DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND IE lil COLLECTIE STIFFEN NASSAULAAN 49, HAARLEM f4000 f 500 f300 f.150 f 100 f75 f60 f 15 Jg* DE OORLOG EERSTE BLAD ^alsch e conclusies uit de Vasten-mandementen. TELEGRAMMEN Van hedenmorgen BUITENLAND BINNENLAND 'WI THEOD. 6. v. DUSSELDORP 5 8art8ljcrissfraat 5. - Telefoon 2144. Jinsdag 14 Maart 1916 40sto Jaargang n». 8984 bureau van Redactie en Administratie i Infercomm» Telefoonnummers 1426 en 2741 Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het be^it zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor; uitkeenng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig) ölT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN HAARLl.M&üH£ ALLEüAGJES No. 1839 een hartig woordje voor onze ta VERSPREIDE BERICTHEN KORTE BERICHTEN NOORWEGEN, ZWEDEN EN DENEMARK.N. v IS CafflPLEiET. Berichten ïn drie regels. a -i EIRE HURLEMStK COURIUiï i-l s ABONNEMENTSPRIJS maasde» vooi Haarlem voor de plaatsen waar een agent ie (kom der gemeente) ?0°r de overige plaatsen Ia Nederland per post. Ptr treek voor Haarlem en de agentschappen Wonderlijke nummer» J r.y>-; L«0 2,— 0,12» 0,03 PRIJS DER ADVERTENTIEN fan 1™—3 regelt t ledêre regel meer. Buitenland per regel Advertentiën ta de rubriek „Vraag en AanbocT van 1—regel» t Elke regel meer .......t t t 1 0.TB 0,13 0,20 0,40 0,10 kR I.„.n.i.nn. ónrrfc Ml verlies van een bij verlies van bij verlies van bij breuk van een bij verlies van b!J verlies van een •chikth "ld tot werden overlijden. hand of voet s 5 een oog xs r. een duim s arm of been a een wijsvinger c anderen vinger SCHOOLJEUGD. .frit hartig woordje tot onze schooljeugd, u ook vooral aan de ouders, schrijft onze ^cnde' stadgenoot Dr. Ootmar, in het tijd- irht „In en om de school," tegen de rook- u°°nte bij kinderen. 'ij nemen de vrijheid, hier een en ander 11 dat opstel te laten volgen. Na er op gewezen fe hebben, dat het roo- ®u der schoolkinderen hand over hand toe- JJ^mt; hoe men ze 's morgens vroeg al en ?a schooltijd rookende kan zien voorbij trek- r20- wjjst Dr. Ootmar er op hoe zij daar- 5®de hun brein vernielen: hun hersenen, le> evenals bij eiken prikkel, aanvankelijk meerdere werkzaamheid antwoorden, om i rt daarna in verslapping' weer evenwicht zoeken voor de meerdere werkzaamheid Vah daareven. "frleeke kleur komt op do eertijds blozen de hangen," vervolgt de schrijver, „het li ^aaoij dat do natuur zoo ongerept schiep, v°rdt minderwaardig gemaakt, vatbaarder °^r ziekten, die het kind kan beloopen. K- dat alles, omdat het rooken bij school- \va iren langzaam maar zeker ingeburgerd o 'dt, omdat het zoo gemakkelijk en voor- 'l8 tevens is, het kind voor bewezen sunst of diensten te beloonen met sigaret of k^**-In plaats van mee te helpen, om het o0) gezond mogelijk te doen opgroeien, OvpJ^'dadelijkheden verre van hem te laten, S'-techaduwt men het kinderleven met ta kgebruik, maakt men het minderwaardig, jrteüjk en lichamelijk, En iedereen- die den knaajj tabak, in wel- we'1 vorm ook biedt, betreedt*denzelfden weg, aarop wij ook den alcohol vinden. Is waarlijk haast lachwekkend, da do vloe- v a in de schoollokalen met stofvrije olie be- '"ideld worden, opdat de longen van 't kind j Je,: beschadigd worden terwijl om den van de straat onze knaap staat te dam- j fre samenleving weert aan de eene zijde ?.i'hClU 3cbadelijkheden, die vermijdbaar zijn, G het dan ook vaak ten koste van veel geld, ij aan de andere zijde gtaat diezelfde samen- toe. dat het kind lichamelijk en