HEW iUIL CIIIUT
ilïimiiMB
Os Grondwetsherziening in de
Tweede Kamer.
KAARS,- CARBID, III 0L1EIAMPEH nnal 63 tl
H. J. w. d. MEER,
Bchagchelstraat 7-9
DE OORLOG
BUITENLAND
PEÜ8LLETOBI
Woensdag 15 Mov. -- Tweede Blad
GROOTE partij
JASBESCHERMERS 69 ct.
VERSPREIDE BERICHTEN
Berichten in drie regels.
p5)
(Wordt vervolgd.)
XVI.'
(Zitting van 14 November.)
Behandeling van art. 192 vóór
de additioneele artikelen
Verzet daartegen van de star-
onverzoenlüken Onrust in
liet land dreigend? Debat
over opneming van evenre
dige vertegenwoordiging in
de G. W. De zaak van het
meervoudig kiesrecht onder
de oogen gezien De schor
sing van het kiesrecht voor
militairen.
.De geest van verzoening die maakte dat
- in de bsvredigingsconxmissie een compromis
ion tot stand komen is nog lange na met m
alle leden van links in 't Parlement gevaren!
Hat kwam gisteren weder eens aan den dag,
toen de VOORZITTER een voorstel deed, dat
oen rationeele behandeling van de zaak
leek cm vóór de additioneele artikelen te be
handelen art. 192, waarmede dan echter niet
zal worden begonnen voor Donderdagmid
dag. Een voorstel, waar alles voor is te
zeggen.
Terecht stelde de heer NOLENS in t licht,
dat het mogelijk is, dat men de behandeling
van ce grondwetsherziening tijdelijk ter wil
le van andere noodzakelijke werkzaamheden
moet stopzetten en dan is 't beter, dat dit
geschiedt na afdoening van art. 80 en art.
jli)2 dan na die van de additioneele artikelen
(Bovendien er is een andere mogelijkheid n.l.
dat men hij de behandeling van art. 19*2 blijft
pdeken en dan zou men de additioneele ar
tikelen tevergeefs hebben behandeld.
Echter dit oordeel van een bezadigd man
ids de heer Nolens is, werd niet gedeeld door
een drietal Kamerleden, die niets van een
(tomp-omis op onderwijsgebied willen weten;
kie s t ar- on v erzo enl ijk enDie maakten een
|ieel kabaal over het voorstel van den voor
zitter. Daar had men den lieer VAN DOORN.
Die was niet meer of minder bevreesd dan
voor on vist in bet land. Hij zeide, dat toch
al meer in 't land 't inzicht algemeen- wordt
dat men in de Kamer bezig is het Staats
onderwijs te verkoopen voor 't algemeen
Jdesrccht en voegde hij daaraan toe, wanneer
men nu ziet, dat men art. 192 er gaat door
jagen dan zal die overtuiging gesterkt wor
den.
Hij geloofde stellig dat dit gejaag onrust
in 't land zaL wekken. Daar was iets m de
manier waarop hij zich nitte en in den on
waarop hij sprak, als duchtte bij zoo ietsvan
een vrijzinnig voiksoproer. ^n eon
^o-ging ontvangen dat hij zal trachten meer
tegemoet te komen aan den eisch voor waar-
horgen voor het hijzonder onderwijs. De
garner moet eerst weten wat dat beduidt
voor hij zijn stem aan het voorstel geeft.
En dan was er de heer OTTO, die met
bange zorg dacht aan de agitatie, die men m
den lande bezig is op touw te zetten tegen
art. 192 en. die op niets zou uitloopen, indien
nu art. 192 aan de orde werd gesteld, daar
men had gedacht dat 't eerst in Januari of
misschien wel Fehruan zou geschieden.
Waar gaat men op die manier heen rede-
«ppwle hii Hij vreesde dat men door de voor-
gStell r?geling>et vertrouwen van bet
volk zou ondermijnen. -pypu r>_
Op de derde plaats deed ie heer EER
MANS zijne stem hoorenDie aehHe dat me
nu de W.O. in één gaat strenge en en nat.
des voorzitters voorstel m stiij weet
Reglement van Orde. En, naar men weet,
voor dat Reglement van Orde zwugt al
in de Kamer. De andere Kamerleden
links lieten, dit trio met zijn bezwaren aleen
ito zTiieM de I,,-- KBmi.S Al hm
voor, dat men toch waarlijk wel weet, wat
de tegenstanders willen, daar hun adressen
reeds bij de Kamer inkwamen.
