ROBERT SURCOUF
P. J. JANSSEN,
STATEN-ÜENERML
BINNENLAND
BUITENLAND
OE ©3KL3S
KERKNIEUWS
FEUILLETON
EGER EN VLOOT
Anesqang, hoek Warmoesstraat.
Tweede blad
|f 4000 bi) levensl, ongeschiktheid tot werken
- 500 bij overlijden
25 bij verlies van een anderen vin ge»
Berichten in drie regels.
DE VERGADERING VAN DEN ALGEM.
VERSPREIDE BERICHTEN
GROOTSTE sorteering
LAAGSTE PRIJZEN
ECARPETTERg bij
Episoden uit het leven van een
KAPERKAPITEIN.
(Wordt yervdlgd.l
vrienden hun aanspraken verzekerd zullen
zien, zullen de bedoelingen ran Bus land
in het westen bereikt zijn.
Het besef van de ware politiek van Rus
land zal de overtuiging bij allen vestigen,
dat Rusland geen bedreiging vormt voor
Noorwegen, Zweden of onze andere Euro-
peescho naburen. Ik hoop, dat de Zweden
de onwaarheid zullen inzien van de boos
aardige meening, onder hen verbreid} door
onze vijanden, dat Rusland eenigen natio-
nalen wensch koestert, welke ook maar in
het minst vijandig is aan de Zweedsohe
natie of in strijd is met het Zweedsche na
tionale leven.
Ik hoop en geloof, dat de jongste agita
tie betreffende de Alandseilanden, waaraan
thans gelukkig een einde is gekomen, zoo
als ook de Zweedsche minister van buiten-
landsche zaken, Wallenberg, zelf heeft mee
gedeeld, de laatste djwaling of verdenking
van Zweden tegenover Rusland zal zijn van
deze eeuw.
Ten opzichte van Polen zeide de minis
ter: De Polen kunnen niet verwachten,
dat wij in dezen strijd op. leven en dooid,
waarin wij betrokken zijn, een geheel pro
gram voor de toekomst van Polen sShetsen,
maar zij zullen een rechtvaardige en billijke,
autonomie krijgen, zooveel mogelijk in over
eenstemming met hun toekomst en hun eco
nomische en industrieele ontwikkeling.
FRIJSREOHTERS ENi
NEUTRALEN.
In een artikel over dit onderwerp schrijft
staatsraad prof. mr. A. A. H. Struyken in
„Van onzen tijd" onder meer:
In idezen oorlog zijn door de prijsrech-
ters menigmaal beslissingen gegeven, welke
door de belanghebbende neutralen als grof
onrecht zijn gevoeld; men hoorde daarin
maar al te duidelijk een college spreken,
dat zich laat leiden door hét belang van
eigen land, niet een rechter, die zelfstandig
en onpartijdig het recht op het hem voorge
legde geval toepast. Daarom is voor de
neutralen de vraag van het grootste ge
wicht, of met deze beslissingen het laatste
woord over hunne rechten is gesproken. Op
deze vraag luidt hét antwoordl beslist ont
kennend: de neutralen hebben recht erop,
dat op onpartijdige wijze volgens het vol
kenrecht over hunne belangen wordt be-
sList, hoedanige beslissing door de prijs
rechtspraak der oorlogvoerenden naar haar
eigen stelsel niet wordt gewaarborgd; al
ontbreekt nog steeds de internationale prijs-
rechter, het recht op eene onpartijdige, al
leen door het volkenrecht bepaalde beslis
sing, wordt daardoor niet te niet gedaan.
