NIEUWE IUIL Clllifl
eu Hummi wie.
P. J. JÜKSSEH
feuilleton
mm SE LITPH&IE
Een Oorlogs-Missiebrief uit de
binnenlanden van Afrika.
Karpetten en TafeSkleeden
BE OORLOG
korte berichten
OORLOGS-ALLERL^i
het moedergodsbeeld.
Zaterdag 9 December. - Derde Blad
AHEGHL.& Jak. ^arunoessir.
ENORME SORTEERiNG
DE VEROVERING VAN
BOEKAREST.
VERSPHEBBE i&Elsl^lTEBI
genoeg om in zijn eigen behoeften te voorzien
en heet bovendien nog aan Roemenië te moeten
afstaan.
Het „Hamburger F romdenbiatt" toekent
liiorbij aan, dat men do Russen niet op hun ver
haal moet laten komen, want dan zouden zij
tegen den Zomer van 1917, wederom een ont
zaggelijk leger samenstellen. Laat de vijande
lijke legers aan de Somma maar zoo krachtig
aanvallen, als zij willen, doorbreken kunnen zij
niet. Od8 hoofddoel, zegt het blad, ligt nu op
het oostelijk front, daar willen wij eene beslis
sende overwinning behalen.
Sedort dit artikel in „Politiken" ver
soheen, is reeds gemeld, dat Saeharof, als Rus
sisch bevelhebber in de Dobroedsja ontslag
heeft aangevraagd, wijl hem de noodige artil
lerie niet werd toegestaan. Red. X. II. Ct-.
De Engelsche dienstplicht en de landbouw.
Wij ontleen en aan de „New Statesman"
het volgende artikeltje over de tegenwoor
dige lan-d'bouwtoestand-en in Engeland:
„In 1916 werden er 285.000 hectaren minder
bebouwd dan in 1915 en in 1917 zullen er
waarschijnlijk nog minder worden bebouwd.
Overal in Engeland ziet men stoppelvelden,
waar omgeploegd en bewerkt land behoorde
te zijn. Het voortwoekeren van het onkruid
in de eene graafschap na de andere vervult
ieder, die iets van landbouwkunde weet, met
verbazing. Aardappelen verrotten in den
grond en zefs de fabelachtige prijizen kunnen
de landbouwers niet in staat stellen, hen
zonder behulp van arbeidskrachten te roe
ien. De oorzaak van dit alles is zonder eeni-
gen twijfel het gebrek aan arbeiders, dat ten
gevolge van de te grooto oproepingen ont
staan is. En nu bereid het ministerie van
oorlog den landbouwers tegen bet voorjaar
weer een nieuwen slag voor! (Bedoeld wordt
de uitvoering van de wet op den algemeenen
dienstplicht.) Indien dit geschiedt, is daar
mede het zuiverste bewijs geleverd van de
onbekwaamheid van deze regeering, die geen
enkel vraagstuk geheel overziet."
De U-bootenactie nabij Madeira.
De „Frankf. Ztg." verneemt uit Bazel, dat
volgens een later Portugeeseh bericht over den
aanval van Duitsche duikbeoten bij Fungkal de
in de haven van Funghal tot zinken gebrachte
schepen de volgende zijn: Het Fransche duik-
boot-convooi-schip „Kanguroo", het Engelscke
s.s. „Dacia" en de Fransche kanonneerboot
„Surprise." Na do torpedeering bombardeerden
de duikbooteu de stad gedurende 2 uren. Zij
waren 2 mijlen van het land verwijderd. De
Ituid'ia tterijen beantwoordden 't vuur en dwon
gen do duikbooten, zich terug te trekken. De
materieele schade is gering. 34 memsclien wer
den gedood. Het schijnt overigens ook
dat de uit 34 koppen bestaande beman
ning van de Fransche kanonneerboot is
omgekomen, waarondier ook do commandant.
Eenige Portugeezen, die zich op de gezonken
schepen bevonden, zijn eveneens omgekomen.
De regeer ing heeft de noodige maatregelen ge
troffen. Do Fransche kanonneerboot Surprise
was van hot jaar 1895, had 427 ton waterver
plaatsing en volgen offieieele opgave 98 man
bemanning, hetgeen niet overeenstemt mot het
cijfer van 34 man, in het Portngeesche bericht.
