HEMIMIL tlllUT
ei«mi nssmiE.
buitenland
binnenland
DE OORLOG
FEUILLETON
Vrijdag I Sept.
Tweede blad
ff 4000 bi} levend, ongeschiktheid tot werken
500 UJ overlijden
300 bi] verlies van een hand of voet
150 bi} verlies van een oog
100 bi] verlies van een duim
75 bij breuk van een arm of been
60 bij verlies van een wijsvinger
25 bi} verlies van een anderen vinger
VERSPREIDE BERICHTE»
Berichten drie regels*
iC11Drn" breu'*ev dan zou bet
wellicht deze daad zijn.
lirrii V als ^ontvoerster'
Me betafende «fltomiêe op dtt Wad, dig
m het bezit zijn van eene Verzekeringspolis,
volgens de bepalingen op de polissen
^•nneld, tegen ongelukken verzekerd voor:
b® ultkeering dezer bedragen wordt gega
randeerd door de „Hollandsche Algemeena
Verzekeringsbank" te Schiedam.
De vóór 1 October 19U uitgegeven po!l*M»
«in niet geldig.
DUITSCfi-ROEMEENSCHE
HANDELSBETREKKINGEN.
In een artikel over de zakelijke en finan-
cieele betrekkingen tusscken Duitschland en
Roemeni:, zegt de Frankf. Ztg., dat de Roe
meensche staatsschuld in April van dit jaar
geraamd werd op 1.72 milliard lei (een lei
komt overeen met een franc). Duitsdhland
®n ook Oostenrijk-Hongarije hebben in de
laatste tien jaren in toenemende mate geld
aan Roemenië geleend. De jongste Roe
meensche leeningen van 1910 en 1913 zijn
zelfs bijna geheel in Duitsohland geplaatst,
zoodat vóór den oorlog bet Duitsche beait
aan Roemeensche staatsfondsen een buiten
gewoon hoog percentage van de geheele
buiteniandsehe schuld-van Roemenië beliep.
Echter heeft gedurende den oorlog, naar
mate Roemenië daaraan veel verdiende en
ook omdat de geldkoers daartoe gunstig
was, het Roemeensche kapitaal op groote
schaal de ohligatiën van zijn bnineiuaiui-
sche leeningen opgekocht. Het in Duitsch
land aanwezige bezit van Roemeensche
waarden becijfert de „Frankf. Ztg." daarom
thans gi eb aal op nog geen driekwart mil
liard lei. Echter is er behalve dit bedrag
nog meer kapitaal bij Roemenië betrokken,
o.n, bij de Roemeensche bank, maar vooral
bij de Roemeensche petroleummaatschap-
pijen, want sedert twintig jaar hebben het
Duitsche kapitaal en de Duitsc.be techniek
zich eerst aarzelend, daarna met Bteeds
grooter overtuiging, voor de Roemeensche
petroleum-industrie geïnteresseerd.
Wat de levering van olieproducten uit Roe
menië betreft, wijst het blad er op, dat
smeerolie, verlichtingsolie enz. m noemens
waardige lioevéeheden door Roemenie wer-
deu uitgevoerd, maar dat de benzme-mtvoer
naar Oostenrijk en Dnitschland in den laat-
sten tijd tot kleine hoeveelheden was be
perkt. Toch zal, naar de „Frankf." meent,-
het afsnijden van de Roemeensche aanvoe
ren geens-zihs Dnitschland in verlegenheid
brengen, dat over aanzienlijke voorraden,
beschikt en nit Galicië groote voorraden
betrekt.
Omvangrijker dan die op olie-gebied wa
ren de Duitsche handelsbetrekkingen op
gebied an vde veldvruchten. Tot m de laa -
fite dagen zijn die betrekkingen onderhou
den en tot voor kort werd nog een nieuw
(een derde) verdrag gesloten omtrent de le
vering van erwten en brouwgerst, op de
;levering waarvan thans wel niet meer va
te rekehen. Maar 'tis toch nog gelukt, de
beide eerste overeenkomsten voor een aan-
rienijk deel af te wikkelen.
