DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
Enorme voorraad SLQBKQÜSEN
HASSAULAAH 49, HAARLEM
P. W. TWEEHUIJSEN,
hiaöi) en vér af.
BUITENLAND
TELEm&mmE&t
DE ODRLCtQ.
onderdag 19 October 1916
41st« jaargang No» 9167
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente) ƒ1.60j
voor de overige plaatsen in Nederland per post f2,—per week voor Haarlem
ea de agentschappen ƒ0,125; afzonderlijke nummers 0,15.
imtercomm. TeiefooBtaumiaiers I42S esa 2741
PRIJS DER ADVERlENTÏËNt
Van 15 regels 0,75, iedere regel meer 0,15; buitenland r«<jel C^20j
advertentiën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 'l5 regels f 0,40. etfee
regel meer 0,10. *s
Alle betalende abonnés op dit Blad, in het bezit van een Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor f 40OO bij levenslange ongeschiktheid tot werken,
f 500 bij overlijden, f 300 bij verlies van een hand of voet, f 250 bij verlies van een oog, f 125 bij verlies van een duim, f 75 bij breuk van een arm of been, f 1ÖQ bij verlies van een wijsvinger, f 25 bij
verlies van een anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de ..Hollandsche AlgcmeeneVerzekeringsbank" te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.)
Oit
nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAO.
HAARLëMSCHË ALLE0AÖJËS Mo. 2087
EET SCHAPENVLEESCHt
Wo hebben onlangs allerlei aankondigin-
Scu en aanmoedigingen gepubliceerd, zoo-
Wel iu de advertentiekolommen als in het
redaetioiieele gedeelte, om bet gebruik van
sekapeuvleesch in dezen duren tijd aan te
bevelen.
Officieel wordt daartoe ook door de over
heid aangezet, want bet is bier te lande nog
Volstrekt niet genoeg bekend, dat sekapen-
vleescb wat voedingswaarde en smaak be
itelt, bet andere vleosch nabijkomt of over
treft, maarvéél goedkooper is.
Nu heeft de Oliefabriek to Delft onlangs
aangekondigd, dat ze in verschillende plaat
sen, op verzoek van burgemeesters of levens-
middelencommissies, bereid was bak- en
braadproeven te houden voor de bereiding
van sehapenvleeéck.
Te dezer stede hebben we daar nog niets
van vernomen, hoewel de fabriek ook aan
onzen burgemeester dat aanbod heeft ge
daan, dat door tal van burgemeesters en
conunis&ies voor levensmiddelenvoorziening
elders is aangenomen en dat daar tot groot
succes heeft geleid.
Wij hebben b.v. gelezen dat te 'sGraven-
liaga na de proeven het gebruik van scha-
penvleescb meer dan verdubbeld is.
Dat is in deze tijden waarlijk een zaak
van belang: wij hopen daarom dat de bur
gemeester, en de commissie voor levensmid
delenvoorziening, zich alsnog met de Olie-
tabriek Calvé te Delft in betrekking willen
stallen, teneinde ook hier die propaganda
Voor goed en goedkoop vleescb te voeren.
AGENDA. 20 OCTOBER.
Gebouw St. Bavo Smedestraat 23
Leden Kantoorbedienden Bederijkers.
B. K. Kring (Bestuur).
Paleis van Justitie half 2 —Bu
reau van consultatie.
Spaarbank St. Eosa Nassaulaan
- geopend van 7'A—SA uur.
Bisschoppelijk Museum Jansstr.
70 geopend eiken dag van 105 uur t^gen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater
dagen en B.-K. feestdagen.
VELSEN nam. llA uur gemeenteraad.
De heer F. H. van Wichen, burgemeester van
Alkemade en lid der fweede Kamer, is de candi-
daat der rechterzijde van de Prov. Staten van
<éuid-hoiland voor het lidmaatschap der Eerste
Kamer, vacature-Waterschoot van der Gracht.
Vermoedelijk zat hij a.s. Dinsdag dus als zoo
danig worden gekozen, waardoor in Haarlem
mermeer een vacature voor lid der -Tweede Ka
mer ontstaan zal.
