der vergroote en geheel nieuw ingerichte MAGAZIJNEN
HAARLEM
GROOTE HOUTSTRAAT
Heeren- en Kinderkleedlng,
uitsluitend Eigen Fabrikaat. 4633
Speciale afdeeling KLEEDING NAAR MAAT eerste Etage
Billijke Prijzen.
Enorme Keuze.
Brieven uit Honolulu.
SOCIALE BERICHTEN
ÜÜURSÖHILDEKINGEN GEVONDEN.
t!J het restaureeren van liet laatste ge-
'-''te van het inwendige der St. Walburg-
j,erk te Zutphen, (de westelijke helft der
°orderzijbeuk) zijn weer belangwekkende
ko^19 ^ewe^soliilderijen voor den dag ge-
tvenals in sommige andere gedeelten der
*ei'k zijn ook hier twee schilderingen ge
iden, n.l. één uit den tijd van den bouw
liet gewelf (midden 15de eeuw) en een
111 een later tijdperk (renaissance-motieven)
*1 oudste zijn het mooist en interessantst,
in de gewelfsschelpen boven de ramen
11 daartegenover vindt men de Ievensgroo-
beelden van engelen in fraaie frissche
i'r'uren geschilderd. Zij stellen voor de pas-
t,l;ieekeneu van Jezus' lijden. Een enge]
houdt in de rechterhand het kruis van Je
zus, op. het dwarshout .waarvan staat
L N. E. I.
In de linkerhand houdt hij de nagelen,
waarmede Christus aan het kruis geklonken
werd. Een andere engel houdt In zijn rech
terhand de kolom vast, in zijn linker den
geesel. Een derde in zijn rpch terhand een
kruis, in zijn linker de lans met de spons.
Verder vindt men er den lijdenden Christus
en een Madonna met het Kindeken op een
bijzonder grooten maansikkel.
't Eigenaardige van deze schilderingen is,
dat men de ruimte voor de oudste schilde-'
ring heeft vrijgelaten en niet overschilderd,
terwijl de andere ruimte van het gewelf
in later ijd met renaissance-motieven op
gevuld is. Langs de gewelfsribben vindt
men gothische randversieringen en deze
behooren bij de oudste schildering.
Ter .weerszijden rah het groote raam in
den westgevel is in «othisoh schrift het
jaartal 1469 geschilderd. Dit jaartal klopt
met den bouw of wederopbouw van de lage
zijbeuk, die er vóór den brand van 1446
was. Na den brand heeft men de zijbeuken
hooger opgebouwd, terzelfder hoogte als het
middensonip, en zoo van de kerk een „hal
lenkerk" gemaakt. Ook de moet of afschei
ding van net dak van de lage (ijbeuk. die
ook gevonden *ls. wijst op een vroegere
zijbeuk, die dus in 1458 in een hooge zij
beuk veranderd is.
DB OAOAO-CEISIS.
De directie van de N. V. Cacaofabrieken
vii. Bensdorp en Co., heeft als gevolg van
het besluit der N. O. T. het stopzetten van
den aanvoer van cacaobóöheh aan 160 losse
.arbeiders van i^aar fabriek te Bussum ont
slag moeten geven met 8 4 14 dagen zijn
deze menscheu dus werkloos.
STOOMVAARTLIJNEN
Holland—Amerika Lijn.
Looh 'ray, van New-Vork naar Botterdam,
paseeerde 28 Maart 10 uur 80 voorin. Dnnge-
nesa. Nieuw Amsterdam, van Botterdam
naar New-York, paaseerde 24 Maart 11 uur
voorm. Dungeness. Zuiderdijk, van Botter
dam naar New-Orleans, arriveerde 28 Maart
te Havana. Oosterdijk, van Norfolk naar
Botterdam, passeerde 28 Maart 's middags 12
uur op 190 mijl van Scilly.
Stoomvaart Mij. Nederland.
Banka, uitreis, passeerde 22 Maart Gibral-
tar. Timor, thuisreis, passeerde 24 Maart
6 uur 80 nam. Noord-Hinder.
Kon. Ned. Stoomboot MIJ.
Triton vertroa 28 Maart van St. Lucia n.
Bio Janeiro.
Kon. HolL Uoyd.
Frisia, uitreis, vertrok 22 Maart v. Bahia.
Kon. West-Ind. Maildienst.
Prins Frederik Hendrik vertrok 23 Maart
van New-York naar Curacao. Prins der
Nederlanden arriveerde 19 Maart van Am
sterdam te Paramaribo.
