r
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
OPïtiJlfülütig
DE GRAVED VIN ROSSMORL
NASSAULAAN 49, HAARLEM
P. W. TWEEHUIJSEN,
RIJWIELBANDEN
a a bij en vèraf.
BE OORLOG.
H. J. v. dl. MEER,
Schagchelstraat 7-9 bij de Intpj.
FEUILLETON
Maandag 31 ^|uli 1916
Intercom!»* Telefoonnummers I42S en 2741
HAARLlMSCHE ALLEOAGJES No 1999
DE BELASTING.
Einde vorige week zijn de aanslagbiljetten
voor de gemeentebelasting thuisbezorgd, en
reeds nu,"drie dagen naderhand, is het aantal
klachten dat ons bereikt (we hebben al twaalf
„ingezonden stukken" vol verontwaardiging,
waaraan we natuurlijk geen plaats kunnen
geven!) méér dan legio.
Het schijnt, dat de belasting-specialiteiten in
onze stad, die met het Percentage werken van
6.1 procent, het hoogste percentage in den lande
naar we hooren, er bovendien nog maar wat op
los geschreven hebben, van wege den slechten
lijd, weet u!
Wij weten van iemand, die dit jaar is aange
slagen voor een inkomen, driemaal zoo groot
als dat van verleden jaar! Terwijl zijn zaak
dezelfde is gebleven
Wij hooren van een ander, dat zijn belastbaar
inkomen, vorige jaar gesteld op f 850, nu maar
even op ongeveer f 2000 is gesteldzonder
dat in 's mans bedrijf van éénige oorlogswinst
sprake kan zijn, integendeel
Wij weten van vier belastingplichtigen, wiens
aanslag men eenvoudig maar heeft verdubbeld.
Wij vragen ons toch af, waar dat heen moet.
Is er dan ten vorigen jtare zooveel fraude
gepleegd Niemand die dat gelooft
Intusschen zijn van die draconische maat
regelen natuurlijk op de eerste plaats het slacht
offer de menschen met vaste, beperkte inkomens.
Die pakt men met straffe hand, op een halven
cent na
Die betalen voor de rest
Bewijs maar, dat het anders is, zoo zegt de
ontvanger, en wee-je-gebeente, als je dat zou
probeercn
Wij willen maar zeggen, dat het voor zeer
velen in de stad bedenkelijk eruit gaat zien.
De arbeiders loopen tamelijk vrij, de hoog
ste klassen kunnen het gelukkig betalen, maar
de middenstand en.de menschen met vaste, be
perkte inkomens, worden het slachtoffer en gaan
geweldig achteruit.
Waar moet dat zoo heen?
AGENDA 1 AUGUSTUS.
Processie naar Heilo. Zie advertenties.
Gebouw St. Ra va Smeilistraat 'iS -
Leden Spoor en Tram, 8'A uur. Leden Me
taalbewerkers 8A uur. Leden Gemeente
werklieden 8A uur.
Groote Kerk 1—2 nur Orgelbespe
ling door den heer Louis Robert. (Zie pro
gramma Stadsnieuws).
Gebouw St. Marthavereen. Kleine
Houtweg 13 Betrekkingbureau geopend
van 34 uur 's middags.
Bisschoppelijk iVluseurn Jansstraat
79— geopend eiken dag van 10—-o uur tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K. feestdagen.
ZANDVOORT OP EEN DRUKKEN
ZOMERDAG.
Ik durf het gerust te zeggenik sta niet spoe
dig voor een beschrijving of een verslag, maar
nü, nu ik dan zou willen teekenen zoo'n óver-
óverdrukken Zomerdag ais dien van gisteren in
Zandvoort, waar driekwart Amsterdam en half
Haarlem wasnü ben ik in verlegenheid
Want een overweldige stroom van indrukken,
een kaleidoscopisch gewemel van warrelende
dingen die ge zaagt, dringt zich op aan uw
geest, als ge nagaat hoe geweldig-druk of het
daar was, wat er alles te zien en te hooren viel,
hoe het er uitzag.