gees- Hch Sescbaac^ wordt, omdat...? Omdat wel- 0 'bt het vermijden van die schadelijkheden bet gebied van de ouders gelegen is en oil ingrijpen daar, naar veler oordeel, niet j^r is. krachtig dienen de waarschuwende U^Qien gehoord te worden van hen, die aen tot bestrijding: van het gevaar, een roj aai', dat het' jonge leven bedreigt, het j. ^aerw ardi^ maakt, tot schade voor de sa (Sieving. En evenmin als het kind een 6v r®l geboden wordt voor bewezen diensten, hals de alcohol-bestrijding gelukkig het tvQa,uit de hand van het kind sloeg, zoo min Xpfbe den knaap sigaar, sigaret of tabak in ki- vorm °°b- aangeboden en evenzoo Piilf ig rukken wij sigaretten en tabaks- reri uit den mond van het kind." hulerdaad oen hartig en behartigenswaard ^dje. 1 DA. 15 MAART! s 'bouw St. Bavo Smedeetraat 23 J°estuursraad Wt uur. pu^tocertzaal Vereeniging» 8 uur. jPhlaiv Concert Haarl .Muziekkorps, '«schoppelyk Museum Jansetraat bet7i. geopend eiken dag van lO5 uur tegen ■W 8 van 25-eente. Uitgezonderd Zater- jr6Q en R.-K. feestdagen, v '^ARLEMMEEMEEE - Hotel de Groot v«> Uur vergadering R. K. Centr, Kies- ^higing. Itott i^Ucllt© „Eoomsche zijde" van da „N. de heeft het natuurlijk ook over '^eike tenarnendementen onzer Bisschoppen hij, „ongetwijfeld tot de be meent mfj 0-J5., x, 'Jkste Roomsche lectuur behoooren." - ttl' dat van Monseigneur Callier in ex- beeft in ons blad die Mandementen ohon,C^e -van de overige Nederlandsche t mi„n in uitvoerig overzicht. Ccn<!f^ttleeft daarbij met weemoed kun- onze,, teei*\dat vooral van da lippen hh»den inArif,eeer ®digden Bisschop, en ook duldende iri^f gr'iH®pmans van Bre<la' W vl°öiden over het ge- re°öderh^ -en3 g, leven biï een deel hun- ^boonga geloovigen. hA beeft ''.^tosche zijde" der Vstaani6 klachten gehoord, N. Rott. maar ze Immers, ze brengen haar tot, deze ave- reóhtsche conclusie: „De Roomsche Kerk in „Nederland moge uiterlijk krachtig bloeiend „schijnen en ongerept, innerlijk lijdt zij aim „een'verval, dat volgens het woord van Mgr. „Callier, eer toe dan afneemt." Deze conclusie is ten eonenmale valsch en misleidend en zoo onlogisch mogelijk; ze.be-, wijst dat de-schrijver van dengoed-Room- schhen geest geen syllabe verstaat, ze typeert zijn valsche handelwijze en zijn opzet om in de oogen der li',, ale lezers de Katholieke kerk in Nedevhn ce kleineeren. Vooreerst wordt liet in do „N. Rott. Ct." voorgesteld; alsof een „innerlijk verval" zon der eenige beperking de Roomsche kerk van Nederland treft, terwijl héél duidelijk blijkt dat Mgr. onze Bisschop alléén spreekt over het Haarlemsche Diocees, waarin de groote steden des lands brandpunten van onge loof! zijn gelegen. Maar en dit is veel gewichtiger de „Roomsche zijde" blijkt volstrekt niet thuis in de wijze waarop in de Katholieke Kerk al van den beginne af de zonde is bestreden, van den kansel zoowel als in ge schrifte 1 De geest van het Evangelie, waarin ge schreven staat dat er in den hemel méér vreugde heersehen zal over de zaligheid van één bekeerden zondaar dan over den zaligen dood van honderd rechtvaardigen, waar geschreven is dat de goede Herder Zijn ne- gen-en-negentig schapen in de woestijn ach terliet om het éénö verlorene te zoeken, die geest is wel heel duidelijk zichtbaar in den Vastenbrief van óftzen geëerbiedigden Bis schop, die het volle licht wenscht te doen vallen op de zondaars, op de ongerechtighe den, op wat er tot Zijn groote smart zondige is en blijft voortbestaan onder Zijn onderhoo- rige geloovigen. Zóó verstaan de Katholieken