LEGER EN VLOOT
SOCIALE BERICHTEN
STATEN«GENEFA*L
Landbouw en
F3NANCIEËLE BERICHTEN
RECHTSZAKEN.
Van Huis en hof.
STOOMVAARTLIJNEN
ÖURGERfJlHE STAND
ONS GROENTETUINTJE.
n.
„Och, zoover zijn we nog' niet. We zuilen
zien welke maatregelen dan genomen moe
ten worden. Maar de toestand is zeer moeilijk
en ingewikkeld
Eenige andere fabrikanten tot w'.e wo ons
wendden betoogden eveneens dat Tiun voor
raad eaeaoboonen weldra verwerkt zou zijn
dit er dan een einde moest komen aan
de eigenlijke product».
„Maar," zoo verklaard© een hunner, „voor-
loorig denken we er niet aan on3 p r oneel
te ontslaan. De fabrieken hebben dei laa
sten tijd over het algemeen zeer voordeel!g
gewerkt en we ach en on? niet gerechtvaar
digd bij de minste stagnatie onmiddellijk ons
personeel op straat te zettsn."
Zaterdag hebben te Amsterdam de cacao-
en choco'adefabrikan en Ian d ir'g vergaderd
over de vraag wat in de te enwoor.ngo om
standigheden zou kunnen gedaan wonen om
nieuwen toevoer van grondstof te verkregen
en a dus stilstand in deze möus.rie i.e voor
komen
De discussies leidden niet tot een positief
rosuitaat. De overgroole meerderheid der ver
gadering wenschte voor a.ies, aat men zou
•atkomen aan d-n druk van een uitvoerv r-
ooed. Daarnaast was men ecuter oo«s vrij-
wei etmste...mig in de u tdrukk ng z n r be
zwaren tegen de voor waarden .»e.-o tu.uis
door de N. O. gestéld z.jn.
ioeslotbn werd, een commissie te delegee-
i'u, boe taande uit vertegenwoordigers van
.au kouten s Cacaof.. brie tien te Weeop, B.oo-
.ers Cuc„o. abrieken to Am ierd m, D oste'8
..o^-naur,e^ te Kaar.em, Dr even s uacaofa-
faorieK te Rotterdam en Korffs G'ac. ofa r o.c
te Amsterdam, ten emdo besprekingen te
voeren we.ke tot een oplossing van de be-
taande moeilijkheden zouden kunnen leid n.
VEILIGHEID TER ZEE.
Do groote Nederl: nd che aeesleepboo:
„ii ueems," van den Internationalen bl .ep-
üonist te Rotterdam, _is voor drie maanden
door de HollandAmerikaiijn gehuurd.
Deze s.eepboot, met een groo.e hoeveelheid
re.idingmatoriaal, draadlooze telegraphia,
enz. uitgerust, g.ng Zaterdag voor hei eerst
•ut ter begeleiding van het naar New-Vork
iieotemde stoofnschip „Veendijk." Ze gaa. tot
net Kectisn Knock-vuur3chip om daar te
wachten op de thuiskomende „Nieuw-Am ter-
da ni."
ïe.kens wanneer er weer een boot van
de HollandAmerika-lijn uitgaat en binnen
komt. gaat de J(iheems" heen en weer naar
het Ken ish Knock.
Deze veiligheidsmaatregel zal aan passa
giers cn bemanning de geruststelling geven,
dat er steeds huip aanwezig is.
DE BEVREDIGINGSCOMMISSIE.
INZAKE ONDERWIJS.
De Bevredigingscommissie üeeft Zaterdag
voor het laatst vergaderd. Des namiddags oin'
2 uur ging do commissie uiteen. Er z jn kon-
teekenen, die er op schijnen te duiden, dat
do commissie, in tegenspraak met de eerst
loopende geruchten toch nog tot overeen
stemming is gekomen.
In de „Maasbode" althans lezen wij:
Cp het voorbeeld van dr. Kuyper, die on
langs blijkens „De Standaard" met behulp van
eenige gelaatkunde en mensci:enkennis bij
het uiteengaan der commissievergadering al
het een en ander had opgemerkt, hebben ook
wij getracht met wat psychologie en wat
wetenschap van Lavater althans eenige waar
heid te achterhalen.
