DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
nitwiw-ag raswa ftflsr: vtxsssi
NASSJtULJIAN 49, HAARLEM
ff 4000 f 500 f300 ff lS© ff 100 f71 ff 60 ff 15
DE OORLOS
telegrammen
vijf-en-twintig gulden beschikbaar.
Dit nummer bestaat urr
EERSTE blad
Van hedenmorgen
BUITENLAND
BINNENLAND
«Osre Jaargang n° 8989
Maandag 20 Maart 1916
Bureau wast Bedadie en Administratie i -
Bnfercomtn. TeSefoennummers I42S en 2748
Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor?
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de «Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank» te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
Voor den heer JAC. v. d. EICKHOFF te Haarlem, wien op
6 Maart 1916 een ongeval overkwam, hetwelk volslagen on
bruikbaarheid van den linkerpink ten gevolge had, ligt ten
onzen kantore
Haarlem, 18 Maart 1916,
De Administratie,
TWEE BLADEN
HAARLtlWSCHL ALLEüASJES No. 1871
agenda.
De
„Tubanfia"
KORTE BERICHTEN
VOOR DE HAVEN VAN DURAZZO.
Berichten ïn drie regeis.
ABONNEMENTSPRIJS t
Per i maanden vooi Haarlem as voor de plaatsen waar een agent
lemtlgd te (kom der gemeente)
Voor de overige plaatsen in Nederland per post.
Per weeb voor Haarlem en de agentschappen
Atzonderliike nummers
9
1 1,W
- 2.—
0,12®
0,05
PRIJS OER ADVERTENTIEN
(tan 15 regel» r, AH
Iedere regel meer. 0.19
Buitenland per regel iee* °'20
Advertentiën in de rubtSek „Vraag en Aanbo«T van 1—5 rejela e 0,40
Elke regel meer a 0,10
A LONG WAY..
Een lange, lange lijdensweg is de geschiedenis
her Velser-ponten. De gemeenteraad van Vclsen
heeft tot in den treure gevraagd aan de Regee
ring om verbetering van het verkeer over het
Noordzee-kanaalde Kamer van Koophandel en
andere vereenigingen eveneens en nu weer de
'and- en tuinbouwers met de vereenigingen voor
Vreemdelingenverkeer. Ook Haarlem heeft zich
°nlangs in het koor gemengd.
De tijd komt nu werkelijk zoo zoetjes aan dat
er voorziening in den wantoestand dienst te wor
den getroffen.
Ook Haarlem heeft belang bij een beter ver
ier met het Noorden onzer provincie Het ver
deer wordt steeds drukker, zoowel wat handel en
u^ustrie betreft, als het verkeer met automobie-
fflee nl0t01'riiwie!en> r'iwielen> voetgangers en
Konden de afsluitboomen bij de ponten
^Preken, zij zouden heel wat onvriendelijkheden
kunnen herhalen, die daar gedebiteerd zijn. We
«ehoeven trouwens niet uit te weiden over het
ergerlijke wachten. De meeste Haarlemmers heb-
böi het zelf ondervonden, hoe meestal de pont
mist afvaart, wanneer men hijgend komt aan
gehold.
Mocht het Kamerlid voor het district Bever
wijk, Mr. L. N. Roodenburg, in deze zaak ten
minste eens evenveel ijver toonen als zijn voor
ganger, de hier Passtoorse maar.met meer
succes.
21 MAART.
Gebouw St. Bavo Smedestraat 23
7** Bestuur Kalk en Steen,bewerkers 8 uur.
Bestuur Gemeentewerklieden 8'A uur. Be
duur Metaalbewerkers &Y* uur.
S ocietei t Vereenigin g S uur
Volksconcert Haarlem's Kinderkoor.
Schouwburgzaal De Kroon 7 uur
Lezing Vereen, tegen het mishandelen van
bieren.
C a fé B r i n k m a n n 9 'uur Jaarver-
811 (lering Haarlemsehe Kegelbond.
^Gebouw St. Marthavereen. Kleine
Boutweg 13 Betrekkingbureau geopend
van 3—4 uur 's middags.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat
geopend eiken dag van 10—5 uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K- feestdagen.
