nieuwe mum coyitm
opnumaisi
SE fiMIEH IM ROSSMORL
C. H. VOGELZANG
de gorloq
De val der Soc.-Democratie.
FEUILLETON
BUITt AND
Vrijdag 28 Juli
Tweede Blad
400© bij levensl. ongeschiktheid tot werker
530 bij overlijden
300 bij veriies van een hand ot voet
- 850 bij verlies van een oog
100 bij verlies van een duim
75 bij breuk van een arm of beet»
00 bij verlies van een wijsvinger
25 bij verlies van een anderen vin ge»
GROOTE HOUTSTRAAT 29.
van BLOUSES en ROKKEN.
EEN RÉDE- VAN DEN AFGE
VAARDIGDE LEMPICKY.
Van 27 tót 30 Juni had in Lausanne het „natio
naliteitencongres" plaats waar de volken; die
hun vrijheid eischen dcor afgevaardigden ver
tegenwoordigd waren. De Polen waren er ver
tegenwoordigd door den bekenden Doema-afge-
vaardigde Lempicky, den beroemden schrijver en
geleerde Waclaw Sieroszewski en den bekenden
anii-Kussischen propagandist W. Studnicki.
Het hoogtepunt der beprekingen was, naar het
Poolsch Persbureau ons meldt, de rede van het
Doema-lid Lempicky.
Aan het slot van zijn rede zeide deze spreker
Het Poolsche volk heeft niet alleen het recht
maar ook de geschiktheid om een zelfstandige
natie- te vormen. Bovendien bezit het daartoe de
noodige hulpbronnen. Het leed, dat dit volk
heeft ondergaan, is de prijs van zijn vrijheid.
Een onafhankelijke staat te zijn is een levens-
eiseh voor het Poolsche volk, maar tevens zou
ik durven zeggen is dat een levenseisch voor
Europa.
Polen mag niet opnieuw het slachtoffer van
een nieuwe deding worden.
Polen is levend, opzichzelf kompleet organ's-
nie, dat zijn plaats behoort in te nemen te mid
den der vrije volken en over zijn eigen wel en wee
moet beslissen. Het heeft even als alle andere
volken zijn historische missie, d.w.z. zijn plicht
tegenover de menschheid te vervutlen
Het gaat hier niet om details, ik' houd mii
"'echts aan het algemeene principe. De basis
voor het herstel van den Poolsehen staat is de
bevrijding van zijn gebied van 't Russische juk.
Krachtens zijn gehee'e karakter behoort Polen
tot Europa en tot de latijnsche beschaving. Bo
ven de deuren van Rusland staat geschreven:
„Lasc.aie ogm spcranza laat alle hoop varen.
Die deuren wenschen wij niet meer bmnen te
treden en wij zullen ons verdedigen tegen elke
niacat die het zou willen pro bee ren er ons weder
1 :n te dringen.
De oplossing van de Poolsche quaestie in de
richting van onze onafhankelijkheid schijnt ons
e een historische en logische cisch ie zijn, een
cr noodzake.ijke voorwaarden vso de interna
tionale samenleving in de toekomst. Zonder een
i afhankelijk Polen geen duurzame vrede; het
zegenrijk beginsel der vrijheid der natiën zal
Europa bereiken tangs den weg van een vrij
Polen.
UERSPREIÖÉ BERSGHTEN
TELEFOON 49
ALGEMEENE VERGADERING.
12)
Satyriek verhaal van Mark Twain.
(Uit het Amerikaansch).