Nu diende ons het geluk. Immers waren
wij getuige van een kleine, maar, alles in
verband genomen, veelzeggende gebeurtenis.
Terwijl een groepje rechtsehe commissie
leden in druk gesprek het Kamergebouw uit
kwam, ontwaarden zij in de tram, die over
het Binnenhof gleed, een der Kathol eke Ka
merleden, niet-iid der commissie.
Bij de wederzijdsche begroeting hadden,
naar wij met stelligheid meenden te kunnen
opmerken, de rechtsehe leden moeite om een
zekere voldoening niet te zeer tot uiting te
doen komen.
Alles te zamen genomen en in verband
gezien, durven wa nu wel als onze overtuiging
uit te spreken, dat de commissie dan gisteren
toch eindelijk tot aannemelijke „bevrediging"
Iheeft gevoerd.
En wij stelden ons voor, dat allicht de
lezer aan deze onze overtuiging eenige waarde
zal hechten.
Gebrek aan turf. Uit Ter-A pel schrijft
men, dat dr<vo turf bijna niet meer voor
handen is. De school te Emm.-Erfscheider-
veen moest voir eenige dagen sluiten, om
dat de droge turf op was. En dit midjien
in een drukke 'veenderij l Te Nieuw-Weer-
dinge gaat men er reeds too over om het
zoogen. „kisnhout" (half vergane boomstam
men en tortels in het veen) te drogen en
tot brandhout te kappen.
j
j Aanzienlijke diefstal. Ten nadeele van
den heer F. Cahn, te Scheveningen, Ls op
128 Februari .j.l. bij het uitstAppen van den
trein of gedurende da reis van '3 Graven-
I hage naar Amster am ontvreemd een zwart
lederen portefeuille, waarin geborgen wa
ren 14 bankbiljetten van 1000 kronen (Oos
tenrijk), 1 biljet van 100 kroiren, 2 bil
jetten van 100 gulden en 2 biljetten van
25 gulden.
Ontploffing. Zaterdagmiddag heeft aan
boord van een motorboot van de Nederland
se he Plantenbotertabriek aan de overzijde
van het IJ, té Amsterdam, een ontploffing
iu de machinekamer piaats genad. V erschil-
iende ueöien van de machinekamer vlogen
met kracht over het fabrieksterrein. De
machine heeft bijzonder te lijden gehad.
De vermoedelijke oorzaak moet in het niet
goed ïunctioneeren van een tank gezocht
worden. Do boot, die juist gerepareerd was,
werd opnieuw geprooeerd. Men vermoedt,
dat. benzinedamp iu de tank is gekomen en
dat deze damp door den grooten druk ont
brand is. De ramp had ten gevolge, dat
vier werkaeuen, die in de boot aan het
werk waren,'gewond werden, drie vrij ern
stig en éen licht. Zij werden per ziekenauto
naar het Binnengasthuis gebracht.
Een model-slachterij. Inzake een slage
rij te Uithoorn rapporteert de Gezondheids
commissie, zete.erme te Aalsmeer, het vol
gende
„Bij een gehouden inspectie was juist een
knecht, van top tot teen met bLoed bevuild,
bezig een pink te slachten. Het dikke bloed
weru opgevangen in een houten bak. Dit
bloed werd geoezigd voor het mesten van
varkens, naar hij ons mededeelde. De vloer
der slachtplaats was bevuild met bloed,
meststoffen, modder enz. Aan deurknoppen
en haken hingen pensen en levers. "Het
slachten geschiedde in het voorste gedeelte
der slachtplaats; in het achterste gedeelte
hing in stukken of' onverdeeld, een achttal
koeien, terwijl een achttal gevilde koeien-
koppen een hoek der slachtplaats stoffeer
den. In een anderen hoek stonden eenige
kuipen op elkaar gestapeld en vol met ver
zameld bloed. Op de mestvaalt achter de
schuur lagen enkele pensen of ingewanden
van koeien, aan weer en wind blootgesteld.
