DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Uitgekeerd vijf-en-zeventig gulden.
HASSAULAAN 49, HAARLEM
f4000 f500 f300 f150 f 100 f75 f60 f 15
DE OORLOG
EERSTE BLAD
Gemeenceuegrooting van
Schoten.
TELEGRAMMEN
Van hedenmorgen
BINNENLAND
Woensdag 8 Maart 1916
409fe Jaargang n°. 8979
Bureau van Redactie en Administratie i
Intercomnz. Telefoonnummers 1426 en 2741
Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
Be wtkeermg dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »HolIandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
tteden keerden wij aan den Heer J. DE MUNIK, Molenweg
No. 23, Heemskerk, die tengevolge van een hem overkomen
°ngeval zijn linkerarm brak, vijf-en-zeventig gulden uit.
De Administratie,
TWEE BLADEN
^AARLtMüüHL^ALLEuAGJES No. 1861
Agenda 9 maart.
VERSPREIDE BERICHTEN
KORTE BERICHTEN
pimf mm mscff mmiir
ABONNEMENTSPRIJS t
a maanden voo» Haarlem en voor de plaatsen waar een agent
Hvestigd ia Ofom der gemeente)l.W
*°w de overige plaatsen in Nederland per post. 2,
°*r meeh voor Haarlem en da agentschappen 'S - 0.12*
0,05
^teonderlifke nummers
I i
PRIJS DER ADVERtBNTIEN
Van 1—5 regel» M®
Iedere regel meer. 0,15
Buitenland per regel0.20
Advertentiën in de ruWtek „Vraag en Aanbod" van 1—1 regel» 0.40
Elke regel meer 0,10
tevensianan onae. t>tj verlies van een bi} verlies van bi} verlies van bij breuk van een bi] verlies van bi} verlies van een
•chiktheid tot werken 1 overlijden, hand of voet 8 een oog a t: een duim a u arm of been s een wijsvinger anderen vinger a
ölT NIIMMFR RFSTAAT UIT'senoeg, dat oen regeling werd vastgesteld,
4 dloihhi *Ji yolgens welke hunne salarissen binnen en-
VASTENTIJD.
Met den Asehwoeiisdag, den dag waarop
door de H. Kerk gansch in 't bizonder
?raan worden herinnerd, dat dl het stoffe-
wke schoon en bet stoffelijke bezit inder-
T^d „stof" en asoh is, met den dag van
Vt hdaag begint de veertigdaagsche vasten.
be tijd, waarin de katholieken volgens
^uoui gebruik en naar de ernstige vermaning
er Kerk, behalve de geboden onthouding
Vasten, zichzelf de onthouding opleggen
openbare en bizondere vermakelijkheden,
a,® feesten en voorstellingen,
ij maken er daarom in het openbaar nog
tri8 opmerkzaam op, dat wij in den Vasten-
als regel géén aankondigingen van der-
ontspanningen in onze courant op-
tenzij b.v. van sommige voorstellm-
voor een liefdadig doel of anders-
,i Worden gegeven en waarvan wij meenen
onze lezers althans niet onkundig be-
U(k)X'on te zijn. Eeu aankondigig ia óók dan
Skater slechts een mededeeling van 't feit, en
rdt niet in een aanbeveling,
kele jaren kunnen stijgen tot 1700 per jaar,
waarbij nog komteen vergoeding van 100
voor hoofdaote of 200 voor de verplichte
acte en waarbij de gehuwden bovendien een
vergoeding voor huishuur van eveneens 100
ontvangen.
Daarenboven werd nog een vooi-stel aan
genomen inhoudende, dat de peneioenspre-
iries, die tot beden door de onderwijzers zelve
bebouw St. Bavo Sm edestraat 23
r Still# Ommeganck 8K uur. Volkszang
hur. Metaalbewerkers. Cursus Electro-
'tchuiek 8 uur.
St. Elisabeths-Gebouw Jansstr.
f8 van 1—2 uur aanvrage om verste r-
kfinde middelen voor arme zieken der St.
®1 i aa be the v er eeniging.
