nieuwe min. couRm
EEN VERHEVENER WEG.
buitenland
BE OORLOIS
KAARS-, CARBID, en OLIELAMPEN vanai 63 ct.
H. J. v. d. MEER,
Schagchelstraat 7-9 bij de Anegang
BINNENLAND
FEUILLETON
Woensdag 13 December. - Tweede Blad
HET ROEMEENSCHE AVONTUUR,
GROOTE PARTIJ
JASBESCHERMERS 69 ct.
¥ËRSPBESD£ BERICHTEN
eusland.
Berichten in drie regels.
Hu Boekarest gevallen is, mag worden
gezegd, dat Roemenië het vierde kleine land
is, dat in -dezen oorlog werd onderworpen,
ondanks het bondgenootschap van machtige
bondgcnooten.
Voor Roemenië is dit, om de beweegre
denen waarom het ten oorlog trok, een wa
re tragedie. Van het begin van den oorlog
af is het aangespoord om in te grijpen. Gou
den bergen werden het beloofd, en het had
er wel ooren naar op avontuur uit te gaan.
Alleen het wilde zekerheid hebben, en toen
het de kans schoon zag en meende, dat zijn
deelnemen aan den et rijd de schaal &Ls van
zelf zou doen overhellen ten voordeele der
Entente, en ten voordeele ook van zijn eigen
roof-politiek, toen, na veel gedraai en
tweeiedig spel, schaarde het zich aan de
zijde der Entente. Niemand, die daarin iets
eervols heeft gezien. Maar het was of enkel
door de Roemeensche beslissing, de doods
klok reeds luidde over Midden-tEuropa. Het-
Was of de algemeene beslissing er nu eene
van enkele dagen en weken zoude zijn. De
stap was koel berekend en voorbereid, en
de toestand der Centralen op het westelijk
front werd zoo gevaarlijk geacht voor de
Centralen, dat men meende, dat de nieuwe
inzet onmogelijk zou kunnen falen.
Roemenië heeft zich deerlijk misrekend.
Is het te wijten geweest aan eene voor
voor dezen oorlog niet-,toereikende voorbe
reiding? Mangelde het voor dit tot dan neu
traal gebleven land aan de onvoldoende voor
bereiding, waartegen de oud-minister Colijn
nog dezer dagen, zoo ernstig heeft gewaar
schuwd? Mangelde het aan hulp, die oor
spronkelijk was toegezegd, maar niet vol
doende kwam? ,We zullen er ons nu niet in
verdiepen, maar vast staat, dat het Roe
meensche avontuur tot nu een verloop heeft
gehad, dat men in geen geval heeft kunnen
of willen vermoeden toen het avontuur werd
'aangegaan. Het Roemeensche avontuur was
nog onsympathieker, dan het ingTijpen van
Italië. Maar de zaak van Roemenië kan ook
ten voorbeeld strekken om te weten waar-
toe een oorlogsdrijven als dat van een Tako
Jonescu, Diamand! en anderen leiden kan.
Het aangaan van het Roemeensche avon-
i tuur moest de doodsklok beteekenen over
1 de positie van de centrale mogendheden.
In militair opzicht, maar ook economisch,
I omdat een aanzienlijke bron van levens-
middelen voor Duitschland en Oostenrijk zou
worden afgesneden. Van hoeveel beteekenis
j het huidige verlooj) van het Roemeensch
;avontuur voor den economischen toestand
van Duitschland is, kan blijken uit wat
i «Politicus" schreef in het November-,nummer
1 van „Fortnightly Review", de hypothese be
handelend, dat de Roemeensche inzet niet
^TJuitschland hoopt," zoo zegt de schrij
ver „brood, vleesch en andere voedings
middelen uit Roemenië te trekken. De Roe
meensche grondstoffen en binnenlandsche
producten souden door Duitschland „als ge
woonlijk" worden betrokken, en het volk
zou, aldus de schrijver, „bij honderddui
zenden hongerlijden, terwijl dagelijks ieder
Van de 70 millioen Duitschers een half pond
Roemeensch meel zou kunnen bekomen. Roe
menië verbruikt ongeveer 61/» millioen ton
graan in het binnenland en voert onge
veer 3Va millioen ton uit. Als de Roeme-
niërs op half rantsoen zouden worden ge
zet dan zouden zij ongeveer drie millioen
ton gebruiken, zoodat de Duitschers 7 mil
lioen zouden overhouden, afgezien nog van
den voorraad, welk© van vroeger jaren over
is. Bovendien zouden tie Duitschers in de
mogelijkheid worden gesteld tie graanpro-
iductie door eigen techniek te verdubbelen.
