DAGBLAD voor MOORD- en ZUID-HOLLAND. HASSAULA#t9g 49, HAARLEM Tweeërlei onrecht. BUITENLAND OPRUIMING van alls mrradigt STROOHOEDEN nat 20 pöt. Mag. DE OORLOG. THE0D. G. v.- DUSSELDORP 5 Bartsljorissfraat 5. - Telelaon 2144 FSasiei Costuums TELEGRAK2?i?EÜ %3,-jste Jaargang Bnfercoaiirai» Teiefiaonnumsiiers §4^3 eil 274J Dit nummer bestaat uit vier bladen, waar onder het Geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden. EERSTE BLAD. HAARUffiSCHE ALLEDAGJES 2004 EEN KLACHT EN EEN VRAAG. 3022 Barteljohsstr. Hoek Gr. Markt Tel. 8S9 3034 %ERSPRE8öE ^ekbchten KORTE BERICHTEN DE ITALIAANSCHE MINISTERRAAD. Berichten ïn drie regeSs. ABONNEMENTSPRIJS Pz* S maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) f 1,60; voor de overige plaatsen in Nederland per post f 2,— per week voor Haarlem co de agentschappen f afzonderlijke nummers o.Qü» «4 t - Een klacht van een Roomsche instelling wel, we zijn eigenlijk een beetje, beschaamd er over, dat we die klacht moeten publiek maken. Maar alloh't is „mobilisatietijd", en het Brckkenhuis van Sint Vincentius, waarvoor we komen vragen, lijdt daar natuurlijk wel het meeste onder Maar nu verklappen we al dadelijk den naam. Enfin: de klacht is geuit, en nu blijft de vraag: hoe komt het dat het „Brokkenhuis" in dezen "tijd zoo weinig medewerking, zoo weinig „toe voer" meer krijgt? We hebben gezegd men denkt er niet aan, of niet genoeg! Welnu, dan is het middel ter verbetering zoo dachten we daarbij vlak bij de hand: we zullen er gaarne ter wille van Sint Vincentius en van het sympathieke liefdewerk de volle aan dacht op vestigen in de krant. Want.hét moet in alle bescheidenheid onzerzijds gezegd: dat helpt heel vaak! Aldus hebben we de klacht en de vraag over gebracht en doen er hu van onzen kant nog een vraag bij: laten onze lezeressen en lezers, die 't totnogtoe vergaten, het liefdewerk „Het Brok kenhuis" in de Zoetestraat voortaan wat beter gedenken Alles letterlijk kunnen ze daar gebruiken: oude kleeren en oude schoenen, oude meubels en oude stukken huisraad, afgedankte stoelen en dingen die voor niemand meer waarde hebben, huishou delijke artikelen die ge nèt van plan waart, waar de mevrouw, om ze met den vuilnisman meê te gevenletterlijk alles! „Het Brokkenhuis" neemt alles aan, het wordt daar zorgvuldig gerepareerd, opgepoetst en op geflikt en menig huisgezin krijgt van dien rommel, dde anders op de vuilnishoop gaat, nog een mooi stuk huisraad of versiering of wat dan ook 1 En onderwijl krijgt de arbeidsman, die zich met de permanente herstelling van al die „brok ken" bezig houdt, zm weekgeld! Gedenkt dus „Het Brokkenhuis"in ieder gezin valt wel eens liet een of ander uit het ge bruik, welnu, 't kan zoo gek niet wezen, van een oude piano tot een kapot zeepbakje, 't komt er niet op aan, wat,Het Brokkenhuis" wil het gaarne hebben. W illen we erom denken, waarde lezeressen (gij vooral!) en lezers? AGENDA.' 6 AUGUSTUS. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Geen Bioscoop. Bakkers 1214 uur. In den Hout half 3 Concert Haarl. Muziekkorps. Buiteneociteit Trou moet Blycken i8K uur Coneert Haarl. Muziekkorps. BLOEMEND AAL Lunchroom en Bo dega Bust'hoek Avondconcert. AGENDA. 7 AUGUSTUS. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Ondersteuningsfonds 8'A uur. Leden Kan toorbedienden 9 nur. Schouwburg Jansweg 8K nur K. V. Het Ned. Tooneel „Het dagboek van den minister." Bovenzaal De Kroon 2—6 uur Gla diolus-tentoonstelling. St. Elieabetbs-Gebouw Jansstff. 49 van 22 'A uur aanvrage om verster kende middelen voor arme zieken der St. Eüsabe tbs-V ereeniging. Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79— geopend eiken dag van 10—o uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en B.