NIEUWE HUL CIIUIT buitenland binnenland" Tentnonstelling voor Bijenteelt VRAGENBUsf DE OORLOG Zaterdag 9 Sept.Tweede blad VERSPREIDE BERICHTEN Berichten in drie regel OORLOGSALLERLEI kerkklokken in de loopgraven. Vanwege de afd. Haarlem en omstreken "er Ned. Verceniging tot bevordering van Bijenteelt zal midden dezer maand in de benedenzalen van het gebouw Volksbelang gedurende cenige dagen eene tentoonstel ling worden gehouden, die naar wat wij er van vernamen, bijzonder belangwekkend be looft te worden en in hooge mate leerzaam. Ze zal~ den bezoeker in de gelegenheid stellen een blik te slaan in 't wondere leven <ler bijen, na te gaan het nut, dat bet nij- (Vere bijenvolk sticht en hem een denkbeeld deen krijgen boe wij komen aan den honing, 'dat waardevolle voedingsmiddel, dat bevat ftlle stoffen, die ons lichaam noodig heeft voor zijn groei en goed gedijen en aan de vas, die men zoo zelden zuiver en onver- valscbt kan koopen. De bedoeling ervan is om het bijenleven nader tot velen te brengen, om te doen uit komen, welk voordeel het houden van bijen (kan oplëVeren: nl. 't verkrijgen van heelijken zuiveren en onvervalsohten honing en om zoo ook de kleine buj-gerij aan te moedigen bijen te gaan houder.. Daar is alles op in gericht en daartoe is alles dienstbaar ge maakt. k Dr. Ootmar, die als hij eenmaal begint over de bijen, daarover bijina niet uitge praat raakt, die van de bijenteelt een groo ve studie maakt al heel wat materiaal 'verzamelde bij deelde ons van die ten toonstelling een en ander mede en sprak daarbij vol enthousiasme over het houden van bijen, ook als voerende tot meer na tuurkennis en brengende natuurgenot. Als men hem over dat al met zooveel vuur en jgeestdrift hoort spreken, dan komt men tot 'de conclusie, dat in het bedrijf van ijmker meer, oneindig meer zit, dan menigeen hij eene oppervlakkige beschouwing zou denken. Het is een waar genot hem daarover te hooren auseeren. Kenner van 't leven der (bijen, weet hij n al 't wondere en 't mooie daarvan af te malen en dat zóó, dat hij n tot luisteren dwingt. Tot in Amerika toe deed hij nasporingen om meer kennis aan gaande de bijen te verzamelen en met geest drift sprak hij tot ons over datgene wat men daar al niet doet om do hijenteelt te bevorderen, van de onderzoekingen die men ilaar verricht. Was dat reeds interessant, nog moer in teressant dan to hooren spieken over het leven der bijen, hot verzamelen van den honing, de groote hoeveelheid honing, die 'een hijenvolk garen kan, is dat al in een aanschouwelijk beeld te zien voorgesteld. 'En dat, wij stipten 't reeds aan, zal de ten toonstelling, die in meer dan één opzicht een praohttentoonstelli ;g zal worden, geven. Daar zal een gansehe verzameling van bloemen en planten, die de bijen bevliegen een 80 in aantal te zien zijn, deels le vende en deels kunstbloemen, beginnende met het witte sneeuwklokje en eindigende met de witte Kerstroos, en waaruit ze den honing zuigen. Daar zal aangeduid worden hoe bijenteelt 'de vruchtenopbrengst bevordert en geëxpo seerd zullen worden de woningen waarin fle b«en leven. Als een curiosum zal er zijn een oude holle boomstam, van een boom, die eenmaal aan de Koediefslaan stond en waarin toenmaals bijen vertoefden. Dan .Velerlei korven en bijenkasten. Daar zal aanschouwelijk voorgesteld wor den de hoeveelheid honing, die men uit een kast kan winnen, wel een 40 pond in een zomer en soms nog meer. Ook zal men er [kunnen zien in hoeveelheid suiker en wat ter in verschillende vaten de samenstelling (van den echten honing en daarnevens uit Welke hestanddeelen de kumhoning is sa mengesteld. Men