DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
OPRUIMING
Nieuwe feerraad Housen
HHSSHtflJyiIi 49, HAARLEM
r£L i iSS
f 4900 f 500 f300 f ISO f 100 f75 f60 f 15
EERSTE BLAD
De drie lijsten.
ZATERDAGAVOND-NIEUWS
LJiiiGST.
THEOD. G. v. DUSSELDORP,
P. W. TWEEHUiJSE?!
a eer da o 8 Januari 1916
«jo!,,e Jaargang n°. 9846
Bureau van Redactie en Administraties -
Intercomm. Telefoonnummers 1426 en 2741
Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
De uitkeenng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche -Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam, (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder de OfSïeieele Kerklijst en
bét GeVüustreerd Zondagsblad in acht
en.
in kwaliteit het
HOOGST.
HAARLEKME ALUDAGJES No. 1810
Barteijcrisstr. Hoek Gr. Markt. Tel.998.
5 Barieijorisstraai 5,
Telefoon 2144.
BARTELJSKIaSTRAAY 27
SS «m eerste lijst 111. goederen, welke „iwfi. 'ÏSK'ïiSIS 2S&S "tef?»-<* ft
AiöONNEMENTSPRïJSi
Pm 3 Baanden t-cxn Haarlem «b voor «ie plaatsen waar een agent
Bevestigd i* (Kom a«er gemeente)1,80
Voor de overige plaatsen !n Nederland per post. 2,—
Per week voor Haarlem en de agentschappen r 0,12*
Afzonderlijke nummers0,05
PRIJ3 DER ADVERTENT 1EN i
Van 1—5 regel»
Iedere regel meer.
Buitenland per regel
Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels
Elke regel meer
0,75
0,15
0.23
0,43
0,10
bij verlies van bij verlies van bij breuk van een bij verlies van bij verlies van een
een du-m s arm of been een wijsvinger
bij levenslange onge-
ScHiklbeid tot werken
bij overlijden
bij verlies van een
s hand of voet s
s een oog
bij breuk van een
it arm of been
canderen vinger
DE ST. LI DO VICA-VEREENIGING.
Onclor de talrijke Boomsche vereeuigingen
In onze stad die zonder opliel' naar buiten
veel goed doen, ie de St. Ludovica-verecni-
ging niet een van de minsten! Integendeel!
Het spijzigen en bijstaan van arme kinde
ren, is er mooier en edeier werk te in
den
En toch ia deze Vereeniging niet genoeg
l>ekeu'ö, toch wordt ze niet genoeg gesteund.
Altijd heeft ze te kampen met al te bekrom
pen middelen...ze kan niet doen wat ze
wei-acht en uoodig acht.
Toch zouden dit geen reden zijn om er «spe
ciaal te dezer plaatse over te spreken, ware
liet niet dat-deze sympathieke vereeniging
nu in een crisis is geraakt, waaruit alleen
spoedige hulp van velen haar kan uitredden
IN PRIJS HET
Adv.
Wij hooreu zooveel over contrabande, en de
kwestie is voor ous neutraal landje zoo brandend,
dat het niet van onpas iijkt aan de lezers van de
Nieuwe Haarlenisohe iets over dit onderwerp
mede ie deden, zonder ie vervallen in het verwijt
r °n;eiSlanbaaihe/d' W ^Hiandeling 0I ooor te smjueu; no. paaraennoeioesiag; izo. Wannecr oii de derde liwt even herleest De
van het onderwerp Contrabande" al zeer spoe- dels eii tuigen* 13o verrekijkers chronometer* I m-i g J de Jl,jSt heriept. ue
dig gelanceerd zal worden. pn céLeosinstnimenien J cnronometers theorie kreeg en krijgt nul op het request, Voor-
üezveeen wordt daarom van de historische a cj iïï' namelijk van Engeland, meester ter zee.
