i
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND^
NASSAULAAN 49, HAARLEM
DE OORLOG.
telegrammen
P. W. TWEEHUIJSEN,
Wat E9E6 ons leert.
korte berichten
Van hedenmorgen
Barteljorisstraat 27.
TELEFOON 1770. 2066
WITTE SCHÓEHEU
GEKLEUHDËSCHOENEN
Woensdag 21 Juni 1916
^l8te Jaargang
Eniersomm* Telefoonnummers 1426 en 2741
Qitnumriier bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLASS.
HAARUf^HE ALLEDAGiES K° 1967
i.
OORLOOS-ALLERLEI.
HAARLEMSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS s
'er S maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) 1.60;
voo- de overige plaatsen in Nederland per post f 2,-per week voor Haarlem
tn de agentschappen 0,12»; afzonderlijke nummers 0,05.
PRIJS DER ADVERT ENTIËNi
Van 15 regels f 0,75, iedere regel meer 0,15; buitenland per regel 0,2 0;
advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van i5 regels f 0,40, elke
regel meer 0,10.
DE LANTAARNOPSTEKER-S.
Wij hebben in de raadszitting van 24 Mei j.l.
jnet i/roote belangstelling het voorstel vernomen
Jat ons raadslid de heer Klein deed, om wat het
opsteken en blusschen der lantaarn aangaat in
dezen tijd van héél laat licht en héél vroeg dag,
een beetje matiging te toonen, ten einde daar
door het nachtwerk der lantaarnopstekers iets
te verlichten.
Hoewel er door den burgemeestei „overweging
-s toetreze^d, is de zaak gebleven zooals-ie was.
Onze lezers 'zullen met verbazing vernemen uit
tic toelichting van 'n voorstel, dat de heer Klein
lit aan den Raad heeft ingezonden en dat onder
„Stadsnieuws" is opgenomen, dat onze I Iaarlem-
>che lantaarnopstekers, als de langste dag et' is,
van kwart voor negen tot elf uur bezig zijn
°Psteken der lantaarns, en dan, als ze °mi elfu
ze allemaal „aan" hebben, direct weer de helft
beginnen „uit" te doen! Met een vrij oneigenlij-
lcen maar algemeen aangenomen term noemt ons
volk zoo iets „monnikenwerk"....
De heer Klein heeft nu een voorstel gedaan,
om het loon der lantaarnopstekers wat te verhoo-
gen, daar de nachtarbeid die zij doen, z.i. te laag
wordt bezoldigd.
Dit voorstel is vrij van de „formeele" smetten,
die volggns den heer Andreae en anderen een
vroeger voorstel om duurtetoeslag te geven, aan
kleefden. Wij zijn benieuwd wat de Raad die
dezen menschen toch wel goed wil, zal doen
alieen missen wij in het voorstel-Klein het woord
„tijdelijk". Of is het de bedoeling, voorgoed het
loon der lantaarnopstekers hooger te doen zijn?
AGENDA. 22 JUNI.
Uebouw St Bavo Smedeetraat 23
Bestuur Spoor- en Trampersoneel S'A uur.
Gebouw St Marthavereen. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingbureau geopend
van 89 uur avonds.
Groote Kerk 2—3 uur Orgelbespe
ling' door den lieer Louis Robert. (Zie pro
gramma Stadsnieuws).
Lroiigebouw (Park) 8 uur Con-
oertvcreeniging Haarl. Muziekkorps Con
cert.
A v o n d c a r i 11 o n-bespeling- op den
Groot en Toren van 8854 uur.
St Elisabeth s-G e b o uw Jan&str.
49 van 1—2 uur aanvrage om verster
kende middelen voor arme zieken der St
Ëlisabeths-Vereeniging.
Bisschoppelijk Museum Jausstraat
79geopend eiken dag van 10—-o uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en B.-K. feestdagen.
De Staat, ziellooze opbouw, toont zijn inwen
dig voelen, zijn begrip van goed en kwaad, zijn
oneigenlijk zieleleven bij de verkiezingen. En in
1916 op heel merkwaardige wijze. Nooit zijn mij
'de uitspraken des voiks leerrijker voorgekomen
dan thans. De leering ligt er bovenop. Evenwel
zal menigeen iu deze beschouwing andere con
clusies vinden dan tot heden zijn geuit. Men
zal dan moeten kiezen.