het woord van hunnen Bisschop, en als zij het met Hem betreuren, dat „de geest der wereld" zoo tal loos velen nog altijd in zijn strikken om- spa nd houdt, als zij het met Hem bejam meren, dat overal in de groote stéden het ontzettende kwaad der gemengde huwelijken zooveel schade doet aan den vooruitgang van het Roomsche geloofsleven en zooveel mqei- zamen arbeid van geestelijken en leeken te niet doet, dan denken zij er niet-aan, om daaruit de conclusié te trekken dat de Kerk van Christus in ons vaderland in verval zou zijn, dat men moedeloos bij de pakken zou moeten neerzitten, dat er een „algemeene geloofsafval" gaande is onder ons! Wij kennen Godlof to goed den ijver en den goeden wil en de toewijding van zoo velen; wij weten (zooals trouwens uit de wooorden van. den Bisschop duidelijk 'genoeg blij kt I) td'at de roerende klacht van Mgr. Gallier niet al Zijn diocesanen zonder be perking treft; wij weten dat tegenover de donkere schildering die Mgr. onze Bisschop op zoo treffende en sprekende wijs geeft, Goddank ook nog: anderzijds op het stuk der toeneming; van de H.H. Communiën, in het Roomsche vereenigingsleven, wat toewijding betreft tot religieuze en andere Katholieke werken, inzake de Katholieke liefdadigheid, óók gewezen kan worden op blij der en lichter tafreelen in 't Katholieke geloofsleven. En als dan de z.g; „Roomsche zijde" van de „N. Rott. Ct." ervan durft spreken, dat blijkens de Bisschoppelijke woorden in de Katholieke Kerk van Nederland alleen „uiter lijk vertoon in organisatie" heerscht, maar dat ze zou wezen als een gepleisterd graf, van binnen vol bederf, dan zeggen wij dat deze schrijver als hij' werkelijk Katho liek is opzettelijk zijne lezers misleidt, of anders totaal de plank misslaat en den Roomschen geest niet kent en niet begrijpt. De „N. Rott, Ct."-redactie-zèlve weot echter toch waarlijk wel beter, en had, wilde zij eerlijk zijn, moeten concludeeren dat eener- zijds bij een kléin deel der Roomschen wel iswaar geloofsafval valt waar te nemen, maar dat anderzijds in allerlei krachtige en le vende Roomsche werken zich toch duidelijk toont een niet te loochenen bloei van het innerlijke geloofsleven Maar liever laat de „N. Rott. Ct." de z. g. „Roomsche zijde" lasteren Als practische les uit dit alles zij nog eens verwezen naar die plaatsen uit de Vasten- mandementen van Mgr. Callier en van Mgr. van de Ven, waarin H.H. D.D. H.H. spreken over het gevaar, gelegen in het lezen van neutrale, en a fortiori van libe rale, ongodsdienstige en don godsdienst vij andige bladen! Wat zal er van het „innerlijk geloofsleven" overblijven bij hen, die zich in bovenstaanden geest als de „Roomsche zijde" van de „N. Rott. Ct." den Vastenbrief van Mgr. .Callier misverstaat, laten voorlichten? OVERZICHT. De betrekkelijke rust, waarvan wij giste ren gewag maakten, en welke sedert Zater dag aan het Verdun-front heerscht, heeft zich nog bestendigd. Het laatste belangrijke nieuws dat van daar wérd gemeld was, dat de Duitsehers, naar wij reeds mededeelden, het dorp Vaux, ten oosten van de kerk had den bezet. Wij weten niet of de kerk in het oostelijk, dan wel in het westelijk deel van het dorp staat en het Fransche bericht hield er ons dus onkundig van, hoe groot het deel van hot dorp is, dat nu "door de Duitschers wordt bezet; dit is nu echter zekc: en daarop wilden wij de aandacht toch nog ves tigen dat de eerst met zooveel veront waardiging door de Fransehen tegengespro ken vorderingen, door de Duitschers hier ge maakt, meer