MIKE IUIL CllUn DE GRAVEN IM KIK buitenland DE OORLOG RIJWIELBANDEN Schagchelstraat 7-9 bij k BINNENLAND FEUILLETON Woensdag 6 Sept. Tweede blad j* 4000 bl{ levensl. ongeschiktheid tot werken 500 bij overlijden 300 bij veriies van een hand ot voet (W (50 bij verlies van een oog 100 bij verlies van een duim 75 bij breuk van een arm of been 60 bij verlies van een wijsvinger 25 bij verlies van een anderen vinger VERSPREIDE BERICHTEN Goedkoopst Hdres H. J. v. dm MEER, frankrijk. Berichten in drie regels- Afle betalende afconnëa op dit Blad, dia In het bezit zijn van eene Verzekeringspolis, Min, volgens de bepalingen op de polissen Vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort De uitkeerlng dezer bedragen wordt gega randeerd door de „Hollandsche Algemeen# Verzekeringsbank" te Schiedam. De vóór 1 October 1911 uitgegeven polio sea Win niet geldis. EEN DUITSCH SOCIAAL DEMOCRAAT OVER HET OORLOGSDOEL. De „Vorwai-ts" bevat een ingezonden atuk j Van den soc.-dem. afgevaardigde Hanisoh, f waarin deze zegt: Zeker, wij streven inderdaad van heeler harte naar de zege voor ons eigen j land en het bevreemdt mij in hooge mate, dat I de „Vorwarta" zioh over deze natuurlijkste I zaak van de wereld verwondert. "Wat de veel- besproken annexaties betreft, heb ik voor mij het nooit onder stoelen eu banken geschoven, dat ik in het belang van het Duitsche volk en mt name van den werkenden stand een ver strekkende uitbreiding onzer grenzen in hei met name van den werkenden stand een ver standig en aantrekkelijk oorlogsdoel aoht. Daarnaast dienen wjj de stichting van een zelfstandig Polen te bevorderen. Van niet minder waarde lijken mij werkelijke" waarborgen om te verhinderen, dat België in de toekomst voor Engeland een invalspoort naar Midden-Europa blijft, v'oor zoover derge lijke waarborgen onder handhaving van het zelfstandig staatsleven van het Belgische volk mogelijk zijn. Het gaat niet meer aan zijn mee ningen over deze aangelegenheden achter vago, voor verschillende uitlegging vatibare woorden te verbergen. Daarom verklaar ik Zonduit, dat naar mjjn meening de vredesoog- merken der sociaal-demokraten ongeveer de richting moeten uitgaan, die de rijkskanselier in zjjn bekende rede van 9 Dec. 1915 en later heeft aangewezen. Ik zeg dat op gevaar af, dat de „Vorwarta" mij nogmaals eèn soöiaal impe rialist of iets dergelijks noemt. De oorlogsverklaring van Italië en de deelne ming van Roemenië aan den oorlog versterkt mij sleohts in mijn opvatting, dat wegens het voor Duitschland sterk toegenomen gevaar ons niets anders overblijft, dan -dat ons geheelo volk, met inbegrip van den werkendlen stand, niet alleen militair, doch ook politiek vastbe raden als één man front maakt, tot een vrede J8 bevochten, die Duitschland tegen herhaling .van zulke gevaren, zooveel mogelijk waarborgt. De voornaamste vijanden Zyn waarlyk niet de Duntschers, die te ver gedreven annexaties bepleitener is voor gezorgd, dat zij geen kwaad kunnen doen. Veel gevaarlijker zijn onze buitenlandsche vijanden, wier streven hot is, ons vaderland en zijn werkenden stand tot volkomen economische en politieke onmacht te doemen. Zij en niemand anders houden een spoedigen vrede tegen. Deze feiten te ver donkeremanen en den valschen schijn te wek ken, dat het tot stand komen van vrede af hangt van den goeden of slechten wil der Duitsche regeering, is een misleiding, waar tegen niet scherp genoeg kan worden geprote steerd. Het interview met kardinaal Gasparri. Wij hebben dezer dagen een korte samenvat ting gegeven van een interview, dat de