te Lisse M
Tot zekere intentie uit Lisee, van M. -
A. D. te Limmen
Tot herstel van een zieke vrouw, Kr
eere van de H. Maagd
Tot zekere intentie uit Hillegom
(par. Bennebroek)
Van de R.K. Propagandacluh St. Loo
te Beverwijk, op hoop van zegen -
Tot intentie der geloovige zielen, van
N. N.
Opdat de Volkehondretraite nit Lieee
zal slagen, en veel vruchten voor
de parochie moge dragen
Vijftig cents wil ik nog
Tot bloei van het Lifer katho
liek leven -
Van G. N., tot verkrijgi11® van 6,311
gUnSt TT TT
N. N., ter eere van het H. Hart
Poetwissel Egmond aan Zee
N. N. van Spaarnwoud€» dunk-
baarheid voor ontvangen weldaden -
Tot zegen in mijn huisgezin -
„Gewetenegeld". Uit dankbaarheid
voor een verkregen gunst
Om de 2500 vol te maken
Uit Beverwijk, van Maria, tot zekere
intention k
En Jan van Oome Piet
Ts ook de benauwds to niet!
Opdat ik zegen moge ye,-krijgen in
in mün tlïdeliike zeken, door de
voorspraak van Maria
C. van D„ Beverwijk, op hoop van
zegen
Ter vekijging van de gunst, dat de
kinderen allemaal braaf mogen.,
blijven; ter eere van H. Hart
Op hoop van zegen voor een zieke -
Ter eere van het Heilig Hart, tot
zekere intentie, van N N.
Voor zegening in het huisgezin
Van J. L. en M., voor Z. H. den
Paus
N. N.
Op hoop van zegen
Van Anny
N N., te Haarlem
Voor onzen H. Vader om verschil
lende gunsten te mogen verkrijgen -
Van H O.
Ter eere van den Jozef, tot zekere
intentie
Adv.
260.— j
1.50
7.50
11.50
1.—
5.—
1 .-
2.50
1—1
2.50
0.50
0.50
0.50
6.—
1.25
2.50
1.—
5.—
5.-
2.50
2.50
2.50
1.—
2.50
1.—
1.50
3.50
1.25
1,—
5
250
1.—
1.50
2.50
1.25
1Adv.
Om 11. uur hedenmorgen hebben we de lijst
afgesloten.
Na dien ingekomen bedragen worden Maan
dag als „nagekomen giften" alsnog vermeld.
Adv
AGENDA. 6 DECEMBER.
Gebouw St. Bavo Smedestraat 23
St. Nicolaasfeesten.
Brongebonw van 10—5 uur ten
toonstelling van de werken van Too Gestel.
Schouwburg Jansweg half drie
St. Nicolaasfeest: Anna Wenema KIaassen.
7 DECEMBER.
Smedestraat 23
AGENDA.
Gebouw St. Bavo
Ondersteuningsfonds.
Brongebouw 10—5 uur tentoon
stelling van de werken van Leo Gestel.
St K li s n b e t h s g e bouw - Jansstraat
49 van 2- 2J4 uur aanvrage om verster
kende middelen voor arme zieken der St.
Elisabe{hsvereenigiug.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
79 - geopend eiken dag van 10—5 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R. K feestdagen
WEEKPRAATJE.
St. Nicolaasl.
't Zijn de twee eenvoudige en toch veelzeg
gende woorden dio de laatste week het meeran-
deel der gelukkige Nederlanders waar hebban
beheeraebt.
Twee genoeglijke, prettige woorden, die ona
weer brachten in ouwerwetsch-gezellige stem
ming; die onze aandacht voor een béM groot
Decemberdagen vooral !f
Ik geloof, dat d® Haarlemmers al weer voor
een groot deel meer gevolg hebben gegeven aan
den herhaaldelijk uitgesproken en neergeschre
ven wensoh: koopt in uw eigen stad!
