DAGBLAD voor NOORD- én ZUID-HOLLANDL NIEUWE STOFFEN NASSAULAAN 49, HAARLEM f 4000 f303 f 850 f 800 f500 f75 f60 f 85 DE 00RL06 Zaterdagavond- nieuws EERSTE BLAD HOOGST. LAAGST. kterüag 4 Maart 1916 |ste Jaargang n°. 8976 Bureau vara Redactie en Administratie Entercomsn. TeSefeosinummers I42S en 2743 Alle betalende abonnés op dit Blad, die in hel bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voori -De üitüeenng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.) Dit nummer bestaat uit vijf bladen /aarender de Offieieele Kerklijst en Jjt Geïllustreerd Zondagsblad in acht "iadzijden. HAARLtiSGHE ALLEuAGJES No. 1858 In kwaliteit het Barteljorisstr. Hoek Gr. Markt Tel. 899. v Laf- VERSPREIDE BERICHTEN KORTE BERICHTEN ABONNEMENTSPRIJS i maanden voo» Haarlem «a voor de plaatsen waar een agent ï*»estigd Is (kom der gemeente) WHJ^U 19 (nU'tl Uil ycldCCillCI «ooi de overige plaatsen la Nederland per post. Per week voor Haarlem en de agentschappen Afconderlijke nummers i - L.- r t 1,«« 2,— 0,12» 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIEN t Van I5 regel* Iedere regel meer, «te*»ee*ee»eeeea Buitenland per regel •••..«•...«.•■i. Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—5 regels Elke regel meer 0,15 0.20 0,40 0.10 WJ verlies van een fcij verlies van bi} overlijden. 'hand of voet s B een oog a bi] levenslange onga» 'chiktheid to* werken bij verlies van een duim s bij breuk van een t: arm of been a bij verlies van een wijsvinger bij Verlies van eei k anderen vinger c VASTENAVOND. .Vastenavond of Vastelavond: de avond vóór groote of veertiguaagsciie vasten. Alsdan was het oudtijds feest, vetpot enz. Be- >#cl is de oude Nederiandsche uitdrukking: het altijd geen vastenavond. Onze voorouders IN PRIJS HÊ.T Adv. 4027 do legerorder had laten brengen. Velen in den lande, zeide hij. hebben aan- fijnen het er in die dagen dus nog al van geno- [f™* genomen aan de militaire eerbewijzen diende hebben I u n eeredienst. Om te voorkomen, dat Om zich voor de ontberingen in den vastentijddeze tepnziu y.mi groeien tot een beweging, a' bij voorbaat schadeloos te stellen, kwam reeds I 1 aTul. moeilukheden zouden -voortvloeien, Ssvierd wordt. Hier in onze omgeving" bleek ^elt d« Minister de bedeelde order uitge- ^'e den vastentijd onmiddellijk voorafgingen te v'eren met dans, m-uziek, feesten, maskeraden en ®Ptochten. In sommige landen is het feest van 7 Januari af tot Aschwoensdag toel Tot welke uitspattingen deze carnavalsfeesten ü'kwijls aanleiding zijn, is genoeg bekend om fr hier maar heel weinig over te zeggen. Opmer- jfclijk is dat ook in overwegend protestantsche 'andstreken het carnavalsfeest naar behooren ®chter vroeger zooveel niet van feest. We ?°uden intusschen zeggen dat tegenwoordig 111 de dagen voor de Vasten vooral in de ^ereeuigingen, meer feest wordt gevierd dan «roeger ooit het geval is geweest. 'n het Zuiden van ons land waren de carna valsfeesten vóór den oorlog zeer in eere eii hoe- *ei, gedurende den staat van beleg, deze feesten v®rboden zijn, laat het zich niet aanzien, dat ^na den oorlog minder zullen worden. Hoer ®L dat juist geen kwaad zou kunnen. 'bfusschen zal een behoorlijke extra-ontspan- .1Dg voor de katholieken in de volgende ha--, ■gen door niemand kwalijk iworden geuo- hien. Agenda. 5 maart. Gebouw St. Bavo Smedestxaat 23 Vv'itte Bioscoop 2i en 8 uur. Bakkers uur. j..Gehouwbu rg Jansweg 8 uur reu we Ned. Tooneelvereen. ^Schouwburg De Kroon *roubadour. Roze Kate. 8 uur De Agenda. 