DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND,
NASSAULAAN 49, HAARLEM
De H. Communie der kinderen
voor den vrede.
DOlER's Hoeden
Zo zijn ie beste
in 't gansch üeelail
THE0D. G. v. DUSSELDORP
5 Bsrteljuisstnit 5. - Telelaon 2144
Flanel Costuums
BUITENLAND
BINNENLAND
DE ÖÖHLOe.
Het opbrengen onzer visschersschepen
Saterdag 29 lull 1916
4iste Jaargang'
Dit nummer bestaat uit vier bladen, waar
onder het Geïllustreerd Zondagsblad in acht
bladzijden.
EERSTE BLUO.
Intereomnis Telefoonnummers I42S en 2741
HAARUMSCHE ALLEOAGiES 1998
v bloemendag voor „herwonnen
LEVENSKRACHT".
3022
Barteljorïsstr. Hoek Gr. Markt Tel.
899
KORTE BERICHTEN
TELEGRAMMEN
zweden en rusland.
EEN DUITS CUE LUCHTAANVAL OP
ENGELAND'S OOSTKUST.
3034
Berichten in drie regels.
i i
IBEBK HURLEMSCHE GOHUHT
ABONNEMENTSPRIJS t
Per 9 maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) ƒ1.601
voor de overige plaatsen In Nederland per post f 2,— per week voor Haarlem
en de agentschappen f 0,12s; afzonderlijke nummers f 0,05. Hl
PRIJS DER ADVHRTENTIËNi
Van 1—5 regels f 0,75, Iedere regel meer o, 15buitenland n« ..not r r»
advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van i-j regdi/^/o» Jto
regel meer 0,10. w,,u*
DE BLOEMENDAG VOOR
„HERWONNEN LEVENSKRACHT."
Daar zit „muziek" in dien naarn: herwonnen
levenskracht
Die naam alléén al geeft moed, geeft opge
ruimdheid, spreekt van nieuw leven en nieuw
Werken, van blijde hoop en nieuwe gezondheid.
En zoo gaat er ook van de sympathieke ver
eniging „Herwonnen Levenskracht" die ijvert
voor de bestrijding der tuberculose onder onze
Reorganiseerden vakarbeiders, een stralende
gloed van blij optimisme, van moed en nieuw
leven uit, die sympathie wekt en medegevoel van
allen.
Dat medegevoel, die sympathie, kunnen wij
allen morgen Zondag toonen metterdaad,
door op de mooie en bescheiden wijze welke al
méér voor zulk een goed doel is gebruikt: het
.koop-en van een bloenipje, een offertje te bren
gen voor arme of minder-gegoede Roomsche
tuberculoselijders.
Er is veel noodig, want die kwaal is hardnek-
dig, vordert zorgvuldige verpleging, kostbare
hulp.
Maar om „levenskracht te herwinnen" voor
ons Roomsche volk, mag geen offertje worden
geweigerd.
Dat zal Roomsch Haarlem, van hoog tot laag,
van groot tot klein, man en vrouw, morgen met
terdaad bewijzen!
AGENDA. 30 JULI.
Gebouw St.B a v o Smede6traat 23
Witte Bioscope „De laatste dagen van Poon-
Pëi," 2, 4 en 8 uur.
IndenHout lialf 3 Concert Haart.
Muziekkorps.
Buiteneocieteit Trou moet Blycken
8K uur Concert door de Muziekvere
niging „Harmonie".
"/HEEMSTEDE Zwemvijver Groenen-
daal 2 uur zwemfeest.
AGENDA. 31 JULI.
Gebouw St. Bavo Smedectraat 23
Witte Bioscope „De laatste dagen van Pom-
Pëi", 8 uur. Ondersteuningsfonds 8 uur.
Esperanto 8A uur.
St Elisabetbs-Gebouw Jansstr.
49 van 2—214 uur aanvrage om verster
kende middelen voor arme zieken der St.
Elisabeths-V ereeniging.
Bisschoppelijk Museum Jausstraat
79— geopend eiken dag van 10—-ó uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K. feestdagen.
Daar is wel geen ontroerender, geen heerlijker,
ook geen krachtiger manifestatie voor den we
reldvrede te bedenken, als die welke morgen over
geheel den aardbol, overal waar de Apostolische
kerk van Christus, de in waarheid algemeene,
hare kinderen telt, zal plaats vinden!
