V,
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
SCHOOLLAARZEN
■ASSAULAAN 49, HAARLEM
f4000 f 500 f300 f ISO f 100 f75 fBO f 15
a.p°s« iksSmts" its sajaffiS
DE OORLOG
TELEGRAMMEN
EERSTE BLAD
BINNENLAND
Van hedenmorgen
BUITENTAND
Vrijdag 21 3anuaril916
4Q8t« Jaargang n», 8957
Intercoms». Telefoonnummers 1428 en 2741
Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van een# Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
De ttitkeenng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »HoiIandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam, (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
Bericiit aan de Eerw. HeestelSjkiieïd
wan liet Biedem wan Haarlem.
Gebruik makend van dezen voot* Ons meest
bruikisaren weg, dragen Wij bij deze de Eer»
waarde Geestelijkheid van Ons Bisdom op, om
de doos* den watersnood getroffen streken op
Zondag 23 Januari a.s. op heel bijzondere wijze
in de gebeden en de milddadigheid der Geloovi»
gen aan te bevelen.
t AUGUSTINUS JOSEPHUS
Voor de slachtoffers van den
Watersnood.
P. W. TWEEHUIJSEN
■MM 1 h"1
Bureau van Redactie en Administratie
PRIJS DER ADVERTENTIBNi
tf
til levenslange on ge- ui oum-lllden, M) verlies van een bij verlies van bij verlies van bij breuk van een bi) verlies van WJ verlies van een
•chiktheid tot werken 1 3 band ©f voet a s een oog a K een duim a h arm of been s een wijsvinger s anderen vinger s
Haarlem, 21 Januari 1316* Bisschop van Haarlem*
DIT NUMMER BESTAAT UIT en wanneer de Entente-vaartuigen zouden aan-
TWEE BLADEN
Verschillende abonné's hebben ons gevraagd
of wij ons zouden willen belasten met de ont
vangst van gelden voor de slachtoffers van de
grooie ramp.
Wij willen ons daaraan niet onttrekken en ver
klaren ons bereid, giften in ontvangst te ne
men, die aan de Aigemeene Watersnood-Com
missie zullen worden overgemaakt.
Giften voor bijzondere plaatsen (b.v. Volen-
dam) kunnen wij niet aannemen; men zal het
besté doen die rechtstreeks ter plaatse (b.v. aan
den Zeereerw. Heer Pastoor) te zenden.'
komen om hulp te verleenen, enz. enz.
En nu komen uit dezelfde Entente-bronnen de
berichten, dat de onderhandelingen zijn verbro^
ken; en dit niet alleen, maar ook, dat de koning
van Montenegro en zijn regeering alle voorwaar
den van Oostenrijk-Hongarije hebben afgeslagen
en dat de strijd reeds op het geheele frdnt is
hervat
richten over den hervatten strijd, zoodat wij om-
BARTEL JO RISST RAAT 27
Adv.
KORTE BERICHTEN
tal d« sefcurtas«n daa, oog vnjwel m hol blirf, di. d.„ a* Hel hoofdbestuur vaa d. MaalschaupB ,M
zyn, waarin wordt medegedeeld, dat do stad vlak bij d» stelling van Essin, waar niet ge- Nijverheid heeft de departementen uitgenoodigd
i mubliTff Rnft w^7.at) XtTiaiaar npftft iw»iAn_ a*.i_ Anku*»«*M r\a
van Landbouw, Nijverheid
SOCIALE WETTEN.
onzekere verkeeren.
Waaromtrent wij niet onzeker worden inge- Duisburg 800 weezee naar Leiden heeft gezon- vochten i«.
HAARLEMSCHE ALLEOAGJES No. 182
STAKING!
Do grondwerker» hier ter stede hebben gis
teren het werk neergelegd. Loonkwestie natuur
lijk.
En men spreekt ervan, dat in de bouwvakken
nog andere categoriën arbeiders op staking zin
nen, althans met geweld loonsverhooging willen
afdwingen.