„De wind waait rechts," schreef de Nederlan
der en andere organen schreven het haar na,
loert Zuid-Holland rechts handhaafde.
Welnu, m. i. is van een rechtschen aanwas geen
schijn of teeken te bekennen. Er is zeker geen
achteruitgang maar toch ook geen aanwas. En
aanwas zóu natuurlijk zijn na de klappen van
1913. De stand der partijen is in clrie jaren
wonderlijk gelijk gebleven, ook bij links, want
dc debacle der liberalen was in 1913, niettegen
staande de tarief-agitatie, nog liaast' merkbaar
der dan thans en de roode opkomst van drie
jaren terug heeft zich in 1916 slechts gehand
haafd.
Het is nu slechts de vraag of deze standvas
tigheid verkregen is onder de gunstige of ongun
stige voorwaarden voor rechts om daaruit de
lr'Uerlijke kracht der Coalitie af te leiden.
Alweder is de algemeene meening dat de voor
gaarden waaronder rechts den strijd aanbond
gunstig waren, maar moet ik als mijne meening
Weergeven dat de omstandigheden der Staien-
C: riezing 1916 voor rechts ten zeerst ongunstig
j ,vuren,
Dunstig, zeide men, want er stond ten groot
é'mng op het spel: omwerking der Eerste
Kamer.
ji.pit belang was juist gunstig voor den fcgen-
«nder die er zijn aanvalskracht aan ontleende,
a ?j"ul jn samenwerking met het uitstekend
^''atiemiddel, het Staatspensioen, de bedeel ing
amVWee gulden. Gunstig, zeide men, want de
ik ilPpelennood moest afbrekend werken op de
is ofalen- Wii ontkennen het niet, maar de vraag
*en rectlts daarmede zaken deed en dan geloo-
d„ cWli het zoet winstje te moeten zoeken bij
cr°- D. A. P.
OYerUHSt[£' Zeide men- waat cle leuze &aat Müjd
bon u ''t® heen naar de Regeering, vóór of
drie ia is .iui5t- En ciitisch Holland is na
'Man r o?n altil'd tegen het bestaande geweest,
ons m Q?. was deze verder strekkende leuze
Verkleef want het ministerie Cort-Loudon
"'aks Mr c opbouwend en niet afbrekend voor
C°rï-Lo-irl'm wist we' wa' hij deed toen hij
OniVuncr naar V01'en bracht.
rec!'P werkte vei'der de be-
J e uitleg v»u la'ma's aanzienlijk betere
wetten naast het uiterst bevattelijke, hoezeer voor
den arbeider fnuikende Staatspensioen.
Ongunstig voor rechts werkten de rapporten
over de Onderwijsbevrediging, welke wij met den
sterken arm moeten binnenhalen, maar welke als
gift der waarachtig vrijzinnige verdraagzaam
heid werd uitgespeeld.
Ongunstig werkte „wat in de lucht hangt"
en in vele districten als lokaas naar voren werd
gebracht: algemeen- en vrouwenkiesrecht.
Voeg daarbij dat de mobilisatie zwaar drukt
en een verzet schept, hetwelk zeker die partijen
niet ten goede komt, welke steeds getoond hebben
ons land weerbaar te willen maken en houden.
Dit alles pleit voor de krachtshandhaving van
rechts.
Deze stilstand van stemmen, vergeleken bij
1913, mag geen aanleiding zijn tot het uitspre
ken van jubelklanken als „cle wind waait rechts",
maar is een bewijs van „de stilte die den storm
voorafgaat."
1916 gaf de overtuiging dat rechts weldra zal
stormen en deze leering is een alleszins ver
heugende.
Handhaven onder ongunstige omstandigheden
is vaak nog schooner krachtsontplooiing dan
winnend onder gunstige voorwaarden;
Het zal gaan stormen in 1917, zoodat het
linksche gebouw in alle deelen zal kraken, scheu
ren en ineenstorten. Dit leert ons 1916.
