NIEUWE mUL. COURENT
Nabij en veraf.
Het huis Besheek.
KEEE1ER1CHTEN
DE OORLOG
Zaterdag 12 Aug.
Tweede blad
LUI.
EEN PREEKEN-BOEK.
Op mijn schrijftafel ligt een dik, lijvig, maar
toch handig boek: „Homilieën en preeken, door
Or. Paul Wilhelm von Keppler, bisschap van
Rottenburg". Uitgave van de N. V. de R.-K.
Boekcentrale te Amsterdam.
Het ligt er al een paar dagen, en eerlijk gezegd
heeft me in den warmen zomertijd de moed ont
broken, om zoo'n „preeken-boek" open te slaan.
Geen lectuur voor deze dagen, zoo dacht ik
onbewust.
Maarer moest ten slotte toch iets van
gezegd, nadat de uitgevers het boek zoo wel
willend „ter recensie" hadden gezonden, en ik
ben aan 't bladeren gegaan, en van 't bladeren
kwam het tot lezen
Lezen in een „preeken-boek": inderdaad, is er
eigenlijk nog iets noodig om aan te toonen, dat
dit boek iets heel bizonders is?
Wie kent Mgr. von Keppler niet, den socialen
Bischop van Rottenburg?
Wie kent den schrijver niet van dat prachtige
werkje „Meer Vreugde", dat zoo eeht-Roomsch,
zoo blijmoedig-Roomsch is, dat tegenover den
jool en het genot de ware vreugde stelt en pro
pageert, en dat waarlijk voor dezen tijd bovenal
wel geschreven lijkt?
Van dezen schrijver zijn óók de „Homiliën en
vreeken," waarover ik dan nu wat ga zeggen.
Al deze leerstellige, apologetische preeken te
bespreken, ligt niet in de lijn van dit opstelletje:
ze laten zich, en dat pleit zoowel voor den schij-
ver als voor den vertaler, prettig lezen; ze zijn
„af"de betoogtrant is soepel en volstrekt niet
pedanterig; de voorbeelden zijn „ad rem", de
conclusies zijn treffend en de uitwerking van de
verschillende gedachten die de schrijver telkens
stelt bij elk epistel"of evangelie van den Zondag
is veelal verrassend-rijk aan frissche denkbeel
den.
Als een voorbeeld mag ik geven zoo voor
de hand weg genomen de Homilie van het
Evangelie van den 9den Zondag na Pinksteren
„Jezus weent over Jerusalem" is de inhoud van
het Evangelie. De schrijver gaat dit Evangelie
na, brengt het in treffende verbinding met het
epistel van denzelfden Zondag uit 1 Cor., en
brengt dan de gedachten naar voren, die naar
aanleiding van dit Evangelie bij hem opwellen.
Hij roert de volgende punten aan, die ik hier
zoo in het kort even vermeldde wijze waarop de
Zaligmaker het \erlossingswerk deed; het voor
beeld wat de Heiland hierin is voor alle Chris
tenen; het gedrag van Jerusalem ondanks de
waarschuwingen van Christus; wie de genade
veracht, veriiest haar ten slotte, enz.
Dan ontleedt de schrijver Evangelie en Epistel,
en toont aan, dat de kern ervan is: de liefde
van den Zaligmaker tot de zielen. Hij beschouwt
aan de hand van den Evangelietekst deze liefde
christologisch en soteriologisch, en geeft een
aantal schema's van predikaties, op deze gedach
ten opgebouwd. En daarna geeft hij de homilie,
die een dezer schema's uitwerkt, in haar geheel.
Dit is een voorbeeld, hoe dit „preekenboek" is
in elkander gezet.
Doch zooals ik zeide: deze zijde van het boek
gaatbuiten mijn boekje. Aan de predikanten
behoef ik naar ik meen deze preeken niet
aan te bevefende preeken van Mgr. von Keppler
zijn voor velen voorbeeld, en misschien nog
meer!Genoeg is het dus, dat ik op dit'
nieuw-verschenen boek hun aandacht met aan
drang vestig. Er is dat zij hier nog gezegd
b.v. ook een preek bij, uitgesproken bij de Con-'
secratie van de garnizoenskerk te Ulm, die mooie
rijzige, gothieke kerk, die wat de grootste
verdienste ervan heeten mag zoo passend
staat en volstrekt niet wegvalt bij den beroemden
lom met den reuzen toren*Die preek is een
prachtstuk van kanselrede-schoonheid, en onze
aalmoezeniers te velde vinden, dunkt mij, alleen
daarin stof voor wel een vijftal andere predi
katies.