en ffieer en misschien bijna zelfs geheel erkend worden. Het resultaat van het tweede Duitsche of fensief in de buurt van Verdun is dus ge weest, dat de Duitschers wederom ecu aan tal vorderingen hebben gemaakt, zonder dat de Franscheu gelegenheid hebben kunnen vinden een krachtig tegenoffensief te onder nemen, waardoor zij het zij het dan lang zaam voortdringeu der Duitschers onver biddelijk zouden stopzetten. Juist hierop moet steeds worden-gelet, dat de Franscheu wel kans hebben gezien een heftigen tegenstand te bieden, doch dat zij er niet in geslaagd zijn, den Duitschea op- marscli te stuiten, en een aanmerkelijk deel van het verloren terrein terug te winnen, waarmede zij de Duitschers zouden hebben kunnen overtuigen van da onmogelijkheid om hier een beslissing te bewerken. Men kan er o.i, zeker van zijn, dat ook de nu ingetreden rust weer slechts van betrek kelijk korten duur zal zijn en dat opnieuw pogingen zullen worden aangewend om een overwinning van Verdun door te zétten. Er wordt dan ook al gemeld, dat de Duit schers van hot Russische front \vodTr twee divisies hebben onttrokken en naar het wes ten gedirigeerd om een nieuwen strijd te be ginnen. Van de overige fronten weer geen belang rijke berichten; wel wordt van het Oosten- rijksch-Italiaansehe gevechtsterrein gemeld, dat de bedrijvigheid der Italiaansclie artil lerie aan het Isonzo-frout den laatsteu dagen is toegenomen, docli van infanterie-aanval- len is er nog geen sprake en die zullen er vermoedelijk, ook wegens de herhaaldelijke sneeuwstormen daar, nog niet verwacht wor den. De krijgsraad der geallieerden, welke gis teren, is begonnen, beeft 6lechts ten doel bet werk van den grootcn raad der geallieerden, die bijeen zal komen tegen het einde dezer maand, voor te bereiden. Uit deze voorbe sprekingen zal dan misschien blijken of Italië, dat "nu door generaal Porro vertegenwoor digd wordt, tot krachtiger deelname zal zijn te bewegen, Dé lucht rüiils boven Engeland. .Van tijd tot tijd blijkt, dat do luchtaanvallen op Engeland meer schade hebben aangericht, dan in de officieel© tnededeelingen van de Ad- miraliteit wordt genoemd. Dit blijkt ook nu weer bet geval to zijn ge weest met do luchtraid van verleden' week (óon- dag. In de Dinsdag daarop gehouden zitting van het Lagerhuis vroeg de liberaal' Ferens, of de onderminister van oorlog wel wist, dat een Zeppelin Zondag in een belangrijks stad aan de oostkust 20 bommen bad geworpen ea er 17 menscben bad gedood-en 50 gewond, en welke middelen de regeering dacht te nemen om de mensclien tegen, dergelijke aanvallen te bschermcn. Tennant was nog niet op de hoogte. Hij hoop te. dat de getallen van den vrager overdreven waren. (Geroep van: Nee, Nee!) Zijn inlich tingen waren anders. Ook de andere vraag over de verdedigings middelen bleef onbeantwoord, Nabjj het Sucz-kauaal. Een correspondent van de Times in Egypte seint onder dagteekening van 8 Maait, dat Egypte en bet Suez-kanaal thans volmaakt be veiligd zijn tegen een vijandelijken aanval. Zon der in bizonderheden do verdedigingswerken te beschrijven, waaraan nu 13 maanden is ge werkt, duidt hij aan, dat er ten Oosten van het kanaal, tot vor de woestijn in, geduchte verster kingen zijn gemaakt, door lichte spoorwegen en pijpleidingen met het bewoonde land ver bonden. Hij maakt zich stork, dat een leger van een kwart miilioen man thans geen kans meer zou hebben met goed gevolg Egypte aan te vallen. Het heeto seizoen treedt nu trouwens weer iu, en in de komende maanden is