DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Winter pantoffels NASSAULAAN 49, HAARLEM f4000 f300 f 150 f 500 f 100 f75 f60 f 15 DE OORLOG EERSTE BLAD mm BINNENLAND TELEGRAMMEN Van hedenmorgen STATEN-GËNERAAL P. W. TWEEHUIiSEN vrjjdag 17 December 1915 40ste Jaargang n°. 893 Bureau van Redactie en Administratie a Intercomm. Telefoonnummers 1425 en 2741 Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: Ue uitkeermg aezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Ho!!andsche Algemeëne Verzekeringsbank te Schiedam. (De vóór I October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.) an dit nummer bestaat TWEE BLADEN UIT >nkcf. rood, >perJ, eren. »an 1 een BARTËLiORI^üTHAAT 21 HAARLEfóSCHE ALUuAGiES No. 17 pi*. VERSPREIDE BERICHTEN KORTE BERICHTEN Ook J NIEUWE HAARLEMSGHE ABONNEMENTSPRIJS vooi Haarlem en voor de plaatsen waar een agent t maanden eevestigd (hom der gemeente) Voor de overige plaatsen in Nederland per post. Per week voor Haarlem en d« agentschappen Afzonderlijks nummers 1.## 2,— 0.12* 0,05 PRIJS OER ADVEBTENTIEN Van t—-5 regel» /0,75 Iedere regel meer. 0.19 Buitenland per regel0 20 Advcrientiën in de rubriek «Vraag en Aanbod" van t—S regels i 0,46 Elke regel meer bi) overlijden. bij levenslange onge schiktheid tot werken bij verlies van een s hand of voet bij verlies van s een oog 8 bij verlies van een duim s bij breuk van een u arm of been bij verlies van een wijsvinger bij verlies van een c anderen vinger ia- ia- tr ien rc- .1. ijö t", en Zij, die zien met 1 Januari 19t6 Per kwartaal op ons Blad abon- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende Nos. gratis. DE ADMINISTRATIE. gin? van Conrad Holm, den schrijver van het mogendheden der Entente Engeland de eerste zijn om, zonder acht te geven op den toestand van zijn geallieerden, bereid te zijn een afzon derlijken vrede te sluiten. AGENDA. 18 DECEMBER. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Arbeid Adelt 8K--9K uur Spaarkas 8A—VA uur Spaarbank 8A—VH uur So- Ciale-Zakon S—10 uur. Proveniershuis Groote Houtstraat Consultaliebureau voor drankzuchtigen van 7—8 uur voor vrouwen, van 8—9 uur Voor mannen. de: het 5 ver' fijn n tij» lieden schei». i, het legen, oh uit* an eb In g& OVERZICHT. Van het Zuid-Servisch front absoluut geen nieuws; in het Bulgaarsch legerbericht wordt Dog eens herhaald, dat de troepen aan de Grieksche grens staan en voorloopig de vervol ging hebben gestaakt. Van heden af. zoo wordt uit het Bulgaarsch hoofdkwartier gemeld, zal slechts dan een be richt van den generalen staf worden openbaar gemaakt, als krijgsverrichtingen van belang te melden zijn. v Wat er verder aan de Grieksche grens dus staat te gebeuren is weer een nieuw Balkan- v raadsel geworden, evenals de kwestie, of en, zoo l'a, aan welke zijde, Roemenië nog eenmaal aan den oorlog zal deelnemen, nog altijd een der raadsels van den Europeeschen Zuid-Oosthoek uitmaakt. Zoowel van Entente-zijde als uit Mid- den-Europeesche bronnen wordt gemeld, dat de verstandhouding met Roemenië O', zoo vriend schappelijk is. Omtrent de houding van Rusland tegenover Roemenië, werd nu weer gemeld, dat de in Bes- sarabië verzamelde Russische troepen vandaar geleidelijk weer worden teruggenomen. Vermoe delijk is Rusland's plan dan toch afgestuit op de zekerheid, dat Rumenië zich niet dezelfde rol wilde laten opdringen als Griekenland en asfbesloten was zich tegen elke schending zijner neutraliteit gewapenderhand te verzetten. In Noord-Montenegro alleen blijven de Oos tenrijkers nog vorderingen maken. Zij drongen ten Zuid-Oosten van