6 maart. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 W itte Bioscoop 24 en 8 uur. Espe- anto 8 uur. Ondersteuningsfonds 8 A uur. "- Leden Tabaksbewerkers SA uur. St. E 1 i s a b e t bö-Ge b o uw Janestc. 49 van 22 A uur - aanvrage om verster- sJJöde middelen voor arme zieken der St. v>i ''sabeth6vereeuiging. i 6 g e b o p p e 1 ij k Museum Jansstraal r> geopend eiken dag van 10—5 uur tegen j 'aüug van 25 cents. Uitgezonderd Zater- ®keu en R.-K. feestdagen. De befaamde legerorder van den minister au Oorlog inzake verbod van het bezigen •au wapenen anders dan voor militaire doel- 'r-uen, is gisteren in de Eerste Kamer ter i Prake gekomen. Ln wat bleek f Niets meer of minder dan ,&t de minister uit vrees voor een anti-cle- ut Rural relletje zioh tot bet uitvaardigen van schers in het dorp, dat ten noordwesten van het vaardigd, De nu getroffen regeling geld dus wel ter dege er waren er eerst, die daaraan twij felden voor militair eerbetoon in de ker ken. Dat een minister van Oorlog zich door mo tieven van vrees-laat leiden, is toch wel won derlijk 1 Het getuigt van een gemis aan kracht, dat in hem allerminst mag worden gedoogd Inmiddels en daarop willen wij hier even de aandacht vestigen getuigt deze daad van den minister van Oorlog weder, dat nu het ministerie, meer en meer aan den lei band van anti-elericalen en soc.-dem. gaat loopen. Het is zichzelf niet meer! Van het Kabinet gaat geen leiding uit. Maar het wordt geleid. Én dan in de richting van het anti-clerica- lisme! Anders was de minister van Oorlog zeker niet bevreesd geweest voor een anti-cleri- caal relletje, maar had hij gedacht: laat men maar beginnen, ik zal wel ingrijpen! Dat was heldhaftig geweest, maar wat nu geschiedde, is laf!.... OVERZICHT. Op verschillende deelenvanhet W, front is weer nieuwe bewegelijkheid te 'hespeuren ge weest. Ten zuidoosten van Yperen aan'Tiet kanaal, waren de Engelschen de aanvallers en drongen zij door in de stelling „Bastion", die de Duitschers den 14en Febr. 'op hen veroverd had den. Zij doorbraken het smalle front tot aan de vroegere voorste loopgraven. Hieruit werden zij echter onmiddellijk weer verdreven. Op sommige punten van het „Bastion" houden zij nog stand en wordt de strijd met verwoedheid voortgezet. In Champagne ontwikkelden de Franschen een hevig artillerie-vuur en in de Argonnen gingen zij in het bosch van Bolante, ten noord-oosten van Lachalade,'zelfs tot een aanval over. Zij bereikten hiermede echter geen resultaat. En in de streek van Verdun waren het de Duitschers die het offensief weer namen. Het is namelijk op de hoogten ten Oosten van de Maas, dat weer een felle strijd is ontbrand om het bezit van het dorp Douaumont. Het Fransche legerbcricht erkent, dat de Duit fort van dien naam ligt, na talrijke vruchteiooze pogingen, vorderingen hebben kunnen maken. „Het gevecht duurt- voort ip dc eenige straat die het dorp heeft." Het Duitsche bericht, hofwel zooals 't veel vuldig' voorkomt eerder in ons bezit, is blijk baar later afgezonden en meldt, dat het dorp, na een krachtige artillerie-voorbereiding, van Franschen is gezuiverd Ete Duitschers brachten hiermee hunne linie ten westen en ten zuiden van het dorp en van het pantserfort in gunstiger stellingen vooruit. Meer dan 1000 gevangenen vielen hen in handen, benevens 6 kanonnen van zwaar kaliber. Verder betoonden de Duitsche vliegers nabij Verdun hun activiteit en bestookten zij de Fran sche troepen, die in het bereik van de