^^■DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
RUIME SORTEERING STOFFEN
ÜJISSItUïJIÜBS 49, HAARLEM
DE OORLOG
LUXE EN DAGELIJKSCH SCHOEISEL.
P. W. TWEEHUIJSEN,
Nabij en vèraf.
Telefoon 2144.
TELEGRAMMEN
THE0D, G. v. DUSSELDORP
5 Barteljorisstraat 5.
Donderdag 4 Mei 1916
41st® Jaargang
Infercomm. Telefoonnummers 8426 en 2748
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
HAARLEMSCHE ALLEDAG]ES N° 1909
liii.
EEN KARDINAALSKKDE OVER
KATHOLIEKEN EN TURKEN.
VERSPREIDE BERICHTEN
RUIME SORTEERINS
Barteljorisstraat 27.
TELEFOON 1770.
KORTE BERICHTEN
DENE HAARLEMSCHE COSRUT
Per
ABONNEMENTSPRIJS i
S maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeenle) 1.60j
voor de overige plaatsen in Nederland per post f 2,—per week voor Haarlem
en de agentschappen 0,125[ afzonderlijke nummers f 0,05.
PRIJS DER ADVERTENTIËNt
Van 15 regels f 0,75, tedere regel meer ƒ0,15; builenland per regel 0,20j
advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1—6 regel» f 0,40, elk#
regel meer 0,10.
ZONDAGSSLUITING.
We gaan vooruit, nog steeds vooruit met de
Zondagssluiting.
Nu weer zijn het de barbiers en kappers, die
besloten om des Zondags te sluiten. Ze willen
de onderlinge overeenkomst met ingang van 1
Augustus a.s. in werking laten treden. We
zuiw1? M t?e'. en vinden het alleen jammer dat
Ulk b-besluit blijkbaar 'niet eenstemmig kon ge
nomen worden. Er zijn zelfs nog tegenstanders;
"iet vele, maar er zijn er.
En de aard der bezwaren, die sommige tegen
standers maken, werpen wel een eigenaardig
licht op het feit hoe remmend dikwijls het pu
bliek op goede voornemens werkt.
Het is namelijk eigenaardig dat de meeste
tegenstand kwam van kappers, die in den omtrek
van een kerk wonen. Een bewijs dus dat htm
Zondagsklanten het zich zoo gemakkelijk moge
lijk wenschen te maken met in één gang èn naai
den barbier èn naar de kerk te gaan,
We kunnen ons niet voorstellen dat deze klan
ten dit weinige comfort in het belang vau veler
Zondagsrust niet willen opofferen, en zich des
Zaterdags zullen laten scheeren inplaats van
Zondags. Een enorm bezwaar kan het in geen
geval zijn.
Andere kappers hebben een groote' Zondag-
klandizie van de buitenmenschen. Deze komen
des Zondags naar de stad om inkoopen te doen
en zich, zoo noodig, te laten scheren.
Dat is een meer aangevoerd argument.
Menige Zondag-winkelsluiting moest op de
overweging van deze klandizie afstuiten.
Wat zou het een genot voor velen zijn en van
llet grootste belang voor deze goede zaak, indien
de buitenmenschen het eens zoo ver konden bren
gen dat zij hun zaken in de stad op een werkdag
wilden afdoen.
De Zondagsheiliging zou er een heelen stap
mede vooruit zijn gebracht.
AGENDA. 5 MEI.
Gebouw S t. B,a v o Smedestraat 23
Rederijkers 9 uur Metaal-Vertrouwensman
nen.
Concertzaal Vereeniging 8 uur
Gemengd koor „Onder Ons" Concert.
Paleis van Justitie Jansstraat
half twee Bureau van consultatie.
Meisjespatronaat St. Bos a Nasaeulaan
50 7H—8H uur Spaarbank.
Bisschoppelijk Museum Jansetraat
19 geopend eiken dag van 10—5 nur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K, feestdagen.
VEILEN nam. VA uur gemeenteraad.