De Duitsche Regeering heeft door liet keizer
lijk Gezantschap te 's-Gravenhage aan de Ne-
derlandsche regeering officieel de verklaring af
gelegd, dat na den terugkeer van alle auik-
booten en de overlegging hunner journalen
hu overtuigend is gebleken, dat geen Duitsche
duikboot de „Tubanttia" heeft getorpedeerd.
Deze oïficieele verklaring volgt op een offi
cieuze mededeeling, dat de „Tubantia" in de
door Duitschiand ongevaarlijk-verklaarde zone
ten onder gegaan, en dus ook niet door de
Buitsehers kon zijn vernield.
Terecht is op deze redeneering aanmerking
gemaakt. Dit „dus" gaat niet op. De nadere of-
J'eieele vérklaring echter is een vaststaande, die
eiten constateert.
Intusschen wordt dé zaak er niet helderder op.
Tegenover de officieele verklaring staan de
,eëedigde getuigenissen van eenige opvarenden,
le zeker meenen een torpedo te hebben gezien.
dan'S ^et ci^n geen Thiitscher was, wie was het
Be Duitschers zeggen en ook velen ten on-
ght denken het dat het een perfide daad der
j-jhgelschen geweest is, die ons in conflict met
<je ltschland willen brengen. Er zouden al méér
TnK -e dingen zijn gebeurd...", ook had de
«n rxfhtia" een groote menigte Duitsche waren
Zo0 geld voor Zuid-Amerika aan boord.
v^ór de beschuldiging was uitgespro
tii^ leeft ze al officieel verklaard, dat op den
mho.'l. -r?1
'Jd rlcu, 7 vmiamu, uai op uen
°nl],eils .>£eei1 Engelsche duikboot ter
^'se was."
L>tJ ^vinden ons dus in raadselen.
mcieele verklaringen van heide regeerin
gen moeten, tot het tegendeel bewezen is, aan
genomen worden.
Doch op wien rust nu de bewijslast?
Het is duidelijk, dat Duitschiand, dat den
„duikbootenoorlog" systematisch voert, juist
verscherping daarvan aankondigde, en de eenige
mogendheid is die totnogtoe handelsvaartuigen
in den grond deed boren, er het grootste belang
bij heeft óók al wegens den méér dan funes-
ten indruk, welken de ramp der „Tubantia" heeft
gemaakt in ons land en andere neutrale landen
zich buiten schot te plaatsen!
Op Duitschiand drukt dus de bewijslast het
eerst.
Hoe, dat zal moeten worden onderzocht.
De Duitsche Marine zou b. v. aan onze regee
ring, of aan een. commissie van officieren, kun
nen overleggen de officieele rapporten der duik-
booten, die omtrent den tijd van den ondergang
der „Tubantia" op de Noordzee waren. En er
zijn nog andere middelen ter volledige over
tuiging denkbaar.
f iet is, na de officiëele verklaring van het
Duitsche gezantschap, ontwijfelbaar zeker dat
de Duitsche regeering geen conflict zoekt met
Nederland, zooals sommigen onderstellen. Maar
dan heeft zij er ook groot belang bij, dat
onomstootelijk de waarheid vaststa van hare
onschuld aan den ondergang der „Tubantia".
En de zekerheid van die waarheid kan alléén
Duitschland-zelf ons gevenzoolang die niet
wordt gegeven, zal in Nederland en daarbuiten
het ongeloof aan Duitschland's woord-alleen
blijven bestaan!....
OVERZICHT.
Er Is niets van belang gebeurd, dat aan
leiding geeft tot nadere beschouwing. Van
geen. enkel front is eenig bericht gekomeu
over een wijziging in den toestand, die zou
zijn aangebracht of aanstaande, kan worden
geacht.
Het eenige, waa,rop wij bier nader dc aan
dacht vestigen is een kort bericht uit Ber
lijn, dat tussehen 1 en 18 Maart 19 vijande
lijke schepen in den grond zijn geboord.
Dezer dagen juist merkten wij op, dat er
in het bogloopeud weinig berichten kwamen
over het torpedeeren van schepen en dat
toch „officieel" werd verzekerd, dat de „ver
scherpte duikboot-oorlog" in „vollen gang"
was.