En in verband met de beliandeiing der Gronc
(vetsherzieningsvoorstellen iu de Kamer is he
waarschijnlijk, dat niePal te lang zal worden ge
wacht mei de verkiezing en stemming.
Het spreekt vanzelf dat wij met de grootste be
langstelling de aanstaande verkiezingsactie in
net district Haarlemmermeer tegemoet zien.
Ook hier geldt wat we deze week in een hoofd
artikel van Beverwijk zeiden: dat de aangewe
zene man hij moet zijn, die de meeste kans maakt,
door Katholieken zoowel als door Anti-revolutio
nairen te worden gestemd.
Moge de actie die in de kiesvereenigingen te
wachten staat, in broederlijken, bezonnen zin
worden gevoerd, opdat ze moge leiden tot het
behoud van den kathoiieken zetel in de Meer, die
zooveel jaren zoo verdienstelijk door den heer van
Wichen is vervuld.
LX.II.
NALEZING VAN DE RAADS
VERGADERING.
Het. was zoowat kwart voor tweeën, toen de
bode van achtei kwam loopen met het gebruike-
bjke: .,ue vergadering is geopend, heeren"!
Anders zijn we meestal vrij precies op tijd
V/as er. wat bijzoaders?
Ongetwij ied, maar in de openbare ver-
Éwiermg Hebben we daar niets van vernomen:
heeren deden net precies of ze nergens van
bisten, en wij, die er alles van wisten, deden
Natuurlijk óók zoo.
Onder de „ingekomen stukken" was namelijk
^■n lange memorie van de Regenten van het
Stedelijk Ziekenhuis of St. Elisabethsgasthuis, die
m verband met de betweterij van den Raad in de
vorige zitting, toen er werd gezegd, dat de direc
teur van het Gasthuis er best particuliere practijk
-! Eon waarnemen en dat hij dus absoluut niet
zoo'ii gewichtige en dure betrekking had te ver-
rillen, en bloc hun ontslag namenEn de
tferen Mr. Heerkens ihijssen en van den Berg,
«ie regent zijn qualüate qua, door den Raad
benoemd, verklaarden dat zij, nu ja/geen ontslag
wilden nemen, maar dat ze het overigens vol
maakt met hun collega's eens waren
Dai is een gemeentelijk revolutietjé, zou men
zeggen! Maar blijkbaar was er vóór de zit-
.m# druk over gesproken, en had men besloten
w eens een nachtje over te slapen. Zoo geviel het'
dat de secretaris alleen maar vertelde dat het
stuk was ingekomen, en dat niemand er een
woord over sprak
Dat krijgen we intusschen tatert Immers: Dr.
van Linden van den Heuvell zélf heeft óók voor
de eer bedankt, en men zai nu hebben te over
wegen of het aangaat, tegen het advies in van
deskundigen en dat van degenen die de toesfan-
den in het Gasthuis het beste kennen, nl. de
Regenten, de vorige beslissing te handhaven
Dat was wel het belangrijkste van de heele
raadsvergadering van gisteren, al werd er het
minste ever gesproken.
Want het leek wel of soms de belangrijkheid
van de zaken in omgekeerde reden stond tot de
lengte van de discussies die er over werden
gevoerd
Zoo was er de historie van den al meer ge
noemden brugwachter aan de Zandersbrug, die
er een zaakje in steenkolen bij heeft, en dien B.
en W. volkomen terecht precies als de
andere brugwachters in de formatie van het vaste
corps der gemeentelijke werklieden willen op
nemen.
Het pleit voor het goede hart van den heer
Klein, dat hij het zoo krachtig opnam voor dezen
man, die, naar het schijnt, er ietwat bij verliezen
zal, voor, wien in ieder geval de verandering
groot is.
Maar het dunkt mij toch beter, als de raads
leden voor zulke beschermelingen eens gaan plei
ten bij den betrokken wethouder of den afdee-
lingschef, wat zelfs in den regel nog méér zal
helpen voor den betrokkene, dunkt me. Van den
anderen kant ben ik het niet eens met den bur
gemeester, die vertelde dat de raadsleden alleen
maar hebben te letten op de belangen der ge
meente!Lieve hemel: als die belangen nu
eens strijden met particuliere belangen, mag
dan geen enkel raadslid voor die laatste opkomen
en blijven deze, tegenover drie-en-dertig pleiters
voor gemeentebelang, zonder advocaat?....