-K. feestdagen. De verscherping der „uithongeringspolitiek" van de Engelschen ten opzichte van Duitschland heeft zich in ons vaderland, en niet het minst in onze streek, sterk doen gevoelen. Men weet wat wij bedoelen: de onrechtvaar dige maatregelen tegenover de neutrale vis- scherij, waardoor zonder een schijn of schaduw van recht onze Nederlandsche visschersvaartui- gen, visschende in neutrale wateren voor de neu trale markt, worden gekaapt en opgebracht, dreigen voor ons vaderland een ramp te worden, waarvan de gevolgen niet te overzien zijn. Aan den anderen kant bedreigt ons de repre saille van den Oostelijken nabuur, en het beeld aan het spoorwegverkeer ontleend is door onze aardrijkskundige ligging zoowel als door onze economische beteekenis volkomen juist: we zitten tusschen de buffers! fusschen de buffers, die ons van allebei de kanten bedreigen, en die ons, als ze tegen elkaar inbotsen, ontwijfelbaar zullen dooddrukken. Die positie is verre van pleizierig. En de houding onzer regeering, die dat gevaar voor dooddrukken zooveel mogelijk moet voor komen, is een geweidig-moeieilijke. Intusschen heeft ook het publiek, de openbare tneening, iets te doen in dit opzicht. Vooreerst tot hooghouding van het bedreigde volkenrecht. Dan óók: tot steun van de regeering, die slechts met de publieke opinie achter zich krach tig kan optreden. i nu is het de taak der pers, om die publieke ojnuie te leiden en te vormen, om de Nederland- sche belangen scherp in het oog te houden, om liet volk dat in zaken van recht zoo dikwijls ver keerd ziet, doordat het op de eerste plaats het gevoel laat spreken, het juiste besef te geven van wat Nederlanders in deze uren van bedreiging naar links en naar rechts hebben uit te spreken. Het heeft ons nu buitengewoon getroffen, dat een groot deel der Nederlandsche pers bij het tweeërlei onrecht, dat ons in deze dagen wordt aangedaan, zich zoo scherp heeft uitgelaten in het eene, en zoo slap van toon is in het andere geval. Wij bedoelen natuurlijk niet het in het Neder- landsch geschreven Engelsche dagblad „E>e Tele graaf', die zoowaar het kapen van onze vloot en het ruïneeren van onze visschersbevolking te verdedigen poogt, maar anderzijds het nood zakelijk vindt, dat wij telegrafisch die goede Engelschen zullen waarschuwen, als er weer wat zeppelins onze Noordelijke eilanden passeeren om de Engelsche vestingen en munitiefabrieken te bombardeeren! Maar in meer-emstig-te-nemen organen, ook in onze katholieke couranten, is evenzeer een streven duidelijk, om b.v. heftig te protesteeren als er een verdwaald Duitsch luchtschip over ona land vaart, terwijl men anderzijds geen woord meer kikt over het allergrofste onrecht, dat Engeland ons dag in dag uit aandoet. Beide gevallen zijn volkenrechtelijk „onrecht". Maar ze zijn wat beteekenis en gevolgen be treft, haast niet te vergelijken. Het is natuurlijk te dwaas om los te loopen dat een zeppelin boven ons land ook maar iets te „spionneeren" zou hebbennóch stoffelijke nóch moreele schade heeft ooit zulk een in den mist verdwaald luchtschip aangericht. Daartegenover staat de aanslag der Engel schen op onze visscherij. Duizend, visschers zitten nu reeds op de En gelsche oostkust, te Kirkwali, Peterhaed en andere plaatsen, gevangen. Wij hebben dezer dagen nog uit de beste bron vernomen, dat de aanhouding onzer visschers inderdaad gevan genschap beteekent: zij worden bij elkaar opge sloten als misdadigers, krijgen gevangeniskost (waarover zéér geklaagd wordt) en worden hard behandeld!. Daarenboven is aan die gevangenschap nog geen einde te zien: meer dan honderd schepen zijn al gekaapt, en het „Prijzenhof" dat deze zaken zoogenaamd te „berechten" heeft (reeds is door juristen van internationale bekendheid openlijk als zeker uitgesproken, dat zelfs in Enge land géén rechter zal worden gevonden die den aansiag op onze visscherij ook maar in één opzicht zal kunnen verdedigen!) houdt tot Sep tembervacantie! De toeleg is duidelijkEngeland zal weder rechtelijk de haringvangst onmogelijk maken, en als er geen haring meer te vangen is, moet het onze schippers loslaten: het „Prijzenhof" zal dan de inbeslagneming nietig moeten verklaren als het te laat is. Wanneer men nu deze feiten in het oog houdt, is het onbegrijpelijk, dat de publieke opinie niet sterker en eendrachiiger zich uitspreekt tegen dezen ergerlijken aanval op ons goed recht. Is het onbegrijpelijk dat men zich druk maakt en verontwaardigd doet over de executie vau een Engelsch zeekapitein, die met een handelsschip een duikboot poogde in den grond te varen, maar zich om onze Nederlandsche zeelieden die gevan gen worden gehouden tegen alle recht in niet bekommert! -ïs het onbegrijpelijk dat men heele vertoogen opzet over een totaal onschadelijk luchtschip dat bij vergissing boven ons land komt, maar zwijof over zeercoversdaden, bedreven tegenover ónze handelsvloot in de vrije zee Werkelijk is dit een droef gevolg van al het oorlogsweê, dat wij blijkbaar het gevoel van ons eigen recht en den juisien kijk daarop hebben verloren, en het ergste is dat een groot deel onzer pers die verkeerde richting der openbare meening volgt in plaats van ze te brengen in "de lijn van het recht! Nu wij in deze dagen tusschen de buffers in! staan tegenover tweeërlei onrecht, is het zoo duidelijk te constateeren, dat ons volk, door gevoelsoverwegingen langzamerhand in ééne richting gedreven, blijkbaar tweeërlei maatstaf aanlegt, en wanneer dan daarbij onder den invloed van een der oorlogvoerende partijen de publieke opinie haast onverschillig blijft voor de meest-brutale aanslagen op ons recht en onze volkswelvaart, is het de plicht meenen wij van de waarlijk-Nederlandsche pers, om dat vier kant te zeggen! OVERZICHT. Toen wij gisteren in ons oveizieht schre ven, dat op geen der fronten aanmerkelijke wijziging had plaats gehad, was moeilijk te verwachten, dat zoo spoedig al reeds bericht zou komen uit "het Fransehe hoofdkwartier, meldende dat de Franschen op het Verdun- front het dorp Fleury mot eenige daarbij aansluitende werken hadden genomen. Den PRIJS DER ADVERTENTIËNi 23sten Juni, dus nu ongeveer 6 weken gele den, werd het dorp Fleury door de Duit- sohers in een kraclitigen aanval genomen en sedert werd bijna dagelijks om de streek tusschen Ileury en Bet Thiaumont-werk, dat eveneens in Duitsch bezit was gekomen, geti eden, met het eindelijk succes der Franschen, dat zij Donderdagavond Fleury heroverden. Do gevechten waren daarmee echter niet tot stilstand gekomen; integendeel: de Duit- schers spanden opnieuw hun krachten bij den voortgezetten strijd in enbereikten het resultaat, Fleury andermaal te bezetten. In het later afgezonden Duitsche stafberieht wordt het aanvankelijk verlies van Fleury aan de Franschen erkend, doch daarbij wordt tevens bericht, dat de in den volgenden mor gen bogonn entegenaanvallen de Duitsohers weder in het volle bezit stelden van het dorp Fleury en van de loopgraven ten wes ten en noord-westen van de plaats. En derm mededeelingen komen nu vrijwel overeen met het eveneens weer later ontvangen Fransehe communiqué, waarin wordt gezegd, dat in de streek van Fleury de gevechten met onverminderde hevigheid voortduurde. De Duitschers "vermenigvuldigden hun te genaanvallen op het dorp, elk waarvan werd voorafgegaan door een geweldige voorberei ding -van het gesehut. Na verscheidene vruchtelooze pogingen kregen de Duiteohers vasten voet in het zuidelijk deel van Fleury, waar de strijd verwoed wordt voortgezet. Alle pogingen om de Fransdhen te verdrij- ren uit net Siation, dat ten zuidoosten van dit dorp is gelegen, braken op den tegen stand der Fransehe troepen. „De toestand zoo lezen wij nog in het Duitsche bericht thans weder dezelfde als voor den aanval, welke door de Fran sehen met buitengewoon sterke krachten werd ondernomen." Ook op het Somme-front wordt het artil leriegevecht, ten noorden van do Soinme tot aan de Anóre en ten noorden daarvan, we derom tot groot© lievigheid opgevoerd. Heftige gevechten hebben ook plaats ge had op het Russische front, waar het dorp Eudka Myrinska, in den sector Sctowieze- Wielick, eenzelfde lot als Fleury onderging. Zoowel het Duitsche als het Russische leger- bericht melden dat het dorp in verwoede bajonetsgevechten herhaaldelijk van bezit ter verwisselde. Welke van beide partijen tenslotte bet dorp bleef behouden, kan moeilijk gorden vastgesteld, wijl beiderzijds wordt verzekerd, dat bet dorp in bnn bezit kwam en verdere aanvallen der tegenstanders vruchteloos bleven. Het is duidelijk dat liet optreden van Von Hindenburg als centraal opperbevelhebber van beteekenenden invloed is op den gang van zaken. Nu immers kunnen, zonder na der overleg, de Duitsche troepen langs bet geheele front worden ingedeeld en zoo blijkt dan ook, dat reeds Duitsehe contingenten naar de Karpathen zijn overgebracht, die daar met succes mak leverden tegen de Rus sen. Zij kregen namelijk vatten voet in de buurt van Kopü» e" drei8reQ daai" de Rus sen verder terug te nngen. Er rijzen weer moeilijkheden tusschen gealli eerden onderling en met name tusschen Engeland en Italië, andermaal ter oorzake van de scheep vaart-kwestie. Die kwesne heeft alweer aanlei ding gegeven tot een ietwat acuten strijd, doch deze is reeds fredeeltelijk door diplomatieke on- deTnddÏi kijge^d. Enkele punfen echter zijn nog niet opgelost en nu is - naar de „Daily Telegraph" thans meldt - munster Runciman die van zijn ziekte nu geheel is hers eld, naar Rome vertrokken om door samensprekmg met vertegenwoordigers van Italië ook die punten tot oplossing te brengen. De thuisreis van de »Deutschland." Aan Fransehe bladen wordt over het vertrek van de „Deutschland geseind: De vraehtduik- boot is op 1 Augustus des middags om half zes uit Baltimore vertrokken. Het leek een triumf- toclit. Onafgebroken gLden de stoomfluiten. De bemanning van de „Deutschland," die met den kapitein op dek stond, werd van de in de haven liggende schepen geestdriftig toegejuicht. Een groote menscbenmenigte sloeg uit motor- en roeibooten het vertrek gade. De „Deutschland" werd door denzelfden loods naar buiten ge bracht, die het schip de haven had binnenge loodst. Ter bescherming tegen aanvallen werd de duikboot door geleide-schepen en politie- v&artuigen omgeven. Jfoodra ze bij den vuur- i maar ook voor het aanstaande voorjaar voor toren van kaap Charles was aangekonren, nam een Amerikaansche torpedojager, die daar al een week voor anker lag, de begeleiding over, terwijl van kaap Henry reeds de oorlogsschepen der bondgenooten naderden. Italië en Duitschland. De „Oorriere della Sera" behandelt uitvoerig het opzeggen van het Duitsch-Italiaansch han delsverdrag. Gedwongen door den wensch van de overige geallieerden bij gelegenheid van de Parijache economische conferentie, het vraag stuk op te lossen, heeft de ministerraad beslo ten het verdrag, dat trouwens dit jaar afliep, eenige maanden vroeger op te zeggen. Thans staat Italië vrij en beeft bet reebt in de toekomst te handelen, zooals het dit