BINNENLAND
SOCIALE BERICffTBN
LEGER EN VLOOT
WAT ANDEREN ZEGGEN
STADSNIEUWS
aan bet Pauêelijik primaatschap een onder
geschikt, in plaats van een overheerschend
belang toe fë kennen. Ik begrijp na bet
fundamenteels belang van bet primaatschap.
Wanneer een man duidelijk inliet dat hij
gefaald heeft of misleid is is hot zijn dui
delijke plicht om ten koste van welk offer
ook, het feit te erkennen. Dit doe ik nn door
mijn berpuw uiet nederige. Onvoorwaarde
lijke onderwerping aan Zijne Heiligheid
Paus Berierlietus XV aan te bieden.
Daarom heb ik mijn verzoek om absolutie
van eensuur en voor herstel met de zicht
bare eenheid van de Kerk aan Zijne Emi
nentie kardinaal Merry del Val, prefect van
het H Office, ingezonden.
Ik roep den Godrtcliikenzegen af over
allen, die tot nu toe mijne aanwijzingen
hebhen aanvaard en ik spoor hen aan zorg
vuldig de redenen te overwegen, die alle
godvruchtige Christenen er toe moeten bren
gen eenheid te zoeken met het zichtbare
hoofd der zichtbare Kerk,
In een hegeleidend schrijven voegt Mgr.
Maf hew er aan toe:
„Tot nu toe heb ik de meening gekoesterd,
dat corporatieve hereeniging meer dan in-
dividneele onderwerping het doel zon zijn
van hen, Vlie de Katholieke leer in de Angli-
eanneehe kerk aanvaarden. Het spreekt van
zelf, dot ik blijmoedig en volledig iedere
meening en theorie, die ik in deze zaken
mocht hebben gevormd, aan het oordeel van
het gezag onderwerp en het is ook klaarblij
kelijk. dat iedere persoon, die het licht des
geloofs ontvangt, verplicht is met deze ge
nade mede te werken en zich zonder uitstel
met de Kerk te verzoenen."
Van particuliere zijde verneemt de Msh.
nog, dat de vijf suffragaan bisschoppen van
Mgr. Mathew reeds voor eenigen tijd op
verschillende tijdstippen hunne onderwer-
ciiig hebhen aangeboden.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot ge
woon hoogleeraar in de afdeeling der mijn
bouwkunde aan de Technische Hoogeschool
te Delft, om onderwijs te geven in de erts-
kunde, R. W. van der Veen, m. i.
De gewone audiënties der ministers van
Buitenlaudsche Zaken, Marine, Financiën en
van Oorlog zullen deze week niet plaats
hebben.
DE NEDERLAXDSCHE GEZANT BIJ HET
VATICAAN.
Volgens een Sie.f -inijeiLht uit Rome heeft
Z. H. de Paus den nieuwen Nederlandschen
gezant, jhr. Van Nispen tot Sevenaer, out-
vangen ter aanbieding van zijn geloofsbrie
ven.
PASPOORT-MISERE?
Een Haagsch blad klaagde dezer dagen ouder
dit -opschrift over de moeilijkheden, verbonden
aan het verkrijgen van passen naar Duitschland.
Naar aanleiding hiervan bericht het departe-
men van buitenlagdsche zaken dat men voor de
legalisatie van de bedoelde paspoorten, afgege
ven door Nederlandsche en diplomatieke con
sulaire ambtenaren in den vreemde, van 10 uur
vju. tot 430 run. aan het departement terecht
kan. Wanneer men 's ochtends het paspoort ter
legalisatie aanbiedt, heeft men nog ruim tijd om
dienzelfden dag het vereischte visum van den
betrokken Duiischen consul te verkrijgen.
Voor de uitreiking van nieuwe paspoorien,
welke aan het depariement\alleen geschiedt ten
behoeve van in het buitenland gevestigde Neder
landers, bestaat een andere regeling. Tot het
verkrijgen hiervan is gelegenheid van 10.30 tot
12 uur vjn. en van 2.30 tot 4 uur n.mwelke
tijd in de praktijk gebleken is, ruim voldoende
te zijn.
DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE IN
GLEIVVITZ.
Naar men aan de Nieuwe Ct. mededeelt, is
de op 28 December uit Amsterdam naar Glei-'
witz vertrokken ambulance reeds den volgenden
dag aan den arbeid getogen. Binnen 33 uur na
het vertrek uit Amsterdam kon de leider, prof.