Hokarü Ged. Volders.grach t 22
VVt°egere jjijksleerschool) Herijk van
'12 uur. voor: Houtmarkt. Dijkstraat,
ycstvest, Glasblazers tra at, Scheepmakers-
'djk, Harm en jan.» weg en Papen torenvest.
Van 1—4 nur voor: Koolsteeg, Iverkbofstr.,
Leliestraat» Amsterdams'traat, Amsterdam-
*>che Vaart, Teding van Berkhoutstraat, Da
Lostastraat, Adriaan Lccsjeestraat, Potgie-
tenstraat en Oosterstraat.
NALEZING UIT DE
w RAADSVERGADERING.
beifi^'cirr'pni1 V en werklust, dat waren de
genschappen van Mr. Slingenberg, die
de burgemeester m zijn afscheidsspeechje aan
öiicl-raadslid op den voorgrond stelde. Te-
iecht. wij hebben dikwijls met Mr. Slingenbei'g
meeningverschil gehad, en daar ons nieuw lid
van Gedeputeerden een man is van agressief
karakter, heeft dit verschil van meening wel eens
aanleiding gegeven tot scherpe woorden van
Weerszij. Maar dit mag niet verhinderen, dat wij
'diijd hulde brachten, ook nü, aan den werklust
de werkkracht, en ik mag hier gaarne bijvoe-
aan de bekwaamheid van dezen energieken
■i,^> die op nog jeugdigen leeftijd een carrière
gemaakt die er wezen mag.
jv
gray, Ver°vdening betreffende het onderhoud der
bet v °'5 c'e n'euwe begraafplaats was gisteren
voornaamste punt van de raadsagenda. Het
ge\v>u van en 'iee^ nogal wat opspraak
ten d' - e Lclangcn van de tuinders en bloemis-
wvi een ®.an, gcccgeld onderhoud van graven nog
lat b. enwe verdienen, werden bedreigd door-
en in den Raad^«meente-exploitatie" voorstelden,
door menig raadsna Vt00r ciie bedreigde belangen
Gemeentelijk onderhoauhtig gestreden,
net best van al, daSrove10^ regel ziin> en is
leden het eens. Maar iaat 1aaWai'fn alle raads-
bloemisten 'n kansje, zei Mr. Boma particuliere
Breda Kleinenberg vond dat ook Dka" ce heer
l'edenen van piëteit zijn, waarom je een gema^f1
^erkman liever niet op het graf van een dierbare"
u y scharrelen, zei Mr. Andreae, en al vond de
m r Loosjes het precies hetzelfde, of er een ge-
'Ï^Werkman werkt dan wel een particulier
'eliv 1iedereen die wat weet van gemeen-
he„l bureaucratisch gedoe zal toegeven dat de
A Andreae hét bij het rechte einde had!
het v Was vraag echter maar; hoe zou men
2iin eSelen, dat de gemeentezorg regel moést
Woiyi"13,31' ook. particuliere bloemisten kónden
gen toegelaten?
Bomans had een regeling ontworpen.
die, naar hij zeide, hemzelf niet in alien deele
voldeed, maar die hij niet beter vermocht in te
ldeeden.
Nu hijzèlf dat al dadelijk zeide, mag ik wel
eerlijk bekennen, dat de voorstellen van mr.
Bomans ook mij wat al te omslachtig toeschenen.
Of dé regeling die Mr. Andreae ontwierp en
die ten'slotte is aangenomen, daar de Raad in
meerderheid de denkbeelden van Mr. Bomans en
Mr. Andreae bleek te deelen beter is, zou ik
niet durven zeggen. Intusschen: van veel belang
zal de zaak niet blijken. In de practijk zal het op
den duur toch er op neerkomen, dat de particu
liere bloemisten bij het onderhoud der graven op
de. nieuwe begraafplaats worden uitgeschakeld,
en eerlijk gezegd, meen ik dat ook voor het
aspect van het nieuwe kerkhof, dat een „eerste
rangs-begraafplaats" worden moet, het aller
beste De burgemeester toonde trouwens ook
overiiiigend aan dat die kwestie van het „dage-
tijiksch onderhoud" (want daarop komt het neer:
de aanleg is voor rekening van particulieren, het
herstellen, opmaken, in orde brengen moet men
óók zélf doen!) eigenlijk niet veel te beteekenen
heeft. Maar zooals ik zeide: men wilde onder
houd door particulieren mogelijk maken, de brón
van inkomsten, al is het dan ook een" kleine en
wei n i g-beteeken en devoor een categorie midden
standers niet voorgoed toestoppenen,.ia
dien gedachtengang werkten Mr. Bomans, Mr.