Paus Benedictus heeft bevolen, dat in al onze
kei Ken morgen de kinderen gezamenlijk zullen
naderen tot de H. T afel, om van den Heer der
wereld en den bestuurder der volkeren den vrede
te smeeken in deze zoo diep ongelukkige da
gen.
Het „da pacern, Domine": Heer geef den
Vrede, dat morgen zal opstijgen uit millioenen
kinderenmonden, is een heilig geweld dat God
wordt aangedaan, is een gebed, dat verhooring
Knoet vinden.
Daar moge nu geen enkele kind bij deze we-
reldbetooging en dit wereldgebed ontbreken: al
's het vacantietijd, al zijn vele kinderen op den
buiten of bij vrienden of familie, - mogen de
oii eis en voogden toezien dat volgens den
Wenscli van den Heiligen Vader wordt gehan-
eld en de H. Communie der kinderen voor den
Vrede werkelijk een algemeene H Communie
Nv°rde
Ee drang die door heel de wereld gaat om uit-
°rrrst in dezen verschrikkel ijken tijd, om beëin-
'ging van dit vreeselijk moorden, om herstel van
teenschelijkheid, om uitroeiing van den onzin-
®'gen haat die de volkeren verdeelt, die drang
dan morgen op de meest treffende wijze tot
uiting jE de plechtigheid die de Vader der
nstenheid voorschreef.
De paus heeft het begrepen: hulp in dezen
afstroom van ellende kan alléén komen van
^'e .maar hl te veel wordt vergeten en
geschakeld ofijdelijk ah partij wordt
°"sbruikt.
En de Paus weet óók, dat bij God, Die heeft
t2epd „Laat de kleinen tot Mij komen," niets
«o machtig en zoo invloedrijk is als het gebed
r kinderen in de onschuld huns harten, als
200 Edst daarin is neergedaald....
En dóarom heeft de Paus dezen nieuwen
kruistocht der kinderen uitgeschreven, die den
Hemel zullen geweld doen met hun beden, niet
om overwinning, om oorlogsroem, maar om den
vrede, om het einde van den haat, den dood en
de matelooze ellende waarin de blinde woede
van een wereld zonder God het menschdom heeft
geworpen.
De dag van 30 Juli 1916, nu het derde oor
logsjaar ingaat, is door de algemeene H. Com
munie der kinderen de dageraad van den komen
den vrede, die, als het met God's ondoorgron
delijke raadsbesluiten overeenkomt, door deze
ontroerende manifestatie zeker nader zal worden
gebracht tot de wereld.
OVERZICHT.
Wij leven thans in de periode van droeve
verjaardagen. Gisteren, 28 Juli, n.m.l was het
de tweede verjaardag der oorlogsverklaring
van Oostenrijk-Hongarije aan Servië; de
eerste, welke een reeks van ruim 25 oorlogs
verklaringen voorafging. Geen wonder, dat
de geheele wereld vol spanning was over
de mogelijke gevolgen van het feit der eerste
oorlogsverklaring.
A.s. Maandag zal het de tweede verjaar
dag zijn van de aankondiging der mobili
satie in Nederland; immers, op Vrijdag 31
Juli 1914 verklaarde H. M. de Koningin, dat
er oorlogsgevaar hestond en volgde hier de
mobilisatie.
Thans gaan wij dus het derde oorlogsjaar
in en niemand weet nog met eenige zeker
heid te zeggen hoevele oorlogsjaren nog zul
len volgen. Weft gaf een HngeJsch' bT/id
dezer dagen weer eenige voorzeggingen ten
beste over een spoedig einde; doch deze voor
spellingen waren alle gebaseerd op de
merkbare „uitputting" der financieele, mi
litaire, economische en physieke krachten
der Europeesche mkldenstaten. Op dezelfde
gronden zijn, uit dezelfden hoek, al zoo lang
geleden en vervolgens zoo herhaaldelijk de
zelfde voorspellingen gedaan, zo-nder dat ze
in vervulling gingen, dat wij er ook heden
geen waarde aan kunnen hechten.
