NIEUWE BUIL. DUIMT
DE DM MN KM
r d«
P. J. JANSSEN,
DE OORLOG
HOND DE LITUHOIE
is*.1, abel taaltje.
FEUILLETON
Zaterdag 2 Sept Derde Blad
HAARLEMSCHE KATHOLIEKENDAG.
UI. Een gedeelte der Zon- en feestdagen kan
voor genoemde ontspanning worden besteed,
mits daardoor niet te kort worde gedaan
aan de verplichting tot heiliging dier
dagen.
IV. Het verdient aanbeveling bij het nemen van
ontspanning in zich het gevoel voor het
schoone in de natuur en voor de kunst te
ontwikkelen.
SPOTKOOPJES
Karpetten, Vloerzeilen en Tafelkleeden bij
ANEGAÊVG ZIËBEPHIJZEM.
OOStLGGS-ALLERLEI
Het Hoofdbestuur der Katholiekendagen in
et Bisdom Haarlem maakt bekend, dat de
Jlgende conclusies door de inleiders worden
voorgesteld:
Afdeeling I. De Katholiek in het openbaar
godsdienstig leven
Inleider: Mr. J. B Bomans.
L De katholiek heeft in zijn openbaar gods
dienstig leven geen grooter hinderpaal dan
het menschelijk opzicht. De vrees hiervoor
is echter grooter dan de werkelijkheid. Bij
trotseering blijkt, dat het gezond oordeel
eerder prijst dan afkeurt, mits de katholiek
zijne daden niet steelsgewijze stelle.
U. De kennis des geloofs en voorts der liturgie
zal bij den katholiek overtuiging en liefde
kweeken ook voor de openbaar godsdien
stige uitingen. En dit weder zal hem verre
houden van alle verloochening. Buitendien,,
is die kennis noodzakelijk ter beantwoor
ding van vragen, welke door de openbaar
godsdienstige daden van zelf worden
uitgelokt.
UI. In het openbaar godsdienstig leven, wil het
vruchtbaar zijn ook voor den andersdenken
de, moet de katholiek zijn: ongekunsteld,
niet uitdagend en zoo aangenaam mogelijk
in gezelschap.
V. De openbaar godsdienstige daad moet
zeker bestaan in het volgen der katholieke
gebruiken, waar het pas geeft, maar nog
meer in de handhaving der katholieke
beginselen door het onbeschroomd afkeuren
van zondige gewoonten en uitingen, dwa
lingen en verkeerde neigingen, zooals die
veelal uit een onchristelijke levensbeschou
wing voortkomen.
Afdeeling H. oe Katholiek in het openbaar
maatschappelijk leven.
Inleider: Mr r. b. Ledeboer.
Ook in ons land en in onzen tijd draagt
het openbaar maatschappelijk leven een
Christelijk stempel.
II. Krachtige en algemeene deelneming door
katholieke mannen en vrouweri (R.-K.
Vrouwenbonden) aan het openbaar maat
schappelijk leven is eene noodzakelijke
voorwaarde voor het behoud van het
Christelijk karakter van onze maatschappij
UI. Het streven zij daarbij gericht niet alleen
op de erkenning van het recht op, en op
het behouden "of verkrijgen van die mate
van vrijheid van beweging, die noodzakelijk
is voor volledige ontplooiing en doorwer
king van de Roomsche beginselen, doch ook
van de juistheid dier beginselen en van
den weldadigen invloed der doorwerking
daarvan op het openbaar maatschappelijk
Ipvémi
IV. Verdieping van het godsdienstig leven en
karaktervorming is voor hen, die deelnemen
aan het openbaar maatschappelijk leven,
een noodzakelijke voorwaarde voor welsla
gen in hun werk.
Afdeeling III. De Katholiek in zijne ontspan
ning.
Inleider: Jhr. Mr. L. E. M. von Fisenne.
i Voor eene goede waarneming zijner gods
dienstige en maatschappelijke plichten is
het noodzakelijk, dat de katholiek op gezette
tijden eene gepaste ontspanning geniet.
II. Deze ontspanning behoort in de eerste
plaats gezocht en gevonden te worden in
den kring van het gezin, der familie en
der vrienden.
