DAGBLAD voor MOORD- en ZUID-HOLLAND. Vijf-en-zeventig gulden uitgekeerd. COMMIINIE-IALENDERS Enorme voorraad SLOBKOHSÉH NASSAULAAN 49, HAARLEM P. W. TWEEHUIJSEN, DE OORLOG. telegrammen BINNENLAND DERTIG CENTS Ifan hedenmorgen Zaterdag 16 December 1916 41st® Jaargang No 9215 Iniercomm» Teiofoonnuminers f426 en 2741 Heden keerden wij aan Mej. E. DE GROOT te Noordwijk, die tengevolge van een ongeval haar arm brak, f 75 uit. Haarlem, 15 December 1916, De Administratie. Dit nummer bestaat uit vier bladen, waar onder het Geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden. EERSTE BLAD. Evenals vorige jaren stellen wij ook nü weder voor onze abonnés beschikbaar den prach- tigen COMMUNIE-KALENDER van dr. A. Derckx, tegen den prijs van De kalenders kunnen afgehaald worden aan onze bureaux of besteld worden bij onze Agenten. DE ADMINISTRATIE HAARLEMSCHE ALLEDAGJES N°. 2115 Het is waarlijk te hopen dat de vertroe belde opvatting voor een zuiver Katholieke moge plaats maken. agenda. 17 december. agenda. is december.» VEBtSPS§EEDE BERICHTEN KORTE BERICHTEN HET VREDESAANBOD DE.R CENTRALEN. FRANSCHE AANVALLEN BIJ VERDUN. Barteljorisstraat 27. TELEFOON 1770. 4330 KOLENAANVOER UIT ENGELAND. ABONNEMENTSPRIJS pei s maanden voor Haarlem en de agentschappen (kom eener gemeente)/1.60j voor de overige plaatsen in Nederland per post f 2,— per week voor Haarlem en de agentschappen 0.1J6; afzonderli}ke nummers 0,15. -: PRIJS DER ADVERTENTIÊNi Van t5 regels 0,75, jedere regel meer 0,15; buitenland per regel o,*», advertenliën in de rubriek „Vraag en Aanbod" van 1S regels f 0.40. «Ik* regel meer 0,10. i Alle betalende abonnéa op dit Blad, in het bezit van een Verzekeringspoli», zijn, volgen» de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor f 4000 bij levenslange ongeschiktheid tot werken, f 500 bij overlijden, f 300 bij verlie» van een hand of voet, f 250 bij verlies van een oog, f 125 bij verlies van een duim, t 75 bij breuk van een arm of been, f ÏOO bij ver lie» van een wijsvinger, f 25 bij verlies van een anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de ..Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam, f De voor I October 191 I uitgegeven politeen zijn niet geldig DE CHRISTELIJKE GEDACHTE IN DEN KERSTBOOM. Meer en meer begint het feest van den 'Kerstboom ook in onze streken ingang te binden. Daar is niets tegen, doch wij moeten er Voor waken, dat ook dit feest een ekriste- bjken achtergrond heeft en behoudt. De eerw. heer Zwijsen doet n goed werk niet daarop in de bladen de aandacht te ves tigen. Een kerstboom met lichtjes en ga- Ven, zonder meer, is even zinloos, even arm aan beteekenis als een boom met Paschen, schrijft hij, welk Germaansch onding in Ne derland de oude christelijke Paascli-eieren °ok al dreigt te verdringen. De christelijke gedachte in den kerstboom ban tot uitdrukking gebracht worden dooi den Kerstboom in verhand te brengen met de Kribbe; voor de kinderen moet liet Chris tuskind je de brenger van alle goede gaven 2iin. Dan zal er van den Kerstboom een in vloed ten goede uitgaan. Absoluut te ver- °ordeelen is het gebruik dat ook in katho lieke familiën reeds ingang begint te vin den—om bij den Kerstboom 'n Santa Claus of Kerstman te plaatsen. Dan is de christe lijke idee voor goed van de baan. Sociëteit Vereeniging." - 2i/2— 4l/2 uur Matinée door „Zang en Vriend schap." BLOEMENDAAL. Café Rusthoek poneert. j Gebouw St. Bavo Smedestraat 23 ■Esperanto Cursus Boekhouden Vereeni- Sing van Handelaren in Koloniale- en Kleeschwaren en Comestibles, 9 uur Theo- fdgische Vereeniging, 8 uur Patroons Schoenmakers 81/2 uur Ondersteunings fonds. „De Kroon." 