BUITENLAND
BINNENLAND
STADSNIEUWS
UIT DE PROVINCIE
STATEN-eENKRAAL
RECHTSZAKEN.
Berichten in drie regels.
„Xfc torn eens naar uw zeppelins k^ken.**
Herr Klein vertaald® wat ik gezegd had,
waarop de ohef hartelijk begon te laahen en
riep: „Zeg hem dat hij meer zeppelins gezien
zon hebben als hij in Engeland gebleven was."
Terwijl de anderen meelachten, nam hij zijn
revolver in de hand. "„Een best wapen," aaide
hij met een dreigend gezicht, „volle kracht
vooruit"en -de patrouille-boot schoot weg
in noordelijke richting, terwijl wij in den val
lenden avond naar den Zwitserschen oever
terugroeiden.
TWEEëRLEI OOGST TAN
EEN VELD.
De correspondent van de „Yorkshire Obser
ver" zegt in eene beschrijving van den strijd
bij de Som me en van den terugkeer der ge
wonden
.Jfclet was een veld achter de gevechtslinies,
dat de „loopende gewonden" dadelijk nadat zij
uit het vuur daarginds gekomen waren, moes
ten oversteken. Het was een afgemaaid koren
veld, waar de schoven netjes aan rijen stonden,
dicht bij een bosch van, ondanks de granaten
die van tijd tot tijd de takken vernielden, nog
dicht bebladerde boomen.
Sommige gewonden lagen daar nog op den
stoppeligen grond, anderen kwam tusschen de
schoven aanstrompelen met de armen om den
hals van hunne sterkere kameraden geslagen
Lang» den weg stonden met paarden bespan
nen ambulances en groepen Roode Kruis
broeders snelden telkens vooruit om dan weer
zeer voorzichtig terug te gaan met de lasten,
die naast de gewonden, die tegen de koren
schoven geleund konden zitten, neergelegd
waren.
Van velen dier mannen was het gezicht met
gestold bloed bedekt. Er waren hier allerlei
soort wonden te zien, de allerergste uitgezon
derd. Maar mannen met omzwachtelde hoof
den spraken luid "met anderen, die den arm in
een hangverband droegen, en kreupel-gescho-
tenen praatten met mannen, die niet zoo erg
getroffen zijn dat zjj hunne pijn niet kunnen
verzwijgen, de verheven moed van den soldaat.
Het deed mij goed, de gelukkige gezichten
te zien van hen die uit de zóne des doods in
dit oogst veld gekomen waren, waar hun een be
trekkelijke veiligheid wachtte, die slechts nu
en dan door een verdwaalden kogel werd be
dreigd.
Rondom hen heen donderden de kanonnen,
maar het waren de onzen. Al die mannen
waren de helden van één grooten dag van
Btrijd en het vuur had hen geraakt, maar hen
niet verbrand in de ovens, waarin zij bij het
aanbrei-en van den dag waren gegaan. Het
waren de geluksvogels."
Twe rlei oogst van één veld!....
HET MOORDEND ARTIL
LERIEVUUR.
Eeu officier, die met verlof in Engeland is,
besc ra-ij ft in „Lloyds Weekly News" de uitwer
king van zwaar geschutvuur op een loopgraaf.
„Onze artillerie ging spoedig aan het werk.
Het duurde kort, maar was een ontzettend
gezicht. Eerst sprongen er een aantal aardfon-
teinen langs de loopgravenlinies omhoog, ge
volgd door groote rookpluimen die het bosch
geheel voor het gezicht verborgen. Door mij
veldkijker kon ik zien, dat de geheele sector
loopgraven dichtgeseheten was en do daarin
aanwezige verdedigers begraven waren.
Telkens weer zag ik lichamen en ledematen
uit de omwoelde aard- en puinmassa omboog
komen. Nu eh dan snelde een grijsgroene ge
daante uit een loopgraaf naar het daarachter
gelegen terrein, maar de voortdurende .regen
van stukken staal was te zwaar, zoodat er zioh
geleidelijk eene rij beweginglooze lichamen tus-
sohen kreupelhout vormde. In drie kwartier
telde ik er zoo zeven en dertig.