Van den uitzichttoren af, die nu wel het kos
telijkste gezicht gaf op het strand, was het net
één wriemelende mierenhoop links en rechts, zóó
ver het oog gaan kon. En zelfs op dat hooge
punt kon je niet rustig ernaar kijken, omdat het
ook daar tjokvol was en de dagjesmenschen er
bij hondertallen op- en afklauterden naar het
aardige café'tje en den hooger-gelegen trans
die al maar volstond pret kijkers.
Maar het leukste gezicht van al was het, als
je daar op den hoek bij Driehuizen, waar de
stroom tramreizigers den heelen namiddag door
in één rij al maar dóórging, dat zwarte strand
aanzag vol zomer-uitgaanders, waarvan je niet
begrijpen kon dat er dan toch waarlijk nóg meer
blijkbaar konden worden opgeslokt in die drukte
die één massa leek.
Daar kwamen de autos uit Amsterdam, par
ticuliere eri taxi's, met tientallen hun lading los
sen. Daar kwam de altijd voortdurende stroom
van tram-reizigers, die uit het stationnetje bij
honderden al maar aan, Zandvoort binnenkwa
men, daar kwamen de fietsers aan, in niet te
tellen aantal, die er in de café's of aan de
bodega hun stalen paard probeerden te bergen,—
maar daar was men prop- en propvol, en „de
verantwoordelijkheid aanvaard ik niet" was een
waarschuwing die niet velen in den wind sloe
gen!
't Was er waarlijk geweldig, zoo in den
mooien namiddag, toen de zon brandde of even
schuil ging in een zee-nevel, maar niet stak door
den koelen, prettigen zeewind die er stond....
je zag er van nlles* liet Amsteidsmsche ele-
mént had echter de overhand, en de Jodenbuur
ten vooral moeten leeggeloopen wezen, want het
Israëlitisch element had niet alleen den boven
toon aan het strand en in de café's, en bij den
sorbet-schenker naast de Bodega, maar was ook
zou ik zeggen in de meerderheid. En dat
wil wat zeggen bij zoo'n volte!
Er werd ook druk Fransch gesproken, en 't
Beulemans-Fransch hoorde je in ae treinen en
op de terrassen, en van onder de groote strand
stoelen vandaan, overalMerkwaardig, hoe
veel Belgische dames dan toch wel, hiernaar te
oordeelen, in Zandvoort huizen!
De fruitverkoopers en chocoladeventers ver
kochten om zoo te zeggen uit, .en wat er daar
op het strand, in de kringen van lui-Iekker-
liggende dagjesmenschen, in de „kuilen" die ze
er groeven, om dan in een kring knusjes bijeen
te zitten, de rokken hoog opgeslagen voor 't
zand, en de heeren op hun buik liggend met
den hoed of de pet achter op het hoofd
wat er daar alles wel verorberd is, ik
zou het wel eens bijeen willen zien
Af en aan reden de Jan Pleiziers, die al maar
nieuwe gasten brachten, en de propvolle, ver
vaarlijk-lange treinen van de Holiandsche spoor
volgden mekaar om het kwartier, waar de men
schen in alle wagens er was maar één klas!
op elkaar stonden gepakt, en de goederen
wagens tot staanplaats-tribunes waren gemeta
morfoseerd
„Ik ga niet in een beestenwagen!" zei een juf
frouw snibbig tegen een conducteur die goed
moedig van „nog een mooie plaats, als u mee
wilt" sprak. Maar de conducteur zette haar,
onder al die drukte, nog even op haar nummer:
„bij de Holiandsche Spoor zijn de beesten
wagens in personentreinen niet gebruikelijk,
juffie!".... En de trein ging zónder de juf
frouw.
Aan de elecrische tram was het al even ge
weldig-druk. De „schapenhokken" stonden prop
vol, en al maar'kwamen er meer bij, maar de
wagens en treinen uit Haarlem en Amsterdam
brachten om de paar minuten telkens ook weer
nieuwe bezoekers, die dan langs het raadhuis de
straat óp, naar het strand stroomden, zoodat je
ten slotte niet begreep, waar al die menschen
dan toch wel blijven moes A
Het was gisteren een record-dag voor Zand
voort. Nooit zijn er zóóveel dagbezoekers ge
weest, en dat alles aan trein en tram is afgeloo-
pen slechts met één ongeluk (dat geweldige sen
satie teweegbracht op het propvolle station) is
eigenlijk nog een wonder.