11 uur Alg. Vereen, voor Bloembollencultuur. OVERVEEN. Hotel „Van Ouds het Raad huis 71/2 uur R. K. KiesvereenigingSpr. ho heer C. D. Wesseling. 81 Elisabeths-Gebouw Jansst/r. *9 van 2—2K uur aanvrage om vereter- hing. Bisschoppelijk «Museum Jansstr. 79 geopend eiken dag van 105 uur tegen oetaling van 25 cents. Uitgezonderd Zater dagen en R.-K. feestdagen. OVERZICHT. Als bij verrassing meldde het Duitsche 'egerbericht gisteren van het westelijk front, dat de Fransclien op 'den oostelijken oever van de Maas aan het Verdun-front sterke aanvallen deden, waardoor zij voordeelen be haalden in de richting van Louvemont en ïardaumont (onderscheidenlijk! 6 011 4 K.M. eh N.W. van Douaümont). Als om de Duit- |Che bevolking te troosten en bij haar de '°°P te vestigen, dat het verloren terrein weer zal worden teruggewonnen, deelt de Duitsche staf mede dat de strijd nog voortduurt. Echter, uit liet, blijkbaar (Pater afgezonden, Fransche bericht blijkt dat de gevechten zich ook verder in het voordeel der aanvallers hebben ontwikkeld. Volgens het Fransche communiqué, dat men onder de telegrammen zal aantreffen, hebben de Franschen, behalve de terreinwinst ook 7500 gevangenen gemaakt, en een grooten buit aan oorlogsmateriaal op de Duitschers ver overd. Het Entente-antwoord op het oorlogster rein, op het vredesaanbod der centralen is niet bemoedigend. Want, wanneer de gealli eerden ervaren, dat zij met een nieuw offen sief in het Westen eenig voordeel zouden kunnen behalen, dan zal de geneigdheid tot vrede daardoor wel wat worden verflauwd in do hoop van de successen verder te kun nen uitbreiden en dus bij het behandelen van vredesvoorwaarden hooger eischen te kunnen stellen. Iets, waarop wij gisteren reeds wezen in verband met de wenschelijkheid, dat spoe dig tot een wapenstilstand zou worden be sloten. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de kansen der geallieerden om in het westen in een betore positie te komen, maar ook zooals wij gisteren deden opmerken voor de kansen der centralen om hun successen in het zuid-oosten, in Roemenie verder uit te breiden. Dadr vooral blijft het gevaar voor de Entente dreigen. Dagelijks maken 'de Duitsch-Oostenrijksch-Turksch-Bulgaarsche troepen nog vorderingen in Roemenië en worden er tot duizendtallen gevangenen bin nengebracht. De laatste twee dagen bedraagt het aantal gevangenen weer 4000; voorts zijn op 13 Dec. weer 5 machinegeweren en 4 spoortreinen buitgemaakt. Wat de nieuwe terreinwinst in Roemenië betreft is van belang, dat de centralen thans Buzeu bezet hebben. Als gevolg hiervan heb ben, volgens het Russische bericht, de Roe- meensch-Russische troepen ook hun stellin gen aan de Jalomitza in den steek moeten laten en vervolgens ook hun stellingen' in de Dobroedsja moeten ontruimen. Uit deze algemeenen terugtocht der ge allieerden in Roemenië blijkt, dit men aan "die zijde voornemens is een nog meer nco delijk gelegen verdedigingslinie in te nemen en ge waagd lijkt ons het vermoeden niet, dat zij successievelijk zullen terugtrekken tot de linie Focsani-Braila-Galatz en de Donau-delta waardoor het front aan beide zijden nog aan merkelijk zou worden ingekort. Over het vredesaanbod bereiken ons nog allerlei beschouwingen en berichten, waar van wij in het tweede blad een overzicht ge ven en waaromtrent men onder de telegram men nog een en ander zal aantreffen. na het einde van den oorlog de handel op Tur kije zich zeer ontwikkelen en het handelsver keer zal in Konstantinopel zijn middenpunt vinden. Om op dezen toestand te zijn voorbe reid, met name het