Hét is eene prijzenswaardige gewoonte zich
te onthouden van openbare vermakelijk
heden en feestelijke bijeenkomsten in den
zoogenaamden besloten tijd.
V. Het is de plicht der ouders en der gezins
hoofden nauwlettend toe te zien op de wijze
van ontspanning hunner kinderen en
ondergeschikten.
GROOTE OPRUIMING VAN
4010
VI. Overheden en ondergeschikten behooren
wederzijds het nemen van bovenbedoelde
ontspanning te vergemakkelijken.
Het Hoofdbestuur brengt voorts ter kennis van
belangstellenden, dat ieder katholiek, woonachtig
in het Bisdom Haarlem, bevoegd is onder opgaaf
van naam en woonplaats, vóór 18 September
a.s. wijzigingen op de vorenstaande conclusiën
in te dienen bij den voorzitter der betrokken
afdeeling.
Voorz. in afd. I is: Dr. C. Fehmers, te Rotterdam.
IIis:Dr. A. H. M. J. van Rooij,
te Rotterdam.
III is: Mr. E. P F. A. van den
Bogaerdt, te Amsterdam.
Het Hoofdbestuur voornoemd,
Mr. J. N. J. E. HEERKENS THIJSSEN,
Voorzitter.
Mr TH. L. VAN BERCKEL,
Secretaris.
(Ingezonden).
(Vergiffenis voor de vele puntjes; wij ci
teer en:)
„Voorz.:. Mr.-.: Profaan, gelooft gij in
God?
„Cand.-. (met vuur): „Neen!"
„Voorz.-.Mr:.(na een hinderlijke pauze,
aarzelend en suggestief): Gelooft gij niefi
„,in eene grondoorzakelijke bestierende
„macht waaraan gij uw bestaan ontleent?"
„Cand.-.„Neen, zeker niet."
„Voorz.-.Mr.-.(na een pijnlijk wachten
„gedurende een paar minuten aarzelend):
„In de Vrijmetselarij erkennen wij het denk
beeld van een Opperbouwheer des Heelals,
„die de Schepper is van de geheele natuur,"
„enz. Geleid den candidaat naar het altaar!
„Den onwilligen candidaat werd, zonder
„verderen omslag de eed afgenomen op een
„boek, dat hij met geringschatting behan
delde, daarbij den naam inroepende van
„eene Godheid, die hij verwierp. Hij had
„evengoed op ieder ander ding kunnen zwe
den. Het Gewijde Boek was in -deze loges
„al een even weinig beteekenend symbool
„voor de heilige verbintenis als het vóór den
„o-oilog in Londens East End bij sommige
„recruteerings-bureau's 'was, -waar alleriai
„deugnieten bij boopen de eed werd afgeno-
„rnen met een hun toegesnauwd: „Kus 'l
boek, wat drommel!" van den voortvarenden
„cfficier-vau-dienst."
Het citaat moge lang zijn, liet is toch ook
niet oninteressant.
Zóó gaat het toe hij de sterke, machtige
Obileensche loge, bij de Peruaanscbe Groot-
loge, in heel vrijmetselarig Z.-Amerika
aldus wordt de vrijmetselarij: Vrijmetse-la-
rie.
En de verheven zedelessen der Loge iet
wat komiek.
De Br.-., abele tale wordt „Brabbeltaal.
Een slechte loge die Zuid-Amerikaansehe!
Hoor maar'hoe ons blad tegen hen toornt:
„In den tegenwoordigen tijd van streven
„en intrigeeren naar rijkdom en positie is
„het duidelijk dat alleen hij zeer bijzondere
„gelegenheden de hooge pol iti elc-m a e o nni ek e
„leiders zich verwaardigen in de loges te
verschijnen.
„Zij worden te zeer in beslag genomen
4,door hunne zoogenaamd hoogera eociaje
„sfeer, dat zü zich niet meer belton)nieren
„om de. ladder waarop zü tot hunne positie
„zijn gestegen. „Het geregeld samenkomen
laten zij over aan de „lagere klassen van
„broeders", aan hen, die nog aan 't stijgen
zijn."