zal er verder kunnen aanschouwen de echte was en met krijt, aardappelmeel en kaarsvet vervalschte, de vervaardiging van Wasraten, benevens een aantal voorwerpen, 'die de «mkers gebruiken, de honingslinge- /aars, enz. En voorts zal in den tuin komen een oud Veluwsch bijenstalletje, een moderne bijen- dal en een bijenkast tegen een baleon han gende, om te doen zien, dat ook de stads bewoner bijen kan houden. Ook zijn in den tuin verzamelingen van levende bijen. Bovendien vermeldt het programma van ide tentoonstelling, dat men in de middag- pren zal kunnen zien de vervaardiging van honingraat en bet slingeren van den ho ping. Op den eersten dag zal dr. Ootmar eene lezing houden over 't leven der bijen. Zoo paart zich 't practische aan het aan gename. Er is voor gezorgd, dat op deze tentoon stelling veel belangwekkends zal zijn te aan schouwen, maar ook veel te leeren voor hen, Ue reeds bijen houden of ze van voorne mens zijn te houden. Ze belooft te worden fen machtig propagandamiddel tot popula- iseering van de bjjenteelt in onze stad.... EE,N REIS DOOR ZUID- DUITSCHLAN D. Reeds den vofigen zomer heb ik een reis door A^id-Duitsche steden beschreven. Toen ging het Dresden en Frankfurt a/Main, naar Wies baden etl Mainz, naar Münehen, Nürjiberg en Vessel. Ditmaal waren andere steden uitge- 2°°bt: Karlsruhe en Hiedelberg, Baden-Baden en Mannheim, Stuttgart en Ulm stonden op het program. Van deze plaatsen zijn slechts twee, Mannheim eii Stuttgart grooto steden in den 2,111 van opeengehoopte bevolkingscentra van «enige honderdduizenden zielen, en hier en in i de buurt daarvan vonden wij dan ook de gewel- '•'igo industr'#en, laaiend in den oppersten Spoed van hun jirestajifp, werkend met meer ar- oidskrachten. dan in "vredestijd, werkend met tot 20 pCt. vrodwen, werkend vaak dag en nacht, met afwisselende ploegen, voor het leger, •»oor de troepen te veld. Doch onze reis was veelzijdig. Zij voerde door fed'enslanden, naar streken waar vijandelijke 'e/ers, zoo nog onlangs in Karlsruhe, dood en bedden gezaaid, naar plaatsen, niet Ge. verder dan 100 kilometer verwijderd va.n de vranscho grens, en die des ondanks, zooals deze gegeselde residentie van Baden, gedurende het oorlogsjaar niet minder dan 0 miüioen besteed de aan nieuwe gebouweneen concertgebouw voor 1% millioen, een tentoonstellingezaal voor 800.000 Mark, scholen voor 2/4 millioen, uitbrei ding vamden Rijnhaven voor bijna 1 millioen en de rest voor dergelijke openbare werken. De haven had in 1916 een omzet aan goederen die 170.000 ton meer bedroeg dan het vorig jaar, het vijfdo havenbasein moest reeds in gebruik genomen worden. Wij zagen op onze negendaagsobe reis de triomfen der medische wetenschap niet alleen, die van alle gewonden 89 percent weer geschikt voor den dienst to velde maakt, ook do over winning van den wil hebben wij gezien bij de verminktenvan 500 eeuarmigen in een lazaret waren er slechts 50 die zioh van een kunstarm bedienden, en de gymnastische oefeningen der éenbeenigen zender krukken zullen mij een on vergetelijke demonstratie van de sterkste men schel Ijke energie blijven. Wij hebben gezien hoe in dit land, door vijan den omsloten, strijdend den bovenmensehelijken strijd tegen bijna geheel Europa, een leven vol kalme rust te vinden is in de liefelijke dalen en op de groene hoogten van zijn schoonste landschap. Wij zagen hoe in het, eveneens nieuwe en artistieke gebouw voor tentoonstel lingen van schilderijen en plastiek in het vroe ger zoo internationale Baden-Baden in 1915 voor 125.000 Mark verkocht werd en in het nog niet afgeloopen jaar 1916 reeds voor 165.000 Mark. Wij