DAGBLAD voor MOORD- en ZUID-HOLLAND»
DE OORLOG
NASSAULAAN 49, HAARLEM
f 4000
f 300
f ISO
f 10®
f 100
f75
f60
f 15
EERSTE BLAD
2
Augustimis iosephus Gallier,
aandag 6 Maart 1916
40ste jaargang n°. 8977
Bureau wan Redactie en Administratie i
intercoms». TeBefoonnummers 1428 en 2749
Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn. volgens de bepalingen op de polissen vermeld, legen ongelukken verzekerd voor;
De "uïtóëering deler bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam.
DlT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN
HAARUtöbtht ALLEtAfcith ho. 1859
(De vóór I October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.).
VERSPREIDE BERICHTEN
HOKTE. BERICHTEN
BISSCHOP VAN HAARLEM,
*an de Geestelijkheid en de geloovigen
van ons Bisdom,
Zaligheid in den Heer.
w
ABONNEMENTSPRIJS i
maanden vooi Haarlem en wooï de plaatsen waar een jscjeai
Qevesligd ia (kom der gemeente) M®
Voor de overige plaatsen in Nederland per post. 2,
Per week voor Haarlem en de agentschappen .- •0,12®
Afzonderlijke nummersi °»05
PRIJS DER ADVERTENTIENi
Van 1S regelt
Iedere regel meer.
Buitenland per regel
Advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" wan 1—S rcgqj»
Elke regel meer
0,75
0,15
.0 29
0,40
0.10
bij overlijden.
bij levenslange onge
schiktheid lo» werken
ftasa
EEN UlTiSE.iEXD BESLUIT.
Een paai" dagen geteden. meldden wij dat
over steden en landen neer
ons Steuncomité eenang zijne werkzaamue- j. tam.
den zat staken.
bij verlies van een
hand of voet a
H. Vader had aangetoond, de ware oorzaak van
dezen vreeselijken oorlog is; Wij wezen er echter
ook op, dat uit dien plicht van dankbaarheid
aanstonds voor ons volgde de dure verplichting,
om met den onchristelijken, onkalholieken wereld
geest voor goed te breken. Sinds is méér dan een
jaar voorbijgegaan en wij hadden mogen ver
wachten, dat een opleving van den goeden chris-
telijken geest duidelijk zichtbaar zou zijn ge
worden; te meer omdat wij in dit afgeloopen jaar
schier dagelijks vernamen van de meest ontzet-
bij verlies van
s een oog s
bij verlies van
een duim s
bij breuk van een
i: arm of been
bij verlies van
een wijsvinger
ofj verlies van een
e anderen vinger
'Dit, bestun is er een, waarvan wij met mgo-
fiomcnneicl mededeeangi deden. Niet alleen,
omdat 't gering aantal dat nu nog ondersteu
ning ontvangt 't mogelijk maakte, t te ne
men.
Maar ook, omdat 't meer dan tijd werd, dat d deden
n n lint \mvn o,n \rn»Tï nnflp.J*sli3.Tl;l Göll ©llitlö
gekomen, van de vreeselijkste slachting, waarbij
duizenden en duizenden menschen het leven
verloren, zoodat wij ais het ware een
aanhoudende en luidklinkende prediking hoorden,
om toch dankbaar te zijn tegenover God, Die
ons spaarde en die dankbaarheid te toonen
door Hem trouwer te dienen dan wij in het ver-
Dit zijn wel de meest sprekende bewijzen van Bij deze gelegenheid vragen Wij volgens lof-
geestelijk verval onder ons, maar nog veel meer waardig gebruik tevens een hartelijk gebed voor
B. G. is er, wat ofschoon minder luid klinkend onzen H. Vader Benedictus XV, die reeds zoo-
toch duidelijk zegt, dat hij menigeen onder oas vele pogingen heeft gedaan, om den vrede op
het leven uit het geloof veel te werischen overlaat, aarde terug te brengen en intusschen de rampen
Wij noemen siechis de schuldige gewooijte van van den oorlog zooveel mogelijk te verzachten,
velen, die ondanks de herhaalde vermaningen en die wel een groot verdriet moet gevoelen over
hunner geestelijke Overheid voortgaan met het de vele teleurstellingen, die Hij daarbij onder-
lezen en steunen der zoogenaamd neutrale lila- vondeen hartelijk gebed ook voor onze geliefde
den, waarvoor zij altijd'de verontschuldiging Konigin, die dag aan dag toont, hoezeer Zij
lijke booten, waaronder 103 Indiërs ah ge
vangenen *en voorts 1 millioen Alark aai: goud
meegebracht.