Lanz, reeds seinen, dat een der (talrijke) Laza-
rechs in Gleiwitt in beheer genomen en het
hoofd van de verpleging bij de ambuiance „in
voller Tatigkeit" was.
Blijkens nader ingekomen berihhten is het hier-
bedoeide LazareUi gevestigd in het Concertge
bouw, waar ongeveer 300 (meest zwaar-) gewon
den kunnen worden ondergebracht. Zonder zich
rust te gunnen na de reis togen onze verpleeg
sters aanstonds aan een arbeid, om het gansche
gebouw een Hollandsche reinigingskuur te doen
ondergaan. Reeds het meerendeel der bedden
was toen bezet en in den nacht van 3 op 4
Januari werd een nieuw transport gewonden ver
wacht.
DE BEDEELDEN IN TERUBS OUDER
DOMSPENSIOEN.
De heeren de Meester en de jong, Tydeman
en Drion, Bos en Limburg dat wil dus zeg
gen de drie groepen der Vrijzinnige Concentra
tie ia de Tweede Kamer hebben, naar wtj
meldden, een amendement ingediend om de uit
sluiting der bedeelden uit het ontwerp Ouder
domsrente te laten vervallen.
Hun amendement komt aldus de Nieuwe
Ct. overeen met de wijziging, reeds door den
Minister van Financiën bij voorbaat geformu
leerd (bijlage III van de Mem. van Antw. be
tref iende het ontwerp) voor het geval de Kamer,
zooals uit het V. V. viel op te maken, van de
handhaving der uitsluiting niet mocht willen
weten.
Men kan dus vrijwel met zekerheid zeggen
dat door de indiening van het Concentratie
amendement de uitsluiting der bedeelden uit het
ontwerp vervallen is.
Met onverdeelde instemming begroeten wij dit
niet.
Daargelaten nog, dat de argumenten van
maatschappelijken aard, welke de Regeering tot
de uitsluiting bewogen, hun waarde behouden,
al zijn er ernstige bedenkingen tegenover ge
steld is het wellicht niet ongeoorloofd er de
aandacht op te vestigen dat de voorgestelde
Bchrapping der uitsluiting de kosten van de
Ouderdomsrente-wet voor de schatkist verhoogt
met een bedrag dat, voor 1917 drie en een half
millioen beloopende, geleidelijk tot 1943 opklimt
(oi een surplus van ruim elf millioen.
in het amendement staat er dat niet bij, maar
de Minister heeft (in de genoemde bijlage) ge
zorgd dat men hiervan niet onkundig zou
blijven.
De totale kosten van de ouderdomsrenten (die
van artt. 369 en 370 wet Talma en van de
wet Treub te zamen) zullen dan nu bedragen
voor 1917 18,380,000 (in plaats van zooais
eerst geraamd was f 14,819,000), welk bedrag
tot 1943 geleidelijk zal oploopen tot f 26,472,000
(in plaats van f 15,34o.OOO).
De wijziging kost slechts een „Hand um-
drehen" op papier.
In klinkende munt. die jaarlijks opgebracht
moet wordeniets meer.
Maar we zitten er immers zóó warmpjes in,
dat zelfs bij de behandeling van de nieuwe
belastingvoorstellen geen haast hoegenaamd is!
BELEMMERING VAN ONZEN HANDEL
DOOR ENGELAND.
Men meldt aan d« Nieuwe Ot.
Naar wij vernemen, heeft men van Engel-
sche zijde den exporteurs van vleeach hier
te lande in overweging gegeven, voortaan
niet al het beschikbare vleesch uitsluitend
naar Duitschland uit te voeren, maar ten
minsto de helft voor Engeland te bestemmen.
Zijdelings is medegedeeld, dat zij, die niet
voldoen aan dezen wenk, er niet op behoe
ven te rekenen, na den oorlog nog voor
levering aan Engeland in aanmerking te
komen.
Er zijn nu over deze kwestie onderhan
delingen gaande waarbij naar men ons
mededeelt onze regeering haar tussehen-
komst verleent. De moeilijkheid Is gelegen
in het feit dat van Engelsche zijde wordt
verlangd, de levering te doen geschieden
op den ouden voet, n.l. door de waren in
consignatie te geven op de Londensche
markt, terwijl de Nederlandsche exporteurs
wel zeer gaarne ook naar Engeland willen
verzenden, maar alleen dan, als de Engel
sehen evenals de Duitschers het vleesch
reeds hier te lande aankoopen, zonder ver
dere fisico.