Blijkbaar heeft men dus in Berliju die be
richten opgehouden en nu er heel schaarsch-
jos iets van losgelaten.
De verscherpte duikbootoorlog, liet Berlij ri-
sche Wolff-bureau verneemt van bevoegde zijde
dat er, volgens de tot dusverre ontvangen, be
richten, in het tijdvak van 1 tot 18 Maart,
negentien vüondolijke schepen in den grond zijn
geboord, mot een gezamenlijken inhoud van on
geveer 40.000 ton bruto.
De prins van Wales in Egyple. De prins
van Wales is, naar offieeiel uit Londen wordt
gemeld, in Egypte aangekomen. Hij is benoemd
tot staf-kapitein bij den staf van den opperbe
velhebber der expeditietroepeu voor do Middel-
landsche .Zee-landen.
Bommen op Zeebrügge. De „Eoho Beige"
verneemt van de grens: Zaterdagavond hebben
vliegtuigen der geallieerden bommen geworpen
op Zeebrugga.
Ford's aangewezen taak. Stoekholms Tidmin-
gen schrijft, dat er bij de Amerikaansche re
geering weinig neiging valt op te merken, om
met onzedig» staten van Europa samen te wer
ken, teneinde aenigazin* het volkenrecht te be
schermen. Daarom vindt het blad het voor de
hand liggend, dat: Ford's conferentie zich in de
eerste plaats tot 's heerau Fords eigen land
richt.
Een pi'ijtbemanning meegebracht. T© Frede-
rik&havea is hetNoorsok e stoomschip „Kong
Inge' gistermorgen aangekomen met een
Engelsche prjjsbemanning van zes koppen aan
boord.
Spanje's onzijdigheid. De Spaansclie regee
ring heeft, in verband met hot conflict tus-
schen do Midden-Europeeseko mogendheden en
Portugal, de verklaring van pnzijdigheid uitge
vaardigd.
De Oostenrijksch-Hongaarsclie gezant te
Lissabon heeft den Spaanscben gezant de behar
tiging der Oostenrijkseh-Hongaarsche belan
gen toevertrouwd.
Nieuwe landing op Gricksch gebied. Een
Exckangeberieht meldt, dat een Fransck deta
chement het Grieksche eiland Mourto, ten
Noorden van het eiland Paxos, in de nabijheid
van Korfu, heeft bezet.
GEVECHTEN in DE LUCHT.
PARIJS, 19 Maart. (Officieel.) In de buurt
van Verdun heeft een Fr&nsche vlieger een
Duitsche machine neergehaald; zij is in vlam
men neergestort binnen de Fransche linie bij
Montzeville.
Vijf Fransche vliegers hebben bonuften ge
worpen op het station Metz-Sablon3, op een
Duitsch munitie-depot bij Chateau Salin en op
het vliegpark van Dieuze. Bij deze operaties
zijn er dertig bommen van zwaar kaliber ge
worpen, waarvan-twintig op het station van
Mctz.
Een Fransche af deeling van 23 vliegers heeft
72 projectielen geworpen op het vliegterrein
van Ilabslieim eu" ,op hot goederenstation van
Mühlhausen.
Duitsclje vliegers hebben niet do onzen lucht
gevechten aangegaan. Een Duitsch en eel1
Fransch vlietguig hebben elkaar met mitrail-
lcurvuur neergeschoten; twee andere Duitsche
vliegtuigen zijn in vlammen omlaaggestort drie
Fransche vliegers zijn binnen de Duitsche linies
geland.
BERLIJN, 19 Maart. (Officieel). De activi
teit der vliegers was opnieuw zeer groot. Onze
vliegtuigen hebben de spoorwegwerken aan de
trajecten Verdun-Clermont en Epinal-Lure-
Vésoul aangevallen, evenals die ten zuiden van
Djjon. Door vijandelijke vlieger-bommen, die
op Metz geworpen werden, zijn drie burgers ge
dood. Van een Franseh vliegersmaldeel, dat
Mülhausea en Habsheim- aanviel, werden vier
vliegtuigen in de onmiddellijke omgeving van
Mülha.usen in het luchtgevecht naar beneden
geschoten. Do inzittenden waren dood. Door
den vliegeraanval werden in Mülliausen zeven
burgers gedood en dertien gewond. In Ilabslieim
werd een soldaat gedood.
