OE LADOBOUWBANX
FRANS PERQUIN
GEBRs. SM INK
Elck wat wils
FINANCIEELE BERICHTEN
Denk aan KAAIJ.....
Teieph. 212 171 Groote Houtstraat
LAMPENMABAZIJNEN
DE SPAARME-BAMK
üe ftederlandsche üreütelhank.
Tel. 23. Nieuwe Gracht II, Haarlem Tel. 23.
Effecten - Wiesels - Coupons.
Den Haag.
Nuttige wenken,
Spreuken en gezegden.
Lachhoekje.
Raadsels.
LËTÏEREN BN KUNSÏ
Adverteert in de N. H. Crf,
te UTRECHT
Verhuizingen en VrachiWerk
Prima Brechcokes voor Centrale ver-
warming en prima Anthraciet in diverse
afmetingen, tegen de meest coiYCUFPee*
rende prijzen.
Nieuws Gracht 98 HAARLEM.
DEPOSITO-RENTE i
Electrische Boek- en Handelsdrukkerij
Amsterdam,
Haarlem
Allerlei.
Oorlogsvaria.
in tie volkskerk zijn opgegaan.
Christus heeft juist tegenover de nationale
ICerk van Israël een katholieke, fl.w.z. een
algcjneette, heel de wereld oifivattende Kerk
gesticht. Zijn apostelen zond Hij uit om-Zijn
Evangelie aan alle volkeren te prediken en
zo tot Zijn discipelen te maken. De Aposte
len wijzen er daarom telkens op in liun blie
ven, dat in Christus geen Jood of Heiden,
geen Griek of Barbaar meer is, en dat de
gemeente van Christus boven deze nationale
verschillen staat. Rome mag dit katholieke
karakter der Kerk op de uitwendige wijze
hebben opgevat, maar zo handhaaft toch de
eenheid van heel de Christelijke Kerk en
stichtte geen nationale, maar een wereld-t
kerk. Het Protestantisme beging van meet
nf de fout, deze wereldkerk op ie lossen in
nationale kerken, die geheel los naast el
kander stonden, zonder cenig verband. De
Kerk van Christus werd daardoor Volks
kerk; zo nam eeu nationaal karakter aan,
te huwde zich met den Staat.
De Luthersche Kerk werd Duitsch in hart!
en nieren en heeft dan ook buiten de Ger-
maansche landen nooit wortel kunnen schie
ten. En de Anglicaansehe Kerk was zoo*
nauw met liet Engelsehe volksleven verbon
den, dat zo, in plaats van den Pans, den Ko
ning van Engeland tot haar hoofd koos en
door het Parlement haar belijdenis en li
turgie liet vaststellen. De eenige, die het ge
vaar, flat hier in school, van meet af heeft
ingezien en met allen nadruk er tegen ge
waarschuwd heeft, was Calvijn. Daarom
drong hij erop aan, dat de eenheid van de
Protest-autsche Kerken in alle landen zou ge
handhaafd blijven; daarom wilde hij dat een
algemeen Protestantsch concilie aan die een
heid uiting zou geven. Maar zijn stem bleef
ou eens roepeuden in de woestijn.
Het eenige wat men deed, was een Har-
monia Confessionum uitgeven, waaruit de
j overeenstemming der Protestantsebe belijdc-
j nisschriften zou blijken, maar van een vas
ten band, die alle Protest an is eli e Kerken
una apou-tg oq -apin mm»?! 'noz iiapntq.T3.\
Dordt deed een oogenblik zien, van welke
beteekenis zulk een Gereformeerd concilie
bad kunnen worden, maar bij die eene po
ging bleef het. Ook de Gereformeerde Ker-i
ken in de verschillende landen werden dieu-
Cmgevolge al meer, evenals de Luthersche
Kerk in Duitschland en de Episcopale Kerk
in Engeland, zuiver nationale Kerken,
opgaande in liet eigen volksleven, maar zon
der gevoel voor de saamhoorigheid van alle
Christelijke Kerken. Men weet, lioe'
men de Hervormde Kerk in ons land hij
voorkeur ni,et als de Christelijke of Gere
formeerde Kerk, maar als de vaderland
se li e Kerk bestempelt.
„Iloe .bitter deze fout zieli gewroken heeft,
beeft de historie wel getfoond."