Er wordt nu getracht, een oplossing te
vinden, die zoowel de exporteurs als Enge
land kan bevredigen.
TERUGKEER VAN BELGISCHE VLUCH
TELINGEN.
Van de Noord-Brabantsehe grens verneemt
men dat In do afgeloopen maand 15.000
vluchtelingen naar België teruggekeerd zijn.
DE GESCHONDEN NEDERLAND
SCHE MAIL.
Gelijk wjj eenigen tijd geleden vermeld
den, heeft de Nederlandsche regeering op
grond van het elfde verdrag der tweede
vredesconferentie, dat de mail aan boord
van zeeschepen, met uitzondering van het
geval van blokkadebreuk, absoluut on
schendbaar verklaart, geprotesteerd tegen
het weghalen van postzakken van boord van
Nederlandsche sehepq» door de Britsche
overheden.. Dit weghalen geschiedde binnen
de grens der Britsche kustzee, waardoor
heen tegenwoordig de Kanaalroute loopt.
In het Lagerhuis heeft Sir E. Grey nu op
6 dezer het optreden der Engelsche over
heden trachten goed te praten, door erop
te wijzen, dat de geallieerde regeeringen de
maii a. b. van onzijdige schepen ongemoeid
laten in de voilo zee, doch dat zij haar on
loochenbaar recht, om zoodanige mail te on
derzoeken en aan de censuur te onderwer
pen, wét uitoefenen, wanneer de onzifdige
schepen de grenzen harer kustzeeën over
schrijden.
Dit standpunt komt ons aldus de N.
R. Ot. voor in lijnrechten strijd ta zijn
met de genoeir.de elfde conventie. De ou-
scbcndbaarverklai'ing van de mail in dat
verdrag is absoluut ook in dien zin, dat
het er niet op aankomt, waar de mailboot
zich bevindt, In volle zee of binnen het ge
bied van een oorlogvoerenden staat. De Brit
sche opvatting ontneemt, gelijk duidelijk is»
schrijft hét Hbld., alle waarde aan het ver
drag: Dit is gemaakt, gelijk de bekende
Fransche regeeringsadviseur Fromageot het
in zijn rapport in 1907 zeide, om „toutes
satisfactions aux besoins ineonstestable du
commerce" te schenken: wat blijft daarvan
over, zoo een vijandelijke kruiser het ori-
'zijdige handelsvaartuig slechts even op vij
andelijk watergebied behoeft te brengen, om
de onschendbaarheid te doen ophouden? En
wat blijft daarvan over voor mailbooten,
wier route door vijandelijk gebied of langs
vijandelijke havens loopt?
Indien deze zaak niet op minnelijke wij
ze bij te leggen zal zijn, ïal zonder twijfel
oplossing door arbitrage te overwegen zijn
op grond van het Britsche algemeene arbi
trageverdrag van 15 Februari" 1905, laatste
lijk vernieuwd bij Stbl. 1915 no. 337. Dat
Engeland ook met onzijdigen wil arbitree-
ren over belangrijke vragen van zeeoor
logsrecht, bewijst de Amerikaansche nota
van Sir E. Grey'van 31 Juli 1915.
DE FORD-EXPEDITIE.
De leden der Ford-expeditie gaan nu icderen
avond in den Haag vergaderen om aan hun
ideeën meer bekendheid te geven. Gisterenavond
had de eerste plaats, die geleid weid door het
lid der Tweede Kamer, den heer Knobel. Ver
schillende sprekers en spreeksters voerden er het
woord.
DE HEER JOS. SCHROEDERS.
De voorzitter van den Nederlandschen Bond
van R.-K. Handelsreizigersvereenigingen „Sint
Christoffel", de heer Jos. Sehroeders, te den
Bosch is, naar men van daar aan de Msbd.
meldt, eenige dagen geleden plotseling ernstig
ongesteld geworden en heeft eene operatie onder
gaan in het Groot-Ziekengasthuis aldaar. De
toestand van den patiënt is thaHs tamelijk be
vredigend.