Schrijver meent, dat zoo dikwijls onze
regeering een. beslissing van Ben Engel-
sclien, den Franschen, den Italiaanschen of
den Portugeeschen prijsvechter zoozeer Jn
strijd rekent met het volkenrecht, dat zij
zich' verplicht acht, rechtsherstel voor den
belanghebbende te vorderen, de beslissing
van de zaak kan men haar niet langs
diplomatieken weg tot oplossing brengen
moet worden onderworpen aan het perma
nente hof van arbitrage te 's Gravenhage,
omdat ons land met Engeland, Frankrijk,
Italië en Portugal een algemeen arbitrage-
verdrag heeft gesloten, ruim genoeg, om de
te dezer zake rijzende geschillen daaronder
te begrijpen. Met Duitscliland, Oostenrijk
en Rusland zijn zoodanige verdragen niet
gesloten, zoqdat ten aanzien van deze lan
den zoo noodig naar een bijzondere arbi
trage moet worden heengestuurd. Hoewel
schrijver het den plicht der neutrale regee
ringen acht, met alle kracht in déze rich
ting werkzaam te zijn, verdient het z.i.
practisch aanbeveling, met den eisch der
arbitrage te wachten tot na Ben oorlog.
Alleen wil hij, 'dat thans de nood.igo voor
bereidende maatregelen ten aanzien van
verzameling van het bewijsmateriaal ge
nomen worden. 1
appelen wordt per HA., 1000 1100 be
taald; de risico van den oogst, de koeten
van rooien enz. zijn mede voor rekening van
den kooper. De nieuwe aardappelen zullen
dus zeer duur worden, als de regeering den
onbeperkten nitvoer toelaat. Wij willen ho
pen, dat. de Regeering spoedig zal ingrijpen.
Een halve hotel-Inventaris gestolen. De
politie te Vlieringen heeft aangehouden een
40 jarige Belgische vrouw, ontslagen huis
juffrouw van het Strandhotel aldaar, ver
dacht van diefstal. Bij huiszoeking in haar
woning is als 't ware een halve hotel-in
ventaris in beslag genomen. De hoeveelheid
was zóó groot, dat een tweetal handkarren
noodig waren voor het vervoer der goede
ren naar het politiebureau.
Tragisch. Zondagmiddag waren eenige
militairen te Schoonhoven bezig zich op een
terrein gelegen langs den openharen wog te.
oefenen in 't werpen met speren. Plotseling'
Jiep de 10-jarige Marie K., dochtertje van
een smid te Schoonhoven, het niet afgezette
terrein op. Het kind werd door een speer
in den hals getroffen en stierf korten tijd
daarna.
Een slachtoffer van de „Palembang" te-
ruggekeerd. Zaterdag kwam bij zijn familie
te Rotterdam, uit Engeland terug de ma
troos B. van Andel, die hij het ongeluk dat
de „Palembang" trof, het ergste gewond
werd. Bij de ontploffing werd hij, in zijn
blauwe werkbroek gekleed, in de lucht ge
slingerd. Hij dreef daarna 20 minuten in
zee rond, waarna hij door een Engelsche
boot werd opgepikt. Een lid van zijn linker
wijsvinger werd afgeslagen en ook bleek
dat een zijner enkels gebroken was. Na 5
weken te Chattam in het hospitaal ver
pleegd te zijn, werd hij in een barak onder
gebracht en na voldoende hersteld te zijn,
vertrok hij naar Londen, "vanwaar hij
hoewel hij nog niet al te best kon loopen
Vrijdag tie terugtocht naar het vaderland
aanvaardde.
vijand, van de heilige rechten der kleine staten
op zelfregeering en op vrijheid, die hun sedert
meer dan een jaar in de ooren werd gedonderd,
en nog wel door Engelsche letterkundigen, geen
vingerwijzing? Is het niet onredelijk naar het
bloed van mannen te dorsten, die zich eenvou
dig aan ons woord hebben gehouden?