aan net verleenen van onderstand een einde is'die"verwachting, B. G. vervuld? Wij kunnen
kwam, daar .'t met u.t kan blijven o. eene dje Vraag niet bevestigend antwoorden. Over
langdurige ónderstariasvórleening, werkt de- w ,l!ri.pmfpn ;s mPn aan al die gruwelen eeWoon
moradseerend.
Het omiieernt aari een groot aeel va-n den
arbeidersstand de kracht tot ze.f-hulp en h t
geeft aameidmg too vermindering van wils
kracht en ver.aging van hei zede.ijk gehalte.
In het „Katuonene Votkwerd iner tcrec.it
de aandacht opgevestigd.
liet algemeen is men aan al die gruwelen gewoon
geworden en vervolgt de wereld haren gewonen
loop, alsof zij niet voortdurend een zoo geduchte
les ontving, en Wij betreuren het, dit te moeten
erkennen ook ónder ons gingen degenen, die
gewoon waren meer naar de wereld dan naar
God te luisteren, hun vroegeren gang. Wij vvijzen
- - - slechts op een paar feiten, waaraan Wij in oe
Moest in 't begin der crisis in den buiten- laatste weken werden herinnerd. Voor een enkel
De „Möwe" weer thuis.
Dé Duitsche marinestaf me.dt:
Z. M.'s „Möwe," gezagvoerder de korvet-
IH kapitein burggraaf Dohua Sch.odien, is na
zoeken en weten té vinden, dat zij anders nadeel medeleeft met haar volk, en die bij allen nood en j een met succes bekroonden kruistocht v n
lijden in hun zaken; Wij wijzen er slechts op, ontbering weldoende en troostende optreedt, voor verscheidene maanden met 4 Engelschè of-
hoe velen nog altijd tot Onze teleurstelling zich Haar en Haar Koninklijk huis; eindelijk een
bij voorkeur aansluiten bij zoogenaamd neutrale hartelijk gebed voor de duizenden in ons vader-
vereenigingen, om reden of onder voorwendsel, land, door den watersnood getroffen, en voor de
dat daardoor beter voor hunne stoffelijke belan- ontelbaren,' die dagelijks door den bitteren krijg
gen wordt gezorgd; Wij herinneren slechts aan worden gedood of in doodsgevaar verkeeren; en
het niet of slecht vieren van Zondagen en Katlio®. gedenk dan ook Onzer een weinig in uwe god-
lieke 'feestdagen, waarop worit gekocht en ver- vruchtige gebeden.
kocht als op gewone dagen, alleen slechts aan En zal -dit Ons herderlijk schrijven op den
uitgaan en genoegens meer tijd dan op gewone Zondag Quinquagesima in alle tot Ons Bisdom
dagen wordt besteedalles gevolgen van behoorende kerken," alsmede in de kapellen waar-
onchristelijke genot- en geldzucht. over een Rector is aangesteld, op de gebruike-
Wij zullen hierover niet verder uitweiden, lijke wijze worden voorgelezen,
maar als Wij zeggen moeien, dat de wereld niet Gegeven te Haarlem, den 21en Febr. 1916.
i - f AUGUST1NUS JOSEPHUS,
Bisschop van Haarlem.
