DAGBLAD voer MOORD- en ZSJÏD-HOLLAND,
nassaulaam 4s, haarlem
f 4000 f sa© f Sffl® f 65® f 10© f75 f8®' f 15
y.s£ IÜ9SL0&
EERSTE BLAD
Ssaar °e£ v
ijsn,
p,
Van hedenmorgen
TELEGRAMMEN
m
-
Vrijdag 10 Maart 191«
$Oste jaargang n°. »ytól
Hwreaes wast Redactie ca Administraties
8üitere©ssam, TeHoonRtiimmers £413 ca'1743
Mie betalende abonnés op. dit Blad, die in hei bezit zijnvan eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
uitKecrmg dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór i October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
>11 NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN
USuiiscShSaasd verkBaart
Portugal deai oorlog.
VibsnEl
o ïïpmajjne
{nzaanps
1'mvrilfs
^r£f^r
o foremilk
Ivrsea
t
bi?
rmf mwpf^Z/A
dim "i0 r* fzmts fresaqymt.
MET BE OMLIGGENDE FORTEN.
Agenda.
11 MAAKT, eis en. De nola, ivaarin deze eisch werd AlSffiSaKS?
AFTREDEN VAN DEN FRANSCHEN
MINISTER VAN OORLOG AANSTAANDE!
HET TWEEDE FORT VAN VERDUN
GEVALLEN.
DE PERS OVER DE OORLOGSVERKLA
RING AAN PORTUGAL. -
het bericht, OE DIPLOMALTIEKE BREUK TUSSCHEN
KORTE BERICHTEN
DUITSCHLAND EN PORTUGAL.
ABONNEMENTSPRIJS l
maanden vooi Haarlem en voor de plaatsen waar een agent
gevestigd is (kom der gemeente)
'ooi de overige plaatsen in Nederland per post
Per week voor Haarlem en d« agentschappen
Afzonderlijke nummers1
1 1,6,0
2,—
0,12*
- 0,05
PRIJS DER ADVitKïENTIENt
Van 1—5 regels
Iedere regei meer.
Buitenland per regel
Advertenllën in de rubriek
Elke regel meer
.Vraag en Aanbod" van 1—5 regels
0,73
0,15
0 23
s 0.43
0.10
t>ïj overlijden.
M) levenslange onge-
Ichiktheid tot tverkan
bij verlies van een
hand of voet
1 bij verïles van bij. verlies van bij breuk van een bij verlies van felj verlies van een
s een oog s een duim arm of been een wijsvinger e anderen vinger
en Amerikaansche fabrieken zooveel artillerie-
materiaal en munitie vervaardigen, dat Frank
rijk een zoo groote overmacht heeft dat het de
Duitschers voor goed kan verpletteren. En dan
moeten, de schepen, die het materiaal vervoeren,
al fiiet worden getorpedeerd, zooals wordt ge-
AAftUfaiiUHfc. ALLEdASIES Mo. 1863 vreesd- dat met'de „Guiseppi Verdi" is gebeurd!
0ppjQjL,ELE BERICHTEN Het lflcit zich HcUizicn, dut de Duitschers reeds
In,den regel wordt door de courantenlezers te nu geieed zijn .vooi het offensief en hun vijanden
einig aanuacht geschonken aan de „ofiiciëele1 geen twee maanden uitstel zullen gunnen om
kiemen in de courant üat zijn de berichten j jiun voorbereidingen'te voleinden,
a» gemeente-, provincie- of staatswege., j jjit 'Mesopotamië 'is ook weer eens eer.ig be-
v redacties stoppen die saaie d^o°g en liefst .,,k daar iiej,j,en de Engelsche ont-
ver mogeutk weg, op ue onoogelnks.e plaats,
Pelade de betere-ruimte voor interessanter be-zettingstroepen, onder generaal Ayiinei, naai uit
chien beschikbaar te houden. Begrijpelijk! Londen wprat gemeld, kans gezien onfl langs den
Toch zijn ceze ofiiciëele communiqué s (brrrTyger vooruit te komen, waarbij zij Essin, een
Cat 'E akelig woord tegenwoordig!)'niet ad'idfiling 7 mijl ten oosien van Koet-el-Amara, heb-
e onoeiangrijkste tijdingen in een courant, in.