Grappig dit vetgedrukte als oprechte
penneslipsels te lezen, want wie erkent dit,
wie beweert dit? Een fel anti-ma?onniek
blaadje, natuurlijk niet op de hoog'tp?
Neen, wij citeerden en zullen nog meer cb
teeren uit „L' Union Fraternelle" Vrijmet
selaars-Weekblad. Uitgave Loge „St. Lode-
wijik".
Dat „St. Lodewijk" brengt u even van
stuur, katholieken? Toch is' ons blad een
wascb-echt Vrijmetselaarsblad, waarvan,
zooals gij ziet, de inhoud ook leerrijk is voor
den katholiek.
In datzelfde artikel waaruit wü boven
putten, vinden wij: „De Copi missies van on
derzoek hechten te groot gewicht aan de
„financieele draagkracht dei- Candida ten, al
„is natuurlijk zeker geldelijk draagvermogen
„gewenseht hij leden van op eigen middelen
„aangewezen instellingen als de loges."
Wij hoorden altijd als bet schoone der
vrijmetselarij prijzen de humaniteit, de
waarachtige broederschap, maar de gulden
schijnt ook hier niet van alle belang ont
bloot, doch in de eerste regelen van bedoeld
artikel („Vrijmetselarij in Zuid-Amerika")
vinden wij iets anders dan pure humaniteit
en reine liefde:
„Ei-moet de Chileeflsche vrijmetselarij een
„ernstig verwijt van gemaakt worden, dat,
„hoewel zij al zoo langen tijd in. aantal loges'
„werkt, in de republiek Obili nog geen wet-
„telijker godedienstvryheid bestaat, maai'
„naast den Rcomsch Katholieken gods
dienst andere godsdiensten slechts geduid
„worden."
Ah zoo, juist. Wij danken u, edele loge
,ySt. Lodewijk.'
Uw nóg edeler patroon is uit logeeren ge
stuurd. Of meent „L'Uunion Fraternelle"
No. £5, 26 Augustus 1916) werkelijk dat de
machtige heilige zijn zegen schenkt? .De
Franc-Maponnerie zocht en zoekt nog steeds
haar kracht in verheven geheimzinnigheid
en paradoxale begrippen, maar deze naam-
paradox „St. Lodewijk", Loge, is een heilig
schennis, die tranen wekt.
Maar, laten wij niet spreken, laat ons
blaadje sprexen, dat is vrijwel belangwek
kender, waar de Katholiek zoo weinig hoort
van zijn grootsten tegenstander: Hoort hnn
eigene tale, als zij ©en onderling Steunfonds
gaan behandelen; „Bouwstuk, opgeleverd
„27 I abruari 1913 in de Loge „Le Prèjugé
"t alPeu 111 Oosten Devenier door Br.-.
,,J. Barzuay. En het bouwstuk zelf o.a.:
„len tweede. Laat ons veronderstellen,
„zooverre my bekend is dat in Nederland 52
„loges bestaan, dat in die Loges, om niet te.
„hoog te, schatten, per jaar 100 Profanen
„het licht zullen ontvangen, elk aangenomen
„lid zal dan verplicht zijn, hij wetsbepaling-
„te vei ordenen, 10 gulden in eens te voldoen
„aan het fonds of de fondsen.
Alzoo, voor het ontvangen van het licht:
i' 'J kunnen ons al een amendement
„in de ue.©bepaling" voorstellen te lezen
voor 10 per licht: i._ per straaltje.
Evenwel ae hoogere Oom es gaan ook niet
vrij uit:
„ten derde. Elke broeder, bevorderd tot
„Gezel, betaalt bij verkrijgen van dien
„graad 15 gulden (au!) aan het fonds, vol
gens wet te bepalen.
ten vierde. Elke broeder, pardon, Elke
Broeder, bevorderd tot Mr.-. Vrijmetselaar,
,ybeta.alt by het verkrijgen van dien graad
„10 gulden (he.) aan hett fonds, volgens wet
„te bepalen (de ooljjk© mr.:. wetgevers!)