Nachtelijk rumoer. "Vrijdagnacht om on
geveer 12 uur is het Will) el ruin a park te Til
burg aldus meldt de Tilb, Gt. geruimen
tijd in opschudding gebracht door een incident,
dat bij nader onderzoek niets anders is gcblc-
en hoorden, daar het geheid van een grama- briekeu; wordt er aan haar gevraagd een
phoon naar hui ten klinken. Met dronlcenmans
brutaliteit hebben ae toen de deur geopend en
rijn ze half naar binnen getreden. Even daarna
oordeel wanneer bestuursmaatregelen van
rijk of gemeente worden voorgesteld?
Uitzondering dient gemaakt zeker, voor de
traden de gasten, de familie v. BI. naar buiten, kamers v?n Amsterdam en Rotterdam, die
i j j j j j (Over eeu heelen dienst beschikken en die bii
gevolgd door den huisheer en den laatste der, gonleeTlt,cbeeturen over invloed beschik-
gasten. Ze zouden nog even mede oploopen. |ken. Doch in onze kleine industrieplaatsen
Plotseling bemerkten zij de drie vreemde ke-;8 (Je beteekenis van de kamers van koop.
reis, dien tij inbrekers waanden en waarvan er handel zeer gering.
een mos een open mes op hen toekwam. Toen Een der hoofdredenen moge genoemd wor-
zetten de beide heeren het op een loopen, onder den het totaal gemis aan belangstelling van
het geroep van dieven" om do hulp der politie bet publiek in het werk der kamers van
in te gaan roepen. [koophandel, wpt ten gevolge moet hebben,
Toen "die verscheen was de rust spoedig dat de 1cdcn ZP.ff.cr ook weinig voor gevoelen
en daarom weinig arbeid er aan geven. Een
weerge-eer goed onderlegd, ijverig secretaris is onge-
Tegeu de drio eliauifeurs, die overigens van twijfeld het steunpunt der kamer. Waar deze
alle inbraak-plannen vreemd waren, zal proces- ambitie toont, waar hij er op nitstapt om
verbaal worden opgemaakt wegens dronken- belangen te behartigen, daar zal de kanier
schap en liet verwekken van nachtrumoer. invloed krijgen en nuttig werkzaam zijn.
Op zijn meerdere geschoten. Na een Daarom kan het geen goedkeuring verdie-
woordei.wisseling over het eten tusschen den nen» "ut de functie van secretaris wordt
sergeant-menagemeester Scheerder en den waargenomen door een gemeente-secretaris,
lpndweersoldaat J. W., loste deze laatste f ,jn zbn V1'uen tijd wel een uurtje wil
gisteren op den overweg nabij het station schrijven en er een kleine bijverdienste ntt
Gennep een schot uit zijn geweer op den putten. Neen, men kieze voor deze betrekking
sergeant. Deze werd in de lies getroffen en ^en, jongmens,eh, van koophandel op de hoog.
viel neer. De dader, een arbeider en bekend door practijk, met ambitie om iets te doen.
etrooper, nam ijlings de vlucht in de richting Gemeenteambtenaren zijn toch heuseh de
der greus en werd spoedig door patrouilles menschen niet om handelszaken te beharti-
achtervolgd gen. Men moot door zijn bedrijf of betrek-
De Zondag op Sel.eveningen, Ten ge- met wording bet voort-
volge van den mooien, zonnigen en windstil- dc" b.anó? om b'-> clke
len dag was het Zondag op Scheven,ngen zoo klaar tc stean om een op5ws-'*
vol alsof men niet in Januari maar in het Waar0^ is er cen uoodig tne-
zo m-er seizoen was. Over de trottoirs en d«en *L
Strandweg bewoog zich een dichte en onaf- f ftomeer tehee tunr en de kamer? Zp
gebroken stoet wandelaars in beide riehtin- 'iehbpn e,k f6"'® Vn'
gen. op do Pier was het zoo druk als in do der kam€re w '0o1'K gPVPn'
b v waaraan waarde toe te kennen is en welke
beste dagen van Juli of Augustus, en de wei
nige drink-, eet- en zitgelegenheden die open
niet dienen, zooak het meermalen voorkomt.
uige ui,UK-, ee£ "y.egenneuen u.e open om een gewiJde meening van Burgemeester
waren, zaten zóó v«dat men hier en daar en WrtlinlK,ors b;, den gemeenteraad, erdoor
z«n toevlucht >>™en tot stoe en en te kri; Daarom zijn we het
tafeltjes inde openlucht Een zoo drukke dag mr_ Schuurffian bet t dat t
in Junnari is voor Scheveningen wèl een
zeldzaamheid.
