DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. MASS AULA AM 49, HAARLEM f4000 f 500 f300 f 150 f 100 'f75 f60 f 15 KM SSS- «f* f11" T-i DE OORLOD EERSTE BLAD DONKER LAAGST. HaarB@m-i*echfs. m. kunt uwe krachten aanbieden bij den voorzitter, den secretaris en penningmeester, en ook bij ondergeteekende, den tweeden secretaris onzer Propagandaclub, eerstdaags weer voor goed in Haarlem, maar bij den laatste alléén 's avonds. THEOD. G. v. DÜSSELDORP 5 Barteljorisstraai 5. - Telefoon 2144 Overschoenen P. W. TWEEHUIJSEN ZATERDAGAVOND-NIEUWS Saterdag 26 Februari 1916 4Gete jaargang n°. 8970 ABONNEMENTSPRIJS r» maanden vooi Haarlem ca voor da plaatsen waar een aseni Bevestigd ia (kom der gemeente) Voor de overige plaatsen la Nederland per post. Per week voor Haarlem en de agentschappen .iQ» - Afzonderlijke nummers. t 1,« Bureau van Redactie en Administratie i Intercomm. Telefoonnummers 1426 en 2741 PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 1—5 regel» •tets 0.T5 Iedere regel meer. t 0,15 Buitenland per regel0,20 Advertenliën in de rubriek „Vraag en Aanbod"'van 1—5 regela 0,40 Elke regel meer 0,10 Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: bij overlijden. bij verlies van een s hand of voet a bij verlies van bij verlies van bij breuk van een bij verlies van bl] verlies van een s een oog 3 t: een duim s u arm of been een wijsvinger e anderen vinger De uitkeenng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór I October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.) bij levenslange onge schiktheid tot werken Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder de Officieele Kerklijst en het Geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden. HAARLE.MSCHE ALLEDAGJES No. 1852 WERKLOOSHEID! E«n onzer lezers vraagt ons, of wij hem kunnen inlichten op de vraag of er dan hier 'er «te<le geen werkloosheid meer heerschtt jünners, zoo zegt hij, de halve stad is nog gebarricadeerd met sneeuwbergen, en van opruimen is geen sprake. Terwijl de Go- öieeutereiniging 0p klachten antwoordt, dat het haar aan voldoende mannetjes ont breekt„Zijn er dan geen werkloozèn, die sneeuwruimen willen!"..,. We hebben getracht het antwoord op die Vraag volledig te krijgen. Maar het lukt ons niet. Inderdaad is waar, dat de Gemeentere'mi- ging niet veel aanbod krijgt van geschikte kn eeuw ruimers. Maar of van den anderen kant er geen geschikte lui meer z ij n, is een andere vraag. Men meende, dat velen zich achteraf hou den. Wat er weer op wijst dat de tccstand van die lieden dan toch niet zoo slecht is als V'el eens wordt voorgesteld. Hoe het zij: het verhand tusscben -den om vang van de werkloosheid en de geringe fcneeuwruimïng is een zaak, die menigeen in neze dagen nog wel eens bespreekt. In kwaliteit het HOOGST. Barteljorisstr. Hoek Gr. Markt Tel. 899. Adv, 27 FEBRUARI. age.yda. 'T-b,T?T- Bavo Smedestraat 23 ltte Bioscoop 24 cn 8 uur. Schouwburg Jansweg 2 uur A-sschepoester. 8 uur: Blonde Kaa. Schouwburg De Kroon 8 uur Opera Italiana Cavalleria Rusticana en- Paljas. Br on ge bouw 105 uur Tentoort- d el ling „Kunst zij ons Doel". AGENDA. 28 FEBRUARI. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Witte Bioscoop. 8 uur. Esperanto S!4 a.r. Ondersteuningsfonds S'A uur. Zie kenfonds Typografen S'A uur. Kring R.K. Gemeenteraadsleden 8 uur. Schouwburg De Kroon 9 uur Jean Louis Pisuisse Liederenavond. S ociet ei t Vereenigin g 8 uur Concert Haarlem's Kinderkoor. St. E 1 i s'a O e t h s-G- e b o uw Jansstt. 