a DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Huisgezinnen. NASSAULAAN 49, HAARLEM f 4000 f 509 f 300 f ISO f 100 f 75 f 60 25 iniroÉatie van het H. Hart in de DE OORLOG TELEGRAMMEN Van hedenmorgen BINNENLAND Voor de 2fo groote vergadering Maandag 3 April 1916 40ste Jaargang n° 900f Bureau van Redactie en Administraties Intercommu Telefoonnummers 1426 en 2741 Alle betalende abonnés op dit Blad, die in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor» De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de »Hollandsche Algemeens Verzekeringsbank* te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.* toegangskaarten kosteloos voor katholieken verkrijgbaar, voor zoover er plaatsruimte is: aan liet Bureau der „NIEUWE HAARL. COURANT", Nas- saulaan, vanaf DINSDAG 4 April, des mor. gens 9 uur, en bij den Concierge van het GE BOUW ST. BAVO, eiken avond vanaf 6 bur in de koffiekamer van het Gebouw. 9it nummer bestaat uit twee bladen. Ec.fl^T£ BLAÜ. NAARLtMsUht ALLlüAGJES No. 1883 De nog altijd ouopgekelderd-gebleven «ernstige omstandigheden", die in Den Haag «e ambtenaars- en generaalewereld in zenuw achtigheid hebben gebracht en die ons Vrij dag j.l. door inhouding van verdere militaire ^'erloven en andere plotselinge maatregelen kwamen verschrikken, die „ernstige om standigheden" waren oorzaak, dat de lands verdedigers van militie, landstorm en land weer nu niet z'n allen eene hebben kun- Uen zien, hoe Haarlem er op Zondag uitziet! Dan is ons Haarlem zoo verlaten van gar- gig eeu boerendorp op de Veluwe in vredestijd. ^aar gisteren was 't anders! 'Was „militair" wat je zag, overal, en. het ?laPpigste ervan was, dat het „militair" als l^theer optrad voor héél veel „burger," in eö vorm van bezoekènde vaders en moeders visite komende meisjes, liefhebbende echt- ?ehooten met en zonder kroost, .ooms en tan- te6> neefjes en nichtjes. De eafé's, de trams, de bioscopen, zijn er bij gevaren. 't Was overal vol, en dank zij het mooie *eer, gezellig ook en prettig. Agenda. 4 april. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Schoenmakers Middenstand 8 uur. Be- "tuur Timmerlieden 8 uur Jaarvergade ring Typografen 8 uur. Bestuur Gem. Werkloozen 8Y2 uur. Districtsvergadering i aar. Disti-ictsvergadering 8H uur. "aveazaal Café Brink ma nn 9 uur Jaarvergadering afd. Nat. .Vereen, tot eun aan miliciens. Groote Kerk 12 uur Orgelbespe ling door den heer Loui, Robert. (Zin pro gramma Stadsnieuws). ^Gebouw St. Martha vereen. Kleine °htweg 13 Betrekkingbureau geopend Uur. BiS80boppelijk Museum Jansetraat geopend eiken dag van 105 uur tegen ^taling van 25 cents. Uitgezonderd Zater- °^gen en R.-K. feestdagen. KORTE BERICHTEN SCHIPBREUKEN. LONDEN, 2 April. (Officieel). Op 28 Maart is een kotter, behoorende bij den torpedoja ger „Conquest", die veertig man naar dit schip bracht, door den sneeuwstorm wegge slagen. Er werd niets meer van de boot ge hoord of gezien, tot hedenmorgen, toen zij op vele mijlen afstand aan strand geworpen is gevonden. Alle inzittenden zijn verdronken. KAAPSTAD, 31 Maart (Vertraagd). De vrachtboot Rangatira, van Engeland met be stemming naar.Nieuw-Zeeland, heeft schip breuk geleden bij het eiland Robben tenge volge van den dikken mist. Men doet pogin gen het schip weer vlot te krijgen. Ernstige gebeurtenissen op til TOT HOEVER GAAT IIET COMPROMIS? Tot hoever te gaan, als straks een z-ekei „do ut des" zal moeten gevolgd worden la zake het kiesrecht en het onderwijs? vraagf de „Maasbode". „Een