Inderdaad mocht de schoonheid van dit lieve
Schepseltje een zeldzaam verschijnsel heeien. De
ze bestond niet in het feit, dat zij oogen, neus
mond, kin, haar en ooren hadhet bestond in de
onberispelijke schikking. In de echte schoonheid
hangt meer af van eene juiste plaatsing der ver
schillende lichaamsdeelen dan van de lichaams-
deelen zelf. ]n dit opzicht mocht Gwendolen Sel-
\rCe? van schoonheid heeten
I\u de familiekring door de komst van Gwen
dolen voltallig was geworden, werd er besloten,
dat dc officieels rouw zou beginnen,
,,'t Is een beioemd oud geslacht, en daarover
dient rouw gediagen te worden, bijna koninklijk,
.bijna keizerlijk, mag ik wel zeggen. En Lady
Gwendolen maar zij heeft de kamer verlaten
doch'dat doet er niet toe: ik wou, dat ik mijn
stamboek hier had; ik zal het zelf gaan halen en
je een paar dingen laten zien, die je eenig denk
beeld zullen geven van hetgeen ons geslacht is.
Och, liefste, wil jij dat boek eens voor mij ha
len Het ligt op. de schrijftafel In ons boudoir.
Ja, alleen St. Albans, Buccleugh en Grafton
staan boven ons op de lijst al de overigen van
den Engelschen adel komen na onsO wel
bedankt, Mylady. Welnu dan, wij wenden ons tot
William en vindenEen brief voor X Y Z!
O prachtigWanneer is die gekomen
„Gisteravondmaar ik was al in slaap voordat
je kwaamt, je bent zoo lang uitgeblevenen toen
ik aan het ontbijt kwam, was Miss Gwendo
len. Wel, zij heeft men heelemaal in de war ge
bracht, weet je
„Een verwonderlijk meisje; haar hooge afkomst
is te ontdekken in haar stap, hare houding, hare
trekkenMaar wat zegt hij
„Ik heb den brief niet gelezen hm Rossm
Mr. Rossm— hm
„Mylord! Maak het maar zoo kortaf. Dat is de
Engelsche manier, ik zal hem openbreken. Kon.
aan, laat'ons eens zien
„Aan een bekende. Ik geloof, dat ik u ook ken.
Wacht tien dagen. Ik kom te Washington."
De opgewektheid verdween van de gezichten
der beide mannen. Er heerschte gedurende een
poos een diep stilzwijgen, toen zei de jongste met
een zucht
„Maar wij kunnen geen tien dagen op het
geld wachten."
wachten."
„Neen de man is onredelijk; wij kunnen
het hoofd niet langer boven water houden, fi
nancieel gesproken."
„Als we hem maar op de een of andere wijze
konden doen weten, dat het zóó met ons gesteld
is, dat tijd van het uiterste gewicht voor ons
is
«lAta set» 1T01'ee"
groot genoegen zo1^- J
°pzeer hoogen prijs zouckn
StC'Dat is "het - 01 gaame mei C€n wederdienst
bC;'i'zrier!-dCn<-iat zal.hem wel hier brengen. En
als hij een man is. Kcyoelheeft, zal hij
hier wel binnen viei ef? twintig uren zijn.
Pen en papier! Komaan, wij zullen het opschrij-
Zij stelden met elhaai wel twee en twintig ver
schillende advertentie" op maar geen daarvan
beviel hun in alle opzich.en. Een hoofdgebrek
in alle was dat aandringen op spoed. Dat was
een lastige zaak: als.cut zoo op den voorgrond
werd gesteld, was het geschikt om den argwaan
van Pete te wekken, ais het niet op de voor
grond werd gesteld, miste men het doel.
Eindelijk kwamen beiden tot het besnut, dat
het maar het beste zou wezen, de tien dagen te
wachten, te meer daar er een lichtstraal in de
duisternis voor hen opging; daar zij nu iets te-
paalds op het oog hadden, zouden zij waar
schijnlijk wel geld op de belooning kunnen lee-
nen in elk geval genoeg om er zoolang van
te leven, totdat zij deze ontvangen hadden; en
inmiddels zou het belichamingsrecept klaar zijn
en dan vaarwel aan alle bezwaren voor immer
en altoos!
Den volgenden dag, den tienden Mei, gebeur
den er een paar dingen. De stoffelijke overblijf
selen van de adellijke tweelingbroeders uit Ar
kansas vertrokken uit Amerika naar Engeland
bestemd voor Lord Rossmore, er de zoon van
Lord Rossmore, Kirkcudbright Llanover Majo-
ribanks Sellers Burggraaf Berkeley, zeilde van
Liverpool naar Amerika om het graafschap aan
den rechtmatigen erfgenaam, Mullberiy Sellers,
van het kasteel Rossmore in het district Colum
bia, over te geven.
