NIEUWE UIL. COURANT
P- J. JANSSEN,
BUITENLAND
BOEKBEOORDEEL1NG
SPORT EN WEDSTRIJDEN
ROND DE LITURGIE
UIT OF. PROVINCIE
Zandvoort tegen Rome.
UE OORLOG
KARPETTEN bij
Zaterdag 3 Juni
Derde Blad
f 4000 b!j levensl. ongeschiktheid tot werken
B9Q bij ovcuiijden
3 00 bij veriies van een hand ot voet
- £50 bij veriies van een oog
100 bij veriies van een duim
75 bij breuk van een arm of been
60 bij verlies van een wijsvinger
25 bij verlies van een anderen vin ger
DE TAAK VAN DE ENGEL-
SCHE VLOOT.
GROOTSTE SÖRTEERSNG
LAAGSTE PRIJZEN.
Unegganjg, hoek Warmoesstraat.
2044
Met honderd vliegmachines moet het toch
wel mogelijk zijn om althans een van de vier
bruggen over het kanaal tusschen Noord- cn
it* troffen
De" troepen zott men eenvoudig uit Saloniki
kunnen terugtrekken. Laten daar Serviërs en
Russen tegen"Bulgaren en Turken strijden. Onze
oornaamste vijand 13 Duitschland. 100,000 sol
daten van onze korpsen mariniers zouden
SOÖjoOO Duitschers in Sleeswijk-Holstein kun
nen' vasthouden. Laten wij niet vergeten, dat
Duitschland driehonderd K.M. front aan de
Noordzee en 1250 K.M. aan de Oostzee heeft
en dat deze geweldige zeeironten nog niet zijn
aangevallen.
- Blijkens de gebeurtenissen van jl. Woensdag
bij Skagerak, is de schrijver in de „Rappel" wel
wat optimistisch in zijn verwachtingen ten op
zichte van de mogelijkheid om Engeische troepen
in Duitschland te brengen. Toch kan hem den
grond van zijn betoog het gemis aan initia
tief bij de Engeische vloot niet worden ont
zegd.
VERSPREIDE BERICHTEN
De mislukte ondernemingen in Mesopotamië.
Nog telkens ontmoet men in de Engeische pers
ernstige kritiek op het gebrekkige militaire beleid,
dat de mislukking van de Engeische onderne
mingen in Mesopotamië tot gevolg had. De
„Times" betoogt nu weer in een hoofdartikel,
dat het witboek van het departement voor Indië
de kritiek rechtvaardigt, indertijd door het blad
geoefend op den opmarsch naar Bagdad.
Echter schijnt het, dat zelfs nu nog de Briisch-
Indische regeering en de regeering te Londen
geen kennis dragen van het document, waarin
Townshend zijn denkbeelden had uiteengezet en
dat men aan de „Times" had gelezen, vóór het
hoofdartikel van 1 April was geschreven. Het
blad besluit dan, dat de zaak klaarblijkelijk niet
zóó kan blijven.
„Wij vertrouwen" zegt het blad „dat
Nixon zal uitleggen, waarom hij Townshend's
inzichten niet heeft doorgezonden en waarom
hij had besloten er geen rekening mee te houden
Blijkbaar rust ook een zware verantwoordelijk
heid op sir Beauchamp Duff, den opperbevel
hebber in Britsch- Indië. Deze moge geen kennis
hebben gedragen van de tegenwerpingen van
iownshend, doch hij was tot in bijzonderheden
bekend met de sterkte van diens strijdmacht en
had moeten weten, welke risico's er aan de on
derneming verbonden waren.
De geheele latere ontwikkeling van den veld
tocht in Mesopotamië verdient een veel dieper
gaand onderzoek, dan er tot dusver aan is ge
wijd. Het definitieve bevel om voorwaarts te
trekken, moet door de regeering te Londen zijn
gegeven; en de gronden, waarop haar ongeluk
kig besluit gebaseerd was, dienen te worden
bekend gemaakt.