ten goeaen ouden tijd maakte de omroeper de üen beieikt. -
ergers bekend met üe belangrijkste besluiten of I E>e Turken- hielden daar eehter hardnekkig
«inkoadigingen; maar nu loopt men zeifs de stand en sloegen de Engelsche aanvallen op
t'oote wiue aanplakbiljetten voorbij, omdat „men Essin af.
lgt wel in de courant zal lezer." enmen leest
ie niet.
het heeft dikwijls tot gevolg dat later tekort-
hmingen niet, ot alleen met heel veel moeite,
urinen women goedgemaakt.
Een voorbeeldt
Vandaag wordt den ingeschrevenen voor de
Gisternamiddag, te laat om het flog ia ons
vorig nummer te melden, bereikte ons het tele
gram, dat de Duitsche gezant te Lissabon, Dr.
[trayEa
o,.
"Jmi/k
C)
C/hcn,
vt/gm S
---
e
L SL■- A-r9)t:r.
meer Duitsche schepen in beslag heeft genomen,
dan wegens het gebrek aan scheepsruimte voor
Portugal uoodig waren, én dat zij niet eens
hlitieiichung 1917 van Haarlem aangezegd dat Kosen, de opdracht haü gekregen om aan de
>*J zich can en dan moeien opgeven, wanneer zij j Poriugeesche regeenng zijn; passen aan te vra-bemiddeling wan de Duitsche regeêring, met
{°dsGfensiig mecschlievend ambt.
Vt en der belanghebbenden zelfs zullen na-
N'i _k dit bericht weer niet lezen, en zoodoende
As&niea vergelen de ver?ischte formaliteiten te
- .vutten, met het gevolg dat later het verzuim
kunst en vliegweik moet worden hersteld.
Daarom vestigen we er hier nog maar eens
8Peciaal de aanaacht op!
eden mtenen te hebben voor vrijstelling vangen." hierbij had de -gezant tevens een uitvoerigege"nuitsche reëüerijen te verstaan.
'?n militiedienst, hetzij wegens vrij willige ver- nota aan de Portugeesche regeenng te overhan-j H f h j ontreden van de Poriugeesche
''fltenis hetzij wegens broederdienst, kostwinner- digen, waaïin de Duitsche regeering verklaart
khap 'of het bekleeden van een geestelijk of zich van nu af aan met de Portugeesche regee-
die werklanng, welke paar .Volü seint cds,aar (je Engelsche beldttgen en wenschen alle
volgt luidt: I
vlërs, die in ballingschap zijn, brieven kunnen
wisselen met hun betrekkingen en vrienden in
Servië. Het voornemen is, da brieven aan hun
adres te doen toekomen door bemiddeling van
den Pauselijken nuntius te Weeüen.
Alleen overgebleven. l)e eenige overlevende
l'ra.nselio op 8 Februari, nabij do
Gebouw St. Bavo
-9y,
ei Zaken 8-
-1U uur.
OVERZICHT.
zicJHvarnuafïaÏÏnK Ivormt'dus een ernstige rechts- en ver-j van ^et
ring in oorlogstoestand te beschouwen. I SyHsdie getorpedeerde oorlogeschip de
„Amiral Charmer' is to Toulon aangekomen.
Het schip zonk, nadat do torpedo ontploft'was
zóó snel, dat slechts 20 man zich op een .nóod-
vlot konden redden. Negentien stierven er van
honger en hij bleef alleen over en kon zwem
mend do Syrische kust bereiken.