Stoomvaart Mij. Oceaan.
Sarpedon, van Amsterdam naar Batavia,
vertrok 18 Maart van Singapore. Astya-
nax, van Batavia naar Liverpool, arriveerde
19 Maart te Port Natal.
de,
«ur
in
de,
te
LILANEA, 17 Jan. 1916
HET NUFJE!
0 ja, 't is toch zoo'n lief meisje en zoo'n
Süoezig gezichtje en als ze vanwege eenige
onaangename verschnijseltjee in haar gelaat
er niet aantrekkelijk genoeg uitziet, wordt
aHes weggemaakt met een laagje poeder en
ïo komt u begroeten met een sneeuwwit ge
dichtje, een innemend lachje en hemelsehe
Oogjes. Al» ge haar ziet ter kerke komen el-
ken Zondag (om te schitteren of te bidden ï.i
O'et hare zuster, zoudt ge zeggen dat haar
I'a (want, ofschoon het gebruikelijk Engel-
•ohe woord „father" is, is dat toch wel wat
ordinair voor zoo'n lief meisje en zegt ze
ous, als niemand andere hier, „pa") een mil-
üonnair is: ze komt natuurlijk in een schoo
ier kleedje dan anderen en heeft prachtstuk
ken van hoeden, die haar gezichtje goed doen
Oitkomcn en ze heeft zelfs ook, iets wat hier
Jo hot dorp zelfs de blanken niet gebruiken:
handschoenen. Zij m a g ook wel eens op de
jjhee komen bij de vrouw van den bestuurder
?0r plantage hier, wat haar lief hoofdje na-
l'^rlijk nog meer de hoogte doet ingaan en
,'aar op de anderen, die dat voorrecht niet
hebben en dus niet tot haar „stand" behoo-
met minachting doet neerzien. Maai- ze
heeft zelf niet in de gaten, dat zulks alléén
Ju&ar gebeurd als er niets beters te krijgen is,
v*nt als er werkelijk eens een partijtje gege-
v'eu wordt of als de blanke dames verzocht
^'Jrden op de thee, dan wordt ze nooit ge-
"taagd, omdat ze maar een Portugeesje is.
Ja, dat is ze: eene kleine Portugees, doch
®t een kolossale groote verwaandheid.
»V at zijn er toch bekrompen schepseltjes
- et benauwe ideetjes op de wereld. Haar
jiiler is gewoon werkmannetje hier op de
"ntage, verdienende pl.m. 60 dollars per
JJr^aud, gelijk er nog verscheidene anderen
terwijl de meeste anderen 80 40 dollars
éKen; dus zoovéél sohittender dan anderen
'at hij er ook niet voor; hij zelf beeldt zich
niets in, maar is een degelijke ronde
om mee te praten,
tie u Ie mejuffrouw zijne dochter hier naar
J Ubheke school geweest, daar heeft men
haar waarschijnlijk 't hoofd op hol gebracht
over hare knapheid van geest en gezicht en
zoodoende is bet duiveltje der hoogmoed
naar binnen gekomen; bovendien zijn hier
nog eenige ongetrouwde jongelui (blanken
natuurlijk, want Portugeezen zijn te min
voor haar), die wel eens van een lolletje hou
den, haar waarschijnlijk 't hof gemaakt heb
ben en wie weet wat no meer. Daardoor werd
bet duiveltje èl grooter natuurlijk.
Sinds de zeldzame uitnoodigineng kwamen
van de vtouw des patroons, die waar
schijnlijk niet wist hhoe ander» den tijd te
dood en en ze daarom maar vroeg om wat te
babbelen, sinds dat oogenblik schrijf ik
is ze er natuurlijk van overtuigd, dat ze'
werkelijk een voornaam persoontje is inKi
lanea en minstens een paar rangen hooger
staat dan de andere Portugeezen; ze behoort,
of tenminste ze wenscht gerekend te woraen
tot de wèl opgevoede Portugeezen: Waarom
ik weet 't niet; ze heeft niet meer opvoeding
gehad dan de anderen en weet zich ook niet
beter te gedragen, al denkt ze t ook.
Wat een dwaasheid toch om zoo'n kind uit
hare omgeving weg te rukken. Begrijpen de
mensehen dan niet dat dat plantje niet ge
dijt op vreemden bodem! 't Zal altijd maar
half werk blijven. Het is nu een en al ver
waandheid en onnatuurlijkheid wat er aan
zit en ze had een heel aardig meisje kunnen
zijn als ze eenvoudig was overgelaten aan
hare familie en Portugeezen.