een. aan val onuitvoerbaar. Tot de verdedigers behooren vele veteranen van de Davdanellen. Ecu schép achterna. Oud-minister Churchill keerde gisteren na.r bet front terug. De „Daily Chronicle" zegt naar aanleiding* hier van: Hij moge als soldaat do reputatie herwinnen, die hij als staatsman heeft ver loren. Do „Morning Post" zegt. dat men van het aftreden van Churchill gedurende clc af- geloopen weken kan zeggen, dat het de parlementaire positie van de regeering ver sterkt heeft. t Schrik voor duikbooten. Volgens het „Jo'ur- nal du Havre" looft het blad „Éclair" 10,ÜÜÜ fis. uit voor Je bemanning die iu een omtrek van 10 zeemijlen van de Fransclié kust 'een duikboot vermeestert of iu den grond boort. Een teekening van den Kroonprins. De Zwit- sersehe censuur heeft op de „Echo do Paris" beslag gelegd, waarin een teekening aloud van Abel l'aivro, waarop de kroonprins was afge beeld, in groote uniform van do Doodskophu zaren, zittende op een stapel lijken eu in de rechterhand een been van een menschelijk ge raamte houdende als maarschalksstaf. Godsdienst-katers op hun plaats gezel. In de Erauscbe Kamer beeft de socialist Brizon. de opmerking gemaakt, dat. 15000 geestelijken niet naar het front waren gezonden, iu strijd met do wet. Hierop riep de royalistische afgevaardigde do Gaiibard Bancel uit, dat do jónge kmer- Icden, die deze socialistische opmerking- met bijval hadden begroet, beter deden zelf naar het front te gaan! DE MÉXICAANSCHE TROEBELEN. WASHINGTON, 13 Maart, De Ver. Staten hebben bet voorstel van Carranza, om een over eenkomst aan te gaan, waarbij beide partijen bet recht krijgen bandieten aan. beide zijden van de grens te vervolgen, aangenomen. BERLIJN 14 Maart. (Part.) Uit Kopen hagen wórdt aan de „Lokal Anzeiger" bericht: De onderhandelingen der Noordsche ministers, die den 9en waren aangevangen, zijn Zaterdag afgeloopen. Behandeld ziju algemeene quaesties, die zich gedurende den oorlog en vooral na de bijeenkomst der Koningen ia December 1914 hebben voorgedaan. Men is tot overeenstemming gekomen aangaande voortzetting van reeds gli no men en nog te nemen maatregelen in bet be lang dor drie Rijken. Opnieuw-is de wensch ge uit bene loyale"*en onpartijdige neutraliteit te handhaven,terwijl mén de samenwerk mi/ ook later hoopt te doen voortduren. DE AARDBEVING. BERLIJN, 14 Maart, (Part.) Uit Boedapest wordt geseind, dat gisterochtend omstreeks kalf vijf cone aardbeving is waargenomen in Agram, Zengg en Fiumo in' het kustland en in Li ka. In £eugg werd schade aangericht; de muren van verscheidene buizen sprongen, terwijl ver scheidene hutten instortten. BOMBARDEMENT OP ST. DIE, GENEVE, 14 Maart, (H. N.) Volgens de Nou- veliste de Lyon is de stad St. Die getroffen door 255 zware granaten, waardoor verschil lende gebouwen verwoest zijn. De meest, welge stelde families hebben de stad en haar omge ving verlaten. EEN ITALIAANSCH OFFENSIEF? BERLIJN, 14 Maart. (II. N.) Het „Berl. Tagebktt" verneemt uit Lugano, dat de oor logscorrespondenten van do „Corrière della Sera" en de „Stampa" een binnenkort te ver wachten groot Italiaansclie offensief aankon digen. Italië kan ondanks het. slechte jaargetijde geen stilstand in het offensief dulden, daar men van plan is heit heldhaftige Fransche leger bij Verdun te hulp te komen. B E L G I Minister Davignon. t Ito .vroegere mi nieter van Bui tenia ndsebe Adv. 4048 Zaken in België, de beer Davlgnon, is naar uit Havre wordt geseind, te Niz.za in den leef tijd van G7 jaar overleden. Davlgnon was