Andreae en anderen met succes.
Een goed half uur is er, vóór de Raad eigen
lijk aan de agenda begon, volgepraat over
redactiewijzigingen in het „officiéél verslagvan
vorige raadszittingen. De heeren Schram, Poppe,
van Liemt en van de Kamp hadden er aanmer
kingen opiedereen verklaarde dat hij wat anders
gezegd had, dan in het verslag stond.
't Fraaiste was, dat alléén de heer Schram
z'n zin niet kreeg, en dus officiéél wat anoeis
moet gezegd hebben, dan hij verklaarde te heb
ben gezegdeen malligheid die te dwazer is,
omdat natuurlijk niemand meer kan uitmaken,
waarom de heer Schram wèl iets verkeerds zeide,
en de drie andere heeren het goed hebben gezegd
Hier wreekt zich de fout, die wij al vau den
beginne af hebben aangewezen: zoolang het
.officieel verslag" niet is een stenografisch ver
slag, zal het precies hetzelfde opleveren als wat
de heeren raadsleden in de courantenverslagen
meenden te moeten aanmerken-
li-
De heer de Breuk heeft het fabeltje van den
heer Poppe, dat „de gemeente-eigendommen op
onverantwoordelijke wijs door de gemeentewerK-
lieden en ambtenaren worden verwaarloosd',
voorgoed en met kracht van bewijs ontzenuwd.
Er isgeen wóórd van waarDe befaamde
waterleidingpotjes, waarmee de heer Poppe als
bewijs was aangekomen, zijn door de jeugd van
de plaatsen waar ze waren aangebracht, ge
stolen!
Het figuur dat de heer Poppe onder algemeene
hilariteit maakte, was allerdroevigst- Jammer,
dat z'n vrienden nü niet op de tribune zaten.
En het misselijkste van al was, dat c'e man niet
zóó eerlijk was om toe te geven dat hij zich
laat ik maar zeggenvergist, had
Hij zal nu nog wel meer spijkers op laag
water gaan zoeken. Maar moet de Raad dan
daarheen? Zouden de liberalen, die zulke man
nen in den Raad halen, geen kriebeling van
schaamte voelen en zich voor zichzelf geneeren?
't Was naar, in één woord!
F. S.
OVERZICHT.
Geen militaire gebeurtenissen dan zep
pelin- en vliegtuig-aanvallen op de Engel
sche en Schotsche kust, waaromtrent in ver
schillende telgrammen, tot nog toe alleen
vau Engelsche zijde, mededeelingen worden
gedaan.
Het dienstplicht vraagstuk in Engeland
schijnt clan nu toeh lieuseli tot oplossing te
komen. Gisteren heeft Asquith het nieuwe
ontwerp bij liet Lagerhuis ingediend en
lieeft de Kamer het bij eerste lezing met
algemeene stemmen aangenomen.
Het nieuwe ontwerp bevat de bepalingen
van 't den 27en April ingetrokken ontwerp
met toevoeging van dienstplicht voor gehuw
de mannen tussclien 18 en 41 jaar.
Deze bepaling zal, nadat het ontwerp wet
is geworden, een maand lang worden op
geschort om de mannen in staat te stellen
vrijwillig dienst te nemen.
Er zal een bijzondere reserve worden ge
vormd uit geoefende mannen, die niet da
delijk noodig zijn; zij kunnen hun burgerlijk
beroep uitoefenen totdat zij worden opge
roepen.
Zooals wij deus g/is teren opmerkten, be
helst liet nieuwe ontwerp de invoering van
den algemeenen dienstplicht.