kardi naal-staatssecretaris Gasparri aan den Romein- schen correspondent van het „Journal" heeft verleend. Thans is de „Mb." in staat den volledigen tekst van het interview te publiceeren, dat, zooals men weet, liep over de rol van den H. Stoel tijdens den oorlog en zijn houding tegen- ovor Frankrijk. De kardinaal dan verklaarde het volgende: De gedachte van den Paus is zeer éénvoudig en zeer duidelijk. Vooreerst wensoht hij, en begeert hij met alle vurigheid het herstel van den vrede, een rechtvaardigen en duurzamen vredé, bijgevolg zonder onderdrukking der vol keren en rekening houdend met hun aspiraties, indien deze rechtvaardig en te verwezenlijken zijn gebleken. Anderszouden wij geen vrede hebben, of ten minste zou hij niet duurzaam zijn. In afwachting van dezen vrede bewaart de II. Stoel, wat tuen ook zeggen moge, een abso lute onpartijdigheid tegenover de oorlogvoe renden zou het -ook anders kunnen met een bijzondere welwillendheid jegens de Katho lieke naties, juist omdat de Katholieken het meest geleden hebbenFrankrijk, Polen en dan dat België, dat den H. Vader nader aan het hart ligt naar mate het meer geleden heeft. Absolute onpartijdigheid, doeh geen werke- looze, want de H. Stoel heeft, zonder te letten op moeite en kosten, zonder onderscheid zelfs van ras en godsdienst, alles gedaan om eeniger- mate het lijden van deze vreeseliiike worste ling te verzachten; en Gode zij dank is het resultaat bevredigend. Ik verzoek u wel te willen gelooven, mijn heer, dat het staatssecretariaat, vooral op het oogenblik, onder de krachtige inpulsie van Zijne Heiligheid, geen sinecure is. Alleen om de ontzaglijke correspondentie te voeren, d'ie de opsporing der krijgsgevangenen en der ver misten en inlichtingen aan ds families ver- eischten, Lebben wij monniken en goede zusters moeten mobiliaeeren. Ongetwijfeld kent u do voornaamste van onze ondernemingen van algemeenen aard, die met succes zijn bekroond, zooals düe, welke ge leid hebben tot de uitwisseling der zwaar ge wonden, tot de overbrenging naar Zwitser land van zieken en licht gewonden en thans van do overbrenging van burger-huisvaders, die geintemcevd zijn, enz. om niet te spreken van andere plannen, hetzij van algemeenen, hetzij van particulieren- aard, die nog op een oplossing wachten,maar die wij wel hopen te zul len doen slagen. Ziedaar, in weinige woorden de gedachte en het werk van den Paus-in de tra gische momenten, die wij doormaken. De fei ten zijn bekend en de H. Vader heeft zich in de pleehtigste documenten uitgesproken. Ik geloof mij niet te vergissen als ik zeg, dat alle redelijke menschen ons gedrag goedkeuren. Wanneer de oorlogszuchtige hartstochten be daard zijn zullen wij rustig het oordeel der ge schiedenis afwachten. Uwe Em'nentie moge mij één opmerking veroorloven. Zeker, de H. Stoel, die krachtens zijn' natuur een internationale nracht is, kon zich niet in het strijdgewoel werpen. Niemand beweert dat. Maar van de hoogste zedelijke autoi-Reit in de wereldverwachtte men een woord, waardoor zekere handelwijze, in dezen oorlog toegepast, werden veroordeeld. Dit is het verwijt, dat men ons maakt en dat laatstelijk door groote bladen met een on begrijpelijke lichtzinnigheid is herhaald. De H. Stoel heeft de schendingen van het recht Veroordeeld; Hij heeft in de consistoriale allo cutie van 22 Januari 1915 en bij andere plech tige gelegenheden de oorlogvoerenden herin nerd aan de inachtneming der wetten van den oorlog. Moest Hij, ja kon Hij zóóver gaan, dat Hij met name veroordeelingen uitsprak over bijzondere gevallen? Het