DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND#
ju m
""«KJ
OVERSCHOENEN.
BASSAULAMS 49, HMSLEH
koene
P. W. TWEEHUIJSEN,
w nyjLAm
untsam
•R ME
S372iï£S8S\
BUITENLAND
EIBHEHLAND
'oensdag 4 October 1916
418te Jaargang No, 9154
DE OORLOG.
Zee
Barteljorisstraat 27.
TELE(cftAMKiE.lt
ABONNEMENTSPRIJS
Intercosnma TctefeoiBBiumnxers 1426 en 2741
PRIJS DER ADVERTENTlëNi
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE B2LAO.
hAARLL.Bl6L.Ht ALLtuAhiL6 H°.2Ö54
BOOMEN KAPPEN 1
We hebben weer eens een boomen-kwestie in
Haarlem.
Onze gemeentelijke boomenveller, de beer
Springer# beeit n.l. zoowat de halve Dreef nu
wider ten doode opgeschreven. Alle boomen
nan de Westzijde van deze historische, in den
iande beroemde laan moeten vallen, zegt hijze
sijn rot en deugen niet meer!
maar de vereeniging, uie voor bescherming
van het stedenschoon in den lande zorgt, de
wakkere vereeniging „Heemschut", vond dat
toch wel wat kras en heeft een onderzoek laten
instellen door een anderen tuinarchitect, den
h*cr Tersteeg, die verklaarde dat alle boomen
die de heer Springer wil vellen, nog „in den
besten staat" verkeeren, op vier na die eenigs-
zins in verval zijn, maar die zeker nog jaren
lang meê-kunnen
Dat is een oordeel, van een man die zijn naam
dunt noemen, dat niet malsch is.
Trouwens, het is van vroeger bekend, dat de
heer Springer, die nu eenmaal de manie heeft
om te hakken en te kappen, boomen als ver
molmd of gevaarlijk Signaleerde, die nh het
kappen zoo gezond als mogelijk is bleken te
zijn.
We hopen nu maar, dat dit adies van „Heem
schut" ditmaal aan de omhak-woede van den
Springer eens perk zal stellen.
•e rillen^ half kaal"geilakt r.'t is om van
En de man is er toe in staat!
Moge de Raad Haarlem voor deze nu toch
als nutteloos bewezen belachelijkheid sparen.
Desnoods late de Raad nog eens door een der
den deskundige advies uitbrengen, of dit om
hakken van een der mooiste lanen-van het land
nu noodig is.
Wij voor ons gelooven het niet!
AGENDA. 5 OCTOBER.
Gebouw St. Bavo Smedestraat 23
- Leden Bouwvereeniging St. Jozef 8M
unr. Volkszang 8 uur.
Schouwburg Jansweg 8 uur
N.V. Hot Tooneel De Winkeldochter.
St. Elisabeth's Gebouw Jansstr.
49R. K. Kring Opening van het Lees-
seizoen.
Groote Kerk 2S uur Orgelbespe
ling door den beer Louis Robert. (Zie pro
gramma Stadsnieuws).
8 t 1 i a b eth »-Gebouw Jansstr.
49 van 1—2 uur aanvrage om verster-
voor arme zieken 'der SL
iUj*a bethfi- V ereoniging.
Gebouw 8L Marthavereen. Kleine
Houtweg II Betrekkingbure&u geopend
van 89 uur 'savonds.
Bisschoppelijk Museum Jansstr.
.9 geopend eiken dag van 10—5 unr tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en R.-K. feestdagen.
SCHOTEN nam. 734 uur gemeente
raad.
HEEMSTEDE nam. 8 uur gemeente
raad.
HAARLEMMERMEER nam. 1234 uur
gemeenteraad.
SPAAKNDAM nam. 8 uur gemeente
raad.
V ELS EN nam. 734 uur gemeenteraad.
OVERZICHT.