Het doet een beetje vreemd aan, in dezen tijd,
nu het werk zoo schaars en de nood zoo hoog
is, nu alles zoo duur wordt en de -behoeften
steeds stijgen, van stakingen te hooren, Te meer,
omdat er in de bouwvakken toch zeker wel aller
minst kan worden gesproken van schrikkelijk
lage loonen of geheel-afkeurenswaardige toe
standen.
Wij hebben vernomen, dat er door sommigen
heel cynisch wordt gezegd,,'t Steuncomité is er
ook nog!"
vrijwillige stakers zeker niet i* op^eridfil En
Wij gelooven dan ook, dat zii, die erop rekenen,
dat het Steuncomité wel zal helpen als de werk
gevers geen hoogere loonen geven, bedrogen zul
len uitkc
komen.
Het zou ons lijken, dat waarlijk in <Uzm tijd
conflicten op arbeidsgebied van beide
groote
zijden mochten w<
len vermeden!
De geruchten over net verbreken der onder
handelingen over eea wapenstilstand tuuchen
Oostenrijk en Montenegro blijven vla Rom* en
Parjjs steeds nog voortduren, hetgeen ia strijd is
met de Entente-verhalen oy*j het verraad dat
Montenegro jegens de geallieerden zou hebben
gepleegd. Volgens deze verhalen toch was er in
Montenegro reeds wekenlang niet meer gevoch
ten en had de Mcntenegrijnsche regeering al
Iwee maanden geleden met Oostenrijk een over
eenkomst getroffen tot het verleenen van inlich-
fcngtn over de krijgsverrichtingen der gealliêer-
dec. Koning Nikita zou zelf er voor gezorgd
psbben, dat de Oostenrijker» steeds wielen waar
licht, is het beheer der geallieerden over de i den, omdat er in Duitschland voor hen niet
Grieksche bezittingen. Nu weer hebben de geal
lieerden, naar uit Athene wordt gemeld, troepen
op Mytilene aan land gebracht en dit eiland
bezet.
Van het Westelijk front is niet anders ie mel
den, dan dat er geregeld luchtgevechten plaats
hebben; zoo werden o. a. op één dag weer 14
gevechten in de lucht geleverd.
Aan het Russisch front is meer bedrijvig
heid; daar hebben de Russen aan de Bessara-
bische grens toch weer opnieuw het offensief tegen
de Oostenrijksche stellingen hervat en herhaalde
aanvallen tegen den vijand ondernomen. Hoe
verwoed daar weer werd gevochten, blijkt o. a.
hieruit, dat de Oostenrijkers naar hun zeggen
voor het front, van slechts enkele bataljons,
niet minder dan 800 tot 1000 gesneuvelde Rus
sen hebben geteld; dit is dus nog zondèr het aaq-
:al gesneuvelde Oostenrijkers, die volgens het
seggen der Russen groote verliezen hebben
geleden.
Ook blijkt de verwoedheid der gevechten uit
het Russisch bericht, waar melding wordt ge
maakt van het behaalde succes. Zij hebben na
melijk ten noordoosten van Czernowitz in de
streek van Rarancze een sector van de vijande
lijke stelling veroverd Ten einde dezen sector te
hernemen, hebben de Oostenrijkers vijf tegen
aanvallen gedaan, die alle met groote verliezen
voor den vijand zija afgeslagen.
Het Oostennjkach* legerbericht ontkent dit
Russisch succes en meld.t dat de Russen wel
eenige malen In de loopgraven drongen, maar
daar telkens weer uit werden teruggeslagen.
Ook aan het Kaukasische front wordt weer
eens gevochten tusschen Russen en Turken en
hebben d« Russen, volgens het St. Petersburg-
sohe bericht, een succes behaald door de bezet
ting van de lurksche plaats Kaprikroi, in de
richting van Erzeroem. Zij hebben daar kanon
nen en irtiileriemunitie veroverd en krijgsgevan
genen gemaakt.
i de ontwerpen Organisatiewet, invaliditeitswet
IN DE ZWARTE ZEE. j*0 Ziektewet in behandeling te nemen, in het bjj-
ST. PETERSBURG, 20 Jan. (Officieel.) In zon£j,r i"t£®ord '®ven °P he vraag;
VERSPREIDE BERICHTEN
HYPOTHEEKBANK.