Een oogenblikkelijk nadeel wordt geacht,
dat zeer vele spoorwagens van do Centrale
'mogendheden thans in Roemème loopen, die
daarheen waren gebonden om de beloofde
graanvoorraden te, balen, en die nubij he
uitbreken van bet conflict natuurlijk wor
den aangehouden. Daarentegen zijn er een
aantal Roemeensche tankwagens voot pe-
troleumvervoer thans in Dnitschland aan
wezig,
Het spoorwegnet in Roemenië.
Het spoorwegnet van Roemenië bestaat uit
een hoofdlijn, die het land, van het noorden
haar het zuidwesten doorstnijdt en een aantal
dwarsverbindingen beeft. De hoofdlijn ié de
jiioortzetting van de Oostenrijksch-Hongaarsche
ipoorlijn Lomberg-KoJomea-Czernowitz, komt
/ij Kiliseni-Beserti op Roemeensch gebied en
oopt langs de Sereth, voorbij Bruzau tot
locsci. Yan hier buigt de lijn zuidwaarts af
paar Boekarest en loopt van daar westwaarts
om via Pitesci-Krajowa lie bekende Donaustad,
Turno-Severin te bereiken, aan de westgrens.
Van hier loopt de spoorlijn verder naar Tomee-
v ar-B oed apes t-Ween enVa® deze hoofdlijn voe
ren eenige zijlijnen zoowel naar de Oosten
rijksok-Honga arsohe, als naar de Bulgaarsohe
grens. Ook naar de Ruesisohe grens en naar de
zeekust voeren verschillende lijnen O. a. Galatz-
Jassy en Boekarest-Oonstanza, ook weer met zij
lijnen. Met Galatz, Oonstanaa en Boekarest als
hoofdpunten rijn or dus voldoende lijnen voor
een snel verplaatsen van troepen. Naar de
Transylvanieche Alpen leidt een hoofdlijn van
Proesci uit naar het noorden, die een verbin
ding vormt mot Kroonstadt en westelijk daar
van loopen verschillende lijnen evenwijdig in
dezelfde riohtlng. In de richting van de Kar-
pathen rij® ook verscheidene wegen en spoorlij
nen aangelegd in de dalen van de nevenrivieren
van de Sereth.
Een Zwitsersch oordeel over Italië.
Hit Bazel wordt door Wolff gemeld, dat „Het
Yolksblatt" over Italiê's oorlogsverklaring o.m.
het volgende schrijft:
Wij staan stellig niet In 'den renk van pro-
duitschheid, maar deze laatste stap van Italië
kan ons even weinig behagen als de eerste. Wij
kunnen ook geen rechtvaardiging van Italiê's
vijandschap tegen Duitachland vinden. Dat
Italië ten koste van Oostenrijk als staat kon
ontstaan, dankt het Pruisen. Dat het zich zoo
snel en schitterend, uiterlijk althans, kon ont
wikkelen, moet het Duitachland toeschrijven,
dat altijd Italië in bescherming nam en hielp,
en het zelfs in zij® tegen Turkije gerichte kolo
niale ondernemingen niet hinderde. Van grove
ondankbaarheid, arglist en val&chheid kan de
Jtaliaansche politiek,gelijk rij zieh in dezen oor
log heeft getoond, niet werden vrijgesproken.
Do Paus en Frankrijk.
Een Havas-berieht uit Parijs meldt, dat
Z.Em. de Kardinaal-Staatssecretaris aan een
vertegenwoordiger van het „Journal" de rol
van den H. Stoel in dezen oorlog uiteenzette,
bonevens zijn houding tegenover Frankrijk. Hij
gaf duideljjk en eenvoudig den gedaehtengang
van den Heiligen Vader weer met betrekking
tot den oorlog. Z. H. de Paus verlangt een
rechtvaardigen en duurzamen vrede zonder ver
drukking van volkeren, en met inachtneming
van hun wenschen.
Terwijl Z. H. een volstrekte onzijdigheid be
waart, is hij bijzonder welwillend gestemd
jegens de katholieke naties Frankrijk, Polen,
België wélke meer zullen lijden, juist omdat
zij Katholiek zijn.