Om da slachtplaats een modderpoel met
bloed en water. Naast de mestvaalt een open
bak met beenderen. De wagenschuur naast
de slachtplaats herbergde 12 uitgemergelde
koeien, die op den dood stonden te wach
ten. Op een halven meter hoogte boven deze
ko.ien hingen aan den zolder pl.m. honderd
worsten. Daar geen voldoende toevoer van
frissche lucht kon plaats hebben, heersehte
in dit verblijf een ondragelijke lucht. Wij
vernamen, ij at de worsten daar heel best
hingen en moesten besterven en dat het
vleesch naar verschillende plaatsen, maar 't
meest naar Amstefdam, en ook wel voor
worstfabrieken werd uitgevoerd. Het eenige
wal wij hier konden doen, was het Ge
meentebestuur te adviseeren, den eigenaar
van de slachtplaats krachtens de Hinderwet
en het bepaalde in de Algemeene Politie
verordening nadere voorschriften op te leg
gen, overeenkomende met de eischen die
wij in 1206 voor particuliere slagerijen vast
stelden. Rijkstoezieht op dergelijke slacht
plaatsen is zeker niet overbodig."
BUITENGEWONE KOMMIEZEN.
1 De opperbevelhebber van land- en zeemacht
heeft volgens do „Avp." bepaald dat met
1 April a.s. hot aantal grenalcommiezen door
aanvulling van miliitairen-buitengewoon-kom-
mies zal worden verdrievoudigd, een en ander
volgens de wet van 31 December 1015.
Voor buitere woon kommies komen in aan
merking militie-, landweer- en landstormplieh-
tigen, die geschikt worden geacht en de noodige
ontwikkeling boeit ten om zoowel schriftelijk als
mondelinge dienstvoorschriften gemakkelijk te
begrijpen.
,Zij genieten een toelage van 50 cent per dag
en verrchten aanvankelijk hun dienst onder lei
ding van kommiezen.
Aa.n hen die voor buitengewoon-komniies in
aanmerking worden gebracht en niet wegens
nader gebleken ongeschiktheid weder bij het on
derdeel, waarvan zij afkomstig zijn. worden
teruggeplaatst, wordt toegezegd, dat bij de eerst
volgende examens voor kommies twee derden
van het aantal plaatsen voor hen worden open
gesteld, zoodn-t zij voor die plaatsen zullen voor
gaan aan anderen.
Een spoedopgave van geschikte personen is
aan de korpsen van het leger gevraagd.
KATHOLIEKENDAG IN HET BISDM
BREDA.
De Katholiekendag in het bisdom Breda,
welke in 1914 tengevolge van het uitbreken
van den oorlog werd uitgesteld, zal dit jaar
gehouden worden te Roosendaal.
DIOCESANE R.-K. VROUWENBOND IN
HET AARTSBISDOM.
Bovengenoemde bond vergaderde Donder
dag te Zwolle, onder presidium van Mevr.
Fl. Steenberg'neEngeringh.
vDe afgevaardigden van de onlangs opge
richte afdeeling Groningen waren o. a. aan
wezig. Deze afdeeling gaf reeds blijk van
zeer groote activiteit.
Ook de nog zoo jonge afdeeling Zwolle was
flink vertegenwoordigd.
In den breede werd de oprichting' van
patronaten/ en vakvereenigingen behandeld.
Door onder lange bespreking van werkzaam
heden, was voor iedere afdeeling afzonderlijk
veel te leeren.
Het jaarverslag van de penning meesteresse
sloot met een batig saldo van t 58.20. Mede
gedeeld werd, dat, volgens opgemaakt roos
ter, de presidente in October a.s. aan de
beurt van aftreden is. Zij is echter terstond
herkiesbaar.
Aan de verschillende afdeelingen werd ern
stig in overweging gegeven, om hare leden
te waarschuwen niet in te gaan op een aan
vrage tot abonnement op een pas verschenen
R.-K. Vrouwenblad. Inteekening zou slechts
versnippering ten gevolge hebben, wanneer
straks de „R.-K. Vrouwenbond met een meer
geëigend orgaan voor den dag komt.
