Advertentiën.
ïooneeizaal JE KRSON"
R.K. RfilftG
27 October
mÊËf
rH
Groot Winkelhuis
BROODKAARTEN
Eieren-Handetears.
SERIE WEEK
VROOi DREESMANN
„DE HEKS VAKOVERtfQLLANÖ" of
EEN SCiKiHJ MN OE VECHT
R.K. KRING
27 Octf
f 0.34
- 0.54
0.94
1.24
1,54
1.74
1.94
2.24
2.44
2.74
HAARLE
I
II
lil
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
KORTE VEERSTRAAT EN GR. HOUTSTRAAT
STADSNIEUWS
De Haarl, Tooneeiclub.
öi\ Cfii'ERI&X zsiü
ZATERDAG van 1-2 uur
spreekuur
VERGfeDERINt»
UIT DE PROVINCIE
LAATSTE NIEUWS
ItffURKTMflEUWS
worden snep
en tegen matigen
prijs door dtfMen
uitvoer ge
DE SPAARHföjAffi
te HUUR of TE KOOP GE¥HAHGO
Woor spoedige aanvaarding.
Wegens verbouwing van ons filiaal
KORTE VEERSTRAAT, waar aan groote
voorraads-magazijnen verbonden zijn, wor
den wij genoodzaakt onze groote goederen
voorraad daarin aanwezig spoedigst te ver-
koopen. -
Ten einde hierin zoo vlug mogelijk
te slagen, zullen wij niettegenstaande het
dagelijks stijgen der prijzen van alle wollen
en katoenen artikelen gedurende «Se*e
week houden een
In alle afdeelingen zullen groote par
tijen onder Serieprijzen gebracht worden en
voor ongeSiOGi*de lage prijzen worden
verkocht. ïeo*
Heden overleed plotseling, ten
gevolge van een noodlottig onge
val, nog tijdig voorzien van de
H.H. Sacramenten der Stervenden,
onze innig geliefde Echtgenoot,
Vader, Behuwd- en Grootvader, de
Heer
HENDRIKUS WILHELMUS
AARTS,
in den ouderdom van bijna 55
J jaar.
Wed. H. W. AARTS—
A. M. v. d. EIJKHOF
en Kinderen.
Kleinkind en Verloofde.
Verzoeke géén rouwbeklag.
1602
b B .O REN:
SIJBRAND CORNEL1S,
£oon van
C L. J. VAN LENT en
J. VAN LENT-SWART.
Heemstede, 20 Oct. '16. 1617
2e Opvoering van
door BALTHAZAR VERHAGER
4p Woensdag 25 Oct. 's avonds 8 uur.
ten bate van „HUISVERZORGING".
Kaarten h f2 en f I zijn verkrijgbaar
■bij Mevr. PLANÏENGA, KI. Houtweg 81
en aan „DE KROOii". 1616
houden.
GEMEENTERAAD v. HAARLEM
op Woensdag 2S Oct. 1916,
des voormSddags ten IC
ure ïn de Statenzaal Prin
senhof. 1611
SCHOTEN.
MpriaveiwnigLug en Kruisverboml. Aan
gaande deze vergadering zendt men ons dit
verslag: Bij afwezigheid van den voorzitter
en den penningmeester opende de heer Th.
v. Geldorp secretaris van dezen Bond de
vergadering. De* heer v. Geldorp gaf zijn
spijt te kennen over de geringe opkomst
van het bestuur, waardoor er moeielijk be
sluiten genomen kunnen worden.
De secretaris spoorde de leden aan steeds
meer nieuwe leden'mede te brengen en nu
deze vereeniging zoo goed is begonnen, ook
steeds meer en meer voortgang te maken.
Na rondvraag werd daarna de vergadering
gesloten en de leden der Mariavereeniging
kwamen nu bijeen, ook op deze vergadering
werd verzocht steeds nieuwe ledeu mede te
brengen.