Engelands blokkade zou tiaardoor in haar
uitwerking vernietigd zijn. Duitschland zou
bovendien verkrijgen vleesch, wol, paarden,
petroleum, welker opbrengst nqg aanzienlijk
kan worden opgevoerd.
„Strategisch," zoo gaat de schrijver voort,
„is Roemenië voor tie Centralen vóór alles
van belang, daar zij voor den weg Berlijn
Constantinopel niet alleen de verbinding over
BelgradoNischSofia zouden hebben, maar
drie routes zouden bezitten, afgezien van
den D.onau, vanwaar een kanaal naar de
Elbe voert, zoodat tie Zwarte Zee in handen
4U09
zou zijn van Duitschland en Oostenrijk. De
centrale mogendheden zouden tian in plaats
van de lange Roemeensche slechts de Bessara
bische grens tegenover Rusland bezet behoe
ven te houden, en zouden Odessa, Nikolajew.
Ciherson in Rusland bedreigen. Rusland zou
Odessa moeten dekken, en misschien Arme
nië en tevens het doel, de onderwerping
van Turkije, moeten opgeven. Wankelmoe
dige neutralen als Griekenland, zouden door
den loop van zaken worden beïnvloed en het
prestige der verbondenen, als beschermers
•der zwakken zou ©r onder lijden."
Roemenië is nog niet geheel en al in han
den der centrale mogendheden', maar prac-
tisch is toch reeds heel wat van wat in
„Fortnightly Review" werd verondersteld,
bereikt.
Het Roemeensche avontuur echjjnt ten
voordeele der centrale mogendheden te zijn
verloopen. Tenminste het omgekeerde van
wat Roemenië hoopte en met zekerheid ver
wachtte, is tot nu .toe verkregen. Duitsch
land eii Oostenrijk werden steeds m-er een
ingesloten vesting, totdat tie Roemeniérs hen
gelegenheid gaven tot een offensief, dat niet
alleen een stimulans is geworden voor de be
volking der Centralen, maar ook de econo
mische lasten helpt lichter maken.
Wat waar en onwaar is.
Ala een voorbeeld van legende-vorming ia
het volgende allicht niet zonder beuang. Men
heeft, ook in Engeland, van de invoering van
den burgerlijken dienstplicht in Duitschland
gezegd, dat het misschien de meest grootsche
gebeurtenis in den oorlog is. Prof. G. Baldwin
Brown, hoogleeraar in de schoone kunsten aan
de universiteit van Edinburg en lid van de
Schotscbe Academie, stelt daar in de „Times"
zijn meening tegenover. Nog grootscher vindt
hij „de invoering van den militairen dienst
plicht in Engeland nemine contradicente" (zen
der dat iemand er zich tegen verzette.)
Als men nu denkt aan de geweldige moeite,
die het heeft gekost om het Engelsohe volk
met dien „Pruisisch" gescholden maatregel te
verzoenen; aan het georganiseerde verzet van
de arbeiders, die in groote bedrijven met werk
staking hebben gedreigd; aan den tegenstand
in het Parlement; aan het uittreden van Sir
John Simon uit het kabinet, bij, een der
voornaamste leden daarvan; aan de vereeni-
gingen die er zijn gesticht, om zich tegen de in
voering van den dienstplicht te verzetten; aan
de dienstwój'gerings actio, als men aan dit
alles denkt uit een verleden, dat nog slechts
maanden achter ons ligt, dan staat men ver
steld over dat „nemine oontradicente."
Heel wat anders is het natuurlijk of het niet
een grootsch ding voor Engeland is, om als
land, bij den aanvang van den oorlog, zonder
dienstplicht, in twee jaren tijds een leger
van mülioenen op de been to brengen. Dat is
het ongetwijfeld, en ook in Duitschland spreekt
men, bijvoorbeeld onder officieren, daarover
onverholen zijn bewondering uit.
De politieke crisis in Frankrijk.