De Heilige Vador veroordeelt dé schennis
van het reelit. De Kardinaal-Staatssecretaris
besloot met de verzekering, dat de Paus de
Fransche Katholieken niet vergeet in zijn 'ge
beden en hun genegenheid toedraagt, wijl
Frankrijk in zijn groote, roemvolle geschiede
nis den titel van de oudste dochter der Kerk
draagt.
'n Op-en-tap „Fransoh" bericht I Daarmee
is alles gezegd.
ITALIË.
Paus Bcnedictus XV en de oplossing der
Romeinsche kwestie. t
De vroegere prefect der Vatieaansche biblio
theek, pater Franz Ehrle S. J., publiceert dn
de „Stimmen der Zeit" een studie over boven
genoemd onderwerp.
In het eerste deel zijner verhandeling werpt
pater Ehrle een blik op de theologische basis
der Romeinsche kwestie en toont aan dat de
g-arantiewet door den Paus niet kan worden
aanvaard.
In het tweede deel zijner studie houdt pater
Ehrle zich dan bezig met de verschillende mo
gelijkheden tot oplossing der Romeinsche
kwestie, waarbij hij vooropstelt, dat de beslis
sing op de eerste plaats den Paus toekomt.
Pater Ehrle zet dan uiteen hoe de Paus een
werkelijke souvereiniteit van noode beeft. De
uitgestrektheid van Zijn wereldlijk bezit echter
„was in verschillende tijden verschillend en zal
in meer beschaafde tijdperken, in eene aera
van evenwicht der groote mogendheden kleiner
kunnen zijn dan ten tijde van het vuistrecht
van talrijke kleine heerschers en vrije staten.
Met de grootte van den kerkelijken staat groeit
niet noodzakelijk in dezelfde verhoudingen de
onafhankelijkheid van Zijn geestelijken heer-
scher." In dit vraagstuk gaat pater Ehrle ao-
coord met de bekende brochure van dr. Hoeber.
De Romeinsohé kwestie is eohter, zij het ook
op de tweede plaats, een Italiaanscb vraagstuk.
„Kon het nu eenmaal bestaande koninkrijk
Italië zooveel van zijn feitelijk bézit terug
geven, als voor dé waardigheid en vrijheid
Idee Pausen) onontbeerlijk ia?" Principieel kan
de Italiaansohe regeering, gelijk Wijkt uit hare
houding tegenover de republiek San Marino
en vroeger tegenover het vorstendom Monaco,
deze vraag niet ontkennend beantwoorden.
Maar in werkelijkheid kan het herstel van ge
heel den vroegeren kerkelijken staat of zelfs
de teruggave van de geheele stad Rome niet
afgedwongen worden. Ook het prijsgeven der
stad reohts van den Tiber levert om vele mili
taire oorzaken en overwegingen 'groote moei
lijkheden op.
Als minste eisoh bepleit pater Ehrle dén een
vierde mogelijkheid. Met allen nadruk wijst hij
er op, dat het een dwaling Ls, te meeaen, dat
net Vatdoa&n reeds ex-territoriaal, buiten-Ita
liaan ach gebied en souverein, wereldlijk bezit
des Pausen zou zijn. De Paus bezit inderdaad
slecht» het vruchtgebruik vau het Vaticaan.
Maar juist daarom kan, naar dé meening van
pater Ekrlé, de Italiaansohe regeering, in het
teruggeven en het herstel van een kerkelijken
staat van zoo bescheiden afmetingen geen moei
lijkheid van beteekenis vinden.„Ter verwe
zenlijking van deze vierde mogelijkheid is
slechts een weinig gevoel voor rechtvaardig
heid noodig een weinig begrip voor de belan
gen van Italië, waarop Benedictus XV bij bet
Italiaansohe volk hoopt."
De Italiaansohe regeering beeft de Duit-
sche schepen die tot duaver voorloopig! in beslag
waren genomen, definitief geeonfiscecrd.
Een kennisgeving van (]€n Duitschen rijks
kanselier, d.d. 28 dezer, verbiedt in Duitschland
den verkop van petroleum voor verlichting.