Glibaci in de Tara-ravijn door, terwijl andere groepen van het Öostenrijk- Hongaarsche leger de hoogten, onmiddellijk ten Noorden van Bjelopolje erf het gebied halfweg tusschen Roshai en Berani bereikten. Het steeds verder opdringen van Oostenrijkers in Montenegro en Bulgaren in Albanië moet in Italië dan den doorslag hebben gegeven om dan toch eindelijk in te grijpen. Er zouden dan nu ongeveer een 80,000 Italianen naar Albanië ver trokken zijn om de Serviërs daar bij te staan. Of het waar is, zal spoedig blijken. Generaal French heeft ontslag aangevraagd als opperbevelhebber van het Engelsche leger in het Westen Waarom?.. jnipud' en et» fetem ja a a ■f De industrie in België. Naast de kolenindustrie vindt in België een artiiell „Pruisisch" in het blad „Vórtland, groot aantal arbeiders in normalen tijd een wegens uitdrukkingen, die in staat kunnen bestaan in de steengroeven. In de kolenmijnen geacht worden de neutraliteit van het land welkten vóór den oorlog 150,000 arbeiders en in gevaar te brengen. i0 ztat'STveSTkoTmiiam in BelgiëI al sinds geruimen tijd 80 pCt. op van de op-v£!rneemt Uit Konslantinopel, dal do Lngel- brengst in vredestijd Hierbij moet in aanmer- eehen op hun terugtocht in^ Mesopotamia een king worden genomen, dat men over 1520 pet gioot deel hunner artiherio hebben moetan minder arbeiders kan beschikken. j achterlaten en zware verliezen hebben geleden. In de steengroeven staat het bedrijf zoo goed Alleen de laatste dagen zouden de Turken 700 als stil. In het bekken van Soignis, waar zich negen voorname groeven bevinden, wordt slechts hier en daar gewerkt. En toch zijn er in België zooveel steen eg noodig voor het wederopbouwen der huizen, terwijl ook tal van arbeiders hier door werk zouden kunnen vinden. Onder de eigenaars der steengroeven zijn ook verschillen den, die zich in het buitenland bevinden, zoodat tengevolge daarvan in de groeven niet kan wor den gewerkt. dooden op den linker-oever van de Tigris heb ben begraven. Het Italiaanaclie parlement. Do Italiaanscbe Kamer heeft besloten, haar werkzaamheden te schorsen tot 1 Maart 1916. - Dnitsehers naar Egypte. Te Rome is opnieuw bericht ontvangen, ditmaal Uit een Duitsche bron te Athene, dat een Turksch-Dui tsche ex- KONTNG PETER EN DE SERVISCHE REGEERING. BERLIJN, 17 Deo. (Part.) Uit Boedapest wordt aan de „Deutsche Tageszeitung" geseind: 1 Het blad „A Villag" verneemt uit Saloniki: Volgens berichten uit Kufu maakt Koning Peter die zich nog met zijn hof in Skutari be vindt, zich gereed met zijn hof naar Italië te reizen, waarbeen de Servische Regeering hem spoedig zal volgen. DE BULGAREN IN ALBANIË. TELEFOON 1770. Adv. HAARLEMMERS NAAR ENGELAND. Dezer dagen vertoefde hier ter stede een En- geischman, die links en rechts pogingen deed om metaalbewerkers, monteurs, en soortgelijke vak lieden over te halen naar Engeland te gaan. Prachtwerk was daar, zoo vertelde hij (en zoo vertelt hij misschien nóg) en wat men er ver- ROME 17 Dec. (Part.) Aan de Drin in Al-dienen kon, was ongeloofeiijk. banie worden tusschen de Serviërs en de Bul-!. Vóór aleer sommige argeloozen, door die fraaie beloften verstrikt, zich bereid verklaren In de groote glasblazerijen in de omgeving peditie naar Egypte op tü ia. De noodige Duit- van Charleroi is in den laatsten tijd meer leven sche artillerie en ander oorlogsmateriaal moet gekomen. De eigenaars van de glasblazerijen van al in Konstantinopel z(jn aangekomen. Jonet, Bênnert-Bivort en Courcelles en die van Hamendes zijn met de arbeiders overeengekomen, dat zij onder dezelfde voorwaarden als vóór den oorlog