De opstand in Ierland heeft al reeds tot
gevolg gehad, dat de Iersche minister, de
onderstaatssecretaris voor Ierland, Birrell,
zijn ontslag heeft ingediend. In het Lager-
1U16 legde hij de verklaring af, dat hij de
waarschijnlijke gevolgen der Sinn Feiu-be-
weging verkeerd had geschat. Hü had wel
oog géhad voor het karakter dezer beweging,
het aantal barer aanhangers, d© plaatsen'
waar ze hét meest op den voorgrond trad,
haar voörtdurendeu en klaarblijkelijken on
trouw jegens de regéering, doch liij had de
mogelijkheid van gebeurtenissen, gelijk er
hebben plaats gevonden, niet beseft.
Welk een omvang de opstand te Dublin
heeft geliad, laat zieli zoutvat begrijpen, als
men weet dat het aantal dood en in de hos
pitalen alleen 188 bedraagt, onder wie 66
soldaten en 122 rebellen en burgers en dat
er 179 gebouwen door brand vernield of be
schadigd zijn. Hierbij moet men in aanmer
king nemen, dat het aantal gewonden in
verhouding voel grooter moet zijn.
Nog is de beweging niet geheel af'geloo-
pen: de regeeringstroepen houden nog altijd
Dublin streng ingesloten en te Granmore
bij Galway deden de opstandelingen nog een
aanval op de poi/l'tie-kazerne, die zij om
singelden. De politie hield echter stand, tot
ze door regeeringstroepen ontzet werd.
Drie der Iersche opstandelingen, nl. Pear-
ce, Clarke en Maedonagb, die de rcpubli-
keinsclie proclamatie hebben onderteekend,
zijn door een krijgsraad schuldig' bevonden
en doodgeschoten. Drie andere rebellen zijn
tot 3 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De Duitsche regoeri rug is nog steeds niet
klaar kunnen komen met de earn ene tol ling
van de antwoordnota aan Amerika en het
i,s wel opmerkelijk eu in tegenstelling met
hetgeen wij telkens te Washington zagen
gebeuren, dat ook nog niets van den ver-
moedelijkeu inhoud bekend werd. De teeke-
'neu wijzen er echter op, dat men omtrent
deii inhoud niet lang meer in het
onzekere zal behoeven te vorkeeren. .In
dien de Lok. Anz. goed is ingelicht; zou
misschien hedenmiddag de overhandiging
plaats hebben en dan zullen wij dus van
daag of uiterlijk morgen de Duitsche nota
leeren kennen.
1040
Aau een schrijven van den "Weenschen cores
pondent van „De Tijd" outleeneu \v(j liet
volgende:
Toon Turkije dp bondgenoot van Duitschland
en,Oostenrijk werd, is dit bondgenootschap niet
door de Katholieken dezer landen met onver
mengde vreugde begroet. Met name de Oostcu-
rijkscho Katholieken, wier afgekeerdheid vati
den Islam spreekwoordelijk is sedert Sobie&ky in
zoo bittere slagen lmn hoofdstad redde uit de
handen der Mohaiiunedaanscho horden, en lien
'tot een halt dwong op hun tocht naar het "Wes
ten, dweepten allesbehalve met dit Turksehe'
bondgenootschap tegen Christen volkeren.
liet zou echter onbillijk zijn, niet te erken
nen, dat lengerderhand de tegenstelling door
een trouw volgehouden^ w-apenbroederschap, die
de centrale machten in misschien het moei
lijkste tijdperk van hun bestaan uitmuntend van
pas kwam,, nagenoeg L uitgowischt, en dat
tlians de Oostenrijkscli-lJongaarsche Katholie
ken do verhouding t°f lurkije anders gaan
bezien. In Duitschland is Let ook zoo, getuige
de jongste reis van dl. fc>pahn naar Konstanti-
nopel en de vei-broederingsmaa.ltijden aldaar.
Een opmerkelijke uiting was de rede, door
Z.Em. den Hongaarschen Kardinaal Czernocli
gehouden over de roeping van hot Katholicisme
in Turkije. In de algemeene vergaderingen der
St. Stephansgesellschal't genieten zijn openings
redevoeringen een grooien roep, maar ditmaal
vonden zfjn-uitlatingen bijzonderen bijval, om
dat hier in kerkelijke kringen reeds lang wordt
omgeloopen met de gedachte aan een nieuw
apostolaat der Oostenrijkseh-Ilongaarsehe Kerk
in liet Oosten, waar een vrijmetselaarsregeering
het Protectoraat der ïiansehe Katholieke Kerk
zoo zware slagen toebracht.