hoorden en 'zagen hoe alles verder gaat alsof geen oorlog woedde rondom, alsof geen millioenen mannen ontbraken, die anders het vredeswerk doen. Daar ve haalde men ons in een grooto fabriek van nieuwe uitvindingen, nieuwe machines die klaar staan voor vredestijd en onophoudelijk verbeterd worden, zoodat de oorlog het bedrijf niet het minst heeft kunnen vertragen. Wij hoorden hoe uit den ge rings ten afval der gas- en eelstof.fabrieken kostbare kunstmest voor den landbouw en ontploffings middelen voor het leger vervaardigd worden, wij zagen lioo de verminkten der lazaretten in aparte werkplaatsen der fabrieken aan opzette lijk voor hun lichamelijken toestand aange paste machines weer vertrouwd gemaakt wer den met hun vroeger beroep of den overgang tot bet nieuwe doormaakten, hoe ajj daar zelf de prothesen vervaardigen en de bruikbaarheid er van beproeven. Wij hoorden nog hoe, trots deze hoogste spanning van arbeid-voor hun eigen land, aan het neutrale buitenland wordt ge leverd. Wij zagen Duitsohland's voorraden, aan men sehen, aan materiaal, aan levensmiddelen. ïn gansch Zuid-Duitschland, vooral in Württom- berg^-en overal op het platteland, is de weer standskracht ongebroken. Nadere opgaven over de toestanden op het gebied der levensmiddelen zullen nog volgen. In de stad Mannheim be hoefde de oorlogskeuken in de laatste maanden die zoo overvloedig groenten en vruchten brach ten nog slechts voor een derdo van het aantal porties op te komen dan in dit voorjaar gele verd werd. Het Duitsehe oordeel over de inname van Toetrok an. Overal in Duitschland heeft natuurlijk de overwinning, door de Du i tsch-Bul gaar&dhe troepen, van Toetrakan, in de Dobroedsja, levendige vreugde en voldoening gewekt. In do grooto steden gaf men, door het uitsteken van do Duitsehe en Dulgaarsehe vlag, uiting van zijn vreugde en de geheelo pers wijdde ju belende artikelen aan het succesvolle feit. Vooral in deze Duitsch-Bulgaarache overwin ning op Roemenië te Berlijn met begrijpelijke vreugde vernomen, aangezien daarmede een be langrijke etappe is gewonnen op den weg naar Boekarest, dat als het centrum van vijandelijke operaties voor den oorlog met Roemenië van de grootste beteekenis is. Volgens de opvatting in Duitschland ge tuigt het niet voor de slagvaardigheid van bet Roemeensehe leger, dat het, na een zoo lange voorbereiding en bovendien door de Russische versterkingen in getalsterkte in de meerder heid zijnde, dadelijk bij het begin van den oor^ log een zoo groote nederlaag heeft moeten lijden en, onder de tegenwoordige omstandig heden, een ongewoon groot aantal gevangenen en oorlogsmateriaal verloren heeft. Gelukt het spoedig over den Donau te komen, waaraan niet getwijfeld wordt, zegt de „Korr. Norden," dan zal het Roemeensehe offensief mogelijk spoedig in een jammerlijk defensief veranderen, waardoor miss< kien ook do Russen zich zouden moeten gaan, verdedigen en de Roemeniërs noodzaken om het met zooveel moeite verkregen voordeel in Zevenbergen op te geven. De moeilijkheden voor de troepen op het Italiaansche front. Naar aanleiding van de mededeeling in het Italiaansche legerbericht over het slechte weder, somt een Stefani-telegram de vele moeilijkheden op, met welke de Italiaansche troepen te kampen hebben. Een bezeeker van het Italiaansche front zeide eens: „De soldaten op het westelijk oorlogstooneel klagen over modder en vochtigheid;, d© Italiaansche echter ondervinden veel meer moeilijkheden ten ge volge van de hooge sneeuw op de bergen en den dorst, dien zij moeten lijden in de door de zon geblakerde vlakten." Met de verandering van het seizoen is de toe