Het was bewapend met twee 10-c.m. kanon
nen, vier 6% c.m. en vier 3,7 c.m. kanonnen.
De Duitsche pers dringt erop aan, dat de aan
vallen zullen herhaald worden.
.Nieuwe vernielingrswerbiuig'eu.
Men weet, dat oorlogsschepen onder water
niet of slechts zwak gepantserd zijn. Tegen
artillerie-vuur beschermt het water lieu im
mers beter dan een pantser.
Thans wordt uit Duitschland berieht over
een vliegerbom, die men voor den boeg van
een varend schip laat vallen, waarbij ze een
eind zinkt, daarna zich omkeert, en, indien de
plaats van werpen goed gekozen is in verband
met de snelheid van het schip, dit, omhoog-
stijgende, ongeveer midscheeps treft.
De bom ziet er niet veel anders uit dan de
gewone vliegerbommen en heeft het bekende
„druppel"-mcdel, dus dik eu bolvormig van on
der en naar boven spits. Ook is het spitse einde
met schroefvormige vleugels voorzien, zoodat
de bom gaat draaien en loodrecht daalt.
Een andere nieuwigheid is, mijnen en bom
men magnetisch te maken, waardoor ze vanzelf
haar richting zooveel mogelijk naar dio van het
doel zullen wijzigen, wanneer dat b.v. met staal
gepantserd is, of wanneer hot pen ijzeren brug
betreft.
Zoo'n magneet is dan meestal een electromag-
neet, omdat die sterker is, en de vaart van het
projectiel moet gernig zijn, om de^ magneet
kracht niet bij de andere factoren, die do rich
ting bepalen, in 't niet te doen verzinken. De
stroom voor den electromagneet worut opge
wekt door een accumulator of een mechanisme,
zooals een torpedo er zoo voel bevat. Voor een
vliegerbom kan een luchtschroöf aangebracht
worden. Deze, al of niet door een paraohuut
geholpen, vertraagd, dan tevens de vaart zooveel
als noodig is, om den magneet gelegenheid te
geven, als 't ware zijn doel uit te kiezen.
CCCXXXVH.
KONINGSKRONING. OVERREIK1NG
VAN KROON EN SCEPTER.
Wij zijn nu genaderd tot het hoogtepunt
vau de plechtigheid eener Roomsche Ko
ningskroning. Terwijl ah de aanwezige Bis
schoppen de rijkskroon, die de Aartsbis
schop van het altaar genomen hoeft, m de
handen houden ,laat de Aartsbisschop ze
nederdalen en ze plaatsend op s vormen
hoofd, zegt hij:
„Ontvang de rijkskroon, die L op het
hoofd wordt geplaatst door de hoewel
onwaardigs handen der Bissohoppen. In
den naam (les Vaders, en dos Zoons en des
heiligen Geestcsl .Weet, dat hiemoor hei
ligheid, eer en sterkte wordt aangeduid en
dat Gij hierdoor deelgenoot wordt onzer be
diening, zoodat, gelijk Wij geestelijke her
ders en bestuurders der zielen zijn, G:j, wu«
de tijdelijke zaken betreft Gods eer moor',
bevorderen en als een krachtig verdediger
de Kerk van Christus moget bijstaan u:j
alle beproevingen 1 Moget Gij altijd do r
kennen als een bekwaam leider en voorzich
tig vorst van het rijk, dat L door God.
geschonken en door onzen zegen in den
naam der Apostelen en van alle Hengen
sau uwe zorg is toevertrouwd, opdat O y
midden van de glorierijke helden gesierd
met de elelsteenen der deugden eu gekroond
met. de kroon der eeuwige zaligheid zonder
einde regeeren moogt tezamen met Hem,
wiens naam gij draagt en wiens plaats g:i
bekleedt, onzen Zaligmaker en Verlosser Je
zus Christus, .die leeft en lieerscht ais God
met den V-adèr en den H. Geest in de eeu
wen der eeuwen, Amen!'