Het tegendeel immers zien wij gebeuren;
want, behalve dat strijd op alle fronten met
grootere intensiviteit wordt voortgezet, drei
gen nieuwe oorlogsverklaringen, de 27ste en
28ste, die van Italië aan Duitschland en
van Roemenië aan de midden-Europeesehe
staten, bij het ingaan van het derde oorlogs
jaar nog te zullen -volgen.
Het belangrijkste nieuws van het oorlogs
terrein is de bezetting van Brody door de
Russen, ten westen van Lnek, waar zij het
vijandelijk front doorbraken en 50 officie
ren, onder wie 2 generaals benevens 9000
man gevangen namen. In ons overzicht van
gisteren deden wij al opmerken, dat er ge
vaar dreigde voor Brody, dat de Russen
reeds tot op 16 K.M., dus slechts enkele uren
marekeerens genaderd waren.
De geheele winst op het Oostelijk front,
sedert het begin van het offensief, is voor
de Russen volgens een mededeeling van
het Oostenrijksche hoofdkwartier dat, zij
over een breedte van 80 K.M. en een diepte
van 15 K.M. het Oostenrijksche 'front, hebben
teruggedrukt.
Op het Westelijk front hebben de Engel-
schen, na een hevige worsteling de Duit-
schers verdreven uit de stellingen, welke zij
nog in het Delville-bosch bezet hielden. Ook
hebben de Engelsclien weer eenige vorderin
gen gemaakt in het dorp Longueval en bij
Pozières. Waarin deze vorderingen bestaan
meldt de Engelsche staf nog niet.
Het Roemeensche vraagstuk vormt thans
het middelpunt van de algemeene belang
stelling. Alle buitenlandsche bladen bevat
ten uitvoerige telegrammen, 'die elkander
echter herhaaldelijk tegenspreken: Zoo wordt
o.a. uit Boekarest gemeld, dat de koning een
kroonraad heeft samengeroepen en de cor
respondent van de „Tagl. Rundschau" te
Weenen geeft een bericht van het Budapes-
ter blad „A.z Uysag" waarin gemeld wordt
dat ondanks de tegenspraak, de algemeene
mobilisatie ijverig wordt voortgezet. De
„Lokalanz." beweert dat het Russische blad
„Eoesskoje Slowo" gemeld heeft dat de Roe-
ineensche regeering een oproep tot het leger
heeft gericht om tot geduld aan te manen.
\Vu neutralen doen dus het beste om in
ieder geval ons oordeel op te schorten. Spoe
dig vermoedelijk zullen wij weten wat Roe
menië doen zal.
Engelsche spionnago iu Denemarken. „Poli-
tiken" deelt mede, dat er te Kopenhagen een
apionnage-zaak ia ontdekt. De corrapondent van
de „Westminster Gazette" moet de hoofdper
soon zijn. Hij wordt beschuldigd, door tusschen-
personen, militaire inlichtingen, betreffende
Duitschland en Denemarken te hebben inge
wonnen.
Geen jongensgezichten, dat past niet! De
generaal van de Franscke 12de divisie heeft in
een rondschrijven aan de commandanten herin
nerd aan het voorschrift, dat militairen een
snor moeten dragen. Hij zegt in zijn schrijven,
dat hijvele manschappen en zeifspffioieren heeft
gezien, die gladgeschoren waren, hetgeen hij
niet te pas vindt komen.
Weer wat nieuws. He „Frankf. 4Ztg." ver
neemt uit Washingtcn dat het blad „New-York
Americain" weet medo te deden dat Duitsch
land van plan is een transatlantischen Zeppelin-
dienst in te richten. Het eerste Zeppelinlucht
schip dat de eis naar Amerika zal doen, zal
„Deutschland" heeten. Er zal gelegenheid be
staan om passagiers, postzakken en goederen
aan.boord mede te nemen. Volgens graaf Bern-
storff zal deze onderneming betrekkelijk gemak
kelijk te verwezenlijken zijn.
Overstroomingen van de Dnjestr. Uit St.
Petersburg wordt gemeld, dat naar de „Roess-
koje Slowo" uit het hoofdkwartier verneemt,
de overstroomingen in het gebied van den
Dnjestr van dien aard zijn, dat belangrijke
operaties in de eerste maanden aldaar niet zijn
te verwachten.