Besloten werd nóg, moeite te doen om een
spreker te vinden, die bereid is, in het ko
mende seizoen, de afdeelingen van den Bond
in te lichten over een onderwerp van alge
meen nut
Met een hartelijk dankwoord van den gees
telijken adviseur, deken B. A. de Wit,, werd
deze bijeenkomst gesloten.
GEWISSELDE STUKKEN.
Staking en militairo werk
krachten.
Het Tweede Kamerlid, de heer Kleêrekoper
heeft tot den Minister van Oorlog de volgende
j schriftelijke vraag gericht:
„In het weekblad „Floralia" dato 3 dezer
wordt uit Loosduinen medegedeeld, dat aldaar
de staking van het tuinderspersoineel zich nog
steeds uitbreidt, dooh om de zaken loopende te
houden heeft de Tuinbouwraad weten te be
werken, dat de gemobiliseerde tuinders terstond
vetrlof kregen.
Is de Minister van Oorlog bereid een onder
zoek in te stellen hoe dezo „bewerking" der mi
litaire autoriteiten zich heeft toegedragen en
voorts te voorkomen, d>af op dergelijke wijze
werkgevers, bij wie een staking ls uitgebroken,
aan arbeidskrachten worden geholpen?"
L Het Leeningsontwerp.
De heer De Geer heeft op het wetsontwerp tot
het aangaan van eene geldleening of -leeningen
van 125,000,000 als amendement voorgesteld
aan heit slot van art. 4 alinea 1, de woorden .,de
inschrijvingen van 10,000 of minder zooveel
mogelijk ten volle en de inschrijvingen, hooger
dan 10,000 zooveel mogelijk tot dit bedrag
worden toegewezen" te vervangen door: de in
schrijvingen zooveel mogelijk ten volle worden
toegewezen, behoudens voorrang voor elk dezer
insebrüvingen tot een bedrag van ten hoogste
10,000."
Ter toelichting zegt de voorsteller:
Zoowel voor den Staat als voor het oecono-
misch leven is het van belang, da.t deze leening
zooveel doenlijk onder geheel vrijwillige in
schrijvers geplaatst wordt.
Daarom is in de eerste plaats to hopen, dat de
gedwongen leening niet in werking zal treden
maar is ook in de tweede plaats nuttig, dat de
obligaties zooveel mogelijk worden toegewezen
aan hen die ze gaarne hebben, en zoo min moge
lijk aan hen die slechts onder drang der gedwon
gen leening voor hun competente portie in
schrijven. Aan de klasseering van deze 4/4 pet.
leening zal dit ten goede komen. Voorts wordt
hi&rdoor do liquidatie van vruchtdragende ac
tiva voorkomen en de belegging van vlottende
kapitalen bevorderd.
Het amendement beveelt daarom aan voor
rang te geven aan allen die dit wenschen, tot
het veile door hen ingeschreven bedrag. Wan
neer van deze gelegenheid tot preferentie een
zeer groot gebruik gemaakt wordt, zou bet kun
nen gebeuren, dat kleine preferente inschrij
vers hun deel niet kregen. Ter voorziening daar
in en dus ter verwezenlijking van de oor
spronkelijke bedoeling der bepaling dient do
laatste zinsnede van hét amendement.
DIOCESANE LANDBOUWONDERLINGE.
In een buitengewone Algem. Vergadering der
Landbouwongevallen- on ziekteverzekering,
(instelling van den opgeheven Prov. N.-H. Boe
renbond) welke gehouden werd in Alkmaar is,
naar wij in het orgaan van den L. T. B. lezen,
de voorgestelde Statutenwijziging aangenomen
en met algemeen© stemmen besloten tot offi-
oicele aansluiting bij den L. T. B. Dezo instel
ling van den vroegeren Boerenbond zal, volgen»
besluit dor vergadering, met 1 Mei a.s. onder
den mam van „Dioc. Landbouwondorlinge,"
haar loopbaan voortzetten.
MOSTERDBOUW.