De oriais in Frankrijk, ontstaan door den
wenach om zoowel het ministerie als het op
perbevel te hervormen, houdt de Fransche
pers, naar uit Genève wordt vernomen, nog
ijverig bezig; de bladen spreken alle misnoegd
over de tekortkomingen en gebreken van het
regeerin gasteis©]. Tevens is echter een streven
merkbaar, om ook bet eigen geweten te onder
zoeken. Vele bladen stellen de vraag, of bet
optimistische geloof in een wiskunstige zeker
heid van de overwinning wel in overeenstem
ming is met de werkelijke ontwikkeling van bet
krijgsbedrijf. Zoo schrijft de „Temps" dat men
veel te veel over de overwinning heeft gespro
ken, vóórdat men die in de hand had.
Geen munitiearbeid op Zondag.
De commissie van onderzoek naar den ge
zondheidstoestand der arbeiders in de munitie-
nijverheid heeft na nauwkeurig onderzoek der
resultaten van lange arbeidsdagen en van bet
wegvallen van den wekelijkschen rustdag, do
regeering geraden, om voortaan den arbeid in
de munitienijverheid op Zondag te verbieden.
Het oordeel der commissie luidt, dat bij een
werkweek van zeven dagen, dus zender rust
dag, evenveel gedaan werdt als in een week van
zes dagen met een rustdag.
In al de districten langs de noord-oostkust
is daarom de arbeid op Zondag reeds afge
schaft.
Bijna 20 malioen oorlogsslachtoffers in 2 jaar.
Do „Haagsche Pest" bevat een becijfering
over de verliezen aan menschen!evens in dezen
oorlog. De cijfers zijn ontleend aan de bereke
ning, opgemaakt door het wetenschappelijke en
neutrale „Genootschap voor Oorlogsstudie" te
Kopenhagen.
„Bij het verzamelen dezer cijfers", zegt het
Haagsche blad, „had men natuurlijk te kampen
mot de omstandigheid, dat alle oorlogvoerenden
pogen hun aetueele verliezen te verbloemen of
geheim te houden; zelfs Engeland hield in Ja
nuari 1916 op, cfficieele opgaven te verstrek
ken. Nochtans is men er in geslaagd op onpar
tijdige en wetenschappelijke wijze globale be
cijferingen te maken, die onmogelijk veel met
de werkelijkheid kunnen verschillen. Zoo wer
den bijv. de Duitsche verliealijeten zorgvuldig
bestudeerd, ook op het punt van herhalingen en
weglatingen: voor Rusland nam men de ge
gevens van het Roode Kruis en de Zemstwoe;
voor Oostenrijk en Italië de beeohikbare gege
vens omtrent offioieren. De perioden, waar
voor men in de verschillende landen cijferma
teriaal kreeg, verschilden wel in lengte, doch
werden «Re herleid tot een tweejarig tijdvak,
waarbij rekening weid gehouden met speciale
invloeden, die de intensiteit der gevechten
deden schommelen. Door toepassing van der
gelijke methoden, door oollationeeren en oom-
penseeren, kreeg het Genootschap het stel cij
fers voor de eerste twee jaren van dien oorlog,
dat dn de volgende tabel wordt gereprodu
ceerd."
België
Bulgarije
Duitschland
Engeland
Frankrijk
Italië
O.-Hongarije
Rusland
Servië
Turkije
Dood
50.000
25.000
885.500
205.000
885.000
105.000
718.000
1.498.000
110.000
150.000
Gewond Invalide
110.000 83.000
60.000
8.116.300
512.000
8.115.000 034.000
245.000 73.500
1.777.000 683.000
8.820.000 1.146.000
140.000 42.000
850.000 105.000
18.000
684.900
184.000
Totaal 2 jaren 4.631.600 11.245.30 8.878.700
Dit is tezamen 19.250.500 slachtoffers. Wan
neer men nu aanneemt, dat in de maanden,
verloopen sedert 1 Aug. 1916, het aantal dooden
en gewonden per dag ongeveer gelijk is ge
weest aan het gemiddelde, werdt dan, tot 1
Januari a.s.,^het aantal dooden ruim vijf en
een half millioen, het aantal gewonden dertien
en een_ half millioen, het aantal verminkten
ruim vier millioen. Alzoo een totaal van ruim
23.000.000 menschenlevens, d'ie in dezen gruw-
zamen oorlog vernietigd of verminkt worden 1
Do oorlog maakt vindingrijk.