Gebouw St M a r t b a v er een. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingbureau geopend
Vau 8—9 uur *6 avonds.
bisschoppelijk Museum Jansstraat
geopend eiken dag van 10—5 uur tegen
paling van 25 eents. Uitgezonderd Zater-
akeu en U.-K. feestdagen-
ii.
.Git de belangrijke rede die de heer Hooy
jj'old bij de algemeene beschouwingen over
0 gemeentebegrooting, welke wij in ons
,0l'ig artikel in haar geheel opnamen, blijkt,
SaJ- de toestand der finantiën der gemeente
t'uoten thans allerminst rooskleurig is en
■Jftt tot dekking van 't aanzienlijke tekort,
raad middelen wilde aanwenden, die de
Goedkeuring van Ged. Staten niet konden
y.ogdragen en die ook o.L aan eenige bedeu-
Utg onderhevig zijn.
De beer Hooy Lad met zijne voorstellen,
■jbi wfj memoreerden, ongetwijfeld goede be
stelingen, maar, gezien de redenen, die er
b°e geleid hebben, dat de oorspronkelijke
®krooting, waarvan de eindcijfers niet on-
•0ttótig waren, later een heel ander beeld
ba»bood, wil het ons voorkomen, dat het
,8ter ware geweest aan B. en W. over te
JHoti aan te geven den weg om uit het pe
ddel te geraken en de middelen tot dek-
van het tekort.
jjDr waren toch eenige fouten gemaakt, die
j/ en W. hadden moeten nopen om tegea-
to^en aan te wijzen tot dekking van heit
^■iort! Men had B. en W. dan maar dit
ty.^je moeten laten opknappen 't college
eldorado. Nu zou men eens zien hoe supé
rieur 't gemeentebeleid zou worden bij
links en rood is alleen goed wat de éigen
partijmannen doen!
Welnude raad is links geworden, en
ook in do aan de gemeente rekenplichtige
lichamen geven de linkseben den toon aan,
maar-... van wat men den kiezers voorspie
gelde, ziet mon niets, 't eldorado blijft uit!
Integendeel, juist oen vergelijking met een
vijf of zestal jaren terug is in alle opzichten
in het nadeel van thans, nu er een rood-vrij
zinnig régiem heerscfat. Gebleken is, dat bij
de verkiezingen volksverlakkerij op grooto
schaal plaats had!....
De gemeente vaart niet wèl hij het rood-
vrijzinnig regiem. De behartiging van de
gen eentebelangen is er niet mede gebaat!
Wel is de gemeente door 't klein gedoe van
mannen als Verkooy en anderen in opspraak
gekomen. Men lacht om haar en om den raad
in 't- land. De soc.-dem. en die hen steunen
zeeken 't in lleinigheden, maar van wezen
mies cue rot nonen uoor ue onuerwyzens zeiyo behartiging van gemeentebelangen ver-
betaald werden, voortaan door de gemeente mpT1
zullen worden gedaan, hetgeen op zichzelf
al reeds (volgens een uitlating van den heer
Schuurman) op een slordige 1500 per jaar
zal komen te staan.
Dit laatste treedt wel niet direct in wer-
i neemt men nietl
De heer Verkooy zoekt zijn kracht in het
opblazen van kleinigheden, van muggen tot
olifanten en blikt dan triomfantelijk rond!
Voila tout! Voor iedei-o onbenulligheid
wordt een commissie benoemd. Dan warden
king, maar volgens het hesluit, moet dit lijvige rapporten gereed gemaakt, waar-
toch zoo spoedig mogelijk, in ieder geval
uiterlijk iu 1921 meenen wij, geschieden.
Waarlijk, wanneer wij letten op den stand
der gemeentefinantiën, gaat het toch alle
van men meermalen na de indiening niets
meer hoort, maar de serieuze arbeid der
vaste raadscommissiën komt hierdoor in 't
verwacht. Althans in Zwitserland meent
men, dat daar een Duitecli of Fransch offen
sief op handen is en dat daarom de vijfde
divisie van het Zwitsersche leger, die na
maandenlangen dienst aan de Italiaanech-
Oostenrijksehe grens met verlof zou gaan,
bevel beeft gekregen om na eenige dagen
van rust zich naar het grensgebied van Ba
zel te begeven.