Er zal weer 'n poging worden gedaan om
het zeilschip „Dorothea Organisen" te lichten,
dat in 1897 nabjj Delagoabaoi is gezonken.
In September zal door den hertog von Con-
naught de eerste steen worden gelegd van het
nieuwe parlementsgebouw te Ottawa.
L1°J'd George is ongesteld. Hij heeft kou
gevat en zal 2 of 3 dagen niet op het departe-
ment komen. Hij gaat echter al vooruit.
De „Yoss. Ztg." spreekt éen bericht, dat
Duitschland voortaan Engeleche bunkerkolen
als contrabande zal beschouwen, tégen.
De Peruaansche kamer heeft besloten van
Engeland te verlangen dat geen Peruaansche
firma's op de zwarte lijsten zullen voorkomen.
- Ook de Russische Doema overweegt een
verlenging van 't parlementaire tijdperk. In
September zal een beslissing worden genomen.
Gemeld wordt, dat de inschrijving op dé vijfde
Duitsche oorlogsleening van 4 Sept. tot B Oct.
opengesteld zal rijn.
Generaal von Falkenhayn zal naar de
„Frankfurter Zedtung" mededeelde éen
nieuw militair commando krijgen.
Het heeft de laatste dagen ook in Enge
land abnormaal Veel geregend, hetgeen aan
graan en fruit groote schade heeft aangericht.
Gemeld wordt, dat dë Koning; van Roe
menië naar Ret front ja vertrokken om het op
perbevel over de troepen te aanvaarden.
Volgens bericht uit Athene via Londen
heeft de minister-president verklaard, dat 18
September do verkiezingen beginnen.
■wen der diamantbewerkers een ernstig be
roep op het bestuur om van zijn besluit te
rug te komen en reikte daarna dén voor
zitter de sjerp over, opdat de bèstuurdere
zich dat opschrift mogen herinneren, zoo-
ueae cri8*B duurt. (Langdurig appl.)
e heer Polak nam daarna het woord,
biffft de laatste weken getroffen
heeft, Zoo sprak hij, dan ie het deze daad
der vrouwen, en als iets ons besluit aan bet
Toen de heer Polak deze woorden gespro
ken had, ging een geweldige storm van toe
juichingen op, die minuten aanhief 1
De bestuursleden waren alen van jhun
stoelen opgestaan en eenigen hunner werd
de aandoening te machtigl Overal in de
zaal waren de leden op hun stoelen geklom
men en zwaaiden met hun hoeden en zak
doeken.
Het applaus van de 2500 aanwezigen
groeide tot een waren orkaan, die zich ten
slotte oploste in dé geestdriftig gezongen
„Internationale".
Daarna verklaarde de heer Polak, dat hij
niet bedoelde te zeggen, dat het besluit van
bet bestuur door deze demonstratie reeds
aan het wankelen is gebracht.
Wel bond de heer Polak das een weinig
1D' toch, hjj retireerde, en 't verder
gedeelte zijner rede was erop ingericht om
den aftiebt met schoonklinkende woorden t<
dekken. Echte humbug!
Na de vergadering, waarin, naar blijkt
uit het verslag een weinig oomedie spelen
et werd versmaad, is men gisteren
het nemonstreeren gegaan. De diamantbe
werkers namen er een vrijen dag van en
aan t Bondsbestuur werd medegedeeld, dat
men niet eerder aan bet werk zou gaan
vóór 't Bestuur heeft verklaard te zullen
aanblijven.
Dat is dus pressie gaan uitoefenen! In
middels werd medegedeeld dat een motie,
verzoekende 't Bestuur aan te blijven, is
aangenomen met 4155 stemmen vóór, 599 te-
«en en 29 blanco. Daarna ,in den middag,
verdrong zich in de Fransche laan voor het
±Jond«gebouw een maeea van omstreeks 5000
diamantbewerkers Zij droegen voor het
hoofddeksel kaarten, waarop stond: „Wij
gaan met aan het werk vóór wij een gun
stig antwoord van het bestuur hebben."