zelf wenscht. Het is te begrijpen dat dit te Berlijn niet aangenaam is gevonden. Daar de hoop op een domineerende economische positie in Italië na den oorlog voor Duitschland thans is ver dwenen, is het van Duitsche zijde vijandelijke optreden tegen Italianen te begrijpen, maar zegt het blad het zijn represailles tegen niet van Italiaansche(?) zijde ondernomen pro vocaties. De levensmiddelenvooraiening in Duitschland. Naar aanleiding van de van Entente-zijde uitgestrooide beweringen aangaande het levenSmiddelenvraagstuk in Duitschland, wordt van regeeringswege in Duitschland officieel het volgende geconstateerd De oogst aan tarwe, rogge, gerst en haver bracht in 1915 precies 9 millioen tonnen min der cp dan in 1913. Daarbij kwam do slechte opbrengst van het veevoeder. De klaveroogst was op één na de slechtste dien men in de laat ste tien jaar heeft gehad; de opbrengst der werkenden was op drie na de slechtste. In aan merking dient te worden genomen dat dit keer door het in beslag nemen van den oogst de op brengst vrijwel juist kon worden nagegaan; terwijl de opbrengst in vredestijd slechts glo baal geschat kan worden. Do aardappelenoogst biaeht in 1915 meer dan het gemiddelde op. De moeilijkheden welke zich desniettegenstaande in het voorjaar van 1916 by de distributie van dit belangrijke deal der voeding voordedon zijn overwonnen. De uit muntende organisatie in zake de graandistri- butie en do gevolgde metbode, waarbij voor een voldoende reserve werd gezorgd, waren oorzaak dat gedurende bet ongunstige jaar 1915/16 zon der bijzondere stoornis in bet levensonderhoud der bevolking kon worden voorzien en dat zelfs voor iel jaai 1916/17, dat zeer zeker méér zal opbrengen, nog voorraad aanwezig is. Heerschte er al in bepaalde distrieten een tijdelijk aardappelen-tekort, dan werd dit met extra graanrantsoenen aangevuld. De groote steden openden gaarkeukens, waar het onbe middelde deel der bevolking een goed voedzaam maal voor 20 tot 30 pfennig vindt. Diegenen onder de bevolking die zwaren arbeid verrich ten, kregen gedurende de maanden Juni en Juli speciale rantsoenen boter, margarine, spek, peulvruchten en bevroren vleesch. Van een crisis kan dus geen sprake zijn. De moeilijkheden in zake de 1 evensmiddelen- vcorziening ontstonden door de organisatie; doch deze moeilijkheden zijn thans overwonnen. Terecht mag van den nieuwen oogst veel ver wacht worden, dank zij o.a. het mooie woer van den laatsten tijd. Wij krijgen minstens een op brengst als die welke in vredestijd tot de door- aneêeoogsten gerekend woreft en zullen dus veel meer koren hebben dan in 1915. Verwacht kan worden dat het broodrantsoen voor de arbeidende bevolking grooter zal wor den dan over 't geheel genomen in het laatste jaar het geval was. Reeds thans werd het rant soen van 200 gram voor verrichten, verdubbeld. De veevoederoogst is buitengewoon goed, zoodat men zich weder intenser op do veeteelt, speciaal op de teelt van de runderen en varkens, zal kunnen toeleggen. In den herfst zullen wij een grooteren varkensstapel hebben dan gedu rende het laatste jaar. Voor het komende oogstjaar en voor later is 't vraagstuk der vlceschverzorgiag geregeld. Dank zij de vleesclidistributie, waartoe binnen kort wordt overgegaan, zal de beschikbare hoe veelheid gelijkelijk over de geheele bevolking verdeeld worden. Dit zelfde geldt voor de melk en vetvoorziening. Gebrek aan melk zal niet voorkomen. Door de hoeveelheid suiker die thans voor veevoeder beschikbaar gesteld wordt te ver minderen, zal in bet komende jaar evenveel suiker gebruikt kunnen worden als in vredes tijd geschiedde. Ook heeft men voor de noodige boeveelheid aardappelen gezorgd. De groote