Z.Em. Kardinaal Czernoeh schetste den atand
der Katholieke Kerk in het Oosten en prees de
werkzaamheid der Italianen
en Eranschen. De
oorlog verdrijft dezen echter, en militairen ne
men hun plaatsen in. Po Missies zijn totaal ver
woest, kerken en scholen verbrand, do bevolking
vermoord of verbannen. Nestelt de Itus zich
daar nu, dan is aan een herleven der katholieke
missiën niet meer te denken.
Wij zijn verplicht de positie, die anders voor
do Katholieke Kerk verloren dreigt te gaan, te
redden. Niet, dat wij ons in stilte vreemd goed
willen toeëigeuen en anderen verdringen, neen,
wij willen te midden aller wisselvalligheden van
de j)olitiek der Staten, in overleg met den H.
Stoel, de. katholieke zaak dienèn. Maar wij.
Katholieken der met Turkije verbonden volken,
zijn "voor den rechterstoel der wereldgeschie
denis onverantwoordelijk, als wij de hand niet
aan het werk slaan. En nu is de tijd daartoe ge
komen. Streven Oostenrijkers en Hongaren nu
reeds, terwijl de strijd nog woèdtj naar inniger
soofalo betrekkingen met Turkije, dan mogen
toch zeker de dienaren der Kerk niet ten achter
blijven. De godsdienstige beweeggronden zijn
sterker dan alle andera.
Onze nieuwe taak zal zeker niet gemakkelijk
zijn. Er bestaat in Turkije tegen katholieke ge
loofsverkondigers een zeker mistrouwen. Dat is
niet alleen de natuurlijke achterdocht van den
Mohammedaan tegen den Christen, neen, liet is
ook nationale ijverzucht. Meu betracht de mis
sionarissen als vreemdelingen en werpt hun
tegen, dat zij in plaats van liunno schapen tot
loyale Turken op to voeden', op Turksch gebied
een vreemd-nationaal gevoel aankweekten, ja,
dat de Turksehe Katholieken meer Fransehman
of Italianen waren dan Turk. '/.oo is 't te ver
klaren/dat. bij 't uitbreken van den oorlog, toen
dit Turksch nationaal gevoel machtig opvlamde,
de liaat tegen 't vreemd-nationale zich dubbel
sterk openbaarde.... En daar bij de Turken
het nationale bewustzijn zoo heel cn al met den
Islam is saamgesmolten, ontbrandde ook de af
keer tegen de Katholieken opnieuw.
Intusschen, als moderne Staat mag Turkije de
godsdienstvrijheid niet onderdrukken. Wij mo
gen Het recht voor de gewetensvrijheid der
katholieken te meer verlangen, wijl wij in tijd
Van vrede een prijzenswaardig streven naar
religieuze verdaagzaamheid aan den dag heb
ben gelegd. Turkije is dit ook verpiioht aan de
verbonden Staten, dio hunnerzijds verdraag
zaam zijn cn den Islam als godsdienst hebben
erkend.
Onze diplomatie zal er zeker in slagen, Tur
kije te overtuigen, dat de werkzaamheid dor
missionarissen van de Centraalmachten met de
Turksehe staatsbelangen parallel loopt en dat
dien tengevolge door hen geleverde cultuur-ar
beid aan lic-t land ten goede moet komen.
Turkije beeft als onafhankelijke Staat lief
reclit in eigen land den rechtstoestand van het
Katholicisme door onderhandelingen met den
II. Stoel, dio geen politieke, doch slechts reli
gieuze belangeir voor o ogen heeft, to regelen.