.N &H16Ï16 vrouwen vbh diamiinfybewerkers
werden bloemen in de bestuurskamer ge
bracht en er kwamen afgezanten om te-
verzoeken dat bet Bestuur toch zou aanblij
ven, Toen de beer Polak naderde, bereidde
men hem een ovatie. Eenige vrouwen boden
hem bloemen aan. Maar Polak was er niet
van gediend en weigerde ze aan te nemen.
Een der andere bestuurders zeide, dat het
bestuur, na de hartelijke manifestatie ter
J EERSTE JAAR VRIJDAO 1 SEPTEMBER No 47 j
Ide damiaatjes!
REDACTIE: GEBOUW „ST. BAVO"
TELEFOON 49
pes
HE CRISIS IN HEN A. N. B. B.
Het gaat nu een belangwekkende geschie
denis worden: de crisis in den A. N. D. B.
Eerst hadden Pfaa ,de roanjfestatiën
van de mannen. Die hadden niet veel uit
werking.' Polak, die zich lang den koning
dér diamantbewerkers bad gevoeld, en de
zijnen lieten zieh niet "vermurwen. Met een
«chijngrootscb gebaar ver, aarden zij, dat
zij geen afgedwongenrechtspositie begeer
den en dat zij om die reden met wilden
aa\lli!n-Ve"' daarna zü« de vrouwen zieh in
de ™e«en. M
de zaak gaan t bestuur over te ha-
vrouwencomité, om m h t
ÏSt Su^t nu gaan proibecren! En de
SlTt ^Vinnen zal sc^n groot.
Od de derde vergadfr.mg die de A. N. D.
B. ter zake van de ^trad ™j.
'llndtcb^Takbewegi1^ n<K)it verloren
^Spreekster deéa akluB meWt een ver-
slS veivraderiag - "amens de vrou-
FRANS HALS EN „ST. BAVO".
Deze week was het 250 jaar geleden,
dat Frans Ha;s in „St. Bavo" op de Groote
Markt begraven werd. Vermoeid had de
groote kunstenaar, waarvan de eeuwen spre
ken, het lichaam op 80-jarigen. leeftijd af
gelegd, Hij, die honderden jaren na zijn
dood, de bewondering opwekt van ganscb
de besehaalde wereld; hij, wiens kunstge
wrochten thans met schatten gelds wor
den gekochthij stierf arm en ongekend.
De gemeente Haarlem gaf hem in zijn laatste
levensdagen f 200 per jaar en enkele krui
wagens turf. Hij werd begraven van den
arme en in het Register ingeschreven onder
no. 66. Zijn naam kwam niet eens op den
steen te staan. No. 56 was voldoende. Zóó
Frans Hals en „St. Bavo" op de Groote
Markt.
Maar de naam van dit genie is ook ver
bonden met „St. Bavo" in de Smedestraat,
ons Centrale Vereenigingsgebouw. Dat wist
u misschien niet. (Wat weten de Haarlem
mers nu eigenlijk af van hun mooie oude
gebouwen, wat speciaal van „St. Bavo".
Luister: In de 17e eeuw'werd in „St. Ba
vo" toen „de Bastaertpijp" genoemd, de
groote beurs der Haarlemseke schilders, et-
sers .en .teekenaars gehouden. In die dagen
woonde er de beroemde graveur Cornells
van Kittensteyn, die. den 26sten October
1697 te Delft geboren was en in 1652 te
Haarlem overleed.
Menigmaal wordt de Bastaertpijp („St. Ba
vo") in de oude acten van „St. Lucas" ver
meld. en het was onder meer ook hier dat in
1634 een groote rijfelerije werd gehouden
van 33 schilderijen van Frans en Dirck
Hals, Piet Molijn, Jan van Goyen, Willem
Heda, Hendrik Goltzius, van Ostade, Saft-
leeve, Salomon Ruijïdael, Judith Ley ster en
anderen, welke te samen een geheel vorm
den, dat menig vorst thans voor zijn kabinet
zou begeeren.