Toen, het bombardement tachtig minuten
had geduurd zond ik het bericht: „Loopgraaf
in puin geschoten," waarop Jiet bombardement
ophield. Niemand zou toen hebben kunnen
zeggen, waar dé loopgraaf was geweest. Er
was niets anders te zien dan een massa kuilen,
gaten en granaattrechters.
Toen de rook optrok zag ik hoe uitmuntend
het vuur gericht was geweest op de verbin
dingsloopgraven van den vijand. Twee open
wegen, elk twintig voet breed, lagen door het
boBch. Alleen de lijken, die er langs in stapels
lagen, bewezen dat die wegen eens verbin
dingsloopgraven waren.
Ik bleef nog steeds uitkijken. Hier en daar
sleepte een gewonde zich met moeite tusschen
de boomstronken door. Misschien waren er nog
enkelen in de diepste gedekte schuilplaatsen,
maar het halve bataillon had opgehouden al3
zoodanig te bestaan.
CHINA.
Toen het beriebt van Yoean-Sji-Kai's dood
bekend werd.
Uit een schrijven van pater Tokajski, een
Lazarist te Peking, aan de „Missions eatho-
liques", blijkt, dat op het bericht van den
dood van Yoean-Sji-Kai in de Chine-esche
hoofdstad, een groote paniek volgde. De
meeste Europeanen vluchtten in het kwar
tier der legatiée.
Gelukkig keerde de kalmte spoedig weer
en het Fransche bataljon marcheerde door-
de stad om de bevolking gerust te stellen.
Een priester-aviateur, abbé Mirabail, is
ioor de Duitschers krijgegevangene gemaakt,
toen hij een noodlanding moest ondernemen.
Het barbiersgilde te Weenen onderwijst
aan vrouwen, wegens gebrek aan jongens dé
kunst van baardechrappen.
-Volgens een Z.-Afr. blad zijn er in Duitseh
0.-Afrika van gen. Smuts' leger meer mannen
wan ziekte gestorven dan er gesneuveld zijn.
Tengevolge van bet wei-ken in de indus
trieels bedrijven, heerscht thans in Parijs en
Londen groot gebrek.... aan kindermeisjes.
Naar de „Ossen atore Romano" meldt,
Leeft Z. H. de Paus Mgr. Valfre di Baizo be
noemd tot nuntius in Oosten rijk-Hongarije.
De gouverneur-generaal in België heott 't
doen van betalingen door Beigen ook op Roe-
meenschs vorderingen verboden.
Te Weisswa&sex in Oberlausitz wordt
thans üsberen-vleesch op de markt gebracht
«gen lYn Mark per pond.
Amerika beeft gedurende den oorlog
35.869 pd. ét. nmr Eurcpa gezooden voor on
dersteuning, waarvan 10.000.000, naar België.
Jn Jtueland rijn een iee*s schouwburgen
gesloten en ingericht voor hospitalen. Vele
tconeelspelers rijn nu broodeloos geworden.
Te Bayonne is een buskruitfabriek in
vlammen opgegaan. De schade is zeer belang
rijk. Er rijn 2 dooden en 20 gewonden.
JHE. MP, A. P. CL VAN KAENEBEEK.
Jhr. Mr. A. P. O. van Karnebeek, oud
minister van buitenlandsche zaken, oud-lid
van de Tweede Kamer, minister van Staat,
lid van het Permanent Hof van Arbitrage
en voorzitter van het bestuur der Oarnegie-
stichting, heeft gisteren onder vele blijken
van belangstelling zijn tachtigsten verjaar
dag gevierd. Een schat van bloemstukken
hem op dezen dag vereerd, prijkte m zijn
woning. Een stroom van telegrafische en
schriftelijke gelukwenschen heelt hij ont
vangen, waaronder van de besturen van: de
Carnegie-stichting, het Carnegie-Helden-
fonds, den A-nti-Oorlog Raad, de Veree
niging Vrede door Recht enz. Onder hen, die
den tachtigjarige persoonlijk kwamen geluk
wenschen, behoorden de minister van Staat,
minister van binnenlandsche zaken, mr. Cort
van,der Linden, de minister van Staat, jhr.
A. F. de Savornin Lohman. Ook velen uit
diplomatieke en andere kringen, deputaties
van Onze Vloot en Carnegie's Heldenfonds
deden van hun hoogachting blijken.
DE NEDERLANDcCHE AMBULANCE
TE GLEIWIT25.