49 van 22'A uur aanvrage om verster kende middelen voor arme zieken der St. Elisabethsvereeniging. bisschoppelijk Museum Jansstraat 19 geopend eiken dag van 10»5 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K feestdagen. Een maand geleden werd met eene buiten gewone vergadering de katholieke politieke propaganda ingezet. Of liever reeds eerder in dit blad, welks medewerking wij niét genoeg kunnen waardeeren. In een der artikelen over tien /aanstaanden strijd (Aspecten van 8 Dec, 1915) werden onze vooruitzichten goed genoemd, daar onze Kiesvereeniging, onze Propaganda- club en onze Pers in orde werden bevonden, terwijl wij de Haarlemsche kiezers bij voort durende bewerking aanwezig achtten om een rechtsche overwinning bij Staten- en Kamerstem bus tot geen hersenschim te maken. Sindsdien is er zoo goed als niets veranderd. Weliswaar mag het spijtig heeten dat de kiesvereeniging haar beproefden leider moest missen, maar dit was, het gevolg van een verblijdende gebeurtenis, zijn wethouderschap, en de leiding is thans in eveneens beproefde handen van onzen grijzen veteraan uit den bezadigden middenstand. De Propagandaclub volgde dit voorbeeld ira in de benoeming van haren nieuwen voorzitter. De opschuiving bracht geen nadeel. Anderzijds beleefden wij een groei van de Nieuwe Haarlemsche en ondervonden wij weder het onuitbluschbare vuur van onze enthousias ten, de R. K. Propagandisten, die een aantal, een trotsch aantal nieuwe rechtsche kiezers op de lijsten plantten. Bravo! Het huisbezoek moet nu ter hand genomen. Een vervelende arbeid, hoezeer allernuttigst. Indien dit laatste u niet reeds aanzet, katholie ken, om „allen meê te doen" in dien vervelenden arbeid, laat dan deze overweging u aantrekken hoe vervelender des te verdienstelijker. Gij kunt door dezen arbeid eenigszins een schuld inlossen aan Hem, bij Wien gij diep in het krijt staat, en Die er niet tegen opzag voor u een wreecien dood te sterven. Wij vertrouwen op de katholieke vrijwilligers uif alle rangen en standen, opdat zij ons metter daad zullen steunen, liefst met bunnen mede arbeid en zoo dit niet mogelijk is, dan op een andere wijze welke ik niet nader behoef te omschrijven. Wij twijfelen niet aan de medewerking onzer katholieke medeburgers, als steeds zullen zij leveren hunne mannenrijke gelederen bij de stem bus, hunne krachten bij de Propaganda, hunne sprekers op vergaderingen, hunne schrijvers voor der Coalitiezaak, tot zelfs hun geld, waar deze zenuw te kort mocht schieten. Waarom maakt gij bij deze laatste hulp een voorwaarde, zult gij vragen? Toch niet ten onrechte, waar wij werken voor der Coalitie zaak. Want als wij al het andere leveren, moeten wij dan ook nog alles bekostigen? Is de voor waarde misplaatst: dat wij slechts subsidiair zullen betalen, „als er tekort mocht .zijn"? Neen toch. Alle eendjes zwemmen in het water, maar alles wat in het water zwemt is nog geen eend. Wij willen geen meeuwen voor eenden aanzien. Een meeuw is een mooi beest. Een eend nuttig Deze levert dons, en legt geldswaardige eieren, HEEFT UITSLUITEND is goed voor de consumptie, maar moet alsdan geplukt worden. Nu zouden wij het allerlaatst willen geplukt worden, eerst dan, wanneer alle meeuwen eendjes geworden zijn en dus ook productief werden. Zoo hebben wij bewondering voor onze coali- tiegenooten, welke met ons in één schuitje varen, gU g ET B i W T Q T fl T F F IM maar wij zouden hen wel eens aan het werk li I L U W L O I UF I Lil willen zien, ook productief worden, en ooki geplukt als er geplukt moet worden. Adv. Wij zullen er niet over plukharen, maar