Ik kan me over deze zaak vrij uitspreken, zoo
zegt Shaw, want ik heb het romantisch separa
tisme van Ierland met elk middel der polemiek
bestreden. Het was te laat, en de vrijwilligers
hebben van de Engelsche patriotten, die het
hardst roepen, verzekeringen bij-de vleet, dat ik
niet een persoon ben naar wien men luisteren
moet. Maar hoezeer ook de lichtzinnigheid en
de onwetendheid, welke bij dezen opstand aan
het licht kwamen mijn zin voor het practische
hebben geprikkeld, kan ik ,nu de opstand voor
bij is, toch niet loochenen, dat deze mannen
volgens hun eigen opvatting vaderlanders
waren, en volgens onze opvatting dapper in bun
streven en eerlijk in hun repukleinsch ideaal.
Alle betalende «bonnês op dit Blad, die
In het bezit zijn van eene Verzekeringspolis,
fcijn, volgens de bepalingen op de polissen
vermeld, tegen ongelukken verzekerd voors
bij veriies van een hand of voet
ffS© bij verlies van een oog
CO© bij verlies van een duim
S 5 bij breuk van een arm of been
60 bi] verlies van een wijsvinger
De uitkeering dezer bedragen wordt gega
randeerd door de „Hollandsche Algemeene
Verzekeringsbank" te Schiedam.
De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen
rijn niet geldig.
Te Saloniki is een draadloos telegraafsta
tion opgericht, dat in directe verbinding met
den Eiffeltoren in Frankrijk zal staan.
Zweden heeft den uitvoer verboden van
abrikozen, perzikken, pruimen en notenpitten,
al of niet gebroken.
De motorrijder, Stanley Webb van Broms-
ley is in Kent. overleden. Hij was 48 jaar oud en
heeft 200.000 mijlen per motorfiets afgelegd.
iHet arbeidsgeschil in Noorwegen (staking
en uitsluiting) aan de mijnen is bijgelegd. De
onderhandelingen in het ijzervak duren voort.
De Italiaansche Kamer heeft thans beslo
ten om met ingang van a.s. Zaterdag 3 Juni,
eveneens den ^Zomertijd in te voeren.
Door den Russischen ministerraad is be
sloten tot een belangrijke verhooging van spoor-
en posttarieven over te gaan.
In het gevangenkamp voor officieren te
Osnabrück is de Russische luit-generaal Schrei-
der aan aderverkalking overleden.
Volgens de. „Temps" is de Fransche vlieger
Gilbert, die weer uit Zwitser!audi is ontvlucht,
op Franschen bodem aangekomen.
Uit St. Paul in Minnesota wordt geseind,
dat de spoorwegmagnaat James J. Hill is
overleden.
De arbeiders in de Engelsche munitiefa
brieken hébben besloten om de gebruikelijke
Pinkstervacantie tot einde Juli uit te stellen.
TWEEDE KAMER.
(Zitting van gisteren).
Het M.Ü.LO-Wetje.
De Kamer is gisteren begonnen met de
behandeling van het w.o. tot wijziging van
de wet tot regeling van het 1. o. ten bate
van het M.U.L.O. Daarover voerden het
woord de heeren TYDEMAN, OTTO, GER
HARD en DE JONG, die over 't algemeen
het princiep van het ,W.O. toejuichten, maar
die overigens eenige bezwaren opperden,
die hierop neerkomen, dat men vreesde
dat niet genoegzaam is gewaakt tegen de
oprichting van schijnlokalen, die slechts zul
len trachten de verhoogde subsidies in de
wacht te sleepen zonder te voldoen aan
do gestelde eischen.
Bij den heer TYDEMAN dit was 't
eenige van belang in de discussie van gis-
teern om er de aandacht op te vestigen
kwam wéder diens anti-clericalisme tot ui
ting. Hij vroeg den minister bepalingen te
maken omtrent het toelaten van on- en min
vermogende leerlingen op de bijzondere ulo-
en mulo-scholen en zeide, dat dit speciaal
geldt voor het Zuiden des lands waar zoo-
velo standenscholen bestaan.
GEWISSELDE STUKKEN.
De rustkuur van minister
Posthuma.