[Wolff seint uit Berlijn:
De „Norddeutsche Allgemeine Zeitung"
meldt, dat d e Nederlandsche ambulance, die
onder leiding van baron Taets van Ameron-
gen sedert Januari j.l. het groote lazaret
te Gleiwitz verzorgt, een bezoek heeft ge
had van de Duitsche Keizerin. H. M. heeft
zich alle leden van de ambulance, bestaan
de uit zeven geneesheeren en 26 zusters,
laten voorstellen en met ieder gesproken.
Aan ieder heeft H. M. de hun door den
Keizer ter erkenning van de goede zorgen
aan verwonde en zieke soldaten, verleende
Roode Kruis-medaille uitgereikt. Bij haar
yertrek heefP de Keizerin aan de ambulance
haar groote erkentelijkheid betuigd voor den
arbeid van naastenliefde en tevens aan de
Koningin van Nederland haar dank voor de
zending van de ambulance.
„DE STANDAARD.»
In een driestar in „De Standaard" wordt
thans meegedeeld, dat dit blad gereorgani
seerd zal worden.
„Dusver was „De Standaard" eigendom
van j;lr. Kuyper, doch deze heeft hiervan
gratis afstand gedaan. Ook toet het oog
op de toekomst moest aan ons blad een
eigen bestaan verzekerd worden, zoodat 't
geen stoornis teweeg bracht, zoo de tegen
woordige bezitter met de jaren of door
overlijden uitviel.
„Voor dit doel is nu reeds een zeer aan
merkelijk kapitaal bijeengebracht,- zoodat
aan het oude tobben voor goed een einde is
gekomen.
„Eerlang verhuizen we naar onze nieuwe
woning."
T IS ZONDE.
Zoo goed als allé partijen staan klaar om
aan de Bijzondere school te geven wat haar
recht is. Alleen een paar kwaadsappige anti
papisten uit den linkeehen hoek staan te
sputteren.
Zij vinden dat de Bijzondere sehool al
meer dan genoeg uit de Staatskas Wordt ge
steund. Zooals het nu is, moet het maar blij
ven. Geen stap verder dient gegaan op den
weg der finaneieele gelijkstelling.
Gelukkig deelen deze heeren de lakens
niet nit.
Maar nog iets erger maakt het onze open
bare collega P. C. den Ouden nit Rotter
dam; aldus schrijft Fr. W. in „Het Kath.
Schoolblad";
Deze .palstaander" heeft de strijdbijl op
gegraven en als een fanatieke Muzelman
ontrolt hij de vaan van den heiligen oorlog.
Hij roept in een artikeltje in het laatste
Bode-nummer de openbare collega's op om
te strijden onder de leuze: „tegen bijzoüder-
en vóór verplicht .neutraal staatsonderwijs."
Dat wil dus zeggen: de laatste bijzondere
onderwijzer op wachtgeld gesteld met de
opbrengst der- laatste bijzondcre-Rchooi-col
lecte!
Collega den Ouden is gelooven we nog
jong, maar of hij zijn ideaal verwezenlijkt
zal zjen betwijfelen we toch.
En in dezen duren tijd, nu drukinkt en
papier zoo in prijs zijn gestegen^e het
eigenlijk zonde, dat er nog een kolom kos
telijk Bode-papier aan zijn geschrijf is ge
offerd.
met zijn fiets onder Usselmuiden m aan
raking te komen met een bakkerswagen
uit Grafhorst," waarbij hem beide wielen
over het lichaam gingen en hij inwendig
ernstige kneuzingen bekwam.
Onder de aarde bedolven. Bij het graven
van een put te Mook is de werkman A. uit
Nijmegen onder instortend© aarde bedolven.
Toen hij na eenigen tijd was uitgegraven, wa
ren de levensgeesten geweken.
Gesnapt. Een Nederlander, wonende te
Rheine, wensehte naar ons land terug te koe
ren. Hij bracht daarvoor zijn goederen in een
transportwagen en liet dezen van douane-af-
smiting voorzien. Onopgemerkt wist hij zich
zelf ook in den wagen te doen opsluiten/waar
in e hij Woensdag in Bentheim arriveerde.
,"ai®eteuide, wat gewoonlijk niet ge
schiedt, de wagen werd door.de mffitaire sta-
tionswaeht geopend, onderzocht endaar
vond men den eigenaar der goederen in oen
ledikant rustig tusschen eenige dekens liggen.