het werk konden hervatten. Men ver wacht, dat binnen zeer korten tijd de glasin dustrie weer in volle werking zal zijn. Een onderhoud met baron von Bissing. Bela Landauer, de correspondent van de Est, heeft te Brussel, volgens het „Korr. Norden", een onderhoud gehad met den gouverneur-gene raal, baron von Bissing, die hem meedeelde, dat Het Suez-kanaal. D® „Daily Telegraph" ver neemt uit Rome: De Engelsche scheepvaart maatschappijen, die gebruik maken van het Suez-kanaal, hebben besloten de route om de Kaap te volgen. Vele ach eepsei gen aren nemen die quaestie in overweging. Voorbereiding tot biet Kerstfeest? De „Lodon Gazette" maakt bekend, dat- de strenge bepalin garen verwoede gevechten geleverd. Op één punt gelukte het een troepenmacht van 3000 Bulgaren over de rivier te komen doch zij wer den door de Serviërs onder hevige verliezen over de rivier teruggeworpen. UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit L> aan mr. Th. M. Th. Rietstap, op verzoex, met ingang van 1 Maart 1916, eervol ontslagfabnek, doch te Londen werden zi: verleend uit zijne betrekking van notaris te gen op den verkoop van alcoholhoudende dran- Rotterdam. de gewone" tóestanden" to België"langzamerhand ken Engeland, voor eenige dagen die aan sjjn benoemd, met ingang van 1 Februari terugkeeren. Dc gouvcrncur-gcflcrsuil beschouw-Korstmii voorafgaan., willen, worden verzacht. 1916, tot directeur van het liuis van bewaring de bet als zijn hoofdtaak om de verkeerswegen! Deze nieuwe bepalingen, zullen van kracht te Zwolle, J. de \\eerd, thans directeur van te herstellen en de werkloosheid te bestrijden.zijn voor 20, 21, 22, °8 en 24 December, voor c'e strafgevangenis teSneek; van de straf- Nu verdienen vele Belgen hun brood in Duitsch- land, vele Belgische staatsambtenaren zijn in hun betrekking gebleven en de rechtspraak ge schiedt door Belgische rechters. De taalkwestie eischte alle aandacht. Ten slotte vroeg de correspondent of Duitsch- land België slechts bezet zou houden tot den vrede of het wilde inlijven. De gouverneur-gene raal antwoordde: Deze kwestie behoort tot het machtsgebied van den rijkskanselier, en hoe hij over de zaak denkt blijkt uit zijn laatste rede. Het lot der Servische vluchtelingen. Uit Rome wordt aan de Daily Telegraph ge meld: Blijkens telegrammen uit Durazzo is de toestand der Servische vluchtelingen in Albanië hartverscheurend. Eenige honderdduizenden vrouwen en kinderen zijn geheel verstoken van voedsel en het land kan in hun nood niet voor zien. De Amerikaansche regeering heeft haar ge zant te Rome opgedragen om alle beschikbare eenige uren in den namiddag en in den avond. gevangenis te Sneek, M. Hokma, thans com mies lsten rang in het xn het huis van bowa- Brandstof voor duikbooten. Een bericht uit jug te 's-G raven ha ge. Zwitserland meldt, dat bij Syracuse een geheel gesloten hoot werd opgevischt, die 8 M. lang en 3 M. breed was en geheel gevuld met olie voor motoren. EEN NEDERLANDSCHE „MESSE". Naar „Het Centn-um" verneemt, is de vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" 't plan opgekomen tot het organiseeren van een Wrakstukken van gelijksoortige booten zijn Nederlandscbe „Messe", zooals die voor op verschillende punten der Italiaanscbe kusten Duitsehland jaarlijks te Leipzig wordt ge- aangespoeld. Men trekt hieruit het gevolg, dat houden en sinds het uitbreken van den oor- de merkwaardige booten dienen om de duibboo- log ook in Engeland is georganiseerd, ten met brandstof to voorzien en daarna worden Het is de bedoeling op die jaarmarkt een vernietigd. geheel volledig