In antwoord op vragen door den heer
Schaper gedaan, heeft de minister Cort van
der Linden medegedeeld:
Het laat zich aanzien, dat de minister van
landbouw, nijverheid en handel na betrekkelijk
korte rust de dagelijksche leiding van zijn depar
tement weder zal kunnen op zich nemen.
Het landsbelang vordert niet de tijdelijke ver
vanging van den minister van landbouw, nijver
heid en handel.
De algemeene leiding van het departement is
toevertrouwd aan den secretaris-generaal, op
den voet zooals zulks bij verloven der departe-
mententshoofden gebruikelijk is.
Personen buiten het departement staande wor
den als deskundigen geraadpleegd, doch van be-
slissenden invloed is daarbij geen sprake.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bfj Kon. besluit ie, met ingang van 18
September aan dr. W. Kapteyn, op verzoek,
eervol ontslag verleend ale hoogleeraar aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht, met dankbe
tuiging voor de door hem in die betrekking
bewezen dieneten.
is aan mr. H. J. Doude van Troostwijk, op
verzoek, met ingang van 1 Juli .eervol ont
slag verleend aLs burgemeester der gemeen
ten Loenersloot en1 Buwiel.
is, met ingang van 1 Juli benoemd tot di
recteur van het telegraafkantoor te Utrecht,
P. Chi vat, thans in gelijke betrekking te Nij
megen.
BOND.
Terzake van de commissie benoemd op de
vergadering van den Al gem. Bond van R. K.
Ivieevereenigingen in Nederland om te on
derzoeken of en in hoeverre het wenschelijk
en mogelijk is, eenige uitbreiding te geven
aan bet dioel van den Bond, omschreven in
art. 2 van het reglement, merkt „Het Cen
trum" op:
„Een delicate en niet gemakkelijke taak
wacht deze commissie. En brengt zij metter
tijd haar rapport uit, dan verwachten wij
daarover een breedvoerige discussie. Ook in
verband met hetgeen de vergadering van
Zaterdag leerde, zou het overweging verdie
nen, voor een dergelijk rapport een afzonder
lijke vergadering te belggen, wijl anders de
overige piraten te veel in 't gedrang dreigen
te raken."
PRINS HENDRIK IN FRIESLAND.
Z. K. H. Prins Hendrik is gisterenoehtend
te Leeuwarden aangekomen om eenige da
gen in Friesland te vertoeven. De Prins
•maakte een autotocht door het zuidelijk
deel der provincie en kwam des avonds we
der to Leeuwarden terug.
DE AARDAPPELEN DREIGEN DUUB-
TE WORDEN!
In Friesland worden al de nieuwe aardai>-
peleu opgekocht bm naiar het buitenland
uitgevoerd te worden. Voor de nieuwe aard-
EN GELAND.
De Iersehe opstand en Bernard Shaw.
De vermaard» schrijver Bernard Shaw pu
bliceert in het Engelsche tijdschrift „New Sta
tesman" een merkwaardig opstel over den Ier-
schen opstand. Als Ier en als sociaal-democraat
was Shaw door deze Iersdie onafhankelijkheids
beweging zeer getroffen. Hij; verwerpt echter
sinds lang de Ierscho onafhankelijkheids
beweging- als een romantisch iets. Shaw vindt
het jammer dat tengevolge van den opstand:
niet nog meer van Dublin werd verwoest. Met
name zouden de vele steegjes, welke uitkomen
op de Lissey, de rivier, die Dublin besproeit,
vernield moeten zijn geworden. Uit deze
„slums" stroomden de hulptroepen loe, voor
wier diefstallen en schanddaden de vrijwilligers
verantwoordelijk zijn gesteld. Laat ons treuren,
zoo zgt hij, niet over wat verwoest werd. maar
over het drie-vierde deel van -Dublin, dat is
blijven staan. Hoe vurig wensoh ik niet dat ik
op dit slagveld de Britsche artillerie had mogen
commandeeren; wat zou mijn geboortestad daar
door zijn verfraaid.