en ander maal hebben wij daarovel geschreven. Dat behoeft dua hier niet te worden hor haald. Alleen slechts wilden wij een enkel woonj zoggen over het feit, dat niet overal li| onze pers met dezelfde beslistheid het vrotu wenkiesrooht van den uitruil wordt bulten« gesloten. Dat is wel sterk te betreuren. Maar te veel conclusie m^g uit die weit felmoedigheid bij een paar onzer bladefl niet worden getrokken. Dit vooral aan het adres onzer perszu*^ ter de „Nieuwe Baarlemsche Courant", dia de minder gunstige teekenen ln de Kathol lieke pers opmerkende, ook uiting geefj aan een zekere vrees, dat onze Katnolieka Kamerfractie op. het gebied van vrouwen/ kiesrecht van toegeven Iets zou willen w<M ten. Wij kunnen in dit opzicht onze wakkert collega geruststellen. Meer dan „geruchten" kwamen ter onzel kennis." - Wat het blad vernam, la „van den aaril aU w?l niet anders had mogen worden verj wacht" en „sluit ongerustheid op dit punl uit." ZH ZIJN BXJJVKN ZITTEN 1 Er is een Utreektaoh raadsdlner geweest De „Utr. Ot." vertelde daarvan o.m. daf „toen de heer De Weerd (soo.-dem.) e«4 toost had uitgebracht en daarna de muziek het Wilhelmus van Naasaue Inzette, allea opstaande, uit volle borst mee zongen, ooa do aanwezige sociaal-democraten De Steer-J en Rosenveldt." Het federatiebestuur der ELD.A.P. heeft zich tot de sociaal-democratlsohe raads-frso^ tie gewend om Inlichtingen. Uit de door die raadsfractie verstrekte! mededeelingen blijkt, „dat tildena het spej len van hat Wilhelmus de in het bericht genoemde soc.-dem. raadsleden noch zijn op gestaan. noch het lied hebben meegezond gen." :Vlil «UWE HURLEm CNRUiï ABONNEMENTSPRIJS t Pt maanden voor Haarlem en voor de plaatsen waar een agent fevestigd is (kom dêr gemeente) 1>60 Voor de overige piaatsen in Nederland per post. 2, per week voor Haarlem en de agentschappen 0,12» Afzonderlijke nummers 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIEN i Van 15 regels 0,75- ledere regel meer. o 15 Buitenland per regel o'.20 Advertentien in de rubriek „Vraag en Aanbod' van 1—5 regels 0,40 Elke regel meer0,10 bi) levenslange onge schiktheid tot werken bij verlies van u een duim a bij breuk van een :t arm of been n bij verlies van een wijsvinger bij verlies van een u anderen vinoer n „„„„ut,,™ bij verlies van een bij verlies van bti overli.deru hand of voet a s ®®n °°S 3 welke zal plaats hebben VRIJDAG 7 APRIL •les avonds 8 'A uur in ST. BAVO, en waar «ls spreker zal optreden de ZeerEerw. PA TER J OACH1M, van de Congragatie der HH. Harten, uit Giuneken, zyn GECONSIGNEERD! Op 'n anderen Zondag stroomt geregeld al wat militair is en hier geen betrekking heeft, naar andere plaatsen. OVERZICHT. Aan het slot van ons vorig overzicht heb ben wij naar aanleiding van het bericht, at Vrijdag zes zeppelins om onze Wadden- ei anden heen naar het Westen koersten dat wij „van- vbt) Ail., 'i"01,8611" wel weer zouden vernemen tr "j Ui tge kom enin den nacht Van Vrijdag op Zaterda* Vio^p+.ii j i 8 heeft dit eskader luchtschepen een aanval gedn„„ r aaa op Londen •u op plaatsen aan de Engeisohe Oostkust Een zeppelin, de „L. 15" is bij den Theeme- ^nd door het Engelsche afweergeschut in geschoten. De bemanning is gered en ^ungen genomen, doch de zeppelin is on- toen men haar naar een haven *7^® op te eleepen, gezonken. De aanval du® door 5 luchtschepen voltooid. b^0 en8 de Engelsche telling werden 90 la geworpen en die moeten dan, naar ®®eld communiqué wordt medege- ieo t' z^n neergekomen op de City. van