Vervolgens ge-eft de A bisschop den
vqo.' hem neerknielenden vorst den scepter
in do hand met de woorden:
„Aanvaard den scepter van kracht en
waarheid, en weet, dat Gij zwak zijnde
biermede de goeden moet leiden en d©
boosdoeners verschrikken, aan de dwaienden
den weg wijzen, aan d,e gevallenen de hand
reiken, de )i oogmoedigen, vernederen en co
nederigen verheffen. Opene U de deur Jezus
Christus onze Heer, die van Zich zelf ge
tuigd heeft: Ik ben de deur, als iemand
door Mij binnentreedt, zal hij zalig zijn! Hij
is de sleutel van David en de scepter van
het huis van Israël, die orient en niemand
sluit, die sluit en niemand opent. Hij zij uw
geleider, die den gevangene, zittend in de
duisternissen en (Le schaduwe des doods,
uit den kerker voertl Moogt gij bij al pwe
handelingen Hem navolgen, van wien de
profeet David gezongen heoft: „Uw zetel,
O God, is eeuwig, uw scepter bewaart het
evenwicht 1" Moget gij, in Zijn voetstappen
tred. ml, de gerechtigheid liefhebben en da
ongerechtigheid haten, want daartoe heel t
God, uw God, u gezalfd naar het voorbeeld
van Hem, dien Hij boven zijn gezellen voor
alle eeuwen gezalfd heeft met vreugde-0:10,
Jezus Christus, onzen. Heer, die met Hem
leeft en heerscht God, door alle eeuwen
der eeuwen. Amenl"
De Roemeensche vluchtelingen in Rusland.
Volgens de „Roesskoja Slowed zijn de laatste
da,gen 15000 Roemeensche vluchtelingen, die
tijdelijk in de gouvernementen Boldulie en
Cherson waren ondergebracht, doorgezonden
naar het gouvernement Kieff. De plaatselijke
geestelijkheid kreeg opdracht de boeren te ver
manen den vluchtelingen voeding en onderdak
te verschaffen.
De dood vau Böleke. De „Times" publiceert
voor het eerst eenig bericht van Eransche zijda
over het gevecht, waarbij Böleke den dood vond.
Tweo Fransche machines werden aangevallen
door 6 vijandelijke, waarbij bijna onmiddellijk
nog 6 tnderen zich voegden. Na 5 min men
hevig vechten kwamen 2 der Duitsche Viieg.ni-
gen met elkander in botsing, waardoor Bbicn.e
neerstortte. Het gevecht duurde nog ongeveer
15 minuten voort waarop alle vijandelijke vlieg
tuigen wegvlogen en de Fransche onbeschadigd
terugkeerden. Het verslag dateert van cs
October.
De ïT'anseko veeht-vliegcrs. Aan hun hoofd
start nog altijd luitenant Guynomer, met 2j
pel-gcvecliten en staat volgens een offmieel
Fransch rapport, 'm dit opzicht zelfs boven
Böleke. In November alleen bracht hy op elk
van drie gevechtsdagen 2 Duitsche vliegtuigen
naar beneden. Op hem volgen ^un"
goaaor en adjudant Dorme, resp. n 1-11
overwinningen.
Men herinnert zich do ontroerende gebeur
tenis met het kruisbeeld langs den veldweg aan
hot front in den Elzas. Het kruisbeeld is weg
geschoten èn de voeten steunend op het stee-
neu onderstuk, heft thans do Heiland zijn ar-
■Wanneer deze brief Haarlem bereikt, zal
menigeen alreeds in de courant gelezen heb
ben, d.at de veldtocht tegen Duitsch Oost-.
Afrika ten einde is of ten einde loopt;
En dit beteekent, dat rustige tijden voor
Oeganda zijn aangebroken, en onze npg-ers
niet langer voor den oorlogsgod worden ge
slachtofferd.
Tot aan het begin van dit jaar 1916
hadden de Duitscliers in dit gedeelte van
Afrika de overhand. Hun Duitsche kolonie
vau Duitsch Oost-Afrika grenst aan Britsch
Oost-Afrika, en van af Sept. 1914 deed de
vijand herhaaldelijk aanvallen in het En-,
igelsch gebied. Bijna altijd werden de aan
vallen afgeslagen, doch menige trein van
Oeganda naar de kust werd gederailleerd
door een springende bom, twee onzer mis-
siestaties in Kavirondo werden verwoest,
en dicht bij de kust veroverden de Duit
scliers een gedeelte der provincie.