Verder meende hij, dat jukt om de agatie
de Kamer zich zoo spoedig mogelijk moet
uitspreken, hoe zij over de zaak van het
onderwijs denkt, daar men dan vóór de eind
stemming huiten de Kamer nog duidelijk
zijne meening kan uiten en 't land over het
standpunt der Kamer kan oordeelen.
In ongeveer gelijken zin uittten zich de HE-
DE MEESTER en TROELSRA, welke laat
ste er nog den nadruk op legde, dat aller
minst van eene overrompeling sprake is,
daar sinds weken art. 192 even goed aan de
orde is als 't andere gedeelten der grondwets
herziening. Ook zeide hij, dat men geen klei
ne middelen moet bezigen om de zaak tegen
te werken, waarmede hii de kern van het
verzet van het onverzoenlijke trio aanroerde.
Daarin zit *m de kneep.
Daarom en daarom alleen spraken Eerd-
mans c.s. Die willen de zaak, tegenhouden en
zien voor hun gedoe in een uitstel van be
handeling heil! Zij repten van een ondermij
nen van het vertrouwen van het volk in de
Kamer. Maar de VOORZITTER beduidde
hun, dat zij zelf bezig zijn dat te doen door
deze manier van behandeling als eene over
rompeling voor te stellen. Daartegenover
herinnerde spr. er aan, dat de óvergroote
meerderheid de Kamer bezig is om ten aan
zien van bezwaren tot overeenstemming te
geraken.
Het einde van de zaak was, dat de heer
VAN DOORN zeide geen stemming te zul
len vragen, nu men vrij algemeen mede gaat
met het voorstel van den voorzitter, waarna
dat zhs. is goedgekeurd.
Voor 't overige ging de dag heen met de
behandeling van art. 81 met het- daarop in
gediend amendement en met die van de nog
resteerende amendementen op art. 80. Wat
aangaat de eerste quaestie herinneren wij
er aan, dat het artikel 81 van de bestaande
Grondwet aldus luid:
„De Tweede Kamer bestaat uit honderd
leden, die gekozen worden in kiesdistricten.
De verdeeling van het Rijk in kiesdistricten
en alles wat verder het kiserecht en de wijze
van verkiezing betreft, wordt door de wet
geregeld."
Het regeeringsvoorstel luidt aldus:
,J)e Tweede Kamer bestaat uit honderd
leden, gekozen op den grondslag, van even
redige vertegenwoordiging.
Alles wat verder het kiesrecht en de wijze
van verkiezing betreft, wordt door de wet
geregeld."
De heer EERDMANS stelt voor art 81
te lezen als volgt: „De Tweede Kamer be
staat nit 100 leden. Alles wht het kiesrecht
en de wijze ven verkiezing betreft wordt
door de wet geregeld." De bedoeling van
dit amendement is om het stelsel van even
redige vertegenwoordiging niet gebiedend
in de Grondwet voor te schrijven.
Dit gaf aan den heer VAN IDSINGA aan
leiding om eene lange rede te honden waarjn
hij zich kantte tegen de evenredige ver
tegenwoordiging, en waarin hij deed opmer
ken, dat het kwaad van het partijwezen door
het voorgedragen stelsel van evenredige
vertegenwoordiging niet zal worden wegge-
nEn0I1wat aangaat art. 80 kwamen nog in
behandeling dit viertal amendementen,
waar een breede discussie over is gevoerd:
1. Van den heer TROELSTRA om na den
eersten volzin in te voegen de woorden:
„Ieder kiezer brengt slechts ééne stem uit."
2. Van den heer DUYMAER VAN TWIST
om in het tweede lid te doen vervallen de
woorden: „beneden den rang van officier."
3. Van den heer H U GENHOLTZ om het
tweede lid aldus te doen luiden: „De wet kan
bepalen, dat de uitoefening van het kiesrecht
wordt geschorst voor de militairen hij de zee-
.en landmacht voor den tijd, gedurende wel
ken zij zich onder de wapenen bevinden.