We hebben het altijd wel gezegd, geen
mooier gebouw om er tentoonstellingen in
te orgamseeren, dan „St. Bavo". De organi
sators van die van 1634 warén "Cornelis
van Kittensteyn en Dirk Hals.'Het ligt voor
de hand, .dat de vroolijke kunstbroeders,
klaterend van levenslust, het niet lieten
bij een droge tentoonstelling. Daar was
Frans Hals de man niet naar. Hij, de blij
moedige Mechelaar van geboorte, hield van
vrooiijkheid. en jool, een karakterstemming,
welke te midden .der stijve Haarlemsche re
genten, slechts langzaam verkwijnde.
Waar vierde hij feest met zijn kunstzin
nige broeders? Natuurlijk in „St. Bavo". In
deze herberg werd in 1634 de jaarlijksche
gilde-maaltijd gehouden, welk© vier dagen
duurde en waar in 't geheel f 89 werd ver
teerd, 't geen zoo de goedkeuring van iden
Deken Salomon de Bray wegdroeg, dat hij
zijn vinders trachtte over te halen, om in
't jaar 1635 ter zelfder plaatse weder het
jaarlijksche feest aan te richten.
Ge ziet het, waarcfe lezers van „De Da
miaatjes" „St. Bavo" op. de Groote Markt
is Frans Hals en ziju dood sl. Bavo"
in de Smedestraat is Frans Hals en zijn le
ven. V/elke vereerder en bewonderaar van
den groQten meester voelt er wat voor om
in de herberg „St. Bavo" Frans Hals te her
denken, met een mooie tegeltableau in de
nieuwe koffiekamer. Of een copie van een
of meer zijner schildrijen? Kom, wie helpt
er mee om ons mooie vereenigingsgebouw
zijn historische tradities te doen bewaren?
(Zie voor bijzonderheden omtrent Frans
Hals en ,,de Bastaertpijp": Oude Tijd 1873
pag. 237; Dr. van .Willigen: Les Artistes de
Harlem p. 8—13 et 212; Allan I 378—379).
MEDEDEKLENGEN.
Vroolijk begin. De aloude koffiekamer uit
de IJa^: aertpijp lat$r <ie receptiezaal van
Burg. ueester Jordens nu in zijn oud?
voegen terug gebracht, is deze week weer
in gebruik genomen en wel op vroolijke wij
ze. Een achtenswaardige Haarlemsche fami
lie gaf een gouden bruiloftsfeest in de Gus-
kenszaal van „St. Bavo". Hoewel de schil
der nog Beginnen moet en de decoratie ge
tuigt van een zuinige beurs, maakte de zaal
niettemin een uitstekendenindruk, waartoe
de palmversiering van den heer Preide niet
weinig had bijgedragen. Al3 bijzonderheid
magj worden meegedeeld dat reeds vijf kin-
tferen van het gouden echtpaar hun brui-
'^1 «St. Bavo" hielden. En evenals in
1634 ia de tafel en de kelder overheerlijk
ende prijs opmerkenswaardig laag.
Denk ®r om. A.s. Woensdag half 9 spreekt
Pater van der Valk in „St. Bavo". Gratis
toegankelijk voor alle Katholieken. Vergeet
niet het verder te. vertellen. Laten we zor
gen een goeden indruk te maken door ouzo
flinke opkomst.
Dank gebracht Het Hoofdbestuur brengt
harteiijken dank aan alle Vereenigingen, die
tijdens de verbouwing van „St. Bavo" hun
vergaderingen uitstelden. Nu alle zalen weer
in gebruik genomen zijn, wordt de lijst der
.vaste vergaderingen" weer in tact gesteld.
AGENDA GEBOUW' „ST. BAVO".
Zaterdag 2 September: Witte Bioscoop, 8 uut
Gewone zittingen 8V2—9Vh u"r.
Zondag 3 September: Witte Bioscoop, 24 en
8 uur Bakkers, 12y2 uur.
Maandag 4 September: Witte Bioscoop, 8 uur
Leden Tabaksbewerkers 8^ uur Bestuur
Typografen öi/2 uur Ondersteuningsfonds
8Vz uur Lieidebeurs 8y2 uur.
Dinsdag 5 September: Bestuur Timmerlieden,
8y2 uur.