verhoogde scheepvaart verkeer lieeft de lurk&che regeering besloten, de havenkwestie van Konstantinopel grondig onderhanden te nemen, aangezien de haven van Konstantinopel^ reeds sedert lang onge schikt en te nauw is gebleken. Daar het ech ter tegenwoordig in de opigeving van de haven van den Gouden Hoorn ontbreekt aan genoeg zame plaats voor kade-aanleg, opslagplaatsen enz. en men om voldoende ruimte te krijgen, geheele stadsdeelen zou moeten raseeren, lieeft de regeering een commissie benoemd, om op grond van diepgaande studies te doen vast stellen of bet voordeeliger is den ouden haven uit te bouwen en te hervormen of een geheel nieuwe haven aan te leggen op een andere plaats. De commissie heeft zich met- een meerderheid verklaard voor een verloggir._. van de haven en voorgesteld de zuidelijke kust van Stamboel aan de zee van Marmora tus- schen Jedikule en Kumpaku daarvoor in aan merking te nemen. Voor dit besluit gaf de om standigheid den doorslag, dat de toegang tot den Gouden Hoorn versperd is door 2 schipbrug gen, die voor grootere schepen moeten worden geopend, waardoor het steeds wassend verkeer tusschen de beide oevers te veel wordt belem merd. Op de nieuw gekozen plaats is echter ge legenheid voor ongeveer 3 Kilometer lange kaden, voor kranen, opslagplaatsen enz. in groote hoeveelheid. De regeering denkt bin nenkort met den aanbouw van de haven te be ginnen. Dat overigens niet alleen in Turkije en bij do met Turkije verbonden staten, maar ook in onzijdige landen rekening wordt gehou den met een opleving van den Turkschen han del, wordt bewezen door het besluit van de Amerikaansche reederjj Martees and Co. te New-York, om dadelijk na den oorlog een ge- regelden directen scheepvaartdienst tusschen x ew-Vork en Konstantinopel te onderhou den. Van de Turkaclio hoofdstad uit kunnen dan de schepen nog de havens aandoen van de Zwarte Zee. Uit Jassy, de nieuwe Roemeenscho hoofdstad. De correspondent van de „Lokal-Anzeiger" te Stockholm meldt, dat de commandant van Jassy het volgende bevel heeft uitgevaardigd „Van 1 December (Russische tijdrekening, d. i. voor ons: 14 Dec. Red.) mogen slechts nog diegenen te Jassy vertoeven, die daartoe krachtens een officieele opdracht van militai ren of politieken aard gedwongen zijn. De rest van de burgerlijke bevolking moet, met uitzon dering van de mensehen, die reeds met de levensmiddelenvoorziening doende waren, op den aangegeven dag de nieuwe hoofdstad ver laten hebben. De politie is bereid, bij het op zoeken van een nieuwe verblijfplaats behulp zaam te zijn. Overtredingen worden volgens het oorlogsrecht ten strengste bestraft." De berichtgever van het Duitsche blad voegt daaraan toe, van goeder hand vernomen te hebben, dat dit besluit niet voortspruit uit de meening, dat Jassy door den vijand wordt be dreigd, doch uit de overprikkelde stemming van de Roemeenscho bevolking, van wie uit spattingen worden gevreesd. De Russische po litie te Jassy is onlangs weer met duizenden mannen_ verterkt. De Roemeensohe vluchte lingen zijn nu zonder uitzondering naar Rus land gevoerd, waar ze in ontzettendenden nood verkeeren. De handel met Turkije ua den oorlog. Aan het „B.erl. Tagebl." wordt het volgende geschreven: Naar alla waarschijnlijkheid zatl Het voedingvraagstuk in Engeland. Lord Dovonport heeft als levensmiddelen controleur zijn eerste rede in het Engelsehe Iloogerhuis gehouden. Hij legde nadruk op de noodzakelijk heid van spaarzaamheid en waarschuwde dat de invoering van een stelsel van rantsoeneering en van gedwongen onthouding van voorname levensmiddelen noodig zou kunnen worden. Neutrale