Hare verwaandheid hebben we al gadege
slagen en daar haar eigen geest niet is waar
te nemen, moeten we ons tevreden stellen
met hare onechte geest te zien en te ver
achten. Moraal: niets beter is er dan een
voudig maar eiken menscb te laten in de
omgeving, waarin hij is geboren, vooral wan
neer men hem niet eene hoogere opvoeding
wil geven dan zijnen stand past, zal gewoon
lijk zijn eenvoudigheidheid en natuurlijkheid
verloren gaan, maar nog erger zal het zijn,
al» het half in zijnen stand blijft en half
daarboven verhoven wordt, want dan zal hij
geen gelegenheid genoeg hebben om het ver
schil van manieren waar te nomen en toch
willen voordoen. Zoodoende zal hij weer
geven op eene onnatuurlijke manier, die bij
den eersten oogopslag belachelijk wordt.
Nu heeft ons nufje toch zoo'n prachtige
manier om „good bye" te zeggen* als ze weg
gaat. Het komt er zoo zoetsappig «n geheim
zinnig uit, dat je je als in den hemel voelt,
maar tevens voel j# dan onmiddellijk de
onnatuurlijkheid. Ik ben hier bij de blanke
dames ook geweest (we wonen op een dorp en
kennen elkander dus en spreken tot elkaar
en doen niet als in steden, waar ze elkaar
als bokken voorbijloopen) en ze hebben me
ook allen wel eens „g°od bye" toegeroepen,
maar natuurlijk, zooals ieder redelijk schep
sel dat zou zeggen. Maar ons nufje wil na
tuurlijk voornaam doen en vervalt daardoor
in haar gebrék.
Ik heb haar den eersten dag den beste al
gezegd, dat zij te veel geömancipeeld is, doch
verder al mijne aanmerkingen maar thuis
gehouden, want 't zon meer kwaad dan goed
doen. Zulke wezentjes zijn zoozeer overtuigd
van hunne eigenwaarde, dat elke terechtwij
zing of aanmerking zou aangemerkt worden
als jaloersehheid of onwaarheid.
Eens kwam ik in den morgen aan buis en
het nufje schrok er werkelijk van me te
zien, want ze had „heelemaal geen visite
verwacht". Maar ik merkte de w are re
den albheel gauw. Ze had ge enpoeder op
haar gezichtje en dus ook geen bevalligheid:
hoe heerlijk toch zoo'n klein doosje snoezig
heid voor 10 cents te koopen in den kappers
winkel. Een andere maal kwam ik daar, ter
wijl ze aan 't werken was in werkcostuum.
Ze holde weg toen zo mij zag komen en
zeide me, iiet weer te komen in den morgen,
maar 'e middags ook al zoo'n rijke luiV
idée om audiëntie to geven, maar dan blij
ven we maar liever thuis. O, hoe waar zeide
Thomas k Kempis: ijdelheid der ijdelheden,
etc..
Gelijk men eigen gewicht niet voelt, maar
wel zwaarte van iets dat men verplaatsen
wil, zoo merkt men ook eigen fouten en ge
breken niet op, maar wel die van anderen.
Holland is te degelijk om nufjes te hebben,
geloof ik, maar mochten er soms zijn, dat
ze dan een lesje nemen' aan dit nufje. Dat
zij al die dwaasheden uit hun hoofd zetten en
altijd als natuurlijke meisjes voor den dag
komenl Goeden dag!
HET OUDJE]
Ofschoon ik al een karaktertrek" geschre
ven heb over den Portugees in 't algemeen,
moet toch niet vergeten worden, dat er uit
zonderingen op den regel zijn, vandaar dat
ik met mijn „Oudje" op de proppen kom.
't ie gemakkelijk genoeg af te breken, voor
al als het je als 't ware in vleesch en bloed
zit sn js schrijft tot iemand, die je gaarne
zal gelooven, omdat het niet hemzelf,
maar een ander betreft. Maar om aan de
rechtvaardigheid recht te doen gelden, moet
het goede ook bekenid worden.
Gelijk elke menech goed en kwaad in zich
heeft en vele families een goeden en minder
goeden trek eigen hebben, zoo ook is het
met de verschillende nationaliteiten. Naast
goede gewoonten kan men er slechte vinden,
doch in "t algemeen zal iedere burger voor
de gebreken zijne rnatie blind zijn, vooral te
genover een buitenlander.