Woensdag 6 September: Algemeene vergade
ring Volksbond; spreker Pater van der Valk,
over Lijkverbranding, 8(4 uur.
Donderdag 7 September: Volkszang, 8 uur.
Vrijdag 8 September: Rederijkers, 5 uur
Jeugdorganisatie, 8 uur.
Nota. Zij, die hun bijeenkomsten in deze
Agenda willen aangekondigd zien, moeten uiter
lijk Donderdagsavonds 9 uur hun zaal bij den
kastelein van „St. Bavo" besproken hebben.
Satyriek verbaal van Mark Twain.
(Uit het Amerikaansch).
Wel. ik heb u laten loopen en draven om werk
Lwj («krijgen terwijl er voor mij toch eene
Deze i« °Penstond. Vergeef mij mijn trots!
men nn nu geweken, en ik ben hier geko-
naand 1 U te verklaren, dat, als deze zooge-
Jaoópn -i"Wenaars nog een compagnon ver-
ilf Ju»' 'lun man ben want eindelijk heb
c 'e schaamie uitgeschud
»K.unt ge werkelijk schilderen?"
ik nj'ij let zo° slecht als zij. Neen, daarop kan
figenliit'l beroemen, want ik ben geen genie;
been e 'k maar een liefhebber, een breke-
(Of in 1 suitl<elaar; maar al ben ik ook dronken
nj,i s|aap, toch kan ik deze kunstenaars wel
u en breken."
"komaanZoo mag ik het hoorenIk moet u
berw?' da' 'k daarmee ontzaglijk ingenomen
W ,3,a' te werken is te leven. Het doet er niet
ion' werk bet is. Werk op zichzelf is reeds
l A zeSen. als iemand anders zijn brood niet
la Pa* beb ik zelf ook ondervonden! Kom
aan, wij zullen de beide manneri gaan opzoeken."
De zoogenaamde kunstenaars waren nieit
thuis. Maar hunne „werken" waren overvloedig
in het kleine, ongezellige atelier ten toon ge
spreid. Een kanon aan hun rechterkant, een
kanon aan den linkerkant, een kanon vlak vóór
hen het was een tweede Balaclava.
„Hier is de ontevredene huurkoetsier, Tracy.
Pak aan maak de zee tot grond, verander
het schip in een lijkkoets. Laat de mannen* al
dadelijk een proefje van uwe vaardigheid heb
ben."
De kunstenaars kwamen thuis juist toen de
laatste hand er aan gelegd was. Zij waren in
bewondering opgetogen
„Drommels! Die lijkkoets "is prachtig. De
huurkoetsier zal niet weten, wat hij ziet, niet
waar, Handel?"
„O, 't is keurig! Herr Tracy, waarom hebt
ge ons niet gezegd, dat ge zulk een uitstekend
kunstenaar waart? Als ge te Parijs hadt ge
woond, zoudt ge zeker den Prix de Rome heb
ben behaald!"
'De schikkingen waren spoedig gemaakt.
Tracy werd in de compagnieschap opgenomen
en ging met moed aan het werk om juweelen van
kunst, waarvan de stoffeering niet beviel, te
reconstrueeren. Op dien dag en de volgende
dagen verdwenen onder zijn nand de kanonnen
en traden de zinnebeelden van vrede en handel
daarvoor in de plaats katten, huurrijtuigen,
sauccjjsjes, brandspiten, piano's, gitaren, rotsen,
tuinen, bloempotten, landschappen wat ér
maar nn«Ji(r"was plaatste hij er op; en hoe zon-
g„«^Viimder het vereischte voorwerp
was deï te meer vermaak had hij in het ver
was, aes te me pe kunstenaars waren m
vaardigen daarvan Richten zijn werk toe, de
hun nopjes, de Wan (e stroomen, groot was
schoone sekse be„ fjrma. Tracy moest bij
de voorspoed vaner jets in dit werk was
zidizelf erkennen, a en nederig werk als dit,
zelfs m zulk wen sChonk aan jet5 jn zijne
-hetwelk voldoeningooii vold{)enillg had Jg£_
smaakt, m dS hem ins^ikf een zonderlinge
nieuwe waardigheid in «gen oogen gaf.