schepen in Engeland. George Ro berts deelde uit naam van het ministerie van koophandel in 't Lagerhuis mede, dat er nu 28 scliepen voor onzijdig© landen in aanbouw z.ijn en dat er een regeling is getroffen, vol gens welke deze schepen, zoodra zij af zijn, in het nationale belang van Engeland gebruikt zullen worden. De regeering heeft de macht om alle schepen, die in Engeland gebouwd worden, op te vorderen- Roomenië beklaagt z'ch. Het te Sofia ver schijnende blad „Utro" deelt mede, dat de Roe meensohe regeering reeds den 27sten October een nota gezonden heeft aan de Geallieerden, waarm de oorzaken van den terugtocht van bet Roemeenscho leger worden uiteengezèt en waarin wordt gewezen op do onvoldoende hulp van de zijde der verbonden staten. De nota is m geheel gelijkluidenden tekst naar Parijs,Lon den en Rome gezonden en met eenlge wijzigin gen naar St. Petersburg. Het voedingvraagstuk in Italië. Volgens bencht uit Lugano heeft de Italiaansche afge vaardigde Berti aan den minister van Oorlog en den minister-president de vraag gericht of hot waar is, dat de soldaten aan het front op sommige dagen in het geheel geen koffie 'Jgen en vleesch en brood slechts in beperkte rantsoenen. Berti bad liever, dat men de rant soenen beperkte van de burgerlijke bevolking dan die van de soldaten. Tjl 1'tu ni0Uw« Russische minister van buitenl. zaken De Duitsche bladen vernemen uit St. e V'jfg dat de rijks-controleur Pokrowski tot minister van Buitenlandoho Zaken is be noemd. Zijn opvolger als rijkscontroleur is de assistent Van den minister van Financiën I' cod os ief geworden. De functie van minister van f'Uitenlandsche Zaken was na het aftreden van feasonof bekleed door minister-president lrepof met Neratof, dio jarenlang assistent v an oasonof is geweest. Algemeene ontwapening. WASHINGTON, 15 Dec. Reuter seint: Het Duitsche gezantschap bij de iegeering in de "V er. Staten geeft machtiging tot de volgende verklaring; Het is zeker, dat, als de oorlogvoe renden te xamen komen om over den vrede te beraadslagen, een van de belangrijkste onder werpen de beperking van de algemeene wape ning zal zijn. Do vredesvoorwaarden. LONDEN, 15 Dec. (Fart.) Bit Rome wordt geseind, dat in de Italiaansche Kamer één der afgevaardigden verklaarde, dat de Entente het middel moet trachten te vinden om de vij andelijke staten te nopen hunne vredesvoor waarden mede te deelen. Nog 'n Engelsehe ministère, rioele stem. LONDEN, 15 Dee. Minister Henderson, die tevens deel uitmaakt van den oorlogsraad van het Britsche kabinet, verklaarde in een heden avond gehouden redevoering, dat, welke voor stellen ook door Duitschland worden gedaan, dezo met de grootst mogelijke nauwgezetheid dienen te worden onderzocht. Hij voegde er echter aan toe, dat Engeland tot het einde toe getrouw aan zijn dappere loyale bondgenoo- ten moet verbonden blijven. Duitsch legerbericht. BERLIJN, 15 Dec. Op den Oostelijken oever van de Maas ondernemen de Franschen sedert den voormiddag hevige aanvallen; in de rich ting van Louvemont en Hardaumont hebben zij daarbij voordeelen behaald. De strijd is nog niet geëindigd. Fransch legerbericht. PARIJS, 15 Dec. (Officieel.) Na een voor bereiding door de artillerie, die eenige dagen had geduurd, vielen wij hedenochtend om 10 uur den vijand aan ten Noorden van Douau- mont, tusschen de Maas en Wöëvre, over een front van meer dan 10 kilometer. De vijande lijke linie werd overal doorbroken over een diepte van ongeveer drie kilometer. Behalve talrijke loopgraven veroverden wij de dorpen Vacherauville en Louvemont, de hoeve van Chambrettes, het werk van Har daumont, alsmede Bezonvaux Wij maakten veel gevang-enen, wier aantal nog niet nauwkeurig i3 vastgesteld. Tot dus ver zijn 7500 man, onder wie 200 offieren, de telling gepasseerd. Wij veroverden of verniel den talrijke stukken veldgeschut, zware kanon nen, loopgraafgeschut en veel materiaal EEN AANSLAG OP EEN DU1TSCHEN CONSUL IN ZWITSERLAND MISLUKT. PARIJS, 15 Dec. (Part.) Uit Geneve wordt g!