stand geheel en al veranderd. Ten gevolge van de regens is de toestand in de Italiaansche loopgraven precies gelijk geworden aan die in Vlaanderen en het grootste deel van het wes telijk front. Ook de Italiaansche soldaten ©P de vlakte leven thans in modderige loopgraven. Op het Karstplateavf hebben de troepen te strijden tegen de moeilijkheden, die de steen harde bodem, doorgroefd met gaten en holen, als het ware een versteende spóns, hun biedt, maar de Alpini zijn er nog het ergst aan toe. Voor hen begint de winter langzamerhand reeds en zij hebben niet alleen te strijden tegen den vijand, maar ook tegen de ruwheid van het klimaat. Bij dit alles komt nog, dat een groot' gedeelte van de Italiaansche troepen, uit een klimatisch oogpunt, aan geheel andere levens omstandigheden gewend is, dan waarin zij thans moeten leven. Ondanks al deze moeilijk heden echter, aan welke de Italiaansche sol daat het hoofd moet bieden, wordt het werk niet onderbroken en evenmin de loop der ope raties verlangzaamd. De vjjfde Duitsehe oorlogsleening. Volgens do „Korrespondenz Norden" vorde ren de inschrijvingen op do vijfde oorlogslee ning goed. In gezaghebbende finaneieele krin gen is men thans reeds van een volkomen, suc ces verzekerd, en acht mèn het zelfs- mogelijk, dat het bedrag der inschrijving gTOoter zal zjj'n dan de opbrengst van de laatste oorlogsleening. Tal van steden, firma's en particulieren hebben belangrijk hooger ingeschreven dan vroeger. Do kleine luiden houden zich nog geresolveerd. Hetzelfde -verschijn,ie] heeft men echter bij alle vroegere oorlogeleeningen waargenomen. De kleine inschrijvers maken, volgens de opgedane ervaring, eerst op het laatste oogenblik hun geld los. Men mag- echter ook bij deze catego rie op groote inschrijvingen rekenen, aangezien de spaarbanken sedert het begin van dit jaar 16.000 millioen mark meer ontvangen dan uit betaald hebben. De Gentsclie hoogesehool. .Twee grooto Vlaamsche vereenigingen van aeademieiens, meldt het Brusselsclie W.olff- bureau, dp hcogesehoolbond en het Katholieke heogstudentenverbond hebben oproepingen ge publiceerd ten gunste vau de vervlaamsching der Gentsche hoogesebool. Van beide manifes ten is het eerste door 106, het andere door 565 Vlaamsche aeademieiens onderteek end. Beide oproepingen wijzen er op, dat de veror dening van den gouverneur-generaal over de heropening en vervlaamsching dor Gentsche hoogesehool als een rechtmatig en geldig be sluit der overheid is te beschouwen. Het gaat niet om een gevraagd ge?ohenk, maar om een reeds lang g^cischte, slechts te lang uitgestel de en daarom welkome rechtsvervulling, waar toe de wettelijke macht als bezitster van het hoogsto g ag volgens het internationaal recht en de wetgeving des land bevoegd is. De vereenigingen sporen de leeraars der hoo- gosehool en de studenten dringend aan tot nik- deworking en deelneming, opdat 't groote ideaal der 'nationale ontwikkeling en der verheffing van het onderdrukte Vlaamsche volk in ver vulling ga. Dit Hongarije. Uit Boedapest wordt gemeld: Leiders der oppositie voornamelijk de graven Andrassy en Apponyi, met uitzondering van Graaf Karolyi beproefden laatstelijk toenadering tot de Re geering om een concentratie-kabinet te vormen. Dczè groep is, naar het schijnt, geneigd om ook zonder dat Tisza wordt uitgeschakeld, mi nisterambten over te nemen en ook de fractie Karolyi belooft een concentratiekabinet geen moeilijkheden te willen bereiden, daar de kracht van Andrassy eri Apponyi ten dienste van het algemeen gesteld moet worden. Aan liet coneentratiekabinet zelf wil de fractie van Karolyi echter niet