Want van de week heb ik 't gezien, hoe de
straten vol waren met Haarlemmers van alle
geslacht, allen rang en stand. Ik heb gezien
hoe de kooplustige menigte genoot van de lich
tende uitstalkasten van den Haarlemschen Win_
j kel-uiiddenetand. Het moet gezegdhij heeft,
uitgepakt en z'n best gedaan om de menschen.
te krijgen!
Ln hij lieoft ze gekregen ook!
Tk heb 't toch gezien, hoe de winkels, van wel
deel kwamen vragen.
En of dat gélukkig wait We hadden nu weer ken winkelier dan ook, als z'n artikel maar
een welkome gelegenheid om onze mobiliaatio-
benauwdheid to vergeten, om niet meer te den
ken aan de gevaarlijk-moeilijke positie van
„neutrale kléine staat," we mochten mét recht
en reden de vermoeiende^„houding van
Griekenland" eens laten voor wat ze was en we
daohten eens even niet aan óörlogsjamrner én
diplomatie. j'
St. Nicolaast.
Dat zou ook eens wat brengen voor deu zwaar-
eetiigszins bizondor in trek zou komen voor
den groeten dag van „Sinterklaas"— vol waren
met, royale Haarlemmers, die op Sinterklaasdag
tot besluit van een uiterlijke, gezellig-Grukke
winkelstemming, thuis nog een» in eigen kring
met de Nederlandsehe producten voor den dag
kwamen onder den vorm van velerlei verras
singen, onder het protectoraat van den algoe-
den Sint!
St. Nicola as f.
Dat is ook, wat óns, behalve het Nederland-
Bedrukten middenstand tenminste zoo hoopta soho genoegen van gezelligheid, misschien nu
®®n. en dan eens doet afvragen, wat die Heilige
Als ik nu zoo eens zie en hoor en .wederhoor
en lees nu, dan geloof ik, dat deé midden
stands hope vrijwel in vervulling ia gegaan.
Jfant is hét niet druk geweest, in deze eerste
Bisschop nu met onze cadeautjes te maken
heeft!
Maar d h k e n w» daar nu eena niet aan.
We zien den Sint telf al verschijnen, vóór ona,
Totaal f 2934 08
Hienuee is onze inschrijving voor Z. H. den
Paus officieel gesloten.
Groote dankbaarheid vervult ons jegens onze
lezeressen en lezers, uie hebben medegewerkt
om onze courant een zoo mooi bedrag bijeen
te doen krijgen voor laus Benedicts XV!
We zijn de f lwl' gepasseerd; onze
verwachtingen zijn overtroffen
in levenden lijve'
Vraagt 't 'm
Men vindt 'm als stamgast in alle moge-
lijke melksalons, groot en kleine.
Men ziet 'm als °nbetaaihaarp r o p a g a n-
dist voor de cinematograaf en bioscope.
En niet dftn hier, dan daar. Wel neen! De
man kent zün waardigheidHij is hier op zes,
zeven plaatsen tegHuk I
Daarom ook raad ik aan, om 'm niet te gaan
lastig vallen met vragen over het „hoe" en
„waarom." De heil'ge heeft het heusch te druk
met zijn „zaak."
We hopen voor aJ onze lezers, dat hij hen
echter heden- of ^ondagavond niet zal ver
geten, ondanks zijn Lioscope-propaganda en
z'n onvervalscht Spaansehe voorliefde voor
ijssalonsl
i
St. Nicolas»!.
Dit is 't dus, wat ons van de week heeït bezig-
gehouden en hopelijk n°8 w^t dagen genoeglijk
mHg na werken.