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid,
L. WESTERWOUDT,
Secretaris.
veel luistert naar ne ijselijke vermaning, die God
haar in deze dagen geeft, dan mag daarbij vol
strekt niet alleen aan de ongeloovige wereld
worden gedacht. Nog onlangs drukte dan ook een
niet-katholiek doch geioovig dagblad zijne vrees
uit, dat, ais het er straks om gaan zal, om in
1 i 1--.... 1 r ei n i- tn Ar» AH o r Arl
gewonen nood op buitengewone wijze worden jaar ^droegen de gemengde huwelijken in de Bet openbare leven te toonen dat men christen
voorzien en d.enden daarioe de steuncomité s, p10vmc[ën, die bijna geheel tot Ons^ Bisdom js en te belijden, dat Gid niet slechts door den
Ou de toestanden geleidelijk weder normaal t,et1001-eiji mer dan zeven-en-twintig honderd, enkelen mensch in zijn privaat leven maar ook
worden, kan 't. niet dan schadelijk werken ai]een in'de drie grootste steden van Ons Bisdom door de maatschappij in het openbare leven als
indien die comité's hun arbeid nog langer mgef dan iwee duizend! Welk een ontzettende koning moet wordeii gediend, vele zijner geloofs-
vOörtzeUen. minachting spreekt hieruit voor het gezag onzer genooien om een geldelijk voordeel, dat hun
Beieren, 29 Engelsche zeesoldaten en ma
trozen, zoomede 116 opvarenden van vijan
delijke stoomschepen (o. w. 103 Indiërs) als
gevangenen en bovendien niet goud in b r n
ter waarde van een millioen m ;rk, in een
Duitsche haven b nnenge oopen.
Het schip heeft de volgende vijaiideTjkö
schepen aangehouden (voor 't grootste deel
in den gronjj geboord, voor 'n kleiner doe- als
prijs—naar onzijdige havens gezonde utCor-
bridge (3687 ton bruto), Author (3191 ton),
Trader (3G08 ton,) Ariadne (3035 ton), D o-
monby (3627 ton), Furring ford (3 L id ton),'
Clan Maclavish (5816 ton), A.ppam (77ol ton;,
Westburn (3300 ton), Ho-race (- 315 ton), F a-
menco (4629 ton), Edingburgh (zei.sehip 1473
ton), Saxon Prince (3471 ton). Al d ze ser
pen zijn Engelsche. Maroni (3109 ton
Fransch), Luxemburg (4322 ton Be gisch),
De „Möwe" heeft verder op verscheid.ne
plaatsen bij vijandelijke kusten- mijnen ge
legd, waaraan o.a. het Engelsche slagschip
King Ed-uard VII ten offer gevallen is.
OVERZIOH T.
De strijd in het Westen bij Verdun wordt Smokkelen van brieven door geleidsters van
Dp den duur zóu er een gevolg van zijn, door Christus gestichte en met de leiding der wordt voorgespiegeld, zooais reeds meermalen met ongekende verwoedheid voortgezet. De Belgische kinderen,
dat men wei liep naatr 't steuncomité, omdat ziejeu belaste H. Kerk, die deze huwelijken veraf- gebeurde, hunnè overtuiging gewéld zullen gevechten concentreeren zich voornamelijk Notatts Brands te Amsterdam schrijft- iu
dat zoo gemakkelijk is, maar verzuimde naar
Werk te zoeken oi
)jèn aan te grijpen.