Hij meende zonder pas de grens te kunnen
passeer en, doch kwam bedrogen uit. De po
litie arresteerde hem en hield zijn goederen
aan.
De gevaarlijke electrisebe draad. Men
schrijft uit Olinge aan de „Midd. Ut. Aan
den heruchten eleetriachen draad is in den
„Hedwigpolder" een Duiteoh soldaat blijven
„hangen," zooala m«n zegt. De ongelukkige
werd aangetroffen met de beide beenen °P ^en
grond, het bovenlijf 0p de gewone afsluiting,
die zonder gevaar is, en met de kin op de doo-
dende geleiding. Hij had het geweer nog tus
schen de armen, zoodat naar alle waarschijn
lijkheid hij met de ellebogen op het paaltje
naast hem heeft geleund, voorover er af is ge
schoven, en met de kin op dén geladen draad
is terecht gekomen.
Ongeluk bij het fietsen. In het zie
kenhuis te Kampen is overleden zeker© E.
J. Palland, die deze week het ongeluk llftd,
EEN MOOIE VERGADERING.
„Een avond van boeiing in ons katholiek
geloof, een avond van boeiing in ons katholiek
bewustzijn."
Zoo noemde de WelEerw, pater v. d. Vajck,
zelf een bekend liturgist en tweede secretaris
der Liturgische Vereeniging, in zijn dank
woord den avond die Donderdag in 't steeds
beter-kerlevende gebouw „St. Bavo" i3 voorbij
gegaan.
En hij gaf dezen titel terecht, want de
voordracht van- den Alkmaarsclien kapelaan
van Adriohem met de vele imposante lichtbeel
den, was onderhoudend, leerzaam ên spannend.
Toen pater v. d. Valck om over half negen
de vergadering opencje namens de Liturgische
Vereeniging en den Haaiiemschen R. K.
Volksbond, welke gezamenlijk de touwtjes in
handen hadden toen was de groote Bavo-
zaal vólnu, goed geteld hadden er allicht nog
'n twintig menschen bij gekund, maar overi
gens was de opkomst een succes en een vol
doening.
Ondër de aanwezigen was de Hoogeerw.
Heer Th. Bosman, president der Liturgische
Vereeniging in ons Bisdom en de ZeerEerw.
Heer H. W. Bora boom, adviseur van „de
Bond."
De Eerwaarde inleider zeide, dat de Litur
gische Vereenigihg ten doe] heeft: de kennis
van en de liefde tot de H. Liturgie d.i.
de openbare ©eredienst van Gods' Kerk te
verbreiden. Hij herinnerde aan de vergadering,
die de L. V. in ons Bisdom dezé week hier had
gehouden en noemde de redenen op, waarom
die vergadering in de week en overdag was ge
houden. Verscheidene bezwaren maakten dat
dit niet anders kan. Toch wilde men nu ook
aan den Volksbonders een proefje geven van
de Liturgie, zooals dezer-dagen aan de anderen
is voorgehouden en de WelEerw. heer W. van
Adriohem was bereid gevonden om te komen,
terwijl de WelEerw. Heer v. d. Kroft, met zijn
uitstekend jongenskoor van den Kathedrale
Kerk den avond zou opluisteren met eenige
gezangen. v
Kapelaan van Adriohem, wijzend op het
schoone bezit van Haarlem in de twee Bavo's,
schetste het verschil tuscshen die twee kerken
Daar, in de oudste op de Groote Markt, alles
koud en kil, zonder altaar, zonder offer, zonder
gezang en gezamenlijk gebed; hier, in onze
Kathedraal de warmte van het roomsehe leven,
de wierookgeur, het Heilig offer-altaar, waar
op het misoffer, ons alles, dagelijks wordt ge
bracht; waarop het Kruisoffer dagelijks wo-rdt
hernieuwd en waar de genaden van dat Kruis
offer in de H. Mis over de wereld worden uit
gestort. Geèn heil, geen genade, geen gunst
van God, of ze komt van het altaar van Het
Offer
Van dit offer wil de redenaar spreken;
van het H. Misoffer, zooals het in den loop
der tijden onveranderd is gebleven gelijk het
cl oor Christus is ingesteld- Alleen, iieeft de
Kerk liet versierd met iA«chtigteden11 ij h&-
handelde het wezen van het Misoffer, dat
onveranderd is, en het bijkomstigede
ceremoniën, die de Kerk onder ingeving van
den H. Geest kan wijzigen en uitbreiden.