gemeenten kunnen niet alleen voor den winter, raad opdoen, zoodat van stoornis in de aard appelenvoorziening geen sprake kan zjjn. Ook de eierendistributie en de distributie van groenten en vruchten heeft een vasten vorm aangenomen, zoodat een ieder hiervan gelijke lijk voorzien zal worden. Peulvruchten werden in veel grootere hoe veelheden dan tot dusvergeteeld; op elk ge bied der levensmiddelenvoorziening werdep maatregelen' genomen die een goede distributie waarborgen. Wij houden het niet alleen uit, maar wij kue. nen goed rondkomen. Reeds thans kan worde» verklaard dat wij het jaar 1917/18 met eeD aanzienlijke reserve zullen inga&n, die het vol houden gedurende een vierde oorlogsjaar moge.' lijk zal maken, zelfs dan wanneer de oogst 1917/18 slecht werd. wie zwaren arbeid Engelsche dwingelandij jegens Noorwegesu. Naar „Aftonposten" verneemt heeft de Engel* sche regeering de levering van al het Noorschi koper en van de Noorsehe kopererts-producte». verlangd. Anders zal geweigerd worden door Engeland den in Amerika door Noorwegen aan», gekochten voorraad electrolytisch koper door te laten. Een mededeeling te dezer zake van de» Lcndenschen correspondent van genoemd blad. dat Noorwegen reeds zou hebben toegestemd, ic onjuist. F.en Duitsehe zecblokkade tegen Rusland. Duitsche oorlogsschepen hebben dichtbij da Zweedsche kust noordelijk van Stokholm, a Zweedscbe stoomschepen, 4© „Pites" en du „Themis," beide met stukgoederen en onder* weg van Stockholm naar Raumo opgebrachtr naar een Duitsohe haven. Men vreest dat hek scheepvaartverkeer naar Finland thaDS zaj worden stopgezet. Twee Italiaansche onderzeeërs verongelukt. Het Stefani-agent&ehap meldt nit Rome, dat twee Italiaansche duikbooten, welke met een eskader zusterschepen aan de vijandelijke kus ten kruisten, niet met de andere schepen zjjn teruggekeerd. Vermoedelijk zijn zij dus verlo ren gegaan. DE KOOP IS NU GESLOTEN. WASHINGTON, 4 Aug. Minister Lansing en Constantin Brun, de. Deensche gezant, heb ben het verdrag ge teekend, waarbij de Ver-* eenigde Staten Deensch West-Indië koopea voor de som van van 25.000.000 doll. LUGANO, 4 Aug. (Part.) De Italiaansche bladen hechten veel gewicht aan den minister raad die thans gehouden wordt. De „Corriere della Sera" zegt echter dat men moet aanne» men, dat de inhoud der conferentie nog offi cieel noch officieus spoedig openbaar zal worden gemaakt. Het is zeker, dat de ministoe van oorlog uitvoerig verslag zal uitbrengen over de oorlogsoperatiën en Boselli kennis zal geven over het onderhoud dat hij heeft gehad met den Koning en generaal Cadorna. Der halve had gisteren eene belangrijke voorloo- pige bespreking plaats op de Consulta, terwijl Boselli bovendien een onderhoud had met dn ministers Bissolati, Sachi, Orlando, Ruffini en Raineri. ENGELAND. Een journalist als minister. Dc „Manchester Guardian" wijst erop, dal Duke, de eorste journalist is, die in Enge* land tot minister is benoemd. Wel is ci vroeger een voorbeeld geweest, dat een jour nalist een zetel kreeg op de regeeringsbank; dit was sir Edward Ciarke, de vriend etf beschermer van Duke. Maar een ministej kwam onder beroepsjournalisten tot dus vei niet voor, al hebben natuurlijk vele Engel? sche ministers zich met de journalistiek in' gelaten. Dr. H. Barringer Cox van San Francises, leeft verklaard, een onderaardscke draadlooza telefoon te hebben vervolmaakt. Gravin Geldern zu Egmond, afstammeiin van de Weensche familietak van onze hertog, o van Gelderland, is te W eenen overleden. Het Spaansehe s.s. „Alfonso XII" is, ten, gevolge van mist, bij Kaap Torres aan de»i grond geloopen. De opvarenden zijn gered.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1