„ten vijl e. He veronderstelling van in-
„kcime en y°or het fonds is dan per jaar ap
proximatief berekend (anders gezegd' bij
,,benadermgj:
,100 Leerl.- Vrijmetselaren a 'ƒ10 ƒ1000;
Gez.-. Vrijmetselaren a 15 - 1500;
„100 Mr.-. Vrijmetselaren a 10 - 1000;
ï,Per jaar (v?bïens Bartjes) ƒ3500.
lie gezelligheid van het rekenen springt
in het oog als men „hij benadering" het lang
niet lastige getal „100" neemt, als de reke
ning maar uitkomt, wjj vreezen, gezien het
begmarmel van on© blad van „St." Lode
wijk: „Het verval der Vrijmetselarij", waar-
'!L Morcoinbe, redacteur van
"e American Freemason" niets minder
zegt dan dat de internationale broe
derschap door den ooiflog vernietigd wordt.
Eigen-sclnild, broertjes!
De. Engelsche Broeder, die 't nog al boog
in zijn hoofd heeft als baker der Vrijmet
selarij (paradox in de lijn) begint zijn Duit-
sclien broer langzamerhand voor broerling
aan te zien.
„Ersatz-gebroed
De „St,"-Lodewijk.sredactie der Union Fra
ternelle zegt er van;
„Wij Vrijmetselaren der neutrale staten,
„staan voor een zeer lastig en bijna on
oplosbaar vraagstuk. Eu toch verdient
„de heilige zaak (van Sint Lodewijk?)
„waaraan wij ons gewijd liebhen, dat wij
„onze uiterste krachten inspannen om on-
„zen Boud te vrijwaren voor het verval, dat
„Br.:. More om be hierboven als mogelijk
„schildert aan de hand van historische ge
gevens."
Wij willen er niets kwaads van zeggen,
maar men krijgt toch wel kijk op de zaak
ma lezing van zoo'n blaadje, waarin ook,
op, Llz. 277, boliaiidelo wordt: „Wanneer is
een man een Vrijmetselaar?" \Vie meent het
na lezing te weten,^0 weet er niets van,
want na het eigenlijke antwoord, een defi
nitie van 38 regels zegt l'Uriion Frater
nelle zelve: „Aldus j(;zen wij, zij het ook in
gezwollen rederijkersstijl, woorden van
echt ma^oniscbeii aard (juist!) in „The
Freemason" (Londen 29 Juli 1916).
„Maar hoe, is dit evangelie van licht, lief-
„de en leven in overeenstemming niet de
„woorden van haat, die het nummer der vo-
„rige week ontsieren?
Ook niet alles koek en ei dus. Evangelie
van licht! Zij gaan zwaar van dat eeuwige
licht. Dat wordt steeds liet meest op prijs
gesteld door hen die in liet duister werken.
Snakken naar li®"1"-
Maar wij moeten eindigen met onze mo
mentopname.
De' artikelen: „Het 7*7® in Engeland"
e.a. bevatten nog veel interessants.- in een
doodsbericht wordt gesproken van BB.-,
hetwelk uiterlijk Pe±f> doch innerlijk de
Broederschap beduid u een aparte rubriek
„Varia" komt alleen, heel alléén, deze
enormiteit voor: »F, J ('and mag geen bë-
„diende van een P8®1 101a Ih ij livrei
„draagt, tot de Qrüe worden toegelaten"
Satyrick verhaal van Mark Twain.
(Uit het Amerikaansch)
38
had p4 200Je wist niet eens' dat ik er een
jjj Aia maar eens mee. Ik heb daar iets, dat
houd eens zal laten zien- *k beb bet geheim ge-
uaen: geen vijftig menschen weten er iets van.
ar dat is zoo mijn gewoonte, dat is altijd mijn
mee m geweesh Pe wachten totdat men ergens
lfi.n-,5 *s' dat is mijn idee; en als men er mee
\y;vooruit dan maar!"
j)>wel kolonel, ik heb nooit iemand aangetrof-
sTv,111 wien ik zulk een onbegrensd vertrouwen
relde als m u. Als gij zegt, dat iets zoo of zoo
- dan geloof ik dit altijd vast, en dan heb ik
®r geen bewijs meer voor noodig."