Sommige boeren in Waterland hebben het
voornemen, op hun landerijen mosterd te zaaien,
zoo het blijkt, dat het gras geheel of grooten-
deels door het zoute water is bedorven. Te
eerder gaan zij hiertoe over, wijl biina al het
vee is verkocht en nieuw aan te koopen vee
op bet met zeewater doortrokken welland allicht
ongesteld zal worden.
IJMUIDEN, 11 Maart. Van de trawlende log
gers kwamen heden aan den afslag: Oor nel is
Ma.rinu3 KW 48 met 185, Cornelia KW 175
met 390, Jan KW 141 met 335, Gijsbert
Karei v. Hogendorp KW 110, mat 489. Johan
Reindert KW 118 met 340. Willjelniina VI KW
1.01 met 118, Willem KW 96, met 388, Land
bouw en Zeevaart KW 15 met 220, v. d. Duyu
v. Maasdam KW 85 met 325, Wilbelmina II
KW 138 met 419, De Tina Kees KW 30 met
306, Maria Cornleia KW 20 met 303, Wil-
h el min a VII KW 140 met 401, Tint KW 50
met 324, Willem en Leendert KW 170 met
470, Andrw Carnegie SCH 95 met 435. Ja
cobus Verhcy SCH 100 met 178, Cornelia
IJM 225 met 437, Ada TJM 216 met 78,
Catharine IJM 252 met 176, Joanna Saturna
T VL 74 met 228, Anna Johanna MA 140 met
291, Willem Barendz MA 14 met 237, en
logger KW 84 met 371 besommig.
1
Stoomvaart Mij. Nederland.
Bot roe uitreb. vertrok 12 Maar '■■to Lon'hn
Lombok, uitreis, pass. 9 Maart Perim- ~J
.Oranje, uitreds vertrok 11 Maart van Kaap*^
Prins der Nederlanderianden, thuisreis, k®-
vond zieh 11 dezer op 9 gr. 40' N.B. en 16 81'.
W.L. Alles wel. Timor, thuisreis, vertvo'"
10 Maart van Napels.
Kon. Ned. Stoomboot Mij.
Castor vertrok 12 Maart van Amsterdam naaI
Malta.
Rotterdamsebe Lloyd.
Ophir, thuisreis, passeerde 10 Maart Fifli
terre.
HollandAmerika LUn.
Veendijk vertrok 12 Maart van Rotterdam
naar New-York.
Kon. West-Ind. Maildienst.
Altas vertrok 11 Maart van New-York na**
Haiti.
Stentor, van Glasgow naar Java, vertrok
Maart van Port-Naial.
I BEURS VAN AMSTERDAM.
Noteeringen van 11 Maart.
Staatsleeningen.
NEDERL. pet. V.K. L.K. II. K
Ned W.S. O. ƒ100 5 102.15/16 102% -
jNed. WH. O. ƒ200 5 102K 102%
iNed. WH. O. ƒ600 5 102% 102%
Ned. W.S. O. ƒ1000 5 102.1/16 102 102^
Ned. WH. Oblig. 8% 32 82%
Ned. WH. Oblig. 3 70% 70% 70#
Ned. WH. Certif. 3 70% 70% 70#
Ned. WH. Certif. 2% 60% 60% 60#
FAILLISSEMENTEN.
Failliet verklaard: 3 Maart. J. Mandenma
kers, landbouwer, Bergeyk.
H. Jacobs, koperslager, Stratum.
8 "Maart. G. van Woudenberg, oud 35 jaar.
koopman, Utrecht, Lomibokstraat 61.
C. EBergöhoeff, koopman, Waddinxveen-
Jau Tietema, bakker, Langelille, onder
Monnikeiburen.
9 Maart. C. Groot, beurtschipper, Dirks-
horn, gem. Haringkarspel.
H. F. M. Geuer, Utrecht, Stationsplein no-
lTbis.
A. S. L. Komper, meubelmaker, Den Haft?'
van d«r Vëldestraat 15.