4. Van den heer DE GEER cjb. om na den
eersten volzin in hetzelfde lid te lezen:
„Geen kiezer brengt, nit hoofde van aan het
bezit van maatseliappelijken welstand ont
leende redenen, meer dan één stem nit.
In de beraadslagingen bleek, dat de heer
DE GEER, nu slechts de kiesbevoegdheid
wordt uitgebreid, do gelegenheid voor meer
voudig kiesrecht wil laten bestaan, die er is,
naar luid van de bestaande redactie van art.
80, dat haar toelaat en dat hij de deur er voor
niet voor altijd wil sluiten, al betwijfelt hij
dan, of het ooit zal komen, terwijl de heer
TROELSRA ondubbelzinnig wil aangeven in
de G.W. dat meervoudig kiesrecht niet toe
laatbaar is. Hij kwam aan met 't principieele
argument dat het wezen van 't algemeen
kiesrecht onwrikbaar moet worden vastge
legd in de G.W.
De leider de soe. dem. resumeerde: lo. het
is niet noodig de deur open te laten voor
meervoudig kiesrecht; 2e. het is in strijd
met den geest van deze herziening; 3o. het
is een vervalsehing van het kiesrecht in
het algemeen. Blijft de deur open, dan koo-
pen de democraten een kat in den zak.
Bij de voortgezette discussie deed de heer
DEION opmerken geen principieele b.-fcwa
ren tegen 't amendement Troelstra te heb-
ben. Echter werd door hem er de aandacht
op gevestigd, dat cr stelsels Yan evenredige
vertegenwoordiging zijn, waarhij alle kiezers
meer dan één stem uitbrengen. Voor zoo
danig stelsel wil 'hij de gelegenheid open
laten en hij gaf dus in overweging het amen
dement te wijzigen door te bepalen dat de
ééne kiezer nimmer meer stemmen mag uit
brengen dan de andere.
Van aanbelang was verder 't geen de heer
LOEFF zeide. Die bracht de zaak tot haar
ware proportiën terug. Hij betreurde het,
dat de Minister tot den heer Troelstra de
uitnoodiging heeft gericht om dit amende
ment in te dienen. Tot dat oogeublik was de
quaestie van het meervoudig kiesrecht geëli
mineerd nit de discussie. Deze zaak behoort
niet tot de essentie van de qua es tie die aan
de orde-is, betoogde spr. Niemand kan zeg
gen of er een tijd zal komen dat men er spijt
van zal hebben, dat men deze zaak definitief
heeft afgedaan. Het lijkt spr. beslist een
zaak die noch in den eeuen, noch in den
anderen zin in de Grondwet moet worden
vastgelegd.
Het kiesrecht is nu eenmaal een functie
maar daarnaast blijft de vraag bestaan of
men bij de regeling van die functie niet eens
voor de mogelijkheid of noodzakelijkheid
kan komen te staan om meer dan één stem
toe te kennén. Met beginselen heeft dit op
dit oogenblik niets uit te staan. Ten opzichte
van het vrouwenkiesrecht is ook geen be
ginsel genomen en spr. wil dus ook'over het
meervoudig kiesrecht geen beslissing nemen.
Spr. is dus tegen het amendement-Troel-
stra. Het amendement-De Geer acht hij niet
gelukkig geredigeerd. Er valt iets geheel
anders uit te lezen dan er in staat. Wordt
dat veranderd, dan gaat spr. er met mede.
In den namiddag kwam nog Minister
CORT VAN DER LINDEN aan het woord.
De minister ontkende dat hij eene uitnoodi
ging heeft gericht aan den Keer Troelstra
om met een amendement te komen. Hij heeft
alleen geconstateerd, dat meervoudig kies
recht niet strijdt met de woorden van de
Grondwet. Wel strijdt het met de bedoeling
ervan. Ieder meervoudig kiesrecht berust op
welstand or geschiktheid. Ook strodkt het
niet met evenredige vertegenwoordiging.
In den breede bestreed de Minister verder
't amendement De Geer, daar men daarmede
terugkeert op den juist verlaten weg en het
in strijd is met het nu in art. 80 neer
gelegde kie&reohtstelsel. Het amendement
Troelstra achtte spr. overbodig, omdat meer
voudig kiesrecht in strijd: is met het stelsel
van de Grondwet, maar spr. had er geen
bezwaar tegen.