De oude graaf was met deze woorden niet
weinig ingenomen en zeide:
ik ben blij' dat gij vertrouwen in mij stelt,
rul t iedereen doet dit." -
vertrouwen in je gesteld, en
jdd alhjd doen, zoolang ik leef."
k dank je voor die verzekering. Je zult er
^bben"°UW Va° hebben- En ie kuut dat ook niet
graaft'laboratorium aangekomen, vervolgde de
wij^In-Ub egu-e<Lns goed in dit vertrek rond
Wat zie je? Schijnbaar een ouden 'rommel, schijn
baar allerlei dwaasheden in werkelijkheid de
vermomde goudmijnen van'Golconda! Kijk dat
ding eens. Waar zie je het voor aan?"
„Ik denk, dat ik dat nooit zou kunnen raden"
va"rf ^gnjp ik best- 't Is mijne toepassing
van de phonograaf op den zeedienst. Men be
waart daarin allerlei profane dingen ten ue-
bruike op zee. Je weet, dat zeelui niets kunnen
uitvoeren, of ze vloeken er bij; dus is de stuur
man die het best kan vloeken, het meest van
waarde. In critieke omstandigheden redt zijn
talent het schip Maar een schip is een groot
ding, en hij kan niet overal tegelijk zijn; zoo
is het wel eens gebeurd, dat één stuurman een
schip heeft laten verloren gaan, dat had kunnen
behouden worden, als er honderd waren geweest
Bij vreeselijke stormen, begrijp je. Welnu, een
schip kan geen hondera stuurlui hebben maar
het kan wel honderd vloek-phonografen hebben
en ze over het schip verdeden en op die wijze
zie je, is het op alle punten gewapend. Verbeeld
je nu eens een hevigen storm en mijne honderd
machines alle tegelijk aan het vloeken een
prachtig schouwspelje zoudt zelf niet kun
nen hooren en denken. Het schip heeft niets van
den storm te duchten het is even veilig als
net op het strand zou wezen."
„Dat is een prachtig idee. Hoe maak je dat
(waarvoor een speciale rubriek).
Ook een kenteeken! Je ware humane tee-
dere broederschap.
Ten slotte: in het Nijmaegsch blaadje
adverteeren 5 zuivel! Haarlemsche
firma's!
D. J.
SCHEIDEMANN OVER
DEN OORLOG.
Scheidemann, de leider van de ,,'officioele"
Sociaal-Democratie heeft te Kassei een rede ge
houden voor een gehoor van ongeveer 7000
menschen, over den oorlogstoestand.
Hij stelde de vraag of het thans nu Italië
ook officieel tot vijand waa geworden en Roe
menië aan Oostenrijk-Uongarije den oorlog ver
klaarde, de tijd is van vrede te spreken. Hij
beantwoordde, deze vraag met „ja", omdat
Duitschland den oorlog niet had gewild en
geen veroveringsoorlog voerde, ook thans nog
alle veroveringsplannen verwerpt en uitslui
tend zijn politieke onafhankelijkheid, zijn ter
ritoriale integriteit en zijn economische ont
wikkelingsvrijheid gewaarborgd wil zien. Door
het toetreden vaiuItalië en Roemenië in de rij
der vijanden zal voor Duitschland aan den
oorlogstoestand niet veel veranderen, want met
de Italiaansche troepen hebben Duitsche troe
pen sedert langen tijd al gestreden. Niettemin
is elke uitbreiding van het oorlogstooneel te be
treuren. Want elke vergrooting van het oor
logsgebied betoekent nieuwe offers aan goed en
bloed en met de lang verwachte toetreding van
Roemenië in het kamp der vijanden zijn de uit
zichten op een spoedigen vrede althans niet
verbeterd.