gemeenteraad,
eens met wat
het een groote
verbetering zon zijn als de provinciale kas
en niet de gemeentelijke de geldbehoeften
Ingebroken. Een dezer nachten is mge- der kamers verzorgde.
broken in het kantoor in het torpedomagazijn j T)fl handel zelf moet belangstelling toonen
te Hoek van Holland. Uit een geldkistje ;n het werken der kamers van koophandel;
werd ongeveer GaO ontvreemd. De dader deze sympathie is op te wekken door gere-
heft zich vermoedelijk laten insluiten. geld vergaderen; verslagen in de plaatselijke
Aan brandwonden overleden. Het 4-ja- bladen: door ijver en werkzaamheid der le-
rig dochtertje van vrouw L. te Breda is, ter- den der kamer.
wijl haar moeder afwezig was, bij het spelen j Wij. Hollanders, zoeken nog te weinig in
met lucifers met, haar kleeren in brand ge- vereeniging onze kracht. Laten we gerust
raakt, liet kind kreeg hevige brandwonden eens naar Duitschland zien. In het nu be
en moevst naar het ziekenhuis worden over- kend geworden boek „J'accuee", door een
gebracht alwaar het aan de bekomen ver- Duitscher, raadt de schrijver aan, dat
wendingen is overleden. Duitschland zijn kracht moet blijven zoeken
Eene regen-statistiek. Het „Vad." deelt in het veroveren van steeds meer afzetge-
mede, dat het'in 1915 in het geheel 't regende bied. „Wir verkaufen an England and
227 dagen. Het record sloeg December met 28 Ercnkrieh mehr als wir von ihnen kaufen.
regendagen, terwijl Juni onderaan stond Auf die gesammten gegnerisehen Lauder
met 12. De overige maanden varieerden tus- cntfallen -etwa 44 pet. des deutsehen Aussen-
schen 13 en 24 regendagen.
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek «telt de Re-
ilactie zicb uiet aansprakelijk.
Mijnheer de Redacteur 1
handels.
En hoe heeft Duitschland dat bereikt van
af 1870T Door voortdurende propaganda, ijze
ren organisatie en wilskracht.
Dat onze kamers van koophandel een on
vermoeide actie ontplooien, gesteund, bevor
derd door onze vereenigingen van werkge
vers. Dus ook wij voegen het hierbij
door onze R. K. vereeniging van werkgevers.
Om hen, dia lijdon onder den druk der wfd|,e natuurlijk een hoop katholieken niet
benarde tijden tegemoet te komen, wordt sïeunen; waarop zij blijven afgeven zonder
m dc gemeente Bloemendaal in velerlei vorm eersf; K]| |jd te worden om mede te verbe-
steun verleend. Zoo heelt zich ook een co- teren de groote fouten, welke deze personen
mité gevormd om hen, die daarvoor in aan- vei-meerien te zien, doch ook om allen teza-
merking komen en daarom vragen eenige men }n onze nationale industrie, onzen eigen
verlichting te brengen in den vorm van koophandel te versterken, uit te breiden en
bons voor vet spek en brandstof, in dezen M stceds ^t^n bloei te brengen,
tijd wel do mmst ontbeerlijke zaken. Hulde
aan hen, die zich daartoe vereenigden.
Wat echter te denken van die midden
standers die daar woekerwinst mede wille»
maken door de menschen die een bon heb
ben voor vet of spek meer te laten betalen
dan andere burgers en wel in sommige gë-
valicn 15 cent op een pond; dus op zulk
STOPZETTING VAN SODA-FABRIEKEN.
Te Leerdam worden de soda fabrieken stop
gezet wegens gebrek aan aanvoer van grond
stof uit Engeland. In de entrepots te Rotter-
een bon van 2 pond krij'gt de persoon dan dam is nog wel Amerikaansche soda in voor
niet de bon vijftig cent toeslag; maar in dit raad doch deze is nog niot door de N. O. T.
geval neemt de e lager hier dertig cents
van af, zoodat hem rest twintig cent, waar
voor hij nog gedwongen wordt zijn ran-
soentje te halen wat zijn buren wordt thuis
gebracht.
Wat dus hier de offervaardige naasten
liefde tot stand bracht, wordt door woeker
winst weer voor een gedeelte te niet gedaan.