deelnemen, maar verder in de oppositie blijven. Eene beslissing is not niet genomen. Gemeld wordt voorts rrog, dat de Hongaar- sclie Kamerzitting 13 verdaagd tot in den joop van December, dien zelfden avond schilderde onze genie den naam van den Abt, binnen in de klokken en daarbij eene aanteekening, dat die onmiddellijk na den vrede, of zoo mogelijk eerder, terug ge geven zullen worden." F B A N K R IJ K. Het oude anti-clericalisme. Het oude anti-clericali»me is nog alles be halve dood in Frankrijk, ik gaf ©r leeds menig staaltje van, schrijft de Pa rij ach© corres pondent van „De Tijd." Nu heeft weer de katholiek Senator Larou- zello een paar klachten aan Minister Briand gericht over het schandalig optreden van de burgerlijke óverheid in een paar departementen en over de ongelijke lasten, welke aan de katho" lieke scholen (kazerneering) ten gebruike van den militairen dienst worden opgelegd, in tegenstelling met 'de vrijheden, aan de neutrale school veroorloofd. De klachten en protesten worden door den censor in de katholieke bla den niet toegelaten. En nog midden in den zoogezegden Godsvrede durft de Directeur der Domeinen te Epernay aan den deken der L. Vrouwe-kerk aldaar, do goederen dier kerk opeiachen, welke schrijft liij „bij presidentieel besluit van 3 Juni 1916" aan burgerlijke inrichtingen van openbaar nut „in eigendom zijn overgedragen." De deken heeft hem geantwoord, dat hij dit besluit als van nul en geener waarde beschouwt. „Niemand mag zich van iemanls goed meester maken, om het aan een ander te geven," schrijft Bij, en bij heeft gelijk I Volgens de Matin is markies Reverseaux voormalig gezant van Frankrijk te Weenen, te Parijs overleden. Dr. Beldiman, de Roemeensehe gezant te Berlijn, is nog steeds niet vertrokken. Vermoe delijk vertrekt hij op 't eind der volgende week. In Rusland zal een voorstel ingediend wor den om het drankverbod ook na den oorlog van kracht te doen zjjn. In Roemenië is reeds vcor 800.000 francs geteekend voor het aanschaffen van motor-am bulances ten behoeve van het leger. De fabriek van Krupp, te Essen, thans dag en nacht arbeidende, telt niet minder dan 70.000 werkkrachten, o.w. 7000 vrouwen. Het congres der Ver. Staten is, na goed keuring van 'n aantal begrootingen, tot 2 ruil- ard dollar, voorloopig verdaagd. pontonnier te water Is gevallen; ook geen enkele mTtraflleurshond verdronken eb is er geen mitrailleur in de sloot gereden. Wel is een patrooncaisson te water ge raakt en daarvan zijn voerman en paard verdronken. Gedurende het laatste gedeelte van den nacht is het weer bijzonder opge klaard. Dat men over de stemming niet be hoeft te zwijgen blijkt hieruit dat op ver schillende gedeelten van de colonne gezon gen werd. Het is zeker zeer treurig, dat bij deze manoeuvre een menschenleven ver loren ging; ook dat een paard verdronk, is te betreuren. Maar men mag niet vergtf.en het groote nut voor den troep om zich onder moeilijke omstandigheden te leeren bewegen, dat uit dergelijke oefeningen voortvloeit. DE ONLUSTEN IN DJAMBL (Officieel). Blijkens een van den Gouver neur-Generaal van Ned.