Lon- sschen de Lomion- en de Tow orb rug, de troepenkampeu in Londen, de fabrieksgebou wen bij- Enfield en de munitiefabrieken bij Waltham Abbey, ten noorden van Londen. Ook in de omgeving van Lowenstoft ie, nadat tevoren een batterij bij Stowmariket met ontplofbare en brandbommen was be stookt en een batterij bij Chambridge tot zwijgen was gebracht een aanval gedaan op de daar gevestigde uitgebreide fabrieks gebouwen. Ten slotte zijn de havenwerken en versterkingen aan de Humber met bom men bestookt. Drie batterijen zijn daar tot zwijgen gebracht. En bij dien aanval is het niet gebleven: ook gisternacht hebben Duiteche marine- luchtsebepen een aanval op de Oostkust van Engeland gedaan. De hoogovens en de groote fabrieken op den Zuidelijken oever van de Tee en de havenwerken bij Midlesborough en Sunderland zijn, naar het Berlijnsohe bericht mededeelt, gedurende anderhalf uur met spring- en brandbommen bestrooid. Het is de Engelsche admiraliteit, vanwege de storing op de telegraaflijnen, als een ge volg van den recenten storm, nog niet mo gelijk geweest de juiste opgaven te verkrij gen over de slachtoffers en de toegebrachte schade. Tot dusverre is slechts bekend ge worden dat er 28 dooden en 44 gewonden zijn. Het Russisch offensief schijnt weer geheel tot staan te zijn gekomen. Enkele plaatse lijke gevechten worden nog gemeld en ove rigens is het de gewone loopgravenoorlog weer, die daar wordt gevoerd. Wie zijn hoofd waagt boven de borstwering van de loop graaf, beloopt d® kans een kogel te krijgen. In de streek van Uksk/uul b.v.. was het water sterk wassende en ondervonden de Duit- schers grooten hinder van het water in de loopgraven, zij waagden het daarom uit de loopgraven te komen en op de borstwering positie te nemen, doch het Russisch vuur dwong hen echter weer in hun loopgraven af te dalen. Wel 'n onaangename positie dus! Yan het Westelijk front blijven de berich ten weer het belangrijkste. Het dorp Va tut o.a, waarom naar men weet reeds eerder zoo verwoed werd gevochten is andermaal het tooneel geweest van een bitteren strijd en thans in het geheel in het bezit der Duit- sobers. Het Oostelijk deed van het dorp men weet nog wel: het deel tot aan de kei-ik, waarvan immer werd gemeld, hoe groot dit dorpsdeel wasl was reeds in Duitsoh bezit en thans hebben zij» volgens het Fransohe be richt» ook het Westelijk deel van het dorp in handen. Men herinnert zich, hoe het Havasbureau als naar gewoonte ook dezer dagen er weer op uit was, de Fransche bevolking gerust' te stellen, wanneer een Duitsche overwinning moest worden erkend. Het ging om den strijd bij Malancourt; en Havas noemde het niet waarschijnlijk, dat daar nog enkele stukjes terrein zouden moeten worden prijsgegeven. Dit was in hst bericht van Donderdag 1.1.1 En thans vier dagen later! na de Franschen het geheele dorp Malancourt ook moesten ontruimen, zegt Havas, dat het feit der ontruiming zich sedert lang had- laten voorzien. „Van Malancourt, zoo heet het nu, waren nog slechts de kelders overgebleven. Uit den aard van zijn vooruitstekende. Ligging vorm de het een uitermate bedreigd punt, zooals trouwens, meer naar het Oosten, met Betkin- eourt het geval is. Malancourt kon zonder bezwaar worden ontruimd." Overigens hebben de Duitschers, in aan sluiting van de stellingen, die den 30sten Maart zijn genomen, de Fransche loopgraven ten noordwesten van Hancourt over een uit gestrektheid van ongeveer 1C00 meter' bezet. Het is wel opmerkelijk telkens die