Shaw stelt verder Engeland verantwoordelijk
voor wat gebeurde.Wanneer ge wilt, dat de men-
sohen goede burgers zouden zijn, moet go hun
dat loeren. Wie heeft schuld aan do groote on
wetendheid, die deze ongelukkige Sinn-Feiners
er toe verleidde hunne domheid voor een pa
triottische vrijheidsdaad te houden! Leerde
men hun in de scholen burgers te zijn? Werden
hunne stemmen in verkiezingstijd ooit met an
ders dén woordenkramerij gewonnen? Ik geef
toe, dat hun hoofden met hun bladen incluis met
den meest insulairen hoogmoed gevuld waren,
maar is dit een tijdperk, waarin Engeland met
eenige welvoegelijklieid hun op dezen gronden
steenen naar het hoofd kan werpen! Is de ver
heerlijking der vaderlandsliefde', van den niets
ontzienden hoogmoed der superioriteit van het
getal en de hulpkrachten, van hei gereed zijn
tot dooden en gedood te worden voor de oude
vlag, van den onuitsp rek dijken haat tegen den
RUSLAND'S DOEL.
In aansluiting met de vertoogen van de
Engelsche minister Asquith en Grcy, heeft
pu ook de Russische minister Sasonóf een
belangrijke verklaring afgelegd, waarbij hij
Rusland s bedoelingen in dezen oorlóg heeft
blootgelegd.
Na zijn warme instemming te hebben be
tuigd met de verklaringen van Asquith aan
Öo leden d(er Russische Doeraa, bij hun
bezoek aan Engeland, over de volledige
overeenstemming, welke ten aanzien van
[de Oosterschovraagstukken tusschen Be
Engelsche en Russische regeeringen nu is
verkregen, zeide Sasonof o.m.dat Rus
land geen agressieve bedoelingen heeft.
Als onze uitgang naar het zuiden onher
roepelijk voor immer is gewaarborgd, zoo
fseide hij verder, als dp legitieme groei en
ontwikkeling van ons economisch en indu
strieel leven is verzekerd, als onze grenzen
Op passende wijze zijn geregeld en onzen
Een oordeel van Joffrc over Hindenburg.
In de „Califomian Democrat" deelt de Ame-
rikaansclie journalist Heath een onderhoud
mede, dat hij hal met generaal Joffre, den
opperbevelhebber van het Fransche leger. In
den loop van het gesprek werd gesproken over
do aanvoering van het Duitsohe leger. In hoofd
zaak ging het over Hindenburg. Joffre zeide
van den grooten Duitsclien veldheer;
„ponder twijfel hangt ook de legeraanvoerder
van verscheidene geluksomstandigheden af.
Maar het zou dwaas zijn te beweren, dat het
geluk ook Hindenburg bijzonder begunstigde.
Integendeel, toen hij het opperbevel overnam
der Duitsche troepen diie tegen Rusland streden,
bevond hjj zich niet voor een benijdenswaardi-
gen toestand. Hfj zag zich tegenover de in aan
tal ver overtreffende, uitgeruste Russische sol
daten,die zeer dapper streden en met een vurigen
offensiefgeeet bezield waren. De eerste groote
kans van Yon Hindenburg was dat hij zich dioor
het gewicht der massa, de tegen hem zou
stormen, niet liet beinvloeden in zijn besluiten
J. W. A. VAN HAAGEN. f
Op 67-jarigen leeftijd ia, te Laren overleden
de Zeereerw. heer Jac. W. A. van Haagen, rus
tend pastoor van Saasveld.
1014
DE MILITIE-LIGHTING 1909.