Een protest van Duitschlanri aan
Noorwegen.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
.1 - i:
Vs
NASSAU LAAn 49 u HAARLEM
TELEFOON WTERC. 14» £N 2741
Volledige inlichtingen onder letter K, aan fa. v. CITTERT,
Spekstraat, Haarlem.
De Diredeur van het Levensmiddelen
bureau verzoekt houders van broodkaar
ten nauwkeurig te letten op de „Aan
wijzingen" aan de voorzijde van de
kaart en te zorgen, dat deze steeds wor
den nagekomen.
Onjuiste invulling der broodkaarten
en niet-naleving der overige aanwijzin
gen geven niet alleen aanleiding tot
moeilijkheden, doch kunnen in sommige'
gevallen strafrechterlijke vervolging
veroorzaken. 1612
De "Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
Mededeeling, dat inzake verkoop kalk-
eieren nadere instructies komen.
Door mij wordt aangenomen:
dat naast Regeerings-eieren geen an
dere eieren mogen worden verkocht
dat naast Regeerings-kalkeierengeen
andere kalkeieren mogen' worden ver
kocht;
dat naast Regeerings-kgjkeieren wel
vrij versche eieren mogen worden ver
kocht.
Uwe biljetten worden spoedig inge
wacht met opgave van juist adres.
De Directeur van het Gemeentelijk
Levensmiddelenbureau,
1613 ïONGE.
De BURULiVinntM uK en WET
HOUDERS van de gemeente SCHO
TEN maken bekend, dat vanaf 1 Nov.
as. voor ingezeten en der gemeente Scho
ten, die niet zijn aangeslagen in den
Hoofdelijken omslag of wel zijn aange
slagen naar een belastbaar inkomen van
f 200 of minder, dagelijks tusschen des
v.m. 9 en 1 uur aan de gemeentelijke
gasfabriek geklopte cokes verkrijgbaar
zat zijn tegen Ó.65 de H.L.
Er zal worden verstrekt een hoeveel
heid van ten hoogste 1 H.L. per gezin
en per week en wel op vertoon van een
gewaarmerkte bon, welke tegen betaling
van den bovengenoemden prijs, bij den
Directeur van het Levensmiddelenkan-
toor, Dr. Leydstraat 8, te verkrijgen zal
zijn op eiken Maandag en Vrijdag tus
schen 9 en 1 uur.
De Burgemeester en Wethouders
van Schoten.
Prijs
Ser.e
UE GOEDEREN ZIJN VERKRIJGBAAR
zPrg door ons, hebben ze dat wel niet begrepen,
tohar toch gevoeld. IIij moeilijkheden deden ze
"teeds een beroep op den Bisschop, en daaraan
1s steeds zooveel mogelijk gehoor gegeven.
Be ondervinding heeft geleerd, dat hun be
logen bij ons veilig zijn, al zijn ze niet recht
streeks ambtenaren der Kerk.
f Hierna had.de voorlezing plaats door den
Zeereerw. Heer J. B. J. M. Höppener, regent
^'an de R.-K. Kweekschool, te Beverwijk, van
'iet jaarverslag, dat onveranderd werd goedge
keurd,
Uit het verslag van den penningmeester, den
keer mr. B. J. v. d. Biesen, bleek, dat de ent-
vangsten over het afgeloopen vereenigiugsjaar
hadden bedragen 718.72; de uitgaven
•I 403.06%, zoodat een batig saldo overbleef van
225.G5K.
Ook dit verslag werd onveranderd goedge
keurd en in orde bevonden, eveneens met een
Woord van dank van den Voorzitter.
Hierna werd het woord gegeven aan den
heer mr. A. Baron \an Wijnbergen, lid van de
'hweede Kamer der Staten-Generaal, en Ud van
de Staats-Commissie in zake de bevrediging
van de onderwijskwestie.