Entente- berichten te lezen over de uitputting van Duitschland en dan te moeten zien, dat de Franschen er nergens in geslaagd zijn den Duitschers hun winst afhandig te maken, doch telkens juist nog verder moeten terug trekken! Waar zou eigenlijk uitputting zijn? De Geïnterneerde Serviërs Daar hun land. De „Belgrader Nachtriohten" meldt: Het leger bestuur heeft op voorstel van den gouverneur- generaal in Servië toegestaan dat de in Oosten- rijk-Hongarije geinterneer,je Serviërs naar hun land terugkeeren. ,Zij zullen Ln groepen van vijf honderd geleidelijk terugkeeren. Het Fransche leger. He Fransche landweer van de jaren 1868 en I860, die bij het begin van den oorlog reeds was opgeroepen, moet thans weer onder de wapenen komen. De minister van oorlog had zich tegenover de Kamer ver plicht de recruten van de lichting 1917 eerst dan naar het front te sturen als alle reServen uitgeput zouden zijn. In verband met den aan val op Verdun zijn echter in de laatste 2 weken reeds recruten van die lichting naar het front gegaan. Nenraal Zwitserland. Daar op de „Sussex" ook een Zwitser om het leven is gekomen, wordt voorgesteld dat de bondsraad officieel de Zwit- sersche burgers zal waarschuwen om zich niet te begeven op schepen van oorlogvoerende mo gendheden. Men neemt in overweging om sche pen die voor Zwitserland levensmiddelen aan voeren, onder Zwitsersohe vlag te laten varen. He U- en rajjnoorlog. De Engelsche stoom schepen „Goldmouth," „Malviaa," „Diadem" en de Engelsche schoener „Johan Priteherd" zijn getorpedeerd. Ook het Zweedsche g.B. „Hollandia" en het Noorsche s.s. „Memento" zijn gezonken. Met uitzondering van één matroos van de „Me mento," werden de bemanningen gered. EEN RUSSISCH HOSPITAAI^SCHIP GETORPEDEERD. ST, PETERSBURG, 3 April. Goloebef, de gevolmachtigde van het Rood» Kruis bij bet Kauknsische leger, seint dat bij Phatie het hospitaalschip „Portugal" in den grond is geboord. De reddingabooten van een treiler eu een to i-i> ©do-boot, die dè „Portugal" volg den, hebben 11 pleegzuster» van de 26 gered en bovendien 8 majoors, o.w. de Franeeho majoor Duvère, twee geneesheeren» een pries ter, 125 Russische matrozen en verplegers en 13 Fransche leden der bemanning. Vermist worden: graaf Taritejef, gedelegeerde van het Ro-odo Kruis, een genee&heer, de hoofd verpleegster barones Metfendorff, 14 pleeg zusters, 50 Russische matrozen en verplegers en 29 Fransche leden der bemanning. DE OPSTOOTJES IN IERLAND. LONDEN, 8 April. (Part.) Ip het stadhuis te Dublin heeft onder voorzitterschap van den laatsvervangeuuen burgemeester een protestverg-aderiiig pifl«ts gehad tegen de verbanning van Ieren uit Ierland. De verga- dering werd. gevoli-fd door öbh optociht door de straten. Hierbü vielen incidenten voor; zelfs werden revolverschoten gelost, waarop de politie de menig'® verspreidde. Gcene diplomatieke ver- ikkelinjjeu. Het Haagsohe Correapoudtmtieburoau meldt: Naar aanleiding vsu ver»chilleiide loopende geruchten hebben wij uns t« bevoegder plaatse om inlichting gewend en aldus met stelligheid vernomen dat de jongste maatregel in zake mi litaire verloven geeD verband boudt. met eenige beslaande diplomatieke verwikkeling tussohen Nederland en een d®1" »°r!°gvoerende partijen. 