lil' 1 ;f J cle t0mcne Ook deze lijst IS om dezelfde reden en op ge- Fn *nrl, rDrlprlarafiè waarover hnven oesnro
menige mup van yuxvu muu Kan u^.euucn.omwikkeling van liet begrip en de gevolgen, van ,jjke wijze voor aanvulling vatbaar. Evenzoi kan ken wordt te Smak dteX^lSe^Ite
Door dc verhuizing n.J. van de St. Mar- jonistauaxgrh.teen en v<ooiwaaraen, wij bepaien ons eene mogendheid van deze voorwerpen voor een wji hier behandelden- Eneelsch
tha-Vereeniging uit het gebouw Geel. Oude! ^ecfigave der due lijsten, o. a. ook te deej afstajid doen als voorwaardelijke contra- -- - -
Gracht verliest dc St. Ludoviea-vcrecniging,vmdsd !n de, L°"tei> werk: Het Stellig Volken- bande.
II.
Onder den naam van voorwaardelijke contra
bande noemt de declaratie een aantal voorwerpen,
die zoowel tot oorlogsdoeleinden als tot vreed
zaam gebruik kunnen dienen en derhalve geens
zins zonder voorbehoud als contrabande mogen
worden beschouwd.
Hiertoe behooren: lo. levensmiddelen, waaron
der spijzen en dranken2o. voeder voor paarden
en andere dieren; 3o. kleeding en schoeisel ge
schikt voor militair gebruik; 4o. goud-en zilver,
gemunt en in staven, munt- en bankpapier; 5o.
schepen, schuiten of booten van allerhande aard,
benevens drijvende dokken en hunne onderdeden;
6o. vast en rollend spoorwegmateriaal, benevens
dat van telegraphen en telephonen; 7o. ballons en
vliegmachines met hare onderdeden en loebehoo-
ren80. brandstoffen en slijpsteenen. Hiertoe öe-
hooren de steenkolen, het voedsel van den zee
oorlog: eene beslissing van overgroot belang;
9o. kruit en ontplofbare stoffen, niet uitsluitend
voor oorlogsgebruiklOo. ijzerdraad met weer
haken met de werktuigen om het vast te maken
óf door te snijden; llo. paardenhoefbeslag; 12o.
Adv.
kunnen evenmin (zegt de Louter) als contra
bande worden beschouwd: lo. voorwerpen, weike
uitsluitend dienen tot verpleging van zieken en
gewonden; 2o. voorwerpen, bestemd voor het
gebruik van het schip, waarop zij worden gevon
den of voor de bemanning of de reizigers ge
durende den overtocht.
TELEFOON 1770.
Adv.
Genoeg. De contrabande-leer is moeilijk. De
leer zelve is dan ook niet aangeroerd in dit dag
bladartikel. Maar gij vat nu langzamerhand het
groote gewicht van die moeilijke wetenschap over
begrip, bestemming, voortgezette reis, prijzenhof,
recht, deel II, 455 e. v.
III.
Het is de declaratie van Londen van 26 Fe
bruari 1909, nog niet zoo heel oud, haast nog
jeugdig, toch reeds dood als een pier.
Er moet veel herzien worden na den vrede.
die daar hare lokalen had, haar onderdak
Eu iu het nieuwe gebouw der St. Martha,
v or. je er voor haar geen gelegenheid.
De bestuurderessen dor Vereeniarinar «taan
l tend en onmiddellijk tol den oorlnnr dienen en is> aigcuwcu moet zeker veel herzien, doch met vooreerst hef
vorm
velen
Welnu: mogen wij dan dit
ouzo lezers in en buiten Haa
aaubeyclcn? In dezen ernstigen uoe-i ue .1" "»-«• mige voorwerpen
Vereeniging dubbel, driedubbel: goedj wapenen; 2o. afle soorten van projectielen, ladin- j0 nnv katoen, wol, zijde, vlas én andere grond-
oen en kartetsen in den ze toen zin - 3o rnnt en
Voorwerpen eindelijk, die niet vatbaar zijn om zeaaeii- allereerst het volkenrecht?