In Oeganda hebben de Duitscliers nooit
een inval gedaan, en waren we ook nooit
bevreesd voor een inval, want Oeganda be
zit een voortreffelijk verdedigingsmiddel in
zijn 3 a 5 meter hoog oLifaritsgras en zijn
breede moei asrivi ren. Stel ju voor dat allo
wegen naar Amsterdam aan balde kanten
bedekt zijn met zulk huizenhoog gras, cm
dat ge ieder uur stuit op een modderige
rivier, die meer dan een kilometer breed
is, waar ge met geen mogelijkheid een boot
door kunt krijgen? Geen wonder- dat de
Duitscliers ons hier in Oeganda met rust
beten.
IJi 1915 werd Duitsch Zuid-West-Afrika
genomen door Generaal jBoth-a, en zoodra
deze campagne was afg-eloopen, viel de aan
dacht op Duitsch Oost-Afrika, de laatste,
grootste, rijkste eu beste kolonie, die
Duitschland bevat. Generaal Smuts was uit
gekozen voor deze onderneming en bereikte
Momb-as.a in het begin van dit jaar met een
talrijk leger veyi Zuid - A f r i kaand er s v gedeel
telijk Engelschen en gedeeltelijk Boeren.
in Maart werden de .Duitscliers na ew
aevig gevecht -verdreven uit dat gedeelte
van liet Engelsche gebied dat zij bezet had
den, daarna werden d*e Duitscliers in hun
eigen kolonie opgedreven pn thans begint
de veldtocht ten einde te loepen. Van af
bet begin hadden de Duitsche troepen niet
de minste kans om het lang uit te houden,
■Want van alle kanten kwamen de vijande
lijke legers lien aanvallen. Eene colonne
kwam uit Britsch Oost-Afrika, eene ande
re uit Oeganda, een derde leger viel aan
van uit Rhodesia, terwijl een Belgisch le
ger den inval (leed van do Congo-zijde. Daar
bij kwamen nog Portugeesche treepen, dl©
den toegang naar Portugeesch Oost-Afrika
afsloten.
Het was dus voor do keizerlijke troepen
een zware en onbegonnen strijd. Wel had
den de Duitscliers naar schatting 30.000 ge
wapende negersolduten en zware sclieeps-
kauonnen van de „Königsfcer~", maar de
strijd was te moeielijk. Het is toch al bui
tengewoon, dat zij het zoo lang hebben
uitgehouden, en dat zij zelfs nu nog in
het einde van October meer dan 15.000 sol
daten hebben en eenen onuitputbaren voor
raad munitie.
Voor onze Katholieke Missie is deze veld
tocht in vele opzichten een weldaad. De-
Wiite Paters van Kardinaal Lavigerie had
den verscheidene' missiestaties in Duitsch
Oost-Afrika, en de Fransche Paters, die zich
in deze missieposten bevonden, waren ge
ïnterneerd of onder parool. Voor dezen is
het een weldaad, dajt zij thans we'der in
vrijheid zijn. .Voor de Duitsche Paters waS
het ecu zware, tijd g- .-eest. Gedurende meer
dan twee jaren waren zijn van Europa af
gesloten, hadden -geen brieven ontvangen,
geen geld, geen Miswijn, geen kaarsen, zoo
dat zij in moeielijk© omstandigheden ver
heet een. Wiel waren velen door zeer zuinig
to zijn:, iü staat geweest om de H. 'Mis te
blijven lezen, maar het was voor hen een
uitkomst, weer met de beschaafde we-reld
ui connectie te komen.
Ook Nederlan -e missionarissen bevon
den zich onder de Witte Paters in dat
Duitsche gede Ite. Daar was o.a-. Monseig
neur Sweens uit 's Heitogenb-osch, Pater Kei-
40)8
FELICIA CURTIS.
43) l
„Waarlijk Ralph, het, worth i,„
baar, zeide zij klagend. Niotteg^sfc^°u£
veel van den goeden George houd het be
hoorde tot den goeden toon, dat ieder na gj
the familie elkander lief' had moet ik toch
bekennen, dat zijn humeur met den dag las
tiger wordt, dat betaamt, toch niet voor oen
Christen mensch."
Ralph grinnikte ongevoelig.
„Hij heeft altijd een gepeperd numeur ge-
bad," zeide hij.
„Gepeperd! Het is tot het uiterste geko
men, en zijn Protestantisme is zóó vijandelijk
geworden, dat hij waarlijk ieder die anders
denkt, beleedigt."