vesting Verdun gekampeerd lagen. Op last van de Fransche militaire overheid hebben de inwoners van Verdun, zooals men weet, hun stad reeds verlaten en is dus elke luchtaanval van militaire beteekenis. Aan het Kaukasische front, waar de Russen al eenige vorderingen op de Turken hadden ge maakt, scheen hét al eenige dagen dat de kansen gingen keeren en dat de Turken den Russisclien opmarsch zouden stuiten. Hier en daar konden zij reeds een tegenaanval wagen en hadden zij het succes het Russische offensief te breken. Ook in de richting van Bitlis hebben de Turkeii in de streek van Mesre thans getracht aan te vallen; doch zij zijn teruggeslagen en de stad Bitlis werd door de Russen stormenderhand ga- nomen. Hoewel Italië aan Duiiochland nog niet den oorlog verklaarde, gedraagt het zich toch vrijwel vijandig tegen Duitschland; tenminste als wij Pretyman, de Engelsche onder-minister van han del, mogen gelooven. Deze toch heeft in het Lagerhuis gezegd, dat van de 37 Duitsche sche pen in Italiaansche havens 34 (3 zijn onbruik baar) in dienst zijn van de Itaiiaansche regee ring; 9 ervan zijn in de vaart tussehenItalië en Engeland en 16 tussehen Italië, Engeland en Canada. Düs de Duitsche schepen worden ten behoeve van Duitschland's directe vijanden in zee ge bruikt, hetgeen een beslist vijandige daad van Italië is en misschien oorzaak zou kunnen zijn van een eindelijke oorlogsverklaring van een van beiden. Een mislukte landingspoging. Den 29sten Februari is maar officieel uit Konstantinopel wordt gemeld, een Engelsche kruiser de "Golf van Akaba binnengedrongen. Hij beschoot het Turksche kamp op den oever en landde onder bescherming van het scheeps geschut ongeveer 300 soldten die door de Turk- scJio soldalen en vrijwilligers in een gevecht van 6 uren geheel van bet strand werden ver dreven. Een tweede poging vfni do Engelsolien, om de Turken te verontrusten, mislukte eveneens. De Engelsclio verliezen z-Un tamelijk groot. Met 300 man tegelijk onder zee. Het Genueesche blad Marina Mercantile It a- Adv. 4048 liana meldt, dat de Engelseben tegenover de THEOD. 0. v. BUSSELDORP nieuwe Duitsche duikbooten egn uitvinding hebben gedaan. Het zijn duikbooten van 5400 ,5 Barlelicrisstfaat 5. - Telefoon 2144 ton waterverplaatsing, een lengte van 125 M. j en een actiesfeer van 20,000 zeemijlen. Hun HEbFT UI i SLUI k LKD snelheid zou 20 knoop bedragen. De bemanning telt 300 koppen. De nieuwe Engelsche duik boot kan 300 mijl onafgebroken onder water blijven en zal in de Oostzee samen met Rus sische duikbooten opereeren. Nieuwe bronnen voor nieuwe oorlogen? De parlementaire correspondent van de Times" schrijft: "Wij slaan aan den vooravond van een belangrijke ontwikkeling van de oeco- noruiscbe zijde van den oorlog en er is alle den om te hopen, dat het militair verbond dei' geallieerden binnenkort zal worden aangevuld door een handelsverdrag. Het vooruitzicht be staat, dat binnen enkele weken Groot-Brianië, Frankrijk, Rusland en Italië een oveeenkomst onderteekenen, waarbij zij verklaren, dat geen dezer mogendheden liandelstractaten zullen sluiten met Duitschland of met Oostenrijk- Ho nj>a i'ije zonder toestemming van de ande ren. 5 Eenigen' tijd geleden nam de Fransche re- geering hiertoe het initiatief .door een pleidooi te houden 'voor den handelsoorlog tegen Duitschland. Eerst deze week besloot de Brit- scbe regeering hiertoe ook hare toestemming to geven. De vier gealliëardelanden zullen zeer spocd'g hierover een conferentie