mogen het toch wel even zegden Of moeten wij hetl het teilein dooi de tegenpartij aldus hopfd alweder in liet zand duwen? Wel neen,t da?r zullf" W1J, dan.ook me' dub" klare wijn moet steeds geschonken. |fe, driedubbele krachten stormloopen. Bij de Anti-Revolutionairen en Christelijk-IIistori-Raten allereerst, b.j de Kamerverkiezing met schen, waar is uw pers, waar is voor een deel uw i™de,r' maS n00lt £eze£d dat W,J d°01" Ciöen propagandaclub, *ja zelfs uw kiesvereeniging? i d veil°!'en- Afwezig? Wij berusten er in. Wij, katholieken, 1Coalitie moet een zijn als ooit. De katho- zullen het werk doen, zullen u nooit alleen laten i ''eken hec,ht als^geen. Het komt mij voor of de staan, zullen uw candidaten steeds waardig uits fI11 e,u^'ei1 Mei katholieke oigamsaties op den strijd laten komen, minstens gesteund'door aller.lei gebied wel eens roerender en verneugen- duizenden katholieke sUmen, ja, duizenden ia 1 fer is geweest dan thans, eeu ieder zie zijn tout Haarlem, wij begrijpen volkomen dat u geen ti|de nader, heclit en sjeik aaneen, eigen locale pers kunt stichten in een vloek en I mer' noolfc van °ns "?°gen zeggen, een zucht, zelfs dat uw jarenlang pogen (bijal- j ^at0.e^}ndhoist aanhaalde blJ die Septennats- BARTELJORISSTRAAT 27 TELEFOON 1770. Adv. Von den relncie nie bestiegt Aber von den Freunde verlassen. dien gij poogdet) faalde, dat er nu eenmaal geen krachtige propaganda van u uitgaat, om welke redenen dan ook, ja, zelfs dat uwe allereerste organisatie er niet in wil. Dit alles accepteeren wij. Wij moeten wel. Maar accepteert gij dan, XT ook dit inzicht: aan u de plicht, waar gij liet ,N°01" °aze vriendf zullen ons nooit ver- andere mist, dat te geven wat gij niet mist en late"j dlt Z1\. ons eea t™08 aIs W1J onverhoop wij behoeven- treld .mochten verhezen. De Coalitie zal pogen, zal Aldus kan' niettegenstaande alles, de samen-1 0ükalsdan SeP00«d. hebben tot het uiterste Ons werking nog een ideale worden. De R. K. Kies- j vexbhe* zal ons cen Pxxkkel Z'J" tot n0* Meerderen waaraan hun geld besteed is li i u - wachtwoord overgeeft Wie nu deze manier van samenwerken een, 11 langs de rijen zijner talrijke mede- brutale eisch noemt, dtW. snapt het aandeel niet, °"1' f'l1 rj£!ts.'XTC dat de katholieken voor zich nemeii in den aatlem. Mr. BO MANS. gemeenschapeplijken strijd, en zoo zelfs het gevoelen bij onze coalitiegenooten algemeen is dat aan dien eisch niet voldaan moet worden, dan schiet er niets over dan dat de katholieken óók het geld geven, wat ons ook nog steeds mogelijk is, en wij alléén den strijd strijden, evenwel niet voor onze candidaten alleen, maar ook voor de hunne, alsof er niets gebeurd' ware. OVERZICHT. Het meest belangrijke van alle oorlogs- geoeurtenissen in de Riatste dagen is de Deze* iaatstè overweging*" kan^tweeledigeaanval de? Duitschers ten noorden van uitwerking hebben: óf liet stelt onzen rechtscheii Verdun, van welk gevechtsterrein wij in het broeder gerust en hij houdt de hand op zijn zak, bijblad een kaartje (afdrukken, óf hij begint kts woi gezamenlijke aetie en de( De strijd werd daar nog met onvermin- grootheid daarvan te voelen en steekt de hand 'j 3 - 7 - diep in den zak. Ter wille van rechtsch Haarlemi derdve IiCVlgheid voortgezet, onder welken doet uw keus! druk de Franschen naar zij in hun leger- Ter wille van rechtsch Haarlem. De feiten van bericht mededeelden hun beide vleugels den dag we,ken u 'n de hand, coalitie! Het van het front, tusschen den rechter Maas optreden van Goit van der Linden die een ministers