DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. 4r° Enorme voorraad SLOBKOUSÊlt NASSAULAAN 49, HAARLEM 7? 0 EME BUITENLAND Zaterdag 21 October 1916 £l8t* Jaargang No, 9169 DE OORLOG, msm^ Zwakte K IJE ïtftARNA2sHASSIkÏTjX, Wan hedenmnrgen TELEGRAFEN Entercomm. Telefoonnummers 1426 en 2741 Dit nummer besiaa uii vijf bladen, waar onder het Uciliustreerd Zondagsblad in acht bladzijden. Êi&Éra&Taii BLAOa - nAAftLL^.uhl: ALL£«Aibüfc.b N°. 2063 Over CONKER'S HOEDEN heerscht een tweeledig oordeel. agenda 23 october Zij getuigen van goe den smaak en geven belangrijk voordeel Barteijorisstr. Hoek Gr.*-Markt Tal. 9DS B elgische toekomst- DROOMEN. ROUTE ËEBICHTEH fOCSAN! g&Vlfi U B43AM&M MgtHv PLcesj csM-ha mda Jb OEftAlREST cal/is? o CON STANZA Hxjtv C/teht "U TiS&TRA.K/kN Qlhnik OESTJQEK*^*' 3>0£MC £QEt>-£ O $vl!n4 —»£*HUS£H£AC Vtefii FA O NT P W TWFTHIIMQrsy Barteijonsstraat Ti. TELEFOON 1770. 6034 Berichten in drie regeis. DE BULGAARSCHE KONING OVER DEN TOESTAND. AABLEMSCHE COORAVT A3 NNEMENTSPRIJS i Pet 3 maanden voor Haarlem en de agentschappen (Uom eener gemeente) 1.60; woor de overige pjaatsen in Nederland per post f 2,—per week voor Haarlem en de agentschappen f 0,125; afzonderlijke nummers f 0,15. -: PRI?S DER ADVERIENTIËNj Van 15 regel» f 0,75, iedere regel meer 0,15; buitenland'per regel 0,20; advertenlièn in de rubriek „Vraag en Aanbod" van I5 regels f 0,40. elk» regel meer f 0,10. n Alle betalende abonnés op dit Blad, in bet bezit van'een Verzekeringspolis, zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor f 4000 bij levenslange ongeschiktheid tot werken, ff 500 bij overlijden, ff 30O bij verlies van een hand of voet, ff 2SO bij verlies van een oog, ff 125 bij verlies van een duim, ff 75 bij breuk van een arm of been, f ÏOO bij verlies van een wijsvinger, f 25 bij verlies van een anderen vinger. Dé uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de „HoUandsche AlgemeeneVerzekeringsbank' te Schiedam. (De vóór 1 October 1911 uitgegeven polissen zijn niet geldig.) HET ONGELUK OP HET STATIONSPLEIN. Menschen, die geregeld op het Stationsplein komen, zooals b.v. de conducteurs der train, heb- oen gezegd, toen ze hoorden van het ongeluk van Donaetciagavond: 't is wonder boven wonder, dat zoo teis met eiken dag voorvalt Daar zijn op ons Stauousplein: le. de tram naar bloemtndaai 2e. de tram over Overveen; Se. de Le.ntuui-baan ricniing Jansstraat; 4e. de Ceintuurhaan richting Kenaupark; 5e. de geie train naar Schoten; 6e. de ge.e tram naar den Hout. Die tramlijnen nemen zoowat het heele plein in dè breedte in. Voorts zijn er: 7e. drie of vier Ataxen; 8e. een paar huurrijtuigen; 9e. op drukke uren een geweldig aantal autos, vooral sedert die automobielen die O. W. toeteren (Oorlogs-Winst?) erbij zijn gekomen. Dan is er nog, vlak vóór de Ataxen, het opri.je naar de fietsenbergplaats van den heer Viets, en ten slotte (maar dit wordt minder geteld natuurlijk) het gewone reizigers- en voetgangersverkeer bij een Station altijd wat drukker dan elders. hij zulk een toestand niet méér onge- ren, is inderdaad eenvoudig een 22 OCTOBER. i eu o uw St. Havo Smedestraat 23 Witte Bioscoop, 2 4 en 8 uur. Schouw burg Jansweg 2 uur De kleine Lord. 8 uur: N.V. Het Tooneel De Violiers. In den Hout Concert Haart Muziek korps half 3. BLOEMENDAAL Lunchroom en Bo dega „Rusthoek" W i n ter-ru idd agconeert. Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 Esperanto Ondersteuningsfonds. Schoenmakerspatroons 7 uur Typografen Haven en Transport Bloembollen vei ling. Café Brinkmann 8uur Verga dering der IJsclub voor Haarlem en omstre ken. v St E 1 i s a b e t b s-G e bo uw Jansstr. 49 van 2-214 uur aanvrage om vereter. korde middelen voor arme zieken der St. Elisabeths-Vereeniging. Bisschoppelijk Museum Jansstr. 79 - geopend eiken dag van 105 uur tegen betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. OVERZICHT. De militaire toestand der laats e dagen deed vermoeden dat er iets bijzonders ophanden was. Doch wijl op bijna alle fronten de teeke- nen dezelfde waren verwoede gevechten, hardnekkige aanvallen en tegenaanvallen, taaie verdediging en geen frontverandering - kon moeilijk worden vastgesteld waar het eerst ©en wijziging in den toestand zou ko men. Evenwel was uit de bezorgdheid der Entente-mogenclheden voor het lot van Roe menië wel de conclusie te trekken, dat daar -hefr grootste gevaar voor de geallieerden dreigde. Dit is thans gebleken waai- te zijn. De Duitsch-Bulgaarsche troepen zijn in de Do- broedsja een nieuw offensief begonnen. Het is wel opmerkelijk, dat in alle Entente- sta ten zooveel aandacht weer wordt gewijd aan de belangrijkheid van den oorlog in den Balkan. De ,,Idea Naziopale" noemt dep Bei- kan zelfs op het ooge'nblik het belang rijkste gevechtsterrein. Zoolang Bulgarije en Turkije niet verslagen zijn, Duitschland en Oostenrijk niet van het Balkanschiereiland verdreven, is het einde van den Europeesehen oorlog niet te voorzien, meent het blad. De Centrale mogendheden, die eveneens overtuigd" zijn van 71e beteeken is van den Bal kans trijd, schijnen er dan ook alles op zetten om daar de overmacht te behouden. Hinden burg's plan zou 't daarom zijn om Roemenië buiten gevecht te stellen, door da Rocmeensehe hoofdmacht van die' der Rus sen af te snijden. Daarop schijnt thans het offensief der Duitsch-Bulgaarsche troepen In de Dobroeds- ju, waarvan wij hierbij een kaartje afdrukken, zijn gericht. Dit offensief, dat over de geheel© breedte van het Dobroedsja-front Jverd ondernomen, bracht den aanvallers op oun rechtervleugel, in de richting van Con- stanza, aan de Zwarte Zee al aanmerkelijk voordeel. Iu het centrum van het front en op den linkervleugel, aan den Donru, hielden de Roemeniërs nog stand; doch warm er de Duitschors en Bu. garen hun aanval en hier kunnen voortzetten en dat is in de gegeven omstandigheden wel te verwachten - zal de druk voor de Roemeniërs oox hier te sterk worden en zullen dezen naar het noorden moeien terugtrekken. In Zevenbergen is de toestand nog onge wijzigd, doch op het noorden van het Roe- moansche Westfront, waai- het Roemaeascne front aan het Russische aansluit, hebben de Oostenrijkers in aans.u.ting vermoede ijk- met de nieuwe Pobroedsja-gevechten ook' het oi- Uit IJmuidea wordt ons geseind, dat vol gens rapport van binnengekomen visscheFS- vaartigen niet ver van Ameland dertig Duit- sche oorlogsschepen en een twaalf ;al zeppelins wei-den waargenomen. De mog lijkheid ,s das niet uitgesloten, dat wij we .dra weer zulLn vernemen van een zeedag of een andere vlootactie. Dat ook reeds vóór den oorlog annexionis tische ideeën, door 'n groep Belg s he pol t ci en journalisten gepropageerd, door de Bel gische negeering gesteund werden blijkt, uit oen artikel in hst blad „Le Ralliement" van 13 Juli 193, waarin r ranz Tomou op het be staan vaneen dergelijk s.re ven wijst. ,.Ik weer," schreef Toii on alzo.) een jaar vóór den oorlog, „da; er tegenwoo.dig in België een g.