Deze iweè gewichtige ladingen zouden elkan
der vijf dagen daarna midden in den Auanti-
schen Oceaan voorbijstevenen zonder zich daar
van bewust te zijn.
VI. v
Na verloop v -m tijd kwamen de tweelingen
aan en werden aan hun doorluchtigen bloedver-
:r overge e\ d. We zullen geene poging
doen om de woede van dea ouden man te" be-
si.rijven, daar toch elke beschrijving beneden
de werkelijkheid zou blijven. Toen zijne woede
eeni -zins tot bedaren gekomen was, overdacht
hij e zaak nog eens en kwam tot het besluit,
dat de tweelingen eenige zedelijke rechten had
den, al hadden zij dan ook geene wettige: zij
waren van zijn bloede, en het gmg niet. best, ze
als gewone dooden te behandelai. Zoo liet hij
ze dan op plechtige wijze bij hunne voorvaderen
op het kerkhof van Cholmondeley begraven en
sloot zich zelfs als naaste bloedverwant bij den
lijkstoet aan.
De tijd ging onzen vrienden te Washington
langzaam voorbij, terwijl zij op Pete wachtten,
en diens naam met verwenschingen overlaad
den vanwege zijn noodlottig uitstel. Inmiddels
was Sally Sellers, die even practisch en demo
cratisch was, als Lady Gwendolen romantisch
en aristocratisch, druk m de weer en maakte zich
hare dubbele persoonlijkheid zooveel mogelijk
ten nutte. Den geheeien dag verdiende Sally Sel
lers in de afzondering van hare werkkamer
brood voor de familie Sellers; en den geheeien
avond hield Lady Gwendolen de waardigheid
der Rossmores op. Den geheeien dag was zij
eene Amerikaansche, practisch en trotsch op het
werk van baar hoofd en hare handen en d«
vruchten daarvan; den geheeien avond hield zij
rust en vertoefde in een rijk schaduwland, met
de fictie van titels en tronen.
Overdag was het huis voor haar een eenvou
dig, vervallen oud gebouwdes avonds was 't
het kasteel Rossmore. Op school hadden de
meisjes gemerkt, dat zij hare eigene japonnen
maakte. Zij had daarna geene ledige oogenblik-
ken en verlangde dit ook niet; want het gebruik
maken van eene buitengewone gave is het groot
ste genoegen in het leven, en het was algemeen
bekend, dat Sally Sellers in het maken van co«r
tumes zeer bedreven waa.
Wordt vervolgd
Alle betalende abonnës op dit Blad, die
in het bezit zijn van eene Verzekeringspolis,
Wijn, volgens de bepalingen op de polissen
vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
uitkeering dezer bedragen wordt gega
randeerd door de „Hollandsche Algemeen#
Verzekeringsbank" te Schiedam.
De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen
wijn niet geldig.
ii.
Wjj gaan hot liberalisme verslinden, jubelde
dc S. D. A. P. na de Statenverkiezingen. Maar
Koodbuyzeu of een andere oolijkert antwoord
de \Vij (liberalen) hebben u (rooden) reeds
lang opgevreten. Men zou deze historie kunnen
betitelen: „Do Linksche Puzzle." En do oplos
sing gaan zoeken in de richting van den lint
worm. Maar hot is eenvoudiger. Rood en rose
hebben beiden golijk. Als politieke Partij, hoe
kort haar bestaan wellicht nog zij, voedt de
S. D, A. P. zich met de restjes van drie reuzen
Welke tot één klein manneke vergroeid zijn:
do liboralen. Maar die restjes vervormen den
gulzigaard in een liberaliseerenden bourgeois-
csdcapcëer die zijn roodo haar behouden, maar
zijn streken verloren heeft. De mummelende
liberalo moedor hijgt in haar leuningstoel, maar
de reeds tandeloozo roode dochter neemt haar
huishouden over. En of die firma nu moeder en
Co. of dochter en Co. heet, wat zou hetl Moe
der gnuift en spint. Haar moede oogen volgen
haar beminde dochter en zij huivert bij de ge
dachte dat haar liefste vrijages aan kan knoo-
Pen en hare genegenheid jegens moeder ver
minderen kan. Maar geen vrijers zullen komen,
moedertje. Wie bemint een tandelooze rood
harige? Uw dochter zal u grafwaarts dragen
ennw leuningstoel overnemen. En een vrije
socialorige bastaard zal later den boel kort en
kloin slaan indien niet reeds eerder de burger
lijke curator uw wrakke meubeltjes verkocht
heeft of om gezondheidsredenen verbrand.