zal u' niet verwonderen als ik zeg, dat de beschuldigingen elkaar kruisen van alle zijden. De H. Stoel, onzijdig als hij is, moest, zoo hij zioh als rechter wilde opwerpen, voor allen denzelfden regrel volgen. Doch een rechter, al is hij nog zoo weinig, serieus, moet alvorens zijn oordeel pit te spreken, een onder zoek instellen, mioet minstens den beschuldigde hoeren, volgens het elementaire beginsel van het recht. Audiatur et altera pars. Met des te meer reden zou dit gelden bij geschillen als deze, wegens het zeer hoogè gezag van den rechter, den ernst der zaak, de opzweeping der hartstochten en het gecompliceerde der om standigheden. Wat Frankrijk betreft drukte de kardinaal de hoop uit, dat er een toenadering mocht tot stand komen tusschen de Fransche regeering en den H. Stoel. De Vlaamsche en Belgische belangen verschillen. De „Vlaamsche Gedachte" (redacteur Leo i icard) schrijft: Met groot genoegen lazen wij voor eenige dagen in de Gazet van Brus sel een artikel, geteekend Seheldeman, waar in maat en vorm werd aanbevolen aan de radicale Vlamingen bij de bespreking van „Vrij België's" politiek. Terecht werd er opgemerkt dat er geen onoverbrugbare scheiding mocht gemaakt worden tussolien goede flaminganten en onder die laatsten telt Van Caiiwelaert steeds mee. Die liefde tot de eenheid mag ons echter niet- beletten de waarheid boven alles lief te hebben, onze Vlaamsche zaak in volle daglicht te be schouwen en met klare woorden te bespreken. De eenheid die op leugens zou berusten ware nog meer dan de huidige verdeeldheid nood lottig. Daarom moet het de regel zijn: met eerbied voor al wie eerlijk overtuigd is, de principes zonder de minste scrupules te toetsen aan tie Vlaamsche werkelijkheid. Het hoofdprincipe van vele flamm'ganten, die zich rond „Vrij België" scharen, ie het volgende: Geen krachtig Vlaanderen zonder een sterk België; Vlaanderen^ heropbeuring buiten een' sterken staat België fs onmogelijk. Waar het Vlaamsche leven rijker wordt, ver meerdert tevens België's weerstandsvermogen. De Vlaamsche en Belgische belangen zijn dus volkomen gelijkloopend. Dit principe hebben we steeds onwaar ge- heeten. Enkele onzer gronden willen wij hier, resumeerend, herhalen. De verschillende Europeesche kuituren zijn voor een groot deel ontstaan onder invloed van staatswerking (wel 't minst in Holland en wel 't meest in Frankrijk) en naarmate de -staat zijn actie op de maatschappij uitbreidt ver meerdert de mogelijkheid van zijn invloed op de kuituur. Elke kuituur is aan een taal gebonden' en ook de talen hebben een belangrijk deel van hun gebied en veel van hunne huidige vortnen aan plotieke factoren te danken. Naarmate een staat naar buiten sterker wil worden, behoeft hij meer kultureele eenheid naar binnen vat de administratie "vereenvou digt en de burgerij gemakkelijk laat leiden en misleiden. Naarmate Be.gië sterker wordt -naar buiten zal dus ho, -Belgicisme dat in zijn hoogste uitingen Iransch iS) versterkt worden en zul len Vlaanderens ontwikkelingsmogelijkheden inkrimpen. De anti-VJaamaehe act!e der rege<31.;ng in geval van een sterk België zou ook kracht put ten uit de gedachte dat die staat zich vooral tegen he os en, bet Germaansebo Europa zou te verde- igen hebben. De verschrikkelijke ellende in Syrië. De „Timee deelt op gezag van een Sy riër byzonderhedexi mede over de ellende in Syne. De Syriër heeft maanden lang ge reisd in oyrie en Palestina, van Aleppo naar Jeruzalem en hij deelt mede, dat hij overal de móest gruwelijke tooneelen zag van hongei snood, ziekte en ellende. Duizen