-o p opgewonden mens-hen be staat, op wie het beginsel onzer neutraliteit alsjeen aware Last brg.nt ta drukken, en die liet ais een vernedering van ons nationaal besef beschouwen.Ee i groep avontuurlijke geesten droomt ervan hot Fransch-Duitscne conflict op te iosseu d ;or de inlijving van het groothertogdom Luxemburg en Elzas-Lot- haringeQ bij Be.gië. „Men lacke nietl Het zijn onze moderne goeding dienen gevonden te woiden voor het regeerende stamhuis van Luxemburg. -De nieuwe Duitsclie onderzeeërs. Een redac teur van „Aftemposten" te Kristiania heeft van kapiteins van getorpedeerde schepen vernomen, dat de nieuwe Duitsclie onderzeeërs die in de IJszee opereeren, van buitengewoon groot type zijn. Zij hebben inrichtingen voor draadlooze telegrafie aan boord, waarvan de antenne aan dek automatisch boven en onder water werkt. Met behulp van deze telegrafie staan de onder zeeërs met elkaar voortdurend in verbinding. Dan toch wel resultaat? Van Engelaehe zijde w ordt steeds ontkend, dat de zeppelins-tochten hoven Londen eenig resultaat zouden hebben. Het Londenscho weekblad „The World" meldt nu eeher, dat uit versehillene doelen van het land geklaagd wordt over de vroegtijdige waar schuwingen als zeppelins naar Londen koersen. Deze waarschuwingen hebben tengevolge, dat uren en uren de arbeid in de munitiefabrieken stop staat. En dit moet volgens het blad, voor de Duiitschers al een niet gering resultaat zijn. Zoo gaan totaal in één week soms duizendtallen van arbeidsuren verloren, wat een vermindering van munitieaanmaak beteek ent. ht #4 fensief genomen ee daar ten zuiden van j Lotharingersl Reeds bewegen zij z'ch in ons Dorna Watra den berg Rusului op de Bussen j midden mei. e n hirtstoch blijken dra; g naar veroverd. Ook hier duurt da strijd nog voort. In Macedonië hebben de Serviërs op den linker Czerna-oever de hoogvlakte van Vo- lyesolo met het dorp van dien naam stormen derhand op de Bulgaren veroverd. Overig n3 werden van hier zoowel a's van de overige fronten geen aanmerkelijke vorderingen meer gemeld. In het hierboven aangehaalde artikel van het Italiaansche blad, de „Idea Nazionaie" over de beteekenis van den Balkan, word. verder opgemerkt, dat blijkens het op treden der Entente diplomaten in Grieken land de Entente de belangrijkheid van het Balkan-gevechtsterrein goed onder de oogen ziet. Griekenland, zoo totvo g. lie. IJ d. heeft door zijn onbetrouwbare en verdachte houding een jaar lang de troepen der geal lieerden op den Balkan met lamheid geslagen en ziulks als gevolg van een o vei eenkomst met de centrale mogendheden, die thans voor nie mand meer een geheim is. Zonder een schot te lossen heeft het volk van Koning Kon- s tan tij n het leger van Sarrail binnen zijn versterkingen vastgehouden en daardoor den Bulgaren gelegenheid gegeven, geduchte stol lingen in te nemen. Als de oplossing van het Balkan vraagstuk tot 1917 -moet worden verschoven, geeft het blad daarvan de schuld aan Griekenland. In