Wat de schorsing van liet kiesrecht voor
militairen betreft aclit de Minister een vast
legging daarvan in de kieswet heter dan oen
regeling hij noodwet tijdens de omstandijjbe-
den zelf. De Minister wil de mogelijkheid
van schorsing ook behouden in bijzondere
omstandigheden als thans bestaan. De Mi
nister van Oorlog meent dat tijdens de her
halingsoefeningen het kiesrecht moet ge
schorst blijven, omdat in dien korten tijd
geen gelegenheid kan gegeven worden voot
de uitoefening. Ook daarom acht de Minister
het heter deze zaak in de Grondwet te re
gelen.
Spr. zon zich heter kunnen vereenigen met
het amendement Duymaed Van Twist en
moet dat van den heer Hugenholte aan de
Kamer ontraden.
Door de eigenaardige manier van behan
deling: des ochtends de eene door ons aan
geroerde qnaestie en des middags de andere,
viel gisteren nog in geen van Ibeide eene
beslissing. Heden zal er worden gestemd.
HOE MEN HET NEUTRALE
NEDER LANDSCHE VOLK
TRACHT TE STEMMEN
VOOR DE ENTENTE.
In allerlei toonaarden en op velerlei manieren
is al gesputterd tegen de propaganda, welke hier
in Nederland door Duitsche agenten ten gunste
van een Duitsche gezindheid zou zijn gemaakt,
maar over de propaganda van Engelsche zijde,
door officiëele Engelsche instellingen geleid,
wordt gezwegen, alsof die niet schaden kan aan
de onziidieheid, welke het Nederlandsche volk
in den grooten wereldstad heeft in acht te
^Tocli zijn er ergerlijke staaltjes van voorhan
den Zoo weten wij. dat aan onderscheiden groe
pen'van Nederlanders in ons land, geheel gratis
dus op kosten van het Engelsche propaganda-
instituut iedere maand wordt toegezonden een
geïllustreerd Engelsch oorlogstijdschrift.
Wat ons in deze juist als sterk afkeurenswaar
dig voorkomt, is, dat het offirëele Engelsche
bureau, dat de verspreiding van die propaganda-
lectuur in handen heeft „Publicity Agent to
H B M. Consul General gevestigd te Rotter
dam zich daarvoor de vrije organisatie der
Nederlandsche vakverenigingen ten dienste
maakt door ongevraagd die geschriften aan de
besturen van onderscheidene onzer vakvereeni-
gingen, ter circulatie onder de leden, toe te
zenden.
En bleef het dan noe maar bij de verspreiding
alleen van bedoeld geïllustreerd tijdschrift; maar
ook natuurlijk zeer partijdig geschreven
schandaal-lectuur moet voor die Engelsche pro
paganda dienst doen.
Door een katholieke vakvereeniging werden wij
o. a. in het bezit gesteld van een lijvig boekdeel
(ruim 170 bladzijden druks grobt) over Arme
nische gruwelen", het bestuur ook ongevraagd
door het Engelsche generaal-consulaat te Rotter
dam toegezonden, waarin Arnold J. Toynbee
(„Fellöw van „Balliol College" te Oxford) een
weerzinwekkende beschrijving geeft van het ver
moorden van een (het Armenische) volk".
Van Fransche zijde worden wij als overstroomd
met foto's van de fronten uit Frankrijk en de
koloniën en van andere voorstellingen, welke voor
de Entente-propaganda nuttig kunnen zijn.
Slechts op deze ééne voorwaarde, dat die foto's
zullen worden opgenomen, worden ze door be
middeling van het Fransche consulaat gratis
aan de Nederlandsche geïllustreerde bladen toe
gezonden.
Een andere wijze van propaganda voor de
En ten te-m ogendheden zien wij ook in de film
voorstellingen Dan het Somme-front, welke door
de Engelsche autoriteiten worden gesanctioneerd
en bevorderd.
Zelfs de opera-schouwburg is in dienst van de
geallieerden. Velen toch is het hier een doorn in
het oog, dat de Nederlandsche opera uit de Hol-
landsche overheidskassen geen subsidie krijgt,
terwijl de Fransche opera niet alleen een ontzag
gelijke jaarlijksche subsidie ontvangt van de ge
meente 's-Gravenhage, maar bovendien daar ook
het gebruik van het comedie-gebouw gratis heeft.