Afgezien nog van het volkenrecht, van de al
gemeene menseheaïeebten en de rechtvaardig
heid, bestaan or nog andere gezichtpunten, die
I urkijc moeten bewegen de vrijheid van den
katholieken godsdienst te waarborgen. De
scholen, weeshuizen, hospitalen, verzorgings
huizen enz. waren tot hiertoe haast uitsluitend
in katholieke handen. Zou men dit werk ver
lammen, dan zou de cultureel© vooruitgang des
lands, ondanks de zwaarste offers, tot stilstand
geraken.
M ij willen een Ilongaarsch leger van kruis
vaarders opwekken, dat optrekt om het heilige
Oosten geestelijk te heroveren, wij willen dit,
vonder óns aan bedriegelijlce utopieën over te
geven...j
Daverend applaus begroette deze beteekenis-
volle rode.
Ernstige kritiek.
De Morning Post" wijdt een kritiek aau den
vul van Koet-el-Amara in verband met de ont
ruiming van Gallipoli en zegt aan het slot: Het
Rijk is niet gegrondvest en zal niet blijven ge
handhaafd door schitterende ontruimingen en
door heldhaftige overgaven. Oorlog is een on
derneming, waar alleen succes en mislukking
gelden: de wijze waarop dozo behaald of geleden
worden, doet niets ter zake. Een reeks van mis
lukkingen, zooals onze legers hebben geleden,
kunnen niet door eenige berekening worden
uitgelegd als eeü succes .Ook doet het niets ter
zake wat onze bondgenóoten en anderen daar
over zeggen. Want oorlogen en aanzien worden
niet gewonnen of verloren door commentaren
maar door feiten.
Ook een gevolg vau den oorlog.
In een te Londen gehouden vergadering werd
door een der sprekers meegedeeld, dat er te Lon
den in het afgeloopeu jaar 41,000 kinderen in de
industrio plaatsing hadden gevonden. Jongens
pas van school konden 20 a 25 sh. per week ver
dienen en hij wist van een jongen* van 16 jaar
dio 3 p. st. in de week verdiende. Er werd ont
zaglijk veel geld besteed aan bioscopen en an
dore amusementen. Deze spreker meende dat
de jongens van hun werk in de munitie-indu
strie niets leerden, maar dat hun gezondheid er
onder leed, zoowel als huni industrieele onge
schiktheid en hun karakter.
Frankrijk en Z. II, de Paus.
Van de Zwitsorsche grens wordt aan de
„Köln. Ztg." gemeld, dat de Fransche regeering
zich niet lieeft aangesloten bij do Vaticaansche
clausule van 't Londensche verdrag. Hoewel er
voor de Fransche regeering sedert de scheiding
van Kerk en Staat principieel geen llomeinsch
vraagstuk meer kan bestaan,- zijn er toch rede
nen voor haar houding ten opzichte van het
Londensche verdrag. President Poincaré werd
met behulp van de clericalen, die hem in den
Senaat en in de Kamer al hun stemmen gaven,
tegenover zijn radicalen mededinger gekozen.
1080
liet regime Briand-Poincaró heeft echter de
clericalen iederen dag meer noodig, naarmate
de radicalen weer meer het hoofd opsteken, ten
einde bij het sluiten van den vrede, zoo niet
reeds vroeger, het overwicht vkn hun partij f®
laten gelden. Bovendien heeft Frankrijk er hot
grootste belang bij het Vaticaan tot vriend te
houden, daar anders het katholieke protectoraat
van Ffankrijk in het Oosten gevaar loopt.
Verliezen der Engelsche marine. Uit Geneve
wordt aan liet „Berl. Tageblatt" geseind, dat
Fransche bladen, er den nadruk op leggen, dat
reeds twintig groote oorlogsschepen van de En
gelsche marine, sedert het uitbreken van den
oorlog vernield zijn.
Duitsche geiuterneerdeu in Spanje. Te Cadix
zijn 2 stoombooten aangekomen met 827 Duit-
schers uit Kameroen, onder wie zich Ie goever-
neur bevindt. Tevens zijn er nog koloniale amb
tenaren bij en het heele gezelschap is onmid
dellijk naar concentratiekami>en te Valencia on
in andere steden van SpaDje vertrokken.