Het is een troostende gedachte dat de Sociaal-
Democratie als gedachten stelsel een der domste
dwalingen ia, zcifs ongelooflijk stumperig op
ooonomisoh terrein, reden waarom niemand er
ernstig aan geloofd heeft.
Maar in de eerste tijden wilde men al
thans nog vasthouden aan het Mariismc, al
thans ia Duitschland, en hier te lande springen
David Wijnkoop en de zijnen rond als de Euro-
Peeache apen te Gibraltar; doch in 1916 is de
groot© massa wars van alle doctrine, van alle
leerstelligheid: de val der Soc.-Democratie is
zóó volkomen dat de S. D. A. P. zich alléén
nog maar bezig houdt met een ongebreidelde
otemmenjaeht.
De hoogdravende snorkende phrascn tegen
het Privaatbezit, den Individueelen Eigendom
worden niet meer gehoord, de kiezers worden
gelokt met de meest egoistische kapitalistische
motieven: meer welvaart, meer persoonlijk be
zit. Men mort niet meer tegen den eigendom,
hoogstens wordt nog gesputterd tegen de
Verdeeling* der goederen. Maar zelfs deze
laatste toch zoo uiterst propagandavolle leuze
wijkt terug, men hoort geen socialistische theo
rie meer, de „Cry" van den dag, de locale rel
letjes zjjn het eenig lokaas.
Algemeen- en Vrouwenkiesrecht, 2, aard-
appelennood, veeuitvoer, vertrapte gemeente
werklieden, een ontslagen politieagent, een'
gedroste matroos, dit alles vormt als onstuimig
eetjj de stuwkracht van het socialistisch stem-
mentotaal, maar in die branding ia de doctri-
1021
nairo sociaal-democratie hopeloos verdronken.
Is haar lijk wel gevonden! Znlks zou van waar
de zijn om te zien hoe de Soc.-Democratie g e
weest ia of uitwendig gevormd was, want
nóch werklieden nóch roode propagandist s,
nóch welbespraakte leiders, nóch zelfs vele
S. D.-Gemeenteraadsleden hebben van het
eigenlijke wezen der Sociaal-Democratie e. igo
notie. Zij zijn verdeeld in een klein hoopje Tr -
bunisten die bot lijk nog leven willen inblazen
en in een ander machtig deel tribunaten....
in zooverre zij slechts voor de tribune spreken.
Marx' wijsbegeerte vervluchtigd, Rebel's Para
dijs weggewaa d met den eersten storm, Bern
stein's economie vergeten, Kautsky's Interna
tionale in bloedige wanorde, Lassalle's ijzeren
loonwet van onwaarde, Ilerve's anti-mii taire
uitingen een groot lachsucces, Stern's en Bel
lamy s besprekingen over den toekomststaat!goed
voor de kinderkamer, Henry George's agrari
sche theoriën nooit wortel geschotenvan al
wat aan socialerige leerstelligheid gezaaid is,
is nooit iets gemaaid, maar er is ontevredenheid
gekweekt, verzet gepoot, er zijn verwachtingen
gefokt, leuzen gezaaid, revolutionaire gedach
ten rondgestrooid, en heel dezo veelsoortigheid
heeft slechts één resultaat gehad, het eenige
waarom het to doen was en wat bereikt kon
worden, dit ééno i? slechts geoogst, heel klein
burgerlijk: Stemmen!