Nu lezen wij in „Tooneelleven", dat niet alleen
van Hollandsche zijde, maar ook de Belgische
en Fransche regeering aan den heer Roosen, den
directeur, een subsidie geven. Dus snijdt het mes
niet van een of twee, maar zelfs van drie kanten.
De „Res.bde" die ook dit laatste feit bespreekt,
vraagt zich dan ook zeer terecht af, waarom er
zooveel over Duitsche propaganda geschreeuwd
wordt, terwijl niemand er over kikt, dat de regee
ringen der Entente-Mogendheden officiéél gelden
beschikbaar stellen voor tooneelgezelschappen,
die de Fransche propaganda In Nederland moe
ten steunen en stijven.
En nu spreken wij niet eens van de dagelijksche
propaganda van de „Telegraaf en dergelijke
bladen. Heusoh, wij mogen op die actie der
Entente-agenten in ons land wel met alle waak
zaamheid toezien, evengoed als op elke andere,
die onze neutraliteit in gevaar zou kunnen
brengen.
I)e Vlaamsche Hoogescliool te Gent
Men meldt ons uit Gent:
De lessen aan de Vlaamsche Hooge&chool
zijn in vollen gang. De inschrijving blijft
gedurende het geheele jaar geopend. De les
sen der candidaturen zijn alle volledig inge
richt; zoo ook de lessen der meeste doctora
ten. Aan de doctoraten, waaraan nog eenige
cursussen ontbreken, zullen naar behoefte
nieuwe wonden toegevoegd. Die der wijsbe
geerte, letteren en der rchtsegleerdlheid zijn
reeds nu volledig en worden drab bezocht.
Een waardevolle lading voor Roemenie
verloren.
De „Köln. Ztg." geeft een opsomming van de
ladiing van het in de Noordelijke IJszee door
een Duitsche duikboot getorpedeerde Roe-
meenjsche s.e. „Bristritz," zooals dde gebleken
is te zijn uit het laadregister. Zooals men weet,
was de lading bestemd voor Roemenië. Er be
vonden zioh onder 126,50b stuks 7.6 o.M. grana
ten met aanstekers, 42000 stuks 7.6 o.M. kardoe
zen, 14,000 kardoezen voor mitrailleurs,
200 duizend stuks 8,7 o.M. granaten, 800 staal-
bommen met aanstekers en lading, 8600 stuks
12 o.M. granaten en even zooveel kardoezen,
1,676,000 partonen voor machinegeweren, 6000
lonten, 60 duizend stalen helmen, 10 duizend
geweren, 100 machinegeweren (stelsel Hotch-
kiss) 20 stuks 6,8 c.M. mortieren, 860 pakza
dels voor machinegeweren en munitie, *28
auto's, 88 roiea utom oh i el en22 Jaatauto'e, 5
ziekenauto's,7 hospitaalwagens met volledige
medische uitrusting, 2 vliegtuigJood&en, 5
luchtballonnen met toebehooren, 883 ton staal
in staven, 29 ton nikkel, 23 ton zwavel, 8,6
ton lood, 62 ton machines en dynamo's. De
waarde van de lading wordt op 23 millioen
Mk., de waarde van het nieuwe schip op onge
veer 2,5 millioen Mk. geschat, zoodat de ge
heele schade op zijn minst 25 millioen Mk.
heeft bedragen.
Behandeling van een Amerikaauschen consul-
generaal te KirkwalL
De vroegere consul-generaal van de Yer-
eenigde Staten te München, Thomas St. John
Gaffney, is door zijn regeering teruggeroepen,
en reisde mot het Deensche schip: „Frederik
Vin" naar New-York. Den 20»ten Augustus
1918 werd dit schip gedwongen Kirkwall aan te
doen. Daar werd do hut van den Amerikaau
schen consul-generaal ondanks zijn protest ge
heel doorzocht, en deze ambtenaar ontkwam niet
aan een onderzoek aan den lijve. Alle boeken,
papieren en couranten werden in beslag geno
men, ook zijn aanteekeningeboekjes en zijn ef
fecten. In Amerika aangekomen, heeft hij ter
stond bij den Minister van Budtènlandeóhe Zar
ken protest aangeteekend, maar Engeland heeft
langzaam als het altijd bij do beantwoording
der Amerikaansche nota's ia daar natuurlijk
nog niet op geantwoord.