Alleen van de Roemeansche fronten zijn
berichten óver aanmerkelijke Wijzigingen in
den militairen toestand ingekomen. Wel .wordt
ook op andere fronten en voornamelijk aan
liet Russische front** heftig gevochten, maar
blijvende verschuivingen van een dier fron
ten worden niet gemeld. Zoo hebben op het
Russische front verwoede gevechten plaats
om de hoogte Lusonia, ten zuidoosten van
Braezany en in Wolhynië, waar de Russen
tusschen Zwiniuchy en Zaturcy wel 17 storm-
loopen ondernamen,, welke echter alle zon
der succes bleven. -
Op de Roemeensche fronten is de strijd
op heden, het meest belangwekkend. ,Wel
hebben de Roemeniërs, Russen en Serviërs
in de Dobroedsja, van welk terrein wij! hier
bij een kaartje geven, nog geen succes ge-had
tnet hun aanvallen c*p het nieuwe Duitsoh-
Bulgaarsche front, tusschen den Donau on
de Zwarte zee, maar gelijk gisteren werd
bericht zijn de Roemeniërs, in het meest
«uid-Qostelijko deel van hun front er in ge-
Blaagd over den Donau te komen, waar zij
hu de Bulgaarsche stellingen ernstig Bedroi-
fpen. (Men zie hierbij het kaartje, waarop
61011 Pijltje dlfe plaats aanwijst waar de Roe
meniërs dien Donau overtrokken.)
Hedenmorgen bereikte ons een telegram
hit het Bulgaarsohe hoofdkwartier, waarin an-
rmaal melding wordt gemaakt van een for-
^ceren van den Donau door de Roeméuiërs.
geschiedde dit bij Rahova, een der Bul-
Kaaisehe Donau-vestingen, ongeveer in het
midden der Roemeen ch Bu gaars he Dpnau-
grens, westelijk v§n Roestsjoek.
Hier zijn de Roemeniërs echier niet zoo
gelukkig met hun behaalde succes, dat zich
tot nog toe uitsluitend beperkt tot de daad
der forceering van de rivier, immers, naar
uit het telegram is te lezen, verkeeren de
moedige Roemeniërs hier-in ean netelige po
sitie, wijl de Oostenrijkers achter den rug
van de Roemeniërs, de brug hebben stuk
geschoten.
Op bijgaand kaartje hebben wij het gehee.e
Dobroedsja-front in beeid gebracht Natuur
lijk moet men daarbij rekening houden, dat
langs den Donau de Roemeniërs met uit
zondering dan van het gedeelte, tusschen
Roestjoek en Toetrakan, waar het pijltje staat
zich aan do andere zijde van den Donau
bevinden.
In bet tweede blad vinden onze lezers een
interessante beschrijving van bet geheele Do-
broodsja-gebied.
In Griekenland blijft de toestand nog
steeds ernstig. In Macedonië hoeft de (revo
lutionaire) commissie voor nationals verde
diging alle uitgewekenen en inwoners van
de lichtingen 1907 tot 1916 onder de wapenen
geroepen. Zij die daaraan met gehoorzamen,
zullen voor een door do revolutionairen in
gestelde rechtbank worden gedaagd.
Ta Athene heerscht groote bedrijvigheid
m het paleis en op 't ministerie van buiten-
landsehe zaken. Koning Konstan tij n komt alle
dagen naar Athene om er besprekingen te
houden met den generalen staf en het minis
terie. Doch de toestand is nog even onzeker
als tevoren wegens het stilzwijgen der enten
te-mogendheden, wier voornemens volkomen
onbekend zijn Inmiddels worden alle mo
gelijke Jcabinetssamenstellingen in overwe
ging genomen, en' de Koning bespreekt met
zijn generaals de mogelijkheid van het prijs
geven van de onzijdigheid. Met enkele uit
zonderingen, schijnen de militaire autoritei
ten thans voor den oorlog te zijn, doch de
Koning is van ooi-deel dat hij de daartoe noo-
dige bevelen moet uitstellen, om den schijn
ba vermijden als zoü hij onder druk van do
entente handelen.
geyen, dit nieuwe offensief Dij te wonen en
ook d'Annunzio en Conan Doyle zijn in het
hoofdkwartier van den Hertog van Aosta
aangekomen.