voorheen vele jaren lid van de Kamer, waarin hij zitting had als afge vaardigde van Vervier»; daarna kwam hij, nu 10 jaar geleden, als minister aan 't hoofu te staan van bet departement, van Buiten- iandscbe Zaken. Onlangs werd bij opnieuw in het ministerie, intusschen tot oorlogsininis- ierie omgezet, opgenomen als minister van don gezondheidsdienst en bevond bij zich ook te Havre, waar do regeering is gevestigd. Tengevolge van overmatigen arbeid onge- steld geworden had bij ziek kort geleden op aanraden van zijn behandelende geneeskee- ren naar Nizza begeven om rust te nemen, Hij beeft daar echter voor zijn geschokte ge zondheid geen herstel kunnen vinden en is daar gistermorgen overleden. Zondagmorgen heeft een aardbeving plaats gehad in Croatië en Slavondiö. In ver schillende plaatsen is schade aangericht. ,Von Tirrdtz, de Duitsche rijksministei van marine is reeds sedert eenige dagen ziek en moet het bed houden. Voor do aanmaak van koelwaggous voor: levensmiddelen-vervoer vraagt de Russische, regecring een crediöt van 7.000.000 roebel. In Servië zal een spoorlijn van Lazare- vafs over Gornji—Milanovaf naar Tsatsak aangelegd worden, In de Zuid-Amerik. staten Argentinië en Uruguay gebruikt men met succes stik<. gassen voor verdelging van sprinkhanen. De hc-rtog van Saksen-Coburg-Gotha zal op invitatie van den Bulgaarschen Koning een bezoek aan den Balkan brengen. De Chineeschë rebellen hebben de Wlnm« poa forten bij Canton aangevallen en den krui ser „Chaa-IIao." De aanval is afgeslagen Uit Schio wordt bericht, dat in de Bon- coia-pas negen Italiaansehe infanteristen door eene lawine zijn bedolven. Naar uit Keulen wordt geseind, is de „Kölnischo Volkszeitung" van overheidswege voor één dag geschorst. UIT DE STAATSCOURANT. Bii Koninklijk besluit is benoemd tot rech ter in de arrondissefnents-rechtbank te Arn hem, mr. J. Houwink, thans in gelijke be trekking te Almelo; is met ingang van 1 Juli 1916, aan den di recteur van het postkantoor te Breda, W. G. Krüsemann, op zijn verzoek, als zoodanig! eervol ontslag verleend. TELEURSTELLING DER ONDER- - WIJZERS. Wij lezen in „Het Huisgezin": Over minister Heemskerk was een aan zienlijk deel van het onderwijzerskorps slecht te spreken. Hij heeft niet meer gegeven dan den kin dertoeslag, en deze toeslag heeft aan meer schimp blootgestaan dan bij 'lof oogstte. Van een vrijzinnig minister moest men bét toch maar hebben, en zoo is in '13 door veel onderwijzers met groot-en ijver voor loj linkerzijde gewerkt. Het- optreden van minister Cort- van der Linden werd met blijda verwachtingen be groot. Mot goedo en hoopwokkende woorden is de- heer Cort van. der Linden niet karig ge weest, maar dc eerste daad moet nog komen, In de onderwijskringen met name heeft' het duurtetoeslag-ontwerp een- gevoel van groote en pijnlijke 'teleurstelling gewekt. Van de hoofden van scholen zal wel nie mand er van profitaeren. Zelfs als zij bij het minimum salaris eon, minimum aantal dienstjaren hebben, zal liun jaarwedde plus vrije woning reeds de np'.-dx Iottige grens, in het ontwerp getrokken, be-; reiken. i Alleen wat jeugdige gehuwde onderwijzer^ met niet veel dienstjaren en wéinig kinderen zullen tot do bevoorrechten behooren. Maar juist de ouderen met do grootste zinnen zullen zijn uitgesloten. In het algemeen kan men zeggen, dat da gezinnen, waar de strijd om het bestaan heo zwaarst is, den duurtetoesfag den drempel" hunner .woning zullen zien voorbijgaan..

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1