deze mededeeling kan men 'tusschen de regels door de eigenlijke erkenning lezen, dat, (de Entente den toestand van den Balkan en de politiek van Griekenland nooit goed gekend heeft en daardoor in den Grieksohen val is geloopep, daaéw-ei-kelijk.hed'n. Nu eens hier, d n weer gnids in de dagbladen, ni open nare vergade ringen kan frien den invkxd hunner ideeën, de uitdrukking Hunner verlang-, ns bespeuren. Zij hebben vertakk.ngcn i; hot buitenland, waar hun s.emrnen weerklank vinden. De 'Belgische regiering kent hen en mo d gt hen aan tot den dag>waarop zij hen verloochenen zal. Tot dat tijdstip subsidieert zij hun tijd- schriiten, hun pubiicat.es, zelfs Du.t n onze grenzen. Be gische „Lothar.ng rs," de van een België droomen, dai zich vande kusten def- Noordzee tot aan -den voet der Alpen zal uitstrekken, E zus-Loth ..r ngers, d e tegen de Duit-die cu.tuur vecht n en aangespoord worden door den droom van nat.onale-auto nomie, Fransehen van de kb ur van oen Mau rice Barrès, die ervan droom n het verdrag van Frankfort te verscheuren zij allen zijn tegeiiwoord g rond e; n leuze geschaard, waarmee men vroeg of laat zijn slag hoopt te slaan." Dit citaat is teekenend. Men weet, dat hof historische Lo. haringen de streken van Wa.kn.and, Luxemburg, Lot haringen omvatte. Italië en Rusland. Volgens een bericht uiit St. Petersburg, komt daar spoedig een Ita liaansche afvaardiging aan, die bestaat uit den vroegei-en gezant Torna,si della Toretta en vier vertegenwoordigers van de Italiaansche handekkamer in Rusland. -Deze afvaardiging zal de mogelijkheden moeten onderzoeken voor het aanknoopen van nieuwe Russisch-Italiaan- Bohe handelsbetrekkingen. Gebrek aan kolen in Skandinavië. Naar het Stockholmsch Dagblad uit Malmoe verneemt, is het zoo moeilijk te Kopenhagen bunkerkolon te bekomen, dat niet alleen talrijke Zweedsche stoomschepen, die hun lading te Kopenhagen lossen, gedwongen zijn te Malmoe te bunkeren, dcch dat ook Deensche schepen steeds weer naar Malmoe komen, om daar kolen op te doen. Italiaansche landverhuizers naar Amerika. De Messagero bevat een artikel van den afge vaardigde Colajanni, die de aandacht vestigt op het toenemen van de landverhuizing naar Amerika. Hij dringt erop aan, dat voor den duur va,n den oorlog een verbod voor emigranten zal worden uitgevaardigd. De „Bremen" dobbert nog. De Bèrlynsche correspondent van het Weensche blad der Abend, deelt mede, dat, naar hü van welinge lichte zijde vernam, alle berichten van de En tente over de „Bremen" onjuist zijn, en dat men de hoop, nog niet opgeeft, dat de „Bremen" goed in Amerika zal aankomen. Ook een Ameri- kaansche journalist vernam hetzelfde in ©en onderhoud, dat hij met iemand van de Oceaan- reederij had." De „Bremen" dobbert nog, al is het maar op een zee vas de meest tegenstrijdige berichten!. Entente-propaganda in Spanje. Naar de jjiöln. Zt." uit Madrid verneemt, is de reformis tische Spaansche leider Mel qui ad es Alvarez te Suoca begonnen met vergaderingen te houden ten behoeve van een de Entente gunstig gezin de politiok. Hij is evenwel zoo voorzichtig, het opgeven van de onzijdigheid voor onmogelijk to houden, maar hü wenscht deze welwillend voor Engeland. Roemenië in -den steek gelaten. Hervé gaat door, do regeeringen der Entente buitenge meen hevig aan te vallen, omdat