Zetten we dan wat Van ons a?, alle weemoe
dige gedachten aan vaderlandsoha gevaren on
politieke sprookjes,
Die komen toch telkens wel weer terug sn
doen ons met onverbiddelijk® gestrengheid
wetendat 't noodtijd is. dat de omstandigheden
straks weer zullen drukken, dat er nog veel
ergert kan gebeuren, waar je niet aan denken
Wij nemen ia dit nummer een. uit verschillend
oogpunt zeer merkwaardig Kapport op, uitge
bracht door eene commissie te Bloemendaal, die
door de woningbouwvereeniging „Bloemendaal"
aldaar benoemd is om een onderzoek in te stel
len naar den toestand der arbeiderswoningen in
„het kiesdistrict Overveen"..
De qualificatie „zeer onvoldoende", die deze
Commissie aan de arbeiderswoningen in de ge
meente Bloemen daal toekomt, is inderdaad méér
dan verdiend. Het komt ons voor, dat er veel
sterker uitdrukkingen gebruikt konden worden
voor de waarlijk schromelijke gebreken, die deze
commissie hier constateert en die in het Rapport
zijn genoemd!
Zóó gaat het dikwijls met zaken als deze; de
friten zijn niet bekend, althans niet aan het
publiek, de betrokkenen klagen niet, zijn aan
de gebreken gewoon of merken ze zelfs niet op,
en alleen wanneer er publicatie wordt gegeven
aan tekortkomingen van allerlei aard, die
reeds lang voorziening hadden noodig gehad,
gaan de oogen open en vraagt men zich af:
maar hoe kon dat alles toch zóó lang in dien
toestand blijven!..
Wij meenen. dat het goed is, in ruimeren kring
dan die van degenen voor wie dit Rapport is
bestemd, de aandacht te moeten vestigen op den
schromelijken toestand, waarin de arbeiderswo
ningen in Bloemendaal-Overveen, waarvan hier
sprake is, verkeeren. En wij willen hier enkele
conclusies aan yasiknoopen, die misschien der
overweging waardig gekeurd kunnen worden
door velen in Bloemendaal en in onze gemeente,
misschien ook elders.
te, die dan weer eens verdwjjnt, dooh volgend
oogenblik weer daar is, die hoorde ik Donder-
I dag aard'g getypeerd.
j Terwfjl koopend en winkelend Haarlem rus
tig naar de presenten schouwt of druk-doend
koopt en verkoopt, wars van alle oorlogsideé of
j veohtsgevaar, maar in de ware Sinterklaasstem-
I ming is, door niets verstoord, wordt er daar
j plots druk gerend en gekeken en gerekt.Je
hoort muziek en ziet geblink en geschitter.
't Is een troep eigen zonen en Nederlanders, die
voorbijtrekt in soldaenrijeen onafzienbare
rijEen half regiment mag 't zijn.
Plots is Sinterklaas en zijn stemming wegl
Wé worden getrokken door de treffend-opge-
wekte tonen en de moedige offervaardigheid
van die tallooze medebroeders en beschermers,
Je moogt het toch niet vergeten: we leven in
mobilisatietijd en dat beteekent wat!
Maar zoodra is het regiment niet voorbij, of j®
voelt weer dat blijde vijf-December gevoel, en
ja zoekt de mooiste prent, d® prettigste verras
sing en het aardigste boek wat je-vindt, om het
Sint te laten geven, aan wie je maar wil I
(Van 27 Nov. tot 3 Deo.)
27 NOVEMBER. De Oostenrijkers hebben
een nederlaag toegebracht aan de Montene-
grijnen.
Lord Kitchener te Rome.
28 NOVEMBER. Rusland son all® toebereid,
aelen rooi1 een aanval tegen Bulgarije, door
„Daar beeft zoowaar niemand minder dan de
„Opperbevelhebber" een aanschrijving uitge.
vaardigd, die zóó verwonderlijk is dat we ona
toen we bet lazen de cogen eens hebben
uitgewreven.
Het is den Opperbevelhebber gebleken zoo
berichtten wij gisteren „dat bij de landmacht
uit de menage o.m. wordt „verstrekt"krenten
brood, koek, ham, leverpastij, zult, rookvlsesch,
worst, kippensoep (waarachtig, 't stailt er!)
koniinen, eieren.