EEN NI J VERHEI D8TENTOON STELLING
TE ROTTERDAM.
ffUIE HMBLEMSCHE COORAVT
ABONNEMENTSPRIJS
Ar waande* **o> Haarlem e* voor. de plaatsen waar een agent
Bevestigd la (kom der gemeente)l,«
Voor do overig* plaatsen in Nederland per posL
Per week voor Haarlem en da agentschappen 6.1 J*
Afzonderlijk* nummer*. 6,OS
A l—I regale kW
Iedere regel meer. AIS
ButtenlaRd per regel 6.2 e
AdveHentito in de rubriek „Vraag an Aanbod" eau l—regels 0,49
Bk* regel meer0.1#
Rusland rn de Polen.
Het ministerie van binnenlamfeche raken
heeft het wetsontwerp door de Poolsohe Club
hij den Doe ma ingediennd om dio uitzonderings
bepalingen voor de Polen in hun geheel afga-
DE LUCHTGEVECHTEN IN HET
WESTEN.
PARIJS, 20 Jan. (Officieel.) Eeu Duisch
schaft te krijgen voor onaannemelijk verklaard vliegtuig heeft op een bmtenwyk van Luné-
en zal thans zelf met. eon, nieuw voorstel komen. vü!o 3 bommen geworpen, zonder eemge schade
De ambtenaren met de uitwerking daarvan be* to veroorzaken. Een tweede Duitsch vliegtuig
last verklaren, dat een algemeenen opheffing h.eeft moeten dale* naby Elms; do twee offi-
der uitzonderingswetten als onmogelijk moot Clelen dio er 111 zateu by Gevillers, ten Z.O.
Ontvangen van:
M. B.
Kantoor-collecte
Vorig bedrag f 1001.-
8.50
4.50
Uit officiëele bron schijnt echter nog niets be
kend te zijn; ook verschenen nog geen legerbe-
worden beschouwd, doch geven tevens een aan-
gelijk zou zijn.
Do toekomst van Polen.
Iu begin December hoeft een bijeenkomst
plaats gevonden van de afzonderlijke groe
pen in het „Koninkrijk Polen", voorzoo ver dia
tot dusverre bestond, do Boerenbond en da
jPoolsche Volksbond. Op die vergadering wer
den deze drie fracties samengesmolten tot
leen „Poolsche Volkspartij",
j Als voornaamste besluiten dezer samen-
komst kunnen de volgende gelden.
1. De Volkspartij stelt zich tot doel de her
van Lunéville, gevangen genomen.
TELEFOON 1770.
Van do groote steden komt zij algeiueen voor
in New-York, Chicago, Philadelphia, Boston,
LONDEN, 20 Jan (Officieel.) Gisteren heb- Saa CWand eQ ^tro^
ben wy m veertien luchtgevechten vyandelyk» waarV)m vermoedelijk 10()>üC)0
vliegtuigen binnen de Duitsche iimes tot lan- ^,11^ hebben.
den genoopt. Wy hebben gisteren een vliegtuigfederili0 overheden verklaren, dat het hu.n
verloren. Een vyandelyk vliegtuig heeft drie r,lfictiach niot mogeIi,k U huip w'verWnaa in
bommen geworpen «aa den rand van eea dorp vereen,tenimilN met deil aard der epidemir
achter ons front.
BERLIJN, 20 Jan. (Officieel.) Bij Tourooing
heeft éen Duitsch vliegtuig een Engelsoh vacht-
vliegtuig (tweedekker met twee machines»vro
ren) dat deel uitmaakte van een Engelsch vlieg-
eskader, ten val gebracht. Aan de Yser heeft
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit
stelling van een onafhankelijk koninkrijk Po- ona afweergeschut een vyandelyk vliegtuig bin- rechtbank^te^Amsterdam 'mr^J^C ^schau-
lBo* Zii neemt deel aan de vorming van een nen d? v^and»!ijke linif 101 landeu zier' advocaat procureur 'ie 'Amsterdam', t©
nationalen raad voor ,Kongres"-Polen dio ^°n'if^Ur ^vorengenoemds
met hot centrale
mcreel als materieel.