BRIEVEN OVER BOUWKUNST. I
XXXII.
Hoewel bij het verschijnen van dezen blief de
tentoonstelling van bouw- en aanverwante kun
sten, georganiseerd ter herdenking van het 12e
lustrum van het Genootschap Architectura et
Amicitia, welhaast tot het verleden zal behooren,
meenen wij het toch nog voldoende belangrijk
over het tentoongestelde nog een en ander te
zeggen.
i loewel bedoeld om een overzicht te geven van
wat de bouw- en aanverwante "kunsten in ons
land in het laatste 5-jarig tijdvak hebben voort
gebracht, is er toch werk van enkele buitenlan
ders, nl. van een Duitscher, een Deen en een
Oostenrijker. En dit is nuttig, daar er nu gele
genheid is een vergelijking te maken, en dan valt
het spoedig op dat er voor de Hollandsche kun
stenaars slechts weinig gelegenheid is zich in
•monumentale opgaven te uiten.
Laten wij eerst een oogenblik aan het werk
der buitenlanders de aandacht schenken.
Van prof. Fritz Schumacher, Baudirektor te
Hamburg, zijn er een aantal groote, fraaie foto's
van openbare gebouwen, waarbij verschillende
scholen. Deze foto's doen ons zien op welk een
royale, kunstvol monumentale wijze de stedelijke
bouwwerken te Hamburg worden opgericht, Veel
meer dan ten onzent wordt aan het bouwbeeld-
houwwerk een plaats in de architectuur gegeven,
j Prof. Anton Rosen te Kopenhagen zondt o. a.
ontwerpen en foto's van een observatorium, ten
toonstellingsgebouwen en een tuinstad.
Architect R. Bitzan uit Bohemen exposeert
groote teekeningen in krachtige kleuren, o. a.
een geweldig Bismarckdenkmal en verschillende
warenhuizen.
I Van onze laudgenooten trekt in de eerezaal
het eerst het ontwerp van Dr. Berlage voor het
monument „Pantheon der Menschheid" de aan
dacht. Berlage heeft zich dit ideaal ontwerp
gedacht gebouwd na den oorlog in het midden
I van Europa op een heuvel in een groote vlakte.
Het monument bestaat uit 'n reusachtigen koepel
bouw, omgeven door acht geweldige pylonen en
terrassen- en trappenaanleg. In den koepelbouw
is liet monument der „Menscheneenheid", en zeer j
diepzinnig is er in dezen bouw een „galerij der
verheffing", „der gedachtenis", „der alomvat-
ting"\ enz. Dit ontwerp heeft de socialistische j
dichteres mevr. Roland-Holst reeds geïnspireerd
tot het schrijven van een dichtreeks, getiteld
„Aan de toekomstige Internationale", welke in
boekvorm met reproducties van het ontwerp
wordt uitgegeven.
Verder is er van Berlage het ontwerp voor de
uitbreiding Amsterdam-Zuid, een kantoorge-,
bouw voor de fa. Wm Muller te Londen, een
modelboerderij en een jachthuis.
De architecten J. M. v. d. Meij, M. de Klerk
en H. Kramer te Amsterdam, vertegenwoordigen
een aparte, zeer moderne richting in de Hol-
landsche bouwkunst, riet werk nezer architecten
heeft een eenigszins buitenlandsch cachet en ver
toont, hoewel van frissche oorspronkelijkheid,
i veel vreemds in raam- en dakvormen en metsel-
'werk. Het kenmerkendste werk in deze richting
is het Scheepvaarthuis te Amsterdam, van van
der Meijvan Kramer is tentoongesteld het ge
bouw van den Bond voor Minder Marineperso
neel te den Helder en van de Klerk enkele blok-
ken volkswoningen aan het Spaarndammerplein
te Amsterdam, Dit zijn de huizen welke men
opmerkt als men met den trein van Haarlem
naar Amsterdam reist en welke reeds menigeen
!de vraag hebben doen stellen; „is dat nu een
dak op die huizen of niet?"
Geheel in. tegenstelling met dit werk is het
harmonische werk van den architect de Bazel,
hetwelk vooral in zijne landhuizen van uitste
kend nationaal karakter is en welke dan ook
zoo goed in het Hollandsch landschap passen.