En hierin ligt de d:epte "besloten van den
val der Sociaal-Democratie. Want in haar jeugd
is het een s t r jj d v r a g geweest of deze
partij der revolutie, der omverwerping van be
staande ordo wel de Staatsrechtelijke middelen,
als daar zyn kiesrecht en Parlement, zou aan
grijpen tot bereiking van^haar doel.
Er was felle oppositie, maar men is ot toe
gekomen.
Doch hiertoe is men gekomen dat het middel
alleenlijk doel ia geworden. Dat, indien de
Socaal-Demoeratie de Staatsmacht veroverd zou
hebben, zij in al haar naaktheid en voosheid te
kijk zou staan: zij zonde niets meer te geven
hebben, zij bezit niets eigens meer, en indien
zq D°g wat gaf, zou do gave volmaakt burgerlijk
blijken.
In zooverre was het goed gezien van Kautsky
en van het Congres om de ministerzetels te
weigeren.
Het harnas der oppositie, dén afgelegd, zou
een geraamte ontdekken. Wij vragen ons alleen
nog af, hoelang de arbeiders met dat zwaar
omhuld geraamte bljjven dansen.
7jij omstuwen een rood-verroesten vorm zon
der inhoud.
De S. D. A. P. heeft aan sociaal-democratie
niets meer te geven.
Als de kiezers de schijngestalte loslaten, ram
melt het knokenhuia in een.
In den val der Sociaal-Democratie ligt deze
leering besloten x
De kiezer ia nog steeds gevangen.
Vroeger beklemd door het Socialisme
Maar hij zit nu nog in de val.
Dien kiezer, meest arbeider, te bevrijden, ia
de plicht van den Katholiek.
Daartoe ipoet men tot het vólk gegaan.
Liever vandaag dan morgen.
Haarlem. Mr. BOMANS.
De strijd om den Monte Cimone op het
itaiiaansche front.
De „Timesbevat, naar Reuter gisteren uit
Londen aan eenige bladen seinde, eenige bijzon
derheden wetko het uit Vineenza vernam
over do geveciiten om den geweldigen Cimone,
welke nu weder in lranden van de Italianen is.
De belangrrijheid van deze overwinning kan
niet in mijlen uitgedrukt worden, immers zij
schuilt in het feit dat thans de hooge wegen die
naar de Tosina- en Asticovalleien voeren weder
vrij rijn en dat men Oostenrijk zijn laatste
waarnemingspost voor de vlakte ontnomen
heeft
De Monte Cimone heeft den vorm van een
langwerpige tafel. Twe0 zjjden van het plateau
die ten slotte in geulen uifcloopen zijn met hak
hout begroeid. Het plateau eindigt in 'n rechten
muur die aoor de Alpentroepen beklommen
werd. Sinds do Oostenrijkers den 26sten Mei de
Monte Oimone' bezetten, werd twee keer ge
tracht langs de kanten den top te bereiken.
Do vijand beheer&chte met zijn machinege
weren elke belgplooi en de scherpschutters had
den een prachtig doel. Op den top van den berg
hielden de Oostenrijkers do geweldig versterkte
reduit van Zaterdagnacht twee uur tot een vol
genden ochtend half vijf. De Itaiiaansche ar
tillerie concentreerde 't zware vuur op den kam
en later klauterden twee ooiupagniën Alpen
jagers met touwladders togen den voorkant van
den berg op en kwamen tot onder den uitste
kenden rand waar zij zeven uur achtereen bleven
hangen. De vijand bombardeerde hen van den
kant af met handgranaten en steen en.
Om tien uur verbraken do Alpenjagers de
barricade en vielen do reduit aan, maar zij,
werden teruggeslagen.