urn tes
kins
rn tegen te gaan
ar schuwt en verbiedt! Welk een ontzettende gering- aandoen; en toen bekroop ook Ons de vrees, dat
i - 1 - 1 i 1Ir/sr% J-V» o rY'i\m ei i O 1 if\f\ _1_ L. i 1 -C /-l-r. Ir» r, -f linknan tron uolnn
i>e Tijd over liet door onzen Antwerpbclien
Uu
van het verieenen van onderstand,, is en dat in de kinderen, welke uit die huwelijken gezegde maar al te zeer bevestigd wordt, dat ook Niettegenstaande het voortdurend vechtan de réden is, dat er tegenwoordig u-oor tie
gewenscht, dat 't verieenen van onder- 2U]ien ontspruiten, bijna nooit tot een gezond wij Katholieken niet genoeg de prediking van den o u v, r» Duitsche autoriteiten zooveel moeilijkheden
stand een einde neme, tot tijd en wijl® het ieven Zal kunnen aanwassen! En wanneer wij u Apostel Paulus ter nar te nemen: nolite confor- ie' er t,ocn 80611 aanmerkelijke verande- worden gemaakt om kinderen naar België
Weder noo-dig mocht blijken te zijn. nog meaedeelen, dat er jaarlijks slechts ongeveer mari puic saeculo, weest niet gelijkvormig aan ring nog plaats gehad en schijnt het -dorp terug te doen brengen, het volgende:
Ons steuncomité daarom eeii woord vm vierhonderd dispensatiën voor die huwelijkendeze wereld, die zich ten allen tijd liet regeeren nog in Duitsche handen to zijn. De groot-to „ik ken die smokkelgeseluedeuit, m kleu-
W'aardeering omdat 't daartoe besioot, naast worden aangevraagd, zoodat er veel meer dan door zucht naar genot en naar "geld, en daaraan vermd^Vmopn hph'nen in de der ren en geuren eu zij is mij indertijd door den
een van dank voor.de ve.e moeite en 't veie twee duizend onwettige samenlevingen ontstaan ailes opoffert, terwijl wij veeleer dat alles, zoo ^armeupgtn ueouui m ue 0m-imui uu Kijkscommissam van politie, den heer öi-
WCjvk, dat het zich zoo'ang getroostte. door die zoogenaamde huwelijken, die geen noodig, moeten opofferen om Gods goeden en weuerzijuscne troepen zelve plaa^, waar de Kuijter, in alle bijzónderneuen mee
rt besluit dat't nam is in het welbegrepen huwelijken zijn, op welk een gruwelijk zeden- welbèiiagelijken en volmaakten wil (Rom. XII, 2) nieuw toegevoegde reserves, telkens de plaat* gedeeld. Ik wensch met uaurnk te verülai-en,
beuiiiH van den arbeidersstand 1 bederf wijst dan niet dit ééne feit! En dat gaat te doen heerscllen in ons zelve en over de wereld Sen der gesneuvelden en gewondeu kómen ten einde misverstand te voorkomen, dat ook
b zoo VOort ondanks Onze voortdurende, ondanks buiten ons. innemen de vereeniging „Tehuis voor Belgische Kin-
7 MAART. Onze telkens herhaalde prediking, ondanks de Wanneer wij dan toch zoo gaarne willen d A m deren" daarmede mets te maken'heexl, daar
groote rampen, waarmede God de wereld straft; uact0en wat anderen ons voordoen, waarom vol- U0K 0,J ilJeien' 111 '0 h-et afhalen dezer kinderen van geïnterueer-
het is alsof wij opnieuw de geschiedenis beleven gen wtj ban niet liever het voorbeeld van die, Woëvre was meer ver.evendipl artillerievuur, {len geheei op eigen gelegenheid geschied m
van Mozes'prediking aan het hof van Egyp-te's niillioenen onder de krijgvoerende voikeren, die doch eveneens zonder verandering in den door een verpleegster, niet in dienst van
koning, waar wij na iedere plaag, door Mozes nu reeds anderhalf jaar lang hun leven veil toestand te brengen
God over -Egypte hebben, hun bloed storten en bereidvaardig, velen
/*/7f* /l/is/lrtiwr' L J ..:fl rï.An -1 1
S ocietei t Vereenigin g S uur
Zesde Baehconeert. -
Dehoorzaal Teylerstiehting - 8 uur aangekondigd en door
Voordraeht ovor het Duinlands-eliap.