Een goede oplossing! Wegens de zware las
ten, waaronder de couranten in Pruisen gebukt
gaan, heeft do gemeenteraad van Driesen beslo
ten, alle kosten voor oorlogstelegramiflen en te
lefoondienst aan de plaatselijke courant te- ver
goeden en de opneming van deoffieieele be
kendmakingen ten volle -to bvetalen
Een voorspelling van Sarrail. Ba „Daily
Mail" verneemt, van haar particulieren corres
pondent uit Athene, dat generaal Sarr.iil zich
00 -.„i andere overwegingen ondergeschikt maakt. Zij
De Poitugeesche ïegeermg heett 23 r -^bi,heeft ten slotte de inbeslagneming van de schepen
m Portugeesche havens liggende Duitsche ^che- j zooc!anige wijze ien uitvoer gebracht, dat
pen m beslag genomen. Dadelijk nadat zulks Ir „,J. rvllloj,,®
bekend was geworden heeft Rosen, de Duitscheen uittart) ng^van -
gezant te Lissabon, opdracht gekregen, daartegen jcen g^zl.enj) j Portrm-eesrv' vlao- met- deii
i te protesteeren en intrekking van net beslag te P® neergehaald, de P ...I t ,n
Arbeid"a i"it"spq1/ '•'"*v"vJbtra.at Psv i? 2[ *F'e^r- aan de Portugeesche ïegeenng ter< D Duitsche regeenng ziet zich genoodzaakt
- Adelt 8D-9hi uur --Spaarbank 8V, 'hand gestejd doch met emm heef deze ue offi-\ uit de ^tiding Vitn de Portugeesche regeering de
uur. - Spaariius &X-9M uur - Aller- cieuse pers te Lissabon laten verklaren, dat er nóodzakeiiike gevolgtrekkingen te maken. Zij be-
geen Duitsche protestnota was ontvangen en in t Jich %an m af aan in corioasioestand
oe vergadering van het Congres heeft de- minister d Portugeesche regeenng
van jusdtie zelfs officiëel de ontvangst der nota
VERDUN.
Met spanning ziet men het eindresultaat der
gelcocnend. Een door den Duitschen gezant ver-
langde rectificatie van het bericht in de pers is j
achterwege gebleven. - bloedige worsteling om Verdun tegemoet.
to., Eerst den 4en Maait heeft de I oriugeesche r Den 22slen Februari begon het Duitsche leger
wat te voorzien en met minder te vreezen was, gezant te berhjn aan het departement van bui- zjjn aanval op het front van Verdun met het! vjd'en op Verdun. Generaal Sarrail, cj® vroe-
geschied: het aantal%oorlogsverklaringen is teniandsche zaken een nota overhandigd, waarin gevolg, dat weldra liet fort Douaumont den j S?er 'bevelvoerder was over de stelling Verdun
Weer met één vermeerderd en daarmee nu ook d? e'sSi.1, van Duitschland wordt geweigerd. Een Duitschefs in handen viel. Hardnekkig werd toen i zeide, vast overtuigd te zijn, dat liet. Duitsche
«ei aantal oorlogvoerende landen. Thans zijn 13 DuiSen uïanÏÏe HssabS nvcrhlnfiiod"ücze ,10g S'ey°.chten cm. :J}et yan het dorP pbuau" offensief op niets zou uitloopem
j, j uuitsuien ^t^ant te Lissaoon overnanciigo. UcZw monÉ eenige kilometert> ten noorawesten van
;alen met elkaar in oorlog: vier aan de eene heeft loen opdracht gekregen aan de Fortugce- het f'ort is gelegen en ten slotte ook door de
pfde: Duitschland, Oostenrijk-Hongarije, 1 u'f- sche regeenng de volgende verklaring'af te Duitschers werd bezet.
«iè en Bulgarije, en aan den overkant negen: 'eggen: - Vervolgens trachtten de Duitschers hun posi-
GENERAAL SMUTS IN OOST-AFRIKA.
.LONDEN, 9 Maart. (Officiéél. Jvgc'iberiehi,
uit Oost-Afrika). De troepen onder gencr; al
Smuts zijn tegen do Duitsche strijdkrachten in
liet gebied van den' Kilimandzjaro opgerukt.
Smuts beeft dc- 7en dézer de overgangen over
de Loemiriviev met geringe verliezen bezet.
Vescheidena tegenaanvallen van den vijand zün
afgesjagen.
EEN SClllP MET KANONNEN
GETORPEDEERD?
ZURICH, 9 Maart. (H. N.) Te Genua wordt
met spanning de aankomst van het stoomschip
„Giuseppe Verdi" verwacht, dat van New-York
moet komen en dat met kanonnen bewapend is,
Bij het vertrek hebben Oostenrijksche agenten
reeds dreigend verklaard, dat hét schip in een
grond geboord zou worden.' Naar men zvgi;
heeft het veel munitie aan boord.