den mannen, vrouwen en kinderen worden door den dood weggemaaid. „Het is geen overdrijving te zrggen (jat twee derden van tie hevoiking der dorpen in de nabijheid van .Tmizakm, Romallah, Ek-Taibeh", El Birch, Beit-batata, ».eiwan, Beit Hani neb en Bir Zeit aan honger en typhus zijn bezweken." De toestanden in den Libanon zijn niet te beschrijven. Hier liters ebt hongersnood, daar op hevel van En ver pasja de invoer van gianen in dit district is verboden. De inwoners stierven hier hij duizenden en in vele dorpen i,s geen meneeh'meer over. Overal ontmoette de reiziger naakte man nen, vi ouwen en kinderen die met gras cn werhden nog het vleugje leven trachtten te behouden. elen vielen neder om nimmer weer op te staan. Het bsele land daar lijdt onder ellende en gebrek en onder de vervolking der Turken ook de groote steden als Beiroet, Damascus, Aleppo en Jeruzalem. En de Syriër schat in die districten alleen liet- aantal omgeko menen op meer dan 100,090. Djemal pasja heeft duizenden bekende Syriërs, onder wie bisschoppen en andere godsdienstige leiders, naar Anatolië verbannen, om het volk zonder steun en hulp te laten. Het verbod van tabak-invoer in Duitschland. De „Voss. Ztg." schrijft; Het buitengewone opdrijven van do - prijzen in den Nederland- eek-ei* tabuks>hanele 1 Jicot'f, ssooal® bekend is, grel-eid tot een invoerverbod van, buitenland- scke tabak. In de. kringen der tabaksindus trie overweegt men thans, welke maatrége- len nood g xijn om, wanneer het invoer ver- bod v. orët opgeheven, den invoer van onbe werkte tabak voor goed4 op normale wijze ta doen plaats bobben. Men ov<n;weegt dp oprichting van een centraal i 11 koopbureau, dat den gelieelen inkoop van huitenlandsche tabak in de band zal nemen en de verdee ling daarvan aan de verschillende fabrie ken zal doen plaats hebben door middel van bet nieuw opgerich,e distributie-bureau. In beslagneming van a-'° handvpurwapjens. De Parijsehe bladen melden, dat den laat sten tijd zoovele gevallen van misdrijven zijn. voorgevallen, waarbij de revolver een rol speelde, dat de prelect van politie heeft besloten met kracht de hand te houden aan de in het begin van uen oorlog afgekon digde verordening1, waarbij der burgerij werd verboden vuurwapeps m bezit te hebben. Er wordt sinds geruim en tijd weer een clan destine handel i'1 revolvers enz. gedreven. Daarom zal huisz°enm& worden gehouden en een ieder, die in net bezit van een vuur wapen wordt gevonden, zal vervolgd wor den, D E N E A R K E N. Nieuwe visschcrijhavens aan de kust van Jutland. De Deensche reê'e01llJg bereidt- den aanleg van visecherijhaven8 aan de Noordwestkust ivan Jutland voor. Een commissie van onder zoek stolt den aanleg van twee havens voor. Een daarvan zal hij Helsihago in de nabijheid van den vuurtoren Hanstholm, de andere iets noorderlijker bij Hirtshals aangelegd worden. De kosten voor de haven van Holshage bedra gen l'A mlllioen gulden, voor do haven van Hirtshals 2,8 millioen gulden. Door den aanleg der havens zou de Deettsohe zeevissen er ij in staat zijn in grooten omvang aan de Noorclzee-visacherij deel te nemen, het geen thans met het geval is, omdat er geen ge schikte haven aan de Noordwestkust ran Jut land aanwezig is. Van de 120 tot 180 millioen gulden, die de Noordzee-visscherij jaarlijks af werpt, komen naar Denemarken slechts tegen 2,400,000 gulden. De voor de Jutland ontwor pen visscherijhavens, zullen daarin verandering brengen en do naastbijzijnde vischbanken van de Noordzee voor de Denen op gemakkelijker wijze toegankelijk maken, en zieh