Bovenal moet de waarheid worden gezegd
over de terugdrijving van Aylmer bij de stellin
gen te Es Sinn, op 8 Maart. Misschien het
treurigste feit van de geheele Koet-geschiedenis
is, dat op dien dag de belegerde stad met gemak
had kunnen worden ontzet, indien er geen onver
geeflijke fouten waren gemaakt. Al wat men het
publiek heeft vergund aan de weet te komen is,
dat Aylmer vijf dagen later is teruggeroepen en
sindsdien om onverklaarbare redenen is beloond
met een van de hoogste bevelhebbersposten in
Britsch-Indië."
Rijkdommen op den bodem der zee.
Naar men weet, is dezer dagen te New-York
een maatschappij opgericht met het doel om de
kostbaarheden in vergane schepen weder op te
doen duiken. De „Daily Express" geeft eenige
schepen met hun gezonken waarden. Het stoom
schip „Oceana", op 16 Maart gezonken door een
aanvaring bij Beachij Head, ligt 210 voet onder
water. Het heeft voor een millioen pond sterling
goud en zilverspecie aan boord, die deel uitmaak
ten van de Chineesche leening. De „Lusitania",
die op 7 Mei 1915 twaalf mijlen ten Zuiden
van Kinsale werd getorpedeerd, ligt 270 voet
diep. Zij bevat 200,000 pd. st. aan goud, juwee-
len enz. en zeven millioen'dollar aan effecten.
De „Batavier V" had 70,000 pd. st. aan boord.
Bij Spanje in'de baai van Vigo zijn in 1702
zeventien galjoenen gezonken met 28,000,000 pd.
st. aan boord, waarvan alleen 4,000,000 pd. st.
weder zijn weggehaald. Dan zijn er nog de 481
handelsschepen, gezonken tijdens dezen oorlog.
OORLOGSALLERLEI
(Slot.)
Aüe betalende ebennêa op dit Blad, dia
in het bezit .zijn van eene Verzekeringspolis,
zijn, volgens da bepalingen cp de polissen
vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
Oe uitkeerïng dezer bedragen wordt gega
randeerd door de „Hollandsche Algemeen®
Verzekeringsbank" te Schiedam.
De vóór i October 1911 uitgegeven poliissn
zijn niet geldig.
In Engeland is nten in perskringen het er niet
over eens, wat de Engeische vioot in dezen
oorlog heeft te verrichteu. leder groot blad heeft
ziju militairen en maritiemen medewerker, die
ieaer voor zich bij tijd en wijle zijn meening
°ver de taak van de vioot ten beste geeft. En,
terwijl dan de eene in opgetogenheid de onover-
;Vianelijkneid huldigt heeft de ander een dozijn
klachten en een stroom van kritiek.
^oo vonden wij deze week weer een paar arti
keten van maritieme beoordeelaars, waarvan het
Wel de moeite waard is eenige uittreksels hier
te geven.
Onder den titeh „De vloot aan 't werk gaf nl.
de maritieme medewerker van de „Westminster
Gazette'' eenige bijzonderheden over de bescher
ming van de Britsche kustvaart. De geheele
kustlijn zegt hij, is verdeeld in vakken. Elk vak
worat bewaakt door patrouilleschepen, die op
dracht hebben den 'weg vrij te houden voor de
handelsschepen. Deze taak is niet zoo eenvoudig
als ze schijnt, want mijnen moeten opgespoord en
opgeruimd worden, ciuikbooten moet men nazet
ten. De kust staat bloot aan den vluchtigen aan
val van kruisers en ten slotte zijn er de Zeppe
lins, die men moet trachten af te weren.
De schepen, die dezen dienst verrichten, zijn
vele en velerlei; het zijn motorbooten, treilers,
smakken, schokkers, enz. Enkele schepen zijn
speciaal voor dit doel gerequireerd en dragen
de meest vreemdsoortige toestellen. In den loop
van den oorlog heeft men ongeveer 500 mijnen
opgevischt en vernietigd.
Voor den strijd tegen onderzeeërs gebruikt men
meestal bijzonaer gebouwde schepen van zeer
merkwaardig voorkomen. Snelle, goedgewapende
moordend uitziende schepen. Men moet echter
eerst weten wat voor werk zij moeten verrichten,
eer men ziet hoe geschikt zij daarvoor zijn, zegt
de correspondent.