Maar waarover ik dan wèl wilde spreken, is
over de vier „Vastenbrieven over den arbeid",
die het boek besluiten.
Mgr. von Keppler heet niet voor niets bij
velen: de bisschop der arbeiders. En hoort hem
nu getuigen, hoe „het Christelijk geloof geen
„vijand of tegenstander, maar de trouwste vriend
>>en weldoener van den arbeid" is, hoort hem
lrT^oud[^n vorm de Christelijke sociologie
sprekend' het is alsof Le° XIII hoort
Alléén het katholiek geloof verzoent den
c arbeider met den arbeid, verheft den arbeid,
heiligt dien.dat is de hoofdinhoud van den
eersten brief, de tweede wijst op de Hoop die
leeft bij den katholiek en die hem daardoor juist
den arbeid licht maakt. De derde behandelt het
verband tusschen den arbeid en de liefde tot
God, de vierde spreekt over „arbeid en naasten
liefde".
Inderdaad: deze vier brieven over den arbeid
vormen één geheel sociaal-katholiek program,
en ze geven in hun sterksprekend sociaal
streven het geheim van die treffende zeggens
kracht, van die reine, klare duidelijkheid, die uit
de preeken van dezen energieken bisschop op
elke bladzijde u tegemoet komt.
Klaarheid, eenvoud, juistheid, waarheid,
dat is, dunkt mij, het in het oog-springend
karakteristieke van deze predikaties, en hierin
zit dan ook wel het geheim dat ik in dit „preêken-
boek" aan het lezen ben geslagen. Want dage-
lijksche lectuur voor een journalist is het dan
toch niet
Laat hiervan nu 't relaas dienen als bespre
king enals aanbeveling. Die laatste durf
ik op mijn naam nemen!
F. S.
VERSPREIDE BERICHTEN
Sir Casement's terechtstelling.
.Volgens een draadloos Wolf-telegram uit
Nieuw-York heeft de terechtstelling van Case-
ment in Amerika diepen indruk gemaakt.
Senator Martin, van Nieuw-Jersey, moet heb
ben gezegd, dat Engeland voor dezen wreeden
moord zal boeten. Senator Phelan van Kalifor-
nië: Casement heeft niets gedaan, dat hem in
de oogen der wereld veroordeelt. De „Evening
Post" schrijft, dat wettelijk de terechtstelling
volkomen gerechtvaardigd was, maar do Ep-
gelsche regeering niettemin een groote fout
heeft begaan. De „Evening Sun" toont van
Zuid-Afrikaansche zaken niet op de hoogte te
zijn, door te verwijzen naar het geval van De
YY et, voor wien Engeland wel zachtheid heeft
getoond. Engeland had ten opzichte van De
Wet niets te toonen, maar de regeering van
de Unie van Zuid-Afrika, en dat het geen zacht
heid, maar gezond verstand was, die haar tegen
over De Wet leidde, is bekend.
Naar de „Temps" uit San Sebtstian ver
neemt, is men ook in Spanje over den dood van
van Casement verstoord.
Wat de zeppelins doen.
Wij ontvangen van Wolff's bureau een op
somming, gegrondop eenige betrouwbare be
richten over de luchtaanvallen in de nachten
van 27 op 28 Juii, 28 op 29 Juli, 30 op 31 Juli
en de twee volgende nachten.
In Lincoln twee fabrieken zwaar beschadigd;
een remontedepot verwoest, waarbij het mee-
rondcel der paarden in de vlammen omkwam.
De spoorweg naar Chesterfield op verscheiden
plaatsen vernield. In de Humber werd een
kleine kruiser met drie schoorsteenen en een
mast door een bom getroffen en zwaar bescha
digd. Bij Grimsby twee schuren met munitie
vernield. Tusschen Grimby en Cleetliorpe ha
venwerken en gebouwen, alsmede ankerende
schep'en zwaar beschadigd. Te Huil wapen- en
munitiefabrieken en vele andere gebouwen ver
woest Da haven van Immingham is wegens
de schade gesleten. Ten Zuiden van Cambridge
een groote fabriek in brand geschoten. Bij
Great-Yarmouth een zoeklicht en afwperbatte-
rij vernield. In Harwich brandde een luclit-
schipluods, die in aanbouw was, af. In Dover en
Wellington zijn de havenwerken getroffen. In
Woolwich en den omtrek munitiefabrieken ver-
woost. Een fabriek van patroonhulzen in het
Oosten van Londen vernield: 1000 arbeiders
zijn i 'loos. Theemsbrukken zijn
beschadigd, o.m. de voetgangersbrug van do
Towerbrug. Aan do havens van Loüden zijn
pakhui»! n, steigers en schepen beschadigd. r en
groote vrachtboot, die levensmiddelen naar de
troepen, in Irankijjk moest brengen, verbrand
de. Op de J'heems trof een ISüm een torpedoboot,
die zonk. Er zijn bommen gevallen aan de
Theems tusschen Notthend en Exitli bij Lill-
wal en in Deptford. Te Oxted bij Londen twee
munitiefabrieken verwoest. Ez.