Do mannen die den top van den berg hadden
kunnen borei en klom-men echter lang» hun
touwladders naar de Itaiiaansche stellingen en
bouwden zoo iets als een gevechtsketen. De
menschen die het verst naar beneden stonden
reikten wie boven hen waren steenen en bom
men toe die op de Itaiiaansche stellingen ge
worpen werden. Telkens als de voorsten sneu
velden rukten de linies wedor een rij vorder.
De vijandelijke bommen die tusschen violen
zonder te ontploffen, werden verder gegeven
om voor den tegenaanval gebruikt te worden.
Om 3 uur was de reduit in hun bezat. Om zes
uur hadden de Italianen hun bezitting tot over
den kam uitgestrekt.
De dienstplichtige Belgen.
Vandaag is de nieuwe militaire wet afgekon
digd voor do Belgen, die in de onzijdig© landen
vertoeven. Alle Belgen zullen zich moeten op
geven; zoo niet, dan worden ze als deserteurs
beschouwd, m»: alleen de ongehuwde mannen
van 18 tot 30 jaar zullen binnenkort opgeroepen
worden. De wet bepaalt, dat alle Belgen, die
na 30 Juni 1876 en vóór 1 Juii 1898 gcboren,
moeten dienen, behalve: 10. zij, die zich bevin
den op bezet Belgisch gebied; 2o. rij, die deel
van het leger -uitmaken3e. uio deel van het
leger van een bondgenoot uitmaken; 4e. zij, die
voor goed vrijgesteld ztjn.
De mannen, die voor den dienst aangewezen
worden, zullen in zeven giroepen verdeeld wor
den: le.de gehuwde mannen, geboren na 31
December 1894 en vóór 1 Juli 1898 en de onge
huwde mannen, geboren na 30 Juni 1880 en
vóór 1 Juli 1898; 2e. de ongehuwde mannen, ge
boren na 30 Juni 1881 en voér 1 Juli 1886; 3e.
do ongehuwde mannen, geboren na 30 Juni 1876
en vóór 1 Juli 1881; do gehuwde mannen,
geboren na 30 J1"" 1886 eu yëór 1 Januari
1895; 5e. de gehuwdn mannen, geboren na 30
Juni 1881 en vóór 1 J"11 1886; 6e. de gehuwde
mannen, geboren aa 8 ua* 1876 en vóór 1
Januari 1895, 7®- de Iöannen> geboren na 80
Juni 1876 en vóór 1 Januai'i 1895, wier onmid
dellijk in effectieven enst Leden noodltottig;©
gevolgen zou hebben.
Een verbond va* onzijdige staten.
Onder het opschik "Solidariteit der neu_
traleri' wordt in d0 lurcher Ztg." van
Hollandsohe rijde groote propaganda gemaakt
vcor een verbond der onzijdige staten. Dit zou
moeten optreden als vredesberuiddelaar en moe
ten zorgen dat aan beide oorlogvoerende par
tijen geen onrecht geschiedt. Schrijver meent,
dat de strijd spoediger tot een einde zou kernen,
indien >do oorlogvoerende partijen duidelijk be
grepen, dat de neutrale volkeren vast besloten
ztin geen annexatie of overheersching van de
eene partij door de andere toe te laten.
PBANKBIJK.
De kindercommunie op 30 Juli.
De kardinaalaartsbisschop van Parijs heeft 't
Pauselijk verzoek, dat alle kinderen den 80sten
Juli tot de H. Tafel zullen naderen, ter kennis
van de geloovigen gebracht. Hij voegt er dan
aan toe:
Op het oogenblik, dat het tweede jaar van den
oorlog, welke stroomen bloed en tranen heeft
doen vloeien, ten einde loopt, wil de H. Vader
een onmetelijke smeekbede van deze jonge zie-
en, zoo dierbaar aan God, ten hemel doen stij
gen, om het einde van zooveel smarten en dë
overwinning der rechtvaardigheid te verhaas
ten. Met vreugde zullen wij de voorschriften
van den plaatsvervanger van Christus volbren
gen en op dén bepaalden dag alle kinderen, die
wij daartoe kunnen voorbereiden, tot de H.
tafel geleiden.