Onder volstrekte (absolute) contrabande rang- nbnner /te ver' I Waarom Dit geheel van regelen is nog zoo
:hikt de eerste lijst die goederen, welke uitslui- ïlaard Dpzp vm-u l°gscontrabande gorden - kwaacj n-iet opgezett het faalt aan toepassing. Er
a n3 v as te' 'of' t ij d el ij ke'ló ijtir agèn van tend en onmiddellijk tot den oorlog dienen en Vocl gewicht aan dfdetefzoifenaamde vrije lijst zckf! «el herzien doch niet vooreerst het
daarom zonder nadere kennisgeving ais oorlog*van artikelen, die in geen geval onder contra- ?vT7;ïhïu 3 3 begmnen met
t goede werk aan comraoande moeten worden aangemerkt, met bande YaUen en welke dientengevolge slechts totde herziening van zichzelf.
laarlem dringend na'ne; lo. «tlte soorten van wapenen, in him opheffing van twijfel. H) ten opzichte van som-j .l
tig-en tijd doet de oCl,eel of in gedeelten, met inbegrijr van jaent- mige voorwerpen kan dienen. Hiertoe behoorenI Haarlem, 2-1 16.
BOMANS.
l L m t J o i HJ. luw KUlUcft. YVUl, Z.ljUL?
laat zij dat. kunnen blijven doen! ^en en s,?n 111 aerl Z}1]>. fcrui* en stoffen der textiel-nijverheidvooral de uitsluiting j
ancieie ontplofbare stoffen in het bijzonder voor van ruw katoen, zegt de Louter, na de geschillen
o JANUARI. ccri0f emd4o. affuiten, ammunitie en daarover in den Amerikaanschen burgeroorlog
vn ^rnedestraat v.'ï ?ulua.i.re transportwagens ra gelijken omvang; en jn den Russisch-Japanschen oorlog, is van
vo hmeuestiaat l,\ 5o. militaire kleedine-en uitrnsfino-60. tnibtmrp n„
AGENDA.
Gebouw Si Ba
Witte Bioscope '2, 4 eu 8 uur.
Schouwburg Jansweg 8 qur
N.V. Het Tooneel Fientje Beuleuians.
Concertzaal V e
Volk-smainc-e HaaH
mü; vooral de uitsluiting sm. a «v*
Louter na de geschillen OE. IIIIR LO 0
k'ionooiHoti hurtYorortr I r\ ne
do. imlitaue kleeding en uitrusting; 00. militaire groot practised belang. Men vrage zulks maar
paaruernuigen, to. draag-, trek- en pakdieren aaa de neutrale Tiiburgers! 2o. olie-houdende
voor den 001 log dienstbaar; 80. kampmateriaal; noten en pitten en copra; 3o. gom-, lak- en caout
-- li out je Lieuieuians. g0 militaire deknlaten- lOo onrinaierhenpn pÓ W f""-" 1"f W1 oewu
rftiinieine half 'i mimaiie Owivpiaieu, iuo. ooriogsscntpen en chouc-soorten (wie vloekt daar?)4o. ruwe hui- r frr,
L-l. MuziekkoiDs. jboo.en en de deelen daarvan, die uitsluitend op cjen ((ie lijst wordt interessant), hoornen, been- 'f
ieen oorlogsschip biuikoaar zijn; llo. instrumen-jd^ren en ivoor; 5o. natuur- en kunstmest met cerst
AflFNDA in iamtart teil en toestellen, iiiisluitend bestemd voor de ver- inbegrip van nitraten en phosphaten (waarvan- Gal tegenstemmers en h
'robnnw St Hhvi. a '1* van oorlogsmunitie of-voor het maken daan de schaarschte in Nederland?)60. let wel: arbeiderspartij om uit de
rlb«°ATó èf r" I Ü?ft? wapenm - melaal-erlsen (b.v. koperI); 7». aard, klei, kalk.Jlred»a geven aanleid!
OVERZICHT.
De politieke hemel in Engeland is zwaar
bewolkt. Het dienstplichtontwerp is in het
erhuis met 403 tegen 105 steuftnen in
ste lezing aangenomen. Dit groote aan-
het Lesluit Van de
de regeeringscoalitie
- geven aanleiding tot all-erléi be
e^k^S°01le,,L8!:,Ki!llm!ardTkL9o'Ulioluvingvn iu de Engclsche pers. In
ver-
Eeperanto 8'A uur. Ondersteuuingsfonde land of ter zee.