De nieuwe nuntius te Weenen geïnterviewd.
De nieuwe nuntius te "Weenen, Mgr. Val-
fré, heeft in een onderhoud met den Turijn-
Sehen berichtgever van het blad „Provin-
cia di Padeva" naar aanleiding van bewe
ringen in de Italiaansche pers over zijn
Italiaansche gezindheid verklaard, dat zijn
bekendheid met de Savoyaansehe konink
lijke familie nooit intiemer is geweest dan
do gewone beleefdheidsbetuigingen. Men be
hoort niet te vergeten, dat bij slechts ver
tegenwoordiger is van het Vaticaan en dat
daardoor alles, wat vroeger geweest is, geen
waarde meer heeft. ZooaLs hij met de Sa-
voyaansche vorstelijke familie heeft ver
keerd, heeft hij ook verkeerd met andere,
thans op verschillende slagvelden strijdende
soevereinen.. In Weenen, waar bij dikwijls
met den Keizer samenkwam, is bij geen ho-
n.o-novus. Hij zal treden in de sporen van
Kardinaal Scapinelli. De nuntius legde bij
zonderen nadruk op de onzijdigheid van den
Heiligen Stoel in den Enropeeschen oorlog.
Uit den Duitsehen Rijksdag.
Bij bet hoofdcomité van den Duitsehen
Rijksdag zijn twee moties ingediend: in de
eerste plaats een motie van de vrijzinnige
partij, betreffende de instelling van een per
manent comité voor buitenlandsche aange
legenheden, welke motie zich in hoofdzaak
aansluit bij de reeds vroeger ingediende
motie der nationaal-liberalen. In de tweede
plaats een motie der conservatieve partij,
die aandringt óp verbetering van den toe
stand der Duitsehe gevangenen in Rusland
en Frankrijk, welke verbetering desnoods
moet worden verkregen door middel van
bedreiging en tenuitvoerbrenging van krach
tige vergeldingsmaatregelen.
De historie der afgesneden handen.
De historie der afgesneden handen is altijd
een gruwelijk iets geweest Nog niet lang gele
den stond het in Engeland vast, dat de Belgen,
de handen afsneden bij de Conco-negers die niet
voldoende rubber leverden. In dezen oorlog werd
beweerd, dat in België kinderen gezien ziin van
wie de Duitschers de handen hadden afgesne
den. De heer Antoine Ernst, secretaris yan de
commissie van onderzoek, ingesteld door het
Belgische Ministerie van Justitie, is van oordeel,
dat het België niet waardig is aan deze praatjes
geloof te hechten en nog veel minder ze te ver
spreiden. Aan pastoor Bernard, die daaromtrent
fOCBA"/
CAUTIE
HPAbapagw
kfl
PiC£SJ
ZWAKTB
CQti STANZA1
OU e*
0$£&^BT*AK*N - ttoi*
pejtRtc
,w JSALTJ/AL
20EKAKEST CALflsl
o
BtnAK/KN
^0£S rjo&c'"
SQ£M£
O
VERSPREIDE BERICHTEN
De Italianen bereiden eéfc nienw offensief,
voor.
Volgens berichten uit Italië, welke de
vNene Dreie Presae" ter oore kwamen, is
het achtste Italiaansche offensief tegen het
Iwonzofront binnenkort te verwachten. De
Hertog van Aosta zal ook de voorbereidse
len voor dit offensief treffen, waaraan ge
heel versche troepen zullen deelnemen. Deze
voorbereidselen worden op buitengewoon
groote sohaal genomen én in het bijzonder
wordt veel belang gehecht aan de verster
king der artillerie. Reeds dagenlang ver
trekken zonder tusschenpoozen troepen met
munitie en met soldaten naar het front en
worden ongelooflijke hoeveelheden zware
projectielen opeengestapeld. Bijzondere
maatregelen zijn genomen om de troepen
steeds van verssch drinkwater te voorzien.