Moge deze regelen bijdragen tot over we
vrijgemaakt.
DE LANDSTORM.
„Staatscourant" no. 8 bevat het Kon. Besl.
van 27 Dec. 1915 (Stbl. 520), waarbij art. 14
B, punt 2 van het Landstorm-besluit wordt
ging eu opheffing van dezen niet genpeg gelezen als volgt: (voorloopig behoeven niet
ta laken wantoestand, door de menschen, op te komen:)
die in het bezit zijn van een bon, waarvan „De bestuurders, de beambten en de be
niet gezegd kan worden dat zij onder de dienden eener spoorwegonderneming voor
meest' gefortuneerden behooren, niet meer zoolang zij in gevai van oorlog, oorlogsgevaar
te laten betalen dan hun medeburgers on of andere buitengewone omstandigheden bij
hun ook op' denzeifden voet te behandelen die spoorwegonderneming werkzaam zijn,
door het thuis te bezorgen. Itenzij zij in hun werkkring zonder
U. Mijnheer de Redacteur dankend voor overwegend bezwaar voor den
de verleende welwillendheid.
EEN BELANGSTELLEND BURGER.
Bloemendaal, 11 Jan- 191&
(Wij raden den inzender aan zich met
(zijne klacht tot den Burgemeester fce wen
den. Red.)
KAMERS VAN KOOPHANDEL.
Wij lezen in het Patroonsblad:
dienst der onderneming kunnen
worden vervangen."
De door on3 gespatieerde woorden zijn er
bij het nieuwe Koninklijke Besluit bijgevoegd.
„Staatscourant" no. 8 bevat het Kon. Besl.
van 8 Jan. (St.b!. 9), waarbij wordt bepaald:
lo. Behoudens het bepaalde onder 2o. be
hooren van 1 Febr. 191(i af ook tot den land
storm voor zoover zij alsdan niet reeds
daartoe behooren de personen, bedoeld
in art. 1 der Wet van 31 Juli 1915 (Stbl.
345), die zijn geboren in 1891.
2o. Degenen der* onder lo. bedoelde perso-
Het Tijdschrift der Maatschappij van Nij- nen, die-vrij willigen dienst bij de zeemacht,
verheid gaf voor eenigen tyd van de hand bij het leger f)tier te lande of bij de koloniale
van Mr. W. Elink Schuurman een interes- troepen hebben vervuld en op 1 Fcbr. 1916
sautc beschouwing over «Onze Kamers van niet zijn gevestigd binnen het Itijk, in het
Koophandel», Duitsche rijk oi' iu het koninkrijk België, ko-
Iiebben deze instelling aan haar doel he- men eerst tot den landstorm te behooren op
antwoord? ZijD zij nuttige organisaties? Of den dag, volgende op dien, waarop zij zich
bestaut de gehcele beweging op vele plaat- aldaar mochten vestigen,
sen nit louter woorden; gedrukte verslagen j 3o. Bij de inschrijving voor den Iaud-.torm
ken te zijn dan een dronkenmans-relletje. jvan dingen, welke men reeds lang in de cou-van de onder lo. en 2o. bedoelde personen
Plot* klonk een •vervaarlijk rumoer door de rant heeft gelezen; paradeeren met hoogeu kan worden afgeweken van de bepalingen
holte van den nacht Er werd om „hulp geroe-1ho^ wanneer een tr?™'yn *ordt popeud van hct Landstorm-Besluit, voor zoover dit
Hieven" Hie de en feesielpk aanzitten aan een banquet door den Minister van Oorlog wordt bepaa.d.
'als de zoo noodig gecombineerde vergadevin-
gen van Kamcre van Koophandel in een of
meer provincies worden gehouden?
Er is iets in de \ycrking en de wettelijke
j pen tegen „inbrekers" «n
vluchtenden met flikkerende messen achterna
zaten. Op dat tumult kwam de politie toege-
aneld en weldra zaten twee der z.g. dieven acb-
1 ter slot en grendel. Het waren twee dronken
chauffeur» van den militairen auto-etappen-
dieirst Een derde wist te ontsnappen, doch
werd een uurtje later eveneens gearresteerd.
Wat was er nu gebeurd}
De drie chauffeurs waren den geheelen
avond samen prettig uitgeweest doch hadden
regeling «er k.«rj dit 5 ™or>«T pïï,",. It. K. I-HOPAGANDACLUB TE SCHOTEN.