voor ir«noT-fta"-Polen di« waar liet door on9 ^e30flutvuur 18 vermaid. ui© vens recüter-plaatsvervanger in vorengenoemd#
Poobteh* lulioenen. zoowel tertta°kt hebben wij militaire inrichtingen to rechtbank, onder toekenning van gelijktijdig eer-
Poolsoh* legioenen, zoowel Nancy met bommen bestookt_ vol ontslag uit laafstgemelde betrekking.
I i« «an mr. dr. J. f. Boasson, op verzoek, met
IN MESOPOTAMIE. (ingang van 1 Februari, eervol ontslag verleend
LONjDEN, 20 Jan. Minister Chamberlain "jt zijn* betrekking van hoofdcommies bij het
Volksbedrog. De Frajische bladen brengen af heeft, naar Reuter meldt, in het Lagerhuis m**- Hep*rtement
en toe zonderling» berichten. Zoo vinden, wy gedoeld, dat tengevolge van het iutred«u van
ir-kriA Am rraKeorfAniccen door «mnc vriiwel in bet than# in d<* „Echo de Paria" een uittreksel uit gunstiger weder het Engelaoho ontzetting*leg*r
Totaal f 1009.-
opgericht! En
T -ij» me erop rekenen
AGENDA. SX JANUARI.
Gebouw 8L Bito Smedestraat 23
•f Feestavond-Metaalbewerkers 8 uur Ar
beid Adelt SHBH uur Spaarbank 8K
•hi uur Spaarkas 8H—9H mat Social©-
Cak*a 8—10 uur.
fiïfHQCENDAAL - „Rusthoek" - half 8
OVKH ZICHT.
genoeg meer t® eten was.
(Sfft *il»k*»»i»A L.L.-1.1!
Griekenland en de mogendheden, De ,^tU
tenrijksche, Duitsche, Bulaaarsche en Turkscho ""*"77'"^°" myaiiatteits- en ziekenfondsen doorarbeiden
AfV.,..: vernietigd, waarvan er 78 met levensmiddelen zelf of door werkgevers, ten behoeve van de aan
Inn nun (II »n-n n i-.nt,An m.n l.a.n a M Ji
gezantechappeu te Athene hun archieven ver- waren ffolad<!n. Er zyn 81 mftn gevangen go no- hun ondernem^ vVrbond^Tr^idm fa hS
huizen en met autos naar Maocedom.d '/eiuleu. men; de overigea zijn aari land g6vlacht by da leven geroepen.» «roemers, ia hel
Wijziging in het Bntsch opperbevel. In ant- nadering van onze torpedobooten.
woord op verschillende vragen, heeft de Britsch»FNnrr srHF 7FFRT nk'KADF
ondorstaate-secretaria van Oorlog, Tennant, in j ,)L LNGELbCHE ZELBLOh KADE.
hot Lagerhui» medegedeeld, dat Sir A. Murray LONDEN, 20 Jan. (Part.) Het. Lagerhui* zal
benoemd is tot opperbevelhebber van do troepen zicl1 de volgendo week bezighouden met d« blok- P'*u der Regeering de vereiaoht© ontbindiog|
in het Middellandsche Zeegebied al» opvolger kade. Zeven unionisten zullen in het Hui* Kamer* by d« behandeling der grondwet*-
van generaal Sir Charlee Monroe. Da troepen een motio indienen betreffende de invoeren In herziening soo mogelijk te doen samenvallen
onder generaal Maxwell vormen deel van Sir on*Üdige landen, die aan de vyandelyk* greu- ™et d« periodieke verkiezingen voor de Tweed*
geroepen.'
GRONDWETSHERZ1ENING EN.
PERIODIEKE VERKIEZINGEN.
Naar het „C'entr." verneemt, ligt het in hst
Murray's bevel.