8 'A uur. Kleermakers ledenvergadering De lijst omvat alle voorwerpen, welke op dit panier'en"drgrondstoffm'daarvan*lOo "zeep'
8uur. Selulders cursus 7—10 uur, oogeiibtik (1910) "önder het begrip van contra- verfstoffen en vernissen; llo bleekoo'eders' soda'schillende bladen wordt de verwachting uit-
8 e h o u w b u T ff .1 it ncmofirnnvhonria unlïon Intiioorlian viJn nloitur,. I <-v
Comé
geopend
25 imwMKhrt "A'-'i8 "f 'e° -
nvFmn^Jf feMtdf)fe,n" t-T I getrokken grenzen van gering belang en verweesE>e theorie indien zij weenen koS'zou reedsberlcht Ult bt" ^tersburg
OVERVEEN -- Hotel «Van Ouds liet de mogelijke misbruiken naar de eindbeslissing ian(T verdrooèd ziin gekomen. In Uit bericht werd gezegd: „De
Kaadhms» - Vergadering R. K. Kiesveree- j van het internationaal prijzenhof. O schoone j tf0g een lijstje ,',ter completeering". Weten-i Russeu bevinden zich thans op vier dag-
j theorie'schap is een scliooue zaak: Op andere gronden marschen van Kowel."....
niging 8 uur.
EXXII.
WEEKFRAATJE.
Het einde van het pas vervlogen jaar is
verwaaid en zoolang uls lt)16 nu al duurt,
spookt iederen dag weer «een meest matige
tot krachtige zuidelijke of westelijke wind»
(zocals het Telegrafisch weerbericht tegen
woordig dag-in-dag-uit steriotiep vermeldt).
't Is bet geheele jaar nu al «betrokken met
kans op regen» en de werkelijkheid verschilt
in zooverre van de-vermoedensvolle weer
berichten, dat het bij een «kans op regen»
niet blijft, maar dat het soms zelfs ongena
dig bard regent, dat bij den meestal niet ma-
'gen wind het neervallende hemelwater
burger in het gezicht striemt
Maar volgenden morgen is het weer even
triest en somber, nat en winderig. Alleen de
traditioneele woorden van 't Bildtsche Insti
tuut: «Later welliicbt opklarend» kunnen
om troosten! Maar 'tis een schrale troost,
die tot heden onze somberheid niet overwin
nen kon.
Enfin, daarvoor is het winter en daarvoor
leven we in de donkere dngen nh Kerstmis.
vt elliobt is er «kans», dat we «waarschijn
lijk» spoedig beter mogen «verwachten.»
We hopen 't!
Toen na de nieuwe constellatie van den
'lu.'.lenischen Raad de heer v. d.Boogaard-
Mt eeriige andere leden met een voorstel
kwam om de kermis af te schaffen» was de
kans groot, dat de kermis zou sneuvelen.
Die hoop van velen, en die vrees van meer
deren is bewaarheid.
De kermis is weg, voor altijd wég!
Merkwaardig was 't, hoe sterk-overtuigend
verdeeld de meening van het publiek was.
De een wenschte een ander geluk ermee, dat
«die rommel» weg was, de ander was erg
bcos en vond 't «gemeen»....
Intusschen, een opinie over het besluifc-
zelf daargelaten, meent men, dat er veel ver
anderen zal?
Wrij gelooven er niet aan. De tenten en
kramen zullen wegblijven, de Rodelbaan en
de schiettent zal nooit weer komen; Haarlem
heeft zijn poorten daarvoor gesloten.
Maar zullen we, nooit meer poffertjes en
wafelen te eten krijgen? En ook geen nou
gat? Kom kom, ik geloof van wel! Daar zijn
genoeg ondernemende mensehen, die er wat
op weten. En in de week, dat er anders ker
mis zou zijn, zal Haarlem gerust uitgaan,
eu dat mag ook best, als het maar gezonde
.ontspanning is en onschuldig vermaak!
j Van andere zijde wordt beweerd, dat de
J kennis-afschaffing in de hand zal werken
om op andere wijze te beproeven openbare
drukte te maken en luidruchtig «volksfeest-
yermaak-vertoon» te zoeken. En dat zon zijn
in den vorm van een «Kermesse d'Eté».