Daarvoor behoeven de uitslagen der herstem
mingen niet afgewacht. Die zeggen niets, want
niets is troebeler dan een herstemming. Haarlem
zal ons dat toonen: neen, de juiste krachtmeting
heeft bij stemming plaats gehad en daaruit
alléén kunnen gevolgtrekkingen gemaakt worden.
1916 leert ons ook dit: dat juist in deze tijden
van stilstand en evenwicht een resultaat door
hard en stelselmatig werken te verkrijgen is.
Daarom verheugt mij uitermate de uitslag
in Veisen, waar sinds November 1915 bij voort
during gearbeid is.
Dat Beverwijk een veld van Roomschen arbeid
zal worden, behoeft niet gezegd, maar wel kan
reeds nu gezegd dat Beverwijk in 1917 in de
eerste rangen op het linksche blok in zal stormen
zonder zich den kop te stooten.
Indien links hieraan iets wil veranderen, moet
links dat maar probeeren.
Zij moeten er alles op zetten om Beverwijk
liberaal te houden en het 26ste katholieke dis
trict te weren.
Het zal niet baten!
legen onzen Roomschen en rechtschen arbeid,
gevoerd met heerlijke geestdrift, kunnen zij niet'
°P-
Aan rechtsch Beverwijk behoeft niet getwijfeld.
Ma.r: twijfel ook niet aan Haarlem!
Haarlem. SPES.
OVERZICHT.
Gisteren deelden wij in ons overzicht mede,
dat de Russische troepen, die Czernowitz hadden
genomen, de Proeth waren overgetrokken en naar
de Sereth oprukten. In hun later legerbericht
over den strijd in de Boekowina melden de Rus
sen nu, dat zij de dojpen Zadivva en Scorojyneis
Glyboka aan de linie van de Sereth hebben 'bezet.
Het Oostenrijksche communiqué vult het Rus
sische bericht hier aan en meldt, dat de Russen
niet aileen de rivier hebben bereikt, maar deze
ook onder gevechten met de Oostenrijksche
achterhoeden zijn overgetrokken.
Dit is dan ook de eenige terreinwinst, welke
van het gelieele Russische front wordt gemeld;
overal ondernemen de Duitsch-Oostenrijksche'
troepen, ook naar de Russen mededeelen, ver
woede tegenaanvallen, waardoor het Russisch
offensief wordt gestuit.
den Balkan wordt door Havas gemeld,
dat de Bulgaren een overeenkomst hebben ge-
ttoffen met Griekenland, waarbij de Bulgaren
worden gemachtigd, alle Grieksche versterkingen
in Macedonië te bezetten. De Grieksche comman
danten der forten zouden reeds formeele instruc
ties te dien opzichte hebben ontvangen. De Bul
garen zouden zich reeds voorbereiden voor de
bezetting der fortificaties en niet alleen in Oost-
Macedonië oprukken, doch ook beproeven om uit
Monastir naar den kant van Fiorina, d. i. op
Giieksch gebied, ten Zuiden van Monastir, op te
trekken.'
De toestand wordt voor Griekenland met den
dag kritieker en daardoor laat het zich verkla
ren, dat het ten slotte tot een toenadering tot
Bulgarije overging. Immers door de gealliëerden
wordt het van alle zijden ingesloten, zoodat het
voor een groot deel juist van Bulgarije nog af
hankelijk is.
De Parijsche correspondent van de „Daily Te
legraph" verzekert, gemachtigd te zijn tot de
mededeeiing dat er onverwijld krasse maatrege
len door de entente-mogendheden tegen Grieken
land zullen worden genomen. En in aansluiting
hiermee meldt de „Secoio", dat Engelsche troepen
het Grieksche eiland Eulos, bij Kreta, ook heb
ben bezet.
Griekenland wordt als 't ware gedwongen,
eindelijk zijn onzijdigheid prijs te geven en kleur
te bekennen.