©seind, dat vol ge ns do .Genevois" Donderdag- voor do deur van het Duiitsche consulaat te Geneve een helsche machine werd gevonden. Een streng onderzoek wordt ingesteld; het consulaat wordt dpor de politie bewaakt. DE TOESTAND IN GRIEKENLAND. Weer '11 ultimatum van de Entente. A ATHENE, 15 Dec. De gezanten van Frankrijk, Engeland, Italië en Rusland te Athene overhandigden gisteren aan den mi nister van buitenlandsche zaken ©en nota, waarin van de Grieksehe regeering zekere verplaatsingen van troepen en materiaal ge- eischt worden, die noodig zijn voor de veilig heid van liet Salonikileger. De verplaatsingen moeten binnen 24 uur beginnen. Een weigering zou door de geal lieerden als ©en vijandige daad worden be schouwd en de legaties der geallieerden zou den dan Athene verlaten. De eischen door Griekenland ingewilligd LONDEN, 15 Dec. Reuter verneemt, dat de termijn van het door de geallieerden heden aan Griekenland gerichte ultimatum om drie uur 's namiddags verstreken is. Er zijn aanwijzingen, die erop duiden, dat de gestel de eischen zullen worden ingewilligd, doch er is daaromtrent nog geen bericht ont- AallKCI1' Griekenland neutraal!? SOFIA, 15 Dec. (Part.) De Grieksehe ge zant alhier, die seder,t geruimen tijd geen mededeelingen van zijn regeering had on - vangen, heeft thans een telegram uit Athene, ontvangen met opdracht de Bulgaarsche re- geering er van in kennis te stellen, dat Grie kenland, evenals in het verleden de bedoe ling blijft koesteren neutraal te blijven en al hbt mogelijke doen zal om de neutraliteit te handhaven. Bovendien heeft hij opdracht ontvangen mededeeling te doen van den al gemeenen toestand in Griekenland, f Militaire bedrijvigheid. LONDEN, 15 Dec. (Part.) Uit Athene wordt gemeld, dat de Fransche militaire attache e Athene, generaal Rousuquièr, de hoog en, welke Athene beheerschen. heeft bezocht, ten einde te constateeren of aldaar kanon nen waren opgesteld, om het eskader der ge* al li eerden te kunnen beschieten. Het blad „Nea Emira" verzekert dat het onderzoek ken. Verschillende hooggeplaatste ambtenaren van de ministeries van Handel en van Open bare Werken maken de reis mede. DE HEVIGE SNEEUWSTORMEN IN ZWITSERLAND EN ITALIË. GENEVE, 16 Dec. (Part.) Vreeselijke sneeuwstormen hebben in Engadin en in liet kanton Wallis gewoed. In het Saasdal wer den 18 stallen met vee en een hotel door de lawine verwoest. Bij de Bernina-huizen werden acht man onder een lawine bedolven; zij konden evenwel gered wordev. Volgens een telegram uit Bern, heeft ook in Italië de storm ernstige schade aan gericht. In de haven van Genua, alwaar de stcrin het hevigst woedde, werden vele sche pen zwaar beschadigd. Verscheidene kleine visschers-trawlers zijn gezonken. Vele ge bouwen werden eveneens beschadigd. De driemaster „Astrea" leed voor Cagmogli schipbreuk; vier man verdronken. De spoor weg Genua—Ventimiglia is versperd. In Bologne werden verschijnselen van een aardbeving waargenomen'; vele personen werden daar gewond. Volgens berichten uit-Rome zijn tengevol ge van den hevigen storm vele telefoon- en telegraafverbindingen met binnen- en bui tenland verbroken. W^IER 'N STAKING IN NEW-YORK, FRANKFORT, 16 Dec. (Part.) Uit New- York wordt aan de.