Om aan het gebrek aan vetten tegemoet te
komen is men in Duitscbland de vraag gaan
overwegen, of niet uit allerlei tot heden onbe
smette stoffen vet gewonnen zou kunnen wor
den en inderdaad is men erin geslaagd verschil
lende wegen daarvoor te vinden. Reeds is men
bezig de ontkieming van het graan daarvoor in
toepassing te brengen en thans weder bevat de
„Frankfurter Zeitung" een artikel omtrent een
nieuw methode van vetwinniag, welke reeds
de intendance van het 18-de legercorps bezig is
toe te paseen, alsmede enkele gemeentebesturen.
De methode bestaat daarin: dat beenderen ge
malen worden en daardoor door koking uit de
verkregen massa de vetten worden uitgetrok
ken. Een Noord-Duitsehe conservenfabriek be
reidt) thans reeds door dagelijksehe verwerking
van 600 centenaars versche beenderen 100 cen
tenaars verach vet, 16 oentenaars vleesdiox-
tract en 800 ctr. veevoeder van 46 proteine-
gehalto. Op deze wijze verkrijgt zij dus eene
maand al ijksche opbrengst van 150.000 K.G. vee
voeder. Volgens de deskundigen komen in
Duitschland 12 dergelijke fabrieken voer, die
het. noodige materiaal voor hunne werkzaam
heid kunnen vinden, zoodat daardoor jaarlijks
ruim 21 millioen K.G. vet verkregen zullen
worden.
Het slot Boleech in Roemenië.
Er is een tijd geweest, dat het Roemeensche
luat-alot Belesoh in literaire en politieke Euro-
peeache kringen veel werd genoemd. Het wae
teen een nieuw paleis, gelegen in het Roe-
meensoh-Hongaarscho grensgebergte, niet ver
van het oude klooster Sinaia aan den oever van
de Fralrova. Uit dit sagen gebied kwamen do
liederen en poëtische vertellingen van Carmen
Sylva en reizigers, die Beleech bezocht hadden,
wisten te verhalen van de voorname, vredige
rust, die in het verre Karpathenslot heerschten.
Na den dood van het koningspaar deden de
nieuwe heersehers hun intocht in het slot, dat
toen het middenpunt van allerlei politieke in
trigues werd. Koning Ferdinand beraadslaagde
er met zijn minister Bratianu en de verschillende
vreemde gezanten. En toen eindelijk is de oorlog
gekomen
Een Doema-incident gevolgd door 'n duel?
Men herinnert zich, dat kort geleden het con
servatieve Doema-lid Markof een hevig inci
dent uitlokte door den voorzitter, Rodzjanko,
uit te schelden voor „onbeschaamde vlegel".
Rcdzjanko verliet onmiddellijk de zaal, en Mar
kof werd, onder het reglement van orde, voor
eenigea tijd van bijwoning der vergaderingen
uitgesloten.
Misschien, dat er nu nog een duel zal plaats
hebben tusschen den Deema-voorzitter en zijn
beleediger.
Rodzjanko is oud-garde-officier en als zijn
getuigon heeft hij aangewezen den generaal-
majoor van de cavalerie Basjkof en den officier
Pantchuled&efDezen hebben uit te maken, of
Rodzjanko zal moeten vechten. De verschillende
Partijen in de Doeiua Lebben Markof formeel
in den ban gedaan en de loden weigeren bem de
hand te geven. Ook hebben zij besloten, dat
Markcf niet in aanmerking komt om hem sttis-
faotie te geven of te vragen. Van dat besluit is
mededeeling gedaan aan Rodzjanko en zijn se
cond anten. Die kennisgeving werd aan Rodz
janko overgebracht door de partijleiders Kap-
niat en Sjoelgin. Onder de eersten, die Rodz
janko bezochten, nadat de pijnlijke scène in de
Doema was voorgevallen, waren de minister
president Trepof en de minister van onderwijs.
Ook heeft Rodzjanko tal van telegrammen ian
sympathiebetuiging gekregen. Daaronder wa
ren ear van het gemeentebestuur van St. Peters
burg, het gemeentebestuur te Moskou en het
hoofdbestuur van het Roode Krol».