Oeheel onverwacht komen berichten over een
dreigend gevaar voor de Engelsche binnenland-
sche politiek. Plotseling dreigen namelijk moei
lijkheden voor het tot stand komen van een schik
king inzake Ierland. Het blijkt, volgens den par
lementairen medewerker van de „Times", dat het
eerste meeningsverschil een week geleden is ont
staan en dat het zich de paar laatste dagen
heeft verscherpt. Maandag vonden samenkom
sten van unionistische ministers plaats, die gis
terochtend zouden worden hervat. Het is te ver
wachten dat enkele ministers zullen aftreden.
Ook is men het nog steeds oneens omtrent
de bezetting van het ministerie van oorlog. Ook
daarbij is Lloyd George nauw betrokken.
Nadat onlangs, naar aanleiding van het
dienstplicht-vraagstuk, het Engelsche kabinet
gevaar liepen uiteen te zullen vallen, dreigen dus
thans opnieuw gevaren voor het behoud van
het ministerie.
Een Grieksch Volksprotest. Uit Athene
wordt te Ween en vernomen, dat op een
groote vol'kabijeenkomst besloten werd een
protest tot de Entente-mogendheden te rich
ten en een beroep te doen op Aimerllta en de
neutrale staten, naar aanleiding van de
blokkade.
Een Fransch patrouilleschip gezonken.
Het Franeche patrouillesekip „St. Jacques"
is gezonken. Van de bemanning, die uit 16
koppen bestond, worden 9 vermist. De overi
gen zijn zwaar gowond door een vissehers-
boot aan wal gebracht.
Uit Montenegro. Volgens een bericht uit
Cettinjo beeft de vroegere minister van
oorlog Vesovic gemeenschappelijk met zijn
broeders in de nabijheid van het dorp Va-
cevo een Oostenrijkseh officier vermoord.
De moordenaars zijn ontsnapt. Op hun ge
vangenneming is door de Oosienrijksoke
overheid een premie van 50,000 kronen ge
steld.
Een nieuwe granaat. Er wordt in den laat-
sten tijd veel gesproken over een nieuw
soovt granaat, bij bet Russische leger in ge
bruik. De „Daily Express" weet nu te mel
den dat deze granaat Japaneeh fabrikaat is
en dat de lading bestaat uit een geheel nieuw
ontploffingsmiddelveel sterker dan de
tot dusver bekeDde explosieve stoffen.
Bekoeling. De „Daily News" wijst op het
eigenaardige feit, dat de woede tegen al
wat Duitech is, tenminste in zóóver bekoeld
is, dat in bet Aldwijch Theatre onlangs alle
plaatsen waren uitverkocht voor een opvoe
ring van Tristan en Isolde, hoewel nog eeni
ge weken geleden een beroemd musicus alle
Wagnersehe muziek als „duivcTscli" heeft
veroordeeld.
NIEUWE ONEENIGHEID IN HET
ENGELSCHE KABINET?
LONDEN, 20 Juni De. „Times" meldt,
volgens een Reuterbericht, dat de onder
handelingen. om tot een voorloopige schik
king van de Iersche kwestie te komen, wel
ke bevredigende vorderingen in Ierland
maakten, thans een plotselinge scheuring
in het kabinet hebben veroorzaakt, waar
van een deel zich lievig gekant heeft tegen
de Voorstellen van Lloyd George. Het-is
mogelijk dat sommige ministers zullen af
treden.
DE BULGAREN IN GRIEKENLAND.
SALONIKI, 20 Juni. Men verzekert, vol
gens Havas, 'dat -tusschen de regeeringen
te Sofia en Athene een schriftelijke over
eenkomst is aangegaan, waarbij de Bul
gaarsche troepen gemachtigd worden alle
Grieksche fortificaties in Macedonië te be
zetten. De commandanten van de Griek
sche. forten hebben reeds op dit stuk for
meele lastgevingen ontvangen.
SALONIKI, 20 Juni. Havas zegt, dat er
nieuwe krijgsverrichtingen van de Bulgaren
op Grieksch gebied op handen schijnen te
zijn. De soldaten van koning Ferdinand zou
den zich er niet toe bepalen in Oost-Mace-
doniö op te rukken, maar zouden ook be
proeven om naar den kant van Fiorina uit
Monastir op te trekken. Men verzekert, dat
de 12do Bulgaarsche divisie, die tusschen
Xanthi en Okdzji'.lar samengetrokken is, toe
bereidselen maakt, voor een nieuwen op-
marscli. Do Bulgaren- zouden voornemens
zijn de rivier de Mesta, die naar Seres, Dra
ma en Kavalla leidt, over te trekken.