De kruit-ontploffing in Roemenië.
Uit Boekarest wordt aan de „Köln. Volksz."
over de ontploffing in de kruitfabriek van Da-
deschti uader geseind, dat bij do groote ont
ploffing, volgens nog niet bevestigdo berichten,
verscheidene officieren en soldaten gedood en
gewond zijn. De koning en de minister van
oorlog begaven zich onmiddellijk naar het too-
neel van de ramp, welker oorzaak nog niet be
kend ia. Nader wordt bericht, dat de ontplof
fing om 10 uur 'a morgena plaats had. Twee
ether reservoirs ontploften na elkander. Een
alcohol-reservoir, brandde uit. De hoofdmaga
zijnen, die groote hoeveelheden ether en alco
hol bevatten, zijn onbeschadigd gebleven. Er
zijn 10.000 K.G. ether en 6.000 E.G. alcohol
vernietigd. De fabriek zal blijven voortwerken.
Gedood zijn 62 personen en gekwetst 108, van
wie de meeste brandwonden hebben. Onder de
dooden zijn del ohef van de fabriek, overste
Alboe, en de bedrijfsleider kapitein Savopol.
Hongaarsehe vastbeslotenheid.
Het in het Huis van Afgevaardigden gespro
kene over Roemenië heeft niet alleen grooten
indruk gemaakt op de politieke kringen in de
Monarchie maar wordt ook in de pers uit
voerig behandeld. Alle bladen wijzen op de
eenstemmigheid der meest uiteenloopende par
tijen en de „Pesti Hirlap" schrijft: deze rede
voeringen moeten zonder twijfel in Boekarest
de aandacht trekken. Het zal nu aan Roemenië
duidelijk zijn, dat hoezeer ook de Hongaren
onderling soms mogen verschillen, zjj hun land
zonder uitzondering tot het uiterste wenschen
te verdedigen. Eveneens kan Roemenië thans
ervaren dat het Zevenburgsche vraagstuk niet
slechts een aangelegenheid ia van de Hongaar
sehe natie en haar koning, maar tevens van
.Diütseliland, Bulgarije en Turkije. Wij staan
volstrekt niet geisoleerd. De „Pester Lloyd"
houdt zich voornamelijk bezig met de rede van
graaf Karolyi en constateert met voldoening
dat de taal die thans gesproken is tot de sto
kende Roemeensche pers, niets aaD duidelijk
heid en kracht te wenschen over heeft gelaten.
Het „Pester Journal" zegt dat graaf Tisza door
zijn krachtige woorden aan de wereld heeft
laten blijken, dat aan eiken aanval op de inte.-
griteit van den Hongaarschen staat tot,het
uiterste weerstand zal worden geboden. Alle
overige Uongaarsche bladen spreken in defl-
zelfden geest.
Hoe legenden ontstaan.
Do „Köhiisohe Zeitung" geeft een voorbeeld,
hoe klachten over de behandeling van krijgsge-
Euitschland kunnen ontstaan.
Den -8 Maart schreef de Rus Wasdli Joesjin
uit zijn <amp naar huis: „Ik verkeer in een
hel. Ais ik m 't leven blijf, ben jij het die mij
het even ïejt gered, en wel door je paketten."
Omtrent dienzelfden tijd schreef de Rus A.
Swonof naar huis; „Ik heb geen hoop u w.eer
te zien. Het gaat me hier zeer slecht." Den-
zelfden dag- de RUa Tsjemotonof: „Het paket,
dat gij mij hebt gezonden, is een uitkomst voor
mij. De gevangenen, die geen paketten ontvan
gen sterven hier. Wanneer het lente wordt,
sterven de mensehen van den honger. Wij heb
ben geen hoop, in het vaderland terug et kee-
ren. Ons dreigt de vreeselijke hongerdood."