Enfin, het was te verwachten dat het pleidooi
van den heer Klein in deze zaak op niets zou
uitloopen, vooral toen werd medegedeeld, dat
B. en W. bereid zijn den man op het maximum
van de jaarwedde te benoemen.
Het was evenzeer te verwachten, dat de hoo
rnen aan de Dreef zullen worden omgehakt! In
den Raad zijn geen deskundigen, die tegenover
den adviseur van den Hout en de plantsoenen
met kennis van zaken htm opinie kunnen stellen,
en daar B. en W. begrijpelijkerwijs den ambte
naren steeds de hand boven het hoofd houden,
wint deze hét altijd. Toen de heer Krelage In
den Raad zat, was dat nog wel eens anders.
Maar nü begint een of ander, die bezwaren heeft,
altijd met de formule: „ik ben wel geen deskun
dige, maar ik meen tochen daarmee is al
de heele zaak bedorvenMr. Bomans en de heer
van den Berg spraken krachtig vóór het behoud
der boomen, anderen gaven bij-argumenten voor
het omhakken, steunende het allerongelukkigste
dreigement-adresje van de 14 Dreefbewoners die
prat op hun geld, zeiden dat ze de stad zullen
uittrekken, als de boomen niet omgehakt wor
den.... Daar was niemand in den Raad die
de heet en adressanten eens flink op hun nummer
zette; ze hadden zoowaar verdiend dat de Raad
gezegd hadnóu blijven de boomen althans nog
een jaar of wat staan!
Intusschen: het argument waarom de boomen
eruit moeten, hebben we niet gehoord. De burge
meester gaf de geleerde plantkundige waarheid
ten beste, dat een boom die „rijp" is, eruit moet.
maar afgezien nog van wat dat „rijp" beteekent
(de heeren raadsleden deden net alsof ze 't wis
ten, maar klaarblijkelijk hadden ze óók nooit van
deze geleerdheid gehoord) kwam het nü er op
aan, te weten, of juist deze boomen „rijp" zijn.
En de heer Springer heeft dat niet gezegd, ter
wijl andere en bekwame tuin-architecien zeggen
dat de boomen alle nog vele jaren meêkunnen!
Maar er was niets aan te doen: als de heer
Springer boomen wil omhakken, vindt hij in
dezen Raad altijd trouwe bondgenoofen genoeg!
VM33* 200ambtenaar is nummer een
in 't stelsel.
Dat bleek óók bij de vaststelling van de rooi
lijn in de. Korte Veerstraat, waar de firma Vroom
en Dreesman gaat verbouwen.
Wat natuurlijker, niet waar, dan dat men bij
het vaststellen van een rooilijn voor zulk een
grooten bouw eens praat met ae firma die gaat
bouwen/en zooveel mogelijk tot overeenstemming
Zoo zou men zeggen.
Maar voor de ambtena^rderij en den heiligen
bureaucratius is zulk een onderstelling een
gruwel. Wij stellen vast, en de bouwer moet zich
daar maar aan houden, zeide de heer de Breuk
in antwoord aan den heer Wolzak, die liet ge-
woon-practische, verstandige standpunt, wat ik
zooeven aangaf, verdedigde.
Het Meek ten slotte wel, dat in de practijk zelfs
ae ambtenaren nog wel wat geven en nemen, wat
rill 1 f 5ebeurd sHiijnt te zijn. Maar offi
cieel zoo iets toegeven, of zeggen dat het ambte
narendom gemoedelijk moet gaan spreken met
een bouwer in zoo'n gewichtige kwestie ddt
nooit!
Z S.
OVEBZICHT.