Wij, kleine staten, zijn zoo ongeveer gewoon
geraakt aan dergelijke machtsmisbruiken, maar
in Amerika kijkt men altijd nog een beetje
vreemd op, als een ambtenaar van den staat
eenvoudig wordt uitgeplunderd. Maar ook dA4r
zal men er wol aan wennen I
De pot rerwjjt den ketel.
De En ten te-mogendheden zijn roer ontstemd
over de zelfstandigheidsverkiaring van Polen
door de middenstaten en zien er alleen een poli
tieke truc in om de eigen legergroepen met
Poolsahe legerafdeelingen te veraterken. Voor
al ook de Enten te-pers gaat er rreeeeiijk tegen
te keer, en men vergeet daarbij, dat de Russen
tegenover de Oostenrijkers hetzelfde hebhsn
gedaan.
Immers, naar de „Ceako-Slovauaka Samostat-
noet" (Independence Ozosoho-Slave) welk blad
te Parijs versohynt, herinnert, heeft de Rus
sische regeering reeds 160.000 Ozesohisohs
krijgsgevangenen ingelijfd.
Het kan zijn, dat deze Czech8n tot de
partij der ontevredenen behooren, die er
niets in zien, de wapens tegen hun vaderland
te voeren; terwijl tech do groote meerderheid
der Ozechen de partij van Oostenrijk gekozen
heeft.
Wij willen er eohter niet over twisten, of al
deze krijgsgevangenen met of tegen hun wil in
de Russische gelederen dienen.
Het eenige, waarop wij willen wijzen, la, dat
het onbillijk schijnt, wanneer de Mogendheden
der Entente erover klagen, dat Duitsahland
misschien van de Poolsohe legioenen tegen Rus
land zal gebruik maken, terwyl het vasttsaat,
dat Rusland de Czeeiusche krijgsgevangenen
roods jaar en dag tegen Oostenrijk aangevoerd
heeft.
Gebrek aan steenkolen in FrankrOk.
Het steenkolengebrek, dat ook reeds aanlei-
ding gaf tot den maatregel betreffende de win
kelsluiting om 6 uur 's avonds, begint nijpend te
worden. Op een vergadering van belanghebben
den bij den invoer en het vervoer van steenkolen
werd als oorzaak o.m. opgegeven de moeilijkheid
om van de Engelsche regeering vergunning te
krijgen tot uitvoer van voldoende hoeveelheden
en tevens om van haar dt noodige schepen voor
het vervoer te krijgen. Verder worden veel be
zwaren ondervonden bij het lossen te Rouaau
tengevolge van de kooge eisehen der lossers,
terwijl ten slotte onvoldoende watert rans pórt-
middel en voorhanden zijn om de steenkool naar
het binnenland te brengen.
Immigratie van uitheemsche inboorlingen in
Frankrijk.
De „Petit Gironde" deelt mede, dat door een
besluit van den Gouverneur-Generaal van Al
giers van 17 September 1916 de rekruteering
van inlandsche arbeiders geregeld is. Men zal
beginnen met als proef voor het jaar 1916 een
totaal van 17.600 arbeiders te doen opkomen in
den leeftijd van 17 tot 45 jaar. Zij zijn bestemd
voor den landbouw, de fabrieken, de handels
ondernemingen, alsook voor werken van lands
verdediging. Hun diensttijd is een jaar, en kan
met 6 maanden verlengd worden. Hun loon i»
6 francs per dag, kleeding en geneeskundige
hulp is vrij. Het plan bestaat, dit Systeem over
alle Fransche koloniën uit te breiden.
Vrijwillig werken reeds 16.000 inboorlingen
uit Noord-Afrika in de munitie-fabrieken, en
een gelijk aantal Annamieten. Bij den gezond
heidsdienst hebben 8000 Annamieten een aan
stelling gekregen, en ais ziekenoppasser vol
doen zij zeer goed. In de mijnen werken duizen
den inboorlingen udt Nieuw-Caledonië. Singa-
leezen doen dienst als matrozen en stokers op
de koopvaardijvloot, en bij den landbouw zijn
eenigen duizenden Kabylen werkzaab.
Wat de Fransche arbeiders hiervan zeggen,
daarover schrijft de „Petit Gironde" niets.