misschien ook tot handelshavens ontwikkelen. Geheel in het •Zuiden van Jutland9 westkust bezit Denemar ken in Esbjerg reeds een belangrijke uitvoer baren voor den Deenschen, landbouw. Evenals Esbjerg zullen ook de havens hij Helshage en Hirtahals den gehoelen winter door voor het verkeer toegankelijk zijn. In 't ;ste halfjaar zijn in Noorwegen 70 nieuwe sciic-pvaart-mpijen.,. met een gezamen lijk kapitaal van 130 mill, kronen, opgericht. Alle grootvorsten van de Russische kei zerlijke familie tusschen 20 en 45 jaar dienen thans in liet Russische leger of op ue vloot. Japan gaat het Latijnsche alfabet invoe ren. Het Ja'panscho letterschrift wordt dus door de Europeesche schrijfwijze vervangen. Koning Nikita van Montenegro zal, na zijn bezoek aan 't Italiaansche front ook het Engelsch en Fransche front bezoeken. Te Sydney woedde Donderdag een brand, dde tien gebouwen annstastte. De schade werdt geraamd op 150,000 pd. et. De Oostenrijksche verliezen bedroegen tot 1 Aug.: 1,040,000 minderen^ gewond, 416,ooo gedood, 14,850 officieren gedood. 4300 Servische soldaten en officieren zijn uit de Roemeensclie interneering ont slagen en zullen een eigen regiment vormen. Het Zevenbergsche Deutsche Tageblatt zal voortaan, in plaats van te Hermann- stadt, te Boedapest verschijnen. Ook do Belgische regeering -heeft mi de béaluiten der economische conferentie der ge allieerden goedgekeurd. De Russische luit.-vlieger Bitmane, lid van de Russisch-ïapansche missie in Frankrijk is bij Biovres (met zijn toestel) doodgevallen. TENTOONSTELLING OP GEMEEN TELIJK FINANCIEEL GEBIED. Te Amsterdam is gisteren in het Stedelijk Mu seum in tegenwoordigheid o. m, van den Minister van Finantiën, den Burgemeester van Amster dam en eenige leden van Ged. Staten geopend eene tentoonstelling op gemeentelijk finantiëel gebied. Het doel der tentoonstelling is een zoo vol ledig mogelijk beeld te geven van den toestand der gemeentefinanciën en van de bronnen, waar uit deze geput worden, terwijl tevens beoogd wordt een overzicht ie geven van de wijze, waar op de verantwoording en de controle der gemeen tegelden geschiedt, zoowel voor de engere "t- meentehuishouding als voor de afzonderlijke ad ministraties en'bedrijven. DE SUIKERNOOD IN DE BANKET BAKKERIJEN. Wanneer er niet spoedig uitkomst komt en de banketbakkers weer voldoende suiker ontvangen, zullen verschillende banketbakkers, zoo verzeker de de voorzitter van den patroonsbond aan liet N. v. d D., weldra den verkoop van taartjes en allerlei andere zoetigheden moeten staken. Zij zouden dan slechts voort-kunnen gaan met het verknopen van de chocolade, die zij nog in voor raad hebben. Op het telegram aan den Minister is nog geen antwoord ontvangen. ONBEHOORLIJK. Onder het opschrift „Een schandaal te Castri- cum", schrijft „Het Rechte Spoor", orgaan der R.-K. Spoor- en Trammannen, over de onbehoor lijke manier, waarop de op 7 Augustus jl.'zoo treurig verongelukte rangeerder Duin door den stationschef aldaar behandeld werd. Nadat de aanrijding had plaats gegrepen, moest de jam merlijk verminkte man nagenoeg 2 uur door brengen in het lampenhok, een schuurtje van 3 bij iy2 M. Hier moesien zijn ouders van hem afscheid nemen, hier ook moesten hem de laatste H.H. Sacramenten worden toegediend. Het is bijna ondenkbaar, dat op het heele station geen andere gelegenheid zou zijn, om een ter dood verminkten man te verplegen dan in zoo'n hok. Het gebeurde heeft te Castricum en vooral onder onze katholieke spoormannen groote erger nis gewekt, omdat men de minne behandeling door den chef toeschrijft