Levensmiddelen voor St. Petersburg. Volgens
de Rjataj beeft de Russische minister van spoor
wegen, Trepoff bevolen, het personenvervoer op
de lijn St. Petersburg-Moakou tusschen 23 en 29
•I anuan stop te zétten, om het aanvoeren van
levensmiddelen, waaraan groot gebrek heerscht,
mogelijk te maken.
Naken ringen in Frankrijk. Diegenen der lich-
Kameir in 1917.
Voortzetting van den oorlog en- de dienst
plicht in Engeland.
De oorrespondent van.de „New York He
rald" heeft, naar Keuter meldt, Lord Derby
geïnterviewd, dis daarbij verklaarde, dat
of de oorlog twss jaren of tien jaren zou
duren, de bondgenooten zouden voortgaan,
totdat de Duitscher* degelijk waren ver-
agen. De nieuwe lagere zouden superieur
sqn aan dis van Duitschland. Hij vertrouw-
a® toepassing van het concriptie-ont-
5 f^oeBijkheden zou brengen, orn
aat ae arbeiderspartij krachtig samenwerk
te met alia andere partijen, vastbesloten
den oonog te winneu. Een der moeilijkste
vraagstukken was geweest te voorkomen,
dat ds mijnwerkers, spoorwegmannen en
dokwerkers, dio In het land noodSg ziin,
worden opgeroepen.
zen, van goederen, nuttig voor den vjjand; hierin
zal bij de regeering worden aangedrongen op
een krachtiger blokkade, die niet* zal afdoen
aan het normale verbruik van onzijdig» lan
den.
DE STRIJD IN HET OOSTEN.
oir ioit BERLIJN, 21 Jan. (Part.) Naar do Lokal
tingen 1 sanvankelijk Anzg. verneemt, neemt het artillerievuur aan
vrijgesteld waren, zu en zich m Frankrijk aan ]le.j Oostelijk front wederom in hefigheid toe.
eéen nieuwe keuring hebben t» onderwerpen. in het Noorden woedt de ,lag. De aanvallen ten
De O.-H. consul te horfu vrijgelaten. De Noorden van Czernowitr duiden zonder twijfel
Siidelawieche Eorrespondenz verneemt uit op het begin van een nieuwen in grooten «tfjl
Athene: De Oosten'.U^sch-IIongaareche consul voorbereiden langdurigen »lag. De aanvallen
t* Korfu.TEeodor Edi, die by de bezetting van komen echter niet onverwacht* daar nien wiet
het eiland door de Fransehen gevangen wa» dat do Russen versterkingen hadden laten aan
genomen, i* weer vrijgelaten. rukken en men dus tegenmaatregelen had ge-
Het Oo»tehryksch-Hongaarsche leger. Heden nomen,
worden in beide staten der monarchie de wette- GRATIE VERLEEND,
lyke bepalingen af ge-kond! gd> waardoor de AMSTERDAM, 21 Ja.n. Volgen» de „Eoho
dienstplicht, die tot dusver tot den 50-jarigen Beige" heeft de heer Van Vollenhoven, ge-
leeftyd wa* beperkt, uitgestrekt wordt tot den zantschapssecretari* van Nederland, t* Brussel
55-jarigen leeftijd. door zijn tussoheukomst weten te bewerken, dat
Een complot tegen Joean SjI Kai. Te Peking dfl ,st;raf yan 10 jaar hechten!*, waartoe Mr. i g"enheid"te'^ven'dTbtd^Z' e°LaTdt
i» «es samenzwering ontdekt tegen het leven Dulait, advocaat te Charleroi, door d-. Duit jaren jn oude kunst nersnnnlUL- k:: i
„DE TELEGRAAF" EN HARE
MEDEWERKERS.
Het beatuur van de Vereeniging „De Ameter-
damauhe Per» heeft tegen Zaterdagavond een
■poedeiaohende ledenvergadering uitgesclireven.
Het eeuig» punt, dat de agenda vermeldt, ia:
„arbeidstoestanden by „l>e Telegraaf".
Hot ffbld. verneemt, dat het bijeenroepen
der vergadering het gevolg is van het plotse-
ltnge ontslag, dat door de directie van het ge
noemde blad aan een 1 gen der tuduto medewer.
key* 1» gegeven.