Elk vak van de kustlijn staat onder bevel van
een officier. De geheele dienst omvat 800 sche
pen en 12000 man. Dank zij de goede samen
werking zijn sedert het uitbreken van den oorlog
20,000 schepen langs de kust gevaren, waarvan
slechts 3 een ongeluk trof.
Deze schrijver toont zich dus nog al voldaan
over hetgeen de Engeische vloot verricht. Maar
hierbij dient toch opgelet, dat het voornamelijk
de hulpschepen zijn, die dezen dienst verrichten,
terwijl over de eigenlijke oorlogsbodems niet
wordt gerept. Een heel andere toon klinkt dan
ook uit het artikel van Oliv, Guiheneuc in de
„Rappel", waarin juist de taak van de slagsche
pen en de luchtvloot wordt aangeroerd.
Deze schrijver wenscht - volgens de aanha
lingen uit zijn artikel in de „Deutsche Tages-
rtg.-' dat de Engelschen de Duitschers ter
zee zullen aanvallen en de havens van Duitsch
land met hun omgeving1 zullen verwoesten.
Indien zoo zegt hij de Duitschers, zooals
bijv. von der Goltz, indertijd in Engeland troe
pen wilden landen, dan moet dit omgekeerd voor
ons toch ook wel mogelijk zijn. De groote slag
schepen hebben in het geheel niets gepresteerd,
zoolang zij den vijand niet op zijn meest kwets
baren plek, nl. zijn havens en kusten, heeft weten
te treffen.
DE ONTVLUCHTING VAN
DEN FliANSOHEN VLIE
GER GILBERT UIT ZWIT
SERLAND.
Men schrijft uit Zurich: Een kwieke jonge
zwart-oogigo ke.rel was de Fransehe vlieger-
officier Gilbert. Hij was wei de populairste van
het half dozijn geïnterneerden, dat Zwitser
land te bewaken had. In zijn gestalte en karak
ter het volmaakte type van den warmbloedigen
Marseillaan, was hij vooral de lieveling der da
mes, dia nóg! dezer dagen door Haar petitie aan
den plaatselijken commandant veel van zich
hebben doen spreken. Toen ontbrak hem ook de
sympathie der mannelijke bevolking niet. Want
als hij, steeds in gezelschap van een officier,
door de Babnhofstrasse stapte, om inkoopen te
doen voor zijn fotografische liefhebberij, dan
groette hem het jongere volk op in het oog
loopende wijze, spraken ze er hun ergernis over
uit, dat men zoo'n kranigen kerel zijn sabel af
genomen bad, zoodat hij zich nu met een badi-
netje moest behelpen. Maar op Gilbert had dat
alles geen vat. Hij leefde stil voor zicli-zelf heen,
zon altijd op een kans om „weg" te kunnen ko
men. Daarom vooral was hij de held aller.
De eerste maal vluchtte Gilbert uit het ves-
tinggebied van Andermatt. Met een list bad hij
zijn bewakers weten te verschalken, en vieren
twintig uren later meldde hij zioh bij zijn com
mandant in Lyon. Daar mocht men liem echter
niet behouden. Gilbert had wel per brief zijn
eerewoord van niet te zullen vluchten terug
genomen, maar dezen brief bad hij eerst enkele
uren vóór zijn vlucht gepost. Dat gold dus niet.
En vierentwintig; uren later meldde Gilbert
zich weder bij den militairen gouverneur van
Genève. Toen volgde een interneering in de
kazerne van £urich onder strenge bewaking.
Doch nauwelijks verstreken eenige weken,
toen de vlugge kwant op een bijster-vroeg mor
genuur uitbrak, de wachtposten overhoop liep,
in oen gereedstaande automobiel sprong en
verdween. Dienzelfden dag zouden er Fransehe
gewonden door-reizen, en Gilbert hoopte aan
een of ander halte-station in de wagens tus
schen zijn. krijgsmakkers te kunnen kruipen.
Zoo stond hij als belangstellend particulier op
het perron van Oliën den trein der gewonden
af te wachten, toen een dór stationsbeambten
er woei dien dag een felle wind bemerkte,
dat de baard van dien mijnheer losjes om -zijn
wangen flapperde. Gilbert was gesnapt.