Gebouw St. Marthavereen. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingbureau geopend
Van 34 uur 's middags.
onze vereeniging, cue beweert tot net Boo-ue
o o ,ti n- - - -—o, - -•—Tv;; hphbp-n in aih fivpr?,-pht vin Ziitpri]fin 1 v rn is te behooien, maai ook in anueie op
gebracht, lezen: et inauraturn est cor Pharaonis, zejfs met geesidrift, oen dood ingaan, om naar zichten bewezen heeft, het met de waarheid
en het hart van 1 harao werd verhard hunne overtuiging hun vaderland te verdedigen? r'-eds gemeld, dat na de mislukking van eerlijkheid nu niet zoo nauw te nemen."
Een ander feit, in de laatste dagen veel bespro- js voor ons het hemelsche vaderland minder een aanval der Turken in den Kaukasus, de
ken, dat onze verwachting zoo bitter teleurstelde: offers waard dan voor hen het aardsche? En Bussen de stad Bitlis hebben genomen; hier-
Groote Kerk - 1—2 uur
I i i ».v.* v. ww» uwv>«v avuooun uv ovuu juiuiio ucuucu jiuvu u.vr
- Orgel bespe-
Het Belgische leger. Het Belgische Staats-
li», ",lü„ heer i nni - Rnherf f/ip nrn- I meen bekend eciite leerscho.en van zeden- gevraagd. Gij hebt, zoo sclireef de Apostel rn
Ung door den beer Louu Robert. Uue Pr°-,,bederf. zg moesten dus door ons, om onze ziel paulus aan de Hebreeuwen (XII, 4), gij hebt ArmQme> die ««8 door de rurken blad bevat een koninklijk besluit, waarbij het
niet in gevaar te brengen, wat toch een zware immers strijdende tegen de zonde, iiog niet ten in Russische ^handen gevallen.- aantal manschappen voor do Belgisch® rand-
to u ouünd 'eiken dag van 10—5 uur tegen i verplichiing is, met de meeste zorg worden ver- pioede toe wederstand gebodendat zelfde kun- Uit geen der berichten is ooit gebleken, macht, gedurende het jaar 1916 aan te werven,
een vesting was en als zoodanig vast is gesteld op vijfduizend»
kraruwa Stadsnieuws).
Bisschoppelijk
dagen en'R.-K feestdagen.
Do buit te Durazzo. Het W'eensche staf be
thans is
tzlhlü-HQ
neer wij -niet vooraf zekerheid hebben verkregen, da,t Christus hun toch dit voorbeeld van strijd tot it d oók "een Hrateeische waar-
I dat althans dezen keer onze deugd geen gevaar den bloede toe had gegeven, kunnen Wij daarbij "o da<i ctan ook öeen .trate iscüt waai
loopt. En toch s-iroomt men er heen en oiiert er nog wg2en 0p het voorbeeld van geheele volken, dei doc" in andere opzichten wel: want-het richt meldt: Bij Lurozza zijn, naar
zijn geld de mindervermogenden zelfs het dflT (en bloede toe strijden voor een vergankelijk is een kruispunt van verschillende wegen en vastgesteld, in 't geheei 34 ltaiiaangche kanon-
geld, dat zij niet dan door ondersteuning vooi goed, dat zij bovendien nog met hun leven ver- een stapelplaats van voorraden. Daarenboven nen en 11,400 geweren buit gemaakt,
hun levensonderhoud ontvingen of als een liezen en alleen voor anderen, voor hunne land- jH^oor (la Eussen door de verovrin» van r m-
menschwaardig' loon van arbeid ,aJilw0IlAen,- genooien, verdedigen, en wordt van ons zooveel
om te genieten van de zielenmoordende vermonm- geringer offer gevraagd voor een onvergankelijke RltlIS< de icans aanmerkelijk gestegen, om ontploffing heeft plaats gehad m het fort La
gén, zonder eenig voorafgaand onderzoek, of men kroon, die wij" zelve zullen ontvangen in den met de Engelschen in verbinding te komen, double Oouronne to La Coumeun in Frankrijk
er niet zien en hooien zal, wat onder Christenen bemel. En dit alles klemt te meer, nu wij nog Bagdad moet reeds in gevaar verkeeren, dat gebruikt werd voor munitiefabriek en als