Èn nu schilderde spreker den Goddelijken
oorsprong, het Heilige wezen van het Mis
offer en schetste historische mededeelingen
ervan, die belangwekkend en nuttig waren-
Zoo vertelde hij dat de z.g.n. Voormis al
dagteekent uit het tijdperk van kort na den
ApoStolisoken tijd en hij verteld© van 'ri belang
rijk geschrift van Justines den Martelaar, die
een volledige beschrijving geeft van het Mis
offer, zoo als dat in de tweede eeuw bestond.
De berichten van dien tijd rijn echter maar
weinig en - om méér t® weten moeten we
verder de historie in. Nu gingen we in den
geest met den Eerwaarden spreker mee op ©en
tocht door de catacomben, eeu pelgrimage
langs plaatsen en voorwerpen der misliturgie
in de christelijke oudheid». d® derde eeuw. En
we hebben daar veel moois en bijzonders ge
zien! T,
Mooie schilderijen 1 van af f.la Angjc-
lieo en anderen! en interessante dingen*uit
de tijden van verborgen goes'- lenst en chris-t-e-
lijken eeredienst in de eataoom en, terwijl de
spreker uitvoerig verklaarde» hoe daar de H.
Mis werd gedaan.
In het tweede deel werden we iei plaatst in
glorievolle tijSen;-Keizer Constant-ijn heeft in
313 het wonder gezienHet - 10 i an Milaan
uitgevaardigd, de katholieken komen, met
openlijk vertoon en publieke hulde en lof aan
iiun. God in prachtige basdüehen en njke tem-
De Liturgie steeg nu honger j hier weid wat
afgenomen, daar wat uitgebreid de Gloria
en de Credo wei-den ingevoegd en in de
vierde eeuw bereikte de H. -Liturgie haar
hoogte punt in de statiemis» waarvan we nu
een zuivere beschrijving kregen- talrijke oude
en mindere oude basilieken en kerken van
Rome kregen we van binnen em van buiten
te zien, in al hun grootsehe pracht en impo
sante heerlijkheid. Tot riot we liet
priesterkoor en altaar van de Uaarlemsehe
kathedraal en toen fconde? aailwezagen
eên hartelijk applaus niet inhouden. De ge-
wij-de spreker vond hierin de godac ite voor een
mooi slot. T
(Zóóver staan we nu. van de liturgische
oudheid af zei hij zooveel jaren zijn er
hèèn en toch vinden w© in cle aren en ker
ken van -nu alles weer terug wat er toen ook
was. Wat een heerlijk bewijs van éénheid! Die
eenheid moet tot uiting komen ook weer in de
H. Eucharistie, waar alle katholieken, z-ortder
onderscheid van rang en stand aanzitten aan
den Goddelijken Liefdedisch en kracht
en ge
nade vragen in den strijd, zooals de eerste
Ohmtenen toen kracht en hulp vonden. Het
Heilig Misoffer de bron van alle kracht, vear-
eenigt ons allen,; de strijdende, de lijdend© en
de zegepralende kerk; dtiér moeten we altijd
heen. en alles meedoen en meeleven met den
priester. Dan zal er geen haat meer rijn, maar
enkel vrede. Dat offer vereenigt ons allen als
broemers en zusters. Dat geeft ona sterkte in
den strijd niet voor strijd onderling tus
schen onszelf maar voor den strijd tegen
hen, die ons het Eeuwig© leven willen ont
rukken 1
Ho enthousiaste toejuichingen en het kern
achtige dankwoord van pater ,v. d. V%lok be
troffen wei allereerst 8en uitmuntenden «pre
ker, maar ook en ook hartelijk kapelaan v. d.
Kroft en zijn jongens, die met begeleiding van
een klein orgel de toepasselijke liturgische ge-
zangen inderdaad zoo indrukwekkend-schoon
uitvoerden.
Ze zongen o.m. een Hymne aan de H.
Eucharistie, een Loflied aan de Martelaren van
Gorkum, eenige gezangen uit de Missa Sancti
Nominis Mariae op, den Liturgisehen dag m
de Kathedraal uitgevoerd.