Maar men kan wel langzamerhand voorspellen,
dat deze oorlog het begin van het einde vau
het balnke ras in Frankrijk zal zijn.
ENGELAND.
Reuter's nlouws-bureau.
„National Tidende" heeft een telegram uit
Londen ontvangen, waarin uit gezaghebbende
bron over den aan de aandeelhouders voorge
stelden verkoop van het Iteuter-bureau wordt
meegedeeld, dat een Engelsch consortium het
nieuwsagentschap wil overnemen. Aan het
hoofd van 't consortium staat de advocaat Mark
.Napier; andere deelnemers zijn de grootgrond
bezitter lord Glenconnet, burggraaf Peel en
Starr Jameson, de man van den inval in Trans
vaal in 1895. Naar het heet wil het oonsortium
het agentschap vrijhouden van eiken buiten-
landschen invloed.
Volgens Zwitsersche bladen is Koning
Peter van Servië incognito per automobiel
te Athene aangekomen.
De „Figaro" verneemt uit St.-Peters-
burg', dat in Roemenië in de omgeving van
Predeal Russ. versterkingen aankwamen.
(Wegens de ongunstige oogstvooruitzich-
ten in Argentinië, zal daar de uitvoer van
graan zeer beperkt worden.
Volgens de „Petit Parlsien heeft de
Roomeenscheo regeering den leeftijd voor
dienstplichtigen tot 60 jaren uitgebreid.
De Fransche en Italiaansche ministers
FELICIA CURTIS.
Pij trachtte den toon, waarmede hij deze
Vraag stelde, zoo kalm mogelijk te doen
frchjjnen,
Victoria zeide opgewekt: Ik moet u belten-
pen, dat ik ér in dier voege nog met over
heb nagedacht.
Ik meen als echtgenoote van een geeste
lijke met zijne parochie. Denk eens na,
©en onmetelijk veld om te bewerken en w
kan men daar een goeden invloed uitoeae-
pen. v
Victoria daeht onwillekeurig aan Mrs.
[Vowlee, die nooit haar echtgenoot, onder
welk opzicht ook, in de parochie had ter zij
de gestaan.
Ja, maar daar is een groote dosis zelfver
loochening en zachtmoedigheid voor noodig,
ju ark te zij op, ook moet het zeer moeilijk
pjn altijd een gOed voorbeeld' te moeten ge-
,vcn; ik geloof dat ik een gevoel zou krijgen,
hls ware ik een Fariseeër.
Loudt gij het zoo zwaar, zoo moeilijk
u7jj»«nooy .JLPU jQxÜQ/h JkQH-.
det doen en ik altijd daar was om u te
helpen!
Victoria keek verwonderd op.
Ik.ik.ik weet niet.ik kan niet.
Zij bevond zich in de grootste verlegenheid
en wist niet wat te antwoorden, zij had wel
willen ontvluchten.
Zij hieven een oogenblik bij het hek van
St. Hilarius staan. Terwijl zij daar stonden,
ging iemand voorbij die hen groette; de vi
caris antwoordde den groet.
Zij was nog niet alleen, of zij daeht dat
de voorbijganger Denis Fitzgerald was ge
weest.
Ik heb u overvallen, zeide Mr. Lewton
Whyte vriendelijk. Hij was in zooverre ver
liefd op dit schoone meisje, als het in zijn
natuur lag om het te zijn.
Hij had het voor cn tegen van dit aanzoek
gedurende zijn verblijf te Torribrigge goed
overwogen. Miss Brent behoorde tot de eer
ste familie van den geheelen omtrek. De
Squire was een welgesteld man, wiens ver
mogen, wanneer dit tussahen de beide doch
ters verdeeld was, nog een aardig fortuin
mocht genoemd worden. Daarbij was Victo
ria zeer mooi, vooral nn, zooals zij daar
stond met hooge kleur en onrustige houding.