„Frankf. Ztg." gemeld, dat te New-York 60.000 arbeiders in de klee- dingindustrie besloten hebben in staking te gaan. 'an den generaal niets van dien aard heeft doen ontdekken. AFTREDEN VAN MINSTER BRATIANU? BOEDAPEST, 16 Dec. (Part.) Het blad „A Villag" meldt, dat de Roemeensche minis ter-president Bratianu zijn ontslag heeft in gediend. EEN BELANGRIJKE SAMENKOMST. ROME, 16 Dec. (Part.) Baron Sonnino, de minister van buitenlandsche zaken, heeft lang durige besprekingen gehouden met de gezanten van de Vereenigde Staten, Griekenland, Frank rijk en Engeland. KONING PETER VAN SERVIE. PARIJS, 16 Deo. (Part.) Uit Saloniki wordt geseind, dat de Koning van Servië, in gezel schap van de Servische ministers van Handel en van Openbare werken en van den voorzitter dei- Skuptsghina naar Monaatir ziin vertrok- UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. Besluit is aan jhr. mi'. A. J Rethaan Macaró, op zijn verzoek, ipet ingang vfri 20 December 1916, eervol ónfs'ag "ver leend uit zijn betrekking van lid, tevens voor zitter van het Algemeen College van Toezicht, Bijstand en Advies voor het Rijkstucht- en Opvoedingswezen, onder dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten als zoodanig bewezen. HET COMITE-GENERAAL DER TWEEDE KAMER. Naar aanleiding van de zinspeling in de vergadering der Tweede Kamer van Vrijdag door den Voorzitter gemaakt op een moge- lijk nog vóór het Kerstfeest te houden co- mite-generaal der Kamer in verband met een bespreking over het bijeenhouden dei' weermacht, vernemen wij uit par lemen: airs kringen dat het hier slechts een zeer v.ag plan tot het houden van zulk een besloten vergadering betreft. Bij de besprekingen werd de mogelijkheid geopperd Van de eventueele noodzakelijkheid van een comité-generaal bij of t:jdsns het defensie-debat. Maar, zooals gezegd, staat, hierdoor het inderdaad plaats hebben van d t comité-generaal allerminst vast Meer waarde is aan de zinspeling van den voorzitter niet te hechten. KAMERVERKIEZINGEN IN 1917. Met- betrekking tot de reeds sedert gerui men tijd loopende geruchten over voorne mens om te trachten de periodieke verkie zingen van 1917 uit te stellen, wordt 'gemeld dat inderdaad stappen tot een overleg tus sclien de partijen worden gedaan om die ver kiezingen bij énke'o cand daatsiel'inte doei afloopen en do periodieke verkiezingen eerst te doen plaats hebben a's zij kunnen worden gehouden onder het régime van het evenredig kiesrecht. De overweging dat de in 1917 te verkiezen Kamer toch weder binnen betrekkelijk zeei korten tijd zou moeten aftreden, is oorzaak dat, naar met zekerheid kan worden mede gedeeld, onder verschillende partijen warme voors'anders van "dit denkbeeld worden ge vonden. Niet onmogelijk dat reeds binnenkort van stappen in meer concreten vorm zal kunnen worden melding gemaakt, REGEERINGSZEEP. In verband met moeilijkheden in zake de verkrijging van de benoodigde grondstoffer zal de distributie van regeeringszeep, die volgens het aanvankelijk voornemen op 11 dezer zou beginnen, eerst op 2 Janauri a s. een aanvang kunnen nemen. Men meldt uit Rotterdam aan dc „Tel.": De onderhandelingen met 'Engeland over den kolenaanvoer uit dat land zijn nog niet beëindigd, doch er is alle kans, dat een voor ons gunstige oplossing gevonden word:. In afwachting daarvan ondervindt men zeer veel medewerking van de Engelsehe au oriteiten om het koléntransport te bespoedigen. Dc kolenbooten, die óp het oogenb'.ik op Enge land varen, doen de reis full-speed en hebben zoowel hiér als in Engeland zoo mm moge-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1916 | | pagina 1