-Indië ontvangen be richt zijn 6 dezer ujt Djambi vijf brigades infanterie vertrokken naar Moeara Tambesi, waar de rebellen op den tweeden dezer vijftig dooden hadden en twee der onzen licht werden gewond. De controleur Van Ebbenhorst Tengber- gen van Moeara Tambesi, omtrent wien eerst werd bericht dat hij waarschijnlijk vermoord was, schijnt in veiligheid te zijn. Twee compagnieën gaan heden van Palem- bang naar Moeara Roepit, in het westen der gelijknamige residentie, en troepen van Soengei Penoe, vermoedelijk die uit Padang over Indiapoera gezonden zijn, jiaar Bangko. De telefoonverbinding tusschen Moeara Tebo en Moeara Boengo is hersteld. Van Moeara ,Tebo luiden de berichten gunstig. Alles is daar wel. DE „NIOBE" OPGEBRACHT. Het Wolff-bureau meldt officieel uit BeN lijrf, dat op, 7 Sept. het Nederlandsche stoomschip „Niobe" van de Kon. Nederl. Stoomboot-Maatschappij met contrabande aan boord door de Duitsehe zee3trijd.krach ten in de Noordzee werd opgebracht. De „Niobe" was gisternacht uit IJmuiden naar Bordeaux vertrokken met stukgoede ren. .Waarschijnlijk is het schip dus naar Zeebrugge opgebracht. MINISTER EN BURGEMEESTERS. Naar De Tijd verneemt moet het er eenigszins zonderling zijn toegegaan op de, vergadering, die j.l. Maandag was belegd door den Minister van Landbouw, om in overleg met de Burgemeesters der groote gemeenten en de commissie voor de levens middelen voorziening de distributieregeling te bespreken. Zijne' Excellentie kondigde bij voorbaat aan, dat hij slechts van 11 tot 1 en van 2 tot 3 uur voor de Jieeren kon beschikbaar zijn. Om 3 uur móest Hij de vergadering verlaten en droeg hij liet presidium over aan den heer mr. Schim v. d. Loeff. Toen de gastheer was heengegaan, verliet ook de heer Zimmerman, burgemeester van Rotterdam, vrij demonstratief de vergade ring, en gelastte aan een hem vergezeilen- deh hoofdambtenaar de zitting verder bij te wonen. De heer Teilegen (Amsterdam) en de heer Jhr. van Karnebeek (Den Haag) bleven echter tot het einde. De besprekingen maakten op de aanwezigen een zeer onbe- vredigenden indruk. Er schijnt weinig uit zicht op te zijn, dat het met de uitvoering van do hooggeroemde distributiewet vlot van stapel zal loopen. Nieuwe invorderingsmethode. Achter het raam van een winkel op het Oosteindo te Delft, ia een bord opgesteld, waarop geschreven staat, dat do winkelier van een met naam en adres genoemde juffrouw sinds 1913 een bedrag to vorderen heeft met de geschiedenis van deze vordering. De publicatie geniet veel belang stelling. V r. Kunt u mij ook zeggen, waar de agent voor Haarlem van de Onderlinge Verzeke- ringmaatscliappij woont? A n t w. Deze maatschappij is ons hier niet bekend. Is deze jle juiste naam van de maatschappij wel? V r. Ik heb -per ongeluk een dubbeltje doorgeknipt. Zou ik daar een ander voor kunnen krijgen? Antw. Probeeren bij de Nederlandsche Bank te Amsterdam. V r. Hoe groot is de opzegtermijn voor een dienstbode die per kwartaal wordt betaald. Antw. Zes weken; kan alleen geschie den tegen Februari, Mei, Augustus en No* vember. Vr. Zoudt gij zoo vriendelijk willen zijn mij eens te melden, hoe ik handelen moet met een papegaai, die veel last van jeuk heeft, hij zit aanhoudend in zijn veeren te pikken, somtijds merken wij schilfers in zijn kooi. Zou het roos of luis kunnen zijn, wat is daar voor te doen? Antw. Met jodium-tinctuur insmeren; daarmede echter ophouden als het beest gaat vervellen. V r. Ik verdien f 0.25 per uur en 10 uur werkdag, nu ben ik aangeslagen in de Plaat selijke Directe Belasting naar het inkomen voor f 18.30. Ben ik verplicht te betalen?. Antw. U is aangeslagen voor een belast baar jpkomen van 300 gulden. Vr. Mijn dochter is voor .4 dagen in de weck voor vast gehuurd als werkster. Nu is hare mevrouw voor 5 weken de stad uit. Heeft zij nu nog recht op vergoeding? Antw. Neen. V r. van J. P. te H. Antw. U moet met de halve zusters e* broeders gelijk opdeelen. V r. Een dienstbode, voor dag en nacht, gehuurd, die per maand betaald wordt, kan die op de helft van de maand vertrekken met 5 weken opzegging? Zij is half Novem ber in dienst gekomen. Antw. De opzegtermijn