WEER EEN VLIEGTR-AANVAL OP
ENGELAND.
LONDEN, 19 Maart. (Officieel.) Vier Duit
sche watervliegtuigen hebben héden over het
oostelijk deel van Kent gevlogen. Het eerste
paar verscheen omstreeks 2 uur 's middags
boven Dover op een hoogte van 5 a 6000 voet.
Het eerste heeft zes bommen geworpen, op den
liaven, daarop is het in westelijk© richting ge
trokken, waarbij het bommen op de stad heeft
geworpen.
Do andere aanvaller is, na over Dover gevlo
gen te zijn, boven Deal verschenen om 2 u. 13
min. Hij heeft verscheidene bommen geworpen.
Het tweede paar verscheen boven Rnmsgate
te 2 u. -0 min. en heeft bommen op de stad
geworpen. Een van dit paar stevende west
waarts, de andere in noordelijke richting, ver
volgd door een Engelsch vliegtuig. Eén bom
is geworpen op 'M argate.
De tweede machine verscheen boven Westgat©
om 2 u. 20 min. Verscheiden© onzer vliegtui
gen stegen pp ter vervolging. Bommen hebben
de Duitsche-rs hier niet geworpen'.
Tot dusver bedraagt liet totaal der getroffe
nen: drie mannen, een vrouw en vijf kinderen
gedood; zeventien mannen, vijf vrouwen en
negen kinderen gewond.
Voor zoover men heeft kunnen nagaan, zijn
or in t geheel 48 bommen geworpen.
Een bom heeft het Ganadeesche hospitaal te
Ramsgate getroffen; er is schade aangericht,
maar ongelukken zijn er niet gebeurd. Verder is
materieele schade aangericht aan verschillende
kringen, sommig arbeiderswoningen zijn ver
nield.
WEENEN, 19 Maart. (Officieel). Gisteren
heeft een onzer duikbooten b(j Durazzo een
Franschen torpedoboot-vernieler van liet type-
Fourehé© getorpedeerd; da vernieler is binnen
een minuut gezonken.
EEN OOSTEN RIJKSCH HOSPITAAL-
SCIIIP ONDER VUUR.
WEENEN, 19 Maart. (Officieel.) Gistermor
gen word ons hospitaalschip „Electra" niet ver
van Sebenio door 'n vijandelijken onderzeeër bij
helderen dag, zonder eenige waarschuwing
tweemaal beschoten en eenmaal getroffen en
zwaar beschadigd. Een matroos is verdronken.
Twee pleegzusters van liet Roode Kruis zijn
zwaar gewond.
DUITSCHE VLIEGERS BOVEN DE
EGEISCHE ZEE.
BERLIJN; 20 Maart. (Officieel.) Een van
onzo luchtschepen heeft in den nacht van 17
op 18 Maart de Entente.vloot bij Kara Burnu,
ten Zuiden van Saloniki aangevallen.
DE FRANSCHE TERUG VAN SALONIKI?
BERLIJN, 20 Maart. (Part.) Volgens be
richten uit Weenen, bevat het „Neue Wiener
Journal" het volgendo sensationeel© bericht uit
Saliniki, dat wij geheel voor rekening van ge
noemd blad laten:
In overeenstemming met de besprekingen
van Calais, ontving generaal Sarrail het bevel
de voor Saloniki vooruitgeschoven troepen
terug te trekken en alle manschappen, die niet
absoluut noodig zijn, na^y Frankrijk te zenden.
Daar echter niet voldoende transportschepen
voerhanden zijn, zal de inscheping wel tamelijk
langzaam in liet werk gaan; intusschen bevin
den zich reeds verscheidene duizenden Fran
schen op de terugreis. Ook generaal Sarrail
werd naar Frankrijk terug ontboden. Hij zal
zich echter nog zoo lang in Saloniki ophouden
tot de bevestigiugs.werken zoover zijn afge
maakt, dtnt zijne aanwezigheid niet noodzake
lijk is.