Aangezien de toestand van de gevangenen
in dat kamp in het geheel niet met die klachten
rijmde, werden de briefschrijvers ondervraagd.
Joesjin zei„Ik heb, den brief alleen geschre
ven om meer paketten en geld te krijgen. Ik
heb me over nict3 te klagen." Swonof„Ik
heb den brief alleen geschreven om meer pa
ketten van mijn vader te krijgen. Ik heb mij
hier over niets te beklagen." De derde ontkende
zelfs, den brief geschreven te liobbên, en ver
zekerde ook, geen klachten te hebben.
De „beschermer der kleine natiën."
In telegrammen uit Kristiania aan de Duit-
sehe bladen wordt meegedeeld, wat „Dagbla
den" het Noorsche blad, schrijft over de maat
regelen die Engeland in IJsland heeft geno
men. Engeland heeft de regéerïng van IJsland
genoopt te verbieden, dat er uit IJsland goe
deren worden verzonden met andere schepen
dan die eerst een Engelsehe toezichthaven aan
doen. De kapiteins moeten tegenover den IJsland
schen staat daartoe een eed afleggen. Op niet-
nnkoming van het gebod staat een boete, die tot
166,006 kronen kan stijgen, ten bate van En
geland. Verder is de uitvoer van viseh, wol,
huiden en vleesch verboden, behalve in zekere
hoeveelheden naar Denemarken, ajg
Denemarken blijft-_ ei'volgens is or een lijst
opgemaakt van prijzen, waarvoor IJsland pro
ducten aan de entente_moet. ieveren. Als Enge
land van die waren a ziet, mogen zo aan neu-
tralen worden verfoei,, mits goedgekeurd door
Engeland. Schepen naai Amerika hoeven Enge
land niet aan te doen.
v Zij, die van Haarlem uit „de Zttid" ingaan,
zullen niet vergeten een bezoek te brengen aan
Heemstede's wandelbosch: Groenendaal. Het
gemeentebestuur zat den vorigen winter niet stil
en dezen winter liet zij er het Steuncomité arbei
den. Menige practische verandering kwam zoo
tot stand, welke even veel maal een verbetering
betcekende. Irf de eerste plaats dient genoemd
liet aanleggen van den verbeterden toegangs
weg aan de Van Merlenlaan bij het Raadhuis.
Tegenover de Meerlhorst zijn twee-mooie breede
wegen aangelegd, nl. een rijwiel- en een voet
pad, regelrecht op het bosch uitloopend. De vier
dubbele rij kastanjeboomen belooft een prach
tige allee te vormen. Te linkerzijde ziet men
daar de bollenvelden, eenmaal behoorende tot
het groote vereenigde buiten Groencndaal-
Losbeek. Rechts geeft spoedig een prachtig uit
zicht op een duinweide, omzoomd door een broe
den vijver, waarachter de beboschte heuvelen van
deGroenendaal met de Belvedère omhoogrijzen.
Blijft de wandelaar dezelfde richting volgen, dan
komt hij langs 't molentje, waar een Fries in 't
Nch ider. eemv de eerste stoommachine in
oiei bouwde. Deze „vuurmachinc" diende
vijversmP^ater uit te $llen> maai" ora de talrijke
houden nwaterloopen van liet buiten op peil te
®en lo'niim,(„ aarlemruenneer, daar nauwelijks
kanaaltje a anc'aan' bracht dit water door
kinderspeelplaatsVOalenct' Passeert hij o. a. de
Hjngelsche Bosch' de won^kende p,nëeUj'es' het
^ige" der gemeente T van den »desklln"
..Hie zijn taak «fwv i?'i vroegeren tuinbaas,
Dan komt *rü blijden ijver vervult.
- Spoedig de zoo bekende verver-
schingsplaats. Daar zullen de bezoekers spoedio-
verandering zien. Een nieuwe weg, die den
Glipperweg (waarlangs de Leidsche tram gaat)
met den grooten straatweg naar Leiden en den
Haag verbindt, is aangelegd en de bestaande is
bij Bosbeek getrokken.