Rede van Mr. Bomnns
De propaganda-vergadering vanwege de R.-K
sen een teleurstelling en mislukking geweest
zijn. Haar prestige ia in sommige plaatsen
niet gevestigd. Het college ondervindt niet Propagandaclub te Schoten gisterenavond in de
het vertrouwen van openbare lichamen. Om groote zaal van den heer Slot op het Pretoria-
een voorbeeld te noemen: bij de oprichting plein gehouden, is een mooi succes geweest. De
van de N. O. T., de regeling van uitvoer en zaal was geheel met belangstellenden gevuld,
invoer in deze moeilijke tijdsomstandigheden Na de opening der vergadering door den heer
wat te diep in het glaasje gekeken. Op hun weg er toen ©en advic* gevraagd aan de ver- Knape met eenige toepasselijke woorden, ver-
na naar huis kwamen zij voor bij de woning'schillende kamera hoe haar oordeel was? De kreeg de heer Mr. J. B. Bomans het woord,
van den heer J. v. B. aan het Wilhelminaparkksmers van koophandel zijn het ook van Fa- Jdie met een krachtig applaus werd begroet.
Spr. zeide dat het heat verheugde, dat eene ver-
fadering van een jonge club als deze, zoo druk
ezocht was. Hij had gemeend, daar in Schoten
het socialisme de tegenstander is, daar een en
ander van te moeten mededeelen. Echter achtte
hij 't onnoodig om in theorie het socialisme te
behandelen, daar dat geen nut heeft want het
socialisme in de practijk heeft niets gemeen met
dat in de theorie.
Beiden verschillen hemelsbreed. Behandeling
van het socialisme in de theorie is niet alleen
onnoodig, verkiaarde spr., omdat de daden van
het socialisme niet met de theorie overeenkomen,
maar ook, omdat de soc.-dem. in het debat nim
mer met de theorie aankomen en dan niet gewa
gen van de leer der meerwaarde of die van
net historisch materialisme.
Daarom zou spr. handelen over het socialisme
in de practijk en -aantoonen de tegenstelling tus-
schen theorie en practijk. Na iets aangaande de
grondstellingen van het socialisme te hebben
meegedeeld, deed spr. opmerken hoe aanvankelijk
de soc.-dem. eene arbeiderspartij was, maar hoe
nu de heeren in die pariij de lakens uitdeelcn. de
inteüectueelen. Er is eene ontaarding te bespeu
ren van het socialisme als wetenschappelijk
systeem in de practijk, zette spr. uiteen
De aanvaarding van een burgemeesterschap in
Zaandam is wel de climax van de ontaarding
van het socialisme, een sterk sprekend bewijs hoe
men in de practijk van de theorie afwijkt. Inmit
dels is in de kringen van het socialisme verze>
tegen die ontaarding ontstaan. Want overal be
speurt men een strijd tusschen revisionisme en
Marxisme.
Spr. ging na hoedanig 't in Duitschland met
de soc.-dem. ging en hoe daar velerlei richtingen
onder hen opkwamen, maar juist andersom dan
hier, waar een Troelstra maar met weinig Mar
xisten heeft te kampen. O. m. haalde hij aan hoe
een Bernstein zich tegen een aantal theonën van
Marx verzette en in Duitschland de groote
massa niet meer Marxistisch is, hoe in de practijk
de theorie van het socialisme is vermoord.
Het socialisme in de practijk komt. aldus
spr. hierop neer. den kiezer te vangen Alles
wordt gedaan om maar stemmen te werven Op
de kiezersjacht berust de sot-dem. practijk. Een
stem verliezen is een stuk macht verliezer Niets
dan volksverlakkerij aanschouwt men bij hen.
De soc.-dem. arbeiderspartij tnaakf van het
parlement een paskwil, 'een enorm lachsucces, ook
van den Raad van Schoten. Geestig hekelde spr
't optreden van de soc.-dem. en hunne uitspraken
van nu en van voorheen! De practijk van het
socialisme is niets dan een stemmeniacht, er is
een botsing van leer en daden, cen over boord
gooien van de iheorie door de practijk.
Wat eenmaal de theorie moge zijn geweest, ein
digde spr., 't eerste deel zijner rede, Bebel had
gelijk met aan te kondigen de ineenstorting, de
ldaderatsch, want het wetenschapepiijk socialis
me als systeem is ineengestort. De practijk van
het socialisme is een geweldige kladeratsch.