WEER 'N MINISTERWISSELING IN
RUSLAND.
St. PETERSBURG, 20 Maart. Het Tele
graaf Agenstschap mklt, dat er officieele
Oekases zijn afgekomen, waarbij ten eerste a'an
den minister van binnenlandsche zaken,
Cliwostof, overeenkomstig zijn verlangen, ont
slag verleend wordt, en ten tweede de porte
feuille van binnenlandsche zaken wordt toever
trouwd aan den premier, Stiirmer, die tevens
president van den miniserraad blij ft.
- ITALIË.
Z.Ein. Kardinaal G. M. Gotti. t
Dezer dagen werd bericht, dat Z.Em. kardi
naal Girolano Maria Gotti ernstig ongesteld
was en van de II. Sacramenten der .Ster/en
den was voorzien. Om zijn hoogen leefttijd
vleesde- men re-eds, dat de hooge lijder zijn
ziekte niet meer te boven zou komen en zoo
ki n zijn overlijdensbericht' geen verrassing
meer zijn.
Gisteren werd het uit Rome geseind: Kardi
naal Gotti is overleden.
Den 2Gst-en Maart 1834 te Genua geboren,
gevoelde do jeugdige Girolano Gotti zich reeds
si'cdig tot den geestelijken staat geroepen
en trad hij op nog pas 16-jarigen leeftijd in
do Orde der Ongeschoeide Karmelieten.
Zijn voorbeeldige studié-ijver en na zijn
H. Priesterwijding, zijn eenvoudige vroom-
héïa en -onvermoeide werkkracht, als pries-
ster arbeidende in de wijngaard des Ileeren,
trokken do aandacht van zijn geestelijke over
heden en zijn ordebroeders."
In 1-S72 werd hij benoemd tot procurator-
generaal zijner orde, om die functie in 1881
te verwisselen met die van Generaal Overste.
In .1892 ontving- Overste Gotti zijn benoeming
tot titulair aartsbisschop van Petra en van
internuntius in Brazilië.
Door Paus Leo XIII z.g-, werd hem in 1895
den kardinaalshoed opgezet en in 1902 stelde
Pius Leo XIII kardinaal Gotti aa-ii als prefect
van de H. Congregatie der Propaganda, d. i.
do Congregatie tot Voorlplantiug des Geloofs
en van de zaken voor den Oostcrschen Ritus.
Op zijn verzoek, heeft Z. H. Paus Bene-
lictus XV hem onlangs, wegens zijn hoogen
'eeltijd Z.Em. kardinaal Serafini als pro-pre
fect der H. Congregatie voor de Propaganda
ter assistentie toegewezen, die hem nu als
prefect za.l opvolgen.
Uit Valencia, in Spanje, wordt gemeld,
dat Mgr. Menen-dez, de aartsbisschop van Va
lencia, verleden week plotseling is overleden.
De overeenkomst der mijneigenaren en
arbeiders in Zuid-Wales bestaat hierin, dat
alleeeu orgaui-satieleden werk krijgen.
De Amerikaansche spoorwegmaatschap
pijen zijn aan het onderhandelen over de le
vering in 1917 van 100.000 ton rails.
De Cinnadeesehe provincie {Manitoba
heeft met 44.0Ü0 logen 20.000 stemmen zich
voor hot verbod van sterkedrank uitgesproken
In Duitschiand zullen, in verband met de
nicuwo pest-tarieven, nieuwe» {postzegels
vau 2, 4, 7 en 15 pfennig worden uitgegeven.
De Daily Chronicle" meldt, dat de oor
log aan Zuid-Afrika een millioen pond st.
per maand kost. Ook 'n maeht geld!
Er gaan geruchten volgens welke de
Koningin van Roemenië ernstig ziek zou
zijn en haar toestand zeer bedenkelijk.
De Kouing vau Siam is al sedert eeni-
gen tijd ongesteld en moet lijdende zijn aau
zenuwziekte.