Yan dien dag af aan werd zijn bewaking in
do kazerne te Zurich dubbel verscherpt. Dag en
naoht stond een wacht voor de deur van zijn
kamer op de vierde verdieping'; twee anderen
.bewaakten de uitgangen naar de trappen.
Sedert verleden week Vrijdag is Gilbert nu
echter weer gevlogen. In den nacht van Donder
dag op Vrijdag heeft hij zich oven afgezonderd,
en..-- sedert hebben zijn schild wachten hem
niet meer gezien Men vermoedt, dat hij door
den luchtkoker ontkomen is. Sommigen hebben
dien nacht een automobiel zien wachten; en
anderen hebben een scherp flnit-sein gehoord.
Maar dat is ook alles.
(Zooals men weet, is hij volgens een bericht
in de „Temps m het begin dezer week op
Fransch gebied aangekomen. Red.)
AMERIKA.
De Mexicaansche kwestie.
Het loopt mis met do verstandhouding
tusedhen de Mexicaansche regoering en die
der Vereen igid© Staten. De Amorikaansehe
strafexpeditie tegen Villa duurt naar den
zin van Carranza's regeering al veel te
lang en daarom "heeft zij de terugroeping
van -de Amerikaaneclie troepen gevraagd
onder toezegging, zelf wel verder voor d©
or die te zullen zorgdragen.
In de nota hieromtrent, door de Mexi
caansche regeering aan de Amerikaansehe
regeering gezonden, wordt de goede trouw
van de Vereenigd© Staten, wat betreft het
zenden van troepen naar Mexico, onomwon
den in twijfel getrokken. Ook dreigt de
Mexicaansche re-geering met gewapend ver
zet, indien de Amerikaansehe troepen niet
worden tem ggeroepen.
In de nota wordt verklaard, dat het over
trekken van de Mexicaansche grens door
de Amerikaansehe troepen om Villa te van
gen, geschied is zonder dat Mexico daartoe
toestemming had gegeven, en dat Mexico
dit niet als een inval beschouwt, eEkel om
dat dte Ver. Staten hebben verklaard, de
houding van Mexico verkeerd te hebben
beoordeeld.
Later is er nog een overschrijding van de
der het voorgeven dat de Mexicaansche
rooveraanval op Glen Spring's. Ofschoon dit
overschrijden van de grens is geschied on
der het voor ge veil', dat de Mixieaansche
consul daartoe toestemming had verleend,
wordt in diö notfl yoiklciarid, dat .dit (d©
tweede grensoverschrijding) enkel kan wor
den beschouwd als een inval en dat Mexico
die onmiddellijke terugroeping moet eischen
van de Amerikaansehe troepen, terwijl het
uit moot zijn met het sturen van dergelijke
Amerikaansehe expedities over de Mexi
caansche grens.
Ten slotte heet het in de nota, dat Mexico
nu het zijn standpunt duidelijk heeft uit
eengezet genoodzaakt zal zijn, zich te
verdedigen tegen elke Amerikaansehe troe
pen af deeling, die zich in zijn gebied za'l
bevinden.
De nota maakt melding van de Ameri
kaansehe troepenmacht, die-was uitgezon
den ter achtervolging van Villa, welke
troepenmacht „geïnterneerd is in den staat
Chihuahua", en dringt aan op haar terug
roeping. Ook vraagt ze een categorische
verklaring omtrent de ware oogmerken van
de Ver. Staten ten opzichte van Mexico.
Ofschoon dns de Mexicaansche nota in oor
logszuchtige termen vervat ie, houdt men
het er in Washington toch nog voor, dat dit
niet zoo ernstig wordt gemeend en dit
slechts geschied is om de openbare mee
ning in Mexico in bet gevlij te komen.
De Ameiikaansche regeering schijnt clan
ook geenszins geneigd te zijn, op de eischen
van Mexico in te gaan, zoolang niet aan de
gedane toezeggingen omtrent bestraffing
is voldaan. Het is n.m. uit gezaghebbende
bron, dat het Renter-bureau te Washington
weet mede te deelen, dat de Amerikaansehe
troepen niet uit Mexico zullen worden te
ruggeroepen voor Cörranza zal hebben ge
toond, dat hij bij machte is de Amerikaan
sehe grens te beschermen (tegen overlast uit
Mexico).