Wilt gü mijne vrouw worden? vroeg hij
heel eenvoudig, »a enkele minuten te heib-
ben gezwegen, die het meisje een eeuwig-
Juaid gc.h nnitrv'
„Ik weet het waarlijk niet, zeide zij, hem
een flikkering in de oogen aanziende. Gij
zult wel vinden, dat ik kinderachtig hen,
maar de mogelijkheid van uw voorstel Is
nooit hij mij1 opgekomen-
De Vicaris, die zéér goed' wist hoe andere
meisjes over ham dachten en welke hoop zij
kostendlen, begreep toch», dat Victoria die
Waarheid sprak. Hu wist ook, dat er min
stens een dozijn aardige meisjes hem dade
lijk een toestemmend antwoord zouden ge
geven hébben.
„Maar nu ik u de vraag gesteld heib,
vroeg hij oen weinig dringend, want haar
antwoord begon hem te verontrusten.
„Waarlijk, ik pm u op zoo'n ernstige
vraag, zoo maar niet antwoorden, tfeide Vic
toria. Zij was rich meester geworden, maar
haar oog was nog onrustig. Ik moet daar
eerst ernstig over nadenken.;'
Mr. Lewton-Why te had zich deze samen
komst geheel anders voorgesteld, hij had ge
dacht, dat zaj onder den indruk van het eer
ste oogenblik, de werkelijkheid minder klaar
zoude hebben ingezien.
Mag ik mijue vraag aan Mr. Brent herha
len," vroeg bijl
„O, doet u dat met, ik vrees, dat hij u
onbeleefd zal ontvangen," zeide zij oprecht
.Maar, daar bestaat toch met de minste re
den voor tenzij h«t mijne inzichten zijn cm-
teent be* «Katholicisme." dia er oqnaak
van moesten zijn, begon de Vicaris.
„Ja, het is juist dit wat hem kwaad maakt
Hij noemt uwe neigingen zelfs Roomsen Ka
tholiek, weet ut"
„Maar daar hij de persoon met is,.diei lk
wenseh te huwen, hebben nmn® denkbeelden
niets met de zijne te maken. Gu zijt het, die
deze moet beoordeel®», dat is de zaak, en gij
deelt mijn opinie."
Victoria keek hem nadenkend aan:
„Ik geloof eigenlijk, zeide zij, dat ik In
dit opzicht er geen opinie op na boud."
„U bezit alles, wat een man verlangen
kan: U bent de liefste, de zachtste, de be
minnelijkste van alle vrouwen! riep hij in
verrukking uit, hare eenvoudige oprechtheid
bewonderende. Indien uw vader zijne toe
stemming geeft, mag ik dan op de uwe ho
pen V'
„U moet mij den tijd laten oom hierover
na te denken, wat ik u bidden mag."
Zij stak hem hare hand toe, hij vatte ze beide
en kuste ze herhaaldelijk. Victoria trok ze
'terug en vloog weg.
Naar huis wandelende, overdacht Mr. Lew
ton-Why te nog eens het geheele onderhond
hij meer de nog al tevreden te kunnen zijn.
Toen Miss Brent geheel van streek tbuis
kwam, vlnchtte zij dadelijk naar hare learner
'en trachtte de dienstboden te ontwijken. Zij
trok do handschoenen, die door den aanzoe
ker gekust waren nit, draaide *e in een pa
pier cn stak dit in brand, daarna begon zij
te schreien.
„En dan zijn er mannen, die beweren, dat
zij do gevoelens der vrouw begrijpen?"
HOOFDSTUK XII.
Een paar kandelaars, waarop kharsen ge
plaatst waren, die een goed licht gaven, ver
lichtten de gewelfde kamer in de rots, toen
Victoria haar terugzag.
Mijne moeder heeft do grootste moeite go-
had om hare nieuwsgierigheid to bedwingen,
wat de geheimzinnige kisten betreft, zoide
Denla lachend, toen hij zijne gasten in
kamer bracht, waar Mrs. Fitzgerald -«»
wachtte; maar wij hebben gemeend, dat ad
Brent bij de opening er van moest tegen-
woord iff fcijn, daar bet waa, die ze
ejk heb een sterk voorgevoel, dat wij niets
dan een ledige ruimte In die kisten zullen
vinden," zeide Mary Fltegerald .met een
glimJaoh.
Jk zal mot de kleinste beginnen, zeide
Denis, hij nam de kist van hare plaats en
zette ze op den grond. De groote kist was
met ijzer beslagen en van een ijzoT slot voor
zien. Het is jammer, dat onze voorvader*
die do kisten hier plaatsten, de sleutels niet
aohterlieten, zeide Denis, J