Een van de Fransche machinekanonnen
te Verdun moet van 25 Februari tot 4 Maart
met minder dan 75,000 schoten hebben gelost
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kou. besluit
is.benoemd tot notaris binnen het arron
dissement Breda, ter standplaats de gemeen-
teBeigen op Zoom, J. Chr. H. Perée, Candi
da at-nataris te Veghel.
is aan A. R. van Ingen, op verzoek, met in
gang van 1 April eervol ontslag verleend
uit zijne betrekking van hoofdcommies bij
het Departement van Financiën;
is benoemd tot referendaris bij het Hoofd
bestuur der Posterijen en Telegraphie, F.
C. Proper, thans belast met de waarneming
van de functiën van inspecteur der poste
rijen en telegraphie in algemeenen dienst,
en zijn bij voorin. Hoofdbestuur bevorderd
moeteu vertrekken, opgehouden, vermoede^
tot hoofdcommies W. v. Hoboken en J. H.
Ebbeier, thans commies.
De gewone audiëntie van den minister vau
Ocrlog heft deze week niet plaats.
DE „TUBANTIA".
Protest onzer Regeer in g.
Naar het'N. v. d. D. verneemt, heeft de
Nederlandsche regeering Zaterdag j.l. een
zeer scherpe nota inzake de „Tubantia" tot
de regeering van het Duitsche rijk gericht.
Een Duitsche verklaring.
Het Duitsche gezantschap te 'sGraven-
hage deelt ingevolge een officieele opdracht
mede; De Duitsche marine-autoriteiten heb
ben na ontvangst van het bericht van het
vergaan van de „Tubantia" een grondig on
derzoek ingesteld.
Nadat alle in aanmerking komende zee-
strijdkrachten naar haar stations waren te-
ruggekeeid, is dit onderzoek voltooid kunnen
worden. Als resultaat staat vast,' dat met be
trekking tot de torpedeering van de „Tuban
tia" geen sprake kan zijn, noch van een Duit
sche onderzeeboot, noch van -een Duitsche
torpedobcot.
Bovendien zijn in de nabijheid van de
plaats van het ongeval van Duitschen kant
geen mijnen gelegd.
Een Engelsche verklaring.
Reuter seiut uit Londen:
Met betrekking tot de officieele Duitsche
vei klaring, dat de Tubantia niet door een
Duitsche duikboot of eën Duitsche mijn ge
zonken kan zijn, verklaart de secretaris van-
de Britsche admiraliteit, flat op het tijdstip,
dat de „Tubantia" gezonken is, geen Engel
sche duikboot in die buurt is geweest.
Geen passagiersschepen meer
over zee?
Het N. v. d. D. Verneemt, dat bij de groote
stoomvaartmaatschappijen hier te lande zeer
ernstig het plan overwogen wordt om geen
kostbare passagiersschepen meer over zee te
zenden. De vaart op Nederlandsch-Indië zou
aldus alleen onderhouden worden met vracht-
beoten, waarop als passagiers slechts zij
meegenomen zouden worden, wier optocht
volstrekt noodzakelijk is. Vrouwen eu kinde
ren zouden niet als passagiers toegelaten
worden.
GEEN REGEERINGSGROENTEN MEER.
Naar men aan het „Hbld." mededeelt, zal
op 1 April de aflevering van stapelgroenten
door fie Vereen i ging Groen tenrtJen tra Ie
worden gestaakt.
ONZE SCHEEPVAART EN DE ONDER-
ZEEëRSOORLOG.
Naar de Maasbode verneemt, zullen heden
de Nederlandsche reeders in Den Haag bij
eenkomen, ten einde aldaar besprekingen te
houden met den minister van Marine, om
maatregelen te beramen voor de veiligheid
der Nederlandsche schepen.
Verschillende kapiteins van Nederlandsche
schepen hebben Zondag eveneens in Den
Haag vergaderd, waar besproken weitl,
welke maatregelen genomen moeien worden
voor de veiligheid van de Nederlandsche
zeevarenden.
Als gevolg van de onveiligheid op zee zijn
verscheidene Nederlandsche schepen, die Za
terdag en Zondag van Botterdam hadden
meet Giivortrekken, opgehouden, vermoede
lijk zoo lang, tot een beslissing is gevallen,
na het onderhoud met den minister van Ma
rine, dat heden, zooals boven gemeld "y'
plaats hebben.