Maar zijn wij dan niet allen Protestan
ten Cordelia? Je kunt niet te goed of te over
dreven zijn, antwoordde haar neef met een
Beehlmsch vermaak."
„ik wil geen Protestante genoemd wor
den, zeide Cordelia met onomwonden oprecht
heid. Maar ik weet, dat het nutteloos is om
["et jou in redetwisten te treden, wanneer
bet godsdienst-kwesties betreft."
zer dien ik in 1913 ontmoette, Pa-ter van
der Wel en vele anderen. Nieuwe kleeren
waren niet te verkrijgen, zoodat de to
gen van Mgr. Sweens zoo dikwijls hersteld
werden ,dat zij nauwelijks meer geleken op
Bisschoppelijke klee-dij.
Van onze Mill Hill-missionarissen zijn vijf
medegeg.aan met de troepen. In Maart werd
er heftig gestreden, doch na dien tijd is bij
na geen enkel hevig gevecht geleverd, "en
zijn zeer weinigen gesneuveld. Het was da
tactiek der Duitscliers, langzaam terug te
trekken, jen de wegren en bruggen en andere
verkeersmiddelen te vernielen. Er waren
verscheidene mooie spoorwegbruggen in Oost
Afrika, doch alle zijn vernield, doordat da
Duitscliers twee locomotieven van belde
kanten der brug in beweging zetten en el
kander op het midden cfer brug deden ont
moeten.
Van onze negers wanen duizenden en dui
zenden men schat hun aantal op meer
dan honderd duizend met de troepen
meegegaan als dragers, en velen hebben er
het leven bij gelaten. In alle dorpen wer
den de sterkste mannen door de o'pperhoof-
den uitgezocht, -om militaire diensten te ver
richten bij 't leger, en ook uit 't Namilyango-
district gingen velen naar Duitsch Oost-
Afrika.
Daar wachtte hen zwaar werk en zeer
vele moeilijkheden. Wel had de Regeering
hier met prijzenswaardigen jjver uitgebreide
voorzorgen genomen om de negers "te voe-,
den en allerlei soorten van gedroogd voed-»
sel naar hen uitgezonden, maar toch be
zweken velen door ziekte on uitputting. He Ml
is altijd gevaarlijk een neger uit zijn ge
boorteland te nemen en te zenden naar een
ander land, want koortsen en andere ziek
ten maken spoedig een einde aan zijn leven.
Daarbij kwam, dat onze negers hoofdza
kelijk leven van bananen en aardappelen,
en deze beide artikelen groeien niet in dai
gedeelte van Duitsch Oost-Afrika, waarheen
zij gezonden werden. Het gevolg hiervan
was, dat het graanvoedsel, waaraan zij niet)
gewend waren, veel dyssenterie veroor
zaakte.
Sedert het begin van Augustus kwamen
onze militaire negers in groepen van 500
terug van Niwanza In Duitsch Oost-Afrika.
Verscliekienen waren gestorven in het Duit
sche gebied, enkelen stierven op de boot, ca
geregeld werden 30 a 50 op draagbaren
weggedragen naar de hospitalen in Oegan-
da's hoofdstad. De dokters delen alles wal
gedaan kon w-orden, gaven geneesmiddèleu
verzorgden de zieken en voedden de krach
feloozon. De missionarissen en de zusters
stonden hen met alle krachten bij, maar
niettegenstaande ,alle goede zorgen waren
er tocli vele slachtoffers.
Het is treurig, om aan te zien hoe de
groote Europeesclre oorlog zelfs in Afrika
zijn slachtoffers eischt, doch laten we ver
trouwen op Gods hulp en hopen op betere
tijden.
Hier te Namilyango gaat alles zijn ge
wonen gang, doch de handel en de export
zijn zeer slap en verarmen het land. Geld
wordt hier voortdurend schaarscher, en ook
in de Missie bemerken wij den terugslag»
Vóór den oorlog bedroeg de Zondagsche col
lecte GO tot 80 centen, berekend in Hol-
lanclsch geld, doch nu komt het veelal nau
welijks tot de helft. In het begin van den
oorlog kochten de gegoede negers hun ro
zenkransen, kruisjes, scapulieren en ge
bedenboeken, doch nu gaat er dikwijls een
week of een halve maand voorbij, zonder
dat er iets gekocht wordt.