In Amerika is de kwestie of de Amerika
nen moeten worden gewaarschuwd tegen het
varen op gewapende koopvaardijschepen, nog
niet geheel opgelost. Overeenkomstig het
voorstel van Gorea in dén senaat, heeft na
melijk het Huis van afgevaardigden met 256
tegen 160 stemmen besloten om bet debat
ener een te nemen besluit inzake de duik-
booten-oorlog, te verdagen. Een ander voor
stel, van Mae Lemore, waarbij de Amerika
nen tegen het reizen op gewapende koop
vaardijschepen warden gewaarschuwd, werd
toen met 276 togen 143 stemmen „gedepo
neerd".
Vermoedelijk zal er met Duitsehland toch
nog ovei'eenstemming worden, verkregen,
zoo woi-dt althans verwacht.
Een oiulo kwestie weer nieuw? In zijn poli
tiek overzicht zegt de „Daily News", dat da
vraag in het Lagerhuis zal gesteld worden of
Asquith van plan is, een comité te benoemen
om te onderzoeken of, een verandering in de
dag- en nacht-verdeeling mogelijk is. Dit ia
-n.l. van financieel belang. Door in den zomer
de klok écn uur vooruit te zetten, berekent men,
dat een bezuiniging van 10 millioen pond St
zal worden verkregen.
gedrang, wat natuurlijk ten gevolge moet
paal en perk te buiten een «alarmregeling A»t W raderwerk on-
hébben, dat het gemeentelijke raderwerk on
voldoende functioneert.
En wat hiervan 't gevolg is, blijkt nu bij
de behandeling de gemeentebegrooiing, nu
men met een tekort zittende, nochtans toch
Aardappelen in België.
Door den Gouverneur Generaal in België ia
het volgende bekend gemaakt:
Het kwam ter mijner kenuia, dat men be
proefd heeft, de bevolking te doen gelooven,
dat grooto hoeveelheden aardappelen xiit Bel-
vast te stellen, die de gemeente op zooveel
zal komen te staan. Dit is, nu vóóral, eene
vrijgevigheid, die geen paa geeft!....
Ten opzichte van de salarissen, die andere
gemeente-ambtenaren genieten, is doordreef, nasi- wij uiteenzetten, oen verhoo- dat
dien by t mawen eenei vergenjiring ueze ging van salariseen, dié, in verhand met.den gië naar Duitsehland verzonden werden en
saarmregeling eene die niet door den beu- fk7ncieelm toetttand had moeten achter
gel kan en af te keuren uit een oogpunt van b ,t üeüügt van gemis vau au0
rec-litvaardigheacL Hier xs een onderscfheid "1XJ j® w
in salaris, dat niet gerechtvaardigd is. verantwoordelijkheidsbesef by de meei-der-
Een gewoon kkss^ondm-wijzer met een l^eid van den raad ten aanzien van de ge-
hoof dacte kan op een salaris van 2000 ko- ^eentefmantien, afI?LV
men, terwijl bijv. de gemeente-ontvanger,die fLdor ,dat..er middelen tot dekking ervan
daarvoor nog een borgstelling noodig heeft j van rood-vrijzinnig, die zich
van 12,000, en een veiantwooiding draag nQ •WTeek|i[ j'ea opzichte daarvan is wat in middelde voort-brengat van 1,700,000 Ion in bet
die zeker minstens genomen evengroot is als <yB ra£Mi van Schoten in den laats ten tijd gebied des Genera al-Gouvernements, nauwelijks
kennifi11 moet°be»eMk]«in om^ZbJbt flaa+te had' Sten'IiU aanmorkb^ komeu kfln- Het, afneme,n vau
hoorlijk te kuni-en vervullen sleebtB f 1000 kentering, dan zakt bcüoten linantieel boe den aardappelvoorraad is alleen heit gevolg van
genietl.... .langer hoe meer in een moeras, totdat cr mggonomen verbi'uik voor do voeding der inen-
Dat is nu toch eene verhouding, die geen i en aaU 181 aehen en de voedering der dieren,
pas geeft! Wij kunnen de vergelijking «W (kiezT h°™«n^len °f efkegm
trekken tot de salarissen van andere go- !van te a.lvast zor-
meente-ambtenaren, o.a. den chef van politil daï ,blj de a"S- T,
ambtenaren ter secretarie, gasfabriek enz, van rechts op den ze on heci fechmti
daaruit de moeilijkheid spruit om do burgerbe
volking te gerieven. Alle dergelijke beweringen
zijn in atrijd met de waarheid. "Er werden in 't
geheel slechts 160 tón aardappelen, en dit
slechte uit noodhulp, naar Wost-Duitschlaüd
en bovendien 5,500 ton aardappelen naar Frank
rijk verzonden, eetfe hoeveelheid die bij de ge
en we komen dan tot de conclusie dat de
man komt.