Aan dagbladcorrespondenten is verlof ge-
een onderzoek had ingesteld, heeft hij geschre
ven, dat de commissie van onderzoek heeft vast
gesteld, dat geen willekeurige daden van vermin
king hebben plaats gevonden. Volgens hare ge
gevens gelooft zij niet aan dergelijke misdaden,
die in België gepleegd zouden zijn. De enkele
getuigenissen, welke werden 'afgelegd om de
Duitschers van deze gruwelen te beschuldigen,
missen alle betrouwb""rheid.
Een interview mot aen Duitsehen Kroon
prins.
De „New-York Times" bevat een lang ver
slag van een lang gesprok, dat de Amerikaan-
sche journalist William Byard Halo, dio vroe-
ger dommee is geweest, maar hu in Duitsch-
land vertegenwoordiger van den krantenko
ning Hearst is, met den Duitsehen kroonprins
heeft gehad.
Hale heeft Zondag den Kroonprins bezocht,
die. in plaats van zich, zooals vóór den nor-
log, op den oorlog te beroemen, op droefgees-
tgien toon sprak.
Hebt u, zoo vroeg hij, genoeg gezien van
deze verschrikkelijke dingen, van het leed,
dat op dere droevige streek van do aarde
is neergedaald. Wat jammer is heel die vree
sol ij ke verwoesting van mensche.evens, van
de hoop der jeugd. Dit proces zal onze ener
gie en onze huigbronnen tot in een verre
toekomst belasten. Wij betreuren niet alleen
de Duitsehe levens en de Duitsehe krachten,
die verspeeld worden, wij kunnen dat vrij
goed lijden,- maar de geheele wereld, met
inbegrip van Amerika, die haar rijkdommen
gezet heeft op de kansen van het succes
der geaillieerden en die de kosten zal.moe
ten helpen betalen. Hot is jammer, dat uw
kapitaal niet gebruikt wordt, om in dezen
tijd van wereldellende het zaad des vredes
uit te strooien, opdat uw volk wel kan varen
bij den grooten oogst, die op 'den terugkeer
tot normale toestanden zal volgen, in plaats
van belegd te zijn in de rampspoedige en
onzekere vruchten van den oorlog.
Van alle generaals, alle soldaten, die gij
aan dit front riet, is er niet een, die de vreese-
lijke noodzakelijkheid niet' betreurt, waartoe
wij- door deze worsteling gedwongen worden.
Gij hebt gisteren de vreeselijke vernielings
werktuigen gezien, die wij gebruiken, de
groote projectielen, de granaatkartetsen, de
bommen, het vloeibare vuur, het gas en de
bajonetten. Elke generaal, elke officier, elke
soldaat zou liever al dit werk, al die be
drevenheid aangewend zien tot verlenging
van het menschelijk leven, tot overwinning,
van den gemeenschappelijken vijand der
menschheid in den vorm van ziekten, van de
hinderpalen, die aan den vooruitgang van de
menschheid in den wég "staan.
De kroonprins erkende, dat hij geen hoop
op een spoedigen vrede had en klaagde, dat
de Amerikaansche regeering niet geheel
rechtvaardig en niet geheel onzijdig was ge
weest. Als wij Duitschers ons door de nood
zakelijkheid gedwongen zien in dezen strijd
maatregelen 'te nemen, die u niet aangenaam
zijn, maakt gij ons voor barbaren uit. Maar
gij verontschuldigt van de Engelschen alles.
De kroonprins herhaalde, dat de Duit
schers volstrekt vertrouwen, dat het "weste
lijke front niet doorbroken kon werden.
Duitscbland geniet het onschatbare voordeel
om In eenige uren versterkingen tusschen
Oost en West te kunnen vervoeren. "Wij zijn
allen moe van het bloedvergieten. Wij wen-
schen den vrede. Is 'de vrede op aarde zoek?
De Franschen zijkt niet sentimenteel, het
zijn moedige-strijders, maar de verstandige
Engelschen zijn niet bang om gevaren te
loopen.