Geëindigd zijn de faillissementen van S-
van Praftg, te Amsterdam, met D. van Sa»'
ten, gehandeld hebbende als Van Praag
Van Santen, en Ph. H. Nlist-Hermans, smid»
Maastricht.
Opgeheven de fai 11 mementen van Th-
van Lent, timmerman, 2e Oosterparkstrftft'
32 te Amsterdam; van L. H. Berlijn, koopi^J?
te 'e Gravenhage; en van B. Brand©,
te 9a Hertog'en'bosch.
Vernietigd de faillietverklaring van Jafö
Lok, koopman en winkelier in schoenen
Harlingen.
BLOEMENDAAL. Géboren: Z. van J-
L. Hemot- van de Walle, wonende té Meehelp-
D. van E. Loeb-Wiener. D. van
Beversluis-Kooijmans. D. van N. Berghout-
Mulder. -» Z. van W. O. j. Roosegaarde Bi®"
schop-van Son. Z. van F. Scnulz-NeeteU
D. van K. J. Beun der-Kroeze. D. van O-
W. M. Onnes-Elf ring.
Getrouwd: J. H. Wijsman en A. A. Laan.
Overleden: A. Klein-de Groot, 35 j. Ch
W. H. Mnijders, 48 wonende te Haarlem-
J. H. Ulrich, 78 j. D. Keijzer, 84 j.
J. van Berkum, 38 j. M. Molenkamp, 78
E. K. Brandt, 73 j. Ch. L. Dixon, 70
Wat heeft die aneeuwboel onzen tuin ach-
teruitgeholpen I W» waren de vorige week
al zoo aardig op weg. Daar ia gespit. ea geharkt
daar zijn radijsje» gezaaid en raapstelen en ook
de eerste koudegrondspinazie zou in regen wor
den gezaaid, als me daar warempel die akelige
aneeuwboel ons tot een gedwongen werkstaking
doemt. Maar nu is 't aan 't dooien, en hoewel
buiten in velden en tuinen de eneeuw langer
blijft liggen, dan in de etraten van steden en
dorpen met haar pekelwagens, sneeuwschuivers
en groepen vnu werklieden, toch zal met dezen
zonneschijn de sneeuw wel spoedig wegdooien,
en gelukkig hij, die eeu goeden losaeu zandigen
grond heeft.
Het sneeuwater zal spoedig weg gezakt zijn,
maar in andere tuintjes? Geen denken aan ar
beiden in zoo'n papboel! En vooral de pleezier-
bouwer blijft nog uit zijn tuin, want da klom
pen raken spoedig met slikkluiten, die bet gaan
erg bemoeilijken, om nog maar niet te spreken
ran het bemorsen der kleeren! Trouwen» wl.
wil tuinen moet een oude aflegger van een
oroek weer voor den dag halen. Boord en man-
ohetten dienen een poosde uit of af, en die zaoht»
shroomschoenen voor ma paar klompetn verwt»-
teld. Zoo toegerust kan men er tegen I
Ie nn eenmaal de grond voldoende opge
droogd. dan bunnen w# onze werkzaaniheden
vervolgen.
In onzen laateten brlerf zal Ik bet maar noe
men, besprak ik zoo terloop. even den kouden
bak voor groenteteelt, en ik zei reed», dat met
weinig kosten zulk oen aocamplaar i» In elkaar
te zetten. Tooh bel)ooft men voor de Voalen van
sen paar bakken In optima form* ahrt af te
ichikken al ie door dén oorlog ook dit materieel
gestegen in prijs. Vóór den oorlog kostte oen
algemeen gebruikelijke bak zoo ongwveor 2.50
»n thans wordt dat 3.50. Al» men er zoo een
Paar wil maken, dan ia dit voor dé moesten nog
Wl te Ook do minder bod-eel don kunne n
zioh het genoegen van een bak wel versohaffen,
want allicht, als men ar op uit giaat, is hier
of diaar wel een oud raam van een afbraak voor
'n paar kwartjes te bekomen. Voor 't verdere is
geen timmerman noodig, zelfs kunnen Bpijkers
en nijptang achterwege blijven- Ook bij die be-
rcepskweekens gebruikt men los bontwerk. Dit
heeft een groot voordeel boven vaste of gemet
selde bakken; namelijk, men kan de bak zetten
waar men wil, en ook de grond kan beter wor
den beworkt. Worden de bakken 's winters op
nonaotivitait gesteld, dan is het opbergen oen
kunstje van niets, terwijl vaste bakken in weer
en wind blijven staan, soms kweekplaatsen wor
den voor overwinterend gedierte en spoedig
af zijn. Wij maken daarom steeds een lossen bak.
Voor wy echter de zaak in elkaar maken, be
werken wij eerst onzen grond, koogen hem flink
op en liefst late men hem een weinig naar 't
zuiden afhellen. Is dit klaar, dan wordt de bak
gezet.. Een plank wan zoowat 80 duim breed
dient als hoofdeneind. Met eenige paaltjes, voor
en achter de plank in den grond geslagen, be
vestigt men ze. Nu wordt van voren een balkje
<8
- a -re
C - to
it J d*—a.
van een duim of tien neergelegd, dat meestal
niet eens met paaltjes hoeft bevestigd. We
trappen er de aarde van voren maar wat vest
tegen en klaar is de zaak. Nu de wanden.
Nu kan men wel een paar planken op elkaar
zetten of een van dertig duim mot paaltjes
schoren, doch mooier Ls zoo'n plank schuin bij
te zagen. Vervolgens het raam er op en we heb
ben onze bak klaar. Nu moeten we bij onzen bak
er vooral voor zorgen da.t het hemelwater nieit
op den grond daarbinnen kan komen. Dit ia
zeer nadeelig, want het waiter maakt den grond
koud, en vooral bladgroenten, kunnen er soms
leelijk door gaan rotten.
„Maar moeten we dan niet gieten?'' zult ge
vragen, „en ia dat water dan wél goed?"
En ik antwoord u: „Ja, lezer, gieten moot af
en toe geschieden, maar dat doet ge als het
noodig is, als door d© warmte den grond droog
wordt, maar dat is heel wat anders dan bjj
regen. Dan is de natuur koel en ook uw grond,
want de zon schijnt dan niet. Bijgevolg heeft
weinig verdamping plaats, zoodat uw grond
wel voldoende vocht bevat. Ge zult begrijpen,
dat sneeuwwater nog zorgvuldiger moet buiten
gehouden worden.
Een tweede belangrijke zaak ia, de warmte
binnen den bak te houden, zoolang de plantjes
nog niet boven den grond komen.
Hoe is nu de werking van zulk een bak?
Doze zaak is heel geleerd, en daarom zal ik
trachten diat zoo eenvoudig mogelijk 11 duide
lijk te maken, en vooral kort. U moet dan weten,
dat de zonnestralen tweeerlei zijn. n.l. die welke
gij ziet, en ook nog, die welke gij niet kunt zien.
Men noemt ze lichte en donkere vtrtden. De
lichte geven licht en warmte tevens, en de don
kere geven alleen warmte. Nu laat het glas wel
lichte stralen door, maar de donkere niet.
Komen nn in den bak de lichte zonnestralen
binnen en raken zij den grond don wordt door
den grond hot licht eraan ontnomen, en worden
het dus dónkere stralen.
Deze kunnen nu niet terug, 't Is als hij de
visschen in die fuik. Ze giaan er wel in, maar
niet er uit, geen questi© van! Deze warmte
«tralen verhitten de lucht en den bak en doen.
bet zaad dus sneller ontkiemen.
Hot is dus noodig to zorgen dat de bak goed
dicht ia. Later als de planten eenmaal flink
zijn opgegroeid, dian moet overdag geluokt wor
den, anders krijgt men spichtige, ijle planten.
Alleen 's avonds moeten die ruiten er op om de
laatste zonnewarmte erin te houden. Is de tem
peratuur 's avonds en 's nachts nog voldoende
hoog, dan kan men zijn ramen er geheel afha
len, doch houdt ze bij de hand om met slagre
gens of snelle afkoeling der natuur ze er weer
op te leggen. Bij gewone regens is het dan niet
meer noodig. Dit is alleen voor den tijd, dat
de planten nog teer en jong zijn.