'Sleeht» voor/orgsmaat-, regelen De N. R CU. schrijft- De bijzondere maatregelen zijn door Je mili taire autoriteiten uitgelokt en dragen geheel het karakter van voorzorgsmaatregelen, over eenkomende met die, welke getroffen worden, toen de strijd nabij onze grenzen woedde of al thans een treffen en massale troepenverplaat singen in de nabijheid dier grenzen in de naaste toekomst niet volstrekt onmogelijk geacht wer den. Het gebeurde met de „Breda." De geheimzinnige mededeeling- van de N. R. Ct. wordt door het Rottd. Nwbld. opgehelderd Het blad deelt mede, dat men op het schip, na dat het met de Palembang eeu vlaggegroet had gewisseld, een stoot in de machine voelde en dat toen de machine werd stop gezet om de oorzaak yan den schok zoo mogelijk weg te ne men. Gelijk plicht is, heesch de gezagvoerder twee^roode lantaarns als sein, dat hij met een onbestuurbaar schip lag. Spoedig kwam er daarna een Engelsch koop vaardijschip opzij met de vraag of de „Breda" hulp noodig had. Die werd echter niet ge- wenscht en de Engelschman voer door. Toen echter wat verder de Engelsche beman ning een Duitsche duikboot ontdekte, schijnt bij haar de verdenking te zijn gerezen dat de „Breda" met haar roode lantarens seinen aan Duitsche duikbooten bedoelde te geven. Dit had althans tot gevolg, dat in Londen da delijk marineambtenaren aan boord kwamen die kapitein en bemanning scherp ondervroegen. Evenwel kon alle verdenking worden afgewend. Dn betrekkingen Duitschland. met Een telegram van Wolff uit Keulen zogt: Do Berlijnsclie correspondent dor „Kölnische Zei- tung" schrijft: Do bekende gebeurtenissen eu do geruchten van den laatstcn tijd hebben, zoo als berichten uit Nederland melden, bij de Ne- derlandsche regeering tot .overwegingen ge leid, die haar tot het nemen van zekere strate gische maatregelen aanleiding gaven. Men heeft in Duitschland de beste verwach ting van dc heldorheid en omzichtigheid van de wijze waarop de Nederiandsche regeeriog voor haar belangen als neutrale staat zal wa ken, met het oog op elke mogelijke nieuwe ont- wikkelingsphase van den toestand. De betrek kingen tusscben Duitschland en Nederland blijven, zooals pas d« besprekingen over de „Tubantia"-kwestie getoond hebben, opge- schokt loyaal en vriendschappelijk te midden dor stormen des tijd». Daarom vertrouwt men ln Duitschland dan ook ten volle dat de Nederiandsche regecring, gesteund door de publieke meening, met alle kracht en naar vermogen evenals tot dusverre ook in 't vervolg de onzijdigheid van haar land zal weten te handhaven. Duilsche beschouwingen over den toestand. KEULEN, 2 April. (Part.) De „Frankfurter Zeitung" zegt uit „goedingelichte Hollandscho bron" te vernemen, dat op het oogënblik de verhouding tusschen Holland eu de Entente- mogendheden weder zeer veel moeilijkheden oplevert. Voor zoover bekend is, ia de toestand weder acuut door eischen van de Entente, welke ten doel hebben zekere besluiten van de Parijsche conferentie door te voeren met schen ding van de Hollandsche neutraliteit. Hieraan zal ook niets veranderd kunnen worden door een tegenspraak van het Engelsche gezantschap te 's-Gravenhage, welke met zekerheid te ver wachten is, zoodra het blijkt, dat Holland niet toegeeft. Na de nieuwste gebeurtenissen, krijgt de ook in Holland besproken opvatting, als zou do Entente opzettelijk de „Tubantia" en de „Palembang" Lebben laten torpedeeren, groo- tere beteekenis. Ook de zoo opvallend vlug afgelegd» verkla ring van de Engelsche Regeering omtrent het allicht van de bronzen torpedo afkomstige ma teriaal, dat in de reddingsbooten van de „Tu bantia" gevonden was, en welke verklaring de oujuiste bewering inhoudt, dat Engeland zulke torpedo's niet bezit, heeft wantrouwen verwekt. De verdere