BELA8TING OP SCHILDERIJEN.
De Vereeniging van handelaren in oude kunsï
in Nederland heeft zich mot een adres gewend
tot den minister van Finanoiën, waarin wordt
medegedeeld, dat de leden dier vereeniging zioh
in hun beetaan ten zeerste bedreigd vinden door
het voorstel om de schilderijen te belasten. Zij
meenen, dat do voorgestelde bepalingen nood
lottig zullen worden voor den geheelen handel
iu kunstvoorwerpen en schilderyen. De mini©
ter wordt verzocht een hunner leden de gele-
scher» veroordeeld waa, tot één jaar 1* vermin
derd geworden.
CHINA.
Herstel van de Mantsjoe-dynastlc?
Een Reutertelegram uit- Moekden berfoht,
dat een brigade van de 20*te Chineesoh* divisie
oprukt naar llui-Hua-ohen om Mongoolsche
invallers terug te werpen. Deze hebben n.l. een
inval gedaan in hot district Ut-eum-chen en
het herstel van de Mantejoe-dynaetie aange
kondigd.
AMERIKA.
Een influenza-epldeinle.
watt-uren tegen 883.668 in September 1914, zoo-' Wa9hin/ton ™dt,gemeld: De «rustigste
aL 90S v.ainfluenza-epidemie die, naar men weet, ooit in
.de Vereenigde Saten is voorgekomen, heereoht
De verlichting in Italië. Aan het Berl. Tage- thans, naar men bericht aan den Generaab
b.iitt wordt u,t Lugano gesemd, dat een koniiik- Inspecteur van den algemeenen gezondheid©
lyk besluit bepaalt, dat d* verliching in clle dienst.
Italiaanse steden voortaan tot de helft ral! berichten toonen aan, dat de ziekte zioh
u oi en teruggebracht. j op onrustbarende wyze uitbreidt en vel* sterf-
- 1 gevallen veroorzaakt,
van den nieuwen Keizer Joean Sji KaL Tal van
arrestaties zijn gedaan.
Pary» In oorlogstijd. Dat het leven te Parys
langzamerhand weer normaal begint te worden
bly'kt o.a. uit de cijfers van het aantal bezoeker*
van thoater* en cinemas. Van Januari tot Octo
ber 1916 i* het aantal theaterbezoekers van
420.SOI gestegen tot 805,765 en dait van der bios
coop-bezoekers van 910,188 tot 1,604,519.
De productie van tooneelstukben en film*
schijnt onder den oorlig niet te hebben geleden.
Aan de censuur werden tot. November 1500
tooneelstukken en 6000 film? ter beoordeeling
voorgelegd. De verkoop van Fransch* speelgoe
deren i* toegenomen, evenal» het gebruik van
electrisoh licht. In September bedroeg het ver
bruik van het electriscli licht 2,861,183 Kilo-
..inber 1)
dat de vermeerdering 223 bedraagt
laren in oude kunst persoonlijk by Z. Exo. voos
te dragen en in details too to lichten.
EEN GEMEENTELIJKE
Do Gemeenteraad van Schiedam heeft eens
raadscommissie benoemd, om een onderzoek la
te «tellen naar al of niet wenechelykheid dea
oprichting van ©»n gemeentelijke hypotheek*
bank.
HET 73-JARiG BESTAAN DER H. IJ. 8. M.
3* commissie tot aanbieding van het huid©
blijk ter gelegenheid van het 76-jarig bo*taan
van de H. IJ. S. M. heeft het batig «aldo, ton
bedrag* van 1260r ter leeohikking van de
directie gesteld. Deze heeft dit overechot ver
dubbeld en het geheele bedrag, bestemd voor het
Vau-Haueeltfonda, dat zich ten doel stelt steun
van H. IJ S. hl. personeel bij verpleging in het
Herstellingsoord.
Ta Rotterdam heeft zich een comité gevormd
met het doel in hot gebouw De Vereeniging
aan de Sohiekade een Nijv»rheid*tentooustelling
te organiseeren.