Waarschijnlijk zal dns in dezen zin wor
den geantwoord op Carranza's nota.
VROUWENADER.
Verschenen is liet eerste nummer van „Yrou-
wenadel", tweemaandelijks uitgave der ver-
eeniging van dien naam to Nijmegen, Deze ver-
eenigiug ook in andere plaatsen van ons land
gevestigd, stelt zich ten doel, de christelijke
beginselen betreffende de zedigheid der vrou
welijke kleeding in beoefening te brengen en bij
anderen te verspreiden. ïn een kort inleidings
woord verklaart de redactie het „waarom" dezer
uitgave. Het eerste nummer maakt een zeer
goeden indruk, er is verscheidenheid van arti
kelen, een afzonderlijke rubriek handelt ovef
de mode, het geheel is geschreven in een, bij
alle beslistheid, rustigen toon, de typographi-
sche uitvoering is keurig, zoodat bet blad door
onze dames zeker met graagte zal gelezen wor
den, Voor de leden van „Vrouweuad'el" te Nij
megen is de betaling vrij; anderen kunnen zich
abonneeren tegen 25 cent per jaar bij de Admi
nistratie van „Vrouwenadel", Parkweg 100 te
Nijmegen.
SINT FRANOISCÜS.
De Juni-aflevering is weer goed samenge
steld. Hoe meer verseheidenheii, hoe beter,
denkt de Redactie blijkbaar. P. Constanties van
Eijk vertelt gemoedelijk van een Eerste II Com
muniefeest in Brazilië, anderen, die bun naam
volgens, gewoonte niet noemen, van Sint Fian-
ciseué onder de Saracenen, den Europeeschen
Oorlog, geschiedenis der Heiligverklaring, Har-
nack's meening over St. Francicus' Orde enz.
Met bizonder genoegen lees ik altijd de Sera-
fijnsche Kroniek, ffmdat er steeds uit blijkt, dat
bet goed, uitstekend zelfs gaat met de Derde
Orde-beweging in Nederland. Wie nog meent,
dat de Derde Orde niet „bij" is, leze de jaarver
slagen van Gouda, Delft en Nijmegen. Het
boekje van P. Quirinus, Zielen, 'n verzameling
schetsen, wordt vrij gunstig besproken.
In de T e r ti a r i s heeft M. van Grinsvcn
0. M. R. het over 't gruwelijk zedenbederf van
onzen tijd, waarvan de talrijke gemengde huwe
lijken een bewijs zijn. Door zijn artikelen moge
er inniger samenwerking nog komen tusschen
Derde Orde en Voor Eer en Deugd. Wat over
Zondagsrust gezegd wordt, is ook voor eenvou
dige lieden de overweging waard.
A. v. B.
PAARDEN.
Kennemer Sportclub „Alkmaar".
Do uitslag van de lange baan draverijen, die
onder groote belangstelling van een druk op
gekomen publiek op het sportterrein aan de
Nieuwpoortslaan te Alkmaar worden gehouden,
is als volgt:
Toekomstprijs: Afstand 1700 AL, prijs 150,
Charlotte Corday, van Gobr. Prast te Amster
dam; tweede prijs-/ 50, Deldine van D. Aart-
man, te Hoogwoud; derde prijs 25, Clemence,
van O. Bakker te Oegstgeest.
AlcmariaprijsAfstand 2000 M., eerste prijs
CCCXI.
BISSCHOPSWIJDING. VERVOLG DER
IJ. MIS.
Na de offergaven des wijdelings in ontvangst
genomen en zich de handen te hebben gewas-
sclien, gaat de wijder tesamen met den wijdeling
de H. Offerande voortzetten. Ook hier ontmoe
ten wij weer een gebruik uit vroegere tijden.
Daar zien wij vaak dc kardina'on met den Paus,
de priesters met hun Bisschop als mede-offe
raars de H. Mis opdragen. En wanneer een bis
schop een zijner ambtgenooten bezocht, dan
haastte zich deze vaak ten aanschouwe van
al zijne geloovigen tezamen met hem de H.H.