Op aller lippen zweeft de bange vraag: „Hoe
ang nog? Als het Duitscha volk thans na
deze twee vrooschjko oorlogsjaren zou ineen
storten, het zou voor de woreldgesehiedenis
toch groot zijn als een volk dat het bovenmen-
scheljjke verrichtte in de worsteling om zy'n
zelfstandigheid. Maar Duitschland kan en zal
niet ineenstorten, omdat het niet ineenstorten
mag, want dat zou voor het volk de meest ern
stige gevolgen hebben. De voorbijgaande oor-
logsnood zou tot blijvende ellende worden, de
arbeidersklasse zou onder de puinhoopen het
diepst begraven zijn. Voorwaarden voor een
eenigszio3 gelukkige beëindiging van 'den oor
log is echter allereerst, dat aan het volk het
noodigo brood wordt gewaarborgd, want we
lijden niet alleen er onder, dat Engeland ook
onze vrouwen en kinderen tracht uit te honge
ren, maar vooral hieronder, 'dat de woeker zich
uitbreidt en niet, void oen de bestreden wordt.
De regeering moet er eindelijk voor zorgen, dat
de noodzakelijkste levensmiddelen tot betaal
bare prijzen te verkrijgen zijn. Als de soldaten
te vel de zoo aarzelend geweest waren om den
buiteulandschen vijand te bestrijden, als de
regeering dezen ergsten hinnenlandschen vij
and, den levensmiddelenwocker; dan zou het er
voor liet land slecht uitzien; eindelijk moet nu
ernstig worden ingegrepen en 'daarom riep spr.
d$ regeering toe: Leert, ge zijt gewaarschuwd 1
Tweede voorwaarde voor een gelukkige be
over de oorlogskaart en de onderpanden niet
geschokt wordt in de overtuiging, dat wij een
verdedigingsoorlog voeren en geen veroverings
oorlog. Alle gepraat in togen overga telden zin
is dwaasheid. Vreest men dan een verovering-
oorlog als men zijn bondgenooten er too wil
brengen gebied af te staan, gelijk Duitschland
voor het uitbreken van den Oostenrijksch.
Italiaanschen oorlog deed! Door de annexatie
politici, die Bethmann-Hollweg bestrijden, om
dat hij voor hen een gevaar beteekent voor de
inwendige ontwikkeling van Duitschland, mag
men zich niet op een dwaalspoor laten brengen
Verder mag men bij het woord van TWh
vergeten, dat de Duitsche koloniën verloren
in gt.-,aan en dat Duitschland volkomen van
c o zee is afgesloten. De eisch yan een vrede tot
o "en pi jjg is zuivere waanzin, want zulk een
1 ec e zou de verwoesting en verbrokkeling van
Duitschland beteekenèn.
CCCXXIV.
HET AARTSBISSCHOPPELIJK KRUIS.
Behalve door het Pallium onderscheidt zich
een Aartsbisschop van de gewone bisschoppen
door het voorrecht, dat. hij binnen de grenzen
van zijn kerkprovincie zoowel binnen als buiten
het kerkgebouw een kruis onmiddellijk voor
zich doet uitdragen en wel met het Christus
beeld naar zich toegekeerddit kruis wordt ook
in zijn nabijheid geplaatst, wanneer hjj plechtig,
zijn zegen geeft.
Oorspronkelijk kwam dit voorrecht alleen den
Pausen toe; sinds de dertiende eeuw echter
werd^het uitgestrekt tot de Aartsbisschoppen,
als zijnde hun opperherderlijke macht een uit-;
vloeisel van het pauselijk gezag. Bij hooge uit
zondering werd evenals het Pallium ook het
aartsbisschoppelijk kruis aan sommige bisschop
pen toegestaan. Het naar hem gekeerde Chris
tusbeeld is voor den prelaat eene voortdurende
vermaning in het kruis alleen zijn glorie en zijn
roem te stellen en nit liefde tot den Gekruisten
zich meer en meer af te sterven.
TELEFOONAANLEGUERS
ONDER VUUR.
De „Daily Mail" geeft de volgende beschrij
ving van het werk der mannen, die de telefoon
verbindingen langs de gevechtslinie in stand
houden.
„De zon is juist ondergegaan achter de brok
kelige silhouet van een massa door granaten in
puin geschoten metselwerk, dat eens eene
bloeiendo fabriek was. In het halfduister
steken de Duitsche loopgraven eerst sterk af,
om dan geleidelijk in de duiternis te verva
gen, die ze langzaam maar zeker omhult.