aan diens afkeer van katholiek personeel. Maar zelfs al bestaat dit motief, dan aldus „De Tijd" zal de directie van de H. IJ. S. M. toch wel doen om, in het belang van spoorreizigers en beambten, eens na ?aan' er bij einstige verwondingen ea sterfgevallen aan haar stations met zulke mo tieven van chefs rekening mag worden gehouden. BEDROG MET ZGN. LIMONADES. Als een bewijs dat een Rijkswet tegen de veP» valschingen dringend noodig is, deelt dr. Van Hamel Roos in zijn „Maandblad t. d. Verval- schingen" het volgende mede: „In dezen tijd aan vacantie op het land eit sport gewijd, zal zoo menigeen na 'n vermoeiend uitstapje verlangend naar een frisschen dronk Ul u' €n,..?a?gfIokt door fraaie etiketten, zich x i!,J bozen- of citroen-„limona- bestellen in een of ander obscuur, landelijk hotelletje of herbergje. Men krijgt dan in de meeste gevallen een nauwelijks drinkbaar vocht, samengesteld o. a. uit water met een weinig wijnsteenzuur, kleurstof en een spoortje essence hetwelk evenveel of weinig op echte limonade gelijkt, als het afbeeldsel van een vetkaars op at zon. Wij behoeven nauwelijks te zeggen, dat de verkoop van dergelijk bocht niet geschieden kan in die plaatsen, welke een behoorlijken keu ringsdienst bezitten, daar het aldaar uitdrukke lijk verboden is onder den naam van „limonade" dergelijke mengsels te verkoopen, doch op het platteland, in tallooze kleine en groote dorpen wordt aan de knoeiers, ruimschoots gelegenheid geboden h,un schade in te halen (zonder namen op de etiketten!)." De schrijver merkt daarbij op dat door dik wijls 'onzuivere materialen die „limonade" no» schadelijk weiken kan. ROUTEN BRUHjOFT. Men schrijft uit Limburg aan het „Hbld."* Geen gouden, geen zilveren, maar een houten bruiloft 1 De grappenmakers noemen haar ook wet de wilde bruiloft. Véél wordt zij niet gevierd, daartoe zijn er te veef omstandigheden, die allen moeten medewer ken. De houten of wilde bruiloft, zooals zij nog sporadisch in Limburg gevierd wordt, js eigenlijk een feestviering bij ge- Iegenneid. van de vijftigste verjaring van eer, ouJe-ionge-juffrouw. En dit wetende, zal het duidelijk zijn, dat men al met eeu vroolijke Club tc doen moei hebben en dat de jarige en c*e familie inderdaad in de stemming moeten zijn, om ten aanscnouwe van de geheele gemeente zulk een looze bruiloftspartij op touw te zetten. To Tegelen is er thans een naar den ouden trant g-evierd. Muziekgezelschap, turnveree- Eiging en zangkoor waren uïtg- i oodigd en' voorts allo jongelui uit de naaste omge ving. Reeds vroeg in den middag van den kleed in lange jas en koogen hoed. Een van de dorpsjona-elui had zich beschikbaar feestdag- vertoonde de bruidegom zich, ge- gesteld, om deze bruigomsrol te spelen, en toen hij eenmaal den toon had aangegeven, waarin het feest verder zou verloopen, toen ging het ook op wieletjes en amuseerde een ieder zich als op een echte bruiloft. Eelfs was den bruigom één dag niet voldoende en dus fuifde hij er nog den volgenden dag alleen op los in bruiloftsjas en koogen hoed. Een avontuurlijke reis. Men meldt uil Oldenzaal: Maandagavond hebben militairen van do Du-itsche grenswacht, aan de Poppo in de Lutte over de grens gezet zekeren J- Smit, 23 jaar, woonachtig te Rotterdam. Hij verklaarde van beroep, chauffeur te zijn en was als zoodanig in Engeland werk zaam geweest. Van daar wensehte hij "naar Amerika te vertrekken, dooh hij zag a's chau- feur daartoe geen kans. Hij .liet zich daar om als stoker aanmonsteren en kwam na eenige zeereizen in Kopi ihagen aan. Met een door het Nederiandsch