Geheimen te vieren, opdat de eenheid in geloof
en liefde van de verschillende herders der Kerk
duidelijk aan het licht zou treden.
Tezamen en tegelijk met den Wijder bidt dan
de wijdeling de gebeden der H. Mis, staande
tusschen de assistent-bisschoppen hetzij ter cpis-
telzijde, hetzij waar het altaar dit toelaat
(zooals bijv. in onze Kathedraal) tegenover
den Wijder. Ofschoon het H. OTfer verder met
de gewono plechtigheden wordt voortgezet,
toont de Kerk toch nog telkens, hoe gewidttig
in haar oog de waardigheid is van den bisschop,
hoezeer daarom de nieuwsgewijde behoefte
heeft aan de hulp des hemels ten einde de ge
nade der wijding te bewaren en er voordeel
mede te doen. Daarom wordt bij de stille gebe
den na de offerande een speciale bede inge-
lasclit. En wanneer vlak voor de Consecratie de
Wijder de banden uitstrekt over het brood en
den wijn, beveelt de Kerk hem andermaal voor
den nieuwgewijdo te bidden: „Deze offerande
vau ons, uwen dienstknecht en van geheel uw
nuisgezin (de gemeente), welke wij U opdragen
voor dezen uwen dienaar, dien Gij U gewaardigt
hebt te verheffen tot de orde van het bisschops
ambt, wij smeeken, Heer, dat Gij ze goedgunstig
aanneemt en genadig uwe gaven in hem bcwa-
ret, opdat bij, wat hij door een geschenk Gods
heeft verkregen, in werken Gode waardig aan
wende, en dat Gij onze dagen in uwen vrede
regelt, ons ontrukt aau de eeuwige slavernij cn
ons onder de kudde uwer uitverkorenen wilt tol
len. Amen!" En met hem laat de Iverk den wij
deling datzelfde gebed voor zich zeif storten.
Vervolgens spreken zij tegelijk de verheden
woorden der Consecratie uit over dezelfde
hostie, over den zelfden kelk, en voltrekken al
dus tezamenn de wondervolle gedaanteverande
ring van het brood en den wijn. De gewone ge
beden der n. Mis tezamen vervolgend, kussen
beiden na het drieu sif die.haalde „Agnes Dei"
het altaar en geven dan elk.uider den vredekus,
welken de Wijder aai zijn assistenten ever-
brengt.
200, Athlete, van K. G. van der Veen, te Har-
degarijp; tweede prijs 50, Dorothea, van J.
Plevier te Heer Hugowaard; derde prijs 25,
Duncan, van P. C. Appel, te IJsehnonde.
Kennemcrprijs: Afstand 1G00 M., eerste prijs
300, Crampi, van B. van den Bergh. te Oister-
wijk; tweede prijs 50, Betty Brook, van H,
Verdegaal to Lisse.
Afstandaprijs: Afstand 2000 M., eerste prijs
200, Crampi, van B. van den Bergh te Ois-
terwijk; tweede prijs ƒ150. Auto van Gebr. Trast
te Amsterdam; derde prijs 25, Duncan, van
P. C. Appel te T.Tselmonde.
BILJARTEN.
Een gewestelijke bond.
Op oen Woensdag te Heemstede gehouden
vorgadering van do biljartclubs „De Kastanje
boom" (Heemstede), D. O.'S. (Haarlem),
„Schoten" en „Jan Gijzen vaart" is besloten tot
oprichting van een geweslelijken biljartbond.
llAAHMMil lltMIKIt
Het.bureau voor levensmiddelen. Hst brood-
bureau, eerst ondergebracht in dc gehuurde
oudo deurwaarders woning is nu in het raadhui»
gekomen. De gemeente-opzichter hoeft zijn ka
mer ingeruimd en is verhuisd naar een artdci
vortrek, korter bij het atcL'ef. Er is nu geen
hoekje in het raadhuis meer onbezet.