ITALIË»
Na 'n halve eeuw gevangenschap.
De Koning van Italië heeft gratie gegeven
aan den bandiet Liugi Desimoni die 60 jaren
lang in de gevangenis ia opgesloten geweest ais
straf voor vele moorden. De gevangenen is nog
en levenlustig. Hij is buitengewoon ver
baasd over de wonderen van de nieuwe eeuw,
bijv. over de automobielen, die in het bijzon
der de aandacht trokken van den vieven ban
diet. Desimoni heeft zich gevestigd in zijn ge
boortedorp in Galabrië, waar hij hartelijk is
verwelkomd. Aldus vertelt de „Daily Chronicle."
Volgens bericht uit Zuid-Amerika., is door
den jongsten regenval het vooruitzicht van
den oogst in Argentinië veel verbeterd.
De arbeiderspartij in Engeland heeft de 2
voorstellen om George te steunen met slechts
5 of 6 stemmen meordorheid- aangenomen.
Met Fort Pitt, waar een Engelsche muni
tiefabriek in de lucht vloog, werd een plaats
van dien naam, in Britsoh N.-Amerika bedoeld.
Do Koning van Engeland heeft mevrouw
Steyn telegrafisch zijn deelneming met den
dood van president Steyn betuigd.
De Duitsche oorlogsvoedingsdienst heeft
de bevolking verzccht, wegens gebrek aan vet
voor eiken kerstboom maar 1 kaars te gebruiken
In Duitschland is een rijks-oorlogsmaat-
g-ohappij fcevormd om de greote steden van wild
en gevogelte te voorzien.
Wegens de sokaarsehte aan steenkolen in
Frankrijk en Italië, wordt 't plan overwogen
Engelsche kolen naar beide landen te zenden.
In den ouderdom van 73 jaar is dezer
dagen te Parijs overleden de bekende economist
Paul Leroy-Beaulieu.
Te Parijs is de filosoof Théodule Ribot,
lid van de Académie des sciences morales et
pelitiques, overleden.
De bekende Belgische Dominicaan, pater
Rutten, die tot nu in Engeland verbleef, keert
op verzoek van kard. Mereier naar België terug.
De fabriek van „Quaker Oats Oy." (de be
kende havermoutfabriek) te Peterboro (Ontarda
in Canada) is afgebrand. Schade 1% mill, doll
De Beiersche kamerheer, luiti-gien. Ven
Heillingrath, commandant van een divisie ca
valerie, is tot minister van Oorlog benoemd.
Met Lloyd George gaat. het beter. Zijn ge
neesheer bevoelt hom toch aan om een of twee
dagen zijn kamer te houden.
Binnenkort zullen bij kon. besl. de onge
huwde Belgen van 30 tot 40 jaar en de gehuw
den van 18 tot 30 jaar onder de wapen komen.
MAXIMUM TURFPRIJZEN.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handol, heeft, in afwijking van het ter zake
bepaalde, goedgovonden te bepalen, dat de
maximum turfprijzen in den kleinhandel in de
gemeente Groningen, als volgt zullen worden
vastgesteld
1. Baggelaar: le soort 0.70, 2e soort 0.60
en 3e soort 0.55 per 100 stuks.
2. Greinmank blauwo turf: le soort 0.80,
2e 0.76, 3e soort 0.70, per 100 stuks.
Dikke zwarte turf 1.25 per 100 stuks.
ZOMERTIJD.
Door het hoofdbestuur van de Gron. Mij. van
Landbouw en Nijverheid is aan den Minister
van Landbouw een adres verzonden, waarin de
nadeden verbonden, aan de zomertijdregeling,
voor den landbouw naar voren worden gebracht.
De nadeelen zijn inderdaad zeer groot, aldus
wordt gezegd in het adres, doordat in het zo
merhalfjaar, wanneer de meeste en tevens de
belangrijkste werkzaamheden moeten worden
verricht, telkens een kostbaar uur van den dag
verloren gaat. Met verschillende zeer belangi-
rijke werkzaamheden als het wieden van gewas
sen en het inhalen van den oogst kan niet oor
der werden begonnen voor van deze de dauw die
er zich iederen morgen op bevindt verdampt is-.
In een groot deel der provincie werd door de
arbeiders er niet in toegestemd de tijden voor
het begin en hot einde van den werkdag een uur
te verschuiven.