consulaat aldaar afgegeven pas, wensehte hij via Duitschland naar Nederland huiswaarts te gaan. Onderweg had hij in Duitschland evenwel het ongeluk om in een verkeerden trein te stappen en hij kwam in Flensburg terecht. Op de vraag tot hein gericht, wat- hij' daar te maken had, deelde hij mede, naar Rotterdam te willen reizen. Ifen ge loofde hem niet, hield hem voor een spion en zette hem- achter slot. Later werd hij naar Hamburg vervoerd. Veertien dagen had hij gevangen-gezeten, doch wegens gebrek aan bewijs werd hij ontslagen uit zijn gevangenschap en onder militaire geleide paar de grens gebracht. Volgens zijn bewering was men zoo vrien delijk geweest om hem te Flensburg van ongeveer honderd gulden te ontlasten I Bij ©en militaire oefening verdronken. Gisterenmorgen is tijdens militair© oefenin gen in de omgeving van Breda de militair Fransen van de lichting 1914 en afkomstig uit Budel te water geraakt en verdronken. Doodgevallen. Gisterenmorgen is een timmerman, werkzaam bjj den bouw der R.K. kerk aan den Hoorn nabij Delft, van een steiger doodgevallen. Satyrlek verhaal van Mark Twain. (Uit het Amerikaansch). 40 ,,'i Is waar, 't is bepaald waar, maar ik heb daar nooit zoo over gedacht." „Niemand denkt daar ooit over. Maar toch is het zoo. In die mijnen en gevangenissen, zijn bij eengebracht de beschaafdste en edelste en be kwaamste menschelijke wezens, die God ooit heeft kunnen scheppen. Welnu, als je dat soort van bevolking te verkoopen hebt, zou je het dan aan net despotisme overgeven Neen, het despotisme is daarvoor niet geschikt, het is voor niets anders geschikt dan voor menschelijk vee. Maar onder stel eens, dat je er eene republiek van 'zoudt wil len maken?" „Ja, dat begrijp ik. Dat is er juist het mate riaal voor." „Nu, dat zou ik ook zeggen. Daar heb je oiberië met het meest uitgelezene materiaal van de gansche wereld voor eene republiek. Dit mate riaal wordt dagelijks, wekelijks, maandelijks bij eengebracht door het volkomenste stelsel, dat noit ia uitgedacht E>oor dit stelsel worden de mi!',oeuen, van Rusland onophoudelijk gezift door tal van bekwame deskundigen, spion nen door den keizer persoonlijk aangesteld; en als zij de hand kunnen leggen op een man, eene vrouw of een kind, dat eenige opvoeding of eenig karakter bezit, dan brengen zij dien persoon regelrecht naar Siberië over. Het is bewonderens waardig, het is verwonderlijk. Het is zoo werk dadig, dat dit het algemeene peil van Russisch verstand en opvoeding op dat van den Czaar houdt." „Maar dat is toch wel wat overdreven!" „Ja, zoo denken allen er over. Maar ik denk zelf, dat het een leugen is. En het schijnt mij niet billijk toe, eene geheele natie op die manier fe belasteren. Welnu, je ziet, wat het materiaal daar in Siberië voor eene republiek is." Hij zweeg, en zijn borst begon te zwoegen en zijn oog te fonkelen onder den indruk van hevige gemoedsbeweging. Toen begonnen de woorden met steeds toenemende kracht voort te stroomen en hij stond van zijn stoel op om zichzelf meer vdijheid van beweging te geven. „Op het oogenblik, waarop ik die republiek organiseer, zal het licht van vrijheid, verstand, rechtvaardigheid, humaniteit, dat daarvan uit straalt, de blikken der verwonderde wereld daar op vestigen als op eene nieuwe zon; Rusland's ontelbare slaven zullen opstaan en voorttrekken in eene oostelijke richting, en ver achter hen zal je zien wat zal je zien? een ledigen troon in een ledig land! Dit kan geschieden, en bij den Hemel, het zal ook geschieden." Hij stond een oogenblik als aan de aarde ont togen ten