Spreker begon met te verklaren, dat hij de
'uitnoodiging ter bespreking* van het rapport
|van de zoogenaamde Bevredigings-Commissie
toet genoegen had aangenomen, omdat hij van
'die Commissie zelf deel had uitgemaakt. Hij
jWees vöorts op het eigenaardige feit, dat dieze
.bespreking juist viel op den dag, voor dien,
i Waarop de openbare beraadslagingen over ti
.grondwetsvoorstellen zullen plaats hebben.
Deze zaak, n.l. het VTaagstuk van da onder-
'wijsbevrediging is reeds in den breed© bestu
deerd en besproken en vooral de onderwijzers
hebben daaraan hun aandacht gewijd. Maar
Wooral ook de schoolbesturen, aldus spreker,
hebben belang bij het uitgebrachte rapport van
die commissie, vooral ook wat den financieelen
kant betreft, want spreker, die zelf jaren deel
van het schoolbestuur te Arnhem,
^'®et, welke moeilijkheden zich kunnen voor
doen, bij het /uit den weg ruimen van finan-
cieele bezwaren.
Het rapport is samengesteld door een staats
commissie, waarvan spreker zelf deel heeft
uitgemaakt en hij had gemeend die taak om
verschillende redenen te moeten aanvaarden.
Toen in de Troonrede van 1913 werd mede
gedeeld, dat een staatscommissie zou worden
genoemd ter oplossing van de onderwijskwestie
ün verband met het bijzonder onderwijs, werd
die commissie de taak opgedragen voorstellen
te dienen ter beëndiging van den financiee
len schoolstrijd door wijziging van art. 192 der
Grondwet, en zei de regeering bij die gelegen
heid haar hulp toe.
Daarna is de oommissie aan het werk gegaan,
biet alleen om een wijziging der Grondwet te
Verkrijgen, maar om door uitwerking van orga
nieke wetten gelijkstelling van lager onderwijs
voor openbaar en bijzonder onderwijs te be-
Werken.
Alle aandacht is daarbij geschonken aan de
.uitvoeringswetten,, waaraan in de pers en de
yakvereenigingen breedvoerige besprekingen
zijn gewijd.
Spreker drong aan, niet vooruit t© loepen op
de uitwerkingen der bepalingen in details,
maar vooral alle aandacht te wijden aan dat
artikel van de Grondwet, dat, verband houdt
met de uitvoeringswetten, waarop trouwens de
Katholieke pers herhaaldelijk gewezen heeft.
Wel wees hij er op, dat het rapport voor het
Jbjzonder onderwijs niet geheel© bevrediging
brengt, en het ontwerp-Heemikerk* beter was,
maar toch zijn er .redenen om tevreden te zijn.
Komt dit artikel tot stand, dan is dit bereikt,
dat er financieele gelijkstelling bestaat voor
openbaar en bijzonder onderwijs, neergelegd in
art. 6 lid 92 der Grondwet.
Tegenover de financieele gelijkstelling zijn
bezwaren ingebracht, én wel o, a. dat de over
heid alleen gelegenheid zou bieden openbaar
onderwijs té verkrijgen.
Hiertegenover merkt spreker echter op, dat
dat de Staat duidelijk niet verder kan gaan
dan geld te geven, en zoodra de Staat begon
met bijzonder onderwijs te gev'en, dit op het
zelfde oogeublik ophield bijzonder ouderwijs te
zijn. Het onderwijs van overheidswege gegeven
kan nooit anders dan „openbaar" onderwijs
zijn.
Spr. lioopt en vertrouwt echter, dat, wat door
de voormannen der partijen is aangenpmen, ook
door de partijen zelven zal worden; geaccep
teerd.
In art. 5 der Grondwet wordt ook voldaan
aan den eiscli, dat steeds rekening zal werden
gehcuden met de richting van het bijzonder
onderwijs.