Zandvoort aan de zeewaarom eigenlijk
gaan de menschen erheen bij zooveel duizenden
Ik hoorde in den trein het volgende gesprek:
'n Prachtige dag, meneer, voor Zandvoort
en voor de uitgaansmenschen
Heerlijk, buitengemeenWat was het overal
vol. En wat 'n zaken zullen er gemaakt zijn!
Noualleen jammer, dat je zoo goed
als niet aan de zee komen kondt bij die herrie.
De zee? De zee?De zee heb ik heele-
maal niet gezien!F. S.
OVERZICHT.
De belangrijkste gebeurtenissen van het we-
reld-ooriogstooneel vonden weer plaats op het
Oostelijk front, waar de Russen weer nieuwe
vorderingen maaken en in Noord-Galicië, ten
Zuid-Westen van Brody, Lemberg en in Wol-
hynie, Wladimir-Woiynski en. ten noorden daar
van, Kowel ernstig bedreigen
In dit nummer hebben wij een kaartje -afge
drukt, waarop het front staat aangegeven, zoo-
als dit Zaterdag was. Intusschen echter zijn de
Russen voortgegaan aj is 't niet meer in dat
vlugge tempo als in 't begin van den aanval
nog vorderingen te maken. Zoo zijn Russische
afdeelingen in de buurt van Goelewitsje, ten
N.-W. van Ugly, naar den linkeroever van de
Strochod getrokken, waar zij hun stellingen
versterkten. Ook langs den spoorweg van Kowel
naar Rodzjistsjië zetten de Russen hun op-
marsch voort; terwijl de Duitsch-Oostenrijksche
troepen aan gene zijde van de Strochod nog ver
der terugtrokken.
Blijkens de aanvullende berichten uit het Rus
sische hoofdkwartier bedraagt het geheele aantal
gevangenen in dezen slag: 2 generaals, 651
andere officieren en 32,000 soldaten. Voorts
werden 91 kanonnen, 1O0 machinegeweren en
bijna 15,000 geweren buitgemaakt.
In de Duitsch-Oostenrijksche legerberichten
worden zij het slechts in voorzichtige om
schrijving der gebeurtenissen de Russische
vorderingen erkend.
Uit die voorzichtige mededeelingen in het
Duitsche communiqué blijkt bovendien, dat de
Russen ook in Koerland weer trachten tot een
krachtiger offensief over te gaan. In dit bericht
heet het althans, dat aan sterke vijandelijke
patroeljes door het vuur verhinderd werd om
over de Duna te trekken.
Van het Westelijk front al sedert eenige dagen
niet veel nieuws. Zoowel de Fransche als En
gelsche communiqué's bevatten niet anders dan
een korte herhaling der gedurende de laatste
week gegeven berichtenHet eenige in het
Fransche communiqué, dat bijzondere aandacht
verdient, is de mededeeling, dat aan den rechter-
Maasoever een Duitsche aanval in het ravijn
ten Zuiden van FJeury werd afgeslagen en dat
de bombardementen in de streek van Fleury, in
het bosch van Vaux en in het' bosch van Fumin
nog voortduren. Uit een en ander blijkt, dat de.
Duitschers hier alle aanvalskracht nog geens
zins hebben verloren, al werden dan ook troepen
van hier naar het Somme-front overgebracht.
In de Engelsche pers wordt de terechtstelling
van kapitein Fryatt druk en natuurlijk in afkeu
renden zin besproken. Men vergelijkt zijne ter
doodbrenging met die van Edith Ca veil en
eischt, dat de Duitsche keizer en zijn mede
plichtigen voor het gerecht zullen worden ge
daagd en gestraft.
Nog altijd leven wij in het onzekere omtrent
den eigenlijken inhoud vah de Amerikaansche
protest-nota aan de geallieerden tegen de z.g.n.
Zwarte lijst. Vandaag eindelijk zal naar de
„Times" weet mede te deelen de inhoud van
deze protest-nota aan de pers in Amerika ter
publiceering verstrekt woulen. Spoedig want
Reuter of Wolff zullen de publicatie wel over
seinen zal de nota dan ook hier bekend zijn.
Welke uitwerking het amerikaansche protest
in Engeland zal hebben is natuurlijk nog niet
met zekerheid te zegg'eil> maar men kan veilig
aannemen, gelijk wij al eerder hebben gezegd,
dat de kwestie op de lange baan zal worden
geschoven door een langdurige nota-wisseling.