Het permanente lid, Vfn ^iS?^ Str/P uler"
keerde in een toestand va duneerelachhg-
heid. Gedurende een had hij nu
een leven geleid, da om al
een leven geleia, u<» j- - **ao cm ai
zijne geestkracht uit k{wisse]e'|p at; bet had
bestaan in geregeldafwisselende dagen van
levendige hoop en gtievende e^ De
levendige hoop werd °Ewek'Jor den toove-
naar Sellers, die ,hem ,t^!n -Li rde> dat hij
nü van zijne zaak volk°men zeker was en den
belichaamden Pete er werkelijk toe zou brengen,
vóór den avond op het xasreei te komen. De grie
vende teleurstelling bestond m het aanhoudende
en eentonige onvervuld blijven van deze voor
spellingen.
Op den tijd, dien deze geschiedenis nu bereikt
heeft, was Sellers ten einde raad, daar hij wel
merkte, dat het gewone geneesmiddel zijne hit-
werking miste en dat de neerslachtigheid van
Hawkins niet te verdrijven was. Iets moest er
gedaan worden, vond hijhet was verschrikkelijk
de dóffe wanhoop aan te zien, die hem uit het
gelaat van zijn vriend tegenstraalde Ja hij
moest wat opgevroolijkt worden. Hij dacht een
poos na toen vónd hij het middel. Hij zeide op
een luchtigen toon:
„Hoor eens, Hawkins, we voelen ons teleur
gesteld in deze zaak de zaak van den be
lichaamde, bedoel ik we zijn inderdaad teleur
gesteld Stem je dat toe?"
„Of ik dat toestem? Nu ja, als j'e het zoo wilt
noemen."
„Zoover gaat het goed. Maar nu over den
grond van ie gevoel.,'t b et dat jie hairt, je
genegenheid daarbij een rol speelt, dat is te zegi
en js niet, dat je den belichaamde zelf zoo
graag voor je zoudt willen zien. Stem je dat
toe?"'
ja dat stem ik toe van ganscher harte."
"Heel goed weer; we maken al vorderingen.
Laat ons nu eens nagaanDat gevoel is
zooals je hebt toegestemd niet ontstaan door
de handelwijze van den belichaamde; er is dus
toegestemd, dat het niet voortkomt uit eenigerlei
smart, die door de persoonlijkheid van den be
lichaamde zou kunnen worden verzacht. Welnu
dan," zei de graaf met iets zegevierends in zijn
blik, „de onverbiddelijke logica van den toestand
beperkt ons tot deze waarheid: ons gevoel heeft
zijne bron in het verlies van geld. dat daaruit
voortvloeit, is het niet zoo?"
„De Hemel weet, dat ik dit van ganscher harh:
toestem."
„Zeer weL Als men de bron van eene kwaal
heeft ontdekt, dan heeft men ook ontdekt, welk
eneesmiddel daarvoor wordt vereischt. Zoo
et ook in dit geval. In dit geval is geld een
vereischte, en afieen geld."
Het vroegere verleidelijke lag in dien luchti
gen, vertrouwenden toon en die veelbeteekenende
woorden. De vroegere teekenen van geloof en
hoop vertoonden zich weder op het gelaat van
Hawkins, en hij zeide:
„Alleen geld? Meen je dan een middel ge
vonden te hebben om
„Washington, denk je misschien, dat ik geene
andere hulpbronnen heb dan die ik aan het pu
bliek en mijne vertrouwde vrienden meedeel?"
„Welnu, ik
„Is het waarschijnlijk, denk je, dat iemand,
door zijn karakter geneigd en door de ondervin
ding geleerd om zijne zaken voor zich zelf te
houden, en met eene voorzichtige tong in zijn
mond, niet voorzichtig genoeg zou zijn om eenige
hulpbronnen voor een regenachtigen dag in
reserve te houden, als hij er zooveel heeft om er
eene keuze uit te doen, als met mij het geval is?"
kolonel, je doet de hoop bij mij herleven
..Ben ie al eens in miin laboratorium g
ge
weest?"
„Neen."
Wordt vervolgd.)