De zonnewarmte kan echter zoo groot wor
den, dat er een hooge temporatuur in don bak
ontstaat. Wanneer dagen achtereen de zon
flink brandt, dan zou de warmte in den bak
zoo hoog worden, dat de planten verbranden.
Daarom moet u bij flinke warmte uw ruiten be
strooien met wat fijne aarde of anders met
kalk, krijt of pijpaard mot melk vermengd. Dit
spoelt niet zoo licht weg als het mooht gaan
regenen. Aarde is bij regenachtig weer niet al
te zindelijk. Behalve het besmeren 911 bestrooien
moet men dan luchten. Een houtje of plankje
met insnedingen, zoodat men op verschillende
hoogten zijn ramen kan oplichten is hiervoor
noodig.
,Nog beter dan het besmeren is or een weinig
stroo of riet op uit te spreiden en heeft men
het er voor over, er een riet-mat op te leggen.
Zulk een mat kost ongeveer 25 et. por M2.
Het op tijd dekken en ontdekken moot men
door ervaring leeren. Regels zijn hievoor niet
aan te géven.
Wij zeiden reeds dat op tijd moot worden
gegoten, en het is hi.er al mee als ik reeds eer
der bij de kamerplanten heb gezegd, men kan
eer to veel dan te weinig gieten. Na het gieten
-zet men de ramen hoog open, om de waterdamp
te doen vedwijnen, en ook om do druppels, Aie
op de bladeren kleven te doen verdampen, an
ders geven déze brandvlekkeu.
Om nu te telen in bakken voor handel of in
het groot, moet mep bedenken, dat niet elka
'grond geschikt is. Het. Weertland ver koert hier
in een gunstige conditie. De grond daar is et
uitstekend voor geschikt, en daarom gelukk®*1
de vroege cultures daar uitstekend. Men heé^
het de Westlanders na willen doen in strek®0
als „de Sti eek", doch leed veelal fiasco,. Wort®'
len, sla en bloemkool, zooals dat in het Week
land gebeurt, lukt niet in de meeste ander0
plaatsen.De redenen zijn de verschillende eischeé
die de planten aan den grond stellen, en ju'®6
is daar in hot WTestLand de grond van all®
markten thuis zou ik haast zeggen.
Tooh kunnen wij veel genot van onze bakken
beleven, ook al wonen wij niet in hot West'
land.
In heit voorjaar, of liever Januari wordt door
velen kool, bloemkool meestal uitgezaaid. D®
planten ontwikkelen zich in den bak onder J®
boven beschreven voorzorgsmaatregelen vrö
vlug en men heeft d)an met April flinke planten
om ze buiten uit te poten.
Bjj vriezend weer wordt 'js nachts met een mat
gedekt. Overdag luchten en met Maart kunnen
dan bij goed bestendig weer de namen er&f'
Men ia dan met zijn bloemkool veel vroeg®1"
dan degenen, die op den koudon grond zaaiden'
Wilt u hot eens met een paar probeerea, neon1
dan wat zaad van Haagsohe vroege of Erfurtor*
Ook kropsla wordt in Januari in den bf^
gezaaid en later buiten uitgeplant. Meer alg*"
meen wordt door de liefhebbers radijs, ra«P'
stelen, spinasie en Mei-sla in den bak gezaag
Ook dezo gewassen kunnen reed» in Janvier
worden gezaaid. De hoeveelheid is nog al vort'
eorend. Bij radijs en raapstelen volstaat 5 grart
per M2. Bij spinazie neemt men 40 tot 50 g1'®-11!!
Vergeet vooral niet bij nw zaadhandelaar ®r')y
te zeggen dat u in den bak zaait. Zoo is
alle radijs niet geschikt. Vraagt u nu rad'J9"
zaad zonder meer, dan kan het licht gebeuveé'
dat u vollogrondsche krijgt.
U zal dan in uw bak een welig
kweeken, maar knolletje» nietl Daarom
goed dit te onthouden.
(Wordt vervolgd')
FLORlg'