Overal waar men gaat, hoort men dezelfde
klacht: er is geen geld. Vroeger kochten
de negers in hun negerwinkeltjes maande
lijks een paar oenten zout, om hun ba
nanen en aardappelen wat smakelijker te
maken, doch thans is zout voor veLen een
weeldeartikel, dat opgegeven moest wor
den.
Rondom Namilyango zijn zeer vele bos-
schen en ondernemende negers kochten lan
ge zagen om deelen en planken te' zagen,
die zij verkochten aan de Europeanen om
hun huizen te bouwen. Nu in den oorlog
bouwt men bijna niet meer en mijn Room
sche plankenzagers zijn werkeloos.
Anderen kochten hout, beitels en zagen,
en maakten stoelen, tafeltjes, deuren en ra
men, maar de meeste timmermans winkeltjes
zijn nu leeg. .Want wie koopt er nog? Vaar
is het geld?
Het is derhalve een zeer zware tijd voor
de Oe-g.anda-Mi.ssie, en ieder jaar brengt
nieuwe en zwaardere moei-elijkheden. ALs-
of de toestand nog niet moeielijk genoeg
was, kregen we in het laatste jaar
gevallen van meningitis en deze maand een
aanval Vau pest. We zijn nauwelijks over
de verschrikkelijke slaapziekte en hebben
hard behoefte aan betere tijden.
Toch blijft de Oegandeesclio missiona
ris onder dat alles optimistisch gezind.
Een mijner vrienden schreef mij de vorige
week, dat gezond en vroolijk optimisme be
schonwd mag worden als de achtste gava
v,an den R. Geest-, eene gave, die speciaal
„Juist."
„Eu ik zal den Hemel danken als Ada
terug is en ik vertrekken kan. Zoodra Enid
gehuwd zal zijn, kan deze hare zuster eha-
proneeren."
Dit besluit vernam haar neef met onver
holen blijdschap.
Denis mocht den tijd lang vinden. Victoria
verkeerde in hetzelfde geval. Hot g- oobï jo-
ven aan de Theems beviel het jonge meisje,
maar het leven op liet land, die rust, de stilte
in de schoone natuur beviel haar oneindig
beter. In deze dreven wist zij, dat de man
ging, die haar lief had, aan haar denkende
en aan naar bijzijn verlangend, evenzoo als
zjj het deed en verlangde in zijn gelaat te
zien en zijn stem te hcoren.
Zij ging voort met studies te maken in
„The Path" en als zij Katholieken sprak,
vroeg zij deze om inlichtingen. Zij dacht er
nooit over om naar een priester te gaan
en deze te vragen, want vanaf hare kinder
jaren was zij door hare omgeving tegen hun
invloed gewaarschuwd; maar zij zocht naar
licht en ging voort met hare navorschingou.
De tijd om naar St. Hilarius terug te k e-
ren, naderde Victoria zat in haar boudoir,
oom Ralph had haar met alle luxe omge
ven toe te zien hoe Rugg hare zaken in
pakte.
„Waarlijk, ik heb te veel toiletten, zeide
Victoria lachend. Ik zal in die eerste tien jaar
bestemd is voor de missionarissen, en vol
komen beaam ik dat woord.
O. SCHOEMAKER.
Namilyanga, Oeganda, Afrika,
22 October ,1916.
Da groote overwinning der centrale troepen
in Roemenië, de bezetting van Boekarest, heeft
in de Middenrijken, in Turkije en Bulgarijo,
gel ijk* to verwachten was, groote vreugde ver
wekt.
Boekarest, de hoofdstad van Roemenië, was
voorheen slechts een weinig beteeken end dorp,
doch word na 1598, nadat het tot hoofdstad van
't vorstendom Walacbye was geproclameerd,door
den handel gezocht en welvarend. Het is de
residentieplaats van den Koning, waar ver
scheidene vertegenwoordigers van vreemde
mogendheden bij het Roemeensche hof hun
zetel hebben.
De stad, gelegen in een moerassige omgeving,
waar het Dumbovitza doorheen stroomt, die
ook de stad over een lengte van 7 K.M. in twee
deelen splitst, gelijkt op een groot dorp, wijl
vele huizen met tuinen zijn omgeven. Over de
rivier liggen een spoorwegbrug en tien brug
gen. Een sieraad van die stad zijn de prachtige
loulovard-3, die o-m de oude stad zijn aangelegd,
en de wou or daarom heen loopende 20 K.M.
lange ringstra'at. Het nietige dorp is in den
loop der jaren een aanzienlijke en moderne stad
geworden, waarop de Roomeniërs trotsch zijn
en wordt het „Roemeensche Parijs" genoemd.