Voorts wijst spreker er op, dat, in verband
met de dikwijls door links gemaakte opmer
king, dat het openbaar onderwijs cok voor ons
bruikbaar zou zijn, dat het bijzonder onderwijs
voortaan zelf zal hebben uit te maken, of diie
vrijheid van richting wordt in acht genomen
en ieder voorstel, dat daarmee in strijd zou
zijn, niet te aanvaarden is, als zijnde in strijd
met de Grondwet.
Als dit artikel wet wordt, zullen we ons
recht krijgen, en niets meer. En mochten zich
bij de uitvoering dier wet in de toekomst groóte
fianeieele moeilijkheden vo-ordoen, dan zal juist
daardoor worden aangetoond en daaruit blij
ken, wat wij in het verleden te kort zijn geko
men.
Vervolgens geeft spreker een korte uiteen
zetting, hoe de Staatscommissie zicht de voort
durende regeling van de gelijkstelling van twee
takken van onderwijs gedacht heeft, en wel
door het in het leven /roepen van een lichaam,
een nieuw lichaam, de „Onderwijsraad" gehes-
ten, samengesteld uit onafhankelijke personen/
die ook buiten de schoolbesturen staan, en die
geschillen en conflicten tot oplossing brengen,
een raad, waarin do partijen kunnen en zullen
vertrouwen sfellen.
Spreker ging nu over tot het geven van een
uiteenzetting van de prachtische uitvoering
van bedoeld©^onderwijswet, waarbij hij de vol
gende drie punten ter sprake bracht; 1o. den
bouw en de inrichting der scholen2;0. de jaar
wedden der onderwijzers; 3o. de exploitatie
kosten, als leermiddelen, enz.
D© bouw dan zal komen ten laste van de ge
meente, zoowel voor openbaar als bijzonder
onderwijs. De gebouwen blijven het eigendom
van de gemeenten en worden, voor den duur
van het onderwijs afgestaan aan de school
besturen. Natuurlijk zullen zich hierbij bezwa-
rap voor u doen bii 't overleg tusschen gemeen
te-en schoolbestuur, bijv. over de plaats, waar
de school moet komen en over de inrichting
bezwaren, die tot moeilijkheden aanleiding
kunnen geven. Het oplossen van deze moeilijk
heden zal de taak zijn van het nieuwe lichaam:
de Onderwijsraad.
Wat betreft de reeds bestaande scholen op
het oogenblik, dat de wet in werking treedt,
deze znllen geschat worden tegen de waarde,
die ze vertegenwoordigen, en van dat. geschatte
bedrag zal dan door de gemeente rente betaald
werden aan het betreffende schoolbestuur.
Nu hadden spreker van verschillende zijden
vragen bereikt, of men nu met het oog op de
nieuwe onderwijswet tot bouwen zou overgaan,
ja dan neen.
Tegen bouwen bestond, volgens spreker, geen
bezwaar.
Hierna kwam spreker aan punt twee: de
jaarwedden. Deze zullen komen ten laste van
bet Kijk en door het Rijk worden uitbetaald.
In het. ontwerp zijn niet meer neergelegd de
minima, maar een volledige salarisregeling
waaraan door niemand iets zal kunnen ver
anderd worden.
Ten slotte besprak spreker, punt drie; de
exploitatiekosten. Deze zullen komen ten laste
van de gemeenten. Daartegenover zullen de
schoolgelden komen ten bate van de gemeen
ten. De heffing, die evenredig is zoowel vcor
openbaar als bijzonder onderwijs, is aan de ge
meentebesturen overgelaten.
De exploitatiekosten zullen per leerlirig van
openbare en bijzondere school hetzelfde be
dragen.
Doet zich, bijv. het geval voor, dat in een
gemeente alleen één openbare of bijzondere
school voor M. U. L. O. bestaat, dan zal men
met de schatting daarvoor bij een nabijgelegen
gemeente te rade gaan.
Wat de opleiding der onderwijzers betreft;
Hieraan is een afzonder!ijk wetsontwerp gewijd.