Het gevolg hiervan was:
1. dat het werkvolk, dat zich met het naar bed
gaan als altijd bleef regelen naar zonsonder
gang, een uur minder slaap kreeg, hetwelk een
nadeeligon invloed had op hun prestatie-vermo
gen des anderen daags;
2. dat de landbouwers juist van dat gedeelte
van den dag, waarin de tijd het kostbaarst is en
dat des zomers in den regel niet meer dan 8 uur
bedraagt, een uur moesten missen, hetgeen de
sohaarschte van het werkvolk in aanmerking
genomen en tevens, met het oog op het wankele
weer in one klimaat een enorme sohade betee-
kent, wat in die gedeelten dezer provincie waar
de werktijden een uur versohoven werden ook
vele bezwaren bleek mede te brengen
dat het geheele landbouwbedrijf n.l. ten
nauwste samenhangt met vele andere bedrijven,
die wel de zomertijdregeling hadden aangeno
men;
dat deze verschuiving verder een zeer storen-
den invloed had op het gezinsleven, vooral bij
den arbeidersstand, daar de schooltijden naar
den wettelijken tijd bleven geregeld, zoodat
vele kinderen in het middaguur aan hun lot
bleven overgelaten; daar de ouders eerst thuis
kwamen, als de school des middags reeds weer
was begonnen
dat het in deze streken tevens onmogelijk
was, de consumptiemelk voor de naburige
groote plaateen, waar het geheele leven naar
den vervroegden tijd werd ingericht des mor
gens tijdig te leveren
dat tegenover al deze bzwaren geen enkel
voordeel staat voor het platte land;
dat naar de meening van het hoofdbestuur
voor de steden hetzelfde resultaat zou kunnen
worden bereikt door de verschillende schooi
en kantooruren een uur te vervroegen en dit te
vens te doen met de sluitingsuren van winkels
hctels, café's, publieke vermakelijkheden, enz
redenen waarom het hoofdbestuur Zijne Ex
cellentie .verzoekt de genomen proef met dc
zomertijdregeling niet te herhalen.
HARDSTEEN uit belgie.
D© Boud van S'eenhouwerspatroonsvereeni
gingen heeft in een adres aan den minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel er dc
aandaoht op gevest gd, dat sinds begin Se
tember van. dit jaar nagenoeg geen hard
steen meer wórdt ingevoerd uit België, on
dat hierdoor groote stagnatie wordt veroor
zaakt in de bouwbedrijven en verschillende
werkgevers door gebrek aan materiaal ge
noodzaakt zijn geworden hun werklieden te
ontslaan.
Indien deze toestand nog ©enige weken
aanhoudt, zal niet alleen in het steenhou*
wersbedrijf de werkloosheid algemeen wor
den, doch zullen ook de aanverwante bedrij
ven hiervan do nadeelige gevolgen onder
vinden.
De Bond verzocht, daarom het daarheen
té willen leiden, dat de geregelde invoer van
hardsteen weder verzekerd wordt, temeer
daar de aanwezige voorraad aan de Belgi
sche groeven groot is en men ook daar niets
liever wil dan een geregelde aflevering.
GEEN GEHEIME v ..ENKOMSTEN!
In verschillende Duitsche bladen word?
overgenomen een bericht van de New-Yor*
ker „Financial Oonicle" volgens hetwelk tus
schen Nederland en Ei.geland een geheim ver
drag gesloten zou zijn voor de lever ng van
voedingmiddelen aan Engeland.
Voor de Duitsche bladen, die bet oerieht
te goeder trouw hebben overgenomen, wil
len we wel even vertellen hoe dit praatje
waarschijnlijk in de wereld gekomen is. M n
weet dat tal van. artikelen de vroeger na-ar
Engeland werden uitgevoerd, thans hun weg
vonden naar Duitschland. Dat verdroot En
geland en het verlangde van de landbouwers,
industrieelen en handelaren, dat de uitvoer
naar Engeland op ongeveer het vroegere ni
veau zou worden gebracht. In de particulie. e
vereenigingen van den landbouw, handel cn
de industrie is men aan dit verlangen te
gemoet gekomen. Het nadeelige verschil tus
schen den Engelschen marktprijs en den Du't-
schen marktprijs wordt gedeeltelijk godra
gen door Engeland en gedeeltelijk door onze
particuliere vereenigingen.