De uitbreiding van de stad dagteekent voor
namelijk uit de vorige eeuw, nadat er in 1812
de vrode tussehen Rusland en de Porte was ge
sloten. In 1861, bij de vereeniging van Moldavië
en Walachije tot één vorstendom, werd Boeka
rest» ook tot hoofdstad van 't ver-eemigde gebied
gemaakt. En onder de regeering van Carol I is
Boekarest de tegenwoordige wereldstad gewor
den. De stad bezit reeds vele jaren een Kath.
Franciscaner klooster, doch wel 30 Grieksehe
kloosters.
Boekarest is rijk aan fabrieken van laken en
andere stoffen, van goud- en zilverwerken,
branderijen, enz., en bezit een zeer levendigen
handel, doordat de stad altijd als 't ware de
stapelplaats was voor den handel tussehen
Oostenrijk en Turkije. De voornaamste handels-
artikèïen, slko er aan de markt werden ge
bracht, rite graan, timnibrigut, wol, honig,
was, zout, veo en talk.
In vredestijd telt de stad een kwart millioen
inwoners. In 1847 werd Boekarest door een
greoten brand vreeselijk geteisterd. Misschien
is hiervan nog hot gevolg geweest, dat de stad
een zeer onregelmatigen bouw heeft, wijl in
korten tijd de herbouw van het verwoeste stads
gedeelte moest plaats' hebben.
De verovering van Boekarest, waarvan de
beteekenis nog i3 verhoogd door de gelijktijdige
bezetting van ïToesoi levert den oentralen, wat
den heden krijgskundige toestand betreft o.a.
do volgende voordeden op: Vernietiging (al
thans voor een tijd) van de gcveclitsikraolit van
een aanzienlijk hulpleger der entente; afwen
ding van het gevaar voor oen inval in het
Zuiden van Zevenbergen met de daarmee ge
paard gaande bedreiging van den rechtervleu
gel van het Oost-orleger der eentralen; de be
zetting van een gebied, dat zeer rijk is in alloa
waar Duitschland juist gebrek aan heeft, oen
van do graanschuren van Europa, rijk aan aller
hande mineralen en zeer aanzienlijke verbete
ring van de verbinding met de Balkanlanden.
Het gezamenlijke front van de oentralen, dat
op 14 November nog ongeveer 750 K.M. lang
was, is thans tot ongeveer 200 K.M. verkort en
het in Walachye en in de Dobroedsja veroverd©
terrein bedraagt nu ruim 50.000 vierk. K.M.,
dat is meer dan 1/3 van geheel Roemenië.
Eon belangrijk offensief tegen Rusland.
Het Deensche dagjtJad „Politiken" is over
tuigd, dat Duitsclilanu een nieuw en beslissend
offensief tegen Rusland zal ondernemen. Ten
eerste, is 't gedwongen dit te doen, om Polen te
beschermen. De proclamatie van het koninkrijk
Polen als onafhankelijke staat beteelccnt, dat
Rusland verslagen moot worden. Van oen af
zonderlijken vrede, van een ©eningszinds goeden
verstandhouding met Rusland na den oorlog kan
geen sprake meer wezea, het is een noodzakelijk
gevolg van de bevrijding van Polen, dat de op
lossing van den wereldoorlog in het oosten ge
zocht moet worden-
Ten tweede, zijn de omstandigheden voor een
doorbraak, bijvoorbeeld bij de Narajofka of de
Strochcd, welke de zwakke plaatsen van bet
Russische front zijn, uiterst gunstig. De be
kwame generaal Saeharof, die bij Luck zoo
schitterende voordeden wist te behalen, is
thans opperbevelhebber in do Dobroedsja. De
Russen hebben groot gebrek aan munitie, van
het noorden komt niet veel meer, daarvoor heb
ben do duikbooten en de invallende Winter ge
zorgd. Japan weigert te leveren, want het
wordt niet bet *Jd. Rusland zelf fabriceert niet
niets meer noodig hebben.
„Maar do modes verendoren, madame.,*' zei
de Rugg ernstig.