Tevens spoort de aartsbisschop alle geloovi-
ggn aan om bet feest van Maria Hemelvaart
zoo plechtig mogelijk te vieren. Evenals het
\orig jaar zal van 7 tot 15 Augustus ©en novene
van voorbereiding gehouden worden.
AMERIKA.
Doeaseli Wlest-ImuS «au Amerika.
Een telegram uit Washington meldde de-
\\'T ,aPef1-,-daL "eenigde Staten Deensoh
i ut voor miliioen pond sterling
hebben gekocht. In een noot bij het telegram
hebben, wij al opgemerkt, dat de Deensche
Antillen bestaan uit drie eilanden: St. Croix
St. Thomas en St. Jan.
Het bezit dezer eilandengroep was voor
de Vereenigde Staten vooral in verband
met de ligging van St. Thomas ten opzichte
van het Panama-kanaal van belang. Het ia
trouwens sedert vele jaren, dat de Ver. Sta
ten pogingen hebben gedaan, zich in het
bezit te stellen van de Deensche Antillen.
Overigens heeft het overgaan van dit
Deensch bezit aan de Ver. Staten op het
gebied van handelsgeografie, betrekkelijk
weinig belang. Echter heeft St. Thomas een
uitstekende haven, met kolenstation en repa-
ratiewerkplaatsen voor schepen, üiu die
haven zal hot den Amerikanen wel in hoofd
zaak zjjn te doen geweest.
De bevolking der eilanden, voor de groote-
meerderheid uit kleurringen bestaande, is
weinig talrijk. De eilanden bezitten n 1 een
bevolking van ca. 30.000 zielen en hadden
een handelsomzet ter waarde van ca. 125.000
gulden lütvoer naar Denemarken en c.a.
225.000 gulden invoer uit Denemarken.
D.ai men in Denemarken wel aistanu wil-
uo doen van het. bezit aan Amerika, schijnt
vooral hieraan toe te schrijven te x^n. dat
de Deensche overheid op die Antiilen zich
j EERSTE JAAR VRIJDAG 28 JULI 1916. No. 42. j
1de damiaatjesI
REDACTIE: GEBOUW „ST. BAVO"
Woensdagavond om half negen precies
komt de heer Gerard van Lingen, voorzit
ter van den Amsterdamschen Volksbond',
spreken, over Coöperatie. We vertrouwen,
dat honderden zullen opkomeu om dezen
duidelijk-verstaanbaren spreker te komen
hooreü. Allerwege praat men over coöpera
tie. Men dwingt zei fis het Hoofdbestuur zich
met deze zaak in te laten. Welnu, laat dan
Woensdag zien, dat het geen belangstel
ling van een oogenblik is, maar van lango
ren aard. Maakt propaganda en zorgt, dat
zeer velen present zijn.
NA EEN JAAR.
Het is nu een_ jaar, dat de Volksbond in
den „nieuwen koers" wordt geleid. En met
groote dankbaarheid en blijdschap mag op
het af gel or i jaar worden teruggezien. De
goede vei" andSbouding en hartelijke samen
werking t chen de verschillende onderdee-
len wordt i.-cds beter. Een geest van doel
bewustheid wordt- wakker, den kleingeestig-
heden wordt de kop ingedrukt, een wind
van loyaliteit; van aanpakken en doorzet
ten waait dcor de vereeniging.
Veel is er gewerkt, te hard haast voor de
weinigen, die zich geheel en al met hart en
ziel gegeven hebben. De geede wil ie bij
allen, maar het aantal werkers, vooral hij
de administratie, is te gering. Nauwkeurige
administratie is jin bet vereen!gSngnleven
even noodzakelijk, als hij particuliere "bedrij
ven van eenigen omvang. Moge de tijd niet
ver meer af zijn, dat er nog eens hulp komt
van die jonge- en oitdere mannen wier
werkkring geschiktheid bijbrengt tot het
verrichten van administratieve werkzaam
heden.