hebben. De conferentie zal waarschijnlijk te Parijs worden gehouden. Do datum waarop zij zal plaatsheb ben, is nog niet vastgesteld. De Par ij ach e conferentie zal over de bijzon derheden van liet gelieele plan hebben te be rt it de II. Stoel geen verantwoordelijkheid voor dit persoonlijk optreden van den Belgi schen primaat £an aanvaarden. In verband met dezen of'ficieusen stan moef een nota worden uitgelegd, hier aan de bla den verstrekt en luidend: „Tot lieden heeft het Vaticaan zich niet willen bezig houden met de huldigingen, in Italië-jian den aartsbisschop van .Vlechelen -bereid, met ander© gebeurtenissen op diens reis en met de uitingen van den kerkvorst, noch heeft het daarover een oordeel willen vellen; en ook in- de toekomst zal omtrent deze aangelegenheden dezelfde terughouding worden betracht De Paus deelt zijn verantwoordelijkheid voor de regeeringsdaden en bekendmakingen van den H. Stoel met geen enke'e kerkelijk© autoriteit, zelfs niet met de leden van het college van kardinalen. Dezen zijn dus ook niet bevoegd, namens den Apostolischen Stoel te spreken. De „Osservatore Romano" wijst er voort durend op, dat_ voor 'de kerkelijke politiek van het Vaticaan alleen do encvelieken en verklaringen van den Paus als" richtsnoer gelden. Hieruit volgt echter tegelijk, dat de Paus een kardinaal geen voorschriften geeft om trent diens politieke houding en uitingen, zoo lang' van dwaling in geloofs- en zedenleer geen slissen. De Britsehe ministers zijn geneigd tot. sprake is. In zekere zin moet men, tussehen het uitvaardigen van een volstrekt verbod om den Paus en kafdinaal Mercier een scherpe handel te drijven met Duitschland voor een afscheiding zien." bepaald tijdperk. Ford's vrodesbeweging. De U- ©n mijnoorlog. Het Fransche s.S. Het resultaat van de bekende vredesexpeditie „Lakmó", met een lading eteenen op weg is, naar men weet, geweest dat een internatio- naar Duinkerken, is gezonken op 29 Febr. nalo commissie werd saamgesfeld, die in bet ter hoogte van het eiland d'Yeu. 6 man belang van den vrede zou werkzaam zijn. j worden vermist. Die vredes-conferentie nu is 1.1. Maandag1, Do Engelsche mynveger Pnmula'' die in -j .„ri het oosten van de Middellandsch© Zee na- te Stockholm geopend en daar beeft Locbner, troeljediensten verrichttej J3 eergisteren de secretaris, gezegd, dat de conferentie he»t vol- f.rtrriftrlf»f>rYl gende programma beeft: 1. Een beroep op onzijdige regeeringen te doen om een offieieele onzijdige conferentie te beleggen. 2. De oorlogvoerende regeeringen te verzoeken, aan deskundigen, uitgenoodigd om de confe rentie te Stockholm bij to wonen, vrijelijk bun reis to laten doen. 3. Aan al de oorlogvoerende partijen te Ver- torpedeerd en gezonken. De officieren en de bemanning zijn, op, 3 man na, gered en te Port Said geland. Do afgekeurden in Italië. Volgens de bla den, meldt liet „Giornale d'Italia" dat de vroeger vrijgestelde manschappen der lich tingen 18861894 aan een nieuw onder zoek zullen worden onderworpen. Do dienstplicht in Engeland. Minister George beeft in het Lagerhuis aangekon- zoeken; nauwkeurig aan to geven waarvoor idiffd °dat de van manncn> dio niet voor zij oorlog voeren. (den krijgsdienst in aanmerking komen, lier- 4. Het publiek door middel van de pers m te zier. en de lijst van vrijgestelde bedrijven lichten over den oorlog en de zaak van don aanmfcrkelijk besnoeid zal worden. Niet minder dan 16000 aanvragen zijn ingekomen om in liooger beroep te