Rood-vrijzinnig zelf 8)af ons 't bewijs in
zeer onrechtvaardige manier worden be- ?anden dat ket een gemeentebelang is, dat
voordceld boven het ovèrige gemeonteper- hPö G6r hoe. bftef aan ^^ryzxnnig re-
s a i giem een einde kome. Het kan onze man
nen in hun actie sterk doen staan. Voor ons
soneell De vriendjes van „rood", weet ui.
Terecht heeft hierop de heer Hooy bij her
haling de aandacht gevestigd!
Er ia nog een ander punt dat aanleiding
geeft tot het doen van een enkele opmer
king, Na het indienen van de begrooting
kwamen eenige fouten aan den dag: er wa
ren een aantal 'opteifouten tot een totaal be
drag van 8000, er was een post van f 40,000
in uitgaaf vergeten te boeken, enz. Wij wil
len nu daar geene aanmerking op maken.
Fouten maken kan de beste! Echter
kan 't optreden van links en rood alzoo niets
dan winst geven, wanneer men maar zorgt,
dat de oogen der kiezers opengaan!....
breed uitweidde over beweerde fouten en te
kortkomingen in het rechtseh beleid. Doch
nu.... nu zweeg rood-vrijzinnig. Moge het
een les voor links zyn om, gezien, dat een
linksche meerderheid 'allerminst een mid
del is om te maken, dat geene fouten voor
komen, niet altijd op rechts en rechtseh
beleid los te hakken....
Tenslotte nog een en ander over datgene
wat de heer Hooy een grooto fout noemde,
n.l. bet niet tydig indienen der rekening
van het afgeloopen bedryfsjaar der gasfa
briek.
Had deze rekening niet gesloten met een
uadeeling saldo van pijn. 11,000, dan zou
f°ut niet zoo ernstig geweest zijn; hu zij
™eer inzonderheid eens onder de oogen evenwel tengevolge heeft dat het volgende
.8t^ndpunt' dat de meerderheid van dienstjaar, dat toch ook al reeds voor een
i2,nam aanzien van salaris- poot tekort staat en men bezwaard wordt,
lu£en, len opzichte daarvan gin# man* is het, wij zijn het volkomen met den heer
nemende den toestand der Hooy eens, een groote fout.
u UIanciëa* onverantwoordelijk-vrij- Ook bij het Burgerlijk Armbstuur viel
W0rk. Als altijd waren de openbare zoo'n te late indiening van de „begrooting"
~Z?rs weder d® troetelkinderen van i waar te nemen, die natuurlijk ook eenige
A - verwarring stichtte.
Kloten e 'r&' °°k in den raad van Bij de raadsverkiezingen gaf men van
e^D ®treven merkbaar om hunne sa- links in bond met de eoc.-dem. te kennen, dat
■teni f maar op drijven, nu rood- de raad terwille van "t gemeentebeleid „om"
1'n meerderheid is! Het was niet moest en men voorsoiegelde den kiezers een
arin rood-vrijzinnig, dat zoo vaak afgaf
t beleid van rechts in vroegere jaren,
jde baas speelt!....
V lt echter slechts terjoopsl Wij wilden
OVERZICHT.
Het broeit nog in het Westen; het offen-
in- 'sief der Duitscbers ie nog niet geheel tot
d® raad in meerderheid rechts staan |g©bracht. Integendeel: telkens »veer
ware geweest, indien in het college van B.
en W. eens een paar katholieke wethouders kcmen meuwe berichten meuwe gebeurtenis-
hadden gezeten, wat had men dan al niet sen melden, waaruit blijkt, dat de strijd in de
geboord van links en van de soc.-dem.I omgeving van Verdun nog wordt voortgezet.