Je reinste land van belofte!
En dan klagen die soldi-ten nog, dat zo het
niet goed hebben
Of bet hier in Haarlem óók zoo gaat?
De Opperbevelhebber wenscht (in militairen
kanselarijstijl) dat „de verstrekking -an artike
len als biervoren bedoeld, voortaan achterwege
zal blijven...."
In ernst: is hot niet bedroevend «n treurig,
dat zóó iets moet worden voorgeschreven Dat
er met de millioenen zóó zorgeloos wordt om
gesprongen, en zulke dwaasheden kunnen ge
beuren als hier worden gesignaleerd?
Slaapplaatsen, drinkwatervoorziening, wa--r-
loozinq-, privaten. dat alles is in de Over-
veensche arbeiderswoningen beslist slecht ta
noemen, de gunstige uitzonderingen die ef
natuurlijk ziin. buitengesloten.
In onzen tijd waarin van overheidswege
zoovee! wordt gedaan, en terecht, voor verbete
ring van woningtoestanden, doet het toch droevim
en verbazingwekkend tevens aan, als we verne4
men, dat van 141 arbeidershuisjes slechts 28 bij
de gemeentelijke waterleiding ziin aangesloten!
en dat de andere slechts wel- of reeenwatefl
hebben, terwijl tal van welputten (nortonpomJ
pen) op vrij grooten afstand van de woningen
gelegen, nog moeten dienen voor meerdere (vijf
tot elf!) gezinnen
Dat de meeste woningen vochtig zijn, bewijst
het Rapport ten duidelijkste, dat 40 pCt. van
net aantal onderzochte huisjes zijn opgescheept
met slaapgelegenheden vlak boven kelders dia
gedurende een groot deel van het jaar onder
water staan, is eenvoudig verbluffend.
En zoo is er meer.
Wij zeiden het reeds; zulke dingen zijn erger
dan „zeer onvoldoende".
Ze ziin voor een welvarende gemeente als
Bloemendaal is, eenvoudig schandelijk, en het is
goed dat dit alles eens bekend worde, opdat men
althans nu nog maatregelen kunne treffen ter
verbetering van het bestaande en voorkoming van
nieuwe gevallen.
Men zal immers het ons toegeven, dat op d«
eerste plaats verbetering noodig is.
De arbeiderswoningen in het district Overveeo
ziin voor het grootste deel woningen voor bloe-
Rumenië, gereed hebben.
Een nieuwe nota van de Entente aan Grieken^
land houdt de gemoederend weer bez'g met dé
vraag, wat Griekenland zal doen. Italië zal gaani
meedoen in den Balkan.
Een Noorsch stoomschip getorpedeerd.
29 NOVEMBER. De Fransch-Servisihe troe»
pen in het centrum Monastir-Prizrend kunnen
aan den Bulgaarschen druk niet weerstaan.
De Duitschers veroveren Roednik en beëin
digen hun veldtocht tegen Servië. Bijna hei
halve Servische leger is gevangen genomen.
30 NOVEMBER. Lord Kitchener te Psrij»
Rumenië neemt maatregelen voor e >u strikt®
neutraliteit.
Keizer Wilhelm bezoekt Keizer Frana Jozel
te Weenen,
Twee Fransohe schepen en een EngeUaJi
stoomschip in den grond geboord.
Een nieuw ministerie in Portugal.
1 DECEMBER. Prizrend door de Buigare»
veroverd.
Lord Kitchener te Londen terug.
Een Engelsch stoomschip getorpedeerd.
De Duitache Rijksdag geopend.
2 DECEMBER. De bnit der Bulgaren is e.tzv
77.000 gevangenen, 50 stukken geschut ®n eatf
massa ander materiaal. Groote veldslag tu®
schen Serviërs en Bulgaren om Monastir.
De Oostenrijksche ministers van binnenlanA
tche zaken* handel en financiën hebben ontslag
gevraagd.
(Wordt vervolgd.)