ontwikkeling der zaken toont aan van hoe groote waarde de door de torpedeering der „Tubantia" verwekte anti-Duitsche stem ming in Holland juist als voorbereiding voor de laatst# stappen der Entente, zijn kon! Tegen de hoop der Entente ln is evenwel tusechen Holland en Duitschland geen oonfliot ontstaan over de „Tubantia," en de opwinding in Hol land is reeds opmerkelijk bedaard. De Hollandsche zegeman van do „Frank furter Zeitung" vervolgt: Thans nu de Entente zich op het Fransohe oorlogatnone®! zwaar be dreigd voelt en in den eoonomiachén oorlog redding zoekt, is Holland, daar het zijn recht eu ziin plioht out zijne producten althans ge deeltelijk aan Duitschland te verknopen, nog steeds niet heeft willen opgeven, een hinder paal geworden. Het schijnt dat de Panische con ferentie het besluit genomen heeft, scherper tegen Hollaud op te treden en eene beslissing uit te lokken. Wel i9 waair, zijn vroegere pogin gen ten aanzien van den Solieldemond, dank zij de standvastigheid van de.Hollandsche reged ring, mislukt, doch de ongunstige militaire H economische toestand der EDtente-onogendhd den noodzaakt dezen tot een nieuwe cnergiekj poging. Reeds meer dan eens heeft Holland il den loop van dezen oorlog verklaard lat hej zich met wapengeweld tegen het optreden dei Entente zou verzetten on steeds met nuece4 De thans ontstane toestand is evenwel vcol Holland misschien gevaarlijker dan ooit ti voren. Zoolang Engeland met eene overwinning op het Westelijk front rekening hield, moes! vermeden worden het Hollandsebe leger aal de zijde van Duitschland te brengen en Jaar-kok de overwinning te bemoeilijken. Imtieu Enge land evenwel de hoop op een beslissend succci in den landoorlog opgeeft, dan verliest het Ifolt landsche leger voor Engeland als diploinatiek( factor wezenlijk aan beteekenis; dan treeJt in| tegendeel de economische vraag op -Jon voor grond daar Engeland dan trachten zal door ooi blokkade Duitsclilahd's behoefte aan vrede oj te drijven. De Entente heeft van het bogia vac den oorlog af rekening gehouden met de niugc* lijkheid van een breuk, met Holland, en in allcl gevalle daarmede, dat zij in de uood-.akc.lijkheii zou komen eischen aan Holland te Stelleq welke slechts onder de sterkste pressie ingo willigd zouden kunnen worden. Hieraan schrijft de Hollandsche zegsman vat de „Frankfurter Zeitung" ook de economisch* maatregelen van Engeland ien aanzien vaa Holland toe. Hij spreekt vervolgens de veronderstelling uit, dat de heele bedreiging met een aanvn. 'op den Scheldemond, waarvan in Holland sj-rakl is, slechts ten doel lieeft, Holland ten aanzie! van handei8-quaestieg toegeeflijker te make( en liet. in elk geval in economisch opzicht geheel van zijne neutraliteit los te scheuren. Holland zal evenwel in geen geval toegeven want in dien liet voor de keus gesteld wordt, z-al hel vóór alles, den oorlog met Duitschland ver- mijden De mededeeling'en van Üen groed-ingreüohte* Nederlander eindigden als volgt: „Valt Engeland aan, dan zal Holland zicl| verdedigen, waarhij de Regeering zeer zeker o( het ten zeprste tegen Engeland verbitterde Nej derlandsche volk rekenen kan. Dit beteekenl nog niet dat Holland dan in dezen oork>4 Duitschland's bondgenoot wordt. Gelukt hel Holland, gelijk te verwachten is, met eigeij krachten, oen Engelschen aanval af te slaan/ dan zou liet daarna veeleer pogen, weder vredl te sluiten met de Entente, onder waarborging rijner neutraliteit."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1