Bij de tentoongestelde landhuizen zijn er enkele
uit onzen omtrek, o. a die te Heemstede aan de
van Merleniaan. bekend uit den gevelwedstrijd
en een zomerhuis te Zandvoort. Van het meer
monumentale, werk zien we de ontwerpen voor
de Rotterdamsche raadhuisbouw en het kantoor
gebouw der Hei de-Maatschappij te Arn.iem.
De katholieke kerkelijke kunst is niet ruim ver
tegenwoordigd, er is slechts werk van Dr. Kuy-
pers, Jan Stuyt en Kropholler.
Van Dr. Cuypers zijn er eenige potloodteeke-
ningen voor altaren en van een kerk, van Jan
Stuyt de gebouwen der Heilig Land stichting
bij Nijmegen en van Kropholler de kerkbouw van
Scheveningen en Beverwijk
Het is natuurlijk niet mogelijk over al het
tentoongestelde iets te zeggen, maar we moeten
nog vermelden de arbeiderswijk tuinstad „Hei-j-
plaat" bij Rotterdam, van den architect Baan-
ders, hetwelk een aardig en vriendelijk gearran
geerd woningcomplex te-zien geeft, de architec
tuur der woningen is wèl verzorgd en van een
goed Hollandsch karakter.
Nu nog iets over de aanverwante kunsten
Johan Thorn Prikker, Hollander van geboorte,
sedert jaren echter reeds wonende in Duitsch
land, legt zich buiten de glasschilderkunst ook
toe op het mozaïk, er zijn tentoongesteld ver
schillende kartons en ook een stuk proefmozaïk.
Toorop zond teekeningen zijner reeds van an*
dere tentoonstellingen bekende Apostelrameil
voor de H. Jozefkerk te Nijmegen.
Beeldhouwwerk is er van H A. v. d. Eijnde
(Haarlem), Krop, Zijl, Mendes da Costa eit
"ljipke Visser, glas in lood van onzen stadge
noot W. Bogtman.
In een aparte zaal is ondergebracht een zeef
belangrijke collectieve inzending van de gemeen
te Amsterdam, betreffende de volkshuisvesting.
Vele teekeningen van woningcomplexen voor ver
schillende vereenigingen en tabellen met statis
tische gegevens geven een goed overzicht van de
werkzaamheid welke in Amsterdam ten behoeve
der volkshuisvesting wordt verricht.
A. J. P.
ONTVANGEN BOEKEN ENZ.
Van de H(ollandsche) A(lgemeene) V(erzeke-
rings) Bank te Schiedam ontvingen wij eeil
forschen maand-wandkalender.
Van den Rijwielhandel B. Heemskerk, te
Heemstede, kregen we een Osborne-kalender,
voorstellende „The Homesteaders", van Paul
Wickson.
BEÜKS VAN AMSTERADM.
Noteeringen van 14 December.
Staatsleeningen.
NEDERL. pet. V.K. L.K. H. K«
Ned. W.S. Obl. (kl.) 5
Ned. W.S. Obl. (gr.) 5
Ned. W.S. Oblig. 3
Ned. W.S. Certif. 3
|Ned. W.S. Certif. 2%
101% 101.15/16
101% 101%
68.9/16 68.1/16 68%
68.7/16 67% 68.516
61% 60% 60%
a 30 cents verkrijgbaar bij onze agenten.
p. post 35 ct., bij vooruitb. in postz. of p. postw.
N.v. DRUKKERIJ DE 8PAARNESTAD, Haarlem -
Het kostbaar nicotiaansche kruid.
Dat o zoo lekker ruikt,
Wordt "t beste gewaardeerd.
Als men *t van KAAIJ gebruikt!
't ls puik van kleur en wit van brand
De geur is magnifiek.
Bezorgen wij dus KAAIJ de gunst,
Van heel 't rookend publiek!
Prijzen: f 1.40, 11.50, f 1,60, f 1.70,f 1.80,
11.90, f 2.00, f 2.25, f 2.50, f 2.75,
13.00 enz., franco na ontvangst van post
wissel ot onder rembours met verhoo
ging der rembourskosten. Niet naar ge
noegen geld terug.
C. KAAIJ.
SIGARENFABRIEK „DE CORCURRENÏ"
KOOLTUIN No. 13.
verstrekt op gemakkelijke
voorwaarden gelden ter leen
aan landbouwers neringdoen
den en anderen.