Zoo zal Ln de toekomst slechts een acte van
do onderwijzers gevergd worden, die gelijk
staat met de hoofd-acte, met inbegrip van Wis
kunde, moderne tal©n en gymnastiek.
De opleiding zal uitsluitend geschieden in
Kweekscholen, waaraan een degelijke voorbe
reiding zal moeten voorafgaan, en wel een be
zoek van een school voor M. U. L. O. of H. B.
S. met 3-jarige cursus, of andere inrichting
hirmee gelijkstaande.
De Kweekschoolopleiding zal vijf jaren duren
Na 3 jaren zal de kweekeling den titel mogen
voeren van aspirant-onderwijzer en een matig
salaris gaan genieten. De laatste twee jaren
zpllen theorie en praktijk elkaar afwisselen.
Wat de ficanciëelo zijde van dit gedeelte be
treft, is in de organieke wetten vastgelegd, dat
de Kweekscholen uit de openbare kas zullen
bekostigd worden.
Voor het vervolg zullen de examencommis
sies zijn afgeschaft en de examens worden afge
nomen door de leeraren der aangewezen Kweek
scholen onder toezicht van gecommitteerden,
zooals dat thans bij de gymnasia plaats hoeft.
Wanneer de uitvoering van dit ontwerp zal
pl8ats hebben, weet spreker niet te zeggen,
maar .hij heeft het vaste vertrouwen, dat dit
onmiddellijk na de aanneming der Grondwet
zal zijn.
Onder applaus eindigde baron Van Wijnber
gen zijn leerryke bespreking.
Vervolgens kwam aan de orde punt 4 van
de agenda: „Bespreking van middelen tot be
vordering der veelvuldige Communie bij de
schooljeugd.
Na breedvoerig© discussie werd de wensch
uitgesproken, dat do gemeenschappelijke
schoolbesturen overleg met elkaar zullen ple
gen, om deze vraag tot goede oplossing te
brengen.
Als wensch werd uitgesproken, ten eerste
dat de kinderen vrij zullen gelaten worden be
treffende het bezoeken van de Schoolmis, en
ten tweede dat gelegenheid zal gegeven wor
den om na de H. Mis het meegebrachte ont
bijt te nuttigen,met of zonder drinken.
Punt 5 van de agenda vermeldde ©en bespre
king over de organisatie der commissie van
beroep.
Als resultaat van de gehouden discusies
werd de wensch uitgesproken, dat in alle groe
pen van scholen één schoolbestuur wordt aan
gewezen, dat de andere vertegenwoordigt, en
toeziet, dat de Commissie van Beroep in orde
biijve en zoo noodiig die maatregelen neemt die
noodiig zijn om de commissie in orde te brengen
Na de rondvraag, waarin enkele kwesties be
treffende subsidie en anderszins besproken
werden, werd de vergadering met een woord
van dank door den Hoogeerw. heer voorzitter
gesloten.
EEN BÓODELIJK ONGELUK.
Gisterenavond omstreeks 6 uur heeft op
het Stationsplein een aanrijding met helaas
doodelijken afloop plaats gehad.
De rijwielhandelaar H. W. Aarts, wonen
de Rollandstraat, reed op 't Stationsplein
nabij den Kruisweg, toen van den Kruis
weg af eeu Atax langzaam naderde in de
richting van het Stationsplein.
Hoewel de bestuurder van den Atax voort
durend waai\-ehuwingssigna 1 en had gege
ven, had de heer A. geen erg in den Atax
gehad. Bij het omdraaien van den hoek van
't Stationsplein had hij juist een anderen
kant uit gekeken. Gevolg was dat hij door
den Atax werd omver- en overgereden.
Hij werd dadelijk binnengedragen in de
rijwielstalling van den heer Viets. Daar
werd hem door dr. Hoefer uit Aerdenhout,
die toevallig ter plaatse was, de eerste ge
neeskundige hulp verleend. Deze gelastte
opneming vpn den heer Aarts in 't Gast
huis, waarheen hij per politie-brancard werd
vervoerd.