verantwoordelijkheid "een ministe- °eVei' en 0rncx' hebben teruggetrokken, on- riëele, geen kabinets- of programma-eenheid i derschcidenlijk achter Samogncux en Omes. voorstaat, tegen alle Nederlandsche parlemen-j Alleen tusschen Malancourt en den linker nlre«nfffr RSr!linf -^PT0de? wekt ergernAs- Maasoever is met wat minder hardnekkig- doet geen 'goed aan het linksdïe vêrtrouwe^M hcid gevoclltcn; do werkzaamheid der ar- linksche regeercapaciteiten. Vooral het geval tlUerie liam er zelfs al terwijl daar Treub met annex briefwisseling Roodhuizen en n0o geen infanterie-aanval plaats liad. de houding van den voorzitter der TweedeOp den rechteroever van de Maas echter Kamer, Borgesius, het lugubere geval Treub, hebben de Duitschers hunne successen in van0lffkl r°°s dit geval ^val '|nk®che adres verschillende richtingen uitgebreid. De ver van Aalst c. s., o» val van den grooten liberalen man, heeft de lmksche gelederen niet sterkte dorpen en hoeven Cliampneimlle, weinig verscheurd, méér dan men meent. Belas- Cotelette, Mannont, Beaumont, Chambrettes ting-parforce-jacht en- vrouwenkiesrecht noch en Ornes zijn, naar in het Duitsclio commu- zelfs het eeuwige &ezwam afbraak en opbouw niqué wordt medegedeeld, genomen. Boven- en verhuizing naar onerse departementen van de (!jr.n wor(]pn flo Pranseha steUim-en tol aan sociale verzekering, dd alles zal blijken geen dien wcrden dd 1 iansciio stellingen tot aan zuigkracht op linksche kiezers uit te oefenen. den ru& vau Louvenont bestormd en zou- Het komt ons ten goede. i don er, volgens een bericht hedenmorgen uit Keulen, zelfs al op de, voorste verdedi gingswerken van Verdun door de Duitsch? zware artillerie granaten geworpen zijn. j' Het aantal gevangenen is van meer dan 7000 tot meer dan 10.000 gestegen. Over den buit aan materiaal is nog geen opgaai gedaan. i ln Albanië loopt de strijd om Durazzo ten einde. De Oostejirijksche troepen heb- Iben de Italianen, die den vorigen dag ten' Oosten en-ten Z.O. van Durazzo waren „ver slagen" in een scherpe vervolging op de landtong ten .Westen van liet kustmeer te- De Italianen trachten, nu zich in te sche pen do h de havenwerken van Durazzo zijn in liet bereik van het Oostenrijksch geschut vuur en de inscheping van soldaten en krijgsvoorraden kan dus met goed gevolg worden belemmerd. Tot dusverre werden 11 Italiaansche offi cieren en meer dan 700 man gevangen ge nomen, vijf kanonnen cn een machinegeweer buit gemaakt. Is Durazzo eenmaal in handen der Oosten rijkers, dan zal het niet lang meer duren;' of ook Vaiona zal, op eenzelfde wijze, door de Oostenrijkers van uit" het noorden en, noordoosten en door de Bulgaren. «R het oosten en zuidoosten aan de zee worden' omsingeld. Overigens, evenals gisteren, van de ove rige fronten geen nieuws. VERSPREIDE BERICHTEN Portugal en dte oorlogvoerende landen. De Pprtugeescho regeering heeft een be schikking genomen nopens net gebruik van do in Portugal geïnterneerd Duitsche scb epen en er alvast Portugeesche bemannin gen op geplaatst. In verband met deze inbeslagneming meld! de „Times''-correspondent te Lissabon, dal deze plaats had onder bevel van kapitein Leote-Rcgo, den commandant van de Portu- geesche-vloot-divisie. In het geheel waren er 36 Duitsche en Ooètenrijksche schepen, van welke verscheidene van meer dan 8009 ton De inbeslagneming kwam voor de Duitseh-rf als een volkomen verrassing. Enkele kapi teins boden een schriftelijk protest aan. Twee Portugeesche oorlogsschepen bleven binnen >een afstand van drie uur de wacht houden. De Duitsche matrozen