,Zell's de „jassen kamer" van-de vroede vaderen
is, thans ingenomen door anderhalve ty
pist. Het raadhuis wordt nu wel gebruikt; ook
de burgemeesterskamer is zoowat nooit buiten
gebruikdikwijls 's avonds ook nog.
Wij vernemen, dat nog een tijdelijk ambte-
Wie zei ook weer, dat wij meuschen als eilan
den zijn, die elkaar raadsels toeroepen over een
ree van misvers-land?
En welk first rate Salomon heeft het wijze
woord gevonden, dat.alle polemiek uit den
boozo is?
Daar staan we nu!
Evenals de Fransehen en Duitschors op den
f.Dooden Man," staan we na zooveel pennevech-
teu en stofopjageu nog op het 'eigenste doode
punt met ecu microscopisch klein vooruitzicht
daar ooit af te komen.
gebniW,aiK'voort wordt de oude beschuldiging
ingebl u'3 met een misthoorn het land
bode 28 Mei). aiia"A<eoderiil ^ie Zondags-
wysbaar van zich af.
Abonnees der Zondagsbode lachen in hun
vuistje: Ho maar, die „Max" ia eventjes afg^
^rsteld! Schoppen is troef I
Lezers der .N. Haarlemsche knippen een
ft°gje: In Zandvoort kwamen ze van een koude
Sei'mis thuis. Misère ouverte met een praatje!
Öet doode punt!
I'ondom l'Ideó Mére, de gTOote vraag of
0lne Maria aanbidt zijn in den loop van het
ge lu^.een aantal nevenkwesties komen opda-
- v' kinderen eener daklooze moeder, die op
liun beurt een onderdak vragen:
Wat overeenkomstig journalistieke ge
bruiken is en wat niet?
Of een mondeli ïg debat boven een schrif
telijk dito te prefereeren valt?
Of in zulk een openbaar, voor elk toegan
kelijk debat, het debateerend tweetal het pu
bliek en het publiek zichzelf zcozéór in zijn
rnacht heeft, dat de waarheid tot haar recht,
de veelhoofdige Jury tot een besluit en een teer
ét'eerbiedwaardig onderwerp zonder profanatie
op de planken zou komen? Hier konden zeer
tot mfjn profijt de Mémoires der Anti-revolu-
tionnaire partij het noodige licht verschaffen.
En last not least de exorbitante vraag of
de laatste biecht van Kapelaan Van der Sanden
wel in den haak geweest is. Voor Max een dood
steek en genadeslag lEr starb post Chris
tum natum, loh weisz nicht mehr das Datum!
Hoe belangrijk ook, vind ik beter die neven
kwesties voor het oogenblik te laten wat ze zijn,
om nog een geduldproeve te vragen voor de
hoofdzaak.
Ala ik op straat loop en ze lachen om mijn
Priester jas of mijn kuitbroek vindt geen genade
|n andersdenkende oogen, dan acht ik dat zoo
ig niet, maar denk toch: nu ja, de smaken
ik kan die mensehen niet ver-
P ie en mijn verschijning te bewónderen.
oc a s ze my betichten op weg naar een
diner met cyan-kali in den zak te loopen om
heel_ een bloeiende familie valschaardig te ver
giftigen en met de zilveren lepels op den loop
te gaan in dat geval maak ik me kwaad, wan.*
nu is de aantijging even onwaar als ongegrond;
ik maak er werk van en spreek die monschen
aan en keer mij zakken om.dia zaak moet
de wereld uit.
Dat een Protestant niet acoord gaat met de
Pauselijke onfeilbaarheid, het Rooinsche kloos
terleven „onmenschelijk de Roomsehe vasten
„ongezond1', de Roomsehe biecht „ongepermit
teerd" vindt; nu ja, we luisteren wel liever naar
nachtegaalslag, maar ze kunnen het plaatsen;
dat die Protestant zoo redeneert is van zijn
standpunt begrijpelijk, misschien wel zijn goed
reoht, de smaken verschillen!