Geen enkele, gebeurtenis van groot militair
belang op een der vele oorlogsfronten. Over
al is de toestand vrijwel onveranderd geble
ven hevige gevechten, waarbij vooral do
geallieerden aanvallers zjjn en tie centra-
len hun stellingen hardnekkig blijven ver
dedigen. Van uitputting blijkt) nog geen sprake
te zijn. Integendeel: de Duitschers schijnen
op verschillende fronten nog vers.erkingsn
to hebben gekregen; want waar zij voorheen
nog vooralen overmachtigen druk van den
vijand moesten wijken, houden zij nu ook
flink stand.
Ook de Boemeniërs schijnen versterkingen
gekregen te hebben; hun terugtocht in Zeven
bergen hebben zij gestaakt en de nieuw in
genomen stellingen, tier verdediging van de
eigen landsgrenzen, worden thans boves.igd.
Intusschen is gebleken, dat da legerleiding
in Roemenië niet voor haar taak berekend
scheen en daarom heeft nu de Koning het
opperbevel op zich genomen en naar uit
de telegrammen van hedenmorgen blijkt
een groep Russische en Fransehei officieren
in den Roemeenschen geueralen stal' opge
nomen.
Do Koning vertrouwt nu nog op meer ver
sterkingen ook voor het leger zelf door aan
voer van expeditie-troepen d r ^geallieerden
om d an ophieuw een offensief in Zevenbergen
te beginnen.
Do positie van den Koning van Griekenland
en zijn aanhangers wordt met het uur nete
liger. Zijn lot ea dat van zijn regeering,
zegt de „Daily MaiT?' hangt aan een draad.
De premier Lambros moet al het voornemen
te kennen hebben gegeven om af te treden,
doch zijn vrienden, de overige ministers, heb
ben hem van dat besluit teruggebracht. Toen
,'s avonds Fransche zeelieden te Athene wa
ren geland, haastte Lambrop zich naar den
Koning en vond hem i n een toestand van ver
ontwaardiging en ontsteltenis. De. 'Koning zei-
de: „Er blijft mij niets anders over, dan met
de mijnen naar Larissa te gaan." Hij heeft
echter op aandringen der ministers zijn ver-
trek nog uitgesteld en zit nu, blijkens de be
richten van gisteren, in zijn eigen palcis
als gevangen. Bovendion hebben de geal
lieerden thans ook al ten deele beschikking
over de spoorlijn AtheneLarissa; zooge
naamd voor den aanvoer van krijgsbenoodigd-
heden der Entente-troepen in Macedonië,
waardoor de positie voor Koning Koustan-
tij n nog meer kritiek wordt. Immers 's Ko-
nings wensch zou zijn om naar Larissa to
vertrekken, waar alles rèeds voor de verdo-
dediging in gereedheid zou zijn gebracht;
op het groote Orfanoustation aan de Larissa-
lijn, aegt de man van de „Daily Mail," zijn
16.000 projectielen opgestapeld, 30.003 kis
ten patronen en 40 veld kanonnen; op twee
andere stations liggen 5030 en 4003 geweren.
Een poging., van do Grleksche regeering om
beschikking te krijgen over de eigen, den
Koning trouw gebleven, troepen van Korfoe
werd door de geallieerden verijdeld. Zij ver
hinderden het Grieksche garnizoen op Korfoe,
dat bevel had gekregen zich naar de Piraeus
te begeven, te vertrekken, daar het bevel
hun.verdacht voorkwam.
Hoe zoudémie geallieerden er over gedicht
hebben, indien de neutralen staten aan da ga
allieerden eens verhinderd hadden, da Enten-,
te-troepen her- en derwaarts te zenden, om
dat hef-over- en weer zenden van expedlte-
troepen den neutralen „verdacht" voor
kwam
Zoo blijven de gebeurtenissen in Grieken
land elkaar opvolgen, waardoor Koning, re-
geering en volk voortdurend in zenuw.'.ch;igo
spanning verkeeren over wat nu nog mo r
hun boven het hoofd hangt. Thans verwacht
men weer een nieuwe nota dér entente, die
inkrimping van de leger sterkte en overbren
ging van het leger naar den Peloponnesus
eischt. In dat geval is het niet onwaarschijn
lijk, dat men ook weer een nieuwe kabinets
crisis tegemoet gaat.
neming heeft hij 91000 tonnen scheepsruimte
vernietigd. De gezamenlijke waarde van de
door hem tot zinken gebrachte schepen en
ladingen bedraagt 450.000.000 mark.