Dit is volgens den „Times"-correspondent te
Washington ook de meening in Amerika.
Men meent daar algemeen zegt hij
dat het protest de uitwerking zal hebben van af
lating van stoom door een veiligheidsklep en dat
de zaak nu gekomen is in het stadium van een
langgerekte gedachtenwisseling.
DE RUSSISCHE OVER
WINNINGEN.
Er gebeuren in den laatsten tijd leelijke din-
gen voo, Oostenrijk. De stooten door de Rus
sen herhaaldelijk en met Russische kracht op het
Oostennjksche front toegebracht, hebben de
aan wil Iers, sedert het begin van hun groote
offensief al heel wat van net ten vorige jaren
ve™Jen terrein doen herwinnen
Wij geven hierbij een kaarje, waarop de vor
deringen sedert het begin van het offensief dui
delijk zijn na te gaan. De stippellijn geeft de
frontlijn aan, zooals die was toen het groote
offensief der Russen begon. De dikke lijn is de
afteekening van het front op half Juli en de
-lijn geeft ongeveer aan de vorderingen,
welke Vrijdag en Zaterdag weer werden ge
maakt.
Hier dreigt voor de Oostenrijkers een debacle
en staat te vreezen, dat weldra Lemberg
waarvan het in de Oosienrijksche oorlogs-pers-
beschouwingen steeds heette dat geen gevaar kon
dreigen -— weer in Russische handen zal vallen
Immers de doorbraak van het front in Noord-
Oost-Galicië en de bezetting door de Russen
van Brody openen den Russen uit het Noord-
Oosten den weg naar Lemberg. En de toesiancl
Barteljorisstraat 27.
TELEFOON 1770. 3056
is hier nog des te hachelijker, omdat de Russen
ook in het Zuiden van Galicië weer een kraentig
offensief zijn begonnen waar zij ten oosten van
Stanislau over een aanmerkelijke frontbreedte de
Oostenrijkers terugdreven.
Behalve Lemberg, verkeeren Wladimir Wo-
lynski en meer ten noorden ook Kowel, nu in
gevaar; zoodat als de tegenaanvallen der
Duitsch-Oostenrijksche troepen waarover ir.
het Duitsche legerbericht reeds melding werd
gemaakt geen voldoend succes opleveren, een
verdere terugtocht der verdedigingstroepen 'is te
verwachten.
Het ziet er hier voor de centrale mogendheden
alles-behalve rooskleurig uit.
NA TWEE JAREN OORLOG.
Het Berlijneehe Wol ff-bureau meldt een
ori'ieieelc beschouwing' over den militairen
toestand na twee jaren onafgebroken oor
logsvoering. Bij het einde van het tweede
oorlogsjaar zoo wordt medegedeeld
kunnen de resultaten van den oorlog uit de
volgende cijfers blijken:
lo. De middenrijken houden thans
op Europeesch grondgebied vijandelijk ge
bied bezet:
In België ongeveec 29,000 v.k. kilom.
Frankrijk
Rusland
Servië'
Montenegro
Boekbwina
29,000 v.k.
21,000
280.000
87,000
14.000
431.000
1.000
21.000
22,000
Tezamen
Aan het ej*jde van het eerste oorlogsjaar
waren deze cijfers onderscheidenlijk 180.000 en
11.000 v.k. KM.
2o. Het geheele aantal krijgsgevangenen
bedroeg aan het einde van het tweede oor
logsjaar:
In Duitschland 1,663,794
Oosteurijk-Hongarije 942.489
Sulf?.rije 38.000
Turk«e 14 000
Tezamen 2,658.283
Een jaar geleden bedroeg het geheele aan
tal krijgsgevangenen in Duitschland en Oos-
tem-ijk-Hongarije 1.695.400.
Russische krijgsgevangenen zijn er In
Duitschland 9019 officieren en 1.202,872 man,
in Oostenrijk-Hongarije 4242 officieren en
777,324 man, in Bulgarije en Turkije 33 offi
cieren en 1435 man, tezamen 13,294 officieren
en 1.981,631 man.