De kroonprins besloot: Ik wijd nu al mijn
krachten aan de verbetering van het welzijn
van mijn soldaten, tegenover het doodelijke
gevaar, dat het vaderland bedreigt.
RmTE BERIOHTEBS
Opening der Gentsche Hoogeschool. De
Generaal-Gouverncur van België heeft be
kend gemaakt dat de lessen van de hooge
school van Gent den 24sten Oct. met- eene
openingsrede van den rector zullen geopend
worden. De voorlezingen zullen den volgen
den dag beginnen.
De mobilisatie in Portugal. Uit Madrid
wordt gemeld, dat de mobilisatie in Por
tugal algomeehe onrust verwekt heeft. De
•tot dusver niet in het reine gebrachte finan
cieels vraagstukken tusschen Engeland en
Portugal en de voortdurende onrust te Lis
sabon en Oporto vertragen bet vertrek van
Portugeesche troepen.
Noorwegen en de handel met de Entente.
Het Deensclie blad „National Tidende" weet
roede te deelen dat een Russisch-Noorsehe
handelsvereeniging is opgericht met een ka
pitaal van 3 millioen francs. Rusland heeft
ingeschreven voor 425,000 francs, Engeland
voor een gelijk bedrag en Noorwegen voor
de rest. Kantoren zullen worden opgericht
te Londen, St. Petersburg, Moskou, Samara
en Bergen»
Over de Russisch© binnenlandsche poli
tiek. Prof. dr. Nebersberger schrijft in de
„Neue Freie Presse": De steeds wederkee-
rendo wisseling van ministers in Rusland is
een kenmerkend symptoon voor den binnen-
landschen toestand van dat land. Het valt
niet te loochenen, dat -de ontwikkeling der
binnenlandsche crisis in Rusland thans in
sneller tempo gaat. Het zal,spoedig duide
lijk worden welken invloed dit zal hebben
op bet parool: Oorlog tot Re volledige over
winning.
Het Japanscho vloot-prograin. Het nieuwa
Japansche vlootprogram is, volgens een te
legram uit Tokio, naar SL Petersbrug, thans
geheel door de regeering uitgewerkt. Op het
program staan de aanbouw van twee super-
dreadnoughts, 2 dreadnoughts, 9 lichte krui
sers, 7 torpedojagers, 8 duikbooten, 2 trans
portschepen en 2 oorlogssleepbooten. De
ihtgaven worden berekend op 258 millioen
Yen, te ver deelen over 7 jaren.
Het leger in Zweden. De „National Ti
dende" verneemt uit Malmö: Het Zweed-
selie ministerie van oorlog koestert het plan
om alle in dit jaar ingeschreven Zweedsebp
jongelieden, die in bet buitenland vertoe
ven, op te roepen om als ïeoruut te worden
geoefend.
TELEFOON &770. 6043
ZWITSERLAND EN DUITSCHLAND.
ZüRIOH, 3 Oct. (Part) l>e „ireue Zü-
richer Nachricbten" spreekt haar tevreden-'
heid uit over het tot siandkomen van het
Duitech—Zwitserseke handelsverdrag en
schrijft, ^'it de onderhandelingen te Bern
met goeu succes zijn bekroond, hetgeen te
danken is aan Duitschlaud, den Zw,tae# s- hen
Bondsraad en de gedelegeerden uit b ido lan
den. Zwitserland heeft DuiiscaLnd weer als
vriend leeren kennen en niet sléchts in woor-
.den, maar ook in daden.
EEN LUCHTAANVAL OP BRUSSEL.
LONDEN, 3 Oct. (Officieel.) Wjj hebben
gisteren een nieuwe luchtexpedcLtic naar- de
luchtschip loodsen van Rrussei ten Uitvoer ge
bracht. Feu onzer vliegtuigen is niet terug
gekeerd.