Vertegenwoordigd door
den HeerL. J. VflLLENTGOED
Bij wien schriftelijk of monde
ling nadere inlichtingen zijn te
verkrnoen.
N. BIJNSDORP
Stalhouderij Kinderhuisvest 45-47.
HAARLEM. Tel. 2131.
B1LLUK TARIEF.
B. A. SMITS,
Kruisstraat 4. Kleine Houtstraat 49.
Groote sorteering. -- Billijke Prijzen.
Het ophangen der ornamenten wordt niet in rekening gebracht
Loodgieter. Zinkwerker. Aanleg Gas- en Waterleiding.
uwe lairassen
JOH. BBAA&MAS1
„DE KROON"
o T C U C U O I' Li tl li Kloveniersburgwal 56, A'dam.
O I LBtnOunUUL, Duvenvoordestraat 58, Haarlem.
Dag- en Avond-Cursus en Piivaa.les in; Stenografie, 4 talen, Ma-
chineschrijven op verschillende systemen Schrijfmachines, Boekhouden.
Handelscorrespondentie. Conversatie tngelsch. CopieCrinrichting-
Opleiding voor examen.
Kapitaal t1.G00.000.— Geplaatst en volgestort 1500,000.-
Riet I dag opzegging
koor I maand vast
Voor 3 maanden vast
Vooi* 6 maanden vast
Voor I jaar vast.
Bestelt Uwe
vroegtijdig bij het beste adres i
Verhuurt Safe-Loketten van verschillende afmetingen in haar
jgepantsarde en brandvrije kitiisj Huurprijs
van f 5.— tot t 50.—
Doelstraat 31.
In meer dan 100 modellen voorradig. Lettersoort naar verkiezing.
Wan 60 cent af per IOO, met couverts.
NOG EENS: VERZAMELWOEDE.
Ia ons vorig praatje hebben wij het eens gehad
over de verzamelwoede, welke zoowel onder kin
deren als volwassenen haar slachtoffers maakte.
Toevallig kwam ons nu dezer dagen nog juist
een stukje in handen, waaruit blijkt hoever de
verzamelwoede den mensch kan voeren, waar
door stukken van onbetwistbare waarde aan hun
doel kunnen worden ontrukt, alleen maar om te
.bewaren".
Eenige jaren geleden overleed de Engelsehe
musicus Charles James Oldham, die er trotsch
op was. de vier kostbaarste Stradivariusviolen te
Vezrtten. In zijn testament heeft hij dan ook be
schikkingen gemaaid omtrent deze instrumenten.
Van alle vier staat de echtheid vast en dus zijn
het uitmuntende instrumenten.
Een der violen heeft de overledene aan den
Staat vermaakt, wanneer zich geen kooper aan
biedt die er 36,000 gulden (3000 pond sterling)
voor betalen wil. Zij is in 1690 vervaardigd en
werd in 1794 voor 1000 frank verkocht; in 1888
betaalde men er 12,000 gulden voor.
De tweede van bet viertal valt het Britsch
Museum ten deel en dateert van 1722; zij werd
In 1836 voor 4000 frank verkocht en had eenige
jaren later ruim zesmaal zooveel waarde.
Buiten deze vier violen bezat Oldham ook een
violoncel van het Jaar 17(XL die eenig in haar
soort was; alleen aan het Spaansche hof moet
zulk een instrument te vinden zijn.
Engelsehe en Fransche bladen betreurden het
dan ook terecht, dat zulke meesterstukken van
kunst veroordeeld werden om stil en stom in hun
doodkist te rusten, in plaats van in de handen
van een kunstenaar duizenden in verrukking te
brengen. De manie van Angelsaksische verza
melaars om dergelijke stukken te bewaren achter
slot en grendel en slechts nu en dan een uitver
korene een blik er op te gunnen, zonder meer,
noemden zij dwaas egoïsme, dat aan waanzin
grenst.
Wees voorzichtig bij de keuze van uw geeste
lijk voedsel, Immers en dit geldt vooral bij de
weinig ontwikkelden kan men, gelijk Dr.