Welke zijn de hoofdpunten in len Bond,
..e (H' {'e Bestage aetiviteit werkelijkheid
zyn geworden? Het eerst noodige was het
scheppen van een gezonden grondslag,
waarop het „Centrale Verenigingsgebouw
St Bavo" zou kunnen blijven bestaan en tot
grooteren bloei geraken. We zullen daar de
zer dagen uitvoerig op terug komen, aange
zien het hier een zaak geldt van vérstrek
kend algemeen katholiek en speciaal Haar-
lemseh belang. We stippen nu slechts aan
de invoering en doorvoering van een geheel
gescheiden finantieel en commercieel be
heer. De Itaiiaansche boekhouding was daar
van een onderdeel. Verbouwing en ver
fraaiing eveneens noodzakelijk.
Een tweede zaak van zeer groot belang,
was de hervorming van de finantieele in
stellingen van den Bond. Op de eerste plaats
de Spaarha.lt. Deze zaak, klein begonnen,
heeft ziel; uitgebreid tot een instelling met
vele duizenden bezit. Noodig was het om
deze Spaarbank in overeenstemming te
brengen met de eischen van zijn belangrijk
heid en van zijn omvang. Vandaar de n-
stelling van een Raad van Toezicht, samen
gesteld uit mannen van kennis en aanzien;
en de verplichting van een jaarlijks te pu
bliceeren verslag. Alsook een boekhouding,
volmaakt volgens de eischen.
Dit omvangrijke werk is prachtig voor el
kaar gekomen, dank zij de hoogst gewaar
deerde medewerking van vertrouwbare en
zaakkundige menschen uit de hoogste ran
gen. De Spaarbank van den Volksbond gaat
nu een sehoone toekomst tegemoet... A's
na maar gauw een tijd aanbreekt, dat er
veel te sparen valt!
(ondeen van den Bond zuil ia
geleidelijk onderbanden genomen worden en
gemoderniseerd. Maar nog eens, de volks
zaak, zaak van groot belang, telt nog te
weinig weikende, zich met toewijding geven
de vrienden. Alles komt neer op een paar
menschen, die meer dan een dubbele dag
taak in hun vrijen tijd te vervullen hebben.
Een derde groep van resultaten vin
den wc in allerlei verbeteringen, welke tot
etand kwamen: goed geslaagde jaarfeesten,
het tegendeel van ronimei-feesten - goedge
slaagde encycliek-feesten hervormde al-
gemeene maandvergaderingen nieuwe le
denlijst, beter ingericht en hei omvang
rijke werk van een nieuw algemeen regle
ment, bron van veel zorg, omdat tal van
ingeroeste misbruiken door dat- nieuwe re
glement moeten verdwijnen. Het zal wel
Nieuwjaar worden vóór deze zaak zijn vol
ledig beslag krijgt.... Alles bij elkaar, een
jaar van vruchtbaren arbeid.
AGENDA GEBOUW „ST. ïBAVO".
ZATERDAG 29 Juli: Witte Bioscope „De
laatste dagen vau Pompeï," 8 uur gewone
zittingen.
ZONDAG 30 Juli: Bureau „Herwonnen
Levenskracht". Witte Bioscope ,JDe laat
ste dagen van Pompei", 2, 4 en 8 uur.
MAANDAG 31 Juli: Witte Bioscope „De
laatste dagen van Pompei", 8 uur. On
dersteuningsfonds 8 uur. Esperanto 8'A
nnr.
DINSDAG 1 Augustus: Leden Spoor en
Tram, 8uur. Leden Metaalbewerkers
S'A nnr. Leden Gemeentewerklieden 8K
uur.
WOENSDAG 2 Augustus: Algemeene le
denvergadering R. K- Volksbond. Spreker G.
van Lingen, Amsterdam. Onderwerp: „Coö
peratie", 8H nnr.
DONDERDAG 3 Augustus; Volkszang.
Ma rm-vereeniging 8)4 uur.
VRIJDAG 4 Augustus: Bestuur Spaarkas
8/Suur. Jongensafdeeling 8 nnr.
'ia ia daar zit 't 'cm en dat het ons dus,
ygn,"