is 6 weken; op zegging kan door haar alleen geschieden, tegen Februari, Mei, Augustus en November. V r. '.Wanneer wordt de inilitielichting 1912 der Vesting-artillerie afgelost?. Antw. Deze lichting gaat 1 Aug. 1919 naar de Randweer over. Volgens berekening zal ze half April 1917 met klein verlof gaan, doch daaromtrent is nog niets offi- eeel vastgesteld. N.B. Ongeteekende vragen worden niet beantwoord. We hadden er weer eenige v.oït» dér onderteekening deze week. Do „Manchester Guardian" geoft de volgen de beschrijving van de wij zo waarop een mili taire tolk zich kerkklokken voor de loopgraven verschaf 10. „De stafkapitoin laat, u roepen, mijnheer", zei een klerk, die uit den „grooten salon" in do kamer kwam, waar de tolk zijn schrijftafel had staan, !?Zeg, ouwe jóngen" zeide de stafkapitein, „wij je ons een paar klokken bezorgen,!" „Klokken?" vroear de tolk, „lioo «-root moe ten die zijn, kerkklokken of deurbellen?" „O, zoo iets daartussohen in. Weet je zoo van. die klokken van gemiddelde grootte, zoo'n 50 of 60 c.M. hoog. We hadden ze al twee dagen geleden moeten hebben. Ze moeten als alarm dienen bij gasaanvallen, om "de landbewoners in de buurt te waarschuwen als de Duitschers gas gebruiken en de wind naar het dorp toe waait. Wilt u ons nou een paar klokken bezor gen nog al groote, zie je eu een heetje vlug, hè, dan ben je een beste jongen 1 Dank je hartelijk bij voorbaat." Op deze zoetsappige vriendelijke wijze kleedde een kapitein zijn bevel in den vorm van een verzoek. De tolk *as evenz,eer in zaj'n schik met de beleefde wijze waarop dit geschied was, als met het oomplinient aan zijn bekwaamheid om allerlei dingen in een eegenblik te kunnen verschaffen. Hij ging de straat op en keek naai den kerktoren, welks klokken ingevolge bevel van do overheid sedert het begin van den oor log niet geluid waren. Vlak arhtcr de kérk stonden twee lage ge bouwen met een groote plaats daartusschen het waren de Katholieke scholen. Met ontroe ring zag de tolk boven het dak van ieder dier gebouwen- onder een een bel „van ge middelde grootte" hangen. Maar de veld-ambu- lance had de Katholieke &ch0ien g^j.^ genomen. Die had ongetwijfeld dezelfde orders als w(j wat de gasaanvaHen betreft. Do tolk ging den konunandant van het veld hospitaal opzoeken en kreeg, m.et diplomatiek overleg vergunning 0® de schoolklokken weg te halen, mits de eigenaar dat was do pastoor zijn töestemming ga at.i® goed," zei de tolk. „Ik zal het met hem wel m orde maken." De Abt -Malaseis wa8 inderdaad do eigenaar van de klokken, zoowel als van de scholen. Maar hij was niet geneigd ze ons af te staan. De tolk vond hem. rustig m zij n studeervertrek aan de pastorie zitten en zette beleefd het doel van zijn bezoek uiteen. Ue abt trok zijn wenk brauwen op en »,oeg i? banden boven het hoofd. „Neen, mijnheer het j8 onmogelijk absoluut onmogelijk-" mynheer de abt, bedenk u toch dat zii. nl0ettf Wen van alle parochianen te beschermen." Do Abt wees er op, dat het dorp tot dusverre als door een wonder gespaard was gebleven, de tolk antwoordde, dat het niet om kanonsko gels, maar om gassen Deze woordenstrijd duurde een poosje. De pastoor begon langzamer 1 and mededeelzaam te worden. Tliet u, ik kan die klok ^cn met verkoopen of leenen. Zij zijn niet t.o vervangen. Ze zajn even zwaar, maar ze zijn z°° knap geanaakt, dat de een een diepen on de andere een sckrillen toon geeft. De een roept, de jongens, de ander de meisjes naar school. „Zooj en hoeveel hebben ze wel gekost?" vi-ocg de tolk zoo onverschillig Wcg. In een oogenblik van onachtzaamheid Bet de Abt zich den prijs .ontvallen. „Uitmuntend, mijnheer