Gebrek aan manschappen bfj het Fransche
i leger.
Uit Bern wordt aan het „Hamburger Frem-
denblatt" gemeld, dat dezer dagen in de Fran
sche Kamér de besprekingen over het effec
tief van het Fransche leger zijn voortgezet.
Mourier, die vaststelde, dat van 14000 jonge,
voor oorlogsdoeleinden arbeidende mannen
slechts 7QD0 naar het front zijn gezonden, ver
langde dat meer vrouwen en buitenlanders
voor de oorlcgsnijverheid in dienst worden ge
steld- Verder verlangde Mourier nog een
nieuw streng onderzoek betreffende de 244UÜ0
vrijgestelde beambten en spoorweglieden, die
ten deele door vrouwen belmoren te worden
vervangen. Het aantal vrijgestelden behoort
voor de oproeping van niemve; manschappen
te worden verkleind. Het zou moeilijk zijn,
maar het is noodzakelijk.
Eougier sprak over do bekommering van het
land en zeide, dat Frankrijk het mogelijk© had
gedaan. Er behoorde een oplossing te worden
gevonden voor het vraagstuk van de aanvul
ling der troepen.
Narcay verlangde de inlijving van d© zich
in Frankrijk bevindend© onderdanen van de
goallieerde mogendheden in het Fransche
leger.
In de debatten wees de minister van munitie
op de moeilijkheden bij de vervanging van de
technische werklieden. In 3 maanden tijd zou
den naar zijn meening alle thans in de oor
logsbedrijven gebruikte krachten van de lich
tingen 1915 tot 1917 aan het front staan. De
omtrekking van nog meer lichtingen zou ech
ter de oorloganijverheid in gevaar brengen. Op
het oogenblik zijn 22,7% der vrouwen werk
zaam in de oorlogsbedrijven. Wil men nog
meer mannen daaraan onttrekken, dan moeten
voor alles de maohineiiën nog meer volmaakt
warden.
Barteijorssstraat 27.
T£L£F0D)lV S77ü. 6043
KmTE BERICHTE»
Lovensmiddelengebrek in Italië. De Italiaan-
sehe minister van landbouw Raineri verklaar
de in een toespraak tot de commissie voor de
levensmiddelenyoorziening, dat de regeering
een geregelde proviandeering van bet volk
onmogelijk kon waarborgen en dat de aller
grootste zuinigheid geboden was. De minister
verklaarde verder dat de mogelijkheid werd
overwogen, de salarissen der ambtenaren te
verlagen.
VDe actie van do „U 53." De „Frankfurter
Zeitung" verneemt, dat het departement te
Waschington zorgvuldig de rapporten nagaat
van de door de „U 53" getorpedeerde schepen.
Vermoedelijk zal te Berlijn ooi een verklaring
worden verzocht over het torpedeeren van het
stoomschip Westpoint, daar de „U 53" op hel
oogenblik van de torpedeering van dit schip
niet wist of ken weten, dat er hulp in de nabij
heid was. Men is algemeen van meening, c'at
verwikkelingen met Duitschland niet het ge
volg zullen zijn.
Japan en China. Volgens de „Vossische Zei
tung" heeft Japan o.a, van China geëisoht, dat
alle Duitschers, Oostenrijkers en Hongiaren in
China zullen worden geinterneerd. Ook ver
langt Japan de sluiting van het filiaal van de
Duitseh Aziatische bank. Men vermoedt dat
Japan deze eisclïen stelt op verlangen van
Engeland.
De Bi'usselsche tentoonstelling gesloten. De
tentoonstelling voor sociale voorzorg, welke
den 15den Juli te Brussel geopend is', is den
löden October gesloten. Bij de slotpleclitigheid
waren talrijke vertegenwoordigers van offi-
cieele en vrijwillige vereenigingen van econo
mische verzorging uit Duitschland tegen-
woord tg.