Van hedenmorgen
Z. H, - DE PAUS EN DE OORLOG.
BERLIJN, 4 Oct. (Part.) Naar de „Lo-
kalanzeigor" uit Munchen verneemt, heeft
Z. B. de Paus eeu schrijven gericht tot
Kardinaal Bettinger, waarin Hij wijst op df
groote gemeenschappelijke smart tengevol
ge van den wereldoorlog. Hij verzekert dat
Hij in de twee jaren van zyn Pontificaat
zich de meest mogelijko moeite heeft ge
geven voor het tot stand brengen van der.
vrede en voor het lenigen der oorlogsel
lende. Hij dankt God, dat Hij althans rett
heeft weten te bereiken, want aan de red
ding der wereld behoeft men niet te twij
felen.
DE STRIJD AAN DEN DONAU, DE ZUI
DELIJK MOEMEENSOH-BUIjOAARSCHE
GRENS.
SOFIA, .4 Oct. (Officieel). Aan den Donau
bezetten wij het eiland Malak Kal&fat te
genover Weddin. .Wij beschoten met suc
ces haven, station en kazernes van Kalafat
Bij het «dorp Gurdein werd een vijandelijke
afdeeling, die bezig was zich te verschan
sen, door ons artillerievuur verstrooid.
Bij Rahovo sloeg .de vijand een brug,
waarover aanzienlijke troepenmachten op
den anderen voever werden overgebracht.
0)ostenrijksche monitors vernielden de brug.
GEWETENLOOS BEDRIEGER.
BERLIJN, 4 Oct. (Part.) Te Lau.n, in Bo-
hemen, zijn 176 personen ongesteld gewor
den door het gebruik van gehakt paarden-
vleesch, van wie er vier zijn overleden. Naar
men zegt, werd een geslacht gezond paard
gekócht, terwijl de paardenhandelaar er het
vleesch van een ziek veulen, hetwelk hij
zelf met vergiften behandeld had, bijgevoegd
had, met ontduiking der keuring door deB
veearts.
SPANJE.
Spanje's verdediging.
Volgens een bericht van de „Times" heeft
de Spaansche minister van Oorlog aan den
Senaat zijn plannen blootgelegd voor de
reorganisatie van het leger. De BaleareD
en de Canariscèe eilanden moeten in staat
worden gesteld, zichzelf te verdedigen. De
minister verlangt voor den luchtdieust een
crediet van'20 millioen.^
UIT DE STAATSCOURANT.
Bü Koninklijk besluit:
is jhr. rnr. J. W. H. Rutgers van Rozen
burg benoemd tot burgemeester der ge
meente Baarn;
is jbr. A. W. van Holthe tot Echten be
noemd tot burgemeester der gcm. Ruinen;
is met ingang van 22 dezer aan A. H.
Moolenaar Reeder, op verzoek, eervol ont
slag verleend als agent der Rijksverzeke
ringsbank.
ECONOMISCHE VOORBEREIDING.
Het hoofdbestuur der Maatschappij van Nij
verheid heeft aan de departementen verzocht a<
volgende vragen te bespreken:
1. Is u van meening, dat nu reeds voorbe
reidende stappen dienen te worden gedaan om
gereed te zijn, indien na den oorlog gewijzigde
economische verhoudingen den bloei van takken
onzer nijverheid bedreigen of uitvoer van nijver
heidsproducten bemoeilijken?
2. Zoo ja, moeten eventueel te treffen maat
regelen dan door de overheid worden genomen
of bij voorkeur door particuliere personen?
DE TIJDREGELING.
Het hoofdbestuur der Maatschappij van Nij
verheid heeft aan de departementen verzocht de
volgende vragen te hespreken
1. Zijn de ervaringen in uw kring met den
zomertijd gunstig?
2. wenscht men in uw kring, dat. zoo de om-
HMRLEMSCHE COuRmT
Vet maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente)/1.60;
•oor de overige plaatsen in Nederland per-post f2, per week voor Haarlem
tn da afteotscaappea 0,12*; aizondarlijke auauuat* 0,64. -
Van 15 regel* f 0,75, iadera regel meer 0,15j buitenland pet regel
advertentie» in da rubriek «Vraag an Aanbod* van 1—0 regel» f LU alk*
regal meer 0,10. a
A\tCDA
-