Augustinus Egger, bisschop van St. Gallen,
eens zeide, als regel aannemen: „Zeg mij, wat
gij leest, en ik zal u zeggen, wie gij zijt." Die
lieden nemen de gevaarlijke dagbladstof onver
werkt in zich op en zonder dat zij het bemerken,
verandert hun kijk op de dingen. De gewone man
wordt op die manier voorloopig van het katho
licisme vervreemd.
Spoedig wordt het ook van buiten zichtbaar, en
een huis, waarin zulke zendelingen worden op
genomen, zal spoedig voor het ware, echte katho
licisme een verloren post zijn.
Wanneer men uit elkaar getornde kleeding-
stukken zelf wasschen wil, is het goed eventueeie
vlekken met wit garen te omrijgen. Wanneer de
stof nat is, kan men anders de gevlekte plaatsen
niet onderscheiden. Dit geldt niet alleen voor
donkere stoffen, maar ook voor lichtere. Wollen
mousseline kan men dadelijk na het wasschen
strijken. Men drukt de stof tusschen schoone doe
ken zoo goed mogelijk uit niet wringen
en strijkt ze dan op den verkeerden kant droog.
Dikkere wollen stoffen hangt men in de schaduw
op om te - drogen en rolt ze even, wanneer ze
half droog zijn. Daardoor herkrijgt de stof haar
glans. Ten slotte strijkt men ze op den verkeer
den kant.
Echte witte kant kan men het best reinigen
door ze niet nat te maken. Men legt ze daartoe
op een strijkplank, die van te voren met een
schoonen doek bedekt is, strijkt ze goed glad
en wrijft ze met warm, fijn meel. Men moet soms
tot twee- of driemaal toe versch meel nemen. Na
de behandeling legt men de kant tusschen twee
vochtige linnen doeken en strijkt ze met een ma-
1 tig heet ijzer.
Wanneer dit middel niet helpt, hecht men de
kant op een stuk neteldoek, dat men daarna om
een flesch of kruik rolt. Daarover hecht men een
stuk linnen en dan legt men de flesch in warm
zeepsop, waarvoor glycerinezeep is gebruikt.
Na eenigen tijd zet men dit zeepsop, mèt de
flescli waarop de kant zit, op het vuur, laat het
opkoken, en weer koud worden, Daarna snoeit
men de flesch met de kant zoo lang in schoon,
koud water, tot alle zeep er uit is. Nu maakt men
de kant los, spoelt ze door een zwakke gom-
oplossing en spant ze op om te drogen. Men kan
ze ook op den verkeerden kant op een flanellen
doek strijken.
Op het oorlogstooneel in den Elzas gebrui
ken Fransche en Duitsche troepen alle mogelijke
listen om elkaar van de wijs te brengen. De
meest vernuftige trucjes worden ook toegepast
bij een stelling-verandering. Een van hun uit
vindingen zijn de vermomde koeien. Bij het ver-
frek der manschappen moeten nl. ook de koeien
getransporteerd worden, onzichtbaar natuurlijk.
Men zorgt er daarom voor, dat zij niet bij het
omringende landschap afsteken. De soldaten
dekken ze 's winters steeds toe met witte tafel- of
beddelakens, Op die dianier kan het overbren
gen meestal ongemerkt plaats hebben. Eens
echter begon de sneeuw te smelten. In allerijl
bevrijdde men de dieren van hun witte dekklee-
den. In een afgelegen slot, dat men passeerde,
eischte men de groen gevoerde gordijnen op.
Men sneed nu de onnoodige fianje, kwasten en
ringen eraf en voorzag de koeien op die wijze
van een graskleurig bekleedsel.
Het is dikwerf verkieslijker met zich zelf te
spreken dan met anderen,
i Eenige personen doen in t geheim weinig
goed, maar verzuimen geen gelegenheid goed te
doen telkens als er kans bestaat, dat hunne goede
werken algemeen bekend zullen worden.
(Kard. Manning.)
Het gebrek aan zelfkennis is de grootste on
wetendheid.
Want onbarmhartig is het oordeel voor hen,
die geen barmhartigheid beeft gedaan: barm
hartigheid roemt tegen het oordeel.
(H. Jac. II 13.)
Montenegrijnscht spreekwoorden:
Beter een ons verstand dan honderd ons bij-
stand.
i Bidt tot God, maar roei naar den oever.
Water en vuur zijn voortreffelijke knechten, ezels tot hofraad gepromoveerd heeft, zijn ze zeef
maar slechte meesters. zeldzaam geworden."