beeld te geven van do Neder- landsohe nijverheid op alle gebied en aldus Duur papieT. De bond van Zwitsersche papier, i inlandsehe industrie en haar relaties, ook fabrikanten heeft opnieuw de prijzen voor pa- het buitenland, t© bevorderen, pior verhoogd met 25 nadat er reeds vroegers Deze Nederlandsche jaarmarkt zou dan in het midden des lands, en wel te Utrecht, worden gehouden. verhoogingen tot 10 hadden plaats gehad, zoo deelt de Vorwërt» mede. De dagbladpers beeft den jaarlijkschen abonnementsprijs dien tengevolge met 80 ctms. k 1 fr. verhoogd. Het kosten van Amerika naar Italië over te brengen. Het is - echter ontzaglijk moeilijk schepen te krijgen. Saloniki. 'I Saloniki, op welk© stad thans da be langstelling van de geheele wereld geves tigd is, heeft haar naam ontleend aan d© Macedonische prinses Thessalonica, een zus ter van Alexander den Groote. Om beurten is de stad geregeerd door Grieken, Roemei- nen, Slaven, Saracenen, Bourgondiërs, Ve- netianen en Turken en weer Grieken. Cicero vertoefde er tijdens zijn ballingschap. Paulus heeft er voor «ijn geloof gearbeid. Van den Beaz-toren af, vanwaar men de werven overziet, leidt een weg naar een der oudste poorten van Saloniki. Naast elkaar, rechts van dezen weg, liggen drie groote Het wordt niet uemeld 7ou kerkhoven, bet christelijke het joodsche en h« er aan twi i fel en ooit b et i, rLte teLtenIhet ^«mitische. En pas wanneer hij VOOr - ei aan j en oon het succes te behalen, g,^ zjjn woonplaats heeft opgselagen in dat men van het leger aldaar verhoopt?Zou ©en dezer drie steden der dooden, is de bur- hij zich achtergesteld gevoelen bij Joffre, die ger van Saloniki gevrijwaard voor den haat. stoomschepen te charteren ten einde hulp aanb]ad d h Vfir(W mede, dat ook de prijs van de Servische vluchtelingen te zenden en hen op ehocolade 15 Restegen De ontploffing in de Belgische kruitfabriek. VER. VAN KLEINE STEDELIJKE EN PLATTELANDSGEMEENTEN. De onlangs opgerichte vereeniging van kleine stedelijke en plattelandsgemeenten ee^ ci'etariaat H. Th. Klein, Delft) ontwikkelt om de zee over te steken, teneinde voor de bieren Engelschen munitie te maken (want daarvoor worden die Nederlanasche arbeiders aange zocht), zal het goed zijn als we onze stadge- nooten waarschuwen, dat ook dit blinkend goud slechts klatergoud is. Onlangs kwamen een paar Hagenaars uit Engeland terugontvlucht; want vrijwillig weggaan kan men heelemaal niet meer, als men daar eenmaal is. Ze waren met hun dertienen uit den Haag aangenomen om te werken in een automobiei- ÉlÉÉ ->naar Het Journal verneemt nog over de explosie te zich krachtig. Reeds telt zij ruim 150 gemeen te Hövre, dat ongeveer 250 ton kruit zijn ont- ten als lid, met een inwonertal van Mina een zpn gekomen. Zxj z«n helaas niet nauwkeurig ppnomen door mini6ter Treub voorgestel- onderzocht. De autoriteiten zijn bezig, de (le njeuwe regeling der gemeentebelastingen schuldigen aan dit verzuim, op te eporen. j eu riikeuitkeering aan de gemeenten. Een Koning Peter van Servië. Uit Lugano wordt commissie is benoemd, welke tot taak boef. aan bet Berk Tageblatt geseind dat Koning to bevorderen, dat hu T, r, t ji tt" nancieele belangen ook van de Kleinere ge- Peter van Servië te Rome verwacht wordt. Hp lif,boorlijk tot him recht komen. zal van daar naar Caserta vertrekken, waar liet; fraaie kasteel der Bourbons voor hem in ge-j Q zoo. Onlangs werd gemeld, dat een reedheid wordt gebracht. Ook verwacht men re;zeiK; correspondent van een Amster- dat de koninkRike familie van Montenegro naar dani6ch katholiek blad in België door de •tor, m