Gemeld wordt, dat de Bulgaren ten O.
van Fiorina zijn opgerukt. Bulgaarsche af-
deelingen zouden ook iu do richting van
Ostrowo oprukken.
NIEUWE ONLUSTEN IN DUBLIN.
KEULEN, 20 Juni. De „Kölh,sclie Zei-
tung" verneemt uit Kopenhagen: Naar luie)
van verscheiden berichten, die hier zijn aan
gekomen, hebben er in Dublin op groote
schaal nieuwe straatgevechten plaats gehad.
Ambulancepersoneel brengt dooden en ge
wonden weg. De overheid hoopte den op
stand sjioedig te smoren en de schade aan
eigendommen te beperken.
DE OORLOG TUSSCHEN ONDERZEE- EN
LUCHTVAARTUIGEN.
KOPENHAGEN, 21 Juni (Part.) Het blad
„Poliliken" bericht, dat het scheepsvolk van
den Deenschen stoomer „La Cour" mede
deelt den 18en om 12 uur een Engelschen
onderzeeër in het Kattegat ontmoet te heb
ben tusschen de eilanden Anhalt en La-soe.
Eensklaps verschenen twee Duitsche water
vliegtuigen, die bommen wierpen, maar zon
der den onderzeeër te treffen. Deze opende
daarop het vuur, met het gevolg dat een
der watervliegtuigen naar beneden gescho
ten en het andere op de vlucht gedreven
werd. Naar men meent, werden de Duitsche
vliegers opgenomen door een Zweedsche
stoomboot. In den avond van denzelfden
dag vlogen twee Zeppelins over den Sont
en daarna zeer langzaam over liet Kattegat,
zoekende naar Engelsche onderzeeërs.
VIER-EN-TWINTIG UREN IN
EEN BELGISCHEN AMBULAN
CE-TREIN.
Aan een particulieren in het eigenaardig
Vlaamseh geschreven brief, van een Belgi
schen sergeant-brancadier, welke ons ten ge-
bruike werd afgestaan, is het volgende ont
leend:
„Ju'st een week geleden, kreeg ik een kort
briefje: „Sergeant (volgt naam) zal zich heden
avond op 't kantoor van den generaal genees
heer aanbieden om er een mavseh-order te ha
len: hij is gelast zes zieken naar Cliateaugiron
te geleiden."
't Kwam heel op 't onverwachts, maar 't was
toch welkom, hoor!
Om zes ure ontving ik mijn i-eispas; 'k trok
naar 't kantoor van den Staf en om 7 ure was
alles klaar. Op een looken naar den kring, waar
't, zoo als eiken Zondagavond, tooneel- en zang
feest was, om daar Beatus op te zoeken. Want
'k moest hem verwittigen dat 'k van gansch de
week niet thuis was .Daarna de noodige voor
bereidselen, en om 10 ure geraakte ik te bed.
's Morgens om 5 uro er uit, gauw naar de
ambulancie, in der liaast een paar boterham
men naar binnen gehaspeld en.... de automo
biel stond klaar oni m(j en mijn zieken naar de
statio te voeren.
Daar stapten we in den sanitairen trein. Kent
ge de inrichting van onze Itoode Kruis-treinen?
't Zijn de gewone spoorwagens, maar al de ban
ken en schutsels zijn er uit verwilderd. Aan de
wanden, drie hoven elkaar, zijn brancards op
ressorts: achttien. Er kunnen nog zes brancards
op den grond gezet worden iu 't midden van
den wagen. Dat maakt dus 22 plaatsen. In den
dg, wanneer niet al de zieken of gewonden lig
gen moeten, worden de brancards op den onder
sten gelegd en zoo vormt men een dubbele rij
banken. Met eenige stroozakken en dekens
maakt men heel gemakkelijke zitplaatsen. Dit
zyn de treinen genoemd T. E. C. (trains d'éva-
cuation couchée) Men heeft nog do T. E. M.