In Duitsche krijgsgevangenschap bevin
den zich:
Frauschen
Russen
Belgen
Eugeleelien
Serviërs
15947 officieren
9019
656
947
348,731 man
1,202.872
41,752
29,956
25,914
Tezamen 16,569 officieren 1,647,225 man.
3o. In Duitschland bevindt zich de volgende
oorlogsbuit:
11,036 kanonnen en 4,748,038 projectielen,
Goedkoopst Adres
Satyrick verhaal van Mark Twain.
(Uit bet Ajnerikaanech).
Alle pogingen om mij onder de gewone men
schen te mengen en een der hunnen te worden,
zullen mislukken, als ik mij niet van dien naam
weet te ontdoen, daarmee te verdwijnen en terug
te komen onder de bescherming van een nieuwen
naam. Het verwondert en spijt mij, te zien, hoe
gretig de meesten van die Amerikanen zijn om
kennis te maken met een Lord, en hoe ijverig
zij zijn om hem attenties te bewijzen. Het ont
breekt hun wel is waar aan die Engelsche krui
perigheid, maar ze zouden die mettertijd ook
wel aanleeren. Mijn hooge rang reist op de
meest geheimzinnige wijze met mij mede. Ik
schrijf mijn familienaam zonder eenig toevoeg
sel in het nachtboek van dit logement en ver
beeld mij, dat ik voor een onbekenden reiziger
zal doorgaan, maar de klerk roept eensklaps
uit: „Wijs Mylord de kamer no. 82!" en voordat
ik bij de lift kan komen, is er een reporter, die
mij tracht te interviewen, zooals men dat noemt.
Daar moet terstond 'n einde aan komen, 't Eerste
wat ik morgenochtend zal doen, is, den Ame-
Fikaanscben pretendent op te sporen, mijne taak
te volbrengen, dan een ander logement te kiezen
en mij onder een aangenomen naam aan alle
nasporingen te onttrekken.
Hij liet zijn dagboek op de tafel liggen om
het bij de hand te hebben, ingeval eenige nieuwe
„indrukken" hem gedurende den nacht mochten
wakekr houden; toen ging hij naar bed en viel
al spoedig in slaap. Er gingen een paar uren
voorbij, en toen kwam hij langzaam tot het be
wustzijn van eene verwarring van geheimzinnige
en toenemende geluiden, die aan de póórten van
zijn brein om toegang klopten; een oogenblik
daarna was hij klaar wakker, en nu drongen
deze geluiden- met een oordoovend geweld tot
hem door. Het dichtsmijten van deuren, het op
schuiven van ramen en het rinkelend geluid van
vluchtende voetstappen door de gangen; ge
schreeuw smeekbeden, doffe kreten van wanhoop
van binnen, luide, bevelende uitroepen van bui
ten; gekraak en geknetter, en uitslaande vlam
men
Bom, bom, bom! op de deur, en een geroep:
„Kom er uit! Het huis staat in brand!"
Voor het aangrenzend vertrek werd dat ge
klop en dat geschreeuw herhaald. Lord Berkeley
sprong uit zijn bed en begaf zich te midden der
duisternis met allen mogelijken spoed naar den
kleerenstander, maar viel over een stoel en
raakte de kluts kwijt. Hij tastte wanhopig met
zijne handen in de rondte en stiet nu met zijn
hoofd tegen een tafel aan en was daarvoor zeer
dankbaar, want dit hergaf hem zijne tegenwoor
digheid van geest jai de tafel dicht bij de
deur stond. Hij gr<*? «et kostbaarste wat hij
bezat, zijn dakboek met mdrifkKen over Amerika,
rfp veriate«e bovengang door tot aan
Hij liep de verm zooals sde plaais
ïoode lamp, brandladder was. De deur
aanwees waar naas(. sjonc[ Cpen jn (jje
kamer brandde het
4ag een stapel k^cl. man i i f
kon dit niet open Mge", maar sloeg het met een
stoel in en kwam b'J de brandladder; bene
den hem bevond z'ch eene menigte mannen en
vrouwen en kinderen er tusschen, gehuld in een
rosachtigen gloed. fou ,ml m zijn spookachtig
nachtgSd naar beneden gaan, Near - d5
gedeelte van bet 8t0Qd nog niet in
brand; hij zou deze kleeien eerst aantrekken.