ee»' paarD' ie de' p j^tot voorzitter van den oorlogsraad werd be- ~"ttoemd?.Of zou hij oneenigheid hebben ge had met Joflre?.... Kortom, er kunnen allerlei tedenen bestaan, maar wij kennen de reden nog Diet, stukj^ als J' omgd* e* of je n' jt en dt kanC' kan e stu gin ai* De nieuwe opperbevelhebber van het Engelsche leger. Omtrent den persoon van generaal sir Dou glas Haf- meldt .dje 63 jaar ia, ia het een cavalerie- i officier. Hij heeft ln Soedan en Zuid-Afrika ge vochten. Later is hij inspecteur-generaal van dë Cavalerie in Indië geweest; laatstelijk was hij 'aar chef van den generalen staf. ic den tegen woord igen oorlog voerde Haig le legerkorps aan dat zich aan de Marne jtelt onderscheiden. In November 1914 werd dl bevorderd tot generaal. In Juli prees French wn en zijn legerkorps voor hetgeen het in den van Festhubert had gedaan die door den rassen strijd ontketend, in Sa loniki woedt schrijft een correspondent van de „Daily Mail". Maar die strijd wordt in stilte gestreden, die haat blijft verborgen, want Saloniki is thane een oosmopolitische, weelderige stad. Nog mag er aan herinnerd worden, dat Sa loniki de geboortestad is van het „Comité voor Eenheid en Vooruitgang", dat vrijheid, gelijkheid en broederschap in Turkije heeft uitgeroepen. Het stadsleven te Saloniki ziet er uit als overal elders; het is druk en levendig. In de fA'~ aan de hoofdstraten is bet druk en De bezoekers zien er good gekleed Het zijn kooplieden, ambtenaren van de Turksche Bank en van de Bank van Salo niki, leeraren aan het Grieksche gymnasium en aan de Joodsche hoogeschool, beambten van het Fransche postkantoor. Overal hoort men Fransch praten. Italië zal verhulzen. Een nieuw Dnitseb oorlogskrediet. De aan» vullings-begrooting, die den rijkskanselier machtigt tien miH'ard mark bij wege van krediet liquide te maken is gisteravond »n de centrale commissie van den Rijksdag eenstem mig aangenomen. De U-oorlog. Uit Londen wordt gemeld, dat de treiler Yarmouth uit Grimsby als verloren wordt beschouwd. Hij was den 8en Nov. uitge varen. Men denkt dat hij U vergaan en dat de bemanning van negen koppen is verdronken. Ook een proces tegen een journalist. Denemarken heeft ziju persproces. De Deen- yegeering heeft laat gegeven tot vervol- j getreden. Hoogstwaarschijnlijk zou onder de DE STRIJD IN 1918, BERLIJN, 17 Dec. (Part.) Aan de „Voss. Ztg." wordt uit Sofia gemeld: Een voorname Bulgaarsche persoonlijkheid heeft verklaard, dat het vredesvraagstuk pas actueel wordt zoo dra het Engelsche volk de oogen zullen open gaan. Dit zou wellicht reeds spoedig na Nieuw jaar kunnen geschieden, als de troepen der Entente uit Saloniki en Gall ipoli zijn verdreven en tevens de actie tegen het Suez-kanaal en Mc-Sjopoi amië in hot beslissende stadium zal-zijn Dnitsehers was gevangen genomen. Er later hoorden we dat de man weer was vrijgela ten. Opmerkelijk weinig kabaal werd van dit „gevangennemen van een Nederlandscben journalist" gemaakt, zoodat we wel dachten dat er iets achter zat. Dat blijkt dan ook zoo te zijn: onze Brus sel sche correspondent schrijft ons dat de be doelde correspondent op een valscben pas. mot een valschen naam, nit België zocht te komen, en deswegens werd opgepakt Fijn!..