(trains d'cvacuation mixte) voor liggende en
zittende gewonden. De eerste soort doet dienst
tusschen Kales en 'de hospitalen dieper in
Frankrykde tweede soort gaat dc gekwetsten
halen op de vuurlijn en brengt ze naar Kales.
Er bestaat ook nog een derde soort, de T. E. A.
(trains d evacuation assise) met enkel zitplaat
sen. Thans worden de T. E. A. echter niet ge
bruikt.
,Zoo, we stajrpen in onzen T. E. C. en weldra
is de wagen gevuld, 't Zijn allemaal gekwet
sten, uitgenomen mijn zes mannen: herstellen
den van zenuwziekte. Om 7 u. 25 stoomen we uit
Kales weg.
Er ware een boek te schrijven over den sehil-
doraehtigen aanblik van zoo'u wagen gekwet
sten: al flinke kerels in hun net kkaki-kostuum,
met witte windsels om armen, beenen, hoofden;
en volstrekt niet droefgeestig hoor! Ze rooken
als fabriekschouwen; ze zingen dat het helmt
en ze vertellen, vertellen! Men hoort niets an
ders dan van „grenaden en abussen, van boyaux
en tranchées, van asaauts en pinhelmen." Echt
naïeve heldenspreuken, naast kolossale dwaas
heden, 't verhaal van grootseho daden naast
kieinzeorig gebazel over nietige alledaagsheden:
de trein geurt en fleurt van oorlogsdampen en
heldenmoed.
Maar 't luisteren belet het kijken niet. Inte
gendeel, want mijn galons beletten het sponta
ne van hun woorden, en als ik gebaar niet te
luisteren, dan bemerk ik dat ze veel vrijer
spreken. Dan maar door 't venster gekeken 1
Onze trein rolt traag voort "door de vlakke
velden, 'k Zwijg natuurlijk over 't vervoer van
troepen of voorraad, en 'k beschrijf enkel de
streek. Ze is meest vlak, hier en daar wat ge
keuveld, met zeldzame huizengroepen.
We zijn in Januari; maar 't moet heerlijk
zyn in vollen zomer, want nu reeds is 't verpoo-
zend en schoon. Vooraleer, Boulogne te berei
ken moeten we onder twee lange tunnels. Pik
donker! En voor een poosje wordt alles stil;
men boot geen woord meer, en de lichte bran
den van een twintig eigaretten punten alleen
door do duisternis.
Van Boulogne zelf zag ik niet veel. Ten an
dere, mijn aandacht werd juist op wat anders
getrokken, en toen ik weer het'landschap be
keek was de stad al achter den rug. We stoomen
zuid-west, langsheen de kust. Duinen in 't ver
schiet, en plots, in de verte, de zee.
,Zoo komen we te Etaples.
Van nu af wordt de streek meer heuvelig en
de velden strekken oneindig, in bonte weme
ling van groene en bruine vlekken, beplant met
talrijke boomeu die grillig hun fijne, bladerlooz6
twijgen aftepkenen op de somber-grijze lucht
Maar 't weer klaart op en er komen göudraud-
jes aan do wolken: de zon zal er nog door gera
ken.
Oudertusschen wordt voor eten gezorgd be-
Echuit, plata en koffie. De mannen slaan het
lustig naar binneu: 't leven in de scherpe lucht
der Vlaamsche loopgraven heeft hun maag ge
scherpt en ik krijg honger klaat van zien hoe
smakelijk ze 't ruwe voedsel binnen wippen.
Maar.mijn maag trekt zoo flink niet als
de hunne; en 'k neem een van mijn meegc-
brachls boterhammen met een stuk kaas.
Am if na! Van hier af zitten we in de streek
der leien caken.
Nergens pannen meer; 't lieve rood der
Vlaamsche boerenhoeven dat zoo lachend uit
komt in 't groene landschap, maakt plaats voor
grijs en zwart. Zelfs de muren van sommige
woningen zijn met leien bekleed. De aanblik is
echter niet droef, maar wel eigenaardig.