Maar waar wil men dat doen?
In den tuin van het Brongebouw zal men
•eggen, waaraan nog de prettigste herinne-
nngen zijn op dit gebied, van «oud-Haarlem»
en clou «Japanschen tuin».'
Dat zal echter niet gaan!Want
d r gaan booze geruchten en berichten in
de stad, dat het Brongebouw verdwijnt, de
Haaiiemsehe kermis achterna, en dan zou do
tuin even hard verdwijnen als openbaar ter
rein!
Wij noelilden dit bericht misleidend, om-
dal de aanwezigheid der llussen op een
vier-dagmarschen-afstaud van Kowel niets
nieuws beteekent. Er is absoluut geen spra
ke van een vooruitgang der Russen. Het is
wel en volkomen waar dat de Russen
„thans" op 4 dagmarschen van Kowel staan,
maar dat staan zij al zooveel maanden; zij
staan juist nog zoover als zij voor een ine
maanden werden teruggedreven. Het heeft
dus geen zin daar de aandacht op te vesti
gen, evenmin als op het feit, dat do Engel-
schen „thans", gelijk een jaal' geleden, e ni
ge dagmarschen van Brussel en de Duit-
schers „thans", precies zooals voor een jaar,
4 dagmarschen yan. Parijs staan.
"Van de Dardanellen komen dagelijks nog
berichten over de resultaten van het voort
gezet onderzoek der Turkschc troepen ia
de door do Engetschen o-ntruimde sectoren
•op Gallipoll. Hier worden voortdurend nog
munitie, wapenen en ander oorlogs- en vcr-
plegiugsmateriaal, zoomede levensmiddelen
opgegraven. Zoo wordt in het jongste bericht
weer gemeld, dat bij Anaforta nog loOO
kisten met geweerpatronen, 130 wagons en
een begraven machinegeweer gevonden zijn.
Men gelooft ook nog kanonnen te zullen
vinden.
lit alios blijkt de overhaasting waar
mee de Engelschen hun stellingen daar
hebben ontruimd.
De consul-generaal van Montenegro te
Rome moet volgens, een Huvas-berieht
uit Parijs beweerd hebben, dat Duitsch-
land vredesvoorstellen aan Montenegro
heeft gedaan.
Koning NikiLa, aan wien ze rechtstreeks
langs telegrafischen weg waren gericht,
heeft in zijn antwoord eike mogelijkheid
van aanvaarding buitengesloten.
Indien het Havasbericht nu eens juist
ia en de Montencgrij nsche consul-generaal
te Rome dit dus werkelijk heeft beweerd
en indien deze oi'ficieele persoonlijkheid nu
eens werkelijk de waarheid had verteld en
hot dus vaststond, dat Duitse hl and derge
lijke voorstellen had gedaan, dan moest het
ons toch bevreemden, dat die voorstellen
door Duitschland en niet door Oostenrijk
of Bulgarije werden gedaan, waarmede
Montenegro juist in oorlog is en dat koning
Wat toch is het geval? Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Ilollaud zijn aan het corres-
pondeeren met den minister van Binnenland-
sehe Zaken, om bet Brougebouw met den
tuin aan te koopen; het gebouw te sloepen
on op het vrijkomende terrein een nieuw ge
bouw neer te zetten voor het Provinciaal
Bestuur voor een Statenzaal en (excusez du
pen!) een paleis voor den Commissaris der
Koningin!
't Klinkt als een April-niop.
Maar daar is het ten eerste nog geen tijd
voor, ten tweede zijn II.H. Gedeputeerden te
ernstig om zich daarmee bezig te houden eu
ten derde zijn de berichten over dit «geval»
zoo stellig, dat we liet wel moeten gelooven.
Dus dan zou het Brongebouw verdwijnen
eu dat kan men zich begrijpelijk nog niet al
te best'indenken. Want, al mocht- de instel
ling dan niet al te best floreereu, met haar
zou een stuk van Haarlem heengaan.
Behalve, dat er zoo nog heel wat vereeni-
gingen naar de «Bron» trekken om feest te
andere avonden te houden, had de tuin altijd
veel aftrek met de zomerconceiten van de
Haarlemsche Coneertvereeniging.