Maar heel anders komt de zaak te staan, als
aan de Roomsehe Kerk, die toch wel dezen
pluim verdient, dat zij haar leer niet onder
stoelen en banken steekt; die juist door Pro-
testantsche oogen om haar dogmatisme, haar
intransigantie, haar leerstellige onverdraag
zaamheid met schuine blikken wordt aangezien,
wanneer die Roomsehe Kerk, zeg ik, een leer
stuk wordt in de schoenen geschoven, dat Zy
doctrinair en in praxi verafschuwt als godde
loos en waavoor tea slotte de botste Roomsehe
boer de schouders ophaalt.
Dat bedrijf heeft de heer Posthumus Meyjes
zich tegenover zijn Rooinsche landgonooten
veroorloofd, in navolging dat moet gezegd
van gansoh een heirban voorgangers dcch
die geen kinderen waren onzer communicatieve
eeuw, geen mannen van zyn krantenlezenden
tijd. Er moet ons beiden, elk voor den kring,
waarin wij leven, aan gelegen zijn die zaak .uit
de wereld te helpen. Maar hoe?....
Ik zie daglicht I
Drie citaten uit den laatsten open brief van
Ds. P. M. gaan als herauten dien dageraad
vooraf.
1. In deze lange zomeravonden is 't allicht
niet de rechte tijd voor een (mondeling) debat.
Daarmee ga ik aocoord!
2. „Met een schriftelijke gedaehtenwissoling
in mijn Zondagsbode, die maar een weekblaadje
is, zouden ettelijke weken gemoeid zijn. De „N.
Haarlemsche Courant" is een dagblad. Maar
dit terrein is niet neutraal. Evenmin als gij,
in uw strijd tegen ongeloof en socialisme, stuk
kon schrijft in Dageraads-Bladen of socialisti
sche partij-bladen, maar in de „Maasbode", ben
ik voornemens tegen de Maria-Afgoderij op te
treden in een goed-roomsche courant als de
„N. Haarlemsche."
Ik kan mij dit volkomen indenken en ben het
volmaakt met u eens.
8. „Maar wat mij uw ultnoodiging tot een
schriftelijke gedaohtenwisseling vooral doet af
slaan, is deze overweging; dat reeds artikelen
reeks tegenover artikelenreeks verschenen is.
Ik schreef 3 opstellen tegen denMaria-Oultus en
u beantwoordde die met 5 opstellen."
Waaruit ik opmaak, dat naar de opinie van
den schrijver het bewijs dat Rome Maria aan
bidt in deze zijn drie opstellen besloten ligt.
Nu is dit mijn voorstel.
Deze drie opstellen zooala zo daar liggen
of opnieuw door u herzien wilde ik in een
brochure beantwoorden. Niet gelijk ik dat in de
„N. Haarlemsohe" deed, voor een Roomsch pu
bliek dó princiepen dei; Roomsehe Maria-vor.-
eering ontvouwend; maar woord voor wooi<L,
stap voor stap, op een louter objectieve en zake
lijke manier, iu twee kolommendruk, de aan
klacht cn weerlegging slechts.door een dunne
lijii gescheiden.
Het in 't oog springend profijt zal vooral dit
zijn, dal we eindelijk van het doodo punt afra
ken, dat ieder van ons beiden niet slechts door,
de eigen mannetjes maar ook door de overzijde
geoordeeld en beoordeeld worden en Roomsch ca
Onroomsch woord cn wederwoord onmiddellijk
kunnen controlceren.
Om dit billijk voorstel nog aannemelijker t«
maken wil ik:
1. Mijn antwoord vóór den druk naar ^and-
voort opzenden, dat do heer Posthumus Meyjee
zélf daarin alles schrappen kan wat niet van
zuiver zakelijken aard, wat niet zoo zacht als
melk en zonnig als het weer is.
2. De opbrengst dezer Simultaan-brochure,
die stellig zal gelezen worden, insgelijks aan
den beer P. M. opsturen als een Liebesgab#
voor de Zandvoortsehe armen.
Desvereiseht zou als tusschenpersoon veron
dersteld dat zoo iets. noodig ware de „N.
Haarlemsche Courant" of een door 'den heer P.
M. te kiezen uitgever kunnen fungeeren. Alle»
wacht op een woord van u. Tót zoolang ver
dwijn ik.
Wenn Mensohen auseinandergehn
So sagen sie: Au'f Wiedersehnt
MAX.