- Op een mjjn geloopen of getorpedeerd. Men seint ons uit Rotterdam: Het gisteravond binnengekomen Engelsche stoomschip „Nyroca rapporteert, gistermiddag om 12 uur bij Ken tish Knock in zinkenden toestand te hebben aangetroffen de EDgelsche reliefboot „Leven- pool" waarin de bemanning gered was door de Engelsche stoomboot „Pandion" en een torpedo- boot. De „Levenpool" is waarschijnlijk op een 'mijn geloopen of getorpedeerd. GEWISSELDE STUKKEN. STAATSBEGROOTING VOOR 1916. Landbouw enz. De minster van Landbouw enz. zegt in de Memorie van Antwoord op het V.V. der een kanonnenfabriek gezonden. Ook hun mak kers kwamen in munitie-industrieën terecht, en geen hunner werd het werk gegeven, waarvoor hij was aangenomen. Een uurloon van 55 cents was den mannen beloofd, doch meer dan 45 toi 52 cent werd meestal niet gemaakt. Ongetwijfeld is dit toch nog een mooi loon, maar de behandeling was niet zóó als mocht worden verlangd. En óók was beloofd! Hun was behoorlijk logies toege zegd, en de mannen werden in reusachtige barak ken met een aantal arbeiders van allerlei natio naliteit samengebracht Men lag op kermisbed den, dicht bijeen, en deze gemeenschap was stichtelijk nog hygiënisch. Het eten was zéér on voldoend en moest peperduur worden betaald. Aan alle uit Nederland, en van elders, geko men arbeiders werd een contract ter teekening voorgelegd, waarbij zij zich verbonden om voor den duur van den oorlog Engeland niet te ver laten! Er werd rond de fabrieksterreinen een gestrenge militaire bewaking gehandhaafd. Toch slaagden onze beide mannen er in te ontvluchten en zij wisten met eindeloos veel moeite en be zwaren plaats aan boord van een schip te be komen, dat hen naar hun vaderland terugbracht. Zij zijn gelukkig weer thuis te zijn. Me:, zal zich herinneren, dat verschillende bladen zich hebben verzet tegen den uittocht van metaalbewerkers, die in Engeland munitie gin gen maken, welke wie weet nog eens tegen onszelf zou kunnen worden gebruikt. De S. D. A. P., arm in arm met de „Telegraaf, verzette zich heftig tegen elke vrijheidsbeperking der ar beiders om te gaan werken, waar zii wilden. Welnu, zij zijn gegaan, en ze weten nu bij erva ring, waar uien in het land der hooggeroemde persoonlijke vrijheid aan toe is. Twee zijn er ontvlucht (let wel; vrije arbeiders!) De overigen zitten nog onder militaire bewaking vast! Men zij dus gewaarschuwd 1 Tweed Kamer o.m. dat door bem de meening van eenige leden, dat de dim-tie van de Staatsmijnen de Roomscb-Katholieken bo ven anderen bevoorrecht, niet wordt gedeeld. Voor beperking der vrijheid van de arbei ders in de keuze van een woning beboeft niet te worden gevreesd, daar ook woningen van bouwvereenigingen ter beschikking staan. De stijging van de uitgaven voor de vie- seherijen spruit, naar de meening des Minis ters, geenszins voort uit veronachtzaming van de noodige zuinigheid, maar is een on vermijdelijk gevolg van de uitbreiding det Regeoringsbemoeiingen ten behoeve van de visfeherij, welke met bet in werking treden der Visscherijwet een aanvang heeft geno men. In verband met de klacht dat het toezicht op de visecherü in de Zuiderzee nog eteeda te weneehen overlaat, wordt verzekerd, dat er naar wordt gestréefd dit toezicht, voor zoover de beschikbare hulpmiddelen dit toe laten, zoo goed mogelijk uit te oefenen. De daaraan verbonden kosten verhinderen voorsbands uitbreiding te geven aan het voor dit toezicht beschikbare personeel en materieel. Ook de Minister ia van oordeel, dat geen te krasse maatregelen moeten worden geno men, waardoor aan de nestvisscherij met één slag een einde zou worden gemaakt De Minister deelt verder nog mede, dat de ter uitvoering van de Stuwadoorswet ver- eisebte Koninklijke Besluiten thane iu een zoo vergevorderd stadium verkeeren, dat de inwerkintgreding van de wet niet lang meer, op zich behoeft te laten wachten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1915 | | pagina 1