Immer zal hij zijn vaderland verdedigen,
maar als een ander landje er eens lekker
tjes doorgehaald wordt, dan wrijft hij zich
eens goed de handen en is des te meer trotsoh
op zijn eigen geboortegrond.
Zoo heeft de Portugees een eigenaardig
karakter, met goede en slechte eigenschap
pen, hetgeen hem evenzeer kenmerkt als
Portugees als de taal, die hem eigen is. Zoo
is het met de Amerikanen, die wij bij gele
genheid ook nog wel eene lekker van hun
voetstuk zullen doen vallen, en zoo is het ook
mot den.... Hollander, maar dien zullen we
maar ongedeerd laten om niet met verbande
vingers thuis te komen.
Mijn oudje kwam dan gisteren (Zondag)
vóór de H. Mis in mijne kamer om een dol
lar te brengen voor de voortplanting des öe-
loofs, waarvoor dien dag de collecte zou
worden gehouden. Ik was er zeer door ge
sticht, want wetende hoe hard hij eiken dag
werkt ondanks zijne 76 jaren, om wat te ver
dienen voor hem en zijn oud vrouwtje, had
ik hem er niet toe in staat geacht zooveel te
kunnen geven. Na de H. Mis de collecte na
kijkende, zag ik dat er niet één bij was, die
zooveel gegeven had als ons oudje, ofschoon
er velen zijn die zich veel godsdienstiger
voordoen en God wel meer in tien mond,
dooh niet in 't hart hebben en daarom on
danks hunne meer gespekte beurs, wanneer
het op daden aankomt, bij ons oudje moe
ten achterstaan. Ik dacht onmiddellijk aan
het penningske der weduwe, voorzeker zal
God hem groote genaden Bchenken voor zijn
edelmoedig offer.
Hij kwam nog een beetje bij me kenvelen
en zeide o.a. dat God de wereld goed ge-
maakt had en dat hij (ons oudje) het niet
beter had kunnen doenl Waren er alleen rij
ken, zei hij, dan zou niemand aan God den.
ken en niemand werken; waren er alleen ar
men, dan zou er niets te eten zijn. Zoodoend»
moesten armen en rijken elkaar door 't leven
helpen.
Ziedaar de les van een eenvoudig oud man
neke, dis nooit gestudeerd heeft en de les
geeft zonder eenige pretentie, maar over
tuigd van de waarheid, omdat God zo hem
heeft geleerd, waarheid, waarop menig ver
waand jongheertje en menig nufje wat af
te dingen zou hebben.
Laat me meteen even aan u voorstellen de
drie steunpilaren mijner kerk: drie onws
vrouwkes, steunpilaren niet omdat zij zulke
kolossale sommen ter beschikking van den
Pastoor stellen, maar omdat zij altijd klaar
staan Om hunne gering «armoede met den
Pastoor te doelen door hem eitjes of brood
te geven; steunpilaren vooral omdat zij el-
ken dag ter kerke komen.
En misschien zult ge zeggen: Wel, wat
hebben die ouwe vrouwkes anders te doen
den heelen dag, laat ze maar naar <ie kerk
gaanl Neen, die goede zieltjes hebben hun
geregeld werk lederen dag en houden er geen
meiden op na om ze te helpen- En de kinde
ren laten 't ook maar aan moeder over. Bo
vendien zijn 't ook geen persoontjes die het
er in hun jeugd eens lekker van genomen
hebben en nu niets andere aan God kunnen
aanbieden dan een verfletsten ouden dag.
Neen, ook in hun vroegere jaren hebben zij
altijd hard gewerkt, want toen was de mo
derne rustkuur nog zoo niet bekend.
Ziehier zoowat de eenige troost voor era
missionaris. Te zien dat er tenminste eenige
zieltjes zijn, die van dezelfde gevoelens be
zield zijn ais hij: aan Gode te geven wat aan
Gode toekomt: God te huldigen, zoolang da
tijd aan ons ie, om daarvoor bedankt te wor
den in eeuwigheid, n
Laat dan mijn „nufje" en mijn „oudje da
wereld invaren: de een tot waarschuwing, da
ander tot aansporing.
PATER BELTNES»
■•etteren en kunst
e
wsscaasasaasEiejBgH
HEDEHZWDND 25 MMHRT
OPEJVI1VG
PEEK
CLOPPENBURG