zijn aan wa} gebracht. De Portugeesche minister van Buitenland- sche Zaken deelt mede, dat deze stappen go- daan zijn, daar de regeering vreesde, dat de schepen zouden tracfiten te ontsnappen; ook Had de regeering ze voor transpart noodig. De premier voegde er aan toe, dat en te vo ren geen onderhandelingen met Büitschland waren gevoerd. De regeering had alleen het WEEKPRAATJE. In normale tijden zou de maand Februari zich peter teenen voor het schrijven van cen carnaval- schets, clan voor een artikel over het weer. Maar de maand Februari van dit pas begon- Hen jaar is zóó merkwaardig, dat er over haar' ■:en weer-carnaval-schets te maken is! Zoo uit dch het weer, evenals die steeds meer uit-de-mode takende feestelijkheden, die in Februari plaats hebben, i n den Vastenavondtijd en Carnaval plegen te heeten zóó uit zich het weer in deze toaand van een grillige, merkwaardige zijde. Gelijk er op de feesten van prins Carnaval tie grilligste contrasten zijn te zien, zoo doet Jok nu het weer op de meest-grillige wijze mee san dezen feesttijd. De eerste dagen van Februari zijn mooi, 't is heerlijk voorjaarsweer; ge voelt de prachtige Lenie in aantocht Dan ineens is 't weer uit. Naargeestige regentjes, barre regen en wind en gure koude, jagen alle lente-illusies weg en doen denken aan de ergste herfstdagen. Toen plots |veer opklaring en nieuwe overwinning van de Lentebodes, soms door wat kwade regenbuitjes ^rdrongen en door koele windjes verfrischt, ^°ms, door een onvenvachien sterken wind, wat verwaaidDen laalsten dag, den pas d "rbijen Dinsdag, was het wederom een weer- W>tV°1 bl'jde verwachting een vroolijke belofte "u Lente-ver jonging en opfleuring. Toen, ineens, Woensdag, sneeuwval en onuit staanbaar-schrale wind! Toen kwam het weer-camaval op z'n hoogte punt,»?-' dachten we! Inderdaad: 't Was wel eenig mooi, buiten vooral,en ook 's morgens vroeg in de stad, toen daar alles onder de sneeuw zat, overdekt met een kunstig donzen tapijt. Het andere natuurelement, dat sneeuwweer echter tot een van de onaangenaamste maakt, die men wel uit zou kiezen: die scherpe, schrale wind, die je door merg en been trilde en de fijne sneeuw soms nijdig-fel in het gezicht joeg dat ander natuurelement nam hier en daar te gauw dit mooie blanke kleed weg, en joeg op vele plaatsen de sneeuw voort, tot berg-hoogtg en maakte het verkeer hier en daar niet gemakke lijker. Toch was 't een mooi gezicht, dat een mensch wel imponeert, juist nog meer als hij pas schoone Lente en blij voorjaar verwacht; die witte verving overal, die blanke witheid, die zelfs heel de stad, in de vroegte 's morgens, iets plechtigs moet hebben gegeven. In de vroegte. Want later niet meer. Toen je om 12 of 2 uur door de stad ging, was alle poëzie wegdoor de wreede haast van den vliegenden, modernen stadsmensch was alle wit haast bevlekt, of geheel vernietigd. Toen was Z.M. de mensch gekomen, met zijn bonkende trams, die over het donzen kleed heen raasden, met z'n voortvlie- gende. wagens en paarden en karren en z'n eigen voortjagende stappen en d'r bleef niets moois van de vvitie pracht, 't Werd alles toen een grauw -smoezelige, zwartig-natte modderlaag. Des avonds sneeuwde het opnieuw, en des nachts zeker wel aan een stuk door, in ongekende hevigheid, en Donderdagmorgen, vroeg en later, steeds door Toen was de overwinning aan het winter- element Nu was zijn natuurvriend van den vorigen dag niet medegekomen, cn de sneeuw was, zooals het zoo mooi kan gaan, ook donzig zjrcht peer- gevallen, niet voortgestuwd door windvlagen, die