VERSPRfciDJE BERICHTEN
Hot werk van de „U-35."
De kapitein-luitenant von Arnault, dio
eenige maanden geleden met de Duitsche duik
boot „U 35 in de Spaansche haven Carthagena
aankwam, heeft de Orde pour le Mérite ge
kregen, daar hij het commando over zijn boot
met veel beleid en groot eucces heeft gevoerd.
Hij heeft 126 vijandelijke schepen met een go-
zamenlijken tonneninhoud van 270.Ü0Ü tonnen
tot zinken gebracht, daaronder zijn 2 kleine
kruisers n.l. de Fransche kruiser „Riehet" en de
Engelsche „Pnimola. Dan nog verscheidene
hulpkruisers, o.a. de „Gallig,de „Provence"
en de „Minneapolis" en eveneens een groot
aantal transportschepen voor troepen en mate
riaal, meestal bestemd voor Saloniki. In dien
tijd heeft hij niet succes 17 zeegevechten door
staan en heeft niet minder dan 4 kanonnen
buit weten te znakea. Bü écne enkele onder-
l'.iigi'ianj iu 't donker. De En,gelsche regee
ring heeft het gebod uitgevaardigd, dat van
30 October af alle winkels, op enkele nood
zakelijke uitzonderingen na, des avonds om 7
uur ('s Zaterdagsavonds om 9 uur) gesloten
moeten zijn. Lickfcbeperking en steenkool-be
sparing zijn de opgegeven redenen.
Een minister-crisis, in Oostenrijk? Te Wee-
nen loopen geruchten over een minister-crisis
aan buitenlandsche zaken. De correspondent
van de „Vossische Ztg.", dlo er gewag van
maakt, zegt dat indien Buriau inderdaad af
treedt, graaf Nikolaas Szecsen de moeste kans
op een benoeming krijgt. Szecsen was voor den
oorlog gezant te Parijs.
'Uit Roemenië. Bratianu, de minister-presi
dent van Roemenië, heeft, naar de „Frankfur
ter Zeitung" verneemt, aan Take Jonesou en
Margiiiloman, do beide aanvoerders der op-
UIT SPANJE.
GDNEVE.-18 Oct. (Part.) Volgens de Spaan-
soke bladen zullen de hervormingen van het
Spaansche leger 375.0ÜU.UD0 pesetas kosten.'
In Spaansche handelskringen wordt de stem-,
rning steeds gedrukter en wordt aan de regoe-
ring verwéten, dat zij niet energiek genoeg op
treedt. De Spaansche industrie lijdt zeer ou-'
der het gebrek aan kolen. Men "vreest dat men
den rijken oogst van dit jaar, tengevolge van
het gebrek aan kolen, niet kan verzenden, Alie
schepen, dio ladingen liaar Engeland vervoe
ren, moeten ladingen kolen terugbrengen.
HET SCHEEPVAARTVERKEER MET HET'
NOORDEN.
KOPENHAGEN, 18 Oct. (Part.) Naar men
verneemt zal het verkeer naar Finland dit jaar
zeer vroeg door het ijs gestremd zijn. De Tor-
nea rivier is reeds begonnen te bevriezen en
diit jaar kunnen geen stoombooten de haven
Haparanda meer binnenkomen. Het vorkeer
met verscheidene andere Zweedsclie en Fin-
sche havens zal over eenrige dagen oplioudea-
DE LEVENSMIDDELEN-VOORZIENING
IN POLEN.-
BERLIJN, 18 Oct. (Part.) In politieke krin.
gen alhier is men het erover eens dat president/
Wilson gelijk heeft gehad, toen hij verklaarde
dat zijn bemoeiingen inzake de levensmiddelen-
voorziening van Polen hebben gefaald. Alge
meen erkent men zijn goeden wil, maar er
woi'dt op gewezen dat de door Engeland gestel
de voorwaarden voor het doorlaten van Ameri
kaansok graan zoo kras waren, dat noch'
Duitschland, noch Amerika daarop konden in
gaan. Wilson heeft echter niet het recht, te
spreken van een hongerdood, waaraan de bevol
king van Polen wordt prijsgegeven, daar de
Duitsche overheid energieke maatregelen heeft
genomen om dit te verhelpen.