Deze vrouw was eon model „lady'smeid"
(kamenier). Victoria hield v;-n haar. Do ge
negenheid was wederkeerig. Victoria was vol
strekt geen lastige meesteres.
„Rugg zeide zij eensklaps, ik wilde je graag
wat vragen."
Het meisje verbleekte en zij zag diep in
den koffer. Dan stond zij op.
„Ik wilde gaarne iets weten het is geen
nieuwsgierigheid Jö bont geheel vrij om
mij te antwoorden of n.et, als hot je onaan-
naam is; vertel mij 60113 ban je lloomsch
Katholiek?"
„Ja madante." Zij antwoordde zonder aar
zelen.
„Weet Mr. Merlon, dat gij dl zijt?"
- „Ik geloof het niet madame. Toen Mr.- Mer-
ton mij in dienst nam, is er geen sprak©
van geloof geweest en ik meende, dat het
niet noodzakelijk was, d rt ik het hem zeide."
„Neen, natuurlijk niet."
„Het was misschien niet oprecht van mij,
madame het anders zoo- ongevoelige ge
laat van Rugg toekende eenige vrees toen
zij het meisje "aanzag maar het was zoo
moeilijk voor mij een plaats 1e vinden niet
tegenstaande ik de beste getuigen kon over
leggen. Telkens als ik met eene dame klaar
was. .werd ik afgewezen wanneer zij ver
nam, dat ik Roomsch Katholiek was. Toen
dus Mr. Morton mij niet naar mijne gods
dienst vroeg, heb ik gemeend te mogen zwij-
Victoria was overtuigd, d it hij nooit e he
dergelijke vraag zou gesteld hebben.
„Ik zou je graag in mijn dienst nomen
Rugg, maar dit is onmogelijk. Mijn vader
is zeer anti-roomsch, hij zou zijne toestem
ming er nooit voor geven, dat je in ons huis
woon dot. Ik zal mijn oom verzoeken, dat
hij je in dienst neemt totdat ik mijne eigen
meesteres zal zijn dit kan binnen ©enigen
tijd gebeuren, begrijp je?"
R,ugg yvilde spreken doch de woorden
stokten haar in den keel haar gelaat
vertrok zich zenuwachtig zij. knielde weer
bij de koffer neer.
Victoria .wachtte met haar too te sproken
totdat zij zag, dat zij hare kalmte herkre
gen had.
„Indien je eens ©enigen twijf T betreffen
de je godsdienst voelde opkomen, ik meen
omtrent hetgeen je geleerd hebt. Rugg, wat
zou je dan do-en?"
Rugg zag snel op en antwoordde: „ikzou
naar een priester gaan en hem om raad
vragen, madame."
„Maar, zouden zij dat niet lastig of ver
velend vinden, wanneer men hen met al
le mogelijke kleinigheden kwam lastig val
len."
„O neen, het grootste verlangen van on
ze priesters is, zielen te redden," madams,
antwoordde Rugg en ging voort met pak
ken!
„Zielen te redde-n," herhaalde Victoria. De
ze woorden klonken haar vreemd in de ooron
en .toch liad zij deze reeds men gma 1 verno
men van do lippen van Mr. Vow'es. Voor het
eerst van haar leven was Victoria zich van
het feit bewust, dat zij eene ziei bezat, en
dat het noodzakelijkheid was deze to red-
don. Waarlijk, dat Katholieke Geloof was
TThn lastig, verontrustend element in haar
leven. Waarom kon zij niet op de oude ge
makkelijke wijze voortleven?
Zoo dacht Victoria en toch was zij zich
zelf bewust, dat voor haar ten laatste, dat
gemakkelijk leven voorbij was, ea dut de
verrijzenis gekomen was dat zij het ver
leden met afschuw zou bezien.
Tot hare groot© voldoening bemerkte zij,
dat oom Ralph genegen was, Rugg in zijn
dienst te houden, zij meende nu verplicht
te zijn hem haar godsdienst kenbaar te ma
ken.
Mr. Merton keek zeer verwonderd op.
„Ik had hiervan niet de minste gedachte,
Victoria, zeide hij, zijn sterke wenkbrauwen
samentrekkend. Ik hoop, dat jij met Rugg
over geen dogmatische kwesties ik meen
over t r-ligie-zaken getwist hebt?"
(Wordt vervolzd.)