De trein staat eenige oogenblikken te Prou-
zel. Daar woont een vluchtelinge uit West
Vlaanderen, een meisje van Moorslede. De in-
fjrmiers van den trein vertellen me dat ze tel
kens 'F voorbijtrekken van den trein Belgen af-
gewaoht om heur hart eens op te halen in 't
Vlaamseh. Ook vandaag is ze present en het
toeval schikte 't dat er een gekwetste van
Moorslede in den trein was. Of er gebabbeld
werd
Maar we zijn al weer op weg en stoomer
weldra voorbij Beauvais. 't Landschap veran
dert niet: schilderachtige heuvelplooien, te al
len kante bezet met hoornen en doorstippold met
zwartgedakte woningen.
Hier en daar reeds wat gele brembloemen te
midden de dorre Btruiken die den spoorweg
zoomen.
Maar de avond valt en op 't onverwachts ia
het donker. De dagen zijn ongelukkiglijk veel
te kort. En 'k verzeker u dat het een pikdonke-
naeht is, zonder maan noch sterren; zoo
dat men geen meter ver kan zien. We komen
zoo in de statie van Pontoise, draaien west
waarts rond Parijs, en rond aoht ure 's avonds
staan we stil te Ackéres. 'k Meende dat Parijs
in den nacht een tooverachtigen aanblik zou
opgeleverd hebben, maar 'k heb niets gezien!
Te Achéres; groot ravit&illement. Men heeft
ons vandaag al drie of vier keeren eten ge
bracht; doch ditmaal zorgt men voor mor
gen. Immers, de brancards zijn reeds ter plaat*
gesteld en de mannen liggen al te slapen onder
warme couverturen. De dames van 't Groen-
Kruis, die zorgen voor de bevoorrading, zyn
echter dit schouwspel gewoon; vlug worden
korven brood met vleesch in de wagens gescho
ven, de koffie en melk in kannen gegoten,
eenige bonbons en_cigaretten en chocolade als
versnapering er bij gevoegd. We praten nog wat
met de liefdadige dames en.vooruit!
Daar rnija maunen bewaking noodig hebben,
kom ik overeen met de twee infirmiers van der
trein: ik waak tot middernacht; dan verdoelen
zij de rest tot morgen om 6 ure.
'k Tracht toch 't een of 't ander van de streek
te zien, en 'k ga me buiten op 't platform stel
len; maar 't is vruchteloos: 't is te donker. Met
moeite zie 'k dat we de statie van Rambouillet
voorbijrijden.
Dau maar liever binnen gegaan, eigaretten
gerookt en gedroomd. En 'k roep vóór mijn ge
heugen terug de vele, groote en sehoone Engel
sche kampen, vol leven en beweging, welke we
vaudaag voorbjjstoomdcn. Prachtig ingericht,
met loopgraven en luisterposten, scliutplaatsen
voer mitraiüeuseii, enz. enz. 'k Heb er niet over
gesproken op de plaats zelve waar ik ze zag, en
'k zat tlians ook niet in verderen uitleg treden,
'k Ben wel overtuigd dal de-Moffen hun ligging
zoo goed kennen als wie ook, want hun spion-
dienst is eerste klas ingericht, doch' dit is geen
reden om ziju neus voorbij to klappen.
Om middernacht rijden we de spoorhalle van
Chartres binnen. 'Een laatste cigaret en 'k ga
slapen, 't Geschok van den trein wiegt me en
'k lig waarlijk gemakkelijk. Wat er gebeurd ie
tot 5 ure 's morgens, vertel ik niet. Ge raadt
zeker wol waarom!
Als ik wakker woridt zjjn we Nogent le
Rotrou voorbij en Lo Mans. Ik wasch me wat en
herneem mjjn plaats aan 't venster. Weldra
klaart de dag en ik kan weer het landschap be
wonderen. Gauw een boet geëten; we zijn LaraJ
voorbij en Vitré. Nu goed opgelet; want hie^
zullen we weldra Duitsche krijgsgevangenen
zien. Inderdaad, daar zyn ze: langs weerskan
ten de baan. Ze arbeiden aan de wegen en «pe
ren. Sapristizo zien er goed uit 1 Onze trein
vertraagt en de lummels lachen en groeten. *k
Geloof dat ze waarlijk blij zijn uit de loop-