Als om de. somberheid der omgeving te ver
lichten, laten de Duitsehers licht fakkels op, in
zoo groot aantal dat zij blijkbaar door een hevi
gen aanval van achrikachtigheid bevangen
zijn.
fn de Engelsche loopgraven hebben de Tom
mies pas gehoord, dat zjj in den vroegen och
tend „over de borstwering" zullen gaan. Het
nieuws heeft opwekkend, gewerkt, want nu is
eindelijk de tijd voor een goed gevecht met de
Duitsehers aangebroken.
De Engelsche kanonnen, die volgens ge.
woonte, waren gaan zwijgen toen de zon onder-
ging, hervatten plotseling het vuur op de Duit
sche linies, dat zij den geheelen dag hadden
voortgezet.
Bijna onmiddellijk na deze uitdaging begon
nen de Duitsche kanonnen ons hun antwoord
toe te brommen.
Dan „komt er leven in de brouwerij" in de
Engelsche loopgraven.
Do mannen, zoeken zoo goed mogelijk dek
king. De eenige bomvrije schuilplaats in de
geheele loopgraaf wordt door de telefonisten
gebruikt. Binnen in die met een kaars verlich.
te, kelderachtige ruimte vermaken dö drie
operateurs zich met een vriendschappelijk spel
letje „nap." Dat helpt den tijd verdrijven, die
slechts heel langzaam voortbijgaat voor hen, die
in afwachting van een „voltreffer" van een
granaat, die misschien nooit zal aankomen,
zitten.
Telkens als een 'der pelers „geven" heeft,
neemt een ander de hoorn aan het oor en roept
den operateur aan het andere einde op, om
zich te overtuigen, dat de lijn intact is.
Telkens en telkens weer vallen dikke klod
ders klei, die door in de buurt ontploffende
granaten omhoog geslingerd zijn, met doffe
slagen op het met zandzakken bedekte dak
neer. De handen waarin de spelers hunne kaar
ten vasthouden, schudden mee met den grond
waarop zij gehurkt zitten, als een 23 c.M. gra
naat bijna noodlottig dichtbij ontploft.
„Die zit dichtbij!" merkt er een Op.'
„Dan zal dé volgende verderaf zitten," ver
zekert een ander optimistisch.
Het kansspel gaat zoowel binnen en buiten
de gedekte schuilplaats onafgebroken voort;
tot er een tijd komt waarop de telefoon wei
gert en er geen antwoord meer komt.
„Draad kapot, roept de operateui met het
boortoestel in de hand.
Zonder een woord te zeggen nemen de beide
anderen hunne geweren en" gereedschappen en
gaan naar buiten in het verblindend licht der
liehtfakkels. Als zij over de rugwering klim
men en voortsukkelen, steeds den draad vol
gend, vallen veel gevaarlijker granaten mot
eentonige regelmatigheid links en rechts van
hen neer. 't Is meer dan nutteloos daarop te let
ten. Maar het geluk dient hen en ten slotte
komen zij ongedeerd uit de gevaarlijke' zóne in
betrekkelijke veiligheid. Ten slotte bereiken
zij een granaattrechter, die de oorzaak hunner
ohgewensohte wandeling is. Spoedig zijn de go-
broken einden van den draad met elkander ver
bonden.
Dan keeren zij op hunne schreden terug naar
de-gedekte schuilplaats en de gevaar-zóne. Ge
lukkig was dit de eenige breuk, die dien nacht
voorkwam."
Eiftoen gingen zjj met het kaartspel natuur
lijk weer evdrert!
OP DF.N DAG EN IN DEN
NACHT BIJ VERDUN
In „Le Journal" beschrijft Charles Humbert
een bezoek aan Verdun; „Ik heb Verdun willen
ding in orde?"
„Door het te laden eenvoudig te-laden."