Van hedenmorgen
DE ROEMEEN SCHE LEGERLEIDING.
ZURICH, 19 Oct. (Part.)-Volgens berichten
uit Ileni heeft Koning Ferdinand van Roe
menië zich naar het front begeven, begeleid
door generaal Aperescu en verschillende hooge
Russische Staf-officieren.
PARIJS, 19 Oct. (Part.) Naar uit Boekarest
gemeld wordt, zijn de Fransche officieren van
den gen er a len Staf ten getale van 25, w.o.
Generaal Berthelot, 8 kolonels en 8 majoors, u&
een reis van 25 dagen, aldaar aangekomen.
IS NU SPANJE AAN DE BEURT?
.WEENEN, 19 Oct. (Part.) Het „Neues Wie
ner Journal" verneemt uit Madrid: Onder voor
wendsel, een verdedigingsbasis noodig te heb
ben tegen eventueele aanvallen van Duitsche
du ik boeten, eischt de Entente van de Spaan-
scho regeering, dat aan de Engelsdienen
Fransclien een haven ter beschikking zal wor
den gesteld. Het schijnt, dat men hier het oog
heeft op de haven Mahon, op het eiland Mi
norca, tegenover Bizerta.
ITALU
Een toespraak des Pausen.
Ter gelegenheid van de opening van het nieu
we zittingjaar ontving de H. Vader de auditoren
van de rota, onder de gewone plechtigheden.
Op een" toespraak antwoordde de Paus, dat
de politieke vooruitzichten helaas geen reden
gaven tot vreugde. De horizon is nog dicht met
donkere wolken bedekt. Men ziet nog legioenen
van gewapenden en stroomen bloeds om zich
heen. Maar des te meer moet ons hart zich met
vertrouwen tot de goddelijke hulp wenden in de
hoop dat een straal van den vrede het donker
verscheurt en een nieuwe vrede schitterender we
derkeert, waarbij de uitoefening van de gerechtig
heid opnieuw opbloeit.
NOORWEGEN.
Een sportief kunststuk voor de toekomst.
De Noofsche ingenieur Kulbech is bezig;
met het bouwen van een watervliegtuig,
waarmee hij in den volgenden zomer te
Kristiania hoopt op te stijgen om via Sta-
vanger naar Petershead en dan naar Fal
mouth te vliegen. Van daar wil hij in een
rechte lijn St. Johns in New Foundland -be-
lon,a 9 aanv,oei'ders der op- I reiken. Op dezen tocht zal hij worden ver-
positue, een plaats m het kabinet aangeboden. gezeld door den Amerikaansohen ingenieur,
Jolinson, die werkzaam is bij de Wrightfa-
briek te Ohio.
Berichten in drie regels.
Do „Vosa. Ztg" meldt, dat ©enige van do
EEN FRANSCHE HULPKRU1SER
GETORPEDEERD.
STOCKHOLM, 18 Oct. (Part.) Het Sfoek-
holmsch Dagblad verneemt uit Kristiania,
dat een duikboot in de IJszee een Fransclien
hujlpkruiser tot binken heeft gebracht. De te
Bergen in reddingsbooten aangekomen beman
ning van het eveneens tot zinken gebrachte
stoomschip „Kisholm" was van hot voorval ge
tuige en vertelde dat zjj den hulpkruiser, diie
het vuur op de duikboot had geopend', zag on
dergaan.
schoonste zalen in het vroegere paleis des Pau
sen t© Avingnon (Frankrijk) zijn verwoest.
Ook in Turkije ri'n thans maximumprijzen
vcor 't graan bepaald. Dez© prijzen zijn liooger
dan die in d© meest© oorlogvoerende landen.
Maandagavond is de „Vorwarts" weer.
versohenen. Redactie en partijbestuur hebben
verzekerd tegen -herhaling te zullen waken.
Van 1 November a.s. af moeten alle 41-
CUE COURUT
■■■in ii i ■ii-jmsaurj
1 1 vAdl. ill UC Jj