STEEDS NOG LAWINE.
VERSCHUIVINGEN.
BEEN, 10 Maart. (Part.) In het 'J'yróler
hooggebergte hebben de laatste dag„n Weder
ernstige ongevallen plaats gehad door lawines
waardoor verscheidene personen zijn omge-
kornerf.
DE Ur EN MIJSOORLOG.
PARIJS, 10 Maart. (Part.) Volgens niet-
offieieel bericht is het Franse lie schip „Marie"
op een mijn gestooteu, waardoor aan boord
eene ontploffing ontstond, die het schip met
de geheel© bemanning- in de lucht deed vliegen.
DE ONLUSTEN IN SPANJE.
LONDEN, 10 Maart. (Part.) Volgens een
telegram uit Madrid hebben ernstige arbei-
dersonlusten plaats geliad te Cartageno. Sta
kende werklieden trachtten een fabriek binnen
te dringen doch warden daarin door mHitaireq
verhinderd. Bij de opstootjes die daaruit voort
vloeiden werden zes stakers gedood en tien sta
kers en acht soldaten gekwetst.
LONDEN, 10 Maart. (Part.) Er is hier geen
enkele bevestiging ontvangen van het gerucht,
dat Gal'lieni, de Franscke minister \an ooi-Dg,
zeer optimistisch heeft uitgelaten over de aan- za, a{trodeu> Mea aebt het ht
geland, Frankrijk, Kusiand, Italië, België,
„Sedert het begin va^ den oorlog steunt de ties op de beide vleugels van het uitgebreide
J-J~- J- gg- H met de
aervië Monten-euro lanan en nu nok Pórinnni Pt,H"g^ciie regeenng door daden, die tegen from te verbeteren, lieigeen ken gelukte.
e, A on enegro Japan en nu ook ormgal. de-onzijdigheid mdruischen, de vijanden van het verovering van de dorpen Forges en Regnécille,
Het aantal neutrale sla,en van Europa is hier- Duitsche rijk. Aan Engelsche troepen is vier- de Kramen hoogten en het Cumieresbosch op den
^•ee teruggebracht tot niet meer dan acht: Zwe- maal .de doortocht door Mozambique veroor- rechtervleugel van het aanvalsfront en Fresnes
c-en, Noorwegen, Denemarken, Zwitserland, '0°fd> dcj voorziening van Duitsche schepen met 0p den linkerfrontvleugcl-
Spart it Roemenië Griekenland en ons land steenkool is verboden, aan Engelsche oorlogs-j Overigens scheen het of in het centrum van
AiL s n? i a i sehePen iS eea anSer verblijf in Poriugeesche het Vercun-front liet offensief tot staan was ge-
w 111 n °°ri0g 1S ro ken' havens toegestaan, dan met de onzijdigheid over- komen; doch blijkbaar was het een noodzakelijk
111 zichzelf is verdeeld en aan beide zijden strijdt, een te brengen is, aan Engeland is op Madeira oponthoud, zooals wij reeds eerder in een onzer
€n Luxemburg, dat zonder strijd tijdelijk door de een sfeunPurd vodr de vloot toegestaan, aan de overzichten opmerkten, om het zware geschut
Huitschers is bezet, laten wij beiden hierbij bui- ent,en.te 13 ges.c H ®?r ef ?el/3 ee" tor? naar voren in stelling te brengen,
ten beschouwing pedojager verkocht, de Dtutscue kabel is verbro- Dit is thans geschied, de aanval op het cen-
r, ken, het archief van den Duitschen vice-consul trum is nu hervat en qls bij-verrassing kwam
it cle vei klaring van de Duitsche regeeting te Mossaniedes is in beslag genomen, naar* fristernain''ddaor té lnat oin het non in ons
«an de AfKI- J— rt—1a
°orlogs
BERLIJN, 9 Maart. (Officieel.) De keizer
lijke gezant te Lissabon, dr. Rosen, heeft last
gekregen heden aan de Poriugeesche regeering
met gelijktijdige overhandiging van een breed
voerige verklaring dér Dnitscke regeering,
zijn passen te vragen.