„Hoe ssLcit^dntl
„Wel ga er mnat eens voor staan en vloek
C1 Wordt het dus oP manier geladen?"
ia omdat het ieder woord, dat het pakt,
voor altiid vasthoudt Nooit slijt het uit. Telkens
al me^i kruk omdi-aait, komt het er uit. In
tijden van groot gevaar kan men het omkeeven,
en dan zal hét oiiigekeerd vloeken- D^t heeft nog
beter •uitwerking!'' w/. -
„O, nu begrijp beu e laadt ze? De stuur-
man?" „i nt
„Ja, als hij-verkiest 'k wii.ze ook wd
geladen afleveren. Ik voor yrjf en zeventig
dollars in de maand,ene" de®kundlge huren, die
honderd en vijftig p °"Vffen,ln honderd en
vijftig uren zal ladeil, en dat met gemak. En een
deskundige kan natuurlijk een beter exemplaar
leveren dan een gewone, ongeoefende stuurman.
Nu zie je toch wel b aat al de schepen van
de wereld 'ze geladen zuilen koopen want ik
zal ze laden in ied^re*faJ> die de kooper ver
langt. Hawkins, dit zal de grootste zedelijke
hervorming van de negentiende eeuw tot stand
brengen. Vijf jaren na dezen zal al het vloeken
door machinerie geschieden men zaj n00;t
meer een onvertogen woord van menschelijke
lippen op een schip hooren. Millioenen dollars
zijn door de kei ken. besteed aan pogingen om
het vloeken in de handelsmariae tegen te gaan.
Begrijp eens mijn naam zal voor immer in
den mond van goede menschen voortleven als
van den man, die deze edele en verheffende her
vorming eenig en alleen heeft tot stand op
bracht
„O, het is werkelijk grootsch en'weldadin en
Te hebt f" |e "T °,P,die S«tahte setome™
zeide H erw0Dder 1 ijk groot verstand. Hoe
n 1 weeri dat men de machine laadt?"
„vj.cn, dat gaat niet moeilijk 't is doodeen
voudig. Als men haar luid en sterk wil laden,
gaat men er vlak overheen staan en schreeuwt.
Maar als men haar eenvoudig open laat staan,
dan zal zij alles opvangen, dat is te zeggen,
dan zal zij zichzelf'laden met alle geluiden, die
er binnen de ruimte van 6 voet gemaakt worden
Nu zal ik je eens laten zien, hoe zij werkt. Ik heb
gisteren een deskundige laten komen en deze
machine laten laden Heidaar, zij is opengelaten
dat is gekker toch denk ik, dat er niet veel
kans op is, dat zij onbetekenende dingen heeft
opgenomen. Alles, wat men te doen heeft, is, op
dezen knop in den bodem fe drukken. Ziezoo!"
De phonograaf begon op een klagenden toon
te zingen:
Een kosthuis staat heel ver van hier;
Daar krijgt men keur van spijs met bier.
- „Och hemel! dat is het niet. Iemand heeft hier
in den omtrek gezongen."
Het klagende gezang begon weder, vermengd
y6- een zatdd> langzaam toenemend gemauw vat
katten, dat al spoedig tot 'n gevecht aangroeide)
De kostgangers komen geloopen
Op _'t schelle gelui van de bel.
De deiiren staan reeds voor hen open.
(Tijdelijke uitbarsting van een verschrikkelif
kattengevecht, dat de woorden heeft afgebroken)
En driemaal per dag is 't appèl.
(Hernieuwing van het woedende kattengevech)
voor een oogenblik. De klagende siem op eer
hoogen, driftigen toon: „Stil jelui duivels!"
en een hagelbui van vliegende werptuigen).
„Och, het doet er niet toe laat het maai
zoo blijven. Ik moet toch in een van deze machi
nes eenige zeemansvloeken hebben. Maar c'at if
van minder belang; je ziet nu, hoe de machim
werkt."
Hawkins antwoordde vol geestdrift:
„,0, zij werkt verwonderlijk goed! Ik begrijp
dat daarmee geld te verdienen is."
„En bedenk, dat de familie Hawkins haar dee
daarvan krijgt, Washington."
„O, dank, dank! je bent even edelmoedig ah
altijd. O, het is de grootste uitvinding deze»
eeuw!"
(Wordt vervolgd^