Hoe grooler het hoofd, des te grooter de
hoofdpijn.
Wie niet ontsteekt, kan niet verlichten.
Uit zwarte aarde ontspruit het witte koren.
Ieder houdt zijn ezel voor sneller dan een
andermans paard.
Zoodra zij (de werklui) God den Heer niet
meer als opperste gezag erkennen, vervalt alles,
wat verder met gezag betiteld werd, want alleen
aan dit hoogste gezag ontleent alle andere gezag
zijne beteekenis. (De „Vrije Socialist".)
ONGEMOTIVEERDE KLACHTEN.
Onderofficier der week: „Kapitein, deze man
klaagt in den laatsten tijd wcêr erg over de
rations vleesch; er worden zooveel beenen bij 't
vleesch gegeven.
Kapitein: „Loop naar de maan met dat
eeuwigdurend klagen: beenen! Ik heb beenen,
jij hebt beenen, die kerels hebben beenen,
meen jullie nou dat de os geen beenen heeft?"
DANKBAAR WERK.
Dame: „Vindt u het geen ondankbaar werk,
verzen voctr de krant te schrijven?"
Hij„Volstrekt niet, dame; neen, integendeel:
het is zeer dankbaar werk, want bijna ailes wat
ik schrijf, ontvang ik in dank terug.
WIE KAATST
Koning Frederik II maakte op zekeren dag, in
gezelschap van eenige generaais en den beken
den Quintus Grilius, die toen den titel van hof
raad droeg, een rijtoer door de omstreken van
Berlijn. Onderweg ontmoetten zij een geestelijke,
die op flinke wijze op een fraaien schimmel zat.
„Zie eens, Quintus," sprak de Koning spot
tend, „hoe deftig die pastoor te paard zit, ga
hem mijn compliment eens maken."
Quintus reed naar den geestelijke en zeide:
„Hoe is 't mogelijk, heer pastoor, dat gij op
zoo'n fraaien schimmel zit, terwijl uw Heer en
Meester Zich met een bescheiden ezel tevreden
stelde?"
„Dat zou ook ik gaarne doen," antwoordde
de geestelijke, „maar sinds Ziine Majesteit alle
VERKEERD BEGREPEN.
Principaal (woedend zijn horloge uit den zak
halende, tot een te laat komende bediende)„Me
neer Kraus, 't is tien minuten over half tien
Bediende (evenzeer zijn horloge voor den dag
halende): „U is precies gelijk, meneer!"
EEN VOORBEELDIG BURGERVADER.
De burgemeester van Kwabbenhoven is zoo
zeer op de reputatie zijner gemeente gesteld,
dat hij den ganschen dag de straten rondloopt,
terwijl zijn vrouw en kinderen de winkels bezoe
ken, om de vreemdelingen te doen gelooven dat
Kwabbenhoven veel inwoners heeft.
SLECHT VERBETERD.
Bij gelegenheid eener begrafenis gebruikte een
der woordvoerders in zijne grafrede zulk een
potsierlijke terminologie, dat een der omstanders
onwillekeurig moest lachen. Onmiddellijk echter
kwam hem liet onwelvoeglijke zijner handelwijze
voor den geest en fluks...., lachte hij over--.<
iets anders.
OPLOSSINGEN.
22. Een koffiemolen,
23. De schoorsteen.
24. Om de beenen,
NIEUWE OPGAVEN.
25. Mijn geheel is een huisdier; met een
enkele letter er tusschen vindt men mij allee11
in bergstreken.
26. De jeugd stelt mij op prijs,
Ik lijk wel wa* op ijs,
Ik ben zoo glad als steen
Maar warmte maakt mij kleen;
Neem mij niet te veel in handen,
Doch liever achter de tanden
Of los zoo, in den mond.
Te veel is ongezond;
27. Welke vinken hebben geen veeren?
H. COMMUNIE-SCHEURKALENDERS
Telefoon 279. ALKMAAR.
Qemt -Ontvanaer te Halfweg
BEODEN
MATRASSEN
LEDIKANTEN
enz. enz.
NU IS HEX XIJO
te bestellen of in orde te laten
maken. - Vraagt prijs s.v.p. bij
13, 12-14 Kl. Houtstraat 12-14, 13
VISITEKAARTEN