Aan den Portugeesehen gezant te Berljjn, dr.
Sidonis Paes, zjjn heden eveneens zijn passen
gezonden.
onjuist of minstens genomen voorbarig.
BERLIJN, 10 Maart. (Part), De Duitsche
pers keurt hot optreden der Regeering tegen
over Portugal goéd eh wijst erop, dat de oor
logsverklaring aan genoemd land een welver
diend aütwoord is op de houding door de Por
tugeesche Regeering aangenomeu.
- 1-0Li-O1
e Portugeesche blijkt, dat de eigenlijke Afrika gezonden Portugeesche expedities zijn als jj]a(j van gisteren op te nemen
toesland tusschen beide stalen reeds K'gen Puhschland gerichl gekenmerkt en aan de dat het fort Vaux, ten Zuid-Oosl
orrens tiiserhen Hm ort 7 -\Y/ &fn.lrg an Aneenla u
- os ten van Douau-
W be-'i" Europeeschen wOTld- ij™ D"m*a «-
.'Jand heeft bestaan. jen manschappen door middel van een uitnoödi-i
n i--.- *- -r-, De gevechten zullen zich vermoedelijk nu op
Behalve dit belangrijke bericht, is er ook weer guig naar Naulila gelokt; op IB October 191-0 dit punt meer gaan concentreer en, waarbij de
Goot nieuws van hef Verdunfront in liet Westen. 's hun meegedeeld dat zij gevangenen waren en forten Tavannes en Moulainville het eerst in het
Daar hebben de Duitschers hun stellingen aail-t,oei,1 n] z!cn ,wi!den verzeUen, zijn zij voor een gedrang zullen komen en Verdun zelf in gróót
deel neergeschoten en- voor een deel met geweld gevaar zal komen te verkeeren.
Vim tlct gevangen genomen. Tijdens den oorlog heeft de Verdun, gelegen aan den Oosterspoorweg en
ip en het fort Vaux, benevens talrijke daarbij Portugeesche pers en het parlement onder nfln aaa beide oevers van de Maas, heeft een bijzon-
«hslunende versterkingen. J of meer openlijke aanmoediging van de Portu- dere strategische- beteeken is en daarom kan de
Het fort Vaux sluit zich aan, gelijk op het Set-'stde regeering, het Duitsche volk op de strijd hier van zoo'n grooten invloed, zijn op den
Herbij gegeven kaartje is te zien, bij de slellm- i^' wr-V^ ^sc!liint,j - getieelen gang van zaken van den oorlog..
van hef a™,- a„ n„iic„i i, t, f ri I -1 dt'')bcn 'e»en edv' van neze voorvallen mei i Het is een vesting van den eersten rang, met
«Um. f' t DuiHcheis bezette fort Dou-nadruk geprotesteerd en de Portugeesche regee- ringmuur, wallen, grachten en een gordel van
V £iu en cms is hun positie hier aanmerkelijk ring voor alie gevolgen veranfvvoordelijlcgestelci niet minder dan 17 forten, waarvan het mee-
''Merkt, waardoor Verdun zelf in een hachelijke Verbetering hebben de prolesten echter niet ge- rendeel op de omliggende hoogten zijn aange--
-Sitie komt. legd, zoodat ze de omringende vlakten en hosch-
Wanaeer het hchnud van Vci-rlun ,irHe'Duitsche regeering heeft tot dusver, den 'terreinen met hun sterke bewapening onder vuur
pranÜ" rï van vei dun vooi de moelijken toestand van Portugal lankmoedig ia kunnen nemen.