de Abt, de regee- ringsoffieier zal u onmiddellijk den vollen prijs betalen. Het spijt me, maar het kan niet anders." Zoo kwam het, dat een uur later de klokken van de schoolgebouw en werden gokeeebem Maar IS DAT IN DEN [HAAK? Uit Roosendaa' schrijft men aan het Vad.: De commandant der brigade, welke op het oogenblik in het westen van'Noord-Brabant ligt, heeft een wel zware Verantwoorde lijkheid op zich genomen met het doen houden van een naehtelij'ken marseh in den nacht van Maandag op Dinsdag. Want dat is een expeditie geweest., die bjj alle deel nemers lang in het geheugen zal blijven, en die herinnering behoort zeker niet tot de aangenaamste. Het onweerde en stortregen de.! toen de verschillende deelen der bri gade te Breda bijeenkwamen, en hoewel het geheele geneeskundige personeel ont ried de expeditie te doen doorgaan, gelastte de bevelhebber dat de tocht zou geschieden, terwijl hij verbood, dat de overjassen wer den meegenomen. En dat terwijl het onweer niet van de lucht was en het stortregende! Van Breda -werd gemarcheerd naar Prin- eenhage en Bëek tot de Mark. Over deze rivier was een pontonbrug geslagen, doch deze was zoo smal, da( een wagen v niet overheen kon, een paard te water geraakte, een mitrailleurhond verdronk, en een pon tonnier in het water viel. Met veel mceite kon hij worden gtered. •Daarna kwam men. aan een stukje weg van misschien 250 meter, doch dit was zoo miserabel, dat de mannen tot hun knieën in de modder stonden en nu en dan ver dwaalden in een .door het water niet opge- merkten kuil of sloot, waarin zij dreigden te verdrinken. Een mitrailleur reed in een sloot, dooi den schok viel de voerman er af en ver dronk. Anderhalf uur is men met kunst matige ademhaling bezig geweest, doch zon der resultaat. De ongelukkige was een mili cien, afkomstig uit Venlo, en ongehuwd. Twee paarden verdronken tevens. Na drie uren baggerens heeft de brigade commandant den troep, nog vier uur lang laten trekken onder een voortdurenden slag regen en eindelijk kwam poen om 8 uur 's morgens thuis. Veertien uur lang waren de mannen op de been geweest; hoe ze er uitzagen, is niet te beschrijven; hoe de stemming was is beter te verzwijgen. Er waren soldaten, die, toen men halt hield, zich in de modder te slapen legden. [Wanneer dc brigadecommandant naafloop van deze expeditie zijne rekening opmaakt, zal hij als debet daarop vinden: éën man verdronken; één man gestorven aan hartverlamming- twee paarden verdronken; een mitrailleurliond verdronken- een niet te taxeer en schade, toegebracht aan materieel en kleeding; een menigte soldaten ziek, ten gevolge van rheumatielc, keel- en longaandoeningen- Tegen de wijze waarop de brigadecomman dant aldus met de onder zijn bevelenstaan- de troepen heeft gehandeld, is een klacht hk gediend bij het legerbestuur. Inmiddels schrijft men uit reda naar aanleiding van dit bericht aan het „Hbld." Het weer was inderdaad slecht; van afra den der oei' ding door het geneeskundig per soneel was echter geen sprake. Van verbie den van meenemen van overjassen kon geen kwestie zijn, aangezien gelast was dat de troepen in volledig veldtenue zouden uit rukken; enkele aftleelingen hadden dan ook inderdaad de overjassen aangeschoten. ))o pontonbrug, over de Mark geslagen, was even breed als alle andere, dus kun nen er de grootste wagens met twee paar den bespannen overheen. Inderdaad is een paard over de leuning gesprongen en naar den kant gezwommen; het dier mankeerde niets, het was een. los- paard; dat aan Ke hand. gehouden werd. Niet juist is, dat een

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 5