AANVAL OP EEN RUSSISCH
VLIEGSTATION.
BERLIJN, 28 Juli. (Officieel.) Het Russi
sche vliegstation Lebara op Zerel (bij den in
gang der Golf van Riga) is 0p 27 Juli opnieuw
tot tweemaal toe door een eskader onzer water
vliegtuigen aangevallen, en wel 's ochtends en
's avonds. Ondanks een krachtigen tegenweer
zijn goede resultaten tegen het station bereikt.
Met zekerheid is vastgesteld dat loodsen zijn
getroffen en dat er brand is ontstaan. Eén ge
bouw van het vliegstation is afgebrand.
LUCHTAANVALLEN OP DE
ITALIAANSCHE KUST.
WEENEN, 28 Jul'- (Officieel.) Gister
ochtend hebben onze smaldeelen zeevliegtuigeu
de stations en militaire gebouwen van Otranto,
Mola di Bari, Giovanazzo en Molfetta met
zware en lichte brandbommen zeer doeltref
fend bestookt. Te Ban zya door volle treffers
in de stationsgebouwen, fabrieken en het paleis
van den gouverneur groote vernielingen aan
gericht. Groote branden zijn or waargenomen.
Ondanks lievige beschieting en gevechten
met vijandelijke afvveen-ief, tuigen zijn onze
smaldeelen onverlet teU'S^e^eei
DE STAD ULEABORG VERBRAND.
STOCKHOLM, 29 Blh- (Hart.) In den nacht
van Woensdag op Donderdag iS de stad Ulea-
borg het offer geworden van een allesverwoes
tend en brand. De hal*® stad w in puinlioopen
veranderd en 800 menden zUn dakloos. Men-
v-i te betreuren. De schade
ach en levens zijn
halt millioen roebel,
wordt geschat op een 11
(Uleaborg is een stad met zeehaven van I in
land aan de golf van Bothme In 1825 ig de
Plaats eveneens «*ds door..,brand vermeld;
waarna zij in regd®*4!®611 stijl weer werd op
gebouwd. Na Abo was Lleaborg,thans de voor
naamste handelsstad van f mland. Zij werd in
1610 gesticht en behoorde tot 1809 aan Zweden,
waarna het aan Rus-hl11 'wam. Red.)
STOCKHOLM, 29 Juli- (Part.) De spanning
tusschen Zweden en E'lsia weer scherper
geworden. Rusland heeft -j Zweedsohe schepen
in beslag genomen. Ile P°gingen der Zweedsche
regeefing om do vrijlating dozer schepen te ver
krijgen, zijn tot dusver zonder succes gebleven.
De Zweedsche regeering zal repcsaillemaat-
regelen nemen.
LONDEN, 29 Juli. (Part.) Hedenmorgen
2.35 uur is het volgende communiqué door den
opperbevelhebber der. troepen in Engeland uit-
gegeven: Hedenochtend vroeg hebben Duitsche
luchtschepen een raid over onze Oostkust ge
maakt. Het aantal der aanvallende luchtschepen
is nog niet vastgesteld. Berichten aangaande
deze boven onze kust voerende luchtschepen
zijn uit Yorkshire en Lincolnshire ontvangen.
Gemeld wordt dat bommen geworpen werden.
Bijzonderheden ontbreken.
DE HOUDING VAN ROEMENIE.
BERLIJN, 29 Juli. (Part.) De „Telegraplien
Union" meldt uit Boedapest: Koning Ferdi
nand heeft na zijn terugkeer uit Sinaia Bra-
tianu opgedragen terstond een kroonraad bijeen
te roepen, waarin definitief zal beslist worden
welke buitenlandsche politiek door Roemenië
zal worden gevolgd.
Naar de „Scara" bericht zullen ook vertegen
woordigers van verschillende partijen worden
uitgenoodigd aan den Kroonraad deel te nemen.
Minister-president Bratianu heeft den presi
denten van de Kamer en den Senaat telegrafisch
naar Boekarest ontboden om met hen over den
toestand te beraadslagen. In de woning van
Bratianu had gisteren een ministerraad plaats,
waarin belangrijke politieke quaestien werden
behandeld.