gaan, teneinde alsnog vrijstelling van den dienst te verkrijgen. Zoo iets nis 'n torenwachter 1 In Dundee wordt dagelijks een kanon afgevuurd om den tijd aan te geven. Dat is nu gestaakt, in de stad vele soldaten vair aan „kanonschok" lij- vrede. Z. H. de Paus en het optreden van Z.Em. Kardinaal Mercier. Naar de Weensche correspondent van ,.d© Tijd" meldt, heeft do Oostenrijksehe gezant bij den H. Stoel te Rome opheldering ge vraagd over het voor de central© mogendhe den bevreemdend optreden van kardinaal Mer- aangezien er in do cicr, tijdens diens verblijf in Italië. Uit de .1C'' zlJn' (;ie bekomen inlichtingen blijkt allerduidelijkst, don en dat schot een slechten invloed op LXXXI. t WEE KP RAATJE. Let laatste bedryf van het winter-tooneel- Pel den enormen 6neeuwval heeft laat,heel laat van de week pas, afge vleid. Dat gebeurde, toen vanwege de reini- j "g, eerst eergisteren nog', de laatste berg- sneeuw en het laatste deel van den ."erigen sneeuwtroep uit onze stad werd ^geruimd. Al" is het laat gebeurd, het is jj eh geschied. De meuschen, die mopperden, 2 het hier toch „zoo laat gebeurde", dat 6t het „net zoo goed hadden kunnen laten" 8'dat „Amsterdam den volgenden dag al hoon was," hebben wel voor een deel 'Hik, maar dan ook slechts voor een deeL ^u'ant de reiniging heeft in deze witte hterdagen gedaan wat zo kon we heb- j, h in een „Alledagje" gelezen, dat er niet ^el veel los personeel te krijgen was weten, dat het lastig is om het eepi j er naar den zin te maken en die af- 'e=tigkeid 0p ouza lands-hoofdstad komt te pas lmde sneeuw is nu weg. V/© zullen Slachten, waar we nu op vergast wor- ^t)' La een onver wachten reuzenstorm, kre- deze enorme sneeuwbui misschien er nog wat vorstl Wie weet? avonds dichte winkelst der het nog harder te verantwoorden krij-.Wel, eenvoudig omdat liet schoonmaaktijd Een collega heeft het idee aan de harnl gen. Dan zal hij gereed moeten zijn voor j Die tijd, dat er wel veertien dagen, en gedaan, dat het 'n 1 Aapril-mop zou wezen, den zeker komenden, bitter-fqllen socialen 'langer soms, absoluut alleen door moeder* doch zelfs de veronderstelling van zoo iets strijd: We zeggen: dan moet hij gereed de-vrouw geregeerd wordt in het huis. Nu (zelf weet-iö natuurlijk ook wel beter 1) is zijn. Wannéér dat is, weet niemand hier Bij opbergt, en afsluit, en itl de war stuurt 'et V April krijgen we om 9 uur des al heel oneerbiedig tegenover ons gemeen- op het ondermannsche. Maar Uit staat vast telijk college... En dat het den gemeente- dan is het nu tijd, om zich voor dien strijd lijke bestuurders ernst was, bleek Woensdag gereed te maken, om zicli te prepareéren in den Raad wel, toen met één stem meerder en weerbaar te maken. Het bijwonen van heid een voorstel kelderde, om de verorde- cursussen voor ontwikkeling, zebE-studie, op- ning niet op dien fatalen datum rechtsgel-.dat we degelijke middenstanders krijgen, digheid .te geven, doch een paar weken jtrouw bijwonen van de vergaderingen, waar vroeger. En dit wel in -verband met de des middenstands belangen besproken wor- Schotensche verordening, die op 13 Maart den deze alle zijn middelen, om tot een den winkeliers 9 uur-sluiting bevelen zal. I weerbaar-krachtig middenstandsleger te ko- JDe heele stad is benieuwd, hoe 't dan men. En ik meende zoo, dat do' meerdere gaan zal, na den eersten April. vrije tijd, die do verordening onzen midden- Het zal in allen geval vrij öoodsch zijn standers zaL schenken, goed besteed kan in de stad, althans