Zij pasten hem vrij goed, al waren ze hem ook
een beetje te wijd en nogal vrij opzichtig. Dit.
was ook het geval niet den hoed die van een
hein nog onbekend model was. De ééne mouw
ging goed aan, maar in de andere kon hij niet
komendeze was op ele uoogte van den schouder
dichtgenaaid. Hij ging verder, zonder een poging
te doen om die los te tornen, en was al spoedig
buiten het brandend gebouw.
De vreemdsoortige hoed en de jas, die hij
maar half aan had, maakten hem tot bet mid
delpunt der algemeene aandacht, ofschoon de
houding van het publiek niet anders dan eerbie
dig kon genoemd worden. In dezentoestand
3016
maakte hij eene opmerking, die hij zoo spoedig
mogelijk in zijn dagboek zou opteekenen: „Het
geeft geen lor; ze herkennen een Lord onder
Tedere vermomming en bewijzen hem eerbied
zelfs iets, dat veel van vrees weg heeft."
Thans waagde een uit den halven kring van
gapende jongens eene schroomvallige opmerking:
„Een Engelschman met zulk een wonderlijken
hoed! 't Is vreemd!"
DM was weer eene opmerking, die voor het
dagboek bewaard moest bliijven. Maar de graaf
bemerkte, dat er nog wel meer vragen onbeant
woord gebleven waren: daarom drong hij door
de menigte heen, maakte de mouw los, trok de jas
aan en begaf zich op weg om een logement van
minder allooi op te zoeken. Hij vond dit, ging te
bed en viel al spoedig in slaap.
Den volgenden morgen bekeek hij zijne klee-
ren eens. Zij waren nogal zonderling, vond hij,
maar zij waren in allen gevalle nog nieuw en
zindelijk. Er zat heel wat in de zakken. Onder
anderen: vijf bankbiljetten van honderd dollars.
Verder, omstreeks vijftig dollars in 'zilver. Een
menigte tabak. Een gebedenboek, dat weigerde
open te gaan, en waarvan hem bij nader onder
zoek bleek, dat het whisky bevatte. Een aan-
teékeningboek, maar zonder naam. Daarin
stonden allerlei aanteekeningen met een ver
draaide hand geschreven, afspraken, wedden
schappen en zoo voorts, met menschen met zon
derlinge namen Zesvingerige Jack. Jonkman
bang voor zijne schaduw en zoo al meer
maar er waren geen brieven of andere beschei
den in.
Dc jonkman denkt na over hetgeen hsn nu
te doen staat. Zijn kredietbrief is verbrand; hij
zal de bankbiljetten en het zilver leenen, een
gedeelte daarvan gebruiken om eene advertentie
te plaatsen, ten einde den eigenaar uit te vin
den, en zich van het overige bedienen om in
zijn onderhoud te voorzien, zoolang hij werk
zoekt. Hierop laat hij de ochtend-editie halen en
begint het verhaal van den brand te lezen. De
eerste regel verkondigt reeds zijn eigen dood.
Verder worden daaromtrent allerlei bijzonder
heden meegedeeld: er wordt verteld, hoe hij, mei
de erfelijke heldhaftigheid van zijn stand, voort
ging met het redden van vrouwen en kinderen
totdat ontvluchten hem mogelijk wastoen stona
hij, terwijl de oogen der weenende menigte op
hem gevestigd waren, met gevouwen armen en
wachtte met kalmte de nadering van den ver
slindenden vijand af: „en zoo staande, te midden
van eene zee van vlammen en hemelhooge rook
zuilen, werd de jeugdige erfgenaam van het
aloude geslacht der Rossmores uit dit leven weg-t
genomen en verdween voor knmer uit het gezichl
der menschen."
(Wordt vervólgd.).
NIEUWE HAARLEMSCHE
ABONNEMENTSPRIJS t
Pet s maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) f 1.60}
voor de overige plaatsen in Nederland per post f 2,—per week voor Haarlem
en da agentschappen 0,12&j afzonderlijke nummer* 0,05. h
PRÏJS DER ADVERTENTIËN»
regel meer 0,10.
XL1X.
iföV/fK
/Hemnets
5&\"Rö£MENI£
Totaal
De vijand heeft bezet:
In den Elzas ongeveer
Galicië en
„4