In het tweede gedeelte zijner rede stond spr.
nader stil bij de stelling, dat het socialisme in de
practijk niets anders is dan eene stemmenjacht.
Hij deed opmerken, dat maar weinig soc.-flem.
arbeiders kennen de soc.-dem. theorie en dat maai
weinigen van de aanhangers der soc.-dem heb
ben gelezen de soc-dem. litteratuur. Voor den
werver der soc.-dem. is dat echter, zeide spr.,
van weinig belang, want de man werft geen soc.-
dem., maar soc.-dem. stemmen. Hij lokt soc.-dem.
stemmen, feitelijk alleen om kapitalistische be
weegredenen, den menschen meer welvaart ^oe~
zeggende, enz.
Een kreet om meer brood en spelen vervangt
de soc. riem. theorie in de practijk. Het is een
steeds meer bieden, door den menschen een he
mel op aarde te beloven, daar de theorie geen
lokkende waarde meer heeft.
De soc.-dem. menner weerspreekt zichzelf
meermalen op practiseb terrein, naar gelang
van de luisteraars, de tijden en de toesta n
den. Met te verwijzen naar de theorie xr-
den grondeigendom en hoe het daarmede
gegaan, toonde, spr. dat nader aan.
Men repte van de vernietiging van den
boerenstand en van gemeenschappelijk grond,
bezit, overal behalve in Frankrijk, waar de
heeren van het socialisme de ruggegraat
zijn en in Duitschland liet men in den tate
ren tijd ook de theorie van vernietiging van
den boerenstand varen, omdat stemmen van
de boeren waren te halen, behalve i-n die
gedeelten des lands waar geen boeren wareu.
In ons land zag men dat de soc.-dem. wat
anmrant de land-arbeidierswet-Taliua daar
tegen geen principieele bezwaren aanvoer
den, omdat de landarbeiders er vóór waren;
daarmede alle theorie over boord gooiend#
om stemmen van de landarbeiders te werven-
Toch debatteerde men er op een soc.-dem.
congres over omdat men vreesde, dat kwam
de wet tot stand, de landarbeiders geen eoc.-
dem. meer blijven zonden. Eu daarom dan,
niet om principieels redenen, sprak men zich
uit tegen de landarbeiders wet.
Naar gelang den geest des tijds staan de
soc.-dem. nu eens stakingen voor en dan we
der niet. Waar vele Christenen zijn heet her,
dat godsdienst is privaatzaak, maar waar
die er niet zijn, daar is die soe.-dem. atheïs
tisch. De draaierijen zijn niet van de lucht,
naar spr. nog met vele voorbeelden aantoon
de. Alles is geoorloofd, aileè gaat en alica
moet, besloot bij, indien men maar een kie
zer kan vinden, maar dien kiezer vindende,
vindt het socialisme tevens rijn eigen ge
weldige kladeratsclil (Aplaus).
Nadat de beer Knape aan den spreker
een woord van dank had gebracht, verkreeg
de heer Hooy bet woord die handelde ever
de as. raadsvacature, die outstaau zal coot
het aanstaand vertrek van den heer Schuur
man.
Spr. achtte het nu een ltun*tisren tiju om
een verkiezingsstrijd aan te gaan, mits
eendrachtig samenwerke eu eendrachtig °I*
trekke. Dan kan men met ambitie eu uic»
kans op succes ten strijde trekken. In dit ver
band herinnerde spr. aan het voorgevallen*
in de laatcte raadszitting-
Spr. drukte deu uit, dat men op dö
lesten uit het verleden acht mocht slaan,
dat de besturen d«r rechWhe kiesvereeni-
gingen over den te stellen caudidaat vóóraf
overleg zouden plegen en dat men alle krach
ten zou aanwenden, opdat de zetel van den
heer Schuurman door eeu man van rechts za)
worden bezet. (Applaus).
De heer Knape sloot zich in bet slot
woord bij het door den heer Hooy gesproken^
aan. Hij riep, nn de organisatie in orde hf
aller daadwerkelijke steun eu medewerkte!
in, ook voor de kiezerskweek, verzekerend!
dat het Bestuur der club daaraan alle aan
dacht zon wijden en daarvoor alle krach tel
zo» inspannen,
Hy wekte verder op om te lezen en te ste»