Zóó werd de mooi-leerzame, ook een plech
tige avond
Zóó bereikt-de Liturgische Vereeniging zéér
veel, en zóó heeft de Haariemsche Roomsehe
Volksbond zijn leden- andermaal zéér verplicht!
HAARLEMMERMEER.
MEERMAN AAN HET WOORD.
XI.
Het gemeentebestuur is wel heet geba
kerd. Nauwelijks is het bedankbriefje van
het raadslid Van' Reeuwijk ingekomen, of
de verkiezing van zijn opvolger wordt uit
geschreven.
Wat een haast! "Waarvoor toch? Ik begrijp
het niet.
Deze verkiezing brengt de R.-K. Kiesver-
eeniging en de rechtsebe partijleiders in een
moeilijk geval, waarbij veel wijsheid en
voorzichtigheid zaL noodig wezen om geen
dingen te doen waarvan men later spijt zou
kunnen hebben.
De eerste vraag die rijst is: moeten de
rechtsebe partijen een eigen eandidaat stel
len of dezen zetel vrij laten voor de vrij
zinnigen?
En zijn nu in den raad 8 anti-rev., 6 libe
ralen eu 3 katholieken. Het is heel moeilijk:
om precies uit te rekenen hoe sterk ieder
der politieke -partijen in deze gemeente is.
Maar vermoedelijk zou een verdeeling van
7 anti-rev. 6 katholieken en 4 iiheralen de
werkelijkheid zeer 'nabij komen.
Vele vooraanstaande katholieken hebben
zich verklaard vóór evenredige vertegen
woordiging, ook in den gemeenteraad en ik
wil gaarne erkennen daarvan ook een voor
stander te zijn, waarom er inderdaad zoo bij
eersten oogopslag veel Voor. te zeggen zou
zijn om dezen zetel aan de vrijzinnigen te
laten en ben onder elkaar te laten uitvech
ten, wie de nieuwe vertegenwoordiger wor
den zal.
Hiertegen is evenwel een groot bezwaar
en wel dit, dat de liberalen zóó hopeloos
verdeeld zijn, dat bet bijna zeker is dat zij
bet over de keuze van een eandidaat niet
eens zullen worden om een gemeenschappe
lijk en eandidaat t» zoeken.
Als de Vrijzinnige Kiesvereeniging zóó
machteloos is door innerlijke verdeeldheid
dat zij niet eens een .goed raadslid weet te
kiezen, moeten, de rechtsche kiesvereenigin
gen haar taak maar overnemen en toonen
dat zij nog kracht hebben en mannen be
kwaam en geschikt en bereid om de belan
gen der gemeente te behartigen.
Er is nog een tweede bezwaar. Dat is dit:
dat de "vrijzinnige partijleiders verleden
jaar, toen ze weer neus met echt-onderwet-
sche hoogmoedswaanzin vervuld waren en
alle macht voor zich alleen meenden te mo
gen oneischen van een evenredige ver-
deeling der zetels niets wilden weten en
geen geld en geen moeite hebben ontzien,
om als ze maar konden twee van de
drie katholieken uit deu gemeenteraad te
wippcn"en van de 17 zetels er 12 door hun
eigen partijgenooten te doen bezetten
Een partij die zoo haar macht heeft over
schat en met de daden toont voor het recht
der minderheden en andersdenkenden niets
te gevoelen, behoeft ook dezerzijds niet meer
te worden ontzien; beeft het dubbel en
dwars verdiend, dat wij haar invloed in den
raad zooveel mogelijk afbreken en evenals
zü op verovering uitgaan, waar de gelegen
heid zich voordoet om wat te winnen,
Ik wil nog een derde opmerking maken.
Waarom heeft dó heer Van Reeuwijk zoo
pardoes bedankt? Als hij om welke reden
weet ik niet liever wilde heengaan en
uittreden uit een- kring, waarin hij door ve
len gezien en geëerd werd en naar veler
oordeel ook een man op de rechte plaats
was eii zijn partij dezen zetel door een an
der liberaal wilde doen bezetten, waarom
werd er clan van tevoren niet overleg ge
pleegd met de besturen der rechtsebe kies-
vereenigingen?