de vlokjes daar legclen, waar hij, de wind, het wilde. Met wiskunstige zekerheid haast had zij, de lieve winterkoning1", de straten eri daken en boomen en palen bedekt, zonder falen, géén zwart plekje latend haast en nu .brengend een kleed van zoo ongerepte blankheid, zachtheid en sterke dikte, dat dit zelf den mensch, den lconing der schepping, te machtig en te zwaar was. Zijn trams moest hij op non-activiteit zetten, en kon ze eerst laten vliegen, toen andere hulp middelen hein hadden geholpen in het vrijmaken van de baan, die zijn tramwagens dragen moest, en dan was het nog maar voor een deel. De paarden bleven op stal voor het overgroote deel, de wagens in hun huis, de groote vooral, en kleine ook. Want daar konden ze niet tegen op, tegen zulk een geweldigen sneeuwval, die hen totaal nekte in hun haastigen voortgang, en alle verkeer vertraagde en bemoeilijkte. De ramen waren besneeuwd en zoo hinderde de sneeuw den mensch zelfs .thuis, waar hij in dikke donkerte zat. Zijn huis uit kon hij ook haast niet, want voor zijn deur lag de sneeuw zóó dik en de deur ging haast piet open En dan, buiten was het geen doen, om te loopen. En de mensch moest zijn voortwillende, door jagende stappen wel matigen. Daar was er nu een, sterker dan hij! Zoo wreekte Donderdag de sneeuw de beleedi-. ging, die haar Woensdag was aangedaan!..., Sprokkelmaand, de 26e. OORLOGSDAGBOEK van 17 tot en niet 24 Februari.) 17 Februari. De sterke Kaukasische vesting Erze'róem is door de Rassen"veroverd met groo ten buit. De Russen dringen op uit Melazgert naar Turksch Armenië Stormweer op het Westelijk en sneeuwjach ten op het Oostelijk front. Een Fransch vliegerseskader heeft Stroe- mitza en omliggende kampen gebombardeerd. Een Engeïsch stoomschip getorpedeerd Het Ned. s.s. Bandoeng door een mijn beschadigd. Duitschland erkent, dat het torpedeeren der Artemis" een fout is en biedt verontschul diging aan. 18 Februari. Geen nieuws. 19 Februari. De Ooslenrijksche troepen mar- cheeren door in Albanië en veroveren Kawaja. Een Fransch stoomschip door een Oosten- ïijksche duikboot getorpedeerd in de wateren van Durazzo. Luchtgevechten tusschen Duitsche en En tente-vliegers boven Stroemitza en Saloniki. 20 Februari. Duitsche vliegers werpen bom men op de Britsche kustplaatsen Lowestoft, Kent e a. Durazzo wordt met algeheele insluiting bedreigd; de Oostenrijksch-Bulgaarsche troepen vorderen steeds. 21 Februari. De Fransche pers óórdeelt Briands Italiaansche reis zonder resultaat. Ten N. van Ypecgn, aan het Yserkanaal, hebben de Duitschers een Engelsche stelling genomen, ten Z. van Loos hadden de Britten een sueces. 22 Februari. Nu gaat weer -een Italiaansch generaal naar Parijs, om te confereeren. Wederzijdsche vliegeraanvallen, op het Westfront. Durazzo is geheel omsingeld. Japansch vlooteskader in de Middelland- sche zee aangekomen. Een Zeppelin neergeschoten door de Rus sen 23 Februari. Weer groote vliegers-actie der Franschen tegen plaatsen en sterkten op het front in 't Westen, en Duitsche tegen-aanvailen in de lucht. Ten O. van Souchez veroverden de Duit schers een Fransche stelling. Aan de Somme. Oise, Aisne en in Cham pagne worden de gevechten heviger. Zware artillerie-gevechten aan de Maas. Een Fransch-Engelsche interparlementaire conferentie te Parijs. De Zuid-Afrikaansche generaal Smuts En geïsch bevelhebber geworden. Een Engeïsch stoomschip getorpedeerd. Wordt vervolgd.) EBRE HIMLENSCHE CO M r! .A 2,— 0,12* 0,05 IN PRIJS HET —5 I YVY v

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1