de eerste poos, doch we worden 1 D'r zal wel memand zijn, die niet zullen, met ons beproefd 20-eeuwsch-aan- zou wenschen, dat men dien tijd dan ook passingsvermogen, ook hieraan zonder twij- goed bestede, eu daar dan „per ommogaan- fel spoedig gewennen. Men mag denken van de" mee beginne! deze verordening wat men iwil (alles heeft'n j licht- 'ea schaduwzij do) ik geloof, dat een D'r wordt druk geageerd tegen hetVrou- belangrijke lichtzijde deze is: dat den mid- wenkiesreclxt. J)at vind ik nu nog eens een denstanïers, vooral de jongere, de leerlin- mooie actie en van allen stand en rang gen in de verschillende branches, de aan- zijn er legio dames en vrouwen, die meo staande patroons,.dat dia meer gelegenheid ons meegaan. Ik zou de dames, die dezen, krijgen om zich te ontwikkelen. De tegen- tijd uitgekozen hebben voor hun actie con- woordige middenstand maakt zware tijden tra V. K. wel van harte willen geluk wen- door. Na den oorlog mcnscben, die het we- schen-met hun prachtige gedachte, om dat ten kunnen, steken het niet onder stoelen juist nu te doen! De tijd, dien ze daarvoor of banken maar verkondigen tiet luide aan namen, helpt hen niet weinig, om de actio, een Lader na Ran oorlog zal de middens i vruchtbaarder te maken. .Weet u waarom? cn zoek doet raken en te voorschijn haalt, alles en allerlei wat zij wénscht en zij voor haar schoonmaak noodig acht. In dezen tijd nu man-lief niets hoeft te zeggen, en blij mag zijn, dat-ie nog thuis mag komen. Nu, in dozen tijd, doen de mannen- mee aan de actie tegen het dameskiesrecht, om do eenvoudige roden, dat die mannen vin don, Üat liet al erg genoog is, als do vrouw deze veertien dagen den baas speelt, zöodat ze liet heelemaal niet noodig achten, om d'r nu in de politiek ook mee te laten pra ten; hij moet toch do baas blijven... Eu vandaar dat de mannen, door den schoon maaktijd ertoo gebracht, al d'r best willen gaan doen, om liet V. K. niet te verkrijgen. Deze nieuwe gedachtengang in liet vrou- wenkiesrechtvraagstuk is van Pieterso, en het kon wel eens zijn, dat io ook een beetje gelijk had... OORLOGSDAG BOEK. - (Van 24 tot 27 Februari.) 24 Februari. Sneeuw op liet Russi sche front belet de oorlogsactie. In het Wes ten duurt de strijd voort. In de haven van Durazzo is een Itali- aansch transportschip getorpedeerd. Volgens een Exchange-telegram zou mi nister Lansing hebben verklaard dat de be trekkingen tussehen Amerika en Duitsch land, «als gevolg vanDuitschland's politiek tnet betrekking tot duikbooten cn gewapen de koopvaardijschepen even ernstig zijn als ten tijde van het Lusitania-geschil. 25 Februari. Op" het Westfront heeft zich bij Verdun een geweldige slag ontwik-, keld. Do Duitschers li ebben liet offensief, drongen hier en daar de Fransche stellingen binnen en veroverden verscheidene dorpen. De Oostenrijkers behalen een nieuwe over winning in Albanië. Een Èngelsch stoomschip getorpedeerd. 26 Februari. Op liet front bij Ver dun moesten do Franschen liun vleugcis terugtrekken achter Samogneux en Ornes. Een liardnokkige strijd op dit front duurt met kracht voort. De Duitschers maken verschillende groote vorderingen en behaal den successen van veel belang. De Duit schers veroveren liet fort Douaumont. De Italianen buiten Durazzo zijn op do vlucht gedreven. Duitsche schepen in beslag genomen in Portugal. In Kaukasiö veroveren de Russen Ispia, cn nog ecnige plaatsen bij Kermandsjak en Teheran. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1