Naar do N. Ct. meldt, zal de militie-lichting
1909, welke op 1 Augustus a.s. tot de landweer-
overgaat, vermoedelijk in December met klein
verlof naar huis gaan.
vrouwen verschuldigd is. Daarom wil ik er
heden eens niet aan denken, dat gij de vijanden
van mijn vaderland zijt, en mijn schip een kaper
is, waaraan gij vervallen zijt. Wat ik verlang,
kunt gij gemakkelijk vervullen. Ik wensch dat
mijn jongens aan het feest mogen deelnemen,
hetwelk door u gegeven wordt: ik wensch ver
der, dat hun een dansje vergund worde met de
dames, die dit feest opluisteren. Als gij hier
mede genoegen neemt, beloof ik u, dat u geen
haar op het hoofd zal gekrenkt worden, dat gij
niet het geringste verlies zult lijden en onze
gezellige bijeenkomst zoo genoeglijk eindigen
zal, als zij begonnen is. Surcouf heeft louter fat
soenlijke mannen aan boord. Thans ligt het aan
- te beslissen. Doet het spoedig!"
„Aye, sir!"
„Bij alle stormenmeende degene, die te vo
ren de ontmoeting met den „Valk" verhaald had.
„Kapitein, gij hebt een. ware stentorstem, bijkans
als indertijd Surcouf, toen hij mij de zes kogels
toezond!"
De toeschouwers waren in de hoogste mate
nieuwsgierig wat er plaats zou hebben. Allen
stonden op en drongen naar de lijzijde om de
brik gade te slaan. Men zag, dat zij het anker
lichtte en haar zeildoek opzette; daarop riep de
Yankee:
„Mylord en my ladies, mag ik u verzoeken, mij
naar het achterdek te volgen 1 Ik kan daar het
beste mijn manoeuvre verklaren."
Allen volgden hem zonder uitzondering naar
het hooger gebouwde achterdeél van het schip,
zoodat zich van de boegspriet tot aan de ba-
zaanmast alleen de muzikanten bevonden, enkele
matrozen uitgezonderd, die voor de bediening
der gasten te zorgen haddende overige beman
ning was beneden in het matrozenlogies, waar
zij zich aan grog te goed mochten doen.
„Ziet," verklaarde de Yankee, „hoe mijne brik
amt één zeil gehoorzaamt. Een weergaloos vaar-
tulg Zulk een zeiler zou voor Surcouf passen,
Maar, propos, er werd zoo even niet geloofd,
dat hij met twintig man een schip met tweehon
derd koppen en zes en twintig stukken weg
genomen heeft Wat 1$ wel jnoeielijker myloras,
zulk een schip te nemen, of midden in een be-
?ocJ^te haven jnet twintig man een goed be-
„Daarop kon zeer licht een wederantwoord
volgen, dat nog erger uitwerking heeft dan de
kat. Wat echter mijn „notedop" betreft, deze zou
meer eerbied weten ai te dwingen dan uw drie
master."
„OhoMoet ik dat voor eene beleediging opne
men?"
„Ik ben uw gast en pleeg een gastheer te eeren,
maar hem niet te beleedigen. Om u evenwel té
bewijzen, dat ik op mijn notedop trotsch kan zijn,
wil ik u eens een manoeuvre van hem laten zien,
die mij niet licht iemand zal naooen."
„En waarin bestaat die?"
„Geeft acht!"
Hij trad aan de verschansing, bracht de hand
aan den mond en riep lijwaarts, waar op een
afstand van misschien vijfhonderd vademen zijn
brik lag:
„Ahoi, Ervillard!"
„Ahoi!" werd er door een spreektrompet van
ginds geantwoord.
L. «Anker ojrt"
u om te Des lissen: t/oet net spoeaigi
Hij maakte eene buiging en trad eenige
schreden terug, om met de beide pistolen te spe
len, die hij uit den zak haalde. De mannen, die
zonder uitzondering ongewapend waren, staken
verlegen en fluisterend de hoofden bijeen; de
dames beschouwden intusschen met vreesachtige
nieuwsgierigheid den vermaarden vrijbuiter en
zijne manschappen, die, goed gewapend, het
achterdek van het overige gedeelte gescheiden
hielden.
De beraadslaging der mannen was spoedig
geëindigd en dé oudste hunner nam het woord