Ikdurf wedden dat bij enkele eandidaat-
stelling een ander fatsoenlijk vrijzinnige de
plaats van Van Reeuwijk had kunnen in
nemen, maar nu is het anders gegaan. De
liberale partij heeft om zooi te zeggen, de
zen zetel weggegooid, opgegeven als een
mooi meubelstuk, waarop zij niet meer ge
steld is.
Maar apr-opos! Is het dan wel kwalijk te
nemen, dat een rechtsche kiesvereeniging
zegt: hé, wil uw familie op dien stoel niet
meer zitten, de onze wèl; wij kunnen zoo'n
meubelstuk in onze politieke woning nog
wel gebreken en hebben ook nog wel een
mannetje, dat in dien zetel passen zou!!
Ik kom dus tot de conclusie, dat de recht
sche partijen samen door den loop der om
standigheden als 'tware genoodzaakt zijn
om in deze vacature eeu eigen eandidaat te
stellen.
Doch dan komt weer een andere moeilijke
vïaag: zal het een roomsehe of een anti
revolutionair zijn?
Dit is een moeilijke vraag, omdat velen
denken aan de laatste verkiezing in 'district
I verleden, toen het eenige roomsehe raads
lid in district I werd uitgeworpen en na
tuurlijk nu weer hopen: Bus moet er weer
in, dat zijn wij aan hem en onze eer ver
plicht!
Deze redeneering is eenvoudig en duide
lijk: zij lacht ook mij wel toe. Maar er is
toch een groot taktisch bezwaar om zoo te
handelen, omdat de ervaring heeft geleerd,
dat in zoo'n district met zijn gemengde be
volking, vele Hei-vormde kiezers tegenóver
een enkele roomsehe candidatuur altijd weer
van liberale zijde het antipapistische vuur
tje wordt opgeblazen, waardoor al spoedig
een twintig lauwe of onverschillige half-
principieele warme Hervormde kerkvriénden
worden omgepraat èn linke stemmen in
plaats van rechts, zoodat onze eandidaat ge
vaar loopt juist een paar stemmen te kort
te komen om gekozen te worden.
uit is geen onaangenaam hefd van ori
politieke bondgenooten, want de uitslag 'y8
de laatste stemming in district II toonde op
nieuw a/i n, dat alle kiezers van besK
christelijke hegtinselen tegelijk den katho
liek en den anti-revolutionair hebben Se'
stemd.
Dit is eenvoudig het constateeren van f®1'
ten, welke ervaren, zijn.
Nog onlangs vestigde iemand mijn aan
dacht op de laatste raadsverkiezing in Aab'
meer. Wanneer de rechtsche partijen in dezf
enkele vacature geen katholiek, maar e®
anti-man hadden gesteld, was hij zeker i
herstemming gekomen en waarschijnlijk
kozen. Nu viel deze zetel aan de sociaal-de
mocraten toe.
Wie zich aan een ander spiegelt, spiege
zich zacht.
Herinneren we ons ook, dat de liberal®
verkiezingscourant verleden jaar al met.h®*
roomsehe spook op de proppen kwam; za|
het straks anders gaan? Immers neen, bo|
„roomsehe gevaar" is bijna altijd een onedel
strijdwapen vnu de vrijzinnigen.
Moeten wij hun dit nu moedwillig in d®
hand geven?
Ik geloof, dat het beter is ditmaal op ee«
anti-revolutionairen eandidaat aan te sta
ren en meer, dat de roomsehe zaak dan oP
den duur heter gediend zat worden, dan
met kracht op ons recht te staan, want reeh»
hebben wij op dezen zetel, dat zullen de an
ti-revolutionairen zeker óók wel erkenne*-
Een volgende maal zal ik nog iets zegge®
over deze belangrijke kwestie.
MEERMAN.
GEWISSELDE STUKKEN.
Vordering van,schept^
Blijkens het voorloopig verslag van de Tweed®
Kamer werd bij het afdeelingsonderzoek opge
merkt dat de strekking van het wetsontwerp
blijkens de Memorie, van Toelichting is, aan d®
Regeering in meerdere mate dan thans het geval
is de beschikking te verzekeren over scheep®'
ruimte voor het vervoer van goederen naar oti®
land.