Duitsche schepen in neutrale havens. De
Duitsche regeering heeft toegestemd in het ver
zoek der Chileensche regeering om 3 Duitsche
stoomschepen, thans liggende in Chileensche
havens, te mogen gebruiken voor de kustvaart-
Een geli,jk verzoek van de Braziliaansclie re
geering is door de Duitsche van de hand ge
wezen.
De U- en mynoorlag. Het Spaansche stoom
schip „Winifrida" en de Engelsche schoener
„Maud" zijn gezonken. De bemanningen zijn,
op één man van de „Winifrida" na, gered.
Het beschadigde Zweedsclie s.s. „Fridland,"
dat door de „Batavier IV" de Theems werd oj>-
gesleept, is bij Southern aan den grond gezet.
ZEPPELIN- EN VLIEGERAANVALLEN OP
DE ENGELSCHE EN SCHOTSCHE KUST.
LONDEN, 3 Mei. (Officieel.) Vijf of zes
luchtschepen, wellicht meer, hebben deelgeno
men aan den luchtaanval op ver uiteengelegen
plaatsen, als Rattray Head in Schotland en do
Noordkust van Norfolk. Er zijn slechts twee po
gingen gedaan om in het binnenland door. to
dringen. Ongeveer 100 bommen zijn geworpeu
cp ver uit elkander gelegen plaatsen. Slechts ia
één plaats zijn 6 mannen en'3 vrouwen gedood,
19 ïpannen en 8 vrouwen gewond, 18 huizen be
schadigd. Elders zjjn slechts twee mensclien
licht gekwetst.
LONDEN, 3 Mei. In bet Lagerhuis heeft
Tennant heden meegedeeld dat er vannacht een
Zeppëlin boven de Ooskust van Schotland is ge
weest en bommen op bouwland heeft geworpen.
Er is geen schade en niemand is gedeerd.
LONDEN, 3 Mei. (Officieel). Uit nadere be
richten blijkt dat te Deal 2 mannen en 1 vrouw
zijn gekwetst, 2 huizen zwaar zijn geteisterd.
KARL LIEBKNECHT GEVANGEN
GENOMEN.
BERLIJN, 3 Mei. Naar het Wolff-bureau ver
neemt, behoort onder de negen betoogers, die
op 1 Mei op de Potsdamer Platz in hochtenis
zijn genomen, ook de afgevaardigde Liebkuecht.
Daa'r Licbknecht, die bij de arrestatie burger-
kleeding droeg, soldaat is, heeft do bevoegde
militaire autoriteit een onderzoek ingesteld en
op grond der tot dusver verkregen aanwijzingen
een bevel tot gevangenneming tegen Licbknecht
uitgevaardigd.
EEN INTERPELLATIE OVER DE
ALANDS-EILANDEN IN IIET ZWEED-
SCHE PARLEMENT.
STOCKHOLM, 3 Mei. 't Wolffbur. meldt: Dè
Rijksdagafgevaardigde prof. G us taf Steffen,
hield gisteren in de Zweedsche Eerste Ka
mer een interpellatie over de kwestie van
de Alands-eilanden; hij constateerde daarin
eerst opzienwekkend© feiten over de Russi
sche versterkingen óp de Alands-eilanden.
Spr. verklaart, dat Aland steeds als oen Rus
sische brug naar Zweden beschouwd moest
worden, die zich tegen de meest vitale dee
len van ons land keert.
Naar sprekers moering is% het duidelijk,
dat Zweden in dit oogeuhlili voor het on
middellijk gevaar staat om alle militaire
bewegingsvrijheid cn de mogelijkheid om de
hoofdstad en het land krachtig te verdedi
gen, te verliezen. Spreker wijdt dan nog uit
over het „Russisch gevaar" en stelt ten slotte
aan den minister van Buitenlandsche Zaken
de volgende drie vragen:
lo. of hij, evenals het Zweedsche volk
en de regeering sedert 1860 de beteekenis
van do Aland-eilanden zoo hoog schab dat
de mogelijkheid voor Zweden om zijn zelf
standigheid te handhaven, aanmerkelijk be
moeilijkt wordt, .wanneer Rusland Aland tot