Daar bleek, dat de toestand van den heer
Aarts van heel ernstigen aard was. De
borstkas was hem o.m. ingedrukt en 't lin
kerheen was gebroken. De politie moclit er
echter nog in slagen het slachtoffer van de
aanrijding een verhoor af te nemen.
Daaruit bleek en mede uit de verkla
ringen van twee ooggetuigen dat de be
stuurder van den Atax, die langzaam na-
de, geen schuld aan 't gebeurde heeft. De
heer Aarts, die 54 jaar oud is, is reeds des
avonds om 7H uur overleden, j
MGR. CALLIER.
Naar wij mei genoegen vernemen aal Z.
D. H. Mgr. Gallier morgen tegen den mid
dag hier ter stede, zoo goed als geheel her
steld, terugkeeren.
1614
VAN DEN
I
BERLIJN, 20 Oct. De Officieele „Norddeut-
sche Allgemeine Zeitung" meldt: Teneinde de
verordening van 13 October j.l. te verzwakken,
heeft de Noorsche Regeering haar antwoord
op het memorandum der Entente-mogendheden
aangaande de behandeling van onderzeeërs ge
publiceerd zen daarin zich aan den cenen kant
het recht toegekend aan onderzeeërs het ver
blijf of het verkeer in Noorsche territoriale wa
teren te ontzeggen, aan den anderen kant ont
kent 7.ïj verplicht te zijn dezen maatregel tegen
één der oorlogvoerende mogendheden te ne
men.
Naar aanleiding van deze verklaring worde
opgemerkt, dat de betrokken verordening
schijnbaar hoofdzakelijk gericht is tegen
Duitsdiland en daarom niet strookt met den
geest van ware neutraliteit.
Derhalve is aau den Dnitschen gezant te
Ivristiania opgedragen tegen dit optreden van
de Noorsche Regeering met kracht te protes
teeren.
BOVENKARSPEL (Station) 19 October.
Bieten 20.50—37 per 100 stuks. Bloemkool:
le soorl buitenl. 24AO27.50, binnenl. 7.50
a 12.25; reuzen 2e soort buitenl. ƒ.17.7520
binnenl. 5.759.25; voor tien inmaak bui
tenl. 12.50—12.75 per 100 stuks. Witte kool
4.50—22.50; roode kool 4—15; gele kool
7.50—15 per 100 stuks. Groote gele uien
3.80—4.15; kleine gele uien 3.403.55 per
Vi H.L. Slabooneu 2.65—4 per zak van 15
kilo.
HOOFDDORP, 19 Oct. Najaars paarden-
en veemarkt. Aangevoerd werden: 168 paar
den 300—700; 22 veulens 150—300; 11 hit
ten 120—270; 9 melkkoeien 200
Handel vlug.
HOOFDDORP, 19 Oct. Graanmarkt. De
noteeringen waren als volgt: bruine boonen
28—32; kanariezaad 19—20; karweizaaa
32—33; blauwmaanzaad 34—36; groene
erwten 3033.50; bruin mosterdzaad 48
k 55; geel mosterdzaad 2834.
MEDEMBLIK, 19 Oct E. K. Marktver.
St. Jozef. Witte kool 372-3S2 per 10,000
kilo; idem 10.2016.50 per 100 stuks; bieten
13.60-14.90 per 1000 stuks.
Medegedeeld door het Kon .Ned. Meteo
rologisch Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand: Haparanda 775.2
Laagste barometerstand: Zuid-Duitseh-
land boven 760.
Verwachting tot Zaterdagavond; zwakke
tot matige noordelijke tot oostelijke wind;
licht tot halfbewolkt; weinig of geen neer
slag; des nachts'lichte vorst in het oosten
en zuiden; zelfde temperatuur.
ONTBASTEN
Serie Week
■E?W.v
I