Ziedaar alles. Wat de betaling in schat
kistbiljetten betreft, daarop zal men in
Duitschland ze Ker niets aan te merken heb
ben, want op dit oogenblik is men juis: ge
reedgekomen met een overeenkomst volgens
welke dit land, via een bankiersconsorium,
tot een bedrag van circa 40 millioen guldon
pp dezelfde wijze de voedingsmiddelen die
het ontvangt met zijn kred'etpapier dekt.
Brand. Te Tilburg is een pakhuis en
magazijn met een groote partij stroo en hul
zen van de stroohulzenfabriek der firma Ver-
bent, in de Stedekestraat te Tilburg, geheel
afgebrand. Fabriek en kantoor bleven be
houden. Verzekering dekt de schade; die vrij
groot ie.
Smokkelaars gedood. In do buurt van
BI adel (N.-B.) zijn twee Belgische smokke
laars, welke brieven naar België trachtten,
over te brengen, door de Duitsche grens
wacht doodgeschoten.
Een onderscheiding. Aan den heer G.
Keijzer te Sclieveningen werd namens het be
stuur der Noord- en Znid-Hollandsche Red
ding-Maatschappij de zilveren medaille de»
Maatschappij uitgereikt- Deze onderscliei-
FELICIA CURTIS.
,45)
„Zullen wij de zaken reads voor de lunoh
iregelen?" vroeg de Squire bij het ontbijt aan
■den notaris, hij hoopte, dat Enid de bevoor-
!ï©e*ite zou zijn? Enid was de geliefkoosde
docMer van den Squire en volgens hem het
beste opgevoed van de twee.
„Indien u het goed vindt, zullen wij' de
samenkomst op elf uur bepalen Mr. Brent?
'Ik wil de papieren nog eens doorzien, Toor-
dat ik ze aan de familie voorlees."
„Best oude jongen, besteed den tijd zooals
het je goeddunkt."
„Nu meisjes, jelui hebt gehoord hetgeen
:Mr. Thompson gezegd heeft. Zorgt, dat jelui
beiden om elf uur precies in de bibliotheek
present zijt."
„Ik denk, zeide Enid lachend, dat je voor
deze gelegenheid wel op tijd zult zijp, Vic."
Mr. Thompson zag Victoria onderzoekend
ïtan, toen zij de bibliotheek, klokke elf uur
binnentrad. Zij gedroeg zich waardig, hare
houding was voornaam. Hij vond, dat zij
»r goed uitzag in haar wit serge kleedt
dat met den grootsten eenvoud was gemaakt,
maar van den besten snit. Hij h eld van
haar open Oog, dat ernstig rond zag. Hij
begon de papieren te rangschikken.
De dames Ada en Oornelia waren uiige-
noodigd do plechtigheid bij te wonen.
De Squire, gevolgd door Ralph Merlon,
traden het vertrek binnen. De voorlezing,
begon:
De twee meisjes ontvingen ieder oen groot
stuk land met het nood go geld om dit te
onderhouden.
Plotseling hoorde Victoria, duidelijk en met
nadruk door den rechtsgeleerde hét volgen
de voorlezen
„Aan mijne nicht Victoria, dochter van
enz., fi© reet kunnen wij zeker achterwege
laten, niet waar Mr. Brent, deze clausule
is overbodig? Dank u maar de an
dere ia van meer waaide, en de rechtsge
leerde ging voort Altijd, wanneer do ge
noemde Victoria in het Protestantsche Ge
loof volhardt, zooals dit jn do Engelsche
Kerk bij de wet is vastgesteld. Mocht mij
ne nicht tot het Roomscho Geloof overgaan
zal ik nog verdei- lezen, Mr. Brent? Ik
wil de dames niet nopdèloos onaangenaam
heden zeggen. Niet nu, dankje Thompson.
Wij kunnen verder het testament met uen
Mr. Mertan doorzien."
Do rechtsgeleerde nam de bladen samen
ein wendde zich tot Victoria.
ik u mijne gelukwenschen aanbie
den, miss, Brent, met de u toebedeelde
•erfenis, dit is eene schoone nalatenschap,
lieve jou ge dame."
Do oogon die hem aanzagen, bleven vast
ep hem gevestigd.