Van verschillende zijde wensehte men, alvo
rens zijn stem over het voorstel te bepalefli
inlichtingen te ontvangen omtrent den toestand,
die, wat dit onderwerp betreft, thans best^at-
Men vroeg of moeilijkheden zijn gerezen die d®
behoefte aan en voorziening van den voorgo*
stelden aard hebben dóen geboren worden.
Men toonde zich te meer verlangend dien
aangaande te worden ingelicht, wijl men meen»
te weten, dat tot dusverre de gezamenlijke rea
ders ook reeds toen de Schepenuitvoervve»
ten deze nog niet een machtsmiddel aan d®
Regeering verschafte de Regeering steet»
aan de benoodigde scheepsruimte hebben gehot'
pen, met voorbijzien van hunne directe belan
gen en tegen prijzen die, gelet op de vrachten-
markt, alleszins billijk moesten Worden g('
noemd.'
Zelfs zouden zij in verlaging van eenmaa»
met de regeering overeengekomen vrachten
ben toegestemd. Wordt echter sedert eenigen tijd
een andere houding door de reeders aangefl0'
men? Stellen zij niet langer voldoende scheef?'
ruim-te beschikbaar oi verlangen zij prfjzen, UW
onredelijk moeten worden geacht?
Men sprak den wenscb uit dat de Regeering
de Kamer door eeu overzicht van de met
gezamenlijke reeders gevoerde onderhandeling®"
en van de resultaten daarvan, omtrent dit oü*
derwerp nauwkeurig op de hoogte zoude steil®"-
DIEFSTAL UIT EEN DEPARTEMENT#'
GEBOUW.
De Haag.suhe rechtbank heeft veroor*
deeld jW. Tli. S., gewezen adjunct-commies
aan het departement van landbouw, tel
zake van diefstal van boeken uit de biblio
theek van dat departement, tot 3 maandeif
gevangenisstraf met aftrek van de voorloe-
pige hechtenis.
PRINCIPIEELE DIENSTWEIGERING.
Het Hoog Militair Gerechtshofheeft itl
hooger beroep uitspraak gedaan in de zaaK
tegen den dienstweigeraar G. fiozebootn,
landstormplichtig soldaat der infanterie, die
in den eersten aanleg door den Krijgsraad
te 's Gravenliage was veroordeeld tot vijf
maanden militaire gevangenisstraf ter zake
van het te Amsterdam op den 25en April
1916, op grond van zijne godsdienstige over
tuiging, weigerpn te voldoen aan de order
van een officier om een .uniform aan te
trekken en zulks na reeds vier maande*
militaire gevangenisstraf ter zake van soort
gelijk misdrijf te hebben ondergaan. Het
Hof bepaalde den duur .der militaire gevan
genisstraf op zes maanden, met aftrek va*
het voorarrest sedert 25^ April 1916, eU
ontzegde beklaagde tevens het recht om b#
de gewapende macht of als militair geëm
ployeerde te dienen voor den tijd van vijf
jaren.
MOEDER EN ZOON.
De .Rechtbank te Groningen heeft eett
jongen wegens diefstal met braak ter be
schikking def Regeering gesteld zonder toe
passing van straf en zijn moeder, die hem
tot het misdrijf aanzette, veroordeeld tot 18
maanden gevangenisstraf.
EENE ZAKKENROLSTER.
Voor de Rechtbank te Amsterdam heefl
terecht gestaan een meisje van 21 jaar, dat
zich te verantwoorden had, wegens diefstal
van twee bankbiljetten van duizend guided
uit een taschje van een dame, die in fW
Kalverstraat aldaar wandelde.
Voor dit g,.la kocht zij een ring van
f 450, een diamanten broche, gouden ket
tingen en een rose japon bij Hirsch, enz-
Bij haar aanhouding was nog ruim f 100Ö
over.
BekL bekende. iTer terechtzitting- bleek,
dat het meisje meermalen verdacht werd
van zakkenrollerij. In eem korten tijd werd
bij de politie door niet minder dan 80 per
soden aangifte gedaan van diefstallen ulf
handtaschjea. Toen het meisje lechter W
het Huis van Bewaring zat hielden de aafl'
giften op
De officier van justitie eischte tegen b®*
meisje 1 jaar gevangenisstraf. De verdedi'
ger vroeg een onderzoek naar. de geesh
vermogens, daar hij vermoedde, flat be'
meisje leed a»a kleptomania. -