Herinner u maar eens t debat dat ver- Merkten wij gisteren, toen wij ons ovor-
'SS had tT^66oh®n de heer0n zicht schreven, uit de berichteu, welke op
Verkooy en Hooy, waarin eerstgenoemde
dat oogeniblik in onze bezit waren op, dat
zelfs uit het Westen geen belangrijk gebeu
ren was gemeld, in den loop van den dag
bereikte ons reeds een fiavas-telegram,
waaruit bleek, dat de Duitscbers het dorp
Forges, ten westen van de Maas, hadden be
zet. En in een volgend bericht, namelijk bet
Duitsche stafeommuniQué, werd een nieuwe
vordering der Duitsihere in het Woëvre-
gebied gemeld. Daar hebben, zij het dorp
Ferues stormenderhand genomen en 300
Fransch en gevangen genomen. In eenige
huizen aan den westelijken rand van het
dorp wisten de Franschen nog stand te bon
den. Het gevechtefront voor Verdun is door
deze nieuwe operaties dus op beide vleugels
aai.merkelijk verbreed.
Ook in Champagne hebben de Duitsohers
bij een verrassenden aanval ten oosten van
Maison de Champagne een stelling terugge
nomen, waarin de Franschen op 11 Februari
zich genesteld hadden. Twee officieren en
150 man werden daarbij gevangen genomen.
En in de buurt van Belfort, nabij de Zwifc-
sersche grens, worden
Ik waarschuw uitdrukkelijk voor het uit
strooien van valsche geruchten omtrent de oor
zaken der heerschende aardappelschnarschte en
zal tegen de schuldigen allerstrengst optre
den.
De voorraden aardappelen van het land zul
len voorshands, inzonderheid tot dat de naar
alle waarschijnlijkheid nog verborgen gehou
den stapels ontdekt zijn, zooveel doenlijk, bij
voorkeur voor de werkende en behoeftige klas
sen beschikbaar gesteld worden, wier voeding
hoofdzakelijk uit aardappelen bestaak Hetzelf
de zal geschieden met de aardappelen, die ge
beurlijk uit het buitenland ingevoerd zullen
worden. Van do meer gegoede standen verwacht
ilc, dat zy hunnen waren maatecliappelijken
plicht inziend, onder de huidige omstandig
heden, tot het voldoen hunner behoeften, zoo
veel mogelijk zulko levensmiddelen zullen kie
zen, die voor de minder gegoeden niet toeganke
lijk zy'n.
Evenzoo reken ik erop, dat de Belgische ge
meente-overheden, mij bij het toepassen mijner
uitsluitelijk in het belang der Belgische'bevol
king genomen schikkingen, tot het regelen en
verzekering van de volksvoeding, nauwgezet en
krachtdadig zullen steunen.
Russische stakingswettcn. Naar do „Itoess-
koje Wjedomosti" verneemt, brak in veertien
bakkerijen' te Moskou een steking uit. De sta
kers zijn gevangen genomen en tegen hen wordt
zeer streng opgetreden, volgens do nieuwe sta
kingswettcn.
De U- en mynoorlog. Gemeld wordt uit
Lowenstoft, dat de smak Springflower in de
Noordzee is gezonken. De bemanning is gered.
De vierde Dnitscho leening. De spaarbank
der stad Berlijn zal, volgens besluit der over
heid, voor een bedrag van 60 millioen teekenen
op de vierde oorlogslcening.
Russische verliezou in 1915. De to Stockholm
verschijnende „Dagens. Nyheter" maakt eenige
cijfers openbaar over do Russische verliezen in
1915, welke cijfers het blad vian doortrekkende
reizigers heeft verkregen en nog niet waren ge
publiceerd. Tiet totaal aantal gesneuvelden van
1 Januari tot 81 December 1915 heeft 1,942,610
bodagen. Het aantal gesneuvelde officieren
sedert liet begin van den oorlog ia 125,43-3,
ook nienwo acties waaronder 277 generaals.
DE EEN NA DE ANDER.