„Zoudt gij zoo vriendelijk wil'en zijn, Sir,
mij dezen laatsten vo'z n nog eens duide
lijk voor to lezen, oa mij dc ware bedoe-
lrng^Vjan mijn oom's wil duidelijk te ma
ken," vroeg zij met de grootste kalmte, zoo -
dat Ralph Merton, haar verwonderend aan
zag.
„Zeker, lieve jong® dame. Dit wil zeg-
g°n, dat alles wat 'm deze lijst wordt opge
noemd, u toebehoort. De clausule is alleen
gemaakt, .indien u Roomsch Katholiek zoudt
willen worden."
„Goddank, is er nog nooit eene Roomsche
onder do Brents geweest, riep de squire met
ophef uit.
„En, indien ik nu eens Roomsch Katho
liek werd," vroeg het meisje, op den- zelf
den kalmen toon
„Dan 'gaat het geheele legaat aan Mr.
Ralph Merton."
„Die roods meer dan genoeg bezit, .viel
Ralph Merton hem in de redo.
Er "heenschte een oögienblik stilte. Enid
had een mooi legaatje gekregen, maar was
toch 6en beetje jaloersch op tilo bezitster
van het geheele eigendom, zij keek hare
zuster nieuwsgierig aan. de oude nichten^
maakten gebruik van hare reukfleschjes. B.'
was iets gespannens in de atmosfeer. Ten
laatste keerde Victoria zich met een yrien-
delijk gelaat naar haar oom en zcido
„Ik vrees, beste Oom Ralph, dat u ge
dwongen zult woidcn nog meer zorgen op
uw schouders te laden, en zich tot haar
vader wendende, zoido zij: „Ik moot u een
groot verdriet doen, maar ik bon voor mij
zelf reeds Kathol.ek, want ik ban overtuigd,
dat dit het eenige ware geloof is."
De squire werd doodsbleek.
Ralph Merton trad haastig op haar toe.
„Mijn lief kind, wat zeg je daar? Hoe
ben je er toe gokomen dit te zeggen? "Wat
op aaide
„Ik verzoek je op zij te gaan Ralph.
Ik ben je vader, Victoria. Voor hel. eerst
sprak do squire kalm en waardig, Ik h< b
het recht eene verklaring van jO te eisclion.
Antwoord mij rechtstreeks op mijne vraag,
maar bedenk je goed, vóór dat ja spreekt,
want je toekomst hangt er van af. Heb ik
je goed verstaan, dat niettegenstaande de
uitstekende protestantschc opleiding die je
ge,noot, je in spijt van dat alles, je een stap
hebt durven wagon, om in de Katholieke
Kerk te worden opgenomen, dat Ja een Paap-
sche hebt durven worden 1"
„Hetgeen u zegt is niet geheel juist, va
der, want ik heb nog geen stap gedaan om
in de Katholiek» Kérk te worden opgeno
men. Ik heb gewacht totdat ik het eerst
aan u had medegedeeld; maar nu hoop ik
spoedig hiertoe over te gaan."
„Victoria! Victorial Mijn lief kind," steun
de nicht Ada.
„Dc vraag je geen uitleg, zeide de squire
op den meest bedaarden toon en met eene
zelf beheer sc hing, die men van hem nï t k. n«
de, waarlijk, er bestaat geen twijfel, je bent
in handen gevallen van de kruipende pr es
ters, die achteraf van je aanstaande erfenis
van je oom vernomen hadden, en geld dat
moeten zij hebben, zij zijn zoo gierig a's
de duivel en.
„Ik heb nog nooit met een priester ge
sproken vader
„Spreek mij niet tegen, zelde de squire,
wiens geduld op de proef werd gesteld. Wil
je mij beloven, dit dwaze denkbeeld op to
geven en een gehoorzame dochter te zijn,
zooals je tot nu toe geweest bent? Of w 1
je dat ik je de deur wijs hetgeen ik zek r
doen zal ais je in ij weerstaatl"
„O Georgel George 1" riepen de beide nich
ten tegelijk.
De squire draaide zich woedend om.
„Al3 jelui oogon in jelui domme ho fd had
den gehad, dan zouden jelui ontdekt hebben
wat er gaande was." Hij verloor alio zelf-
beheorsching.
{Wordt vervolgd