voigeM den A^stelzelfsnietgenoemd moest dezer dagen hebben ondervonden, dat aardsch mede doordat de Russen uit het Oosten, waar
woiden, ja vaak bij voorkeui als men weet, dat g0ed en genot binnen een paar dagen kunnen maar
men er voldoening zal vinden voor de meest on- verkeeren''in armoede en verdriet als Hij Wien J naar-men weet Kermansjad b. zet
gezonde, voor misdadige nieuwsgierigheid. En z£ gSooRamen, ons'Set Schermt hebben en nu B djar, ten N.W. van Ilamadan
cpalagpLaats voor munitie. De brand woedt nog,
is tot een deel van het gebouw be-
door de genade Gods en de gunst van den
Apostolischen Stoel
Huisprelaat van Z. H. den Paus, Assistent-Bisschop
bjj den Pauselijken troon,
In Onzen vastenbrief van het vorige jaar heb-
pCn wen, B. G. na een korte samenvatting van de
encycliek des Pausen over de oorzaken van den
r?.rl°g, u opgewekt tot dankbaarheid jegens God,
ons tot dusverre had gespaara voor de
«teweiijkste gevolgen van dien bijna algemeenen
^reldknio; en Wii hebben on dien nlicht aan-
&Sen. d,oör 5r 0F>, te, vviJzen- dat wij niet,en eigen gezega ware; nu nenoeicte nij met te voorgeschreven en bn üod zooveel vermogende Graaf Zn Dchm SclPerben rte „mmin,]ai,i ""r"
^chi m- mmder dan de krijgvoerende volkeren verzwijgen, wat Hij reeds zoolang betreurt en verstervingen en aalmoezen, waarvoor ons in t, commandant conroje ?0jgen8 de munitiewet zullen worden
l^l^ staan aan de overtreding der christe- in deze droevige tijden niet verbeteren, veeleeer deze. ongelukkige tijden zooveel meer dan anders van „Möwe hooft 4 Engelsche officie- gebracht, waardoor hot totaal aantal van deze
keringen en voorschriften, welke, gelijk de verergeren ziet. 'aanleiding en gelegenheid gegeven wordt. ren. 29 Engelsche marinesoldaten en matro- inrichtingen 327Q zal bedragen.
wij, Katholieken maken althans wij hierop en behoedt,
een gelukkige uitzondering? Wij, van wie dit te- Wij venvachten natuurlijk niet, B. G., dat deze
recht mocht worden verwacht, omdat wij van beschouwingen, ofschoon wel in staat om den
jongs af de zuiverheid hebben leeren noemeii -de zinnelijken én aardsch-gezinden mensch tot betere
bij uitstek „heilige deugd", wij die het voorrecht gedachten te brengen, door ééne voorlezing van
hebben ons te kunnen voeden met het brood der dezen brief een zoo gelukkig gevolg zullen heb-
héblien veroverd, naar de hoofdstad trachten den> z^n er zijn ook vele gewondeu
(Jok te Sivas in Aziatisch Turkije, vloog een
kruitmagazijn, tengevolge van een brand in de
lucht. De schade is aanzienlijk.
Italië en Duitschliind. Yoigens een bericht
uit Lugano aan hat „Berliner Tageblatt" bell
en in Italië
aan Salandra een memorandum doen toekomen,
op te dringen.
De Engelschen kunnen echter in Mesopo-
tamië nog- geen vorderingen maken om met
de Russen in verbinding te komen, daar het
- --■* --« 1,- u» nugwiu tuin ncn, „oeriiner aas
engelen, dat wij in onze kerken begroeten en jonj- ben; daarvoor is noodig, dat er over worde eigenlijke leger nog altijd in Koet-el-Amara L -j-
zen als in zich bevattend? Helaas, B. G. wij.kun- nagedacht, herhaaldelijk en ernstig; en daarom zit in-esloten e oorlogsjiai y
nen met het brood uit den hemel, alle geneugten daen Wij een beroep óp onze Geestelijkheid en ppn bericht öit "Konsteminonel f ^ala»dla eeü memoiandiim dot
met gerechtvaardige fierheid het hoofd ópheifen op allen, die eenigen invloed ten goede kunnen °ens een "O110111 '_ut teonstanlinopei waarin dp oorlogsverklaring aan Duitschland
en zeggen: die geringschatting van eer en deugd uitoefeningen, om het werk der gesloten retraiten woedt er sedert 21 Februari een onafgebroken wordt geëischt.