zy, volgens zijn inzicht, Roemenië in het verderf hebben ge stort. Hij meent dat het gemeenschappelijke fiont en de gemeensch appel ijke leiding der Entente ^niet bestaat, omdat anders de jegens Roemenië begane verzuimen onverklaarbaar zijn. Hü berekent dat de verlenging van den veldtocht in het Oosten een schade van 50 milliard francs zal berokenen. Een Engelsck parlementslid veroordeeld. Het liberale Lagerhuislid King,* dat inlichtingen omtrent oorlogsmateriaal heeft verstrekt aan zekeren RaffaJowitsj te New-York en nog meer inlichtingen van dezen aard heeft ingewonnen, is door do politierechter van Bowstreet tot 100 pond boete en do kosten ten bedrage van 25 guinea's veroordeeld. (Indertüd heeft do „Nordd. Allg. Ztg.", aan een te New-York ontvangen brief van King het bericht ontleend van de groot© ontploffing in het Engelscke central© munitiemagazijn bü "Galais. Eed.) militairen tcestand der centrale mogendheden als zeer gunstig beoordeeld. De phrase in da Fiansche pers over den opmarsch van het Salo. niki-leger tegen Sofia noemde hij onzinnig. Verder verklaarde liij volkomen vertrouwen tr stellen in den politieken en economischen toe- si and en in de te komen gebeurtenissen. EEN TOESPRAAK VAN DEN ROEMEENSCIIEN KONING. PARIJS, 21 Oct. (Part.) Men meldt uit Boe karest, dat de Koning van Roemenië ter gele' geilheid van den tweeden verjaardag van zijne troonsbestüging een toespraak heeft gehouden, waarin hü zeide, dat da werkelüke linie dei Karpatken het bouwwerk, dat zich zal verzet) ten tegen een inval des vü'ands, de dapperheid en de vastberadenheid der Roemeniërs is, waan door zij de broeders, die hen aan de andere zijdt der bergen verwachten, zullen bevrüden. BELGISCHE OORLOGSOFFERS. PARIJS, 21 Oct. (Part.) De „Matin" schnjft! Hetgeen van België is overgebleven, heeft da (Eiidd&len gevonden om voor züne groote bondge- ncoten te werken. Van 1915 af heeft het te» beschikking van de Russen gesteld een sectie machingeweren op auto's en kanonnen op auto's. Pas heeft het aan Rusland 80 locomo) tieven geleverd, die naar Frankryk hun toe< vlucht hadden genomen. Men hoeft niet ervaren te zün in de ingenieurswetenschap, om zioH voor te stellen, hoeveel werk er ia gelegen ip het uiteennemen van 80 locomotieven van d» grootste afmeting, het samenbrengen van d? doelen, het inpakken en verzenden naar een haven, waar zij moesten ingesscheept worden Toch werd deze taak volbracht in minder daj drie weken. DUITSCHLAND. De nalatenschap van Koning Otto van Beieren^ De rüke nalatenschap van koning Otto van Beieren komt bg gebrek aan een testament) volgens do familieverordening van 1818, di« een verdeeling van het vermogen bü het huwe) lijk van prinsessen voorkomen wil, aan de man-j nalüke linie, due aan de brcederszonea van koning Mal II, dat zün koning Lodewy'k IIIj zyn broer Leopold en zijn broerszoon Heinrioli, eveneens de prinsen Lodewyk, Ferdinand en Alfons. De overleden koning was in het genot vauj het groote, door hertog Clemens in 1797 ge stichte secundo-genitur fideicommissum ver-) mcgien, jaarlüks ongeveer 450.000 mark bedra gend. Het begrip van het secundo-genitur racklj ós in Beieren reeds lang bestreden. Prins Carol, <le ongehuwde broeder van koning Lodewük 13 heeft dit vermogen slechte op grond van eenj vonnis van het vroegere „OberappelationsgeJ richt" desty'ds met 3% millioen opgespaarde' renten kunnen aanvaarden. Na zyn dood in 1875 kwam het vruchtge bruik van het z. g. Clementinium aan den nuJ gestorven koning, toen nog prins Otto, hst isi echter stry<Bg gebleven. Prins Leopold, de broer van den tegenwoordigen koning, heeft er reedis Hangen ty'd geleden aanspraak op gemaakt. Dè beroemde paledzen van Ludwig II komen met het privé-familde fideicommissium vermo gen van koning Max II, waarvan koning Otto nog het vruchtgebruik had en met het Gartner-1 platz-theater te Münclien volgens familiostatuut Ly gebrek aan testament aan den Staat. De bekende schry'ver Karl von Thaller, redacteur van de „Neue frede Presse te Weenenj is Donderdag overleden. DE BEDENKELIJKE TOESTAND VAN ROEMENIE. BAZEL, 20 Oot. (Part.) Uit Parijs wordt gio- Willen de Walen in dien zin uitbreiding me^TaT 5rW in ken, - Nedenandsclie belangen ziju daaiby I5oque8f voor do legercommissie van de Kamer niet betrokken. Maar markt d daarbij terecht op.^~ dat zij dan al than Limb. K. j vemc]ieuen is, om inlichtingen over den toestand TT, *5 r tTa1! inri r, geven. Uit zijn medodeeliiig'en bleek, dat de Vlaanderen jqs- en HoiJiid 0:.g moed 1 ten! u^,anA .t! lctcvIlU.OI Uil iOö* v» KJ. IIIOO Cl i.iHöül i irkOdtiHnrl ir» Paomnn-iö 4.' Misschien zou do cp'oasin.g èu var. het B J- S fr zal w!I T' w i? Jf J gische èn van het R^-Lottiaringsehe vraag Lo L J rm 1 t ,met stuk inderdaad in deze richting te vindén ^e'lukt^°° mogelyk, wat er ook gebeu- zijn: vorming nl. van ©en groot Lotharingsoh Koninkrijk onder Koning Allerc, van eon Ko- ninkrijk der Vereonigde Nederlanden onder de Oranje's, twee landen die vriendschap pelijk en sterk naast elkaar konden leven als een dubbele slagboom een Latijnsche en een Gormaanscho -tuSs -hen de dr.e groote' vijandelijke machten van West-Europa, ter blijvende verzekering van den wereldvrede. Alleen zou klan nog slechts een billijke ver ren moge, 300.000 man tegen Falkenhayn te stellen. In de „Petit Parisien" geeft Rausset den raad, dat, de Russen voorloopig het krygs- lediryf tegen Hongarye opgeven en hun geheel© f.andacht aan het Roemeensche ooriogstooneel iwüden moefen. WEENEN, 20 Oct. (Part.) Naar uit Sofia 'gemeld wordt, heeft Koning Ferdinand den Volgens een Stockholms benrsblad moe-j ten vele Chineésche koelies, die voor werk in Rusland zyn aangeworven, zy'n gedrost. I De Portugeesche regeering heeft, naar de, Progrès" uit Lissabon verneemt, tot den aan.' koop van lichte kruisers besloten. In Oost?'Yiesland (Duitschland) zyn dej melkvee-pryzen pl.m. 300 Mk. per stuk lager dan begin dezer maand. j Het Russische ministerie van oorlog heeft) ivoor den herg-mü'nbouw in het Donez-bekkan .weer 40.000 krijg,sgevangenen aangewezen. Een internationale conferentie van vak-, i'er een i gingen is tegen 11 December a.». ia' Zwitserland büeengeroepen. f Het geheele gemeentebestuur van Gyergi- jyoszarhegy in Zevenbergen zou door de Roe-j menniërs gedood zyn. Een Russisch geoloog heeft op den kam' van de Hamardaban in het Altai-gebergte lagen; ïadio-actieve mineralen gevonden. By den Duitschen Ryksdag is heden ean.' .wetsontwerp ingediend, waarby ©en nieuw oor- Jogskrediet van 12milliard Mk.wordt gevraagds., Naar ,/StraffIeurs Militürblatt" meldt,'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1