ROME, 29 Juli. (Part.) Uit Boekarest wordt
geseind, dat volgens de „Universul" ook de Roe-
meensche munitie, die in Saloniki is opgesla
gen, naar Roemenië zal worden gezonden.
BOEKAREST, 29 Juli. (Part.) Minister
president Bratianu heeft de presidenten v'an de
Kamer en van den senaat verzocht hun vacantie
te onderbreken en onmiddellijk naar Boekarest
te komen. In de particuliere woning van Bra
tianu is een ministerraad gehouden waarin Roe-
menie's buitenlandsche politiek uitvoerig 13
besproken.
WEENEN, 29 Juli. (Part.) Het „Wiener
Journal" meldt dat het Boekarester blad
„Opinia" een onderhoud publiceert dat de vroe
gere Roemeensche gezant te St. Petersburg met
koning Ferdinand van Roemenië heeft gehad.
In dit onderhoud zeide de koning dat hij geen
neutraliteitsschennis zou dulden, van welke
zijde die ook zou komen.
DUITSCHLAND'S MILITAIRE KRACHT.
BERLIJN, 29 Juli. (Part.) De „Voss. Ztg»
schrijft: Onze vijanden beweren nog steeds dat
liet Duitsche menschen.materiaal onvoldoende
zou zijn om de gapingen aan te vullen Tegen
over deze bewering kan naar uit officieele
mededeelmgen blijkt, worden aangevoerd, dat
vervan8en der manehappen geenorlei moei-
ijen \oor de legerleiding oplevert. Men
beeft do lichtingen 1898 en 1899 nog niet ou
tlet do wapenen behoeven te roepen en de recru-
ten-dépêts worden steeds op de werkelijke
sterkte gehouden. Bovendien staan nog hon
derdduizenden manschappen ter beschikking,
die thans in het economisch bedrijf werkzaam
zijn gesteld. Eveneens is de verzorging van
grondstoffen nog voor jaren toereikend.
Asquith beloofde aan een deputatie van
Iorsclie nationalisten, die gratie voor Casement
kwam vragen, de zaak ernstig te overwegen.
Uit Milaan wordt geseind, dat de kruitfa
briek te Foggia (Italië) in de lucht is gevlogen-
Er zijn veel-dooden en gewonden.
Het Noorsche Storthing (Parlement) werd
volgens bericht van gisteren, uit Kristiania
ontvangen, tot 11 Januari 1917 verdaagd.
De Parijsche uitgave van de „New-York
Herald" behelst het nog niet nader bevestigde
bericht dat de „Deutschland" is vertrokken.
Volgens bericht uit Athene zal liet kon.
besl. tot ontbinding der Kamer eind Aug. uit
komen. De verkiezingen hebben 8 Oct. plaats
De demobilisatie van het Grieksche leger,
welke door de Entente van de Grieksche regee
ring werd geeiseht, is thans voltooid.
De Russische premier Stunner heeft een
wetsontwerp ingediend, met het doel een einde
te maken aan de bedelarij en landlooperij.
In Italië is bq Kon. besl. het oorlogscrediet
over het jaar 19161917 met nogmaals 400 mil-
lioen lire verhoogd.
DUITSCHLAND.
Ecu treinontsporing.
Donderdagmiddag om half drie Ls de passa-
gieratrein Herbes thai-Keulen ontspoord toen hii
door het station KeulenEhrenfeld reed. Do
vier achterste wagens vielen om. Twee passa
giers werden gedood en ongeveer 25 gewond,
van wie enkele zwaar. De oorzaak is nog niet
vastgesteld.
EGYPTE.
Fcsl-gevallen.
Reeds sedert laug doen zich in Egypte weer
pcstgevallen voor en nog steeds blijft de ziekte
zich uitbreiden.
In de laatste week yan de maand Juni zijn
28 gevallen aldaar geconstateerd, waarvan 4 in
Alexandrie, 4 in Port-Said en ook in den loop
der maand Juli zijn gevallen voorgekomen.
Het aantal gevallen van 1 Januari 191 —1
Juli 1916 bedroeg 1642, tegen 175 in het tijd
perk 1 Januari 19151 Juli 1915.
Geisoleerde gevallen van post kwamen in de
laatset jarer voortdurend in Egypte voor.