komt onder ons niet voor, althans niet dan bij zooveel mogelijk te bevorderen, yooral in de gevecht tussclien de ontzet-troepen van ge- 471 millioen voor 1916 tekort. Uit St. Pet-ers-
hooge .uitzondering, maar wel durven zij, die groote steden. Immers Wjj ontwaren dat verval neraal Aylrner en de Turksche traepen. Bij burg wordt naar Kopenhagen bericht, diat Bark
bteoen!-foafsTzJfdWopenhjkVverklaarnd S h$oo?M 'daal'" \vaar "dïe WieSdsche,md1e f H.s.rije wor.dt he,vis festr® dü(n' Dd f d 7*
en niet tegengesproken is wel durven zij zeg- ongodsdienstige geest als een aanstekelijke ziekte hebben gedurende den laatsten tijd groote stel de Doema heeft ingediend om oen bui
gen, dat zij de Katholieken onder de trouwste be- zooveel erger"optreedt en zooveel gemakkelijker versterkingen aangevoerd om generaal £aan tot dekking van liet tekort op de begroo-
zoekers rekenenwel werd er bij de openlijke be voedsel vindt. Maar ook doen Wij een beroep Townshend in -Koet-el-Arnara te kunnen ont- tengewone leening van471 millioen roebel aan t«
raadslaging .over de mogelijkheid van een op al Onze geloovigen, die het goed meenen met zetten ting vaa 1916.
„Roomsch tooneel», - dus dóór goedgezinden, het behoud van het rijke geloofsleven onder ons, T,„aepn"An Pri,tón ^,llWrpn I Portugal en Duitschland. Naar Hava® meldt,
die het weien kunnen, ten aanhoore van het opdat zij door hun dagefijksch gebed tot Godj Mocht hei den Russen en Bulten gelukken,
gansche volk als reden voor dit beraad opgege- Die ook den weerspannigen wil der menschen "Bagdad te nemen, dan zou van een ver we- verwacht men te Lissabon de terugroeping vaa
ven: dat er onder ons zoovelen zijn, die het genot buigen kan, voor de lichtzinnige wereld de over- zenlijking der wel eens genoemde DuiLseh- den Duitschen gezant uit Lissabon. Zyn vertrek
van tooneel en bioscoop niet missen willen, zelfs vloedige genade trachten te-verwerven, die noodig Turksche plannen voor een expeditie naar za] overigens den toestand in geen enkel opzicht
niet al verliezen zij daaibij hun eerbied en liefde blijkt, om zooveel verblinding te genezen en zoo- jndjg geen sprake meer kunnen zijn.
voor de „heilige deugd". Waarlijk B. G. uw Bis- veel weerstand tegen den H. Geest te breken. r,
schop zou zich uit schaamte wellicht gewacht Van dat voortdurend gébed der rechtvaardigen sc u der Engelschen op zee, de raad-
hebben, dit neer te schrijven in een open 'zend- verwachten Wij veel, vooral in iien aanstaanden sciachtige „Möwè" is in een Duitsche haven
Krief „I. oi-a minister van munitie maakt bekend, dat nog
wijzigen, daar Portugal zich feitelijk in Afrika
reeds in oorlog met Duitschland bevindt.
De Britsche munitie-aanmaak. De Engelsche
brief, wanneer het niet reeds openlijk door vreemd vastentijd, als het gebed gepaard gaat met de
en eigen gezegd ware; nu behoefde Hij niet te voorgeschreven en bij God zooveel vermogende
binnengeloopen.
218 inrichtingen heden, zes Maart, onder