gevolge va*1 zÜn opgewondenheid; toen keerde zijne kalmte (<*"8 en zeide hij ernstig: „Ik moét je vergif13vragen, majoor Haw kins. Ik heb die vroeger nooit ge bruikt en ik verzoek je, net mij voor ditmaal te VeiHawkins was hiei'loc volkomen bereid. Zie je Wasiimgt°D' dat is eene verkeerdheid, je, was _.rs n00jt schuldig maak. Al- leeif oDtewond-ne me°schen ziJn daaraan onder hevig Maar de omstandigneden van het tegen woordige geval, daar h een aemocraat door ge boorte en vrije keuze ben en een aristocraat door De ginai zweeg een^'^Ps en begon- door het raam te kijken, zonder eeo )VOOrd te spreken. Toen wees hij en-bracht een.^1^fk^J?orci uit: „Kijk!" „Wat is er te zien, kolonel?" „Dat!" „Ik zie niets." „Zoo zeker als je leeit h<oudt je doodstilIk zal mijn invloed gebruinen jjj 2aj aj mjjne kracht aanwenden, m neo het zoover gebracht. Ik zal hem regelrecht in hms brengen, Dat zal je wel zien." Hij maakte allerlei bewegingen in de lucht met zijn handen. „Daar! Kijk! Ik heb hem laten glimlachen! Zie!" 't Was inderdaad zoo. Tracy had op ^ene middagwandeling onverwachts zijn familiewapen op dit schamele huis zien staan. Dit wapen perete hem een glimlach af. „Kijk, Hawkins, kijk! Ik breng hem hierheen!" „Je hebt geliik, RosSmore. Ats ik ooit eenigen twijfel omtrent belichaming gekoesterd heb, zoo is deze nu verdwenen en voor immer verdwenen O, dat is ^n blijde dag Tracy kwam naar de deur toe om te zien, wat er op den deurpost stond. Voordat hij halverwege was, zeide hij bij zichzelf: „Blijkbaar is dit de woning van den Amerikaanschen pretendent." „Hij komt, hij komt hier regelrecht opa'- >k zal naar beneden gaan en hem binnenhalen Bleek 'en in hevige opgewondenheid deed Sellers de deur open en sloeg Tracy gade. De oude man kon in het eerst geen enkel woord uit brengen; toen begroette hij den belichaamde en liet daarop volgen „Kom binnen, kom binnen Mr Tracy Howard Tracy." "tracy dank u kom binnen! Ge wordt verwacht." Tracy 'trad binnen, uiterst verwonderd, en „Verwacht? Ik denk, dat er eene vergissing moet plaats hebben." „Dat denk ik nietzeide Sellers, die een zijde- lingschen blik op Hawkins sloeg, ten einde zijne aandacht te vestigen op een dramatisch effect, dat hij bij de volgende opmerking teweeg wenseh te te brengen. Toen zeide hij met nadruk: „Ik ben een bekende." Tot niet geringe verbazing der beide mannen bracht deze opmerking geen dramatisch effect teweeg, want de nieuw aangekomene antwoordde met een onnoozel gezicht: „Vergeef mijIk weet niet, wie gij zijt. Ik ver moed alleen zonder twijfel te recht dat gij degene zijt, wiens naam op de deurpost staaf." „Juist, volkomen juist! Ga zitten, ga zitten!" De graaf was geheel verbijsterdhet wielde hem alles door het hoofd. Toen keek hij naar Haw kins, die dit tooneel gadesloeg en naar de ver schijning van een doode keek, en een nieuwe ge dachte rees bij hem op. Hij zeide tegen Tracy „Maar duizendmaal vergiffenis, waarde heer, ik heb nog vergeten, de verschuldigde beleefd heid aan een gast en vreemdeling te bewijzen Laat mij aan u voorstellen mijn vriend, gene raal Hawkins generaal Hawkins onze nieuwe senator senator van het jongs Ie er, grootste toevoegsel tot de Vereenigde Staten Cherokee Strip" bij zichzelf: „iDe naam zal hem overbluffen!" maar dit gebeurde in 't mins! niet, en de kolonel vervolgde de voorstelling'. „Senator Hawkins, Mr. Howard Tracy van „Engeland." „Engeland! Wel, dat is onmo „Engeland! Ja, in Engeland geboren' „Nog pas kort geleden hier aangekomen? Wordt vervolgd.).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 5