Dagelijks krijgt ieder, die op eenige wijze
tot het Duitsche leger behoort, 2 sigaren; zoo
zijn er dagelijks 26.000.000 sigaren noodig.
Do Senaat der Ver. Staten heeft de .regee
ring 312 mill, dollars voor 't leger toegestaan.
G a. 1 mill, dient voor de actie tegen Mexico.
De „Times" bevat eene advertentie, waarin
de overblijfselen en het geraamte van een vot-
ganen Zeppelin te koop worden aangeboden.
Reue RcgfijerLngsvcrklaring.
In antwoord op eene vraag van den heer
Spiekman: welke stappen de Regeering ge
daan. heeft inzake het vasthouden onzer
visschersschepen op laat der Engelsche Re
geering heeft de minister van Buitenland-
landsche Zaken de heer Loudon gisteren
de volgende Regeeringsverklaring afgelegd,
die wij gisteren verkort reeds in de stad
bulletmeerden:
„De Britsche regeering heeft mij* onlangs
door tusschenkomst van haar gezant alhier
doen weten, dat zij zich verzetten moest
tegen de levering aan Duitschland van de
voortbrengselen der Noordzee visscherii.
Ging d eze levering voort, dan zou zij zich
verplicht zien de Nederlandsclie visschers-
vaartuigen voor den prijsrechter te bren
gen. Hield zij op, dan zouden de schepen,
die waren opgebracht, hetzij wegens het
visschen in de z.g. „gevaarzone" of wegens
het vervoeren van contrabande (in casu
visch), worden losgelaten en zouden de vis-
schersvaartuigen vorder ongemoeid blijven,
mits zij zich niet binnen de bedoelde zone'
begaven.
Tegen dit optreden heeft dp Nederland
sclie regeering verzet aangeteekend.
Aan den Britschen gezant heb ik schrif
telijk te kennen gegeven, dat de cisch van
niet-uitvoer van Nederlandsche visch naar
Duitschland in strijd was met de uitdrukke
lijke bepaling van twee der Haagsche ver
dragen van 1907, volgens welke een neu
trale mogendheid niet gehoudeu is den uit
voer van welke goederen ook naar een der
oorlogvoerende landen te beletten.
Ten aanzien van het opbrengen der sche
pen heb ik ten eerste opgemerkt, dat al
moge de Britsche regeering een gedeelte
der Noordzee als „gevaarlijk" hebben aan
geduid, dit haar geenszins ontheft van de
verplichting om in die zone het recht van
onderzoek slechts met inachtneming vau de
algemeen erkende volkenrechtelijke regelep
op, dat punt uit te oefeuen; een recht om
die schepen naar hare havens op te bron
gen, heeft zij niet.
at iii de tweede plaats opbrenging we
gens vervoer van contrabande betreft, heb
ik herinnerd aan mijn vroegere protesten,
aan de omstandigheid n.l., dat, volgens het
volkenrecht, artikelen van conditioneele con
trabande, met name voedingsmiddelen, die
zich aan boord van neutrale schepen op
weg naar neutrale havens bevinden, niet
vatbaar zijn voor inbeslagneming door een
oorlogvoerende en dat deze soort contra
bande slechts dan neembaar is wanneer zij
bestemd Ls voor een oorlogvoerende regee-
ring of hare krijgsmacht.
He Nederlandsche visschersvaartuigen
brengen hun visch uitsluitend naar Neder
landsche havens en de vissehers hebben
zich steeds zorgvuldig onthouden eenig deel
van hun lading aan belligerente oorlogs
schepen te verstrekken.
Ik heb wijders opgemerkt, dat de Neder
landsche Noordzeevisscherij niet is gelijk te
stellen met een internationale transport-
handel uitgelokt door de speciale behoeften
van één der oorlogvoerenden; zij is een na-'
tionale industrie van zeer oude Üagteeke-
nlng, die geenszins haar ontstaan te danken
heeft aan den oorlogstoestand. De beoogde
belemmering dier industrie z'öu Bet geves-j
"figd bestaansmiddel van een hefangrqk deel
der Nederlandsche bevolking -treffen, niet
alleen van de r>eeders en vissehers maar.
ook van allen wier bedrijf afhangt vau