Waar moet die nu naar toe?
Misschien naar den tuin van het «Paleis
van dén Gouverneur» op de Nieuwe Gracht;
dat zou immers ook leeg komen, als men
voor Z.Exc. een nieuwe woning houwt in het
Frederikspark!
Of moet daar weer een belastingkantoor-
van gemaakt, dat zal noodig zijn voor de
nieuwe administratie van Treubs geostesr
kinderen, als die nog eens volwassen worden?
Onze provincie mag-niet met geld smijten
en de Staten zullen zeker niet vergeten, dat
er pas nog voor schatten aan de gouverneurs
woning verbouwd is!....
Icousul en Grieksche onderdanen worden ook
al gevangen.
Nieuwe actie op het Oostelijk Russisch
front. De Russeu hadden eenig succes;, de
OORLOGSDAGBOEK
(van 1 tot 8 Januari).
Januari. Het, Nederlandsche stoomschip
«E'lewoutsdijk» is op een mijn geloopen en Dnitschers vorderen op een andere plaats
gezonken. Sir John Simon als minister afgetreden iu
Engeland.
Het Kabinet in Montenegro afgetreden.
Drie Ëugelsche en eeu Japausch stoom
schip gezonken.
De Oostenrijksche nota in verband met het
Anc-ona-geval aan de Vereeuigde Staten,
wijst de schuld over het torpecleeren af, en
biedt vergoeding aau voor schade door Ame-i
rikaaneche onderdanen na het torpedeeren5 Januari. De Oostenrijkers bij Czerno-
geleden. >vitz door de Russeu veislagen; de stad door
De Ëugelsche pantserkruiser «Natal» bij de Oostenrijkere ontruimd.
De uitslag der Britsche recrutenwerving
bekend gemaakt; geen onverdeeld succes.
De dienstplicht zal worden ingevoerd.
De vredes-expeditie van den Amerikaan
Ford komt naar Nederland.
Duitsdie bommen op Saloniki.
Het Ned. ss. «Leto» door een mijn bescha
digd.
6 Januari. De heroveriug van Czerno-
Havre gezonken door een ontploffing.
2 Januari. Hjet Ëugelsche passagiers- en
mailschip «Pei-sia» bij Kreta gezonken door
torpedeering. Tweehonderd menschen onder
wie een Amerikaan, verdronken.
Het Engelscbe s.s. «Abelia» gezonken.
Het Nederlandsche sa. «Ecuador» door een
mijn beschadigd.
De consuls van Duitschland, Oostenrijk,
Bulgarije en Turkije te Saloniki door de En-witz door de Russen wordt beslist tegenge*
teute gevangen genomen. Griekenland pró-'sproken. Ook van een oorlogsverklaring van'
testeert. 4
Duitsche bommen boven Saloniki. Griek
sche bezittingen beschadigd. Griekenland
protesteert.
Albanië is niets waar.
Van bet Russische ofei.sief in de Boeko*.
wina wordt niet veel succes verwacht.
Een Ëugelsche onderzeeboot gezonken; do
3 Januari. Fransche bommen op Bul- bemanniug door een Nederiandschen kruiser,
gaarsche kampen geworpen. 'aan land gebracht.
Bericht wordt een nieuw offensief der Eii-j 7 Januari. De Britsche arbeidersbondon
teute in Macedonië. Koning Peter gaat naar j verzetten zich tegen het dienHpliclit-onb'
Saloniki. werp. Drie arbeidereafgevaardigden af ge-
De Oostenrijkere krijgen klappen van de treden.
Russen aan de Strypa; de Dnitschers offen- Het dienstplicht-ontwerp iu het Lagerhui*
seereu tegen Dunahurg. j In .eerste lezing aangenomen met 403 u o
Volgens een Fransch krantenbericht heeft 195 stemmen.
Essad Pasja met 20,000nnan namens Albanië
den oorlog verklaard aan Oostenrijk en Bul
garije. (Won f vo.-' o-gii).
4 Januari. Generaal Sarrail laat nog mer
arrestaties doen in Saloniki; een Noorsohe