BERLIJN, 7 Maart. (Part.) De' Duitsche
•bladen vernemen uit Geneve; dat in de bus
kruitfabriek Volta te Saint Marcel een grooto
ontploffing heeft plaats gehad. Hoe vele per
sonen liierby zijn omgekomen is nog onbekend^
de materieels schade moet belangrijk zijn.
DUITSCHLAND EN PORTUGAL.
BERLIJN, 8 Maart. (Part.) De betrekkingen
tussckon Duitsehland en Portugal zyn nog niet
afgebroken en dientengevolge is de oorlogstoe
stand tussehen beide Rijken nog niet ingetre
den. Evenwel verheelt men zich in parlemen
taire en regeeringskringen niet, dat het con
flict zich zal verscherpen, temeer wijl de Por-
tugeescho Regeering de Duitsche protestnota in
zake. de beslaglegging op Duitsche schepen in
de Portugcesehe havens nog steeds niet heeft
beantwoord.
DE SLAG BIJ VERDUN.
BERLIJN, 8 Maart. (Part.) Aangaande den
toestand by Verdun, schrijft de militaire mede
werker 'der „Vossisóhe Zeitung": Wat tb ana
zeker zal plaats vinden, is een tegenaanval der
Franechen, die op elk Duitsch succes moet vol
gen, zooals elke gevonden Fransche instructie
bevestigt. Juist hierin is een groot gevaar ge
legen. Wij zelf hebben n.l. in de meeste geval
len b(j een tegenaanval succes gehad. De Fran
sche tegenaanvallen binnen het. bereik van Ver.
dun zelf kan men slechts beschouwen als tacti
sche bewegingen en locele gebeurtenissen. Deze
laatste behoeven bij een stry'd van zoo grootea
omvang niet klein te zijn. Om deze reden is bet
van belang, dat- onze tegenwoordige voorste
linie zeor sterk is uitgebouwd, want er moet
rekening medo worden gehouden, dat ook het
minste locaio succes door de Franschen zal-be*
nut worden om propaganda te maken. Hoever
de Franschen gaan met het bemantelen van onz»
successen, bly'kt daaruit, dat zij fort Douau-
mont en dorp van dien naam opzettelijk vor-
wisseld hebben. Derhalve was het voor ons
van belang het dorp te hebben veroverd.
Een grooto tegenaanval der Franschen moot
en zal komen. Het is moeilijk te zeggen, wéér
dit zal zyn. In elk geval zal hy ons niet onvoor
bereid vinden.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kou. besluit is met ingang van 16
Maart benoemd tot agent van de Rijksverze
keringsbank voor den tijd van één jaar, G.
Verbeek Jr. te Amsterdam.
De gewone -audiënties van de ministers van
Binnenlandsche Zaken en van Buitenland-
scJhe Zaken hebben deze week niet plaats.
G. A. A. MIDDELBERG t.
Te Loenersloot te in den ouderdom van
bijna 70 jaar overleden do heer G. A. A.
Middelbevg, vrceger directeur van de Zuid-
Afrikaanscbe Spoorwegmaatschappij, die
veel voor de Zuid-Afrikaansohe beweging
heeft gedaan. De overledene was van 1909
tot 1913 lid der Tweede Kamer voor Am
sterdam en behoorde tot" de Anti-Rev. Partij.
EEN ZEESLAG OP KOMST?
Wij lozen in „Het Vad.":
Maandag tussehen half twaalf en 12 uufl
is de logger Sofa. 235 35 mijlen W. Noord-.
West van lJmuiden gepraaid door eea
Duitecli slagschip, behoorende tot een flotilla
van 29 Duitseho oorlogsschepen (torpedoja
gers, kleine kruisers en slagschepen.) Na den
schipper gevraagd te hebben, of bij geen En-
goteohen gezien had, verdween de Duitsche
vloot in Noord-Oostelijke richting. Te 2 uur
zag do logger, nog op dezelfde plaats vte-
schende, een Engelsehe flotillé van 15 sche
pen (kruisers, geen slagschepen.)
REGEERINGSVET
Het Rijks Centraal Administratiekantoor
voor de distributie van levensmiddelen beoft
aan de burgemeesters medegedeeld, dat half
Maart weder een bej-erkte hoeveelheid rund-
vot beschikbaar zal worden gesteld. Evenals