De zaak zit zoo. Toen begin 1913 het gemeen
tebestuur van Heemstede onderhandelingen aan-
konopte met de Erven der Douairière Van Merlen
over den aankoop van het buitengoed Bosbeek en
Groenendaal, trachtte de gemeente het heeren
huis met eenig terrein er om heen buiten den
koop te laten. De erven hadden daar bezwaar
legen en zoo kocht de gemeente Heemstede ook
het heerenhuis met den omringenden tuin en het
bijbelioorend boschgedeelte. Het werd met de
hertebaan afgesloten en te huur aangeboden
Wel deden zich huurders voor en werd de huur
prijs niet onbillijk gevonden, maar verschillende
bezwaren werden geopperd. De een meende dat
de stoomtram met haat belgeklingel, al was dat
een 50 Meter van het.huis. onaangenaam zou
zijn, een ander vond liet minder prettig, dat 't
zoo dicht bij het publieke wandelpark was, een
derde'miste er een autogarage en chauffeurs
woning.
Later dachten Burgemeester en Wethouders
aan de exploitatie van Bosbeek als hötel. Een
plan van inrichting met aanbouw van slechts
één vleugel werd opgemaakt en zou 41000
kosten.
B. en W. waren evenwel huiverig een voorstel
te doen, waaraan zooveel risico was verbonden.
Toen deed zich Jhr. Ch. F. van de Poll te Haar
lem als kooper voor van huis Bosbeek met een
terrein er omheen van ongeveer 6 Hectaren. Na
eenige onderhandelingen met Jhr. van de Poll
kwam men tot overeenstemming. Het voorloo-
pige koopcontract wed voor den Raad ter inzage
„Dagbla'det" noemt IJsland '}H een volkomen
Eng-abchen .vazalstaat.
.Weerwraak.
In verband met het vroeger in &e „Berl.
Lok. Anz." opgenomen bericht, betreffende een
aangekondigde gedwongen verkoop van al
het Duitsche grondbezit in de Engelsehe ko
lonie Nigeria, verneemt genoemdd blad naar
Wolff seint van welingelichte zijde, dat de
Duitsche regeering reeds voor eenigen tijd
aan de Britsche regeering meedeelde, dat, inge
val bedoelde roof aan Duitsch bezit verwezen
lijkt werd, het bekende paleis van den Engel-
scben handelsgezant Sir Francis Oppenheimer
te Frankfort a/M. onmiddellijk bij opbod ver
kocht zou worden.
Auteursrecht voorbehouden.
Kathedrale kerk St. BAVO.
Leidsche Vaart.
'ZONDAG, de H.H. Missen om 6, 8 en 9
uur en half 11 de Hoogmis. Geen Cate
chismus. Half 7 Lof met Rozenhoedje.
MAANDAG, Vastendag; .7 uur Lof met
Rozenhoedje voor de geloovige zielen.
DINSDAG, feestdag van Maria Hemel
vaart. Te vieren als Zondag. De H.H. Mis
sen om 6, 7 en kwart voor 8. Om 9 uur
plechtige Pontificale Mis, waaronder de wij
ding van priesters, diakens en sub-diakens.
Die de Pontificale Mis bijwonen verdienen,
na gebiecht en gecommuniceerd' te hebben,
een vollen aflaat, 's Avonds geen Lof.
DONDERDAG, half 11 gezongen H. Mis,
bij gelegenheid van de huwelijksvoltrekking
van Petrus Schamper en Cornelia v. Lun-
teren.
ZATERDAG, 7 uur Rozenhoedje in de Ma
riakapel.
Paroehiekerk van den H. Joseph.
ZONDAG, Heden de stille H.H. Mis
sen te 7, lialf.9 en te half 11, 1 uur leering;
7 uur Lof met Rozenhoedje, daarna Congr.
MAANDAG, Vigilie, geboden vastendag;
's namiddags van 6—8 uur gelegenheid om
te biechten.
DINSDAG, Hoogfeest der ten hemelop
neming der AlLerh. Maagd, te vieren als
Zondag. De H.H. Missen als op Zondag en
's avonds te 7 uur Lof met Rozenhoedje.
DONDERDAG, 's av. half 8 Lof met ge
beden voor den vrede.
VRIJDAG, van 6half 8 gelegenheid om
te biechten voor kinderen.
ZATERDAG te VA uur H. Mis voor de
bekeering der Zondaren in de kapel van het
Mirac. Mariabeeld. Na den middag van 5—16
uur gelegenheid om te biechten en te half 8
Lof met gebeden voor den vrede.
Parochiekerk ran den H. Antonius van Padna.
ZONDAG te 5 uur, 7 uur en half 9 de ge
lezen H.H. Missen, te half 11 de Hoogmis,
's Namiddags te lialf 4 de Vespers.
MAANDAG, Vigilie van het feest van
O. L. Vr. Hemelvaart, geboden vastendag;
's Avonds gelegenheid om te biechten van
hall 7—8 uur.
DINSDAG, feestdag van O. Li. Vr. Hemel
vaart, te vieren als Zondag. De H.H. Mis
sen als op. de Zondagen. De Hoogmis te
half 11 ter eere der Allerh. Maagd, voor
de Leden der Broederschap „Haarl. Proc.
naar Kevelaar", 's Avonds te half 8 Lof
eere der Allerh. Maagd en Feestpredikatie.
[WOENSDAG, te 7 uur, half 8 en 8 uur
de H.H. Missen voor Mej. wed. Cafch. van
der Veer geb. Kottman, als Lid der Broe
derschap „Haarl. Processie naar Kevelaer".
VRIJDAG, te half 8 de H. Mis voor dé
levende en te 8 uur gezongen H. Mis voor
de overl. leden der Broederschap „Haarl.
Processie naar Kevelaar", 's Avonds te half
8 Lof, Predikatie en vergadering der Broe
derschap van den H. Kruisweg.
ZATERDAG, te 8 uur de H. Mis voor de
overl. Leden der Broederschap „Haarl.
Proc. naar Kevelaer".
Kerk van het Allerheiligste Hart.
ZONDAG, te 9 uur de stille H. Mis, te
half 11 de Hoogmis; onder de H.H. Missen
predikatie; te 4 uur Lof en Rozenhoedje.
MAANDAG, geboden vastendag; 's av. van
6—8 uur gelegenheid om te biechten.
DINSDAG, feest der ten Hemelopneming
van Maria, te vieren-als Zondag, verplich
ting van Misbooren, te 7 uur de stille H.
Mis, te 9 uur de Hoogmis, het H. Sacrament
blijft ter aanbidding uitgesteld tot na de H.
Mis van 9 uur. 's Avonds half 8 Lof en
Rozenhoedje ter eere van Maria. Van 89
uur gelegenheid tot het verkrijgen van
Kath. Lectuur.
VRIJDAG, half 8 gezongen H. Mis Ier
eere van het H. Hart; 's avonds half 8 Lof,
ZATERDAG 's avonds van 59A uur ge
legenheid om te biechten.
In de week de JfctH. Missen te half 8 ea
te 9 uur.
ZONDAG, 20 Augustus, feest van Aan«
bidding, het H. Sacrament blijft den gehee*
len dag ,ter aanbidding uitgesteld; te 7 en
9 uur de stille H.H. Missen, te half 11 do
plechtige Hoogmis, te 4 uur gemeenschap
pelijke aanbidding, te 7 uur plechtig Lof,
Preek en Processie.
Parochiekerk Spaarne.
ZONDAG, de H.H. Missen te half 6, 7
en 9 uur; half 11 de Hoogmis. Te 12 uur
Catechismus voor de mefsjes, te 1 uur voor
de jongens; 's avonds 7 uur Lof.
MAANDAG, vastendag; 's avonds lialf 8
Lof.
DINSDAG, feest van Maria Hemelvaart,
te vieren als Zondag. De H.H. Missen als
op Zondag, 's Avonds half 8 Lof ter eere
van de H. Maagd.
WOENSDAG, 's avonds half 8 Lof ter eere
van den H. Joseph.
Aartsbroederschap v. d. II. Fnrdlic.
DINSDAG, O. L. Vr. Hemelvaart, te ver
dienen eene volle aflaat voor alle leden.
ZATERDAG, H. Jeroen, patroon der 17e
Sectie.
De vergadering wordt iederen Zondag te
half 5 gehouden in de parochiekerk aan het
öSpaarne. Vóór de vergadering bestaat er
gelegenheid zich op te geven als lid der
Familie en van „Voor Eer en Deugd."
Parochiekerk van de H. 11. ElisaXli
en Barbara (Schoterkwartier).
ZONDAG de HH. Missen ten 5, VA, 9 en
half II. Geen Catechismus. Te 3 uur Ves-
pjers.
MAANDAG, Vigilie van O. L. Vr. Hemel
vaart, geboden vasten- en oiniioudingsdag.
Kwart over 8 en' 9 uur H. Mis voor de overl.
familie en tot intentie dergenen die in de
bus voor de gel. zielen geofferd hebben,
hebben, 's Avonds half 7 plechtig Broeder-
gelegenheid1 tot biechten.
DINSDAG, Feestdag van Maria Hemel
vaart, te vieren als Zondag. De H.H. Missen
als op Zondag; 9 uur H. Mis voor de Leden
der Broederschap van O. L. Vr. Alt. Bij
stand; half 11 plechtige Hoogmis. Dien dag
jvol'jc aflaat voor (Te leden der Broeder
schap. 's Avonds half 7 plechtig Broeder
schapslof.
DONDERDAG, half 8 Lof ter eere v. h.
Sacrament.
ZATEKDAG van lialf 8 tot half 10 en van
4 uur tot half 16 gelegenheid tot biechten
St. Jan, Amsterdaiustraat.
ZONDAG, om 7 uur eu half 9 de stille
H.H. Missen, lialf 11 de Hoogmis; 2 uur de
Catechismus, 3 uur de Vespers.
MAANDAG, n.m. van 68 uur gelegen
heid om te biechten.
DINSDAG, de feestdag van O. L. Vr.
Hemelvaart; om half 6, 7 uur en half 9
de stille H.H. Missen, half 11 de Hoogmis;
's avonds lialf 8 Lof ter eere van de H.
Maagd Maria met' predikatie en Rozen
hoedje.
DONDERDAG, 's avonds half 8 Lof ter
eere van het H. Sacrament.
VRIJDAG, n.m. van half 5half 6 ge
legenheid om te biechten voor de kinderen.
ZATERDAG, 's middags van .4—half 11'
gelegenheid om te biechten.
Gedurende deze week, uitgenomen Dins
dag,^ de H.H. Missen te 7, half 8 en 9 uur.
,\Y egens de vacantie op de scholeu geen
Catechismus, de H.H. Missen te 7, uur, hall
8 en 9 uur.
Woensdag en^Y'rijdagmorgen wordt de
kerk om half 6 geopend, kwart voor 6
H. Communie uitgereikt.
HEEMSTEDE.
ZONDAG te 7 uur en half 9 de stille HH.
Missen; 10 uur Hoogmis; 3 uur Vespers-,
C uur Lof.
MAANDAG, Vigilie van Maria Hemel
vaart, geboden Vastendag.
DINSDAG, Maria Hemelvaart, te vieren
als Zondag. De H.H. Missen als op Zondag,
's Avonds 6 uur Lof.
DONDERDAG, half 8 gezongen H. Mi?
ter eere van het H. Sacrament des Altaars,
's Avonds half 8 Lof.
ZATERDAG, 's av. half 8 Maria-Iof.
OVERVEEN.
ZONDAG, do H.H. Missdh to 7 uur en te
half 9. Te 10 uur de Hoogmis met predi
katie. Te 3 uur de Y'espers.
DINSDAG, de HM. MUsen als op Zondag,
's Avonds 7 uur Lof.
gelegd en in de Ra< inf, van 25 Februari
1915 werd Jhr. vaa 10H zonder discussie
of stemming voor ..r uuu kooper en vestigde
er zich in Januari 1y 10 metterwoon.
Met toestemming'. van den burgemeester van
Heemstede heb ik 111 aerl zomer van 1914 het
heele huis gezien en lang waren we al in de
«roote zaal teen ik pas erg kreeg in het de
Witie Ai een paar malen had ik er eenigen tijd
onder'gestaan, (oen,!.„pbemerk'e'1 dat de schaduw
•irhtpr de rrvreifig11111'U3 geschilderd was. De de
Witjes in het Koninklijk Paleis op den Dam te
Amsterdam zijn wereldberoemd. Menigeen heeft
er dezelfde gewaarwording als ik in den salon
van Bosbeek.Men meent langen tijd een keurig
uitgevoerd pleisterwerk te zien, tot men plotse
ling tot de ontdekking komt een vlak stuk schil
derwerk voor zich ie zien. Misschien willen
eenige lezers wel aai1. ,/,aco}) de Wit herinnerd
worden Hij werd m te Amsterdam gebo
ren. Hij is vermaard «oor zijli kunstig schilderen
in het grauw (v°!ge"3pfn vakterm in grisaille).
Vele zijner kunststr ken zijn in Amsterdam's
oude Raadhuis, maai te Haarlem zijn er in „de
Halzen" ook een paai. Jacob de Wit stierf 12
November 1754 te Amsterdam. (*j
De Fransche tuin voor het front van liet hee
renhuis is een toonbeeld van oude tuinbomvkunst
en voert ons terug naar de dagen van le Nötre
(16131700) en z,jn volgelingen. Deze was,
zooals onze lezers weten, de man, die een ge-
heele ommekeei in den tuinbouw bracht zicli
vooral kenmerkend door rechtlijnige'paden, die
perken in wiskunstige vormen insluiten. Met
(*)Onze medewerker vergeet nog ecnigé. der
meestberoemde en ook voortreffelijkste „de YVit-
jes die in de vroegere „Fransche kerk" aan den
Voorburgwal te Amsterdam. Red.
oiigemeen talent wist hij aan den smaak van zijn
tijd te voldoen. Van zijn belangrijkste scheppin
gen is nog veel aanwezig. Denken we slechts aan
de parken van de Tuileriën, die te Versailles,
St. Cloud en Fontainebleau. Zoo hoog werd zijn
verdienste geschat, dat Lodewijk XIV hem in
1675 tot den adelstand verhief, nadat de be
roemde Academie hem, den wereldbekenden tuin
architect, André le Nötre, in 1665 tot haar lid
had benoemd.
Min of meer moeien wij nuchtere Hollanders
glimlachen, als we lezen, dat hij de gewoonte
maw/'1J'\i0r3.t' na, eenigen tijd van afwezigheid
te Versailles terugkeerend. te omhelzen. Zulk een
toonee, speelde zich ook af, toen bij zijn bezoek
aan het Vaticaan Paus lunocentius XI op stree-
iende wijze over zijn koning Lodewijk XIV sprak.
Het Fngelsche Bosch benoorden het heeren-
hiiis (onze lezers kennen de walvischbank), toont
een geheel ander karakter. Park kunnen we het
noemen. Een park was oorspronkelijk een om
heinde plaats, waarin het wild een verblijf vond,
maar <»een kans tot ontsnappen had. Zulke „dier
gaarden" werden veelal tot wandelplaatsen ge
maakt en zoo gaf men allengs aan alle met
boomen en heesters beplante wandeltuinen den
naam van park. Zoo'n park is dus niets dan
een door kunst aangelegd fraai landschap, dat
zooveel mogelijk een natuurlijk karakter moet
liebben. Dat had, toen ik voor 't eerst op den
Groenendaal kwam, niet alleen het Engelsehe
Bosch, maar het geheele buiten. Zooals het versje
zegt: „de heester slingert zich over het pad, de
paden waren groen bemost en menig varentje
stond er op." Nu, wandelbosch geworden en onge
veer drie jaar in gebruik, is op de meeste plaatsen
dat mos verdwenen en zijn de paden door het
aftrappen verbreed. Overeenkomstig den stijl
vmdt m«i in bet Eoerische bosch geen bloem
perken, wel in 't wild groeiende bloemen (pluk
ken verboden). Als ik u dan nog wijs op hei
tuinbeeld op den achtergrond van de Adrienne-
laan, de mooie marmeren tuinvazen achter hel
huis, dau heb ik voor 't oogenblik genoeg verteld
van oude tuinbouwkunst.
Zoo kreeg dus Bosbeek in Jhr. van de Pol!,
zooals ik zeide, weer een adellijk bewoner.
Het huis van Groenendaal is sinds lang ge
sloopt. Bosbeek is een aanzienlijk gebouw, met
koepelvormig vooruitspringend middelpunt. Daar
vóór ligt een Fransche tuin, aan den achterkant
een rozenhof en er achter een hertenkamp. De
herten zijn evenwel verdwenen.
Een anderhalve eeuw geleden werden Groenen
daal en Bosbeek vereenigd. Tientallen van jaren,
waren de vereenigde buitens in 't bezit der
Engelsehe familie Hope. Geruimen tijd werd de
plaats verwaarloosd, door de afwezigheid van
de eigenaars, die in Engeland woonden. Sporen
van verval kwamen overal te zien, hoog hout
werd gekapt en niet in gelijke mate door
nieuwen aanplant vervangen, totdat in 1873 Jhr,
J. B. van Merlen het mooie buitengoed als woon-1
plaats koos en het langzamerhand den ouden
luister herschonk. Op tal van deurknoppen ziet
men nog in vergulde letters Jhr. v. M. De groote
zaal in rococostijl is weer „salon" geworden.
Eer we van den vorigen bezitter afscheid
nemen, willen we herinneren aan zijn groot-»
vader, den Zuid-Nederlander generaal van Mer
len, die met zijn cavaleristen den Prins van
Oranje in 1815 zoo krachtig steunde in zijn
stelling bij Quatre Bras, aan den vooravond ran
den grooten volkerenslag te Waterloo, op 16,
17 en 18 Juni 1815. i
KKAiNEMFR.
U A "53V t