«ano mocht zijn van t zoo vaak aanmerking nemend, geen ernstige gevolgtrek-; Wij geven hierbij een kaartje van de stelling
afkondigde voorjaarsoffensief der geallicer-.kingen uit de houding der Portugeesche regee- -Verdun, met tie omringende forten en dorpen,
kerkelijk verbeterd door de verovering
<Vn
den
dan
fc "au is op grond van beweringen in de
hie enle"Pers reeds te voorzien, dat de Duitschers
een volslagen, overwinning zullen behalen.
lo"> 'S namedJkde correspondent van de*,Seco-
«Iliëte Pa«js, die in zijn blad schrijft dat de ge-
lijgj,Cien met hun artillerievoorbereidingen nog
dfig ffeed z'Jtl' en da' det"11 og wel twee maau-
aI durefl, voordat de Fransdie, Engelsche
ring gemaakt. j zoodat men vrijwel nauwkeurig de vorderingen
Den 23en Februari werden de Duitsche sche- kan nagaan, welke de Duitschers bij de jongste
pen in Portugeesche havens in beslag genomen en
militair bezet. Op ons protest heeft de Poriu
geesche i egtt ring geweigerd deze maatregelen
van gebeld in ie trekken en getracht ze door
teii vvedjttrrechteJijke uitlegging van het bestaan
de verdfag te-rechtvaardigen. Deze poging moet
als een. ij dele uitvlucht worden gekenschetst. Het
gevechten hebben gemaakt.
Pauselijke bemoeiingen. Het Servischs on-
dcrsteunuigscomité te Londen is ervan ver
wittigd, dat bet Vstikaaa een bui eau heeft ge-
staat vast dat de Poriugeesche regeering veel Opend to Londen, door welke bemiddeling Ser-
BERLIJN, 9 Maart. (Officieel). Ten, Oosten
van de Maas werd tot verkorting van de ver
binding der Duitsche stellingen ten Zuiden van
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Koninklijk besluit:
is P. Bark te Oosthuizen, benoemd tot dijk-
g-raaf van het heemraadschap van den Schar
dam en Keukendijk, provincie Noord-Hol
land;
is met ingang vqn 1 April benoemd tot
opzichter van den arbeid, lï. Ch. van Ree,
chef van de electrische centrale van de
Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen te Zwolle;
zijn bij het Departement van Landbouw,
Nijverheid en Handel bevorderd tót:
hoofdcommies, de commies J. II. Pol man;
commies, de adjunct-commiezen mejuffr.
Douaumont en de linies in Woevre na krachtige E> M> vall Gelsdorp, G. C. Groen, J. C.-EeL
voorbereiding door de artillerie; het dorp en velt, J. Schermer jr„ II. G. van Hoesen Kont
liet pantscrloit^Vaux en de tnlrijko aanslui
lende versterkingen der tegenstandera onder
bevel van den commandant van. den 9de reser
ved! visie, generaal der infanterie von Gue-
retsky Oornitz, in schitterenden stormloop ge
nomen.
ONLUSTEN IN NIEUW-MEXICO.
NE W-Y ORK, 9 Maart. Aar, de Associated
'dörffer, mr. dr. H. H. A. van Gybland Oos-
[terhol'f en mr. P. H. Eitter jr. en adjunct-
commies, de klerk <G. H. Dubel.
Dc MAIL EN DE AMERIKAANSCHE
MARKT.
Men schrijft aan het Ubld.:
Een hoogst bedenkelijk feit is het, dat sedert
midden januari de Engelsche autoriteiten effec
ten-zendingen per Hollandsche post van Holland
naar Amerika en andere overzeesche landen in
Press wordt, volgens Reuter, uit- Columbus in beslag hebben genomen. Volgens uit New-York
Nieuw-Mexico geseind: Vijfhonderd bandieten ontvangen telegrammen toch is slechts een ge-
van de partij van Villa hebben vanochtend deelte der geadviseerde effecten en coupons al-
vroeg de stad aangevallen en een aantal bur- daar ontvangen. Niet alleen ontbreken alle ef-
gers gedood. Zij zijn anderhalf uur in 't bezit Helen, Waarvan blijkens de zegels vermoed koa
f i n i worden dat zi uit Duitschland afkomstig wa«
van de stad gebleven en er toen door Amen- Qok £n coupon{. uj{ zuivef Ne.
kaanscho cavalerie uit verdreven. Zij zijn daarop bezit worden vermist. De weinig ver-
teruggetrokken, na een deel van de stad iff blifdende mededeeling werd van de Engelsche
bi and te hebben gestoken. Een groot aantal au;oriteilen ontvangen, dat de achtergehouden
Mexicanen ia